ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG của đô THỊ hóa đến sử DỤNG đất NÔNG NGHIỆP tại PHƯỜNG đề THÁM, THÀNH PHỐ CAO BẰNG, TỈNH CAO BẰNG GIAI đoạn 2013 2015

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM THÁI NGUYÊN
KHOA QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN
-------------------

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA ĐÔ THỊ HÓA ĐẾN SỬ DỤNG
ĐẤT NÔNG NGHIỆP TẠI PHƯỜNG ĐỀ THÁM, THÀNH PHỐ
CAO BẰNG, TỈNH CAO BẰNG GIAI ĐOẠN 2013 - 2015


BỐ CỤC ĐỀ TÀI
Phần 1 MỞ ĐẦU
Phần 2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU
Phần 3 ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU
Phần 4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
Phần 5 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ


Phần 1
MỞ ĐẦU
1.1. Đặt vấn đề
Phường Đề Thám là khu vực diễn ra quá trình đô thị hóa, đã hình thành khu
dân cư đô thị và các công trình hạ tầng kinh tế - xã hội. Khu vực là trung tâm
hành chính, chính trị, văn hóa, thể dục thể thao của tỉnh; đã và đang là điểm
dừng chân của nhiều công ty, xí nghiệp.
Tuy nhiên, quá trình đô thị hoá cũng phát sinh nhiều vấn đề cần giải quyết
như: diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp, vấn đề lao động và việc làm của
nông dân… Trong bối cảnh đó, người dân thay đổi hướng sử dụng đất đai của
họ như thế nào?
“Đánh giá ảnh hưởng của đô thị hóa đến sử dụng đất nông nghiệp

tại Phường Đề Thám, Thành Phố Cao Bằng, tỉnh Cao Bằng,
giai đoạn 2013-2015”.

3


1.2 Mục tiêu của đề tài

Mục tiêu tổng quát
Đánh giá được tác động tích cực, tiêu cực và mức độ ảnh
hưởng của quá trình đô thị hóa đến sử dụng đất nông nghiệp,
đời sống của hộ nông dân mất đất nông nghiệp và đề xuất giải
pháp nhằm sử dụng đất nông nghiệp hợp lý và hiệu quả cao.

4


Mục tiêu cụ thể
1
Đánh giá điều
kiện tự nhiên,
kinh tế - xã hội
của phường Đề
Thám ảnh
hưởng đến sử
dụng đất nông
nghiệp.

2
Phân tích

được ảnh
hưởng của
đô thị hóa
đến sử dụng
đất nông
nghiệp.

3

4

Đánh giá
được ảnh
hưởng của đô
thị hóa đến
đời sống của
hộ nông dân
mất đất nông
nghiệp.

Đề xuất một số
giải pháp nhằm
nâng cao hiệu
quả sử dụng đất
nông nghiệp
trong quá trình
đô thị hóa của
Phường Đề
Thám.
5

Phần 2
TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU

(Từ trang 4 đến 23)

6


PHẦN 3
ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1. Đối tượng nghiên
cứu
Ảnh hưởng của đô thị hóa đến sử dụng đất nông nghiệp tại phường
Đề Thám, thành Phố Cao Bằng, tỉnh Cao Bằng.
3.2. Nội dung nghiên cứu
- Đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của Phường Đề Thám
ảnh hưởng đến sử dụng đất nông nghiệp.
- Ảnh hưởng của đô thị hoá đến sử dụng đất nông nghiệp.
- Ảnh hưởng của đô thị hoá đến đời sống của hộ nông dân mất đất
nông nghiệp.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông
nghiệp trong quá trình đô thị hóa của Phường Đề Thám.

7


3.3 Phương pháp nghiên cứu

Phương pháp
Phương pháp thu thập thông tin thứ cấp
Phương pháp thu thập thông tin sơ cấp
Phương pháp xử lý số liệu điều tra
Phương pháp thống kê so sánh
Phương pháp tổng hợp
8


Phần 4
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội Phường Đề Thám

Hình 4.1. Vị trí địa lý của phường Đề Thám

Hình 4.2. Đường tránh Quốc lộ 3 tại Phường Đề 9Thám


4.2. Ảnh hưởng của đô thị hoá đến sử dụng đất nông nghiệp
4.2.1. Thực trạng của quá trình đô thị hóa trên địa bàn phường Đề Thám

Trung tâm hội nghị tỉnh Cao Bằng

Trung tâm Viettel tỉnh Cao Bằng

Quảng trường trung tâm tại Phường Đề Thám

Trung tâm hoạt động thanh thiếu niên 10
đang được xây dựng

4.2.2. Ảnh hưởng của đô thị hóa đến tình hình sử dụng đất
4.2.2.1. Hiện trạng sử dụng đất tại phường Đề Thám

Hình 4.7. Cơ cấu các loại đất Phường Đề Thám năm 2015
11


4.2.2.2. Các biến động về đất đai trên địa bàn phường Đề Thám

Hình 4.8. Tình hình biến động đất đai trên địa bàn Phường Đề Thám
12
giai đoạn 2013 - 2015


4.2.3.1 Công tác giao đất
Bảng 4.7. Kết quả giao đất ở phường Đề Thám giai đoạn 2013 - 2015
Năm 2013

Năm 2014

Năm 2015

Tên tổ

Số hộ được
giao

Diện tích
(m2)

Số hộ được
giao

Diện tích
(m2)

Số hộ được
giao

Diện tích
(m2)

Tổ 4

 

 

6

750

9

1,026

Tổ 5

2

180

11

1,028

21

2,380

Tổ 9

8

658

3

276

 

 

Tổ 7

 

 

5

739

4

483

Tổ 11

7

620

9

1,245

8

2,306

Tổ 12

1

200

16

1,925

27

2,910

Tổ 13

11

932

13

1,492

21

2,530

Tổ 19

27

3,200

6

556

 

 

Tổ 21

9

728

23

2,608

17

2,309

Tổ 22

11

2,958

7

748

18

2,394

Cộng

76

9,296

99

11,367

125

16,338

(Nguồn:UBND phường Đề Thám)

13


4.2.3.2. Công tác thu hồi đất
Năm

Bảng 4.8. Kết quả thu hồi đất ở phường Đề Thám giai đoạn 2013 - 2015
Tổng số hộ Diện tích
Mục đích thu hồi
thu hồi

thu hồi (m2)
Xây dựng đường ống xi fông; mở rộng đường vào kho
Km7, trường tiểu học Đề Thám; xây dựng cục thống kê

2013

186

123,318

tỉnh, cục thi hành án dân sự tỉnh Cao Bằng. Xây dựng
nhà khách - BCHQS tỉnh Cao Bằng.
Xây dựng tuyến đường N1, đường phía nam khu đô thị

2014

272

184,100

mới; sở công thương, trụ sở đội thuế, bệnh viện khu
vực Phường Đề Thám.
Xây dựng trung tâm TM - DV tại khu đô thị mới, mở
rộng liên đoàn lao động và khu dự trữ chuyên dụng

2015

746

769,700

tỉnh. Xây dựng phòng cảnh sát giao thông công an tỉnh
CB.
(Nguồn:UBND phường Đề Thám)

14


4.3. Ảnh hưởng của đô thị hóa tới đời sống kinh tế hộ nông dân bị mất đất trên địa
bàn phường Đề Thám

* Ảnh hưởng của đô thị hóa tới diện tích đất đai của hộ gia đình
Bảng 4.9. Tình hình biến động đất đai của hộ trước và sau khi thu hồi
STT

Diện tích trước
khi thu hồi
(m2)

LOẠI ĐẤT

Diện tích sau khi
thu hồi
(m2)

Tăng (+),
giảm (-)
(m2)

1

Đất nông nghiệp

231,998

140,626

-91,372

1.1

Đất sản xuất nông nghiệp

190,674

112,054

-78,620

1.1.1

Đất trồng cây hằng năm

159,190

88,980

-70,210

1.1.2

Đất trồng cây lâu năm

31,484

23,074

-8,410

1.2

Đất lâm nghiệp

41,324

28,572

-12,752

2

Đất kinh doanh

8,420

5,890

-2,530

3

Đất ở tại đô thị

11,869

10,308

-1,561

 

Tổng cộng

252,287

156,824

-95,463
15

(Nguồn: Tổng hợp từ phiếu điều tra hộ)


* Ảnh hưởng của đô thị hóa tới thu nhập của hộ gia đình
Bảng 4.10. Thay đổi thu nhập của hộ qua quá trình đô thị hóa

Nguồn thu nhập

Nhóm hộ có thu

Nhóm hộ có thu

Nhóm hộ có

chính

nhập tăng nhanh

nhập tăng chậm

thu nhập giảm

3,5

10,00

15,00

12,50

7,50

5,00

17,50

7,50

7,50

2,50

2,50

0

1,50

5,00

2,50

37,50

32,50

30,00

Nông nghiệp
Công nhân
Kinh doanh
Cán bộ
Nghề khác
Tổng

(Nguồn: Tổng hợp từ phiếu điều tra hộ)
 

16

* Ảnh hưởng của quá trình đô thị hóa tới nghề nghiệp của các hộ

Hình 4.10. Tình hình nghề nghiệp của hộ trước và sau đô thị hóa 17


* Đánh giá ảnh hưởng của đô thị hóa tới đời sống
kinh tế - xã hội

Hình 4.11. Đánh giá của hộ gia đình về quá trình đô thị hóa

18


4.3.4. Đánh giá chung tác động của đô thị hóa tới đời sống kinh tế của
hộ nông dân mất đất nông nghiệp trên địa bàn phường Đề Thám
Tác động tích cực

2

3

Tạo điều kiện để phát
triển công nghiệp và các
hoạt động TM - DV

Thúc đẩy áp dụng
tiến bộ khoa học kỹ
thuật

4

5

6

Mang lại hệ thống cơ
sở hạ tầng tương đối
đồng bộ và hoàn thiện.

ĐTH tạo ra nhiều cơ
hội và việc làm cho
người dân.

ĐTH góp phần cải
thiện đời sống của
người dân 19

1
ĐTH giúp mở
rộng thị trường
tiêu thụ


Tác động tiêu cực

ĐTH làm diện
tích đất sản xuất
nông nghiệp
của một số hộ

giảm

ĐTH phát triển
làm ô nhiễm môi
trường
xung quanh

Đô thị hóa gây
lãng phí
tài nguyên đất
20


4.4. Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả
sử dụng đất nông nghiệp
Cơ chế chính sách:

Các
giải
pháp
từ
phía
nhà
nước

+ Công tác quản lý nhà nước

+ Khuyến nông và KHCN

+ Quy hoạch tổng thể

+ Vay vốn, hỗ trợ

+ Đền bù đất đai

+ Thị trường

+ Cơ sở hạ tầng

+ Cải tạo đất
Lao động việc làm

- Đào tạo nghề
- Định hướng nghề nghiệp
- Giải quyết việc làm cho lao động
Môi trường

- Tăng cường công tác tuyên truyền - Xử lý nước thải phù hợp
- Xây dựng hệ thống thoát nước
- Thu gom rác thải, chất thải
21


Giải pháp đối với người sử dụng đất
Khoa học kỹ thuật
- Chuyển dịch cơ cấu cây trồng

- Biện pháp canh tác

theo mùa vụ

- Trồng cây lương thực kết
hợp với chăn nuôi

- Ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ
thuật vào sản xuất

Tổ chức sản xuất
- Mở rộng diện tích rồng rau màu, vùng chuyên canh
- Sản xuất nông nghiệp không hoặc ít sử dụng hóa chất
- Sản xuất vừa chuyên môn hóa vừa đa dạng hóa, áp dụng công nghệ cao.
22


Phần 5
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
5.1. Kết luận
- Phường Đề Thám là nơi có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển
kinh tế xã hội.
- Quá trình đô thị hóa diễn ra đã làm cho diện tích đất phi nông
nghiệp có xu hướng ngày càng tăng năm 2015 chiếm 50,85%; diện tích
đất nông nghiệp có chiều hướng giảm còn 48,23% năm 2015.
- Quá trình đô thị hóa có tác động lớn tới đời sống hộ nông dân mất
đất nông nghiệp, làm cho mức sống, nghề nghiệp của hộ bị thay đổi.
- Để tối ưu hóa tác động của đô thị hóa đến hiệu quả sử dụng đất
nông nghiệp cho Phường Đề Thám cần có những giải pháp nhằm đảm
bảo đời sống của hộ nông dân.

23

5.2. Kiến nghị
* Đối với nhà nước và chính quyền địa phương các cấp
- Hoàn thiện cơ chế chính sách.
- Cần làm tốt công tác quy hoạch.
- Phát triển ngành nghề sản xuất công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp
- Tăng cường công tác khuyến nông.

* Đối
vớivới
người
dân
* Đối
người
dân
 Các hộ nông dân sử dụng những phần đất nông nghiệp còn lại hợp lý và
hiệu quả
 Phát huy tính năng động, sáng tạo trong việc tìm ra hướng đi mới,
ngành nghề mới.
 Tích cực học hỏi kinh nghiệm của những địa phương khác, những
24
người sản xuất giỏi.


KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA ĐÔ THỊ HÓA ĐẾN SỬ DỤNG ĐẤT
NÔNG NGHIỆP TẠI PHƯỜNG ĐỀ THÁM, THÀNH PHỐ CAO BẰNG,
TỈNH CAO BẰNG GIAI ĐOẠN 2013 - 2015

EM XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN!

25