Xây dựng và rèn luyện thói quen đọc sách cho học sinh tiểu học

A. ĐẶT VẤN ĐỀ
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng: quá trình sống, học tập, lao động, vui
chơi giải trí, …. con người tự hình thành và phát triển nhân cách của mình. Nhân cách
của học sinh được hình thành qua hai con đường cơ bản: học tập trên lớp và thực hiện
HĐGDNGLL.
HĐGDNGLL thống nhất hữu cơ với hoạt động dạy học, là cầu nối giữa hoạt
động giảng dạy và học tập ở trên lớp với giáo dục học sinh ở ngoài lớp. Đó là sự
chuyển hoá giữa giáo dục với tự giáo dục, chuyển hoá những yêu cầu về chuẩn mực
hành vi đã được quy định thành hành vi và thói quen tương ứng. Muốn có sự chuyển
hoá này diễn ra thì phải thông qua các hoạt động học tập, lao động, sinh hoạt tập thể,
xã hội, vui chơi giải trí và qua giao lưu với bạn bè, với các thầy, cô giáo, với cha mẹ
và mọi người xung quanh. Như vậy, HĐGDNGLL tạo điều kiện gắn lí thuyết với thực
hành, góp phần quan trọng vào sự hình thành và phát triển nhân cách toàn diện của học
sinh. Do đó, HĐGDNGLL là một bộ phận quan trọng không thể thiếu được trong toàn bộ
quá trình giáo dục của các trường phổ thông nói chung, của trường tiểu học nói riêng.
Hoạt động ngoài giờ lên lớp ở tiểu học trong những năm qua đã có nhiều sự
chuyển biến rõ nét, đã được các cấp quản lý giáo dục, các nhà trường, đội ngũ giáo
viên cũng như cộng đồng quan tâm và có các giải pháp tích cực nhằm nâng cao chất
lượng hoạt động. Hệ thống văn bản chỉ đạo cũng đã đề cập nhiều đến việc tổ chức
hoạt động ngoài giờ lên lớp. Khi Bộ GD-ĐT phát động phong trào thi đua “Xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực” thì việc đầu tư cho hoạt động ngoài giờ lên
lớp, việc gắn giáo dục với cộng đồng đã được chú trọng nhiều hơn. Song bên cạnh đó,
HĐGDNGLL ở các trường tiểu học vẫn còn nhiều hạn chế. Nội dung hoạt động ngoài
giờ lên lớp chưa thực sự đáp ứng nhu cầu thực tế, hình thức còn đơn điệu, cứng nhắc.
Vẫn còn cán bộ quản lý nhà trường và giáo viên chưa thực sự quan tâm hoặc chưa
quan tâm đúng mức đến hoạt động giáo dục goài giờ lên lớp. Họ cho rằng việc tổ chức
các HĐGDNGLL là nhiệm vụ cuả tổ chức Đoàn và Tổng phụ trách Đội. Còn khá
nhiều giáo viên thường dành thời gian hoạt động ngoài giờ lên lớp để ôn kiến thức, kĩ
năng , giải quyết các phần việc về lĩnh vực dạy học. Nhiều trường ít chú ý đầu tư cho
HĐGDNGLL bởi thường mất nhiều thời gian và tốn kém kinh phí. Cá biệt còn có

quan điểm còn cho rằng đây là họat động vui chơi nên không quan trọng, không cần
thiết. Nhìn chung, hoạt động ngoài giờ lên lớp ở đa số trường tiểu học vẫn còn chưa
phát huy được hết ý nghĩa, vai trò của nó đối với việc nâng cao chất lượng giáo dục
toàn diện, chưa thực sự được các cấp quản lý và giáo viên đầu tư đúng mức.
Nhận thức rõ vai trò, vị trí của HĐGDNGLL, đồng thời xác định việc biết, hiểu,
thiết kế và tổ chức hiệu quả các HĐGDNGLL trong trường tiểu học là một nhiệm vụ quan
trọng đối với mỗi giáo viên, cán bộ quản lý, tôi lựa chọn đề tài: “Quản lý và tổ chức thực
hiện các HĐGDNGLL trong trường tiểu học” để nghiên cứu và áp dụng.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lý luận và thực tiễn
1. Cơ sở lý luận
1.1. Khái niệm về hoạt động:
Theo tâm lý học hoạt động được xem như là một phương tiện tồn tại của con
người bằng cách tác động vào đối tượng để tạo ra một sản phẩm tương ứng nhằm đảm
bảo nhu cầu của bản thân, nhóm xã hội, trong môi trường xung quanh.
1.2. Khái niệm về HĐGDNGLL
HĐGDNGLL là những hoạt động giáo dục được thực hiện ngoài thời gian học
tập, nhằm lôi cuốn đông đảo học sinh tham gia để mở rộng hiểu biết, tạo không khí
vui tươi lành mạnh, tạo cơ hội để học sinh rèn luyện thói quen sống trong cộng đồng
và phát huy tối đa năng lực, sở thích của từng cá nhân.
HĐGDNGLL là một mặt hoạt động giáo dục cơ bản được thực hiện một cách
có mục đích, có kế hoạch, có tổ chức nhằm góp phần hình thành nhân cách học sinh
theo mục tiêu đào tạo, đáp ứng nhu cầu đa dạng của xã hội.
HĐGDNGLL do nhà trường quản lý chỉ đạo, với sự tham gia của các lực lượng
xã hội. Nó được tiến hành xen kẽ hoặc tiếp nối hoạt động dạy học trong phạm vi nhà
trường hoặc trong đời sống xã hội. Hoạt động này diễn ra trong suốt năm học và cả
thời gian nghỉ hè để khép kín quá trình đào tạo, làm cho quá trình này được thực hiện
mọi nơi, mọi lúc.
1.3. Một số vấn đề lí luận về HĐGDNGLL:

* Vị trí, vai trò của hoạt động ngoài giờ lên lớp:


Khoản 1 điều 29 của Điều lệ trường tiểu học ban hành ngày 30 tháng 12 năm
2010 đã ghi: “Hoạt động giáo dục bao gồm hoạt động giáo dục trong giờ lên lớp và
HĐGDNGLL nhằm rèn luyện đạo đức, phát triển năng lực, bồi dưỡng năng khiếu,
giúp đỡ học sinh yếu kém phát triển phù hợp đặc điểm tâm lí, sinh lí lứa tuổi học sinh
tiểu học”. Như vậy, hoạt động giáo dục trong trường tiểu học được chia thành hai bộ
phận: hoạt động giáo dục trong giờ lên lớp và HĐGDNGLL.
Hoạt động giáo dục trong giờ lên lớp được tiến hành thông qua việc dạy học các
môn học bắt buộc và tự chọn trong chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học do
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ban hành. ( Khoản 2- Điều 29 Điều lệ trường tiểu học).
HĐGDNGLL bao gồm hoạt động ngoại khóa, hoạt động vui chơi, thể dục thể
thao, tham quan du lịch, giao lưu văn hóa, văn nghệ, hoạt động bảo vệ môi trường; lao
động công ích và các hoạt động xã hội khác (Khoản 3- Điều 29 Điều lệ trường tiểu
học).
Chương trình giáo dục tiểu học được ban hành kèm theo Quyết định số
16/2006/QĐ -BGD&ĐT gồm:
- Chương trình các môn học.
- Chuẩn kiến thức, kỹ năng của chương trình tiểu học.
- Chương trình các hoạt động giáo dục:
+ Hoạt động tập thể.
+ Hoạt động ngoại khóa.

Thông tư 30/TT-BGDĐT ngày 28 tháng 8 năm 2014 của Bộ GD&ĐT quy định
đánh giá thường xuyên việc hình thành và phát triển năng lực và phẩm chất của học sinh:
các phẩm chất (năng lực) của học sinh được hình thành và phát triển trong quá trình
học tập, rèn luyện, hoạt động trải nghiệm cuộc sống trong và ngoài nhà trường
Như vậy hoạt động ngoài giờ lên lớp trong trường tiểu học là hoạt động mang
tính chất pháp chế được quy định trong các văn bản pháp quy của Nhà nước và Bộ

GD&ĐT. HĐGDNGLL không phải là một hoạt động "phụ khóa" trong nhà trường.
Nó thực sự là một bộ phận quan trọng trong hoạt động giáo dục ở nhà trường phổ
thông. HĐGDNGLL là cầu nối tạo quan hệ hai chiều giữa nhà trường với xã hội. Vì


thông qua HĐGDNGLL nhà trường đã phát huy vai trò tích cực của mình đối với đời
sống. Mặt khác HĐGDNGLL là điều kiện và phương tiện để huy động sức mạnh cộng
đồng tham gia vào sự phát triển của nhà trường và sự nghiệp giáo dục nói chung.
* Mục tiêu, chức năng, nhiệm vụ của HĐGDNGLL
- Củng cố, khắc sâu những kiến thức đã được học qua các môn học ở trên lớp.
- Phát triển sự hiểu biết của học sinh trong các lĩnh vực khác nhau của đời sống xã
hội, từ đó làm phong phú thêm vốn tri thức của các em.
- Hình thành và phát triển ở học sinh các kỹ năng ban đầu, cơ bản cần thiết phù
hợp với sự phát triển chung của trẻ (kĩ năng giao tiếp, kĩ năng tham gia các hoạt động tập
thể, kĩ năng nhận thức,…)
- Góp phần hình thành và phát triển tính tích cực, tự giác cho học sinh trong việc
tham gia vào các hoạt động chính trị - xã hội. Trên cơ sở đó, bồi dưỡng cho trẻ thái độ
đúng đắn với các hiện tượng tự nhiên và xã hội, thái độ có trách nhiệm đối với công việc
chung.
* Nội dung của HĐGDNGLL
- Phản ánh cuộc sống học tập, sinh hoạt và rèn luyện của học sinh tiểu học ở nhà
trường, gia đình và trong cộng đồng.
- Những thông tin cập nhật trong các lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội phù
hợp với nhận thức của học sinh tiểu học.
- Tạo cơ hội để học sinh tiểu học phát triển các khả năng của mình trong
HĐGDNGLL.
* Nguyên tắc tổ chức các HĐGDNGLL
- Tính mục đích, tính tổ chức, tính kế hoạch: Bất kì một hoạt động nào cũng
phải đạt được mục đích nhất định. HĐGDNGLL cũng có mục đích rõ ràng. Vì vậy,
người giáo viên phải đề ra được mục đích, yêu cầu của HĐGDNGLL trong cả năm

học, từng kì học, từng hoạt động.
- Tính tự nguyện, tự giác, tự quản của học sinh: Nếu hoạt động trên lớp là một
hoạt động bắt buộc thì HĐGDNGLL là tự nguyện, tự giác. Các em có quyền lựa chọn
các hoạt động mà mình ưa thích. Nguyên tắc này đảm báo cho học sinh quyền lựa
chọn , tham gia các hoạt động phù hợp với khả năng, sở thích, sức khoẻ và điều kiện


cụ thể của bản thân mỗi em. Nguyên tắc này đòi hỏi nhà trường - các nhà giáo dục
phải tổ chức được nhiều hoạt động phong phú, đa dạng; tổ chức và duy trì được nhiều
nhóm hoạt động với các chủ đề khác nhau như câu lạc bộ, các đội thể thao, đội văn
nghệ…
- Đảm bảo tính tập thể: Tuy HĐGDNGLL là hoạt động theo sở thích, tự
nguyện, tự giác của học sinh nhưng không thể hoạt động đơn lẻ theo kiểu tự do cá
nhân được mà phải đảm bảo tính tập thể theo một mục đích chỉ đạo chung.
- Đảm bảo tính hiệu quả
Khi tiến hành bất cứ hoạt động nào cũng phải tính đến tính hiệu quả. Đối với
HĐGDNGLL hiệu quả giáo dục được đặt lên hàng đầu. Kết hợp hiệu quả giáo dục với
các hiệu quả khác như: kinh tế, chính trị, xã hội…thì phải lấy hiệu quả giáo dục để
điều chỉnh các hiệu quả khác.
2. Thực trạng việc tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài gờ lên lớp.
2.1. Thực trạng việc tổ chức các HĐGDNGLL ở một số trường tiểu học trên
địa bàn tỉnh Nam Định.
Trong quá trình công tác của bản thân, tôi đã có cơ hội được gặp gỡ, trao đổi,
tìm hiểu về việc tổ chức các HĐGDNGLL với các đồng chí cán bộ quản lý, tổng phụ
trách Đội, giáo viên của khá nhiều trường tiểu học trong địa bàn tỉnh Nam Định. Tôi
có thể khái quát thực trạng việc tổ chức các HĐGDNGLL của một số các trường trên
địa bàn tỉnh Nam Định như sau.
2.1.1. Ưu điểm
- Đa số cán bộ quản lí và giáo viên đã hiểu đúng về vai trò, tầm quan trọng của
HĐGDNGLL ở trường tiểu học.

- Nhìn chung các trường đảm bảo đúng thời lượng theo quy định. Một số trường
đã triển khai đầy đủ nội dung của HĐGDNGLL, một số trường có hình thức tổ chức
HĐGDNGLL phong phú, hấp dẫn, phù hợp với lứa tuổi học sinh tiểu học. Việc tổ chức
các HĐGDNGLL của một số nhà trường bước đầu góp phần nâng cao chất lượng các
môn học, giúp học sinh tự tin, mạnh dạn, tích cực, tự giác và linh hoạt trong việc tham
gia vào các hoạt động học tập, hoạt động chính trị - xã hội.


- Một số nhà trường đã triển khai rất đầy đủ các văn bản của cấp trên tới cán bộ,
giáo viên, đã có nhiều cố gắng tìm tòi, sáng tạo trong việc tổ chức các HĐGDNGLL, đã
tổ chức tập huấn bồi dưỡng, xây dựng mô hình, tổ chức hội thảo rút kinh nghiệm, định
hướng việc thực hiện các HĐGDNGLL cho cán bộ quản lý và giáo viên.
- Công tác kiểm tra được các nhà trường làm thường xuyên , thông qua kiểm tra đã
hướng dẫn cho các bộ phận trong trường và giáo viên thực hiện đúng các nội dung, yêu
cầu về HĐGDNGLL.
2.1.2. Tồn tại, yếu kém
- Một số hiệu trưởng trường học chưa quan tâm đúng mức đến việc tổ chức
HĐGDNGLL, thậm chí có hiệu trưởng chưa hiểu biết đầy đủ về HĐGDNGLL, chưa
quan tâm đầu tư các điều kiện cần thiết cho HĐGDNGLL.
- Một số trường chưa xây dựng được kế hoạch tổ chức các HĐGDNGLL, hoặc
xây dựng nhưng chất lượng còn thấp, kế hoạch đang còn chung chung, nội dung thì sơ
sài, các điều kiện để thực hiện chưa đảm bảo, …
- Nội dung và hình thức tổ chức các HĐNGLL chưa đa dạng, phong phú mà mới
chỉ tập trung vào một số như hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao và hoạt động
của Đội TNTP Hồ Chí Minh.
- Quy trình, nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức HĐGDNGLL có nơi,
có lúc còn chưa thống nhất; chưa đầy đủ. Có những trường làm quá căng thẳng, gây
áp lực không cần thiết cho giáo viên và học sinh, ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục.
- Đội ngũ tổng phụ trách Đội đa phần kiêm nhiệm, ít thời gian và không
chuyên sâu nên chất lượng hoạt động ngoài giờ lên lớp ở một số trường chưa đạt hiệu

quả cao.
2.2. Thực trạng việc tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp của trường tiểu
học Nam Đồng, huyện Nam Trực.
2.2.1. Đặc điểm, tình hình trường tiểu học Nam Đồng, huyện Nam Trực
Đồng Sơn là một xã nằm phía nam huyện Nam Trực, phía bắc và phía đông
giáp xã Nam Dương, xã Nam Tiến của huyện Nam Trực, phía nam giáp xã Trực
Thuận của huyện Trực Ninh, phía tây giáp xã Nghĩa Đồng của huyện Nghĩa Hưng.
Đồng Sơn có diện tích khoảng 14 000 ha, dân số hơn 16 000 người. Nghề nghiệp chủ


yếu của nhân dân trên địa bàn xã là làm nông nghiệp. Ngoài ra, người dân địa phương
có nghề làm phở. Khoảng ½ số hộ gia đình có người đi bán hàng phở trên khắp các
địa phương trong toàn quốc. Đời sống kinh tế của nhân dân không đồng đều, bình
quân thu nhập của người dân thuộc mức bình quân chung của huyện.
Đồng Sơn là một xã ghép nên có 3 vùng miền rõ rệt: Nam Đồng, Nam Thành,
Nam Thượng. Mỗi miền có 3 trường: mầm non, tiểu học và trung học cơ sở. Trường
tiểu học Nam Đồng là một trường thuộc miền Nam Đồng của xã Đồng Sơn.
Trường tiểu học Nam Đồng được thành lập từ năm 1952, tái lập năm 1995. Trải
qua hơn nửa thế kỷ xây dựng và trưởng thành, trường tiểu học Nam Đồng đã có nhiều
đổi mới và thành tích rất đáng ghi nhận. Tháng 7/1999, trường tiểu học Nam Đồng
vinh dự được đón bằng công nhận trường đạt chuẩn quốc gia mức độ I. Tháng 6/2013,
nhà trường đã được công nhận đạt Chuẩn quốc gia mức độ 2, đạt Chuẩn xanh – sạch –
đẹp – an toàn, thư viện của nhà trường được công nhận đạt Chuẩn thư viện trường phổ
thông. Phát huy tốt vai trò của trường đạt Chuẩn quốc gia, trong những năm qua, chất
lượng giảng dạy và giáo dục của nhà trường có những bước tiến vững chắc. Tháng
10/2014, nhà trường đã được Sở GD&ĐT đánh giá đạt tiêu chuẩn chất lượng giáo dục
cấp độ 3.
Chính quyền và nhân dân địa phương rất quan tâm đến sự nghiệp giáo dục.
Công tác xã hội hóa giáo dục đạt hiệu quả cao trong việc xây dựng môi trường giáo
dục lành mạnh, tích cực và tăng cường các điều kiện cơ sở vật chất.

Phong trào khuyến học, khuyến tài phát triển mạnh mẽ ở các thôn xóm, dòng họ
góp phần không nhỏ trong việc xây dựng môi trường giáo dục tích cực.
Đội ngũ giáo viên chuẩn về trình độ đào tạo, có tinh thần trách nhiệm và tâm
huyết với nghề.
Học sinh ngoan, có ý thức tự giác, kỉ luật, tích cực tham gia vào các hoạt động
của nhà trường.
Bên cạnh những thuận lợi nêu trên, nhà trường có một số khó khăn, hạn chế sau
đây:
Một bộ phận không nhỏ cha mẹ học sinh phải đi làm ăn xa nhà không có thời
gian chăm lo cho con cái, việc phối kết hợp giáo dục trẻ còn nhiều hạn chế. Đội ngũ


giáo viên của nhà trường có một số đồng chí sức khỏe yếu phải điều trị dài ngày, tuổi
đời bình quân cao (trên 40 tuổi). Công tác chủ nhiệm của một vài giáo viên còn hạn
chế, giáo viên tổng phụ trách Đội luôn thay đổi nên chất lượng của các HĐGDNGLL
chưa đảm bảo yêu cầu, chất lượng đặt ra. Mặc dù đã đạt Chuẩn quốc gia mức độ 2
nhưng cơ sở vật chất của nhà trường vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu bán trú của học
sinh, cơ sở vật chất chất phục vụ cho HĐGDNGLL còn nhiều hạn chế.
2.2.2. Thực trạng về công tác tổ chức các HĐGDNGLL các năm học trước.
TỔNG HỢP PHIẾU ĐIỀU TRA
THỰC TRẠNG TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP
TRƯỜNG TIỂU HỌC NAM ĐỒNG HUYỆN NAM TRỰC
(Dành cho cán bộ quản lý và giáo viên – TS: 18)
Mức độ thể hiện ý kiến

Vị trí của HĐGDNGLL

Số lượng
16

Tỉ lệ %
88,9

Là hoạt động mở rộng của mỗi nhà trường

2

11,1

Đứng ngang hàng HĐ dạy học trên lớp

8

44,4

Đứng sau HĐ dạy học trên lớp

10

53,6

Không có vị trí nào

0

0

Là nội dung được quy định trong chương trình GD

Mức độ thể hiện ý kiến

Mục tiêu của HĐGDNGLL
Trang bị kiến thức

Số lượng
0

Tỉ lệ
0

Rèn luyện kĩ năng

3

16,7

Hình thành thái độ, tình cảm, cảm xúc

0

0

15/18

83,3

Cả 3 ý trên

Văn hóa, văn nghệ

SL
10

Đánh giá mức độ thực hiện
Khá
TB
Yếu
%
SL
%
SL
%
SL
%
55,6
5
27,8
3
16,7

Vui chơi, giải trí, TDTT

11

61,1

Các loại hình HĐGDNGLL

Tốt

Thực hành khoa học, kĩ thuật
Lao động công ích

14

78,8

Sinh hoạt Đội
Hoạt động xã hội

1

5,6

3

16,7

4

22,2

6

33,3

10

55,6

2

11,1

4

22,2

5

27,8

7

38,9

6/

33,3

9

50

8

44,4


Đánh giá mức độ thực hiện

Các hình thức tổ chức HĐGDNGLL

Tốt
SL

Khá
%

Giáo dục theo chủ điểm

Yếu

TB

SL

%

SL

%

SL

%

7

38,9

8

44,4

3

16,7

Sinh hoạt dưới cờ

5

7

38,9

5

27,8

1

5,6

Sinh hoạt lớp

2

9

50

3

16,7

2

11,1

5

27,8

7

38,9

6

33,3

8/

44,4

6

33,3

1

5,6

Sinh hoạt Sao, Đội
Hoạt động thăm viếng, ủng hộ, giúp đỡ

1

5,6

9

50

Hoạt động bảo vệ môi trường

9

50

9

50

Sinh hoạt câu lạc bộ

6

33,3

5

27,8

Sinh hoạt vào các ngày lễ, ngày kỉ niệm

9

50

9

50

Đánh giá mức độ thực hiện

Các phẩm chất và năng lực chủ yếu
được hình thành và phát triển qua

Tốt

Khá

Yếu

TB

HĐGDNGLL

SL

%

SL

%

SL

%

Hình thành các chuẩn mực đạo đức,

8

44,4

6

33,3

4

22,2

9

50

9

50

9

50

6

33,3

SL

%

1

5,6

hành vi ứng xử
Nâng cao nhận thức, hiểu biết về xã
hội, mở rộng mối quan hệ hợp tác với
cộng đồng
Rèn luyện kĩ năng giao tiếp linh hoạt

2

11,1

Mức độ thể hiện ý kiến

Những khó khăn gặp phải khi tổ chức các

Đồng ý

HĐGDNGLL

Không đồng ý

SL

TL

SL

Điều kiện cơ sở vật chất, tài chính khó khăn

15

83,3

Quỹ thời gian eo hẹp

10

55,6

3

Năng lực tổ chức các HĐNGLL của giáo viên

13

72,2

Học sinh rụt rè, nhút nhát

10

Cộng đồng xã hội, cha mẹ học sinh chưa quan

TL

Không ý kiến
SL

TL

3

16,7

16,7

5

27,8

2

11,1

3

16,7

55,6

2

11,

6

33,3

10

55,6

5

27,8

3

16,7

4

22,2

10

55,6

4

22,2

hạn chế

tâm phối hợp
Ảnh hưởng của internet, phim ảnh đến học sinh


TỔNG HỢP PHIẾU ĐIỀU TRA
THỰC TRẠNG TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP
TRƯỜNG TIỂU HỌC NAM ĐỒNG HUYỆN NAM TRỰC
(Dành cho học sinh – Tổng số học sinh điều tra: 280)
Mức độ thể hiện ý kiến
Các loại hình HĐGDNGLL
Rất thích
Thích
Bình thường Không thích
SL

TL

SL

TL

SL

TL

SL

TL

Văn hóa, văn nghệ

150

53,6

86

30,7

44

15,7

Vui chơi, giải trí, TDTT

96

34,3

123

43,9

49

17,5

12

4,3

Thực hành khoa học, kĩ thuật

45

16,1

72

25,7

96

34,3

67

23,9

Lao động công ích

87

31,1

135

48,2

26

9,3

32

11,4

Sinh hoạt Sao, Đội

45

16,1

78

27,9

123

43,9

34

12,1

Hoạt động xã hội

89

31,8

120

42,8

59

21,1

12

4,3

Mức độ thể hiện ý kiến
Các loại hình HĐGDNGLL

Rất thích

Thích

Bình thường Không thích

SL

TL

SL

TL

SL

TL

SL

TL

Giáo dục theo chủ điểm

76

27,1

90

32,1

101

36,1

13

4,6

Sinh hoạt dưới cờ

78

27,9

102

36,4

98

35

2

0,7

Sinh hoạt lớp

56

20

78

27,9

70

25

76

27,1

Sinh hoạt Sao, Đội

45

16,1

78

27,9

123

43,9

34

12,1

Hoạt động thăm viếng, ủng hộ, giúp đỡ

67

23,9

86

30,8

116

41,4

11

4,0

Hoạt động bảo vệ môi trường

85

30,4

96

34,3

78

27,9

21

7,5

Sinh hoạt câu lạc bộ

90

32,1

142

50,7

40

14,3

8

2,8

Sinh hoạt vào các ngày lễ, ngày kỉ niệm

120

42,6

86

30,8

68

2,4

6

2,1

Qua quá trình chỉ đạo, quản lý và tổ chức thực hiện các HĐGDNGLL, qua kết
quả điều tra đầu năm học tôi thấy thực trạng về việc tổ chức HĐGDNGLL ở trường
tiểu học Nam Đồng cụ thể như sau:
* Về công tác chỉ đạo và quản lý
- Ưu điểm:
+ Ban giám hiệu nhà trường có nhận thức đúng đắn về vị trí, vai trò, tầm quan
trọng của HĐGDNGL. Đã có sự phân công, phận nhiệm rõ ràng trong ban giám hiệu
đối với nhiệm vụ tổ chức các HĐGDNGLL.


+ Phó hiệu trưởng phụ trách HĐNGLL đã xây dựng được kế hoạch tổ chức các
HĐGDNGLL cho trường khá đầy đủ, khá chi tiết, đảm bảo tương đối tốt yêu cầu đặt
ra tại kế hoạch năm học và phù hợp với điều kiện thực tế của trường.
+ Đã tổ chức tập huấn, bồi dưỡng, xây dựng mô hình, tổ chức hội thảo rút kinh
nghiệm, định hướng việc thực hiện các HĐGDNGLL cho giáo viên trong trường.

+ Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, rút kinh nghiệm việc tổ chức các
HĐGDNGLL trong các buổi giao ban tuần và triển khai công tác tháng.
+ Luôn quan tâm đầu tư kinh phí và các điều kiện cơ sở vật chất phục vụ cho việc
tổ chức các HĐGDNGLL
+ Tham mưu và xây dựng được cơ chế phối kết hợp với các ban ngành, đoàn thể,
các tổ chức chính trị, xã hội, chính quyền địa phương và cha mẹ học sinh.
- Hạn chế và tồn tại
+ Việc hướng dẫn xây dựng, duyệt kế hoạch của các bộ phận, các lớp chưa kịp
thời, chưa chu đáo.
+ Các chủ điểm đã được Ban giám hiệu, Tổng phụ trách Đội của nhà trường lên
kế hoạch cụ thể và triển khai đến từng giáo viên song nội dung, hình thức ở các chủ
điểm chưa phong phú., chưa cuốn hút được học sinh.
+ Tuy đã tổ chức kiểm tra đánh giá kịp thời song đôi lúc kiểm tra còn mang tính
hình thức, đánh giá cào bằng, mức khen thưởng thấp nên chưa phát huy được tính tích
cực của giáo viên và học sinh.
* Về đội ngũ giáo viên
- Ưu điểm:
+ Tổng phụ trách Đội và đa số giáo viên đều có nhận thức đúng đắn về vị trí,
vai trò, tầm quan trọng của HĐGDNGLL. 16/18 chiếm 88,9% số giáo viên được hỏi
đều cho rằng tổ chức HĐGDNGLL ở trường tiểu học là nội dung giáo dục được qui
định trong Chương trình giáo dục của Bộ GD&ĐT ban hành.
+ Đa số giáo viên phụ trách tổ chức HĐGDNGLL và giáo viên chủ nhiệm đều
nắm được quy trình tổ chức HĐGDNGL, biết xây dựng kịch bản và lựa chọn hình
thức tổ chức phù hợp với hoạt động đó. (15/18 chiếm 83,3%)


+ Một số giáo viên rất nhiệt tình, tâm huyết, luôn tìm tòi, học hỏi và có nhiều
sáng tạo trong việc tổ chức các HĐGDNGLL.
+ Một số giáo viên đã có kĩ năng cần thiết để tổ chức HĐGDNGLL như kĩ năng
thuyết trình, giao tiếp, ứng xử, truyền cảm hứng,….

- Hạn chế và tồn tại
+ Vẫn một số ít (2/18 chiểm 11,1%) giáo viên khẳng định rằng HĐGDNGLL
chỉ là nội dung nằm trong hoạt động giáo dục mở của nhà trường.
+ Giáo viên của nhà trường phần lớn là nữ, hầu hết đã có gia đình, vướng bận
con cái nên chưa thực sự tích cực, chủ động trong thực hiện.HĐGDNGLL.
+ Một số giáo viên chưa có những kĩ năng cần thiết để tổ chức HĐGDNGLL.
* Về học sinh
- Ưu điểm:
+ Phần lớn học sinh ngoan, rất say mê, yêu thích HĐGDNGLL, các em lluôn
sẵn sàng tham gia vào các hoạt động do thầy cô hướng dẫn và tổ chức.
+ Các lớp đều đã thành lập được Hội đồng tự quản. Hội đồng tự quản của
trường của lớp kết hợp với Ban chỉ huy Liên Đội bước đầu đã hoạt động có hiệu quả.
Các em tương đối tự giác, kỉ luật, mạnh dạn, chủ động tham gia các HĐNGLL.
+ Có một số em trong Hội đồng tự quản của các lớp, của trường đã phát huy rất
tốt năng lực bản thân. Các em rất tự tin, có kĩ năng tổ chức, điều hành một số
HĐGDNGLL khá tốt.
- Hạn chế và tồn tại
+ Một bộ phận không nhỏ học sinh chưa mạnh dạn, tự tin, kĩ năng giao tiếp
yếu.
+ Cá biệt có một số học sinh chưa tự giác, ý thức kỉ luật chưa tốt.
* Về cơ sở vật chất phục vụ cho HĐGDNGLL
- Ưu điểm:
+ Nhà trường đã đạt Chuẩn quốc gia mức độ 2 nên các điều kiện cơ sở vật chất
phục vụ cho HĐNGLL khá đầy đủ.
+ Sân chơi, bãi tập, các phòng chức năng, các trang thiết bị âm thanh, thiết bị
thể dục thể thao luôn được bảo dưỡng và bổ sung thường xuyên.


- Hạn chế và tồn tại
+ Chưa có điều kiện để tổ chức bán trú cho học sinh nên triển khai một số

HĐGDNGLL chưa được thuận lợi.
+ Chưa có nhà đa năng nên khi thời tiết xấu một số HĐGDNGLL không thực
hiện được theo kế hoạch.
* Về sự tham gia của cộng đồng, xã hội vào HĐGDNGLL
- Ưu điểm:
+ Đa số cha mẹ học sinh có nhận thức đúng về vai trò, vị trí của HĐGDNGLL
nên rất đồng thuận với nhà trường trong việc tổ chức HĐGDNGLL cho các em.
+ Các ban ngành, đoàn thể, chính quyền, các tổ chức chính trị, xã hội của địa
phương luôn sẵn sang phối hợp với nhà trường trong việc tổ chức các HĐGDNGLL
cho học sinh.
+ Một số tổ chức như Hội khuyến học, Hội chữ thập đỏ, Hội cựu chiến binh đã
có sự chủ động trong việc phối hợp giáo dục, giúp đỡ học sinh.
- Hạn chế và tồn tại
+ Còn một số cha mẹ học sinh chưa nhận thức đúng về HĐGDNGLL, họ cho rằng
nhà trường bày vẽ rườm rà. Cá biệt một vài cha mẹ học sinh không cho con tham gia vào
HĐGDNGLL sợ ảnh hưởng đến học tập, ảnh hưởng đến sức khỏe.
+ Một số ban ngành, đoàn thể chưa có sự chủ động trong việc phối kết hợp. Còn
có quan niệm cho rằng đó là việc của nhà trường, nhà trường phải có ý kiến nhờ vả mới
giúp đỡ. Thậm chí, khi cấp ủy, chính quyền địa phương chỉ đạo thực hiện còn đùn đẩy
trách nhiệm.
2.3. Nguyên nhân chủ yếu của những hạn chế và tồn tại.
- Xuất phát từ tinh thần trách nhiệm, từ trình độ nhận thức, một bộ phận cán bộ
quản lý, giáo viên chưa có nhận thức đúng về HĐGDNGLL.
- Trong những năm gần đây, cách đánh giá nhà trường, cán bộ quản lý, giáo viên,
học sinh của ngành và xã hội chủ yếu căn cứ vào kêt quả dạy học trên lớp đã khiến các
nhà trường, giáo viên chỉ tập trung vào hoạt động này, xao lãng, thiếu quan tâm, quan
tâm chưa thích đáng đến HĐGDNGLL.


- Các HĐGDNGLL đòi hỏi người tổ chức phải có một số các năng lực và kĩ năng

nhất định. Tuy nhiện, hiện nay rất ít giáo viên có đủ yêu cầu đó. Vì vậy, chất lượng, hiệu
quả của các HĐGDNGLL chưa cao, chưa thực sự cuốn hút học sinh.
- 100% các nhà trường hiện nay tổ chức dạy học 2 buổi/ ngày. Hoạt động dạy học
trên lớp dàn trải chiếm, mất nhiều thời gian. Sắp xếp, bố trí thời gian cho HĐGDNGLL
đang gặp nhiều khó khăn. Điều này dẫn đến tình trạng tổ chức các HĐGDNGLL qua loa,
chiếu lệ.
- Đại đa phần các trường học, đặc biệt là các trường quy mô nhỏ, khi tổ chức đầy
đủ, chu đáo các HĐGDNGLL đồng nghĩa với việc cán bộ, giáo viên phải lao động quá
địn mức. Bên cạnh đó, tổ chức các HĐGDNGLL cũng đòi hỏi nhiều kinh phí.. Nguồn
kinh phí của các trường tiểu học hiện nay rất hạn hẹp. Chính vì thế, việc tổ chức các
HĐGDNGLL không được làm đầy đủ và thường xuyên.
II. Một số các nội dung, biện pháp quản lý và tổ chức thực hiện các HĐGDNGL
tại trường tiểu học Nam Đồng năm học 2014 – 2015.
1. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ quản lý, giáo viên và các lực
lượng tham gia giáo dục khác về HĐGDNGLL.
- Tuyên truyền, giải thích cho cán bộ, giáo viên và các lực lượng tham gia giáo
dục khác về tầm quan trọng, về vị trí, vai trò, chức năng nhiệm vụ của hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp trong việc nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường và sự
hình thành phát triển nhân cách của học sinh. Chủ động tuyên truyền sâu rộng và liên
tục qua các cuộc họp Hội đồng giáo dục của xã, họp cha mẹ học sinh của trường, họp
Hội đồng sư phạm, ...
- Thường xuyên cung cấp và quán triệt cho cán bộ, giáo viên, các lực lượng
tham gia giáo dục văn bản chỉ đạo của cấp trên về HĐGDNGLL.
2. Tăng cường bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội giáo viên và học sinh
trong trường về việc xây dựng, tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp.
2.1. Đối với đội ngũ giáo viên:


2.2.1. Bồi dưỡng các kĩ năng thực hành xây dựng, tổ chức, hướng dẫn học sinh

thực hiện HĐGDNGLL cho giáo viên dưới hình thức các chuyên đề.
HĐGDNGLL là một chương trình tổng hợp liên quan đến rất nhiều lĩnh vực
văn hóa, xã hội, kinh tế, chính trị, đạo đức, pháp luật,… nhằm rèn luyện tổng hợp
những năng lực của con người Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, vì vậy muốn tổ
chức tốt HĐGDNGLL ở tiểu học, giáo viên cần phải được bồi dưỡng năng lực sư
phạm để thực hiện tốt mục tiêu, chương trình HĐGDNGLL. Cụ thể:
- Kỹ năng phân tích đặc điểm học sinh: Giáo viên phải phân tích được trình độ,
nguyện vọng, khả năng của học sinh về mọi mặt. Những đặc điểm về tâm lí, khí chất,
thể chất là điều vô cùng quan trọng giúp giáo viên hiểu học sinh mình tốt hơn. Những
khả năng tiền ẩn trong hoạt động giáo dục của học sinh phải được giáo viên quan tâm
khai thác và phát huy nhằm giúp cho việc tổ chức các hoạt động phù hợp với nhu cầu,
sở thích và hứng thú của học sinh. Quan trọng nhất là giáo viên phải phân tích được
nguyên nhân, những yếu tố khách quan, chủ quan đã ảnh hưởng tới học sinh như thế
nào?
- Kỹ năng lập kế hoạch hoạt động: Kế hoạch hoạt động sẽ giúp giáo viên chủ
động trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục cho học sinh. Kế hoạch hoạt động là
một bản tổng hợp trong đó có mục đích của hoạt động, nội dung và hình thức hoạt
động, các điều kiện cho hoạt động, dự kiến sản phẩm đạt được sau hoạt động…
- Kỹ năng phân tích sử dụng các nguồn lực xã hội có liên quan đến tổ chức giáo
dục: người giáo viên muốn thực hiện các mục tiêu giáo dục thông qua hoạt động thì
cần phải có kĩ năng khảo sát thực tế, sử dụng các nguồn lực trong và ngoài trường một
cách hợp lí. Các nguồn lực xã hội sẽ tạo điều kiện để giáo tiến hành các hoạt động
giáo dục có hiệu quả.
- Kỹ năng phán đoán mức độ của tình huống trong hoạt động: tài năng sư phạm
của một giáo viên chính là phân tích, chẩn đoán đúng bản chất và mức độ của các hiện
tượng, tình huống giáo dục nảy sinh trong hoạt động thì mới có biện pháp tác động
phù hợp. Cùng một hiện tượng có thể do rất nhiều nguyên nhân: có thể vì chán học, có
thể do sức khỏe, có thể bị bọn xấu bắt, … giáo viên không bao giờ cũng được phép

kết luận, đánh giá hiện tượng theo chủ quan mà cần tìm hiểu nguyên nhân, bản chất
của nó để có biện pháp phù hợp.
- Kỹ năng kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động: kiểm tra, đánh giá vừa là một
khâu, vừa là một phương pháp dạy học, giáo dục. Kiểm tra, đánh giá phải được thực
hiện thường xuyên trong suốt quá trình tổ chức hoạt động dạy học và giáo dục. Kiểm
tra đánh giá để điều chỉnh kịp thời mục tiêu nội dung, phương pháp, hình thức tác
động giáo dục.
- Kỹ năng tổ chức thực hiện chương trình hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
Chương trình HĐGDNGLL nhằm từng bước thực hiện mục tiêu giáo dục phổ
thông, đó là thông qua tổ chức hoạt động (lấy tập thể lớp, trường làm cơ sở hoạt động)
tạo cơ hội cho học sinh củng cố, vận dụng kiến thức đã học vào thực tế, quan trọng
hơn là qua hoạt động phát triển các xúc cảm, tình cảm, niềm tin và các kĩ năng sống,
nhất là kĩ năng giao tiếp ứng xử với mọi người trong các hoàn cảnh khác nhau.
Để thực hiện chương trình HĐGDNGLL, đòi hỏi giáo viên cần phải có một hệ
thống kĩ năng giáo dục:
+ Kĩ năng thiết kế chương trình, kế hoạch hoạt động
+ Kĩ năng điều khiển, điều chỉnh hoạt động
+ Kĩ năng tổ chức các loại hình thi theo chuyên đề (tìm hiểu truyền thống, môi
trường, văn hóa, tệ nạn xã hội,…).
+ Kĩ năng tổ chức sinh hoạt Câu lạc bộ (các loại hình Câu lạc bộ…).
2.2.2. Bồi dưỡng để giáo viên có cái nhìn tổng thể về HĐGDNGLL trong
trường tiểu học như:
Các loại hình HĐGDNGLL ở trường tiểu học gồm:
- Hoạt động văn hóa - nghệ thuật: Giới thiệu hoặc tìm hiểu các nét đẹp văn hóa, tổ
chức ngày hội văn hóa; tổ chức các buổi tập hát, diễn kịch về các loại hình sân khấu cổ
truyền như hát dân ca, chèo, tuồng, múa rối, ... Dạy vẽ tranh, nặn tượng, …Tổ chức các
buổi biểu diễn văn nghệ, đọc thơ, kể chuyện; trình diễn thời trang; triển lãm tranh tự vẽ.
thăm quan các di tích lịch sử - văn hóa,…

- Hoạt động vui chơi giải trí, thể dục thể thao: hướng dẫn học sinh tổ chức các trò
chơi dân gian, đồng diễn thể dục nhịp điệu, vòng gậy, thi đấu thể thao như cầu lông, đá
cầu, cờ vua, bóng đá, …
- Hoạt động thực hành khoa học- kĩ thuật: thi hỏi đáp về các hiện tượng của tự
nhiên và xã hội, sưu tầm các loại cây thuốc quý, tìm hiểu các danh nhân, các nhà bác học,
những tấm gương say mê phát minh, sáng chế, nghe nói chuyện về các thành tựu khoa
học - kĩ thuật, tham gia các câu lạc bộ,…
- Hoạt động lao động công ích: tổ chức lao động về sinh làm sạch, đẹp trường lớp,
các công trình văn hóa, lịch sử, giúp đỡ gia đình thương binh, liệt sĩ;…
- Hoạt động của Đội TNTP Hồ Chí Minh: sinh hoạt Sao, Đội, tìm địa chỉ đỏ, làm
kế hoạch nhỏ....
- Các hoạt động mang tính xã hội: ủng hộ đồng bào, học sinh vùng bão lụt, tổ chức
giao lưu với học sinh khuyết tật, trẻ mồ côi, tổ chức các hoạt động từ thiện vòng tay bè
bạn, giúp nhau cùng tiến,…
Một số hình thức thực hiện HĐGDNGLL trong trường tiểu học:
- Hoạt động giáo dục theo các chủ điểm.
- Hoạt động trong giờ sinh hoạt lớp.
- Hoạt động trong buổi sinh hoạt dưới cờ.
- Hoạt động trong ngày lễ, ngày kỉ niệm.
- Qua hoạt động của Đội TNTP và Nhi đồng Hồ Chí Minh.
- Hoạt động thăm viếng, giúp đỡ, ủng hộ.
- Hoạt động bảo vệ môi trường.
- Hoạt động trong các buổi sinh hoạt câu lạc bộ.
2.2.3. Bồi dưỡng chuyên sâu cho giáo viên nội dung và quy trình thực hiện một
số HĐGDNGLL mà họ thường xuyên thực hiện. Cụ thể:
Tổ chức tiết chào cờ đầu tuần
- Vị trí của tiết chào cờ
+ Tiết chào cờ đầu tuần là thời điểm mở đầu của một tuần học mới, một tháng
học mới, một chủ điểm giáo dục mới. Nó có tính chất định hướng hoạt động cho một

tuần, một tháng trên cơ sở khắc phục những mặt còn tồn tại của tuần qua, tiếp tục phát
huy những ưu điểm đã có.
+ Là dịp để học sinh được sinh hoạt tư tưởng, tham gia các hoạt động do nhà
trường tổ chức. Ðồng thời cũng là dịp để các tập thể lớp hiểu biết nhau về thành tích
phấn đấu và rèn luyện sau một tuần, một tháng. Thông qua các hoạt động trong tiết
chào cờ, học sinh có dịp tiếp xúc với đời sống chính trị - xã hội của đất nước, làm
quen và tăng thêm hiểu biết về những đổi thay trên các lĩnh vực khác nhau của đất
nước. Mặt khác, tiết chào cơ đầu tuần cũng là dịp giúp các em hiểu biết về những
ngày kỉ niệm chính có liên quan tới chủ điểm giáo dục trong tháng.
+ Trong tiết chào cờ đầu tuần, sự phối hợp hoạt động giữa giáo viên và học sinh
thể hiện khá rõ nét. Ðó là sự phối hợp của các hình thức hoạt động giữa thầy và trò
nhằm tạo nên những điều kiện cho sự phát triển mối quan hệ giao tiếp giữa người
được giáo dục với người giáo dục. Do đó, tiết chào cờ là một dịp để học sinh tập dượt
điều khiển hoạt động ở quy mô toàn trường. Có tác dụng góp phần phát triển ý thức và
khả năng tự quản của các em.
Có thể nói, tiết chào cờ đầu tuần như là điểm xuất phát mà tại đó học sinh tự
hứa hẹn, tự xác định phương hướng phấn đấu mới. Chính điều đó có tác dụng khởi
động hàng loạt hoạt động của tập thể học sinh, giúp cho mỗi tập thể lớp tự điều chỉnh
mình sao cho hoàn thiện hơn tuần trước, tháng trước.
- Yêu cầu của tiết chào cờ
Tiết chào cờ đầu tuần giúp học sinh đạt những yêu cầu sau:
+ Khắc sâu ý thức đối với Tổ quốc, với Ðảng, Bác Hồ; xây dựng ý thức và
động cơ đạo đức chính trị đúng đắn, xác định trách nhiệm của mình là học tập vì tổ
quốc, biến ý thức đó thành hành động thực tiễn.
+ Ðịnh hướng vào những yêu cầu trọng tâm của nhà trường trong từng thời
điểm, gây khí thế mới thúc đẩy học sinh thi đua rèn luyện.
+ Phát huy tính tự giác và khả năng tự quản của học sinh trong các hoạt động
dưới cờ như khả năng điều khiển, khả năng đánh giá thi đua, khả năng nắm tình hình
tham gia của các lớp.

- Nội dung của tiết chào cờ


+ Phản ánh kết quả thi đua sau một tuần hay sau một đợt thi đua của trường,
của lớp cũng như của những cá nhân có nhiều tiến bộ. Nội dung này có tác dụng động
viên kích thích, gây khí thế mới trong hoạt động hàng ngày, hàng tuần của học sinh.
+ Những sự kiện chính trị - xã hội diễn ra trong tuần, trong tháng có liên quan
trực tiếp đến những yêu cầu của chủ điểm giáo dục; hoặc phản ánh sự hưởng ứng của
nhà trường đối với những hoạt động của địa phương, của xã hội.
+ Những vấn đề có tính toàn cầu cũng là nội dung của tiết chào cờ. Ðó là các
vấn đề: bảo vệ môi trường, phòng chống HIV/ADS và các tệ nạn xã hội khác, quyền
bình đẳng giữa các dân tộc, hòa bình và hòa hợp, hội nhập quốc tế,….
- Các mô hình tổ chức tiết chào cờ
+ Chào cờ, nhận xét thi đua tuần, phổ biến công việc của tuần học mới, biển
diễn văn nghệ.
+ Chào cờ, phát động thi đua, giao ước thi đua, biển diễn văn nghệ.
+ Chào cờ, nghe nói chuyện nhân một ngày kỷ niệm nào đó, biển diễn văn
nghệ.
+ Chào cờ, nhận xét thi đua tuần, thi đố vui tìm hiểu theo chủ đề.
+ Chào cờ, sinh hoạt văn nghệ theo chủ đề của tháng.
* Tiết chào cờ đầu tuần được tổ chức theo quy mô toàn trường với sự tham gia
điều khiển của cả giáo viên (GV tổng phụ trách, giáo viên trực tuần) và học sinh.
Tổ chức tiết hoạt sinh hoạt lớp
- Vị trí của tiết sinh hoạt lớp
+ Sinh hoạt lớp là một hình thức tổ chức HÐGDNGLL, là hoạt động tập thể sau
một tuần do các em tự tổ chức và điều khiển. Trong tiết này, giáo viên chủ nhiệm giữ
vai trò cố vấn giúp học sinh, cùng các em tham gia vào những hoạt động cụ thể.
+ Là một trong những biện pháp cơ bản có ý nghĩa trực tiếp trong việc góp phần
xây dựng tập thể học sinh đoàn kết, kỷ luật, phát huy được tác dụng đối với từng
thành viên. Tiết sinh hoạt lớp nhằm đánh giá các hoạt động của lớp diễn ra trong tuần,

định hướng cho các hoạt động sẽ phải thực hiện ở tuần tới. Tiết sinh hoạt lớp chiếm vị
trí hết sức quan trọng trong việc biến các yêu cầu của nhà trường thành nhiệm vụ mà


lớp phải thực hiện. Nhờ vậy, tập thể học sinh ngày càng được củng cố, phát triển, đặc
biệt là nâng cao được tính tự quản của các em.
- Yêu cầu giáo dục của tiết sinh hoạt lớp.
+ Có những hiểu biết cần thiết về tập thể, về vai trò và nhiệm vụ của bản thân
trong việc đóng góp xây dựng tập thể.
+ Nâng cao tính tích cực, tự giác trong các hoạt động tập thể, có ý thức phấn
đấu cho danh dự của lớp, của trường, cho truyền thống tốt đẹp của tập thể, có ý thức
tổ chức kỷ luật, tinh thần trách nhiệm trước tập thể, có ý thức hợp tác, phê bình và tự
phê bình.
+ Hình thành một số kĩ năng về xây dựng tập thể, về tự quản, kỹ năng tổ chức,
kỹ năng điều khiển và tham gia các hoạt động tập thể, kỹ năng đánh giá và tự đánh
giá.
- Nội dung sinh hoạt lớp
+ Ðánh giá các công việc thực hiện trong tuần về mọi mặt bao gồm: học tập,
thực hiện nội quy nhà trường, các phong trào thi đua, vấn đề kỉ luật, các sự kiện, sự
việc có liên quan đến tinh thần và ý thức phấn đấu của lớp.
+ Tiến hành sơ kết, tổng kết thi đua sau một tuần, một tháng, hay sau một đợt
thi đua hoặc sau một học kì, một năm học.
+ Triển khai, phân công công việc cho tuần tới
+ Sinh hoạt theo chủ đề gắn với các ngày kỉ niệm lớn, gắn với các sự kiện chính
trị, kinh tế, văn hóa, xã hội ở trong nước và trên thế giới, những sự kiện của địa
phương, của nhà trường hay của tập thể lớp.
+ Hoạt động văn hóa nghệ thuật: biểu diễn văn nghệ, vui chơi giải trí, thi đố
vui..
* Tiết sinh hoạt lớp do học sinh cùng nhau tự tổ chức dưới sự giúp đỡ, cố vấn
của giáo viên chủ nhiệm lớp.

Tổ chức hoạt động giáo dục theo chủ điểm
- Vị trí của HĐGD theo chủ điểm
+ Mỗi chủ điểm giáo dục có một ngày hoạt động cao điểm, đó là các ngày lễ,
ngày kỉ niệm lịch sử trong tháng. Ðây là dịp để HS thể hiện kết quả hoạt động của


tháng và được coi là ngày hội của các em. Trong ngày hoạt động cao điểm, học sinh
có thể tham gia với nhiều vai trò khác nhau.
+ Ngày hoạt động cao điểm giúp học sinh có cơ hội mở rộng quan hệ giao tiếp
với bạn bè, với thầy cô giáo, với mọi người, với cộng đồng, với môi trường tự nhiên.
Do đó, nó có tác dụng bồi dưỡng cho học sinh thái độ và tình cảm trong sáng, rèn
luyện kĩ năng giao tiếp và các kĩ năng cơ bản khác.
- Yêu cầu giáo dục.
+ Giúp học sinh có những hiểu biết cần thiết về truyền thống lịch sử, truyền
thống cách mạng của dân tộc, về thực tiễn xây dựng đất nước gắn với nhiệm vụ của
học sinh.
+ Bồi dưỡng lòng tự hào, niềm tin vào Ðảng, vào sự phát triển của dân tộc, giáo
dục lòng biết ơn các thế hệ cha anh đã xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng động cơ
học tập đúng đắn, xứng đáng là thế hệ tiếp bước cha anh, phát huy truyền thống dân
tộc.
+ Hình thành và rèn luyện cho học sinh một số kĩ năng tổ chức và điều khiển
các hoạt động của tập thể.
- Nội dung và hình thức tổ chức.
+ Căn cứ vào các ngày kỉ niệm, ngày lễ của dân tộc trong một tháng, trong cả
năm học để lựa chọn nội dung và hình thức hoạt động. Trong một tháng có thể có
nhiều ngày kỉ niệm. Vì vậy cần chọn ngày kỉ niệm phù hợp với phong trào của xã hội,
phù hợp với chương trình HÐGDNGLL đã được ban hành để tổ chức hoạt động cho
học sinh. Mặt khác, căn cứ vào yêu cầu giáo dục trọng tâm của nhà trường trong tháng
đó để bố trí những hình thức hoạt động đáp ứng những yêu cầu này.
+ Ngày hoạt động cao điểm có thể được tổ chức theo đơn vị lớp, theo khối lớp

hoặc theo quy mô toàn trường. Ðịa điểm tổ chức hoạt động có thể là ở trong trường,
ngoài nhà trường hay tại một nơi công cộng nào đó. Mỗi năm nhà trường có thể tổ
chức 2 đến 3 ngày hoạt động cao điểm theo quy mô toàn trường. Lớp hoặc khối lớp có
thể tổ chức cho học sinh hoạt động ngoài nhà trường từ 1 đến 2 lần.
+ Nội dung hoạt động của ngày cao điểm gắn liền với nội dung hoạt động của
chủ điểm giáo dục, phản ánh được các yêu cầu về giáo dục mà chủ điểm đã đề ra. Nội


dung hoạt động của ngày cao điểm này có thể được mở rộng nhằm giáo dục học sinh
gắn bó với thực tiễn cuộc sống xã hội, với phong trào thi đua của địa phương nhờ tăng
cường các hình thức hoạt động ngoài nhà trường như: tham quan, du lịch, thăm cơ sở
sản xuất, lao động làm sạch đẹp quê hương, v.v . . .
2.2. Đối với học sinh
2.2.1. Làm cho các em có nhận thức đúng về việc tham gia các HĐGDNGLL.
Học sinh phải hiểu được tham gia HĐGDNGLL chính là quyền lợi và cũng trách
nhiệm của mỗi học sinh. Từ đó các em tuyên truyền, vận động phụ huynh, các bạn
trong lớp, trong trường tích cực tham gia tốt hoạt động này.
2.2.2. Khuyến khích, phát huy tối đa vai trò chủ thể của học sinh trong
HĐGDNGLL.
Học sinh vừa là đối tượng vừa là chủ thể của hoạt động giáo dục. Xu thế đổi
mới phương pháp giảng dạy và giáo dục hiện nay, việc phát huy tính tích cực, tự lực,
chủ động sáng tạo của học sinh cần khuyến khích, phát huy tối đa và đặt lên vị trí
hàng đầu. Các HĐGDNGLL thực chất là là hoạt động của chính học sinh, do các em
tự tổ chức, điều khiển và quản lý dưới sự cố vấn chỉ đạo của giáo viên chủ nhiệm.
Hiệu trưởng cần khuyến khích, phát huy tối đa vai trò chủ thể của học sinh trong hoạt
động này.
2.2.3. Tổ chức tập huấn cho Hội đồng tự quản của các lớp, Hội đồng tự quản
của trường cách tổ chức thực hiện một số HĐGDNGLL phù hợp với năng lực của các
em như: tổ chức sinh hoạt dưới cờ, tổ chức sinh hoạt lớp, sinh hoạt giữa giờ, …
Ví dụ qua tập huấn, học sinh nắm và thực hiện tốt các nội dung và quy trình

một tiết sinh hoạt dưới cờ đầu tuần dưới đây:
NỘI DUNG VÀ QUY TRÌNH TIẾT SINH HOẠT TẬP THỂ ĐẦU TUẦN
1. Ổn định tổ chức, điểm danh, báo cáo
Thực hiện 10 phút trước giờ chào cờ, do Liên Đội trưởng hoặc 1 em trong ban
chỉ huy Liên Đội điều hành.
2. Tổ chức chào cờ
Liên Đội trưởng hoặc 1 học sinh trong Ban chỉ huy Liên Đội điều hành.


3. Nhận xét, đánh giá hoạt động tuần trước.
Nội dung này do HĐTQ của trường điều hành. Chủ tịch HĐTQ của lớp trực
tuần (từ lớp 2 trở lên) thực hiện nhận xét, đánh giá. Nếu lớp 1 trực tuần thì HĐTQ của
trường có thể cử 1 bạn nhận xét, đánh giá.
4. Văn nghệ
Mỗi buổi có 1-2 tiết mục. Nội dung này do giáo viên âm nhạc chuẩn bị. Học
sinh biểu diễn có thể lấy từ đội văn nghệ của trường hoặc từ lớp trực tuần. Các tiết
mục văn nghệ theo chủ đề sinh hoạt của tháng.
5. Chuyên mục “Mỗi tuần một cuốn sách”
Nhân viên thư viện thiết bị cùng với Ban thư viện của trường chuẩn bị. Đại diện
Ban thư viện của trường sẽ tóm tắt kết quả tham gia đọc cuốn sách giới thiệu tuần
trước (thông qua việc tổng hợp trả lời bảng hỏi hoặc viết cảm nghĩ học sinh gửi về) và
giới thiệu cuốn sách mới.
6. Phát động thi đua tuần
Hiệu trưởng hoặc phó hiệu trưởng thực hiện. Nội dung tập trung về công tác
trọng tâm tuần tới, phát động thi đua, tuyên dương, khen thưởng học sinh xuất sắc
trong tuần.
7. Kể chuyện, diễn tiểu phẩm, tổ chức trò chơi.
- Nội dung này do lớp trực tuần chuẩn bị. Giáo viên chủ nhiệm tổ chức sinh
hoạt lớp phân công, tập luyện cho tiết mục này.
- Các em lựa chọn một trong các hình thức sau: kể các câu chuyện về Bác hồ

hoặc các câu chuyện về những tấm gương tốt thực hiện theo lời Bác dạy hoặc đóng
tiểu phẩm giáo dục đạo đức, tiểu phẩm theo chủ đề, tổ chức chơi trò chơi phát triển
năng lực học sinh.
NỘI DUNG VÀ QUY TRÌNH TIẾT SINH HOẠT LỚP
1. Nhận xét, đánh giá hoạt động tuần trước.
Nội dung này do chủ tịch HĐTQ của lớp điều hành. Lần lượt các trưởng ban
đánh giá công tác tuần trước, các thành viên trong lớp có ý kiến phản hồi, bổ sung.
Chủ tịch HĐTQ tổng hợp ý kiến nhận xét, tổng hợp kết quả thi đua và tổ chức


giới thiệu, bình bầu học sinh được khen trong tuần.
2. Triển khai công việc tuần sau.
Giáo viên chủ nhiệm lớp phổ biến nội dung công việc của trường, của lớp trong
tuần tới.
Chủ tịch HĐTQ tổ chức thảo luận, phân công nhiệm vụ.
3. Sinh hoạt theo chủ điểm (sinh hoạt Sao, Chi đội)
Học sinh lựa chọn một trong các hình thức sau: biểu diễn văn nghệ, kể chuyện,
diễn tiểu phẩm, tổ chức trò chơi ….. Nội dung các hoạt động bám sát chủ điểm của
tháng. Mỗi tháng 1 lần, phần sinh hoạt theo chủ điểm dành cho sinh hoạt Sao Nhi
đồng hoặc sinh hoạt Chi đội.
2.2.4. Bồi dưỡng cho Ban chỉ huy Liên Đội, phụ trách Sao Nhi đồng kĩ năng tổ
chức các hoạt động thông qua việc tổ chức cho học sinh xem các video, clip về hoạt
động của Đội, thông qua việc tổ chức điểm mẫu. Hàng tháng, Ban chấp hành Chi
Đoàn, Tổng phụ trách Đội đều hướng dẫn nội dung sinh hoạt Chi Đội, Sao Nhi đồng
cụ thể, chi tiết cho Chi đội trưởng và các phụ trách Sao.
2.2.5. Bồi dưỡng cho Hội đồng tự quản của các lớp nội dung và kĩ năng tổ chức
các hoạt động tự quản của lớp. Cụ thể:
- Ban học tập:
+ Đôn đốc việc học tập của các bạn trong lớp.
+ Hỗ trợ các bạn học tập tích cực, giúp các bạn chưa hiểu bài.

+ Xây dựng nền nếp học tập.
+ Xây dựng nội dung học tập.
+ Nhắc nhở các bạn ôn bài 15’ đầu giờ
+ Chia sẻ các tài liệu liên quan đến nội dung học tập
- Ban vệ sinh, sức khỏe
+ Theo dõi, nhắc nhở các bạn giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh tập thể.
+ Tuyên truyền, phổ biến cho các bạn về phòng chống dịch, bệnh, phòng chống
tai, tệ nạn.
- Ban đối ngoại và tổ chức sự kiện
+ Giới thiệu về trường, lớp với khách đến thăm trường, lớp.


+ Tổ chức sinh nhật cho các bạn trong lớp.
+ Tổ chức kỉ niệm các lễ trong năm học.
- Ban thư viện
+ Quản lí góc thư viện, theo dõi các bạn đọc sách tại lớp và theo dõi mượn, trả
sách của các bạn về nhà.
+ Hàng tuần mượn, trả truyện ở thư viện nhà trường bổ sung cho thư viện lớp.
+ Tổ chức cho các bạn trong lớp hưởng ứng chuyên mục “Mỗi tuần một cuốn
sách” của Ban thư viện trường.
- Ban đạo đức
+ Đôn đốc, nhắc nhở các bạn thực hiện quy định lễ tiếp trường học.
+ Tổ chức cho các bạn tham gia, hưởng ứng các phong trào từ thiện, các hoạt
động chính trị, xã hội của trường, của địa phương.
- Ban văn nghệ, thể dục thể thao.
+ Cho các bạn hát đầu giờ, chuyển tiết.
+ Chuẩn bị các tiết mục văn nghệ cho buổi sinh hoạt tập thể đầu tuần, sinh hoạt
lớp cuối tuần.
+ Đôn đốc, nhắc nhở các bạn tham gia tập thể dục, múa hát tập thể, sinh hoạt
giữa giờ.

+ Tổ chức cho các bạn luyện tập, thi đấu thể thao.
3. Kiện toàn và phát huy vai trò của Ban chỉ đạo HĐGDNGLL.
Thành lập Ban chỉ đạo để tham mưu, tư vấn chuyên môn đặc thù nhằm giúp cho
hiệu trưởng chỉ đạo tốt kế hoạch thực hiện HĐGDNGLL của nhà trường, kiểm tra,
đánh giá các hoạt động. Ban chỉ đạo sẽ là cầu nối, tạo sự phối hợp nhịp nhàng giữa
các tổ chức, đoàn thể, bộ phận chức năng trong nhà trường với các lực lượng xã hội
khác được thông suốt, ổn định, tránh chồng chéo, cản trở lẫn nhau.
Ban chỉ đạo thống nhất quan điểm nhận thức, xây dựng kế hoạch cho toàn thể
giáo viên và các tổ chức, đoàn thể. Xây dựng cơ chế chỉ đạo, phối hợp, xác định rõ
trách nhiệm của các lực lượng tham gia thực hiện HĐGDNGLL.