SKKN một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường tiểu học nguyễn viết xuân

SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

I.Phần mở đầu:
1. Lý do chọn đề tài.

Công tác phổ cập giáo dục nói chung có tầm quan trọng rất lớn trong xã
hội. Phổ cập giáo dục là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược quan trọng nhằm nâng
cao dân trí, phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, góp phần đảm
bảo sự thành công của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
PCGDTH ĐĐT là nền tảng vững chắc thực hiện phổ cập giáo dục trung học cơ
sở. Bậc tiểu học có vị trí nền móng trong hệ thống giáo dục quốc dân. Trường
tiểu học là nơi đặt những viên gạch đầu tiên trong việc xây dựng nhân cách cho
học sinh, giúp học sinh được phát triển toàn diện. Ở đó, mọi trẻ em trong độ
tuổi đi học của bậc học đều có quyền được học tập, giao tiếp trong môi trường
thân thiện, yêu thương; được gia đình và toàn xã hội chăm lo, tạo điều kiện
thuận lợi để các em thực hiện nhiệm vụ học tập và phát triển. Chính vì vậy đội
ngũ giáo viên làm công tác giáo dục phổ cập trong các trường tiểu học đóng
vai trò hết sức quan trọng góp phần thực hiện tốt mục tiêu giáo dục.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác phổ cập giáo dục, Đảng ủy,
Hội đồng nhân dân, UBND xã Eana rất quan tâm, chỉ đạo sát sao công tác phổ
cập của toàn xã nói chung trong đó có trường TH Nguyễn Viết Xuân. Xác định
rõ phổ cập giáo dục là một trong những mục tiêu quan trọng trong chiến lược
phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Hàng năm Ban chỉ đạo Phổ cập giáo
dục xã Eana thường xuyên chỉ đạo các trường kiểm tra, tuyên truyền và vận
động trẻ trong độ tuổi ra lớp, duy trì tốt sĩ số, đổi mới phương pháp quản lý,chỉ
đạo dạy học có hiệu quả nhằm giảm thiểu học sinh lưu ban, học sinh bỏ học.
Đẩy mạnh công tác xã hội hoá giáo dục nhằm huy động tối đa nguồn lực đầu tư
cho giáo dục; phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường, xã hội, thống nhất

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

1


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

các biện pháp để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; tăng cường các hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp rèn luyện kỹ năng sống góp phần nâng cao
chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường, thu hút học sinh đến lớp.
Giáo dục tiểu học là bậc học nền móng được thực hiện từ lớp một đến
lớp năm. Tuổi học sinh vào học lớp một là sáu tuổi. Mọi trẻ em bình thường từ
6 đến 14 tuổi đều có quyền và nghĩa vụ học tập để đạt trình độ giáo dục phổ
cập bậc tiểu học. Ngoài ra trẻ khuyết tật cũng được hưởng quyền được học tập
hòa nhập với các trẻ em bình thường khác trong cùng môi trường học tập ở tiểu
học. Nhiệm vụ của công tác phổ cập là làm tốt công tác tuyên truyền rộng rãi
tới toàn thể nhân dân biết về mục tiêu của công tác phổ cập giáo dục; hàng năm
tổ chức điều tra nắm bắt số liệu gồm tổng số hộ dân cư, tổng nhân khẩu, trình
độ văn hóa đặc biệt quan tâm đến tổng số trẻ trong độ tuổi đến trường (từ 0 đến
18 tuổi); huy động 100% trẻ ra lớp. Tổng hợp số liệu, thống kê, lập báo cáo kết
quả về Ban chỉ đạo phổ cập xã Eana. Công tác phổ cập giáo dục luôn gắn liền
với các tiêu chí của trường đạt mức chất lượng tối thiểu và trường đạt chuẩn
Quốc gia. Nhận thức được tầm quan trọng của công tác phổ cập trong nhà
trường, Hiệu trưởng đã giao nhiệm vụ này cho tôi trực tiếp làm và chỉ đạo giáo
viên phụ trách công nghệ thông tin hỗ trợ.
Qua 3 năm trực tiếp phụ trách mảng công tác PCGDTH của nhà trường,
tôi nhận thấy công tác huy động trẻ đúng độ tuổi trong địa bàn vào lớp một còn
gặp khó khăn; giáo viên không mấy mặn mà trong việc đi đến từng nhà để điều
tra với lý do người dân nói : “lại điều tra” thế rồi họ bỏ đi làm chứ không đón
tiếp thầy cô; có người thì chào hỏi qua loa rồi họ trả lời với dụng ý cho
xong(nói ngày tháng năm sinh của con hình như …) chứ họ không cho xem
giấy khai sinh hoặc sổ hộ khẩu. Mặt khác việc thống kê, xử lý số liệu không

chính xác giữa các thôn với nhau, có sự trùng lặp về mã phiếu điều tra hoặc

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

2


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

cùng một hộ gia đình lại có 2 mã phiếu của hai thôn khác nhau…Điều này gây
khó khăn cho thư kí tổng hợp phải sửa đi, sửa lại nhiều lần mất một lượng thời
gian rất lớn, tốn kém công sức của một số cán bộ, nhân viên phụ trách phần hồ
sơ PCGDTH một cách vô lý không đáng có. Và như thế số liệu của đơn vị
trường không chính xác sẽ kéo theo cán bộ phụ trách công tác phổ cập của xã
cũng không thể tổng hợp số liệu chính xác. Sau khi tìm hiểu thấy rõ được
nguyên nhân của những tồn tại trong công tác làm phổ cập của trường, tôi đã
tìm mọi biện pháp để khắc phục những khó khăn đó với mục đích hoàn thành
công việc hiệu trưởng giao. Sau khi nghiên cứu và thực tế trực tiếp làm sau một
thời gian tôi quyết định chia sẻ kinh nghiệm này tới đồng nghiệp. Đó chính là
lý do tôi chọn đề tài " Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác phổ cập
giáo dục ở trường Tiểu học Nguyễn Viết Xuân " với mong muốn được giao
lưu, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm với quý đồng nghiệp gần xa trong việc thực
hiện nhiệm vụ PCGDTH.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.

Đề tài này nhằm giúp cán bộ quản lý, chỉ đạo công tác làm phổ cập giáo
dục tiểu học có thêm kinh nghiệm quản lý, chỉ đạo hoặc làm việc hiệu quả đỡ
tốn công sức góp phần giúp cán bộ phụ trách công tác phổ cập giáo dục của xã
tổng hợp nhanh, chính xác.
Nghiên cứu các Thông tư, hướng dẫn của cấp trên chỉ đạo về công tác

làm phổ cập giáo dục; ghi chép những kinh nghiệm trong quá trình thực tiễn đã
làm nhập liệu trên phần mềm trực tuyến; tổng hợp và sâu chuỗi những công
việc chính, lập thời gian biểu cho công tác điều tra nhập liệu, báo cáo đảm bảo
đúng tiến độ.
3. Đối tượng nghiên cứu.

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

3


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

Nghiên cứu cách thức tổ chức tiến hành làm công tác phổ cập của đơn vị
trong 3 năm 2015; 2016; 2017.
4. Giới hạn của đề tài.

Nghiên cứu công tác điều tra, nhập liệu trên phần mềm làm phổ cập giáo
dục tiểu học của trường TH Nguyễn Viết Xuân trong 3 năm gần đây.
5. Phương pháp nghiên cứu.

- Phương pháp phân tích - tổng hợp tài liệu;
- Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập.
- Phương pháp điều tra;
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục;
- Phương pháp đàm thoại thông qua chuyên đề;
I. Phần nội dung
1. Cơ sở lý luận
Trong những năm gần đây Đảng, Nhà nước rất quan tâm đến công tác
phổ cập giáo dục nói chung đặc biệt công tác phổ cập giáo dục bậc tiểu học nói

riêng. Trong đó chú trong công tác tuyên truyền giáo dục tiểu học đúng độ tuổi
theo các mức độ từ thấp lên cao. Nghị định số 20/2014/NĐ-CP ngày
24/03/2014 của Thủ tướng Chính phủ về Phổ cập giáo dục, chống mù chữ;
Thông tư số 07/2016/TTBGDĐT, ngày 22 tháng 3 năm 2016 của Bộ Giáo dục
và Đào tạo về việc quy định điều kiện đảm bảo và nội dung quy định, thủ tục
kiểm tra công nhận đạt chuẩn PCGD – XMC; Công văn số 1599/HD-SGD&ĐT
ngày 22/11/2017 của Sở Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn thực hiện công tác
PCGD, XMC và Tuyên truyền cho CBQL- GV: Luật Giáo dục Tiểu học; Luật
bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em; Công ước của Liên hợp quốc về Quyền
trẻ em;...
Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

4


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

Qua đó cho thấy công tác phổ cập giáo dục có tầm quan trong rất lớn
trong xã hội. Phổ cập giáo dục là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược quan trọng
nhằm nâng cao dân trí, phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, góp
phần đảm bảo sự thành công của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nước. PCGDTH ĐĐT là nền tảng vững chắc thực hiện phổ cập giáo dục bậc
trung học cơ sở. Bậc tiểu học có vị trí nền móng trong hệ thống giáo dục quốc
dân. Trường tiểu học là nơi đặt những viên gạch đầu tiên trong việc xây dựng
nhân cách cho học sinh, giúp tất cả các đối tượng học sinh đều được hưởng
quyền lợi và nghĩa vụ, được học tập và được phát triển toàn diện,. Chính vì
vậy, những người làm công tác quản lý giáo dục luôn quan tâm đến việc đổi
mới công tác quản lý, duy trì kết quả PCGDTH, nâng cao chất lượng PCGDTH
ĐĐT là công việc thường xuyên cấp bách để duy trì chất lượng giáo dục toàn
diện.

Thực tế cho thấy nơi nào cán bộ quản lý chỉ đạo, tổ chức điều tra đúng
thực tế, ghi chép rõ ràng, quản lý khoa học, phân công nhiệm vụ cụ thể cho
từng giáo viên, nhân viên thực hiện tốt nhiệm vụ được giao thì nơi đó làm tốt
công tác huy động trẻ ra lớp đúng độ tuổi; báo cáo thống kê chính xác, ít hao
tốn thời gian cho công tác làm hồ sơ về PCGDTH. Ngược lại, nơi nào không tổ
chức tốt công tác điều tra bổ sung thực tế hằng năm, thiếu nghiên cứu trong
công việc, tổ chức không khoa học hoặc giáo viên chưa thực hiện tốt công việc
được giao thì nơi đó gặp phải khó khăn trong quá trình thống kê, báo cáo, thâm
nhập hồ sơ và lí giải số liệu, cũng như công tác huy động trẻ ra lớp, làm phiền
hà cho công tác kiểm tra công nhận của các cấp quản lý mà trực tiếp là Ban chỉ
đạo phổ cập cấp xã, cấp huyện.
Về chất lượng PCGDTH ĐĐT, nói đến chất lượng giáo dục phải nói đến
các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học; nói đến yếu tố con

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

5


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

người. Từ người quản lý, người dạy, người làm công tác ở môi trường giáo dục
cho đến người học. Dân cư trên địa bàn thường xuyên biến động do tình trạng
di cư, số trẻ trong độ tuổi biến động do tình trạng tăng cơ học nên công tác điều
tra còn bị động. Đặc biệt, số trẻ chuyển khẩu đến sau điều tra gây khó khăn cho
công tác huy động trẻ ra lớp... Từ thực tiễn trên, qua 3 năm làm công tác
PCGDTH ở trường, tôi đã tìm những biện pháp thích hợp nhất để tổ chức và
thực hiện có kết quả về mảng điều tra, báo cáo thống kê về PCGDTH có hiệu
quả đảm bảo chất lượng PCGDTH ĐĐT tại đơn vị; làm tốt công tác phổ cập là
một trong những biện pháp góp phần thực hiện xây dựng các tiêu chí của

trường tiểu học đạt chuẩn Quốc gia gắn với việc thực hiện "Xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực".
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
Trường TH Nguyễn Viết Xuân đóng trên địa bàn của 3 thôn Quỳnh
Ngọc, đa số là người dân tộc Kinh, công việc làm ăn chủ yếu là nghề nông gắn
liền với cây lúa nước và một số cây công nghiệp lâu năm,... Đời sống kinh tế
của người dân cơ bản là đủ ăn.
Cán bộ lãnh đạo nhà trường quan tâm đến công tác làm phổ cập giáo
dục, số lượng giáo viên ở tại chỗ cũng khá đông.
Do mặt bằng kinh tế không mấy thuận lợi nên lớp trẻ thường đi làm ăn
xa ở các khu công nghiệp còn lại con cái gửi ông bà trông nuôi, cũng có nhiều
trường hợp khi cha con có chuyện bất bình là chuyển con cái lên khu công
nghiệp ở cùng, như vậy nhà trường lại phải chuyển trường cho học sinh, đó là
thực tế rất khó khăn cho công tác điều tra phổ cập của đơn vị.
Thôn Quỳnh Ngọc, Quỳnh Ngọc1, Quỳnh Ngọc 2 được tách từ 1 thôn
Quỳnh Ngọc (ban đầu) một số hộ dân không đổi hộ khẩu nên rất dễ nhầm lẫn

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

6


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

việc ghi phiếu cũng như nhập liệu trên phần mềm (đổi mã phiếu để quản lý
theo thôn) dẫn đến có một hộ mà 2 thôn cùng điều tra…
Mặc dù trường được công nhận là trường chuẩn Quốc gia mức độ 1
năm 2008 nhưng qua thời gian cơ sở vật chất xuống cấp trầm trọng (năm 2015;
2016, 2017) nên một số phụ huynh đã xin chuyển trường cho con đến trường
có điều kiện học tập tốt hơn, đó cũng ít nhiều ảnh hưởng đến công tác điều tra

phổ cập.
Giáo viên chủ nhiệm lớp kiêm công tác tổng hợp số liệu điều tra phổ
cập, chịu trách nhiệm chính mảng báo cáo dẫn đến khó khăn trong công tác phổ
cập cũng như công tác làm chủ nhiệm lớp. Có thể nói báo cáo điều tra phổ cập
giống như công việc làm theo “thời vụ” trong năm. Tháng 12 hàng năm các
đơn vị phải điều tra, nhập liệu, chỉnh sửa thông tin trường,.. trên phần mềm phổ
cập, sau đó chốt số liệu xuất ra đối chiếu cuối cùng làm các biểu mẫu báo cáo
lên cấp trên; Thời gian này cũng đúng vào thời gian học sinh ôn tập kiểm tra
cuối học kỳ I nên ít nhiều ảnh hưởng đến công tác làm phổ cập hoặc chất lượng
của học sinh. Đôi khi công việc nhập liệu phải làm ban đêm lý do là nghẽn
mạng.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp:
a. Mục tiêu của giải pháp
Những giải pháp, biện pháp được nêu trong đề tài nhằm mục đích rút
ngắn thời gian điều tra thu thập thông tin từ các hộ dân trong địa bàn điều tra,
thu thập thông tin chính xác, người chịu trách nhiệm rõ ràng; lỗi xảy ra ở bộ
phận nào bộ phận đó hoàn toàn chịu trách nhiệm và kịp thời xử lý nhanh, chính
xác; sự phối hợp chặt chẽ với các trường bạn trong việc xác nhận trẻ đi học ở
trường khác, xã khác, nơi khác. Công tác tổng hợp của đơn vị đỡ tốn thời gian,

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

7


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

công sức,… góp phần đạt chuẩn phổ cập theo quy định.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp.
Để công tác phổ cập giáo dục tiểu học trong trường học đạt hiệu quả

cao thì rất cần sự quan tâm của lãnh đạo nhà trường, chỉ đạo sát sao và phân
công phù hợp với đặc điểm tình hình thực tế của địa phương (biết nhìn người
giao việc); đối tượng thực hiện nhiệm vụ phải linh hoạt làm việc khoa học, làm
công tác phổ cập giống như làm việc thời vụ nên mọi công việc phải được sắp
sếp khoa học, hợp lý; có định hướng dài hạn và điều chỉnh kế hoạch hàng năm
(nếu cần thiết). Trong phạm vi đề tài này tôi chỉ đưa ra vài kinh nghiệm đã áp
dụng tại đơn vị thấy có hiệu quả, xin được chia sẻ.
b.1. Thực hiện tốt công tác điều tra, huy động trẻ ra lớp
Trong công tác PCGDTH ĐĐT thì mảng điều tra, huy động trẻ ra lớp là
một bước quan trọng quyết định sự thành công hay thất bại của công tác này, vì
vậy trong quá trình thực hiện tôi đã suy nghĩ vạch ra các bước cụ thể và tham
mưu với lãnh đạo nhà trường lên kế hoạch điều tra trình độ văn hóa nhân dân.
Bản thân tìm hiểu những thuận lợi và khó khăn của công tác làm PCGD ở
trường học; nghiên cứu thực tế của địa phương và giáo viên trong trường để lựa
chọn, đề xuất Hiệu trưởng phân công giáo viên làm công tác điều tra ở các thôn
sao cho phù hợp; đề xuất giáo viên tổng hợp, nhập liệu có kinh nghiệm hoặc có
nghiệp vụ UDCNTT tốt.
Hàng năm ngay từ đầu năm học (tháng 8) tôi phải tham mưu với hiệu
trưởng đề xuất nhân sự phân công giáo viên trong tổ nghiệp vụ làm công tác
phổ cập của năm. Sau khi có quyết định phân công nhiệm vụ tổ nghiệp vụ tôi
tham mưu với hiệu trưởng để tổ chức tập huấn công việc cụ thể cho giáo viên
điều tra ngay trong thời gian này, Phân công nhiệm vụ đối với giáo viên trực

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

8


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

tiếp điều tra với 3 thôn, mỗi thôn phân công từ 3 đến 4 giáo viên phụ trách
trong đó có một giáo viên thông thổ địa bàn làm tổ trưởng để thuận lợi cho vệc
điều tra, nhóm điều tra xóm nào hoàn toàn chịu trách nhiệm về số liệu và thông
tin của xóm đó. Trong quá trình đi điều tra phải ghi chép cẩn thận, chính xác,
yêu cầu giáo viên phải liên hệ với xóm trưởng để nắm được tổng số hộ phải
điều tra, đặc điểm sinh hoạt của nhân dân nơi điều tra để sắp xếp thời gian hợp
lý để được gặp gỡ trực tiếp, trao đổi, tuyên truyền, thậm chí là thuyết phục để
nhân dân hiểu và hợp tác trong quá trình thu thập thông tin vào phiếu điều tra.
Đặc biệt là phải đi thực tế, tuyệt đối không dừng lại ở một chỗ hay chỉ đến nhà
xóm trưởng, thôn trưởng hoặc cộng tác viên dân số để lấy số liệu. Có như vậy
mới ghi chép chính xác theo yêu cầu của phiếu điều tra; ghi đầy đủ không bỏ
qua cột nào và phải có minh chứng cụ thể(phụ huynh phải kí vào ô chủ hộ). Bởi
sai sót bất cứ cột nào cũng gặp khó khăn trong quá trình xử lý số liệu, báo cáo
thống kê. Mỗi phiếu điều tra đều đảm bảo đầy đủ thông tin và có chữ kí của
chủ hộ và người tham gia điều tra theo từng năm. Thời gian đi điều tra ít nhất là
3 lần trong năm. Lần 1 điều tra rà soát trước năm học (vào thời gian nghỉ hè
tháng 8 hàng năm) lần 2 vào tháng 12 và tháng 3 hàng năm điều tra bổ sung trẻ
mới sinh trong năm.
Mỗi năm học, trước khi bước vào năm học mới, rà soát kết quả điều tra
bổ sung, đối chiếu giữa danh sách và sổ điều tra; Liên hệ với trường THCS
Nguyễn Trãi để cập nhật học sinh lưu ban; liên hệ với trường Mẫu giáo Eana,
mẫu giáo Etung, mẫu giáo Mai Lan để đối chiếu số trẻ 6 tuổi vào lớp 1.
b.2. Thực hiện tốt công tác tổng hợp, xử lý số liệu
Bản thân người lãnh đạo phụ trách công tác phổ cập, tôi phải tự tìm
tòi, học hỏi để biết quy trình, cách thức tiến hành các bước của công tác làm
PCGD trong nhà trường. Hàng năm tôi đều tổ chức tập huấn, tập huấn lại

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

9

SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

(hướng dẫn) từng phần việc cụ thể cho từng nhóm thành viên trong tổ nghiệp
vụ hoàn thành công việc được giao; cụ thể hướng dẫn công việc nhập liệu trên
phần mềm. Trường tôi không phải là trường lớn trong số các trường tiểu học
của xã Eana, nên khi cán bộ phụ trách phổ cập xã chuyển dữ liệu sang năm học
mới thì chúng tôi phải nhập liệu và chỉnh sửa tên trường của toàn bộ học sinh
trong trường đang học và nhập thông tin học sinh lưu ban. Chính vì vậy nhà
trường phải lên lịch làm việc cụ thể, khoa học, phù hợp với công việc chung
của nhà trường tránh tình trạng phải chỉnh sửa nhiều lần.
Lãnh đạo phụ trách công tác phổ cập phải trực tiếp tham gia một số
công việc phù hợp như: quản lý và cập nhật sổ đăng bộ; quản lý sổ tuyển sinh
lớp 1 hàng năm; quản lý sổ chuyển đi, chuyển đến hàng năm; kết nối danh
sách học sinh toàn trường đầy đủ thông tin theo mẫu có đầy đủ mã phiếu, nơi
sinh, chỗ ở hiện tại, hộ khẩu thường trú, học sinh khuyết tật,..
+ Sổ đăng bộ phải cập nhật toàn bộ số học sinh đầu năm vào lớp 1 và
số học sinh ở nơi khác chuyển đến, nhập đầy đủ thông tin theo yêu cầu của sổ,
khóa sổ chốt số liệu học sinh đầu năm và số liệu học sinh cuối năm. Nếu học
sinh chuyển đi phải cập nhật ngày tháng năm chuyển đi, nơi đi đến sau đó dùng
bút đỏ gạch chéo dưới ô ghi tên học sinh. Đối với học sinh chuyển đến thì cập
nhật vào sổ, ngày tháng năm đến và nhập số sổ đăng bộ; ghi trang nào xong thì
đóng dấu giáp lai, cuối trang phải có chữ kí của hiệu trưởng xác nhận tổng số
học sinh của trường, số học sinh nữ, dân tộc,...
+ Đối với sổ chuyển đi, chuyển đến phải cập nhật ngày tháng năm
chuyển đi, có chữ kí của phụ huynh khi rút hồ sơ, ghi rõ địa chỉ của nơi đến và
lưu giữ đơn tiếp nhận của nơi học sinh chuyển đến sau đó cập nhật ngay vào sổ
đăng bộ ngày tháng chuyển đi. Đối với học sinh chuyển đến cũng tương tự như
vậy. Cuối năm chốt sổ tổng hợp cuối trang tổng số học sinh chuyển đi, tổng số

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

10


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

học sinh chuyển đến, có xác nhận của hiệu trưởng.
+ Sau khi khóa sổ đăng bộ thì chốt danh sách học sinh toàn trường, kết
nối danh sách sau khi kiểm tra đầy đủ, số liệu khớp nhau từ số liệu năm học
trước trừ số học sinh ra trường(học sinh lớp 5) sau đó cộng số học sinh tuyển
mới vào lớp 1 trừ học sinh chuyển đi, cộng với học sinh chuyển đến khớp với
số liệu danh sách toàn trường, lúc này số liệu chuẩn gửi cho cán bộ phụ trách
công tác phổ cập cấp xã.
Đến thời điểm nhập liệu trên phần mềm phổ cập, hằng năm tôi tiếp tục
tổ chức tập huấn cho giáo viên nhập liệu trên phần mềm làm phổ cập trước khi
tiến hành xử lý số liệu. Sau khi 6 nhóm điều tra thực tế xong, nhóm trưởng trực
tiếp nhập liệu trên phần mềm trong khoảng thời gian 1 đến 2 ngày. Tôi trực tiếp
kiểm tra trên phần mềm bằng cách xuất số liệu mẫu 1 theo từng thôn để kiểm
tra và cộng các thôn lại để ra số liệu trên địa bàn 3 thôn trường phụ trách điều
tra.
+ Số trẻ phải phổ cập phải luôn bằng số học sinh toàn trường trừ đi số
học sinh học trái tuyến sau đó cộng với số học sinh trong địa bàn đi học trường
khác, hoặc học ở nơi khác. Mọi khâu đều phải kiểm tra, sử dụng phép thử
nhanh trước khi nhập máy. Lãnh đạo nhà trường phải thường xuyên giám sát
công tác điều tra, nhập liệu, thống kê, ... của giáo viên, nhân viên để kịp thời
góp ý, định hướng sửa sai.
b.3. Thực hiện tốt công tác quản lý số liệu và quản lý hồ sơ PCGDTH
ĐĐT
Tham mưu với hiệu trưởng thành lập tổ nghiệp vụ (nên chọn người làm

việc lâu dài) nếu bắt buộc phải thay đổi nhân sự thì chỉ trẻ hóa một người trong
một năm, không làm xáo trộn công việc cũng như ảnh hưởng nhiều đến công
tác tập huấn lại cho các thành viên mới tham gia. Bộ phận chuyên xử lý số liệu

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

11


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

và làm báo cáo, xuất nhập trực tuyến trên phần mềm thì nên chọn giáo viên
nhanh nhẹn, ứng dụng công nghệ thông tin tốt sẽ thuận lợi trong việc quản lý,
giải trình số liệu hàng năm một cách logic. Sau khi đã chốt số liệu lên cấp trên
(mọi số liệu thống kê trên phần mềm phải chính xác tránh tình trạng hợp thức
hóa số liệu của trường mình, địa bàn mình nhưng lại không khớp với số liệu
trường bạn)
Ví dụ trẻ sinh năm 2011 trong địa bàn có 50 em nhưng đang học lớp 1 tại
trường có 45 em; còn 5 em thì 3 học ở trường tiểu học Lê Hồng Phong; 2 em
đang học tại trường TH Lê Lợi nhưng trong danh sách học sinh trường Lê Lợi
không có em nào thuộc địa bàn thôn Quỳnh ngọc; Hoặc trong danh sách của
trường TH lê Hồng Phong không xác nhận 3 em thuộc địa bàn thôn Quỳnh
Ngọc đang học tại trường. Như vậy là số liệu không chính xác. Muốn số liệu
đảm bảo tính thống nhất thì lãnh đạo phải chỉ đạo việc liên hệ mật thiết với các
trường để đối chiếu số lượng học sinh trong địa bàn mình đi học các trường
khác trong xã hay đi học ở xã khác, số liệu phải được lãnh đạo nhà trường xác
thực. Sau khi các trường thống nhất, chốt số liệu rồi thì lúc đó mới chỉ đạo tổ
trưởng tổ nghiệp vụ của trường phụ trách CNTT xuất các biểu mẫu trên phần
mềm để làm báo cáo nộp cấp trên cũng như lưu trên máy tính để làm cơ sở báo
cáo cho công tác trường chuẩn trong những năm tiếp theo.

Để thực hiện tốt công tác quản lý số liệu trẻ phải phổ cập trong địa bàn
và lập hồ sơ lưu trữ có giá trị lâu dài, tôi suy nghĩ rằng: nhiệm vụ đầu tiên của
người làm công tác PCGDTH là phải có kế hoạch điều tra sau 5 năm và điều
tra bổ sung hằng năm để nắm chắc số liệu; cần tập trung huy động 100% trẻ
trong độ tuổi ra lớp đồng thời làm căn cứ cho việc lập kế hoạch phát triển
trường lớp theo từng giai đoạn cụ thể. Kế hoạch phải rõ người, rõ việc, rõ thời
gian hoàn thành gắn với nội dung thi đua của từng cá nhân và tập thể.

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

12


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

Hồ sơ gồm: danh sách các độ tuổi từ 6 đến 11 tuổi; danh sách học sinh
trong địa bàn đi học nơi khác; danh sách học sinh nơi khác đến học...); các số
liệu thống kê hằng năm; hồ sơ báo cáo kết quả PCGDTH ĐĐT - XMC theo
từng thời điểm kiểm tra hằng năm; hồ sơ lưu công văn, văn bản có liên quan
đến việc chỉ đạo thực hiện công tác PCGDTH kẹp theo từng cấp (từ cao đến
thấp), theo từng thời gian (từ cũ đến mới) và hồ sơ lưu quyết định công nhận
đạt chuẩn hằng năm được lưu theo từng năm, mỗi năm một hộp riêng do nhân
viên văn thư phụ trách. Tất cả các việc làm trên đều có sự theo dõi, đôn đốc của
tôi. Hiện nay, nhà trường đã ứng dụng công nghệ thông tin trong quá trình thực
hiện công tác thiết lập hồ sơ, quản lý và lưu trữ có tính lâu dài. Vì vậy, hồ sơ
PCGDTH được lưu trữ đầy đủ ở một thư mục riêng trên máy tính theo từng
năm. Thực hiện nghiêm túc về thời gian nộp báo, các biểu mẫu thống kê.
Hồ sơ hàng năm phải làm, cập nhật, làm mới gồm:
1. Kế hoạch chỉ đạo của nhà trường (kế hoạch dài hạn và kế hoạch hàng
năm); quyết định phân công nhiệm vụ cho từng thành viên trong tổ nghiệp vụ

của năm học.
2. Kế hoạch tuyển sinh lớp 1; Biên bản bàn giao của 3 trường Mầm non
Eana, Mai Lan, Etung.
3. Danh sách học sinh toàn trường có đầy đủ thông tin năm hiện tại
vàdanh sách học sinh toàn trường của 2 năm học trước.
4. Sổ theo dõi học sinh kuyết tật, lưu ban, ở lại.
5. Sổ phổ cập gồm 9 độ tuổi từ 6 tuổi đến 14 tuổi.
6. Sổ đăng bộ
7. Danh sách học sinh hoàn thành chương trình tiểu học 3 năm liền kèm
theo biên bản bàn giao giữa trường TH với THCS Nguyễn Trãi.

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

13


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

8. Sổ chuyển đi, chuyển đến của nhà trường.
9. Danh sách học sinh trong địa bàn đi học nơi khác; danh sách học sinh
trong địa bàn đi học trường khác ở trong xã (có xác nhận của hiệu trưởng
trường đó)
10. Phiếu điều tra phổ cập của các thôn Quỳnh Ngọc; Quỳnh Ngọc 1;
Quỳnh Ngọc 2.
11. Các biểu mẫu xuất ra từ phần mềm(3 biểu mẫu).
12. Báo cáo EMIS.
13. Các biểu mẫu báo cáo theo quy định (nộp cấp trên đề nghị cấp có
thẩm quyền kiểm tra, công nhận mức độ phổ cập đạt được trong năm).
Các loại sổ trên được lưu trữ bằng văn bản có đầy đủ chữ kí của thư kí,
người lập, hiệu trưởng xác nhận, đóng dấu giáp lai; hồ sơ chuẩn bị kỹ càng xuất

trình, giải trình khi cấp trên yêu cầu.
b.4 Quan tâm về vật chất cũng như tinh thần đối với tổ nghiệp vụ làm
công tác phổ cập.
Luôn động viên khích lệ tinh thần làm việc của cả tổ nghiệp vụ để tiến
độ làm việc đảm bảo. Tham mưu với hiệu trưởng để động viên về vật chất cho
nhóm tổng hợp, xử lý số liệu, nếu có vấn đề bất cập thì báo cáo với Hiệu
trưởng tìm giải pháp tháo gỡ. Cát dạy thay một số tiết dạy cho giáo viên làm
công việc nhập liệu trên phần mềm và giáo viên xử lý số liệu và báo cáo tổng
hợp.
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Nội dung của giải pháp 1 là vô cùng quan trọng nó quyết định đến sự
thành bại của nội dung giải pháp số 2 và số 3.

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

14


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm
vi và hiệu quả ứng dụng
Bảng tổng hợp kết quả tuyển sinh lớp 1 và học sinh HTCTTH
Năm

trẻ ĐĐT trong

TS HS

địa vào lớp 1

lớp 5

SL

%

2015- 2016

51

98

2016-2017

56

2017 -2018

52

TSHTCTTH

HTCTTH ĐĐT

SL

%

SL

%

64

64

100

59

92,2

100

54

54

100

52

96,3

100

48

Năm 2015- 2016 đơn vị huy động được 98% trẻ trong độ tuổi ra lớp,

còn 2% chưa ra lớp là do phụ huynh làm đơn xin cam đoan vì sức khỏe không
đảm bảo theo học lớp 1 với chương trình công nghệ tiếng Việt 1.
Năm 2015, 2016 xã Eana đạt phổ cập giáo dục đúng độ tuổi mức độ
2, năm 2017 xã Eana đạt phổ cập giáo dục đúng độ tuổi mức độ 3.
II. Phần kết luận, kiến nghị
1. Kết luận:
Để công tác PCGDTH đạt kết quả như mong đợi nói chung, công tác
PCGDTH ĐĐT đạt đến mức độ 3 bền vững rất cần:
+ Sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, chỉ đạo sát sao, có kế hoạch cụ thể
và biện pháp triệt để trong việc quản lý nhân khẩu, hộ khẩu, quan tâm đến đời
sống của nhân dân đặc biệt là các hộ gia đình chính sách, gia đình có hoàn cảnh
khó khăn, ...luôn duy trì ổn định trẻ trong độ tuổi ra lớp và giúp đỡ các em để
các em có đầy đủ điều kiện theo học ở các cấp bậc học phổ thông.
+ Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch là thành công bước đầu, vì bất
cứ công việc gì muốn có kết quả tốt thì phải có kế hoạch cụ thể. Nhà

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

trường

15


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

luôn luôn đổi mới trong công tác quản lý chỉ đạo; đổi mới phương pháp dạy
học nhằm nâng cáo chất lượng giáo dục tránh tình trạng học sinh có nguy cơ bỏ
học hoặc lưu ban; tiếp tục đổi mới về hình thức tổ chức các hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp nhằm hướng tới một sân chơi lành mạnh, có tính giáo dục
thực tiễn cao, giúp học sinh có cơ hội trải nghiệm thực tế cuộc sống làm tốt

được điều này chắc chắn sẽ hạn chế được các tệ nạn xã hội, đảm bảo duy trì sĩ
số.
+ Làm tốt công tác tuyên truyền trong quần chúng nhân dân về mục đích,
ý nghĩa của công tác phổ cập, ngay cả trong nhận thức của giáo viên, giáo viên
phải nhận thức đây là trách nhiệm của mình để tự chủ động làm tốt công tác
điều tra lấy thông tin từ địa bàn được cập nhật nhanh, chính xác, đúng tiến độ;
dữ liệu giữa các độ tuổi trong địa bàn điều tra khớp với số liệu trẻ đang theo
học ở các trường trong và ngoài địa bàn, tỷ lệ trẻ vào lớp 1 đúng độ tuổi đạt
100%, trẻ hoàn thành chương trình tiểu học đúng độ tuổi đạt từ 96% trở lên,
góp phần duy trì PCGD ĐĐT mức độ 3 bền vững của xã Eana.
+ Thực hiện tốt công tác điều tra huy động trẻ ra lớp, nắm chắc số liệu
trong địa bàn để huy động học sinh ra lớp 100% đây là bước quan trọng nhất
quyết định sự thành công của công tác PCGDTH. Thực hiện tốt công tác tổng
hợp, xử lý số liệu, đây là việc làm cũng không kém phần quan trọng vì nếu làm
tốt công tác điều tra huy động nhưng việc tổng hợp, xử lý số liệu không chính
xác sẽ sai số khi tổng hợp và nhập dữ liệu vào phần mềm. Thực hiện tốt công
tác quản lý số liệu và quản lý hồ sơ PCGDTH ĐĐT, việc làm này có ý nghĩa
thiết thực trong việc lưu trữ hồ sơ có giá trị lâu dài.
2.Kiến nghị: Không có
Eana, ngày 21 tháng 02 năm 2018
Người viết

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

16


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG THẨM ĐỊNH SKKN CẤP TRƯỜNG

HIỆU TRƯỞNG

Huỳnh Thị Biên

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

17


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

MỤC LỤC
Mục

Nội dung

Trang

Phần mở đầu

I
1

Lý do chọn đề tài

1

2

Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài

3

3

Đối tượng nghiên cứu

3

4

Giới hạn phạm vi nghiên cứu

4

5

Phương pháp nghiên cứu

4

Phần nội dung

4

1

Cơ sở lý luận

4

2

Thực trạng (Cơ sở thực tiễn)

6

3

Nội dung và cách thức của giải pháp

7

a

Mục tiêu của giải pháp

7

b

Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp

8

c

Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp

14

d

Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề

15

II

nghiên cứu
Phần kết luận, kiến nghị

15

1

Kết luận

15

2

Kiến nghị

16

III

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

18


SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân

DANH MỤC CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Thông tư số 41/2010/TT-BGDĐT ngày 30 tháng 12 năm 2010 của Bộ
trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về Điều lệ trường Tiểu học kèm theo
thông tư 50/2012/ TT-BGDĐT sửa đổi Điều lệ trường Tiểu học.
2. Nghị định số 20/2014/NĐ-CP ngày 24/03/2014 của Thủ tướng Chính
phủ về Phổ cập giáo dục, chống mù chữ;

Thông tư số

07/2016/TTBGDĐT, ngày 22 tháng 3 năm 2016 của Bộ Giáo dục và
Đào tạo về việc quy định điều kiện đảm bảo và nội dung quy định, thủ
tục kiểm tra công nhận đạt chuẩn PCGD – XMC; Công văn số 1599/HDSGD&ĐT ngày 22/11/2017 của Sở Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn thực
hiện công tác PCGD, XMC.
3. Tham khảo tài liệu nhập liệu trên phần mềm phổ cập.

Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân

19