Phương pháp GD đạo đức cho HS

SKKN Phỉång phạp giạo dủc âảo âỉïc cho hc sinh THCS - Nguùn
Vàn V
PHỈÅNG PHẠP GIẠO DỦC ÂẢO ÂỈÏC
CHO HC SINH THCS
**************
I/ Måí âáưu:
Quạ trçnh hçnh thnh v phạt triãøn nhán cạch ca hc sinh
âỉåüc thäng qua hoảt âäüng v giao lỉu . Nh trỉåìng cọ nhiãûm vủ
âàût nãưn mọng vỉỵng chàõt âënh hỉåïng cho quạ trçnh hçnh thnh v
phạt triãøn nhán cạch hc sinh theo mủc âêch , mủc tiãu â xạc
âënh .
Giạo dủc âảo âỉïc (âỉïc dủc) l mäüt näüi dung qua trng
trong giạo dủc ton diãûn ca nh trỉåìng. Mủc tiãu ca âỉïc dủc
åí báûc THCS l cng cäú nhỉỵng thnh qu â âỉåüc tỉì tiãøu hc.
Tháúu sút 5 âiãưu Bạc Häư dảy cho thiãúu niãn . Hçnh thnh åí hc
sinh nhỉỵng cå såí ban âáưu ca nhán cạch x häüi ch nghéa .
Âỉïc dủc cho hc sinh lỉïa tøi THCS bàòng phỉång phạp
no?
Trong âiãưu kiãûn mäi trỉåìng x häüi hiãûn nay váùn cn nhiãưu
hiãûn tỉåüng tiãu cỉûc , cn cọ nhiãưu tạc âäüng xáúu âãúu âåìi säúng
tám lê cạc em . Tám sinh lê âàûc trỉng ca lỉïa tøi thiãúu niãn cọ
nhiãưu biãún âäøi. Viãûc âỉa ra nhỉỵng phỉång phạp âỉïc dủc håüp lê
ca ngỉåìi tháưy s cọ tạc dủng âënh hỉåïng, xáy dỉûng mäi trỉåìng
cho cạc em rn luûn.
B/ Näüi dung :
I/ Lê lûn :
Trỉåïc hãút phi nghé âãún nhiãûm vủ ca quạ trçnh âỉïc dủc
âọ l gç?
Âọ l giạo dủc cho hc sinh nhỉỵng cå såí ca thãú giåïi quan
khoa hc , tỉ tỉåíng ch nghéa x häüi , hiãøu biãút nhỉỵng quy lût
cå bn ca sỉû phạt triãøn x häüi . Cọ lê tỉåíng , cọ niãưm tin , cọ

hnh âäüng củ thãø trong hc táûp , trong hoảt âäüng táûp thãø âãø
gọp pháưn thỉûc hiãûn lê tỉåíng ca bn thán .
Giạo dủc cho cạc em tháúm nhưn nhỉỵng ngun tàõc v
chøn mỉûc âảo âỉïc , nhỉỵng thọi quen , hnh vi täút âãø thãø hiãûn
pháøm cháút âảo âỉïc ca mçnh .
Giạo dủc cho cạc em hiãøu r nhỉỵng váún âãư ch úu trong
sỉû âäøi måïi , phạt triãøn kinh tãú ca x häüi , phạp lût ca âáút
nỉåïc hiãûn nay. Giạo dủc nhỉỵng truưn thäúng täút âẻp , lëch sỉí
ca âáút nỉåïc , dán täüc .
1
SKKN Phỉång phạp giạo dủc âảo âỉïc cho hc sinh THCS - Nguùn
Vàn V
Xáy dỉûng cho cạc em tênh têch cỉûc x häüi , têch cỉûc tham
gia vo cạc hoảt âäüng x häüi , âáúu tranh chäúng lải nhỉỵng tỉ
tỉåíng xáúu , chäúng lải âiãưu lảc háûu , thiãúu vàn họa .
Mún váûy , ngỉåìi tháưy lm cäng tạc âỉïc dủc phi bo âm
cạc ngun tàõc âỉïc dủc :
- Phi cọ tênh mủc âêch : Mi hoảt âäüng âỉïc dủc phi
quạn triãût, phủc vủ cho nhiãûm vủ chênh trë ca nh trỉåìng ,
chøn bë cho thãú hãû tr cọ â pháøm cháút âảo âỉïc cng nhỉ
kiãún thỉïc âãø lm ngỉåìi lao âäüng måïi .Gọp pháưn thỉûc hiãûn
mủc tiãu âo tảo trãn cå såí thỉûc hiãûn täút 5 âiãưu Bạc Häư dảy.
- Phi cọ phỉång thỉïc âãø thỉûc hiãûn : Trong hc táûp , lao
âäüng , v cạc hoảt âäüng táûp thãø. Âäưng thåìi , phi xáy dỉûng mäi
trỉåìng âỉïc dủc lnh mảnh, phong phụ .
- Phi gỉång máùu trong hnh vi , läúi säúng , táûp quạn , ngän
ngỉỵ , tän trng âäúi våïi hc sinh . Phi cọ u cáưu cao âãø cạc em
pháún âáúu näø lỉûc vỉån lãn trong giåïi hản cho phẹp .
- Phi phạt huy tênh têch cỉûc nhỉỵng màût täút , chuøn họa
dáưn màût xáúu åí hnh vi âảo âỉïc ca cạc em . Âàûc biãût phi

nàõm vỉỵng âàûc âiãøm cạ biãût .
- Kãút håüp chàût ch giỉỵa nh trỉåìng - gia âçnh - x häüi .
Nh giạo cọ thãø sỉí dủng phäúi håüp nhiãưu phỉång phạp
trong quạ trçnh âỉïc dủc . Bàòng thuút phủc . Bàòng viãûc täø
chỉïc hoảt âäüng cho hc sinh . Bàòng cạch váûn âäüng, âạnh giạ
hnh vi hc sinh...
II/ Thỉûc tiãùn :
Trong âiãưu kiãûn mäi trỉåìng x häüi hiãûn nay váùn cn cọ
nhiãưu hiãûn tỉåüng tiãu cỉûc tạc âäüng xáúu âãún âåìi säúng tám lê
hc sinh THCS nhỉ cạc lưn vàn hoạ khäng lnh mảnh , tr chåi
bảo lỉûc , phim nh x häüi âen , cạc tãû nản x häüi , thọi àn chåi
âua âi ca mäüt säú thanh thiãúu niãn hỉ hng... Do âọ viãûc âỉïc
dủc cho hc sinh báûc THCS ca ngỉåìi tháưy âọng vai tr ráút quan
trng . Âi hi nh giạo phi nàõm vỉỵng âàûc âiãøm tám lê lỉïa
tøi hc sinh , xu thãú häüi nháûp ca mäi trỉåìng v nh hỉåíng
ca nọ âãún sỉû phạt triãøn âảo âỉïc tr âãø âënh hỉåïng mäi trỉåìng
rn luûn . Sỉí dủng cạc phỉång phạp âỉïc dủc ph håüp , hỉåïng
dáùn tr tiãúp xục täút . Âäưng thåìi tháưy cä giạo phi biãút ci tảo
v xáy dỉûng mäi trỉåìng hoảt âäüng , lm trong sảch cng nhỉ
ngàn chàûn nh hỉåíng xáúu ca mäi trỉåìng âãún sỉû phạt triãøn nhán
cạch cạc em .
2
SKKN Phổồng phaùp giaùo duỷc õaỷo õổùc cho hoỹc sinh THCS - Nguyóựn
Vn Vuợ
Laỡ mọỹt giaùo vión phuỷ traùch cọng taùc thióỳu nión , tọi luọn phaới
nừm õổồỹc caùc nguyón từc vaỡ phổồng phaùp õổùc duỷc . Cuỡng vồùi
caùc tióứu ban , õoaỡn thóứ trong vaỡ ngoaỡi nhaỡ trổồỡng , cuỡng vồùi caùc
thỏửy cọ giaùo trong họỹi õọửng sổ phaỷm trổồỡng , tọi õaợ huy õọỹng
tổồng õọỳi tọỳt vaỡ hồỹp lờ caùc phổồng phaùp õổùc duỷc goùp mọỹt phỏửn
nỏng cao phỏứm chỏỳt õaỷo õổùc cuớa hoỹc sinh trong trổồỡng . Qua

thổỷc tióựn nhióửu nm hoỹc , trong cọng taùc , tọi ruùt ra mọỹt vaỡi kinh
nghióỷm vóử phổồng phaùp õổùc duỷc õọỳi vồùi hoỹc sinh THCS .
1/ Trổồùc hóỳt phaới nừm bừt roợ õỷc õióứm tỏm sinh lờ lổùa tuọứi
vaỡ õỷc õióứm õọỳi tổồỹng giaùo duỷc . Hoỹc sinh THCS laỡ lổùa tuọứi
ngỏỷp ngổỡng bổồùc vaỡo ngổồợng cổớa ngổồỡi lồùn. Tỏm họửn caùc em
trong saùng , dóự bừt chổồùc ngổồỡi lồùn . Tuy nhión trong haỡnh
õọỹng cuớa caùc em vỏựn coỡn laỡ treớ con , ngỏy thồ , n chổa no, lo
chổa tồùi . Tuyỡ theo õọỹ tuọứi õóứ coù caùch nhỗn õuùng vóử tỏm sinh lờ
caùc em . Cuỷ thóứ nhổ ồớ õọỹ tuọứi 12, 13 ( lồùp 6, 7) , tỏm lờ caùc em dóự
baớo hồn vaỡ dóự laỡm theo sổỷ phaùn quyóỳt . Vỗ vỏỷy moỹi haỡnh
õọỹng , vióỷc laỡm maỡ nhaỡ giaùo õổa ra phaới cuỷ thóứ , õuùng õừn ,
khoa hoỹc , khọng nón lờ giaới nhióửu . Nhỏỷn thổùc caùc em dỏửn phaùt
trióứn õóỳn õọỹ tuọứi 14, 15 ( lồùp 8,9) , tỏm sinh lờ caùc em õang ồớ õọỹ
tuọứi dỏỷy thỗ . Trong õồỡi sọỳng tỗnh caớm caùc em õaợ xuỏỳt hióỷn
nhổợng caớm xuùc mồùi hồn , cao hồn . Caùc em toỡ moỡ, thờch tỗm toỡi
hồn . Caùc em gia nhỏỷp nhióửu hoaỷt õọỹng . Nhaỡ giaùo luùc naỡy cỏửn
coù sổỷ ổùng xổớ tóỳ nhở vaỡ coù nhổợng giaới thờch , õởnh hổồùng vóử
caùc mọỳi quan hóỷ vaỡ mọi trổồỡng sọỳng roợ raỡng hồn .
Vờ duỷ : Mọỹt hoỹc sinh lồùp 6 vi phaỷm lọựi khọng tỏỷp trung nghe
giaớng trong hoỹc baỡi mồùi . Khi õaợ xaùc õởnh õổồỹc lọựi cuớa hoỹc sinh
õoù , nhaỡ giaùo coù thóứ phó bỗnh ngay lọựi trổồùc lồùp thúng thừn õóứ
moỹi hoỹc sinh khaùc õóửu bióỳt . Nhổng laỡ lọựi trón vồùi mọỹt hoỹc sinh
lồùp 9 thỗ coù thóứ khọng nón sổớ duỷng phổồng phaùp phó bỗnh trổỷc
tióỳp . Coù thóứ goỹi tón em õoù trong giồỡ hoỹc , yóu cỏửu em tỏỷp trung
vaỡo baỡi hoỹc. Sau buọứi hoỹc, thỏửy giaùo coù thóứ gỷp rióng hoỹc sinh
trón õóứ hoới roợ lyù do vaỡ cuợng coù thóứ phỏn tờch thóm cho em vóử lyù
do, taùc haỷi cuớa lọựi phaỷm, õọỹng vión em cọỳ gừng khừc phuỷc
hồn...
Nừm roợ õỷc õióứm , hoaỡn caớnh cuaớ hoỹc sinh cuợng rỏỳt quan
troỹng, quyóỳt õởnh hióỷu quaớ cuớa õổùc duỷc. Mọỹt nhaỡ giaùo muọỳn

giaùo duỷc cho hoỹc sinh theo nhổợng chuỏứn mổỷc õaỷo õổùc õaợ xaùc
õởnh cuớa nhaỡ trổồỡng cỏửn nừm bừt õổồỹc õỷc õióứm , hoaỡn caớnh
lọỳi sọỳng , tỏỷp quaùn sinh hoaỷt, ngọn ngổợ, mọi trổồỡng sọỳng cuớa gia
õỗnh... Nừm bừt õổồỹc sồớ thờch cồ baớn (mọỹt sọỳ trổồỡng hồỹp caù
3
SKKN Phỉång phạp giạo dủc âảo âỉïc cho hc sinh THCS - Nguùn
Vàn V
biãût nãúu cọ thãø) v nhỉỵng nhọm bản giao lỉu, trçnh âäü hc
váún...ca cạc em. Tỉì viãûc
lm ny, ngỉåìi lm cäng tạc âỉïc dủc cọ thãø phán loải âäúi
tỉåüng âãø sỉí dủng phỉång cạch âỉïc dủc håüp l. Viãûc lm ny
âi hi nh giạo phi cọ sỉû liãn hãû phäúi håüp våïi nhiãưu thnh
pháưn nhỉ: Giạo viãn ch nhiãûm, låïp trỉåíng, hồûc qua nhỉỵng em åí
cng âëa phỉång, hồûc qua gia âçnh cạc em. Âäưng thåìi phi näù
lỉûc tçm hiãøu, âiãưu tra v cọ sỉû theo di trong thåìi gian tỉång âäúi
di âãø kãút lûn.
Âáưu nàm hc, täi â gàûp giạo viãn ch nhiãûm låïp 6 âãø nàõm
bàõt l lëch hc sinh. Láûp danh sạch nhỉỵng em cạ biãût, hc sinh
cọ hon cnh khọ khàn, âàûc âiãøm gia âçnh cọ nhỉỵng biãún âäüng...
Tiãúp tủc âiãưu tra theo di giạo dủc riãng. ÅÍ låïp 7, cạc em bàõt
âáưu sinh hoảt phán nhọm bản. Âãø âënh hỉåïng cho cạc em phạt
triãøn täút trong giao lỉu nhỉng âäưng thåìi cng âãø hản chãú nhỉỵng
hiãûn tỉåüng tiãu cỉûc ny sinh trong âåìi säúng thiãúu niãn låïn tøi,
täi â “khoanh vng”, theo di nhỉỵng nhọm cọ hc sinh cạ biãût,
ngäù nghëch, vi phảm. Cọ biãûn phạp giạo dủc âàûc th hån, ph
håüp hån cho tỉìng nhọm tênh cạch.
2/ Ho nh, thỉång u, giụp âåỵ cạc em vãư mi màût cọ thãø
âỉåüc, tháûm chê kãø c váût cháút. Cọ nhỉỵng trỉåìng håüp hc sinh
cọ hon cnh gia âçnh khọ khàn nhỉng cạc em váùn cäú gàõng theo
hc. Nãúu khäng gáưn gi âäüng viãn, giụp âåỵ cạc em këp thåìi cọ

thãø dáùn âãún b hc giỉỵa chỉìng hồûc cọ trỉåìng håüp chạn nn,
tỉû ti theo bản b xáúu. Bàòng nhỉỵng sỉû váûn âäüng ca bản b,
giụp âåỵ thỉång u, bàòng nhỉỵng pháưn qu nhỉ sạch våí bụt mỉûc,
ạo qưn tỉì qu vç bản ngho vỉåüt khọ... l niãưm âäüng viãn låïn
giụp cạc em vỉån lãn khi sỉû màûc cm v hon cnh. Thỉûc tãú
trong cạc nàm hc qua â cọ nhiãưu hc sinh vỉåüt khọ hc táûp,
tu dỉåỵng âảo âỉïc täút. Âiãøn hçnh l trỉåìng håüp em Lã Vàn
Thûn. Mẻ máút khi cn hc låïp 6, cha b nh âi. Thûn phi âi
åí âåü kiãúm tiãưn àn hc tháûm chê ni c em rüt. Âỉåüc sỉû
âäüng viãn ca tháưy cä, sỉû thỉång u giụp âåỵ ca bản b, em
Thûn â cäú gàõng hc v ngy cng tiãún bäü. Hiãûn nay em l
hc sinh låïp 9/2 ca trỉåìng v l mäüt hc sinh tiãn tiãún , cọ âảo
âỉïc täút. Hồûc trỉåìng håüp em Nguùn Tọan, bë dë táût báøm sinh
( teo cå chi dỉåïi) gia âçnh thüc diãûn ngho âäng con. Cng nhåì sỉû
gáưn gi thỉång u, giụp âåỵ âäüng viãn ca tháưy cä v bản b m
Toạn â ráút tiãún bäü qua tỉìng låïp. L hc sinh gii ca låïp 9 v
nay l hc sinh låïp 10...
4
SKKN Phỉång phạp giạo dủc âảo âỉïc cho hc sinh THCS - Nguùn
Vàn V
Chán thnh tiãúp thu kiãún ca cạc em, chuûn tr cng cạc
em nhỉ mäüt ngỉåìi cha, ngỉåìi anh âãø cho cạc em cọ cå häüi by t
tám tỉ, nguûn
vng, mong mún. Qua âọ nh giạo måïi nàõm bàõt r âàûc âiãøm
tám l ca tỉìng âäúi tỉåüng. Tuy nhiãn phi xáy dỉûng âỉåüc mäúi
quan hãû thỉï báûc cao tháúp- tháưy tr. Phi nãu gỉång lm máùu.
Âáy l thỉåïc âo nhán cạch ngỉåi tháưy trong quạ trçnh âỉïc dủc
hc sinh THCS.
3/ Sỉí dủng phäúi håüp nhiãưu phỉång phạp âỉïc dủc ph håüp
våïi tám sinh l lỉïa tøi. Âụng lục, âụng cạch, âụng âäúi tỉåüng.

Thuút phủc cạc em qua giåì lãn låïp, qua sinh hoảt bøi cho
cåì, qua cạc láưn nọi chuûn táûp trung hồûc gàûp riãng tỉìng em
nãúu cáưn thiãút. Qua âọ truưn âảt cho cạc em âỉåüc nhỉỵng khại
niãûm âảo âỉïc cạch mảng, củ thãø hoạ nhỉỵng chøn mỉûc âảo
âỉïc trong thỉûc tãú giụp cạc em hçnh dung cạc chøn mỉûc âảo
âỉïc âọ chøn xạc hån v củ thãø hoạ hån. Khi thuút phủc cáưn
dng nhỉỵng váún âãư thỉûc tãú v nhỉỵng âiãưn hçnh cạ nhán , táûp
thãø âãø lm phỉång tiãûn tạc âäüng vo thỉïc, tçnh cm ca cạc
em, gáy nãn sỉû xục âäüng khám phủc u mãún v mong mún noi
theo. Våïi nhỉỵng em cạc biãût cáưn phi bãưn bè váûn âäüng, kiãn
nháùn âåüi chåì sỉû chuøn biãún nhỉng phi khẹo lẹo tãú nhë, trạnh
gáy màûc cm.
Kãút håüp våïi nh trỉåìng, cạc âon thãø trong v ngoi nh
trỉåìng, tảo ra cạc âiãưu kiãûn , mäi trỉåìng hoảt âäüng cáưn thiãút
cho hc sinh thỉûc hiãûn cọ thỉïc hnh vi ca mçnh trong nhiãưu
hon cnh hoảt âäüng khạc nhau. Âỉïc dủc âỉåüc thỉûc hiãûn qua
hc táûp, âàûc biãût l cạc män hc nhán vàn, Giạo dủc cäng dán.
Âỉïc dủc qua lao âäüng vãû sinh trỉåìng låïp. Âỉïc dủc qua viãûc
hc v thỉûc hiãûn näüi quy nãư nãúp, qua cạc hoảt âäüng táûp thãø
ca Âon , Âäüi, Cáu lảc bäü chỉïc nàng...
Bàòng thỉûc tãú ca sỉû kãút håüp, chụng täi â täø chỉïc phong
phụ cạc hoảt âäüng táûp thãø nhỉ: Vàn nghãû hc sinh, Häüi thao
thãø dủc thãø thao. Häüi trải, häüi thi nghi thỉïc Âäüi, cạc häüi thi âäú
vui âãø hc, sinh hoảt tỉû qun, hoảt âäüng tỉì thiãûn tçnh nghéa,
hoảt âäüng ca cạc nhọm , cáu lảc bäü....Trong cạc hoảt âäüng trãn
phi truưn thủ âỉåüc nhỉỵng kiãún thỉïc thỉûc tãú v kiãún hnh
dủng âãø gáy âỉåüc hỉïng thụ tçm hiãøu. Âáy chênh l viãûc xáy
dỉûng mäi trỉåìng rn luûn âảo âỉïc, läi kẹo v thu hụt hc sinh
vo hoảt âäüng cọ âënh hỉåïng. Tỉì âáy, cạc em hçnh thnh hnh vi,
thọi quen âảo âỉïc, kh nàng rn luûn mçnh trong x häüi v âåìi

säúng. Viãûc täø chỉïc cạc hoảt âäüng phi khoa hc , cọ chỉång
5