Nghị luận về một hiện tượng đời sống
I. Mục tiêu.
Giúp HS:
- Nắm được cách làm bài nghị luận về một hiện tượng đời sống.
- Có ý thức và thái độ đúng đắn trước các hiện tượng đời sống.
- Rèn luyện kĩ năng làm văn nghị luận.
II. Phương tiện thực hiện.
- Sgk, giáo án, máy chiếu projector.
III. Cách thức tiến hành.
- Phương pháp quy nạp, thảo luận, gợi mở...
IV. Tiến trình day học
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ
3. Dạy nội dung bài mới
Hoạt động của GV và HS Nội dung chính
Hoạt động 1: hướng dẫn học
sinh tìm hiểu đề và lập dàn ý.
GV chiếu đề bài.
Gv yêu cầu học sinh đọc đề bài.
Hs thảo luận theo nhóm nhỏ (5
phút) theo câu hỏi gợi ý thảo
luận sgk/66.
Gv gọi đại diện các nhóm trả
lời, các nhóm khác theo dõi,
nhận xét.
Gv nhận xét, đánh giá.
Gv yêu cầu hs lập dàn ý theo
kết cấu của văn bản nghị luận.
1. Tìm hiểu đề và lập dàn ý.
Đề bài: SGK- tr66.
a. Tìm hiểu đề.
- Vấn đề nghị luận: cách sử dụng thời
gian của thanh niên hiện nay.
- Tìm ý:
+ Sử dụng thời gian hợp lí và tích cực
( hiện tượng Nguyễn Hữu Ân)
+ Phê phán một vài hiện tượng tiêu cực
trong lối sống lãng phí thời gian của thanh
niên, học sinh.
- Thao tác lập luận: phân tích, bình luận,
so sánh.
b. Lập dàn ý.
* Mở bài.
- Giới thiệu vấn đề nghị luận: cách sử
Hs lập dàn ý.
GV gọi hs trình bày.
GV nhận xét, đánh giá.
Hoạt động 2.Gv hướng dẫn Hs
tìm hiểu cách làm bài văn nghị
luận về một hiện tượng đời
sống.
<?> Trình bày hiểu biết của em
về cách làm bài nghị luận về
một hiện tượng đời sống.
Hs suy nghĩ, trình bày.
GV nhận xét, tổng kết.
4.Củng cố.
Gv gọi hs đọc phần ghi nhớ
sgk/67
dụng thời gian của thanh niên hiện nay.
*Thân bài.
- Nêu hiện tượng Nguyễn Hữu Ân đã
dành hết thời gian của mình cho những
người bệnh ung thư giai đoạn cuối.
- Ý nghĩa của hiện tượng Nguyễn Hữu
Ân: thể hiện hành động có ý nghĩa tích
cực đối với đời sống xã hội, ca ngợi nghị
lực vượt khó vươn lên, tấm lòng tương
thân tương ái của thanh niên ( phong trào
“hiến máu nhân đạo”, “ Tiếp sức mùa thi”
của học sinh, sinh viên)
- Bình luận: phê phán hiện tượng tiêu cực
trong lối sống lãng phí thời gian của thanh
niên, học sinh.
*Kết bài.
- Cần có lối sống tích cực, nghị lực vượt
khó vươn lên, tinh thần tương thân tương
ái.
2. Cách làm bài nghị luận về một hiện
tượng đời sống.
- Bài nghị luận về một hiện tượng đời
sống cần có các nội dung: nêu rõ hiện
tượng, phân tích các mặt đúng-sai, lợi-hại,
chỉ ra nguyên nhân và bày tỏ thái độ, ý
kiến của người viết về hiện tượng xã hội
đó.
- Diễn đạt cần chuẩn xác, mạch lạc; có thể
sử dụng một số phép tu từ và yếu tố biểu
cảm, nhất là phần nêu cảm nghĩ riêng.
3. Luyện tập.
- Phê phán hiện tượng lối sống ỉ lại, thụ
Hướng dẫn học sinh làm bài tập
1 phần luyện tập (sgk/67)
động, lãng phí thời gian.
- Hiện tượng diễn ra trong những năm đầu
thế kỉ XX.
- Thao tác lập luận: So sánh, phân tích,
bình luận, bác bỏ.
- Nêu dẫn chứng cụ thể:
+ Từ đầu đến ‘ vừa học hỏi vừa lao
động”: sử dụng kết hợp thao tác phân tích
và so sánh.
Tác dụng: Làm rõ lối sống ỉ lại của thanh
niên Việt Nam trong mối tương quan với
thanh niên Trung Quốc.
+ Từ “Kiên trì.....thương nghiệp thế giới”:
sử dụng thao tác phân tích và bình luận .
Tác dụng: Đánh giá cao mục đích, hành
động và sư nỗ lực phấn đấu của thanh
niên Trung Quốc.
+ Từ “Ở Đông Dương ...tuổi trẻ mà thôi”:
Sử dụng thao tác phân tích và bác bỏ.
Tác dụng: Phê phán lối sống ỉ lại, thụ
động của thanh niên Việt Nam.
+ Từ “Hỡi Đông Dương... hồi sinh”: Sử
dụng thao tác bình luận.
Tác dụng: Thể hiện suy nghĩ, thái độ phê
phán của tác giả đối với lối sống thụ
động, ỉ lại của thanh niên Việt Nam
những năm đầu thế kỉ XX.
5. Hướng dẫn học sinh học bài.
- Học thuộc phần ghi nhớ.
- Làm bài tập 2 (sgk/69)
- Chuẩn bị bài mới.