Tiểu luận tốt nghiệp lớp TC LLCT Xây dựng nhân cách người cán bộ lãnh đạo quản lý ở các trường THCS trong giai đoạn hiện nay

Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

MC LC
M u.
Chng 1: C s lý lun v thc tin ca vic xõy dng nhõn cỏch

1

ngi cỏn b lónh o, qun lý.
I: Mt s vn c bn v nhõn cỏch.
II: Nhõn cỏch ngi cỏn b lónh o, qun lý.
III: Yờu cu xõu dng nhõn cỏch ca ngi cỏn b lónh o qun lý

3
3
4

trong iu kin phỏt trin nn kinh t th trng nh hng XHCN.

7

Chng II: Thc trng v mt s gii phỏp xõy dng nhõn cỏch
ngi cỏn b lónh o, qun lý bc THCS nghnh giỏo dc Huyn

10

B Trch, Tnh Qung Bỡnh.
I :Tỡnh hỡnh kinh t - xó hi ca huyn v thc trng nhõn cỏch ca

i ng cỏn b lónh o, qun lý bc THCS giỏo dc huyn B

10

Trch:
II: Nhng yờu cu c trng v nhõn cỏch ngi cỏn b lónh o,
qun lý cỏc trng hc trờn a bn Huyn B Trch.
III: Mt s gii phỏp c bn nhm xõy dng, hon thin nhõn cỏch

14

ngi cỏn b lónh o, qun lý trong cỏc trng hc huyn B

19

Trch.
IV: Nhng kin ngh
Kt lun
Ti liu tham kho

22
24
25

M U

Học viên: 1


Tiểu luận cuối khoá

ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

t nc ta ang bc vo thi k y mnh cụng nghiờp hoỏ, hin i
hoỏ. Nhim v ú rt nng n, khú khn v phc tp, ũi hi ng ta phi xõy
dng mt i ng cỏn b ngang tm, gúp phn thc hin thnh cụng nhim v
chin lc: Xõy dng v bo v T quc Vit Nam xó hi ch ngha.
Ch Tch H Chớ Minh ó khng nh: "Cỏn b l cỏi gc ca mi cụng
vic", "Mi vic thnh cụng hay tht bi u do cỏn b tt hay kộm". Mun
qun lý c tt, ngi lónh o, qun lý cn phi "hiu ngi, bit mỡnh v
khộo dựng ngi". Vy trc ht, mi cỏn b lónh o, qun lý phi "t hiu
rừ" mỡnh.
Cụng tỏc ca ngi cỏn b lónh o, qun lý núi chung, ngi cỏn b lónh
o, qun lý giỏo dc núi riờng ph thuc vo nhiu yu t, nhng mt trong
nhng yu t cú v trớ hng u, gi vai trũ quyt nh ú l nhõn cỏch ca h.
L ngi ng u v ch o mi hot ng giỏo dc trong trng hc, nhõn
cỏch ca ngi lónh o qun lý cú tỏc ng mnh m n giỏo viờn v hc
sinh, õy l nhng ch th cú nhõn cỏch rt nhy cm. Vỡ th m tng ng vi
v th v vai trũ ca mỡnh, ngi cỏn b lónh o, qun lý giỏo dc phi cú mt
nhõn cỏch mu mc, hon thin, cao hn nhng ngi bỡnh thng, cú vai trũ
nh hng, gng mu, cú u th tỏc ng nhiu mt, bit t chc, tp hp, lụi
cun v thỳc y mi ngi cựng hon thnh nhim v.
Chớnh vỡ vy, vic nghiờn cu, tỡm hiu, nm c nhng yu t quy nh
v nhng yờu cu cú tớnh c trng v nhõn cỏch ngi lónh o, qun lý cú
mt ý ngha ht sc quan trng v mt lý lun v thc tin, va cú tớnh c bn
lõu di, va l ũi hi bc xỳc ca ca cỏc trng hc hin nay.
Vi nhng lý do nh ó trỡnh by trờn, l mt cỏn b lónh o, qun lý bc
THCS Phũng Giỏo dc huyn B Trch tnh Qung Bỡnh, tụi chn ti:
Xõy dng nhõn cỏch ngi cỏn b lónh o qun lý cỏc trng THCS

trong giai on hin nay lm ti tt nghip ca mỡnh.
Học viên: 2


Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

Do cũn hn ch bi kh nng v thi gian nờn ti chc chn cũn nhiu
khim khuyt. Vỡ vy rt mong c s giỳp ca quý thy cụ trng chớnh
tr Tnh.
ti nghiờn cu nhng vn lý lun v thc tin v nhõn cỏch ca
ngi cỏn b lónh o, qun lý núi chung trong giai on Cỏch mng hin nay
nc ta, nht l trong thi k chuyn i kinh t theo c ch th trng nh
hng XHCN.
Trờn c s lý lun v thc tin, ti tp trung nghiờn cu, tỡm ra nhng
phm cht nhõn cỏch cú tớnh c trng ca ngi lónh o, qun lý bc THCS
thuc Phũng Giỏo dc huyn B Trch, tnh Qung Bỡnh. T ú, ra gii phỏp
c bn nhm khụng ngng hon thin v nõng cao phm cht nhõn cỏch ca h.
ti ch gii hn vic nghiờn cu nhng thc trng v nhõn cỏch ngi
cỏn b lónh o, qun lý trong trng hc thuc bc THCS trờn a bn Huyn
B Trch.
Bn thõn s dng mt s phng phỏp ch yu nh sau: Phõn tớch, tng
hp, khỏi quỏt hoỏ, lụgic lch s, thu thp thụng tin t cỏc bỏo cỏo s kt, tng
kt hng nm ca ngnh GD B Trch; Bỏo cỏo ỏnh giỏ v tỡnh hỡnh GD - T
ca Ban chp hnh Huyn u v Hi ng nhõn dõn Huyn B Trch. Trờn c
s ú lm rừ c im tỡnh hỡnh ca a phng v c th hoỏ nhim v, v trớ,
chc nng.. . t ú, ra nhng yờu cu v nhõn cỏch cho phự hp.
Kt cu ca tiu lun: Ngoi phn m u v kt lun, tiu lun c kt

cu thnh hai chng chớnh:
Chng I: C s lý lun v thc tin ca vic xõy dng nhõn cỏch ngi
cỏn b lónh o, qun lý.

Học viên: 3


Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

Chng II: Thc trng v mt s gii phỏp xõy dng nhõn cỏch ngi
cỏn b lónh o, qun lý bc THCS ngnh giỏo dc Huyn B Trch, Tnh
Qung Bỡnh.
Do kh nng nhn thc cũn hn ch, li va cụng tỏc va hon thnh
ti, do ú chc chn cũn nhiu khim khuyt. Rt mong s gúp ý ca thy cụ v
ng nghip.
Xin chõn thnh cỏm n!

Học viên: 4


Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

NI DUNG
Chng I:

C S Lí LUN V THC TIN CA VIC
XY DNG NHN CCH NGI CN B
LNH O, QUN Lí.
I./ MT S QUAN NIM V NHN CCH :
Nhõn cỏch l khỏi nim c bn ca Tõm lý hc cng nh mt s nghnh
khoa hc khỏc: Nh giỏo dc hc, o c hc, xó hi hc, trit hc
Cú nhiu nh ngha v nhõn cỏch, theo tõm lý hc cú cỏc nh ngha sau:
Nhõn cỏch l ton b nhng c im, phm cht tõm lý cỏ nhõn, quy
nh giỏ tr xó hi v hnh vi xó hi ca h
Nhõn cỏch l t hp nhng thuc tớnh tõm lý ca mt cỏ nhõn, biu hin
bn sc v giỏ tr xó hi ca ngi y (Phm Minh Hc)
Nhõn cỏch, ú l mt t chc ng ca cỏc h thng tõm - sinh lý trong
cỏ nhõn, chỳng quy nh s thớch ng trn vn ca cỏ nhõn i vi mụi trng
xung quanh (G.Allport)
Nhõn cỏch l tng ho cỏc phm cht tõm lý, núi lờn c im ca tng
ngi riờng bit (R.Meili)
Nhõn cỏch l con ngi vi t cỏch l k mang ton b thuc tớnh v
phm cht tõm lý ang quy nh hỡnh thc hot ng v nhng hnh vi cú ý
ngha xó hi (E.V.Sụrụkhụva)
Học viên: 5


Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

Dự khỏc nhau, nhng qua cỏc nh ngha trờn ta thy rng: Con ngi tr
thnh mt nhõn cỏch khi t con ngi ú trong s hot ng, giao lu vi xó
hi. Khi bn v vn ny, Mỏc cho rng trong tớnh hin thc ca nú bn cht

con ngi l tng ho cỏc mi quan h xó hi, nhn nh rt khỏi quỏt ny ó
núi lờn bn cht, cu trỳc nhõn cỏch cng nh ch ra con ng hỡnh thnh nhõn
cỏch, nhn nh ny ó l c s lý lun cho Tõm lý hc, Giỏo dc hc v cỏc
ngnh khoa hc nghiờn cu v con ngi.
T nhng quan nim v nhõn cỏch, chỳng ta thy rng cho n nay vn
cha cú mt trng phỏi no gii quyt mt cỏch tho ỏng ton din vn
bn cht nhõn cỏch.
Vit Nam, tuy rng cha cú mt nh ngha nhõn cỏch no mt cỏch
chớnh thng, song cỏch hiu ca ngi Vit Nam v nhõn cỏch cú th theo cỏc
mt sau õy:
- Nhõn cỏch c hiu l con ngi cú c v ti hay l tớnh cỏch v nng lc.
- Nhõn cỏch c hiu nh cỏc phm cht v nng lc ca con ngi.
- Nhõn cỏch c hiu nh cỏc phm cht ca con ngi mi: lm ch, yờu
nc, tinh thn quc t vụ sn, tinh thn lao ng.
- Nhõn cỏch c hiu nh mt o c, giỏ tr lm ngi ca con ngi.
Nh vy, khỏi nim nhõn cỏch thng gn lin vi khỏi nim con ngi (ớt núi
n cỏ nhõn). Nhng phm cht nhõn cỏch ú l nhng phm cht ũi hi
mi con ngi phi cú.
Do ú, cú th hiu: Nhõn cỏch l h thng nhng phm giỏ xó hi ca cỏ nhõn
th hin nhng phm cht bờn trong ca cỏ nhõn, mi quan h qua li ca cỏ
nhõn vi cỏc cỏ nhõn khỏc, vi tp th, xó hi, vi th gii xung quanh v mi
quan h ca cỏ nhõn vi cụng vic trong quỏ kh, hin ti v tng lai.
II./ NHN CCH NGI CN B LNH O QUN Lí.
Học viên: 6


Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

1.2. c im ca nhõn cỏch:
Nhõn cỏch bao gm bn c im c bn sau:
1.2.1. Tớnh thng nht:
Nhõn cỏch l mt chnh th thng nht gia phm cht v nng lc, gia
c v ti, gia yu t sinh hc v yu t xó hi, gia cỏi bờn trong v cỏi bờn
ngoi, gia cỏ nhõn vi xó hi. c v ti cú mi quan h cht ch bin chng
vi nhau. Trong cỏi c cú cỏi ti, trong cỏi ti cú cỏi c, trong phm cht v
nng lc ca mt cỏ nhõn con ngi phi luụn thng nht vi nhau.
1.2.2. Tớnh n nh ca nhõn cỏch:
Nhõn cỏch l t hp cỏc thuc tớnh tõm lý tng i n nh, tim tng
trong mi cỏ nhõn. Vỡ th, nhõn cỏch l cỏi sinh thnh v phỏt trin trong sut
cuc i ca mi con ngi, do ú nhõn cỏch cú tớnh n nh tng i ca nú.
Tớnh n nh ca nhõn cỏch cao hay thp l tựy thuc vo mc hon thin
nhõn cỏch ca ngi ú. Cỏc c im nhõn cỏch, cỏc phm cht nhõn cỏch
tng i khú hỡnh thnh v cng khú mt i. Trong thc t tng nột nhõn cỏch
cú th b thay i do cuc sng, nhng nhỡn mt cỏch tng th thỡ chỳng vn to
thnh mt cu trỳc trn vn, tng i n nh.
1.2.3. Tớnh tớch cc ca nhõn cỏch: Nhõn cỏch va l ch th ca hot
ng, va l sn phm ca chớnh hot ng giao tip, ngha l nú cú tớnh tớch
cc ca mỡnh. Tớnh tớch cc ca nhõn cỏch c th hin nhng hot ng
muụn mu, muụn v v a dng, song u tỏc ng tớch cc vo s phỏt trin
ca xó hi. Do vy, tớnh tớch cc ca nhõn cỏch c quy nh bi h thng nhu
cu ca cỏ nhõn.
1.2.4. Tớnh giao lu ca cỏ nhõn: Nhõn cỏch ch cú th c hỡnh thnh v
phỏt trin trờn c s giao lu v hot ng. Bi l trờn c s giao lu, cỏ nhõn
mi cú iu kin lnh hi, hc hi tip nhn cỏc giỏ tr ca xó hi, cỏc
chun mc o c, t ú m hon thin nhõn cỏch ca mỡnh, mi cú iu kin
úng gúp nhng giỏ tr ca cỏ nhõn trong s phỏt trin ca cng ng, ca xó
Học viên: 7

Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

hi. T ú m mi cỏ nhõn c ỏnh giỏ, c nhỡn nhn, c thm nh
theo quan im ca xó hi.
1.3. Cu trỳc ca nhõn cỏch.
Núi n cu trỳc nhõn cỏch, chớnh l núi ti cỏc thnh phn ca nhõn cỏch.
Xột v mt tõm lý, theo t tng H Chớ Minh, cu trỳc tng quỏt ca nhõn
cỏch cú hai thnh phn chớnh: c v ti, trong ú c l nn tng. c th
hin phm cht v ti th hin nng lc ca con ngi. Cú bn nhúm: Xu
hng, tớnh cỏch, khớ cht, nng lc an xen trong phm cht c v ti. Chớnh
c v ti cu thnh phm cht trờn. Nhõn cỏch ca ngi lónh o núi chung
v cỏn b qun lý trong ngnh giỏo dc núi riờng:
*Phm cht chớnh tr t tng.
ú l khuynh hng hot ng chớnh tr xó hi v lp trng chớnh tr ca
ngi qun lý, c biu hin c th trong ý thc chớnh tr trong cụng vic
thng ngy, ngi qun lý luụn ý thc c hu qu v mt chớnh tr ca hot
ng qun lý ca mỡnh. Nhy bộn trong vic vn dng ng li, chớnh sỏch,
ngh quyt ca ng v Nh nc vo cụng vic ca mỡnh v bit ỏnh giỏ con
ngi theo nhng tiờu chun chớnh tr.
*Phm cht tõm lý o c.
ú l trỡnh trng thnh v ý thc o c, hnh vi o c v lp
trng o c ca ngi qun lý. Mt s phm cht tõm lý c th gm lũng
say mờ cụng vic, lũng nhõn ỏi, s cụng bng, tớnh t ch, s cõn xng hi ho
gia lý lun v thc tin, gia ngh lc v trớ tu, gia núi v lm.
Ngi qun lý phi lm gỡ to nim tin v l ch da vng chc cho

qun chỳng. ngi qun lý, núi ớt lm nhiu cng cha hn l tt m li núi
phi i ụi vi vic lm; cú nh vy mi th hin c vai trũ gii thớch, tuyờn
truyn, vn ng, thuyt phc qun chỳng ca ngi qun lý.
*Nng lc qun lý, t chc chuyờn mụn.
Học viên: 8


Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

ú l kh nng t chc hot ng ging dy, o to, nghiờn cu khoa hc
cú hiu qu. Mun vy, ngi qun lý giỏo dc - o to phi cú trỡnh hc
vn cao, trỡnh vn hoỏ sõu sc, phi cú kinh nghim phong phỳ trong lnh
vc o to, trong hot ng dy hc v cú nng lc t chc. Phi tinh nhy v
mt tõm lý, tỡnh cm v cú u úc tõm lý thc t.
c trng ni bt ca ngi qun lý giỏo dc l nng lc lan truyn ngh
lc v ý chớ khi dy mi ngi tớnh tớch cc lao ng. Ngi lónh o phi
kiờn quyt, phờ v t phờ ỳng mc, bit khai thỏc ti nng, trớ tu ton b i
ng trớ thc, nhng nh giỏo. H phi cú tớnh nng ng v trớ tu, tc suy
ngh nhanh, linh hot, nhy bộn, cú tinh thn phờ phỏn khoa hc mi hin
tng, mi quỏ trỡnh.
Cú nng lc d bỏo tỡnh hung trong lónh o, qun lý ngnh, trng
hc Cui cựng, cỏn b lónh o qun lý phi thng xuyờn hc tp, tu dng
phm cht o c nõng cao uy tớn cỏ nhõn kt hp vi uy tớn, quyn lc,
chc v trong xó hi, ngnh giao cho hot ng lónh o, qun lý c
thun li, cú hiu qu. Ngi lónh o, qun lý giỏo dc phi thc s l tm
gng sỏng cho cỏn b, giỏo viờn v hc sinh noi theo.
Ngi qun lý phi bit t chc hot ng, s dng ỳng ngi ỳng vic.

Phi cú trỡnh chuyờn mụn, trỡnh vn húa v kinh nghim lónh o qun
lý. Ngi qun lý bao gi cng l ngi bit trc, nghe ht v núi sau cựng.
1.4/ Biu hin ca nhõn cỏch:
Ngi cỏn b lónh o, qun lý giỏo dc phi hi ba nng lc c bit
cú th hon thnh c nhim v ca mỡnh, ú l:
*Nng lc t chc cụng vic:
Hot ng ca mt trng hc l hot ng tp th ch khụng phi l ca
cỏ nhõn riờng l. Cú nhiu ngi khi lm vic ch riờng mỡnh t hiu qu rt
cao nhng khụng cú kh nng t chc cho nhiu ngi cựng thc hin. Vỡ vy
Học viên: 9


Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

nng lc t chc cụng vic tp th l yu t rt quan trng ca ngi cỏn b
qun lý trong cỏc trng hc.
*Nng lc s phm:
Khỏc vi cụng tỏc ging dy, õy chớnh l kh nng lan truyn ngh lc v
ý chớ ca ngi cỏn b qun lý i vi tp th, t ú khi dy mi ngi tớnh
tớch cc hot ng v lao ng mt cỏch t giỏc. Mỏc v Lờ-nin u cho rng
ch cú lao ng t giỏc mi cú kh nng sỏng to. Rừ rng trong iu kin ngy
nay, trong s yờu cu kht khe ca xó hi, trong thi i phỏt trin ng dng
khoa hc cụng ngh v ng dng x lý thụng tin, lnh vc o to thnh
cụng thỡ yu t sỏng to trong mi hỡnh thc hot ng ca trng hc l vụ
cựng quan trng. V nng lc s phm, ũi hi ngi qun lý phi cú tớnh kiờn
quyt, cú phờ bỡnh v t phờ bỡnh mt cỏch ỳng mc, cú kh nng khai thỏc trớ
tu ca ngi khỏc, cú tớnh t ch, cú trỡnh vn hoỏ cao v cú cỏi tõm trong

sỏng.
*Tớnh nng ng v trớ tu:
Th hin cp suy ngh nhanh, linh hot nhy bộn vi cỏi mi, cú tinh
thn phờ phỏn khoa hc i vi mi s vt hin tng v quỏ trỡnh, cú nng lc
d bỏo s phỏt trin ca cỏc s vt hin tng trong thc t.
1.5/ Con ng hỡnh thnh v phỏt trin nhõn cỏch ngi cỏn b lónh
o qun lý:
Nhõn cỏch khụng phi t nhiờn m cú m mi cỏ nhõn phi tri qua quỏ
trỡnh rốn luyn lõu di. Tõm lý hc ó ch ra cỏc yu t quy nh s hỡnh thnh
nhõn cỏch:
*Giỏo dc:
Khụng ai sinh ra ó l ngi lónh o. Mun tr thnh ngi lónh o
trc tiờn phi c giỏo dc, o to tr thnh con ngi vi t cỏch l thnh
viờn ca xó hi.
Học viên: 10


TiÓu luËn cuèi kho¸
êng chÝnh trÞ Qu¶ng B×nh

Tr-

Quá trình hình thành và phát triển nhân cách của con người thực tế là quá
trình hoạt động của cá nhân để lĩnh hội những kinh nghiệm lịch sử - xã hội. Quá
trình này được thực hiện nhờ hệ thống giáo dục và đào tạo. Giáo dục được coi
là một hoạt động chuyên môn của xã hội, nhằm tác động một cách có mục đích
đến cá nhân để hình thành ở cá nhân đó hệ thống những phẩm chất tâm lý phù
hợp với mục tiêu đào tạo của xã hội đặt ra.
Đối với người cán bộ lãnh đạo quản lý hiện nay cần phải được giáo dục,
đào tạo, bồi dưỡng nắm vững những hệ thống những tri thức khoa học, những

tri thức về đạo đức, những kỹ năng, kỹ xảo về quản lý. Điều quan trọng là phải
trang bị cho người lãnh đạo hệ thống quan điểm của chủ nghĩa Mác -Lê Nin và
tư tưởng Hồ Chí Minh; những tri thức về tâm lý con người, về công nghệ quản
lý, lãnh đạo.
*Hoạt động:
Môi trường xã hội, giáo dục của xã hội có vai trò quan trọng đối với sự
hình thành và phát triên nhân cách. Tuy nhiên, ảnh hưởng của môi trường và
giáo dục chỉ diễn ra thông qua hoạt động của chính con người. Cuộc sống con
người là một dòng hoạt động kế tiếp nhau. Nếu không hoạt động con người
không thể tồn tại và phát triển được. Nhân cách được hình thành, phát triển và
cũng được bộc lộ trong hoạt động. Hoạt động của cá nhân có vai trò quyết định
trực tiếp đến sự hình thành và phát triển nhân cách.

*Giao lưu:
Giao lưu là một hoạt động nhằm thiết lập và vận hành các quan hệ giữa
người với người. Nếu không có giao lưu thì cá nhân sẽ không thể trở thành một
nhân cách.

Häc viªn: 11


Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

Cỏc quan h trong giao lu cũn giỳp cỏ nhõn so sỏnh mỡnh vi nhng i
tng giao tip v qua ú t nhn thc ỳng v mỡnh, t hon thin mỡnh.
Chớnh quỏ trỡnh t thõn vn ng ca mi ngi cú ngun gc t giao lu.
Trong quỏ trỡnh qun lý, lónh o, giao lu l hot ng ch yu trong mi

quan h vi t chc vi ngi di quyn. Nu khụng cú hot ng giao lu
thng xuyờn thỡ khụng th din ra hot ng ca ngi lónh o. Nh giao lu
ngi lónh o nm c tỡnh hỡnh ca qun chỳng cú th iu chnh mỡnh,
ch o tt vic ra quyt nh, thc hin quyt nh qun lý.
*Tp th:
Cỏc tp th c quan, n v sn xut, on th xó hi l mụi trng quan
trng ngi lónh o rốn luyn nhõn cỏch ca mỡnh. Vi t cỏch l ch th
qun lý, ngi lónh o tin hnh hot ng qun lý thụng qua cỏc con ngi
trong tp th v nh ú m phỏt trin nhõn cỏch. Ngc li, trong quỏ trỡnh ch
o, qun lý, chớnh bn thõn ngi lónh o li c tp th nhn xột tha nhn
hay khụng tha nhn. Phờ bỡnh v t phờ bỡnh l phng tin cú hiu qu nhm
giỳp ngi lónh o phỏt trin nhõn cỏch.
III./ YấU CU XY DNG NHN CCH CA NGI CN B
LNH O, QUN Lí TRONG IU KIN PHT TRIN NN KINH T
TH TRNG NH HNG XHCN.
3.1/ Yờu cu chung:
Hin nay khỏi nim cỏn b lónh o, qun lý trong ngnh GD - T c
hiu rt khỏc nhau. õy, i ng cỏn b lónh o, qun lý c s c hiu l
nhng ngi lónh o, qun lý t thp n cao trong cỏc trng hc n phũng
Giỏo dc. H ly cỏc hot ng giỏo dc lm tiờu chun c bn, h chu s lónh
o ca cỏc c quan qun lý Nh nc cú liờn quan.
Trong bi cnh Quc t ngy nay, xó hi loi ngi ang b chi phi bi
nhiu xu th ca thi i, thi i bựng n khoa hc k thut v cụng ngh cao.
Học viên: 12


Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

Vit Nam, khi chuyn sang thi kỡ i mi, ng v Nh nc ta ch trng
phỏt trin nn kinh t hng hoỏ nhiu thnh phn, cú s qun lý iu hnh ca
nh nc theo nh hng XHCN thỡ vn nhõn cỏch cng c quan tõm ca
nhiu khoa hc khỏc nhau.
Trong quỏ trỡnh cụng nghip hoỏ, hin i hoỏ t nc, ũi hi nhng
ngi cỏn b lónh o, qun lý trong ngnh Giỏo dc phi cú bn lnh chớnh tr
vng vng, kiờn nh mc tiờu c lp dõn tc v CNXH. H phi cú tm nhỡn
xa, d bỏo ỳng tỡnh hỡnh, cú tớnh can m, cú tri thc, gii v qun lý hin i,
cú ti trớ, dỏm khỏm phỏ, giu ý thc, thớch ng nhanh vi yờu cu ca xó hi.
Ngi cỏn b qun lý gii khụng nhng cn thit m bo nõng cao hiu qu
hot ng ca c quan n v mỡnh ph trỏch m cũn l vn quý cho s phỏt
trin ca t nc.
3.2 / Mt s yờu cu c bn i vi ngi cỏn b lónh o, qun lý
trng hc:
Trc ht phi nhn thc y v bn cht v quy lut phỏt trin ca nh
trng XHCN, ỏnh giỏ c hin trng nh trng, hon cnh kinh t, xó hi
ca a phng. Vỡ vy: Nhn thc ỳng n v i tng v mc tiờu qun lý
l yờu cu trc tiờn i vi ngi lónh o, qun lý v mt tri thc qun lý
trng hc
T chc v lónh o nh trng, ngi cỏn b qun lý (ch th qun lý)
phi hiu nhng c trng bn cht ca nh trng (i tng qun lý)
Hot ng c trng ca trng hc l thc hin quỏ trỡnh dy hc, quỏ
trỡnh giỏo dc mt cỏch cú mc ớch, cú phng phỏp, cú k hoch ca nh s
phm lờn i tng giỏo dc.
Ngi cỏn b qun lý phi nhn thc y nhng mc tiờu lõu di cú
tớnh chin lc ca ton b h thng giỏo dc quc dõn, ng thi phi hỡnh
dung nhng mc tiờu c th trong thi gian nht nh v trc mt ca bc hc
gn vi mc tiờu kinh t - xó hi ca a phng.
Học viên: 13

Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

Nh trng luụn luụn gn vi cng ng xó hi, nờn ngi cỏn b qun lý
phi bit liờn h cht ch vi a phng, y mnh xó hi hoỏ s nghip giỏo
dc bng vic m bo s tỏc ng tớch cc qua li gia nh trng vi a
phng; ng viờn v t chc cỏc lc lng xó hi trong a phng tham gia
xõy dng s nghip giỏo dc, xõy dng nh trng.
Nh trng l mt h t iu khin, do ú vic thng xuyờn ci tin t
chc phng phỏp qun lý l mt vic lm khụng th thiu c ca ngi cỏn
b qun lý trng hc.
Ngi cỏn b qun lý trng hc phi bit phi hp v qun lý cỏc vic
sau: K hoch hoỏ, hot ng dy hc, giỏo dc; Lao ng, sn xut, hng
nghip dy ngh; Cụng tỏc bi dng giỏo viờn; Hot ng on th xó hi;
Cụng tỏc thi ua, khen thng, k lut; xõy dng, s dng, bo qun CSVC,
thit b, phng tin lm dựng dy hc; Cụng tỏc vn phũng, hnh chớnh; T
chc lao ng ca i ng; kim tra ni b trng hc. Cụng tỏc thụng tin
trng hc; ỳc rỳt sỏng kin kinh nghim; hot ng nõng cao i sng vt
cht, tinh thn; Cụng tỏc xó hi hoỏ s nghip giỏo dc.
Ngi cỏn b qun lý trng hc nc ta hin nay phi cú giỏc ng sõu
sc v ch ngha Mỏc - Lờnin, t tng H Chớ Minh: V ng li giỏo dc
ca ng, ch trng, chớnh sỏch, phỏp lut ca Nh nc.
Ngi cỏn b qun lý trng hc phi hiu rừ mc tiờu giỏo dc, am hiu
sõu sc v mc ớch, ni dung, phng phỏp, cỏc nguyờn tc t chc, cỏc quy
trỡnh giỏo dc trờn c s vn dng thnh tho, sỏng to cỏc quy lut chi phi
quỏ trỡnh ú. Hiu v nm chc cụng vic ca ngi giỏo viờn m mỡnh qun lý;

cú k nng giao tip, lm vic vi i tng l con ngi. Ngi qun lý phi
l nh giỏo mu mc, cú kinh nghim, cú nng lc, cú uy tớn v chuyờn mụn,
phi l con chim u n ca tp th s phm. Lao ng qun lý ca ngi
cỏn b qun lý phi th hin tớnh khoa hc, tớnh ngh thut, tớnh sỏng to v s
thnh tho trong tỏc nghip.
Học viên: 14


Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

Chng II:
THC TRNG V MT S GII PHP XY DNG
NHN CCH NGI CN B LNH O
QUN Lí BC THCS NGNH GIO DC
HUYN B TRCH, TNH QUNG BèNH.
I./ TèNH HèNH KINH T X HI CA HUYN V THC TRNG
NHN CCH CA I NG CN B LNH O, QUN Lí BC
THCS GIO DC HUYN B TRCH:
1.1 Vi nột khỏi quỏt chung v tỡnh hỡnh kinh t xó hi ca Huyn .
Huyn B Trch l mt trong by huyn, Thnh ph ca tnh Qung Bỡnh ,
nm 17012 n 17042 v Bc; 105059n 106037 kinh ụng, phớa Bc
giỏp Huyn Qung Trch, Minh Hoỏ, Tuyờn Hoỏ; phớa ụng giỏp bin ụng,
phớa Nam giỏp thnh ph ng Hi, phớa tõy giỏp nc Lo. B Trch l
Huyn cú din tớch t nhiờn ln nht Tnh : 2.123 km 2, cú 24 km ng b
bin, trờn 40 km ng biờn gii Vit-Lo; cú ng st Bc Nam, cú ng
Quc l 1A, ng H Chớ Minh chy dc sut chiu di ca Huyn; cú ng
giao thụng thu trờn sụng Son ni lin di sn thiờn nhiờn th gii Phong Nha K Bng vi sụng Gianh ra bin.

B Trch cú dõn s 171.373 ngi, mt dõn s 81 ngi/km 2 c
phõn b 30 xó, th trn. Trong ú cú hai th trn (Th trn Hon Lóo, Th trn
Nụng Trng Vit Trung), 9 xó min nỳi , 2 xó min nỳi ro cao, 13 xó thuc
vựng gũ i bỏn sn a, trung tõm huyn l l Th trn Hon Lóo.
B Trch l ca ngừ phớa Bc ca tnh Qung Bỡnh, cú khu danh thng
Phong Nha - K Bng l di sn thiờn nhiờn th gii, khu danh thng ỏ NhyLý Ho, ng 20 Quyt thng v ph Xuõn Sn huyn thoi mt thi. Nhng
cnh p, danh lam thng cnh ú l mt tim nng du lch to ln ca B Trch.
Học viên: 15


Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

B Trch cựng vi Tnh ang cú chớnh sỏch kờu gi u t khai thỏc ngun
li ny lm im nhn trong khai thỏc phỏt trin kinh t ca a phng.
Vi a th v v trớ a lý, B Trch mang nhiu tim nng bi cỏc thung
lng, vựng gũ i, nỳi ỏ vụi, rng, bin... ó to cho huyn nhiu thun li
phỏt trin sn xut hng hoỏ, thc hin y nhanh vic chuyn dch c cu kinh
t t Nụng - Cụng nghip - Dch v sang Dch v - Nụng - Cụng nghip, cú
iu kin tip thu nhanh tin b khoa hc k thut a nn kinh t ca
huyn phỏt trin theo hng cụng nghip hoỏ, hin i hoỏ nụng nghip, nụng
thụn. Rng gũ i to iu kin thun li cho phỏt trin cõy cao su, thụng nha,
phỏt trin chn nuụi gia sỳc, phỏt trin trang tri... Bin cú nhiu hi sn, cú
nhiu vựng nc l thun li cho vic phỏt trin nuụi tụm. Tt c nhng sn
phm nụng, lõm, thu hi sn cú iu kin to nờn mt mụi trng tng thờm
giỏ tr sn xut hng hoỏ.
B Trch cú ngun lao ng 82.697 ngi , trong ú lao ng nụng
nghip 54.784 ngi . Hng nm cú hng nghỡn ngi n tui b sung vo lc

lng lao ng cng ngy cng di do cho huyn . Giỏ tr sn phm hng nm:
Thi k 1991-1995 l 4,3%; 1996-2000 l 6,76%; 2002 l 8,5%; 2003 l
10,18%. Bỡnh quõn thu nhp u ngi nm 1995 l 1,446 triu ng; nm
2000 l 2,85 triu ng ; nm 2003 l 3,84 triu ng . T l úi nghốo gim t
24,2% nm 1996 xung 14% nm 2000 v hin nay l : 11,1%.
Cú 63 t chc c s ng vi s ng viờn gn 7500 /c, cỏc xó th trn
u cú t chc ca on thanh niờn, Hi Ph n
Cựng vi s phỏt trin Kinh t - xó hi ca Huyn nh, GD- T tip tc
t nhiu tin b c v quy mụ, cht lng v a dng v hỡnh thc o to, c
s vt cht c quan tõm u t ỳng mc, hin cú 75% s trng cao tng.
Ton huyn cú: 35 trng mm non, 50 trng tiu hc, 30 trng THCS
-PTCS; 03 trng THPT, 02 trng ph thụng cp 2-3; 01 trng THPT Bỏn
cụng; 01 Trung tõm Giỏo dc thng xuyờn; 01 Trung tõm k thut Tng hp Học viên: 16


Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

Hng nghip - Dy ngh. Vi mt i ng lm cụng tỏc qun lý trng hc
khỏ ụng. Cht lng dy - hc khụng ngng c nõng lờn. S hc sinh t
gii hc sinh gii cp Tnh, t l hc sinh tt nghip, hc sinh i hc nm
sau cao hn nm trc. Giỏo dc B Trch ang phn u hon thnh mc
tiờu ph cp THCS vo nm 2005.
1.2 Thc trng nhõn cỏch i ng cỏn b lónh o, qun lý cỏc
trng THCS trờn a bn Huyn.
Ngi lónh o, qun lý trong trng hc l ngi ng u nh trng
hay mt t chc. Lao ng ca ngi lónh o, qun lý khụng trc tip to ra
sn phm, nhng nu khụng cú h thỡ lao ng ca nhng ngi di quyn

khụng em li kt qu mong mun.
Lao ng ca ngi lónh o, qun lý mang tớnh ch ng, tớnh sỏng to
cao. Nhng quyt nh ca h cựng vi o c, li sng, nng lc, uy tớn... ca
ngi lónh o, qun lý cú ý ngha giỏo dc cao i vi cỏn b giỏo viờn v hc
sinh trong trng hc cng nh i vi nhõn dõn, ph huynh hc sinh. Mt
khỏc, thụng qua vic ỏnh giỏ, nhn xột cụng vic ca nhõn viờn, giỏo viờn, hc
sinh, ngi lónh o qun lý cú th tỏc ng n phm cht ca h. T ú khi
dy tớnh tớch cc, ch ng, sỏng to, s say mờ ca ngh nghip, tớnh t giỏc
hc tp.
Huyn B Trch hin cú 30 trng THCS v PTCS. Phõn u trờn a bn
30 xó, th trn ca huyn. Mi xó, th trn cú mt trng THCS.
Tng s cỏn b ch cht l hiu trng, phú hiu trng THCS c
thng kờ nh sau:
- V s lng: Hiu trng: 30 /c; P.Hiu trng: 33 /c
- ng viờn: 63 /c chim 100%.
- Trỡnh : i hc: 15 /c chim: 23,8%; CSP: 48 /c chim: 76,2%.
- Trỡnh lý lun chớnh tr: Trung cp: 41/c; S cp: 22 /c.
- ó qua lp bi dng CBQL Giỏo dc: 57 /c, chim: 90,5%
Học viên: 17


TiÓu luËn cuèi kho¸
êng chÝnh trÞ Qu¶ng B×nh

Tr-

- Độ tuổi bình quân 42,5 người cao tuổi nhất là 57 tuổi, người thấp tuổi
nhất là 34.
* Những ưu, khuyết điểm :
Từ vai trò, vị trí của người lãnh đạo, quản lý nhìn vào thực tiễn của các

trường học trên địa bàn huyện Bố Trạch hiện nay, có thể thấy đội ngũ cán bộ
lãnh đạo, quản lý trong các trường THCS có các ưu, khuyết điểm sau:
* Về ưu điểm: Hầu hết cán bộ lãnh đạo, quản lý các trường THCS có trình
độ chuyên môn nghiệp vụ đạt chuẩn và trên chuẩn theo quy dịnh của Bộ Giáo
dục- Đào tạo ban hành.
Phần đông cán bộ lãnh đạo, quản lý ở các trường THCS đã tham gia lớp
bồi dưỡng Đào tạo cán bộ quản lý Giáo dục do Bộ Giáo dục - Đào tạo và Sở
Giáo dục - Đào tạo Quảng Bình tổ chức với nhiều hình thức khác nhau (THCS:
57đ/c (90,5%)). Nhiều đồng chí đã học xong các lớp quản lý nhà nước, chương
trình Cao - Trung cấp lý luận chính trị (41 người chiếm tỉ lệ 61,5%).
Đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý luôn trung thành với lý tưởng XHCN,
với đường lối của Đảng; có lập trường, quan điểm chính trị vững vàng, đạo đức
tốt; có lối sống lành mạnh, trong sạch. Trong hành động và cư xử của mình thể
hiện được phong cách chín chắn, mực thước, năng động và đúng pháp luật. Họ
biết đặt lợi ích của nhà trường lên trên lợi ích cá nhân, biết sống ân tình, nhân
nghĩa, kiên định, khiêm nhường, vị tha và bao dung.
Đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trong các trường THCS có trình độ
chuyên môn đa phần là khá giỏi, vững vàng. Họ chủ yếu trưởng thành từ lực
lượng giáo viên giỏi của cấp học cho nên có khả năng đi sâu vào chỉ đạo, quán
xuyến, tổ chức hoạt động dạy học, hoạt động trung tâm của trường học một
cách có hiệu quả. Đặc biệt, họ khá tích cực trong việc triển khai nội dung
chương trình giáo dục phổ thông mới và thực hiện cải tiến phương pháp giảng
dạy theo hướng phát huy tích cực, chủ động sáng tạo học tập của học sinh.
Häc viªn: 18


Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

H l nhng ngi qun lý am hiu tng tn cụng tỏc Giỏo dc - o to,
cú ý thc rốn luyn, phn u thng xuyờn vn lờn nm bt kp thi
nhng ni dung, yờu cu mi v chuyờn mụn cng nh trong cụng tỏc qun lý
trng hc. S ụng cỏn b lónh o, qun lý cú kh nng nhn xột, ỏnh giỏ v
i ng do mỡnh qun lý, hiu c tõm t tỡnh cm ca giỏo viờn, hc sinh;
chm lo i sng vt cht v tinh thn cho cỏn b, giỏo viờn v hc sinh; bit s
dng ngi theo kh nng, b trớ phõn cụng cụng vic theo nng lc, s trng
ca mi ngi, do ú ó phỏt huy tt kh nng cng hin ca h; bit lng
nghe, tranh th ý kin úng gúp xõy dng ca tp th thụng qua cỏc t chc
trng hc nh : chi b ng, Cụng on, on thanh niờn, i thiu niờn, Hi
ng giỏo dc ...
Mt u im ni tri ca ngi cỏn b lónh o, qun lý trong cỏc trng
THCS B Trch thi gian qua l ó th hin rừ kh nng v chỳ trng ỳng
mc cụng tỏc xõy dng k hoch hot ng ca trng, xem õy l mt ni
dung vụ cựng quan trng ca cụng tỏc qun lý. Cụng tỏc xõy dng k hoch
hot ng c tin hnh mt cỏch chi tit, c th va m bo ỳng trng tõm
nhim v v yờu cu ca Ngnh (B - S - Phũng), va phự hp vi tỡnh hỡnh,
iu kin phỏt trin kinh t - xó hi tng a phng ca mi nh trng.
Thc hin dõn ch hoỏ trong trng hc, to iu kin cỏn b giỏo viờn
tham gia vo quỏ trỡnh qun lý trng hc. Bit lng nghe v trõn trng ý kin
ca mi ngi trong tham gia xõy dng n v ng thi cú bn lnh qun lý
Dỏm ngh, dỏm lm, dỏm chu trỏch nhim.
Trong quỏ trỡnh ch o cỏc mt cụng tỏc ca trng hc ngi lónh o,
qun lý ó lm tt cụng tỏc tham mu, tuõn th mt cỏch ỳng n s lónh o
ca Ngnh chuyờn mụn v ca cp u ng, chớnh quyn a phng. Nm
vng v bit cỏch t chc thc hin tt nhim v chớnh tr trng tõm ca nh
trng l dy hc - Giỏo dc, chm lo xõy dng c s vt cht - k thut trng
hc ngy cng ỏp ng yờu cu ca s nghip i mi, phỏt trin Giỏo dc.
Học viên: 19

Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

Phi hp cht ch vi cỏc t chc on th, lc lng xó hi - bit cỏch huy
ng sc mnh tng hp ca ph huynh hc sinh, nhõn dõn v cỏc on th
trong cụng tỏc xó hi hoỏ giỏo dc.
* Nhng khuyt im tn ti: Mc du ó cú nhng c gng ln, song
ngnh giỏo dc núi chung v cỏn b lónh o, qun lý cỏc trng cũn bc l
nhiu thiu sút trong qun lý chng trỡnh, ni dung v cht lng. Cụng tỏc
thanh tra v kim tra giỏo dc cũn hn ch, thiu nhng bin phỏp hu hiu
kim tra, ỏnh giỏ cht lng o to mt cỏch ỳng n. Nng lc, phm cht,
nhn thc ca mt b phn cỏn b lónh o, qun lý trng hc cũn thp so vi
yờu cu ũi hi ca thi k i mi.
Nhng thiu sút v bt cp y c biu hin ch yu nhng im sau:
- Trỡnh chuyờn mụn c o to ca i ng cỏn b giỏo viờn núi
chung v cỏn b lónh o, qun lý núi riờng mi c nõng lờn v mt hỡnh
thc l ch yu, cht lng hiu qu o to ang l vn gõy nhiu tranh cói.
Trong thi gian qua, h thng GD - T ca nc ta chm i mi; c ch qun
lý, phng phỏp t chc dy hc cũn mang nng tớnh truyn thng, kinh
nghim, chu nh hng ca c ch tp tung quan liờu bao cp. Nay chuyn
sang c ch mi, iu kin mi, cỏn b lónh o, qun lý cha nm bt kp thi
v y nhng tri thc v kinh t th trng, v o to, v giỏo dc hin
i...
- Cụng tỏc o to, o to li cũn nhiu bt cp, cú trng hp chy theo
bng cp dn n hn ch v cht lng o to, khụng ỏp ng c yờu cu
ca cụng tỏc.

- Hin ti i ng cỏn b lónh o, qun lý cỏc trng hc trỡnh
chuyờn mụn o to chp ni , mt s li cha c hc qua lp bi dng no
v qun lý nh nc, qun lý giỏo dc hoc trỡnh lý lun chớnh tr.
- Nng lc v trỡnh t chc, qun lý cũn yu, khụng cú kh nng t chc
b mỏy gn nh, cú hiu qu. Thm chớ cú trng hp nht l i vi Hiu
Học viên: 20


Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

trng li u quyn cụng tỏc chuyờn mụn cho phú Hiu trng. M nh chỳng
ta bit trng tõm nhim v ca nh trng l dy v hc, nu Hiu trng thoỏt
ly hot ng ny thỡ khụng cũn l qun lý trng hc na.
- Tớnh nng ng, sỏng to, ch ng khụng cao, phong cỏch lm vic
theo kiu hnh chớnh, mnh lnh cũn chm khc phc.
* Nhng nguyờn nhõn c bn.
Cú nhiu nguyờn nhõn dn n nhng khuyt im, tn ti ca i ng cỏn
b lónh o, qun lý trong trng hc nhng chung quy li cú th nờu lờn
nguyờn nhõn c bn sau :
* Vn o to, bi dng cỏn b lónh o, qun lý: Tuy S GD - T v
phũng GD - T nhng nm qua ó c nhiu cú gng trong vic phi hp vi
trng Cao ng s phm, Trung tõm bi dng chớnh tr, trung tõm Giỏo dc
thng xuyờn ca tnh m cỏc lp o to bi dng v nghip v qun lý
nh nc, qun lý Giỏo dc v nõng cao nhn thc v lý lun chớnh tr cho i
ng ny. Song cũn hn ch v thi gian, ni dung bi dng, cha iu kin
hng dn kim nghim gia tip nhn lý lun vi thc tin cụng tỏc. Mt
b phn khụng ớt cỏn b lónh o, qun lý trng thnh t thc tin nhng li

thiu kin thc c bn v nghip v lónh o, qun lý.
* Vn b nhim cỏn b: Mc du nhng nm gn õy ó cú s tin b
hn, song cha thc hin tt cụng tỏc quy hoch, o to v s dng cỏn b
theo quy trỡnh phỏt hin, la chn, bi dng v o to nhõn ti mang tớnh lõu
di. Vic b nhim cỏn b lónh o, qun lý trng hc cha tht s cn c vo
trỡnh , kh nng thc t, tớn nhim ca qun chỳng, m cũn nng v cn c
vo phm cht chớnh tr, o c, quan h...
*Mụi trng o to: Ngnh GD - T nc ta hin nay cha thc s n
nh, cũn thiu ng b, tc i mi chm, c ch qun lý ngnh v thc
hin ch thanh tra, kim tra cũn kộm hiu qu gõy khú khn cho kh nng t
chc dy hc ca cỏc trng.
Học viên: 21


Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

Cỏc ch trng chớnh sỏch ca ngnh ch qun, ca Nh nc v GD - T
thng hay thay i nờn vic t chc qun lý dy hc, cng nh chin lc o
to ca cỏc trng khụng n nh v nh hng lõu di c. Vic nhp ri
li tỏch trng, cp hc thi gian qua din ra khụng phi l ớt, iu ny ó
lm mai mt hoc mt i tớnh truyn thng vn cú ca cỏc nh trng.
*Tớnh quyn hn v trỏch nhim: Quyn li vt cht v tinh thn ca cỏn
b lónh o, qun lý l yu t cú nh hng, tỏc ng khụng nh n cht
lng cụng tỏc ca cỏn b núi chung, khụng riờng gỡ cỏc trng hc. Trong
iu kin i sng ca cỏn b ngnh GD - T cũn khú khn, lao ng ca
ngi lónh o, qun lý cha c tr bng ch t chớnh cụng sc, trớ tu,
trỏch nhim ca h cng hin mt cỏch hp lý. Nờn mt b phn cỏn b lónh

o, qun lý ó lm dng cng v cụng tỏc gii quyt cụng vic nh trng
theo hng vỡ li ớch cỏ nhõn, gõy hu qu xu i vi tp th v nhõn cỏch
ngi lónh o, qun lý.
Mt s cỏn b lónh o, qun lý khụng chu khú rốn luyn, nhim phi
nhng tt xu ca cuc sng xụ b vt cht, tiờu xi tin cụng, tỡm cỏch quan
h ... hoc mc bnh chung thnh tớch, khụng quan tõm thc s n cht lng
v i mi s nghip giỏo dc, vỡ vy lm cho tt dc, uy tớn lónh o gim sỳt,
nhõn cỏch b phai m.
II./ NHNG YấU CU C TRNG V NHN CCH NGI CN
B LNH O, QUN Lí CC TRNG THCS TRấN A BN
HUYN B TRCH.
Trc ht ngi cỏn b lónh o, qun lý trong trng hc phi t chun
v yờu cu theo quy ch chung ca nh nc quy nh. Cú trỡnh hc vn,
trỡnh chuyờn mụn nghip v, trỡnh v lý lun chớnh tr, trỡnh qun lý
ngnh, m bo c nhng tiờu chun y thỡ ngi lónh o qun lý mi cú
kh nng hon thnh chc nng nhim v ca mỡnh. ng thi ngi lónh o
Học viên: 22


TiÓu luËn cuèi kho¸
êng chÝnh trÞ Qu¶ng B×nh

Tr-

quản lý phải đạt được những yêu cầu đặc trưng về nhân cách của người lãnh
đạo, quản lý ở phạm vi chung nhất như đã trình bày ở phần trên, đó là: Phải có
phẩm chất chính trị tư tưởng vững vàng, kiên định, biết phát hiện những khía
cạnh chính trị ẩn náu đằng sau mỗi việc làm, sự kiện hiện tượng xảy ra trong
đời sống hàng ngày của đơn vị. Người lãnh đạo, quản lý phải có đạo đức trong
sáng, độ trưởng thành về phẩm chất đạo đức, hành vi bề nổi về đạo đức để làm

gương cho tập thể, tạo niềm tin chỗ dựa cho quần chúng, biết đối nhân xử thế.
Làm người lãnh đạo phải có hai mặt đức và tài, trong đó đức là gốc. Chủ tịch
Hồ Chí Minh đã khẳng định rằng: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước,
không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo.
Người Cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng
không lãnh đạo được nhân dân.” Và làm người lãnh đạo quản lý phải biết trọng
nhân tài, trọng cán bộ, trọng mỗi một con người làm việc có ích cho xã hội cho
đất nước, cho việc chung của tập thể. Làm người lãnh đạo phải có năng lực tổ
chức hoạt động chuyên môn, khả năng sư phạm, năng động sáng tạo nhạy bén,
năng lực dự báo, năng lực đối thoại.…
Bên cạnh những yêu cầu chung, cơ bản của người cán bộ lãnh đạo quản lý
nói chung, đối với người lãnh đạo, quản lý trong trường học ở Bố Trạch đòi hỏi
phải có những yêu cầu nhân cách cụ thể sau đây:
2.1 Có đạo đức và bản lĩnh chính trị, tư tưởng vững vàng.
Là người trực tiếp thực hiện đường lối giáo dục của Đảng trên địa bàn
huyện, người cán bộ lãnh đạo, quản lý trong các trường học ở Bố Trạch trước
hết là người: “Có đạo đức và bản lĩnh chính trị tư tưởng vững vàng, trên cơ sở
lập trường của giai cấp công nhân, tuyệt đối trung thành với lý tưởng cách
mạng, với chủ nghĩa Mác - Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh”. Đây là yêu cầu
vô cùng quan trọng vì người cán bộ lãnh đạo, quản lý ở các trường học họ
không chỉ đại diện cho chính mình mà đại diện cho một tập thể, một nhóm xã
hội. Hơn nữa, đó lại là tập thể của những người làm công tác giáo dục, những
Häc viªn: 23


TiÓu luËn cuèi kho¸
êng chÝnh trÞ Qu¶ng B×nh

Tr-

người trực tiếp giáo dục, đào tạo thế hệ tương lai, thực hiện chiến lược con
người của Đảng trong thời đại hiện nay.
Phẩm chất chính trị, đạo đức của người cán bộ lãnh đạo, quản lý ở đây
được thể hiện ở tính kiên trì thực hiện Nghị quyết, chỉ thị, đường lối giáo dục
của Đảng, ở khả năng tư duy chính trị sắc sảo và những lập luận xác đáng bảo
vệ cái đúng, bảo vệ lẽ phải, bảo vệ Đảng...
Phẩm chất chính trị, đạo đức còn được thể hiện ở thái độ luôn luôn nhìn
nhận tập thể sư phạm của mình bằng con mắt chính trị, ở năng lực biết điều
khiển sự lệch lạc về tư tưởng chính trị của tập thể mình quản lý.
Các trường học ở nước ta nói chung, ở Bố Trạch nói riêng không chỉ dạy
chữ, dạy nghề, dạy người mà phải đối đầu với không ít những khắc nghiệt của
xã hội thời cơ chế thị trường “bạo lực, ma tuý, lừa đảo, thi hộ, mua bán bằng
cấp...”. Với trọng trách là những người lãnh đạo, quản lý nhà trường, hơn ai hết
họ phải là những người vững vàng, đứng mũi chịu sào trước những "phong ba
bão táp".
2.2 Có năng lực lãnh đạo công tác chuyên môn.
Năng lực lãnh đạo công tác chuyên môn là yêu cầu không thể thiếu ở
người cán bộ quản lý trong các trường học; nó vừa là điều kiện vừa là phương
tiện để tỏ rõ bản lĩnh chính trị - đạo đức và tài năng của người quản lý. Yêu cầu
này được thể hiện ở những năng lực cụ thể như sau:
- Say mê làm công tác quản lý giáo dục: Niềm say mê làm nảy sinh khát
vọng hành động, khát vọng vươn lên. Say mê tạo tạo ra sự quên mình vì công
việc và từ đó mà nảy sinh những sáng kiến, làm tăng hiệu quả công việc. Nó
cũng là cơ sở của lòng yêu nghề, yêu người, yêu trẻ của các nhà sư phạm.
- Nắm vững khoa học quản lý giáo dục: Xét về năng lực, trước hết phải
hiểu biết các bộ môn trong chương trình cấp mình quản lý. Về điều này
V.A.XuKhômlinxki cho rằng: “Hiệu trưởng nhất thiết phải thấy tiền tiêu của
khoa học, cơ sở khoa học được giảng dạy trong nhà trường, hiểu biết tất cả các
Häc viªn: 24

Tiểu luận cuối khoá
ờng chính trị Quảng Bình

Tr-

b mụn trong k hoch dy hc trng. Cũn M.I.Kụakov nhn mnh:
Hiu trng nh trng khụng phi l nh hnh chớnh n thun. ú l nh ch
o v chuyờn mụn... trc ht l nh giỏo dc, nh t chc, ngi cỏn b ging
dy xut sc. V Lờ-nin núi: Mun qun lý c cn am hiu cụng vic v
phi l mt cỏn b qun lý gii. Nm vng khoa hc qun lý giỏo dc l nm
vng cỏc nguyờn tc, cỏc phng phỏp qun lý giỏo dc v nghip v qun lý
trng hc. Ngoi ra, nhng tri thc v tõm lý hc, giỏo dc hc, o c hc,
xó hi hc..cng rt cn cho cụng tỏc ca cỏc nh qun lý giỏo dc.
- Kh nng i sõu vo bn cht ca cỏc hin tng giỏo dc: thc hin
tt nhim v qun lý ngi cỏn b qun lý giỏo dc phi cú kh nng quan sỏt,
suy xột, nhỡn nhn bn cht cỏc hin tng giỏo dc, tỡm ra nguyờn nhõn v hu
qu ca cỏc hin tng xy ra trong giỏo dc. Kh nng ny giỳp h lp k
hoch v ra quyt nh qun lý mt cỏch kp thi, chớnh xỏc.
- Cú tinh thn trỏch nhin cao vi cụng vic: Hn bt c ngnh ngh no,
ngh s phm khụng cho phộp ngi thy giỏo sai sút, thiu tinh thn trỏch
nhim vỡ, hu qu ca nú rt nng n, khú khc phc. - Ngi cỏn b lónh o,
qun lý cỏc trng hc phi am hiu chuyờn mụn nghip v, am hiu tỡnh hỡnh
phỏt trin kinh t, xó hi, vn hoỏ v nhu cu ca a phng...
2.3. Phi bit s dng kin thc v tõm lý hc trong qun lý.
Ngi cỏn b lónh o, qun lý gii cn phi cú mt giỏc quan tinh t.
Phi cú con mt tinh quan sỏt con ngi v s vt, dựng ngi ỳng
vic, dựng vt ỳng ch, to ra hiu qu trong qun lý cao. Phi cú tai thớnh
nghe ỳng tõm t, nguyn vng ca giỏo viờn v hc sinh, phỏt hin d lun
chung iu chnh hot ng qun lý ca mỡnh.

Tõm lý hc tỡm ra c ch tõm lý ca quỏ trỡnh cỏc i tng hc sinh lnh
hi nn vn húa ca xó hi, ca nhõn loi v bin nú thnh vn riờng ca mỡnh,
trờn mi quan h gia tri thc tip thu c vi phỏt trin cỏc chc nng tõm lý
cao cp ca hc sinh, sinh viờn, hc viờn; tỡm c ch lnh hi ca tng la tui
Học viên: 25