skkn một số biện pháp giúp trẻ 5 6 tuổi học tốt môn làm quen với chữ cái tại trường mầm non xuân cẩm

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

PHÒNG GD&ĐT HUYỆN THƯỜNG XUÂN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

“MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 5 - 6 TUỔI
HỌC TỐT MÔN LÀM QUEN VỚI CHỮ CÁI”
TẠI TRƯỜNG MẦM NON XUÂN CẨM

Người thực hiện: Đỗ Thị Thùy
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường mầm non Xuân Cẩm
SKKN thuộc lĩnh mực: Chuyên môn

THANH HOÁ NĂM 2018


MỤC LỤC

TT

Nội dung

Trang

1

1.Mở đầu

1

2

1.1. Lí do chọn đề tài

1

3

1.2. Mục đích nghiên cứu

2

4

1.3. Đối tượng nghiên cứu

2

5

1.4. Phương pháp nghiên cứu

2

6

2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm

2

7

2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm

2

8

2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng SKKN

3

9

2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề

5

10

2.4. Hiệu quả của SKKN đối với hoạt động dạy học

16

11

3. Kết luận và kiến nghị

18

12

3.1. Kết luận

18

13

3.2. Kiến nghị

18

1. MỞ ĐẦU
2


1.1 Lý do chọn đề tài
Đất nước ta đang trong thời kỳ đổi mới và hội nhập. Để đáp ứng được nhu
cầu này, cần có sự đóng góp của rất nhiều nghành nghề trong đó giáo dục góp
phần to lớn trong sự đổi mới của đất nước. Hiện nay ngành học Mầm Non đang
được Đảng và Nhà Nước hết sức quan tâm. Trong những năm qua đã có nhiều
chủ trương chính sách nhằm phát triển giáo dục mầm non, trên phạm vi toàn
quốc giáo dục mầm non đã có những bước phát triển và tiến bộ đáng kể về mạng
lưới qui mô trường lớp, chất lượng giáo dục nhằm tiến tới hoàn thành tốt công
tác phổ cập giáo dục cho trẻ mầm non lứa tuổi 5- 6 tuổi.
“Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai”- trẻ em chính là tương lai của đất nước là
chủ của thế giới ngày mai. Vì vậy ngay từ lúc chập chững bước vào đời trẻ em cần
được chăm sóc, yêu thương và giáo dục. Trường mầm non là nơi các bé được chăm
sóc, được vui chơi, được học tập và phát triển nhân cách một cách tốt nhất.

Trẻ mầm non như tờ giấy trắng. Ở lứa tuổi này mọi thứ mở ra trước mắt trẻ
đều mới lạ, muôn màu, muôn sắc… trẻ tò mò, ham hiểu biết, thích tìm tòi khám
phá thế giới xung quanh. Do đó muốn trẻ phát triển toàn diện thì trong quá trình
chăm sóc giáo dục các cháu đòi hỏi người giáo viên phải chú ý phát triển đồng
bộ các mặt: Nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm xã hội, thể chất, thẩm mỹ. Và có
phương pháp thực hiện linh hoạt, sáng tạo, chủ động lựa chọn sắp xếp các hoạt
động một cách nhẹ nhàng thoải mái, hấp dẫn lôi cuốn trẻ, qua đó trẻ được hoạt
động một cách tích cực nhất sẽ phát huy tốt những khả năng vốn có của trẻ.
Nội dung phát triển ngôn ngữ là một trong những nhiệm vụ vô cùng quan
trọng của giáo viên mầm non. Mà một trong các mục tiêu của phát triển ngôn
ngữ cho trẻ 5 tuổi là: hình thành và phát triển ở trẻ khả năng nghe, đọc, phát
âm... và một số kỹ năng cần thiết cho việc học đọc, học viết như: cách lật giở
sách, cách cầm bút tô viết chữ, khả năng phối hợp tay, mắt và tri giác từ trọn vẹn
từ trái sang phải, biết diễn tả sự việc hoặc ý muốn của mình bằng câu đầy đủ
một cách rõ ràng, mạch lạc. Làm quen với chữ cái là một trong các môn học
quan trọng giúp cho trẻ hình thành và nhận biết rõ chữ cái tiếng việt, phát triển
ngôn ngữ và làm giàu vốn từ là phương tiện để chuẩn bị kỹ năng tiền biết đọc,
biết viết cho trẻ. Đây cũng là một trong các lĩnh vực chuyên biệt cần phải chuẩn
bị trước khi cho trẻ vào lớp 1.
Tuy nhiên trên thực tế nói chung việc tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen
với chữ cái còn thô cứng, không có sự mềm mại, chưa sáng tạo do nhiều nguyên
nhân: Cách tổ chức của giáo viên chưa linh hoạt sáng tạo, chưa chú ý dạy theo
khả năng của trẻ, cơ sở vật chất của các trường còn thiếu thốn… dẫn đến chưa
lôi cuốn, thu hút, kích thích trẻ tư duy, ghi nhớ và phát âm chuẩn, rõ ràng, mạch
lạc chưa phát triển được vốn từ cho trẻ. Là một giáo viên mầm non tôi rất tâm
huyết với nghề dạy trẻ, tôi luôn mong muốn truyền đạt thật nhiều kiến thức cho
3


trẻ, giúp trẻ phát huy hết khả năng vốn có của mình, chính vì điều đó tôi đã luôn

trăn trở, tìm tòi và sáng tạo để tìm ra những cách thức hay, những phương pháp
tốt nhất và mạnh dạn áp dụng những sáng tạo mới trong việc tổ chức các hoạt
động trên trẻ đặc biệt là môn chữ cái. Với kinh nghiệm của bản than là giáo viên
mầm non có nhiều năm được phân công đứng lớp 5 tuổi. Qua quá trình nghiên
cứu và thử nghiệm trong năm học vừa qua tôi mạnh dạn đề cập đến vấn đề “Một
số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn làm quen với chữ cái ”.
Phạm vi thực hiện đề tài: Tại lớp mẫu giáo 5-6 tuổi khu trung tâm trường
Mầm non Xuân Cẩm từ tháng 09 năm 2017 đến tháng 03 năm 2018.
Tôi rất mong những góp ý và chia sẻ những kinh nghiệm hay của các bạn
đồng nghiệp để tôi có những thành công hơn trong việc tổ chức các hoạt động
cho trẻ làm quen với chữ cái nói riêng và các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ
nói chung.
1.2 Mục đích nghiên cứu.
Tìm ra một số biện pháp hay và phù hợp để giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú học
làm quen với chữ cái.
Hướng dẫn trẻ học môn làm quen với chữ cái.
1.3 Đối tượng nghiên cứu
Tập trung nghiên cứu một số biện pháp giúp trẻ hứng thú trong làm quen
với chữ cái cho trẻ 5- 6 tuổi trường Mầm Non Xuân Cẩm.
1.4 Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu qua các tài liệu liên quan đến đề tài
Điếu tra thực trạng học sinh trong nhóm lớp để có những biện pháp phù hợp
với trẻ.
Phương pháp đàm thoại, có hình ảnh của giáo viên là một trong những phương
tiện nhận thức đặc biệt, gần gủi, dễ hiểu.
Phương pháp thực hành: Trẻ quan sát, thực hành, chơi trò chơi, sử dụng đồ
dung, dưới sự hướng dẫn của giáo viên.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
Như chúng ta đã biết, làm quen với chữ cái là cơ sở ban đầu để sau này trẻ

đọc thôn, viết thạo và hiểu rõ về ngôn ngữ tiếng mẹ đẻ, mạnh dạn tự tin trong
giao tiếp. Để trẻ có được vốn từ, ngôn ngữ phong phú giúp trẻ học tốt các môn
học khác và giao tiếp tốt trong cuộc sống hàng ngày thì ngay ở lứa tuổi mầm
non đặc biệt là lứa tuổi 5-6 tuổi trẻ sẽ được nhận biết làm quen với 29 chữ cái,
đó là tiền đề cơ bản cho trẻ bước vào lớp 1 vì lên lớp 1 trẻ sẽ phải học kết hợp
giữa chữ cái và âm, vần…Nếu ở mẫu giáo trẻ không nắm được 29 chữ cái thì sẽ
không tự tin và lúng túng, không đạt được kết quả tốt khi vào lớp 1.

Làm quen với chữ cái cung cấp thêm vốn từ về thế giới xung quanh.
4


Cho trẻ làm quen với chữ cái còn giúp trẻ hiểu được mối quan hệ giữa
ngôn ngữ nói với ngôn ngữ viết, trẻ hiểu thế nào là đọc và viết sau này ở
trường phổ thông, thông qua việc tìm kiếm các chữ cái khác nhau ở các vị
trí khác nhau của từ giúp trẻ phát triển óc quan sát, ghi nhớ có chủ định.
Làm quen với chữ cái còn giáo dục tình cảm, mở rộng hiểu biết cho
trẻ, chuẩn bị tích cực cho trẻ vào lớp 1.
Làm quen chữ cái theo quan điểm tích hợp trong đổi mới phương pháp giáo
dục mầm non thì trong khi dạy trẻ cần phải tiến hành một cách tự nhiên, bắt đầu
từ những hoạt động gần gũi và có ý nghĩa đối với trẻ. Muốn đạt được điều đó thì
đòi hỏi người giáo viên phải nỗ lực suy nghĩ, tìm tòi ra biện pháp giúp trẻ học
tốt hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái.
2.2 Thực trạng của vấn đề nghiên cứu
* Vài nét khái quát về tình hình địa phương và nhà trường
- Thuận lợi:
Xuân Cẩm tuy là một xã đặc biệt khó khăn nhưng luôn quan tâm đến chất
lượng giáo dục, các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, các ban nghành đoàn
thể đã đầu tư mua sắm một số trang thiết bị dạy học, đồ dùng đồ chơi phục vụ
cho các hoạt động giáo dục của trẻ, được sự quan tâm của dự án được bổ sung

một số đồ dùng hoạt động ngoài trời cho các cháu vui chơi.
Trường có tổng số 36 cán bộ giáo viên. Trong đó 100% giáo viên đạt chuẩn
và trên chuẩn. Tổng số nhóm lớp là 17 với gần 306 trẻ, trường lớp đã được sửa
sang, thuận lợi cho các cháu học tập vui chơi.
Ban giám hiệu trường Mầm Non Xuân Cẩm luôn sát cánh cùng giáo viên
khuyến khích giáo viên phát huy khả năng tìm tòi, sáng tạo, nâng cao chất lượng
giáo dục, nhà trường thường xuyên tạo cơ hội cho cán bộ giáo viên được tham
gia các lớp học chuyên đề và dự thao giảng ở trường để rút kinh nghiệm và tìm
ra biện pháp nâng cao chất lượng giờ dạy và học.
Bản thân có kinh nghiệm công tác lâu năm trong ngành và có tâm huyết
với nghề.
Năm học 2017 – 2018, tôi được nhà trường phân công phụ trách lớp mẫu
giáo 5 - 6 tuổi, với tổng số học sinh là 25 cháu, trong đó có 14 cháu nam và 11
cháu nữ, đa số các cháu đã học qua nhà trẻ và lớp bé, lớp nhỡ nên các cháu có nề
nếp và thói quen tốt. Nhiều trẻ rất thông minh và ham hiểu biết. Bên cạnh đó
phụ huynh có ý thức cao trong việc học tập của con em vì đây là lứa tuổi trẻ
chuẩn bị bước lên lớp 1, điều này là động lực to lớn khích lệ tôi không ngừng
tìm tòi và nâng cao hơn nữa chất lượng chăm sóc giáo dục các cháu.
- Khó khăn:
Trường Mầm non Xuân Cẩm nằm trên địa bàn vùng khó dân trí thấp, người dân
ở đây chủ yếu là dân tộc thiểu số đời sống còn nhiều khó khăn ảnh hưởng rất nhiều
5


đến việc chăm sóc trẻ.
Cơ sở vật chất nhà trường còn nhiều thiếu thốn: Diện tích lớp học chật hẹp,
phương tiện đồ dùng còn nghèo nàn, đồ dùng đồ chơi phục cho các hoạt động
chơi, và các tiết học cho trẻ làm quen với chữ cái còn chưa phong phú nên chưa
lôi cuốn sự chú ý của trẻ.
Phương pháp và cách thức truyền đạt của giáo viên còn dập khuôn, cứng

nhắc, tính linh hoạt sáng tạo còn hạn chế. Chính vì những khó kkăn trên còn tồn
tại nhiều nên việc tổ chức hoạt động theo chương trình giáo dục mầm non, đặc
biệt là phương pháp dậy học lấy trẻ làm trung tâm còn rất nhiều hạn chế, hiệu
quả chưa cao.
Trên thực tế ở trường tôi. Khi cho trẻ làm quen với chữ cái cô giáo còn
chưa chú ý đến hình thức tổ chức và các phương tiện tổ chức học sao cho sinh
động và thu hút trẻ. Phần lớn đang còn thực hiện một cách dập khuôn máy móc
và mang tính áp đặt, trẻ chưa thực sự được trãi nghiệm hay thực hành. Đồ dùng
trực quan chưa phong phú và thẩm mỹ, chưa thực sự lấy trẻ làm trung tâm
Khi cho trẻ làm quen với chữ cái bằng phương pháp cũ, tôi nhận thấy chất
lượng học chưa cao, chưa thu hút được trẻ tham gia khám phá. Từ bài học trên
đưa ra kết quả thu được như sau:
* Thực trạng của hoạt động dạy trẻ làm quen với chữ cái lứa tuổi 5 - 6
tuổi ở trường mầm non Xuân cẩm.
- Trên thực tế có nhiều giáo viên mầm non chưa có sự quan tâm đúng mức
cho hoạt động dạy trẻ làm quen với chữ cái. Chất lượng các giờ học chưa cao
bởi các giờ học còn mang tính dập khuôn, áp đặt, đề cao việc học thuộc chữ.
Chưa có sự đầu tư sáng tạo cho hoạt động tạo môi trường chữ cái, các tiết học
làm quen với chữ cái trẻ hoạt động hoàn toàn thụ động (trẻ là người lĩnh hội kiến
thức (nghe), cô là người truyền thụ kiến thức (nói), hầu hết trẻ không nhận được
thứ tự của chữ cái trong từ và chưa hiểu được mối quan hệ giữa từ và lời nói.
Trong đó quá trình tổ chức tiết dạy còn đơn điệu, nghèo nàn, do đồ dùng trực
quan chưa phong phú, tính thẩm mỹ chưa cao chưa lôi cuốn thu hút được trẻ.
Bên cạch đó hình thức tổ chức còn thô cứng, chưa chú ý dạy theo khả năng của
trẻ, chưa cân bằng giữa động và tĩnh, giữa năng động và nghỉ ngơi, các nội dung
hình thức lựa chọn chưa phù hợp. Nên dẫn đến tâm lý nhàm chán, ép buộc cho
trẻ do đó chất lượng hoạt động làm quen chữ cái còn hạn chế.
- Qua thực tế tiết dạy trẻ làm quen với chữ cái ở trường mầm non Xuân
Cẩm kết quả chưa cao nhiều trẻ vẫn chưa hứng thú hoạt động, có những trẻ
vẫn chưa thể hiện được một số hành vi ban đầu của việc đọc và việc viết,

chưa phát huy tính sáng tạo và làm giàu được vốn từ ở trẻ trong quá trình làm
quen với chữ cái.
* Kết quả của thực trạng:
6


Qua quá trình trực tiếp giảng dạy khi tôi chưa áp dụng biện pháp của mình,
tôi thấy kết quả tiếp thu bài của trẻ chưa cao, trẻ chưa hứng thú với tiết học. Cụ
thể là việc nhận biết chữ còn mang tính thụ động ép buộc, nhận biết chữ in hoa
và chữ in thường chưa tốt. Kết quả thu được cụ thể như sau:
Bảng khảo sát ban đầu về chất lượng hoạt động Làm quen với chữ cái
Đầu năm học 2017 – 2018
Đạt
Chưa đạt
Số trẻ
STT Khả năng
Số
Tỷ lệ
Số
Tỷ lệ
KS
lượng % lượng %
- Trẻ nhận biết và phát âm đúng
1
25
16
64
9
36
chữ cái

- Trẻ cầm vở, để vở, ngồi tô
2
25
17
68
8
32
đúng tư thế
- Trẻ tô đúng quy trình, nối,
3
25
16
64
9
36
gạch chân đúng chữ cái
- Trẻ hứng thú, tích cực tham
4
25
19
76
6
24
gia hoạt động làm quen chữ cái.
2.3. Các biện pháp tổ chức thực hiện:
2.3.1. Biện pháp 1: Tạo môi trường tốt cho hoạt động làm quen với chữ cái.
Như chúng ta đã biết ở lứa tuổi mầm non mọi thứ mở ra trước mắt trẻ đều
mới lạ, muôn màu, muôn sắc… trẻ rất tò mò, ham muốn được tìm hiểu, khám
phá và khẳng định mình. Vì vậy môi trường học tập là một vấn đề hết sức quan
trọng kích thích cho trẻ hứng thú hoạt động. Ý thức được điều này, tôi luôn cố

gắng tìm tòi, học hỏi để tạo môi trường học tập nói chung và tạo môi trường cho
hoạt động làm quen với chữ cái nói riêng một cách sáng tạo, khoa học, có thẩm
mỹ phù hợp từng nội dung gắn liền từng chủ điểm.
- Tạo môi trường chữ viết ở trong lớp
Đối với trẻ mầm non lớp học chính là mái nhà thứ hai của trẻ. Cảm giác
đầu tiên bé bước vào cửa lớp, phản xạ tự nhiên là nhìn xung quanh xem là có
những gì và có đẹp không, đặc biệt những gì mới lạ. Vì vậy, các mảng chính
trong lớp học đó là mảng chủ điểm, các góc hoạt động là đối tượng đầu tiên trẻ
hướng đến khi bước vào lớp. Để trẻ hứng thú với mảng hoạt động, trước mỗi
chủ điểm tôi lên kế hoạch nội dung và xác định hướng trang trí, chuẩn bị đồ
dùng nguyên vật liệu sau đó tôi tập chung trẻ cùng trò chuyện, thảo luận về chủ
đề dưới dạng kể chuyện sáng tạo. Cuối cùng cô và trẻ đi đến thống nhất chọn tên
và gắn tên cho từng góc chơi sau đó cùng cô trang trí cho mảng chủ điểm, dưới
mỗi hình ảnh đã trang trí tôi sẽ gắn tên. Các tuýp chữ có tên gọi ngây thơ, ngộ
nghĩnh, gần gũi và có hình ảnh minh họa cho tiêu đề ấy sẽ thu hút được sự chú ý
của trẻ, từ đó mục đích cho trẻ làm quen với chữ cái mới, ôn luyện chữ đã học
7


và cung cấp vốn từ cho trẻ đạt hiệu quả tối đa.
- Một điều tôi luôn rất lưu ý khi trang trí tên gọi các góc hoặc tên gọi cho
hình ảnh minh họa (dán ở dưới mỗi hình ảnh) là lựa chọn cỡ chữ cho phù hợp,
dán chữ ở độ cao vừa tầm mắt trẻ sao cho trẻ dễ nhìn thấy. Đặc biệt kiểu chữ
phải chuẩn, hầu hết các chữ này tôi thường để ở dạng in thường, với màu sắc
đẹp phù hợp với mảng hoạt động và hình ảnh minh họa.
Ví dụ: Với chủ điểm trường mầm non
Đây là chủ điểm đầu tiên và lúc này cũng là thời điểm trẻ mới bắt đầu bước
vào lớp lớn chính thức làm quen với môn chữ cái một môn học mới so với các
lứa tuổi trước đó. Vì vậy tôi làm nổi chủ điểm và cuốn hút sự tò mò của trẻ bằng
cách: Tôi cùng trẻ trò chuyện về chủ điểm, hướng trẻ tìm hiểu về trường mầm

non Xuân Cẩm, sau đó cùng trẻ thống nhất đặt tên cho mảng chủ điểm là
“Trường mầm non Xuân Cẩm thân yêu của bé”, tôi cùng trẻ sưu tầm và dán các
hình ảnh như: Trường mầm non, lớp học, hình ảnh các hoạt động trong ngày của
bé, hình ảnh đồ dùng đồ chơi trang trí sân chơi…Dưới các hình ảnh tôi khéo léo
gắn chữ chỉ tên gọi cho nội dung hình ảnh đó và giới thiệu cho trẻ biết ý nghĩa
của những từ chỉ tên gọi đó, đồng thời trong các từ chỉ tên gọi của nội dung hình
ảnh những chữ cái nào tôi sẽ cho trẻ làm quen trong chủ điểm thì tôi tạo chữ có
màu sắc khác. Từ quá trình cô đàm thoại với trẻ, trẻ được cùng cô trang trí và cả
những tên gọi thân quen, các chữ có màu sắc khác nhau đó… đã kích thích trẻ tư
duy, ghi nhớ lâu chữ cái khi làm quen và cung cấp vốn từ giúp trẻ phần nào hiểu
về ý nghĩa từ đó.

Hình ảnh: Mạng hoạt động trong lớp

Ngoài mảng chủ điểm tôi dành riêng một mảng cho môn chữ cái lấy tiêu đề
là “Bé với chữ cái thân yêu” đây là góc mở với mục đích giúp trẻ ôn luyện, khắc
sâu chữ đã học. Tùy vào từng chủ điểm và nội dung lựa chọn, tôi sáng tạo ra
8


cách trang trí đẹp, hợp lý rồi gắn lên đó chữ cái trẻ được làm quen trong chủ đề,
nhiệm vụ của trẻ là tìm và sưu tầm những hình ảnh lô tô, họa báo… có từ chỉ tên
gọi chứa chữ cái giống với chữ cái cô đã gắn rồi gắn tương ứng vào phần nhiệm
vụ của bé.
Ví dụ: Chủ điểm Thế giới động vật
Làm quen chữ b, d, đ.
Tôi trang trí mảng là hình ảnh Gấu cùng Thỏ che ô, trên ô tôi làm có 3 cánh
với 3 màu khác nhau bằng xốp màu, gắn lên phần trên của mỗi cánh ô chữ cái b,
d, đ (đây là yêu cầu đặt ra cho trẻ) phần dưới cánh ô tôi gắn các bông hoa có sẵn
dấp dính (đây là phần nhiệm vụ của bé). Nhiệm vụ của trẻ sẽ là sau khi làm quen

với chữ cái b, d, đ trẻ biết tìm hình ảnh những con vật có tên gọi chứa chữ cái b,
d, đ từ lô tô hoặc sưu tầm từ họa báo để gắn tương ứng vào bông hoa trong cánh
ô có chữ cái cô đã gắn ở trên.
Làm như vậy sẽ giúp trẻ có điều kiện trải nghiệm nhận biết chữ cái trong
từ, hiểu rõ hơn nội dung của từ và ghi nhớ chữ một cách nhẹ nhàng, thoải mái
mà không bị nhàm chán, ép buộc.
- Tạo cơ hội để trẻ được tiếp xúc với nhiều chữ thông qua các biểu bảng,
danh sách lớp phân theo tổ trong lớp học. Ngay từ đầu năm học khi đã ổn định
danh sách lớp, tôi tạo điều kiện cho trẻ làm quen với chữ, với từ chỉ tên của
mình bằng cách dán tên của trẻ lên bảng bé ngoan. Tôi cùng thống nhất với trẻ
lấy tên là “Ai ngoan hơn” tôi cắt trang trí là 3 bông hoa đại diện cho 3 tổ trên
mỗi bông hoa gắn lọ hoa các cháu trong tổ, dưới mỗi lọ hoa có ghi kí hiệu của
từng cháu. Chữ viết tên của trẻ ở dạng viết hoa và viết thường (vì đây là tên
riêng). Hàng ngày sau khi nhận xét cuối ngày tuyên dương bé ngoan, trẻ lên cắm
hoa vào lọ hoa của mình và nhìn thấy chữ ghi tên mình dưới lọ hoa trẻ sẽ được
làm quen với chữ viết hoa và viết thường. Và trẻ còn nhận ra tên của mình trong
các ký hiệu của sách, vở tập tô, vở làm quen toán, khăn mặt, ca uống nước…
Với các biểu bảng tôi nghĩ đây cũng là khoảng không gian không nhỏ tác
động đến trẻ. Vì vậy tôi đã trang trí tên gọi bằng chữ cái Tiếng việt cơ bản để
hàng ngày trẻ nhìn thấy, nhận mặt chữ và ghi nhớ các từ trong biểu bảng và biết
biểu bảng đó nội dung là gì? có chữ cái gì? từ gì?
- Tôi chủ động cho trẻ được làm quen chữ cái, phát triển ngôn ngữ và
làm giàu vốn từ thông qua việc gắn tên, gắn ký hiệu vào các đồ dùng đồ chơi
và các giá góc. Việc làm này còn giúp tôi rèn luyện các nề nếp, thói quen
sống gọn gàng, ngăn nắp cho trẻ (trẻ học xong, chơi xong biết cất đồ vào
đúng nơi quy định).

9

Hình ảnh: Góc nêu gương cuối ngày của lớp

- Tạo môi trường chữ ngoài lớp học
Thực tế cho thấy trẻ đến trường ngoài hoạt động có chủ định, hoạt động ăn,
hoạt động ngủ, còn các thời gian khác trẻ hoạt động với môi trường bên ngoài
như: góc thiên nhiên, mảng tuyên truyền, khu vực để đồ dùng cá nhân của trẻ.
Đây là nơi trẻ thường xuyên hoạt động nên có tác dụng ôn tập củng cố chữ cái
và từ rất tốt.

Hình ảnh: Góc tuyên truyền với các bậc phụ huynh

- Nơi để đồ dùng cá nhân của trẻ như: mũ, ba lô, giầy dép, khăn mặt… Tôi
luôn gắn tên của trẻ. Như vậy, hàng ngày trẻ cất đồ dùng hoặc sử dụng đồ dùng
vừa đúng qui định, vừa biết tên của mình (của bạn), biết tên của mình có những
10


chữ gì, biết thứ tự của từng chữ từ trái sang phải như thế nào…
- Khu vực tuyên truyền ngoài lớp học của trẻ là nơi không những tạo môi
trường chữ cho trẻ mà còn mang tính tuyên truyền đến các bậc phụ huynh để
phụ huynh hiểu biết về chữ mà con em mình đang học. Và từ đó phối kết hợp ôn
luyện tại gia đình. Tránh trường hợp cô dạy chữ đúng phụ huynh lại dạy chữ
chưa đúng:
Ví dụ: Chữ x đọc là “xờ”, chữ s đọc là “sờ”, nhưng có ông bà lại dạy là “ích
xì” và “ét xờ”
Và nếu không thống nhất trẻ sẽ giao động không biết như thế nào là đúng,
hơn nữa nếu đã đọc sai thì rất khó sửa. Xác định được điều đó, mỗi mảng tuyên
truyền tôi đều có hình ảnh kèm theo chữ in hoa, in thường, viết thường (chủ yếu
là chữ in thường), tuyệt đối không viết chữ cách điệu, chữ bay.
- Góc thiên nhiên ngoài trời: Đây là nơi trẻ được tiếp xúc mọi lúc mọi nơi,

mọi thời điểm trong ngày. Tôi tạo môi trường chữ bằng cách gắn tên gọi của
từng loại cây, làm như vậy không những cho trẻ hiểu về thế giới các loài cây,
loài hoa, biết được tên gọi của cây cối mà ngay cả trong khi chơi trẻ cũng có cơ
hội rèn khả năng phát âm và phát triển ngôn ngữ, vốn từ của trẻ được mở rộng.

Hình ảnh: Bé với góc thiên nhiên

Mỗi một môi trường hoạt động của trẻ, tôi đều chủ động tạo môi trường
chữ cái để trẻ có cơ hội được luyện phát âm, ôn luyện chữ đã biết, làm quen chữ
mới và làm quen từ một cách rất tự nhiên thoải mái không gò bó, áp đặt trẻ.
11


2.3.2. Biện pháp 2: Nắm vững nội dung, phương pháp tổ chức hoạt
động cho trẻ làm quen với chữ cái.
Giáo dục Mầm Non của chúng ta đã có những đổi mới, những chuyển biến
mới trong việc nuôi dạy trẻ. Cùng với sự đổi mới của giáo dục Mầm Non nói
chung, hoạt động làm quen chữ viết cũng có những đổi mới đáng kể. Để dạy tốt
hoạt động này theo hướng đổi mới hiện nay đòi hỏi người giáo viên mầm non
không những phải nắm vững nội dung, phương pháp tổ chức hoạt động mà còn
không ngừng trau dồi kiến thức, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, suy nghĩ tìm
tòi, sáng tạo, và tiếp thu các chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học để tìm ra
những cách thức giảng dạy và tạo ra môi trường học tập tốt nhất cho trẻ . Là một
giáo viên trẻ tôi luôn tâm huyết với nghề mà mình đã lựa chọn, bản thân tôi luôn
nỗ lực, năng động, tìm tòi ra những biện pháp mới và mạnh dạn áp dụng vào
giảng dạy dần dần đúc rút kinh nghiệm, khắc phục những khó khăn và những
mặt còn hạn chế để từ đó lựa chọn hình thức tổ chức mới lạ, hấp dẫn gây sự
hứng thú cho trẻ giúp trẻ học tập đạt kết quả tốt nhất phát huy khả năng vốn có,
chuẩn bị tiền đề để trẻ bước vào lớp 1.
2.3.3. Biện pháp 3: Ứng dụng hiệu quả công nghệ thông tin trong công tác

giảng dạy nói chung và hoạt động dạy trẻ làm quen với chữ cái nói riêng.
Ngày nay khoa học công nghệ thông tin phát triển đã góp phần rất lớn cho
việc nâng cao chất lượng giáo dục. Trong năm học 2017-2018 nhà trường đã
trang bị những thiết bị cần thiết để lớp chúng tôi dậy học ứng dụng công nghệ
thông tin một cách hết sức thuận lợi.
Tâm lí trẻ vốn hiếu động, thích tò mò, ham hiểu biết và nhạy cảm nên việc
tiếp thu công nghệ thông tin chẳng mấy khó khăn. Việc đưa công nghệ thông tin
ứng dụng vào công tác giảng dạy sẽ giúp cho giờ học thêm sinh động và trẻ
cũng rất hứng thú học tập. Để đáp ứng nhu cầu nhận thức của trẻ, đồng thời thực
hiện mục tiêu chung của nghành và của trường đề ra, đó là việc ứng dụng công
nghệ thông tin vào công tác giảng dạy đạt hiệu quả. Năm học vừa qua tôi đã
mạnh dạn ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy trên các tiết học nói
chung và tiết cho trẻ làm quen với chữ cái nói riêng, tôi thấy kết quả đạt được là
rất cao, trẻ rất hứng thú và mong đợi giờ hoạt động, khả năng tiếp thu bài của trẻ
nhanh và sâu. So với trước đây khi chưa ứng dụng công nghệ thông tin vào
giảng dạy thì có những giờ học tôi phải chuẩn bị rất nhiều đồ dùng, tranh ảnh
trực quan có những đồ dùng do tự làm nên tính thẩm mỹ chưa cao, chưa sinh
động hấp dẫn với trẻ, bên cạnh đó tôi còn phải chuẩn bị đồ dùng cho trẻ…Nên việc
chuẩn bị cho giờ học chiếm rất nhiều thời gian mà hiệu quả mang lại chưa cao.

12


- Với những giáo án điện tử thiết kế trên máy tôi có thể lựa chọn hình ảnh
đẹp, sinh động, màu sắc tươi sáng phù hợp nội dung và kích cỡ chữ hợp lí không
những thế khi thiết kế trên máy tôi có thể lồng ghép được âm thanh, tích hợp
được nhiều nội dung và các trò chơi ôn luyện củng cố rất hấp dẫn.

Hình ảnh: Giờ dạy ứng dụng công nghệ thông tin

- Ngoài ra khi tôi thiết kế giáo án điện tử để dạy trẻ làm quen với chữ cái tôi
thiết kế tạo nguồn dữ liệu chữ in hoa, in thường, viết thường có màu sắc khác
nhau để trẻ dễ phân biệt và có sự so sánh giữa các kiểu chữ, từ đó ghi nhớ chữ
không hay nhầm lẫn chữ in hoa và in thường.
- Với hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái việc phân tích nét chữ rất
quan trọng giúp trẻ khắc sâu và nhớ chữ lâu hơn. Khi thiết kế phân tích nét chữ
trên máy tôi làm hiệu ứng màu hoặc hiệu ứng xuất hiện từng nét cấu tạo của chữ
kết hợp phân tích, nên khi trẻ làm quen với từng chữ sau đó so sánh phân biệt
điểm giống và khác nhau của chữ trong nhóm trẻ không bị lúng túng, dễ dàng
nhận ra.
Qua các tiết dạy giáo án điện tử tôi thấy đa số trẻ rất hứng thú tham gia hoạt
động và kết quả đạt được trên trẻ là rất cao. Đây là một thành công của tôi khi tổ
chức các giờ học cho trẻ và tôi thấy rất tự tin khi dạy bằng các giáo án thiết kế
điện tử.
2.3.4. Biện pháp 4: Coi trọng phương pháp lấy trẻ làm trung tâm.
Như chúng ta đã biết một trong những nội dung quan trọng của phương
13


pháp giáo dục mầm non mới hiện nay là lấy trẻ làm trung tâm. Khi tổ chức hoạt
động trẻ luôn là đối tượng cần được hướng đến, trẻ được hoạt động tích cực từ
đó khám phá và tích lũy tri thức, giáo viên là người cung cấp nguồn tri thức và
gợi mở, kích thích trẻ hoạt động. Vì vậy trong khi tổ chức cho trẻ ở bất kỳ hoạt
động nào tôi đều lấy trẻ làm trung tâm.

Hình ảnh: Trẻ được đưa ra ý kiến của mình với cô giáo cùng các bạn
Tôi luôn quan sát theo dõi, giúp đỡ, sửa sai cho trẻ kịp thời trong khi cho
trẻ làm quen với chữ cái ngay cả trên tiết học cũng như rèn luyện ngoài tiết học,
mọi lúc mọi nơi để giúp trẻ phát âm chuẩn xác, rõ ràng, mạch lạc. Chẳng hạn,
với trẻ yếu kém khả năng phát âm chậm, trẻ nói ngọng tôi áp dụng biện pháp cá

biệt quan tâm bồi dưỡng nhiều hơn, chữ nào trẻ phát âm còn sai tôi cho trẻ phát
âm lại nhiều lần. Tuy nhiên tôi không gò bó, áp đặt trẻ mà tôi rèn luyện củng cố
cho trẻ trong từng tình huống và thời điểm khác nhau để trẻ có cảm giác nhẹ
nhàng, thoải mái. Với cách làm như vậy tôi đã thu được kết quả cao trong biện
pháp này.
2.3.5. Biện pháp 5: Tự tin và có phương pháp sáng tạo trong việc tổ
chức các hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái một cách nhẹ nhàng, linh
hoạt với hình thức mới lạ, hấp dẫn và đạt kết quả cao.
Để đạt hiệu quả cao trong họat động cho trẻ làm quen với chữ cái, bất kỳ
một tiết dạy nào tôi cũng luôn xác định rõ mục tiêu, nội dung của bài, từ đó lựa
chọn hình thức tổ chức mới lạ, hấp dẫn. Tôi nghĩ hình thức tổ chức không nên
áp đặt, dập khuôn mà phải tạo cơ hội cho trẻ được thoả mãn sự tò mò, từ đó làm
14


phong phú trí tưởng tượng nhận thức kích thích khả năng tư duy và ghi nhớ của
trẻ qua quá trình trẻ thực hiện. Tôi đã thành công khi lựa chọn các hình thức tổ
chức như: Áp dụng truyện kể, trò chơi, tổ chức dưới hình thức hội thi, chương
trình, Tham quan mô hình…
Ví dụ: Với chủ đề gia đình
Đề tài: Làm quen với chữ e, ê.
Tôi tổ chức giờ học dưới dạng hội thi: “Bé thông minh nhanh trí”.
Chương trình gồm có 3 phần:
+ Phần 1: Năng khiếu của bé: Tôi cùng trẻ thể hiện bài hát Tổ ấm gia đình
sau đó cho trẻ xem Slide hình ảnh về gia đình (phía dưới hình ảnh có từ “Gia
đình hạnh phúc”), đàm thoại với trẻ vể nội dung hình ảnh rồi cho trẻ phát âm từ
và tìm chữ cái đã học trong từ.
Sau đó tôi khéo léo dẫn dắt trẻ đến phần thứ 2 để làm quen với chữ cái mới.
+ Phần 2: Bé thông minh nhanh trí.
Tôi cho trẻ khám phá các hình ảnh “Em bé”, “Mẹ bế bé” từ đó lần lượt cho

trẻ làm quen với từng chữ cái. (Trong quá trình làm quen chữ tôi thực hiện như
sau: cho trẻ đọc từ dưới tranh, quan sát slide cô ghép từ đó trên máy bằng hiệu
ứng xuất hiện chữ lần lượt từ trái sang phải ghép thành từ giống từ dưới tranh,
cho trẻ đếm xem trong từ có tất cả bao nhiêu chữ cái, mời một nhóm trẻ lên
ghép từ đó bằng thẻ chữ rời cô đã chuẩn bị ghép từ trái sang phải trên bảng gài
rồi đọc từ vừa ghép được, trẻ tìm chữ cái đã học trong từ, cô giới thiệu chữ cái
cho trẻ làm quen (tôi đưa chữ cái bằng thẻ chữ rời là chữ in thường giới thiệu
cho với trẻ sau đó hướng trẻ quan sát chữ trên màn hình cô giới thiệu cấu tạo của
chữ cái bằng hiệu ứng màu từng nét cho trẻ biết, rồi cho 1-2 trẻ nhắc lại cấu tạo
chữ hoặc có thể cho trẻ nhận xét cấu tạo của chữ sau đó cô củng cố lại cấu tại
nét chữ bằng hiệu ứng từng nét cho trẻ biết), cô phát âm mẫu rồi cho trẻ phát
âm(Cá nhân, tổ nhóm, cả lớp), chú ý sửa sai cho trẻ. Cho trẻ làm quen với các
kiểu chữ (chữ in hoa, in thường, viết thường). Khi trẻ làm quen với chữ e, ê
xong tôi cho trẻ quan sát chữ e, ê và so sánh điểm giống nhau, khác nhau sau đó
tôi nhấn mạnh lại điểm giống nhau và khác nhau bằng slide hiệu ứng cấu tạo
từng nét giống và khác nhau đó cho trẻ quan sát và ghi nhớ.
+ Phần 3: Bé tài năng
Đây là phần ôn luyện củng cố vì vậy tôi sủ dụng các trò chơi:
Trò chơi 1: Về đúng nhà (mỗi trẻ có một thẻ chữ khi nghe hiệu lệnh trẻ sẽ
tìm về đúng nhà có gắn chữ cái giống với chữ của mình).
Trò chơi 2: Nhìn nhanh nói đúng (Các thành viên của mỗi ngôi nhà là một
đội chơi, các đội cùng quan sát các hình ảnh (có chứa từ chỉ tên phía dưới) xuất
hiện trên màn hình, hình ảnh nào có chứa chữ cái đã học theo yêu cầu của cô,
sau đó hội ý và rung chuông nhanh để giành quyền trả lời)
15


* Kết thúc: Nhận xét tuyên dương trẻ.
+ Tùy vào từng chủ điểm, nhóm chữ làm quen và cả yếu tố tâm lí trẻ mà tôi
lựa chọn ra hình thức tổ chức khác nhau, dù là hình thức hoạt động nào tôi cũng

luôn kết hợp hài hoà giữa động và tĩnh như vậy giúp giờ học không bị gò bó, trẻ
không mệt mỏi, chán nản. Từ đó hoạt động tích cực hơn, linh hoạt hơn và kích
thích trẻ say mê trong suốt hoạt động làm quen với chữ cái.
+ Khi hướng dẫn tổ chức tôi luôn cố gắng bố cục các phần cân đối và lôgic
với nhau từ phần mở đầu cho đến kết thúc và sử dụng lời nói rõ ràng, mạch lạc
phát âm chuẩn xác, kết hợp lời nói giải thích, chỉ dẫn hài hòa với trình chiếu
slide hình ảnh, sử dụng đồ dùng đúng lúc đúng chỗ tạo sự bất ngờ, bên cạnh đó
tôi đưa ra nhiều hình thức thi đua giữa đội này với đội kia để tạo sự hứng thú
tích cực và quan tâm phát âm cá nhân để rèn luyện và sửa sai cho trẻ.
2.3.6. Biện pháp 6: Cho trẻ làm quen với chữ cái mọi lúc mọi nơi và
trong các hoạt động khác.
Đặc điểm tâm lí trẻ lứa tuổi mầm non là “dễ nhớ dễ quên”. Vì vậy các kiến
thức mới cung cấp cho trẻ nếu không thường xuyên ôn luyện trẻ sẽ nhanh chóng
quên ngay khi lĩnh hội kiến thức khác. Trong việc tổ chức hoạt động cho trẻ làm
quen với chữ cái, tôi không chỉ chú trọng trong giờ hoạt động chung mà còn tạo
điều kiện cho trẻ được ôn luyên củng cố luyện phát âm và phát triển vốn từ
thông qua các hoạt động khác như:
Thông qua các giờ đón, trả trẻ tôi có thể cho trẻ xem một số tranh ảnh đẹp
và cho trẻ tìm chữ cái vừa học trong tranh hoặc cho trẻ tìm chữ cái cô yêu cầu
trong tên bạn ghi ở bảng theo dõi “Bé đến lớp” ở cửa lớp ...
Hoạt động văn học: Cho cháu luyện đọc từ khó và đọc thơ theo đúng
quy trình
Hoạt động thể dục: Đối với hoạt động thể dục tôi cũng có thể lồng ghép tích
hợp chữ cái nhằm cũng cố, luyện phát âm các chữ cái vừa học. Như giờ bật
xa 45cm. Tôi viết chữ cái trẻ đã học trên sàn, cách nhau 45cm, cho trẻ bật
vào các chữ cái viết trên sàn từ chữ cái này sang chữ cái kia, đến chữ nào
phát âm chữ đó.
Hoạt động vui chơi: Với trẻ mầm non thông qua việc “học mà chơi, chơi
mà học”. Vì vậy, trong giờ hoạt động góc tôi cũng lồng ghép chữ cái vào một
cách nhẹ nhàng như: cho trẻ xếp chữ bằng hột hạt, nặn chữ, ghép chữ hoặc cho

trẻ thi nhau gạch chân chữ cái vừa học, tô màu khác nhau cho từng kiểu chữ
(chữ in hoa in thường viết thường)...
Khi tham quan dạo chơi tôi hướng trẻ vào cảnh vật xung quanh như: quan
sát cây cảnh đọc từ gắn tên từng loại cây để từ đó đọc từ và nhận biết chữ cái đã
học trong từ chỉ tên của cây đó hoặc đến thăm vườn cổ tích tôi cho trẻ quan sát
và luyện phát âm tên các nhân vật tìm chữ cái trong từ...
16


f

Hình ảnh: Mỗi loại cây được gắn tên gọi

Trong giờ hoạt động tự chọn buổi chiều tôi cho trẻ đọc thơ ca, hò vè luyện
phát âm cho trẻ.
Tôi thường xuyên quan sát trẻ, ghi chép vào sổ để theo dõi, đánh giá quá
trình phát triển những kĩ năng cần thiết chuẩn bị cho việc đọc, viết của trẻ nhằm
điều chỉnh các biện pháp giáo dục đối với từng cá nhân trẻ.
2.3.7. Biện pháp 7: Phối kết hợp với phụ huynh và nhà trường để có
phương pháp giáo dục thống nhất.
- Về phía nhà trường tôi tham mưu cùng với nhà trường, đặc biệt là tổ
chuyên môn mẫu giáo dự giờ chữ cái và rút kinh nghiệm, thảo luận để tìm ra
phương pháp cũng như cách làm mới để dạy tốt môn chữ cái nói riêng và trong
các hoạt động khác nói chung.
- Về phía phụ huynh: Việc phối kết hợp với phụ huynh là rất cần thiết chính
vì vậy tôi luôn làm tốt công tác tuyên truyền đến tất cả các bậc phụ huynh ở tất
cả các thời điểm. Trong các buổi họp phụ huynh lớp tôi, tôi đã giành thời gian để
17

nhấn mạnh tầm quan trọng của hoạt động làm quen chữ cái ở trẻ Mẫu giáo lớn
như: Cho trẻ làm quen với chữ cái là tổ chức thực hiện các hoạt động cho trẻ
làm quen với việc đọc và viết nhằm hình thành một số kỹ năng cần thiết để
chuẩn bị cho trẻ vào lớp một. Thông báo các nội dung cần thiết về làm quen chữ
viết cho phụ huynh rõ. Giới thiệu cho phụ huynh xem những đồ dùng, đồ chơi
cần thiết để phục vụ hoạt động này... Từ đó phụ huynh sẽ thấy được vị trí quan
trọng của từng hoạt động đặc biệt là hoạt động làm quen chữ cái. Cần có những
đồ dùng đồ chơi phục vụ việc dạy học cho trẻ để trang bị cho trẻ kiến thức vững
chắc vào lớp một.
Từ đó tôi kêu gọi phụ huynh hỗ trợ nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để
làm ra nhiều đồ dùng đồ chơi phục vụ cho chuyên đề và góp một phần kinh phí
để mua sắm thêm đồ dùng đồ chơi.
Ngày nay khi khoa học công nghệ thông tin bùng nổ, ngoài giờ học ở
trường ra về nhà một số cháu thường ngồi ngay vào máy vi tính với những trò
chơi phim ảnh bạo lực. Do vậy tôi cũng thường nhắc nhở phụ huynh đăng ký với
nhà trường để mượn các đĩa về trò chơi chữ cái cho trẻ nhằm để củng cố kiến
thức trẻ đã học.
Tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh về việc học tập của từng trẻ qua
những giờ đón trả trẻ. Đối với những cháu yếu, ngoài việc học ở lớp, tôi còn
tranh thủ nhờ phụ huynh giúp đỡ thêm cho cháu ở nhà (đặc biệt tôi luôn lưu ý và
trao đổi với phụ huynh để luyện cho các cháu phát âm chữ một cách chuẩn xác).
Làm như vậy còn tạo cho trẻ ý thức và thói quen học tập khi ở nhà.
2.4. Hiệu quả của việc áp dụng sáng kiến.
Sau gần một năm áp dụng những biện pháp của mình vào việc tổ chức hoạt
động cho trẻ làm quen với chữ cái lứa tuổi 5-6 tuổi ở trường mầm non Xuân
Cẩm đặc biệt là ở lớp 5-6 tuổi mà tôi trực tiếp giảng dạy đã mang lại hiệu quả
giáo dục tốt hơn so với cách làm cũ:
* Đối với giáo viên:
+ Qua quá trình mạnh dạn thử nghiệm những biện pháp trên khi tổ chức
hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái tôi đã có nhiều kinh nghiệm cho bản

thân. Tôi thực sự yêu thích và say mê nghiên cứu, tìm tòi, thiết kế, sáng tạo để
thể hiện trí tuệ năng lực của mình qua những tiết dạy sinh động, hấp dẫn trẻ
nâng cao được chất lượng học tập trên trẻ.
+ Tất cả giáo viên ở tổ mẫu giáo lớn nói chung và tôi nói riêng đều được
nhận thức về tầm quan trọng của hoạt động làm quen chữ cái. Đặc biệt là đã
nắm vững nội dung phương pháp, hình thức đổi mới của hoạt động này từ đó lựa
chọn hình thức tổ chức sinh động, mới lạ, hấp dẫn gây sự hứng thú cho trẻ giúp
trẻ học tập đạt kết quả tốt nhất phát huy khả năng vốn có của trẻ.
+ Giáo viên đã nhận thức được tầm quan trọng của việc ứng dụng công
18


nghệ thông tin trong giảng dạy từ đó đã tự học tập nâng cao trình độ tin học, chủ
động thiết kế giáo án điện tử và các nguồn dữ liệu ôn luyện củng cố, phát triển
ngôn ngữ phù hợp các chủ đề, chủ điểm để dạy trẻ đạt hiệu quả.
+ Giáo viên có ý thức hơn trong việc tạo môi trường học tập nói chung và môi
trường chữ cái ở trong lớp và khu vực trẻ thường xuyên tiếp xúc, tạo cơ hội cho trẻ
được tham gia cùng cô vào hoạt động tạo môi trường chữ xung quanh lớp học.
+ Công tác phối kết hợp với phụ huynh đạt kết quả cao, chất lượng chăm
sóc giáo dục được nâng cao tạo niềm tin tưởng cho các bậc phụ huynh.
* Đối với trẻ:
+ Trẻ tỏ ra hứng thú, tích cực chủ động tham gia các hoạt động làm quen
với chữ cái.
+ Hình thành và phát triển ở trẻ khả năng nghe, đọc, phát âm... và một số kỹ năng
cần thiết cho việc học đọc, học viết. Trẻ bạo dạn, tự tin hơn trong quá trình giao tiếp.
+ Qua các hoạt động trẻ luôn là trung tâm, có cơ hội được thể hiện mình,
kích thích trẻ bộc lộ khả năng tiềm ẩn, phát triển ngôn ngữ một cách phong phú,
đặc biệt có kiến thức cơ bản để trẻ tự tin bước vào lớp 1.
Sau khi áp dụng các biện pháp trên đối với lớp mẫu giáo 5-6 tuổi trong
hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái đã thu được kết quả trên trẻ cụ thể như sau:

Bảng khảo sát về chất lượng hoạt động Làm quen với chữ cái
Trước khi sử dụng các
Sau khi sử dụng các
biện pháp
biện pháp
Tổng số trẻ trong
Đạt
Chưa đạt
Đạt
Chưa đạt
lớp: 25 trẻ
Số
Tỷ lệ
Số
Tỷ lệ
Số
Tỷ lệ
Số
Tỷ lệ
lượng
%
lượng
%
lượng
%
lượng
%
- Trẻ nhận biết và
phát âm đúng âm 16
64

9
36
24
96
1
4
của chữ cái
- Trẻ cầm vở, để
vở, ngồi tô đúng 17
68
8
32
23
92
2
8
tư thế
- Trẻ tô đúng quy
trình, nối, gạch 16
64
9
36
23
92
2
8
chân đúng chữ cái
- Trẻ hứng thú,
tích cực tham gia
19

76
6
24
25
100
0
0
hoạt động làm
quen chữ cái.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
19


3.1. Kết luận:
Để đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của giáo dục hiện nay đòi hỏi
người giáo viên nói chung phải không ngừng học hỏi nâng cao trình độ chuyên
môn để theo kịp với su thế phát triển của giáo dục. Đặc biệt đối với cấp học
mầm non thì việc học hỏi nâng cao trình độ lại càng quan trọng hơn rất nhiều.
Chính vì vậy cần phải có những cải tiến trong từng môn học nói chung và môn
làm quen với chữ cái nói riêng. Vì đây là nền tảng giúp các em học tập một cách
có hiệu quả, tạo trí tuệ ban đầu và là nền tảng giúp các em tự tin và thông minh
khi bước vào các giai đoạn học tiếp theo.
Qua quá trình áp dụng các biện pháp nêu trên tôi nhận thấy để đạt kết quả tốt:

- Giáo viên phải thực sự tâm huyết với nghề, say sưa học hỏi, tìm tòi,
nghiên cứu tài liệu để nắm chắc mục đích yêu cầu, nội dung nhiệm vụ của
bộ môn.
- Giáo viên phải luôn năng động, ứng dụng hiệu quả công nghệ thông tin vào
giảng dạy, tìm tòi, ứng dụng phương pháp mới linh hoạt hơn trong giảng dạy.
- Thường xuyên theo dõi, kiểm tra về chất lượng trên trẻ để có biện pháp

bồi dưỡng cho từng trẻ.
- Tạo môi trường chữ viết trong lớp đẹp mắt hấp dẫn cho trẻ.
- Phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và các ban ngành trong xã để
giúp trẻ học tốt.

- Lựa chọn, ứng dụng các trò chơi hay, phù hợp, hấp dẫn vào tiết học
tạo hứng thú, phát huy trí thông minh cho trẻ.
- Cô giáo sử dụng ngôn ngữ sư phạm mẫu mực, phát âm, sử dụng từ
ngữ chuẩn.
- Không ngừng bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ để học hỏi, trao dồi
kinh nghiệm với các bạn đồng nghiệp để đưa ra những hình thức tổ chức
mới, sáng tạo áp dụng trong công tác chăm sóc và giảng dạy được tốt.
3.2. Kiến nghị đề xuất:
Để việc tổ chức hoạt động làm quen với chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi đạt kết quả
tốt hơn nữa, tôi xin có một số đề xuất sau:
- Đối với nhà trường:
+ Nhà trường tham mưu các cấp lãnh đạo để xây dựng trường lớp cho các
khu lẻ để đảm bảo cho cô và trẻ yên tâm học tập vui chơi.
+ Nhà trường cần đầu tư thêm một số trang thiết bị đồ dùng phục vụ cho
dạy học tốt hơn và tạo điều kiện cho giáo viên đi tham quan học tập các trường
có môi trường giáo dục tốt hơn.

+ Nhà trường cần tham mưu với các cấp lãnh đạo để nhà trường có
máy tính, màn hình trình chiếu để giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin
20


vào thiết kế bài giảng điện tử ở tất cả các nhóm lớp, thực hành giảng dạy
và tổ chức các hoạt động bằng công nghệ thông tin cho trẻ.
+ Nhà trường bổ sung các loại tài liệu để giáo viên tham khảo, nghiên

cứu, tìm ra những biện pháp có hiệu quả giúp trẻ lĩnh hội kiến thức làm
quen với chữ cái đạt kết quả cao nhất.
- Đối với Phòng giáo dục:
+ Phòng giáo dục tạo điều kiện cho giáo viên đi thăm quan thực tế một số
trường đạt trường chuẩn quốc gia để giáo viên học hỏi kinh nghiệm góp phần

nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ
+ Phòng giáo dục thường xuyên mở các lớp chuyên đề, tập huấn bồi
dưỡng thường xuyên về chuyên môn nghiệp vụ. Cung cấp các tài liệu, những
kinh nghiệm hay cho giáo viên học tập.
+ Phòng giáo dục quan tâm hơn nữa đến nghành học mầm non để có thêm
nhiều phương tiện dạy học phục vụ cho các hoạt động và giảm tải bớt thời gian
làm việc trong ngày ở trường để giáo viên có thêm thời gian nghiên cứu tài liệu,
làm đồ dùng dạy và học.
Do thời gian chưa nhiều và khă năng chuyên môn còn hạn chế nên tôi rất
mong nhận được những nhận xét góp ý của các cấp lãnh đạo nghành và của các
bạn đồng nghiệp để chất lượng hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái được tốt hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn
XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Xuân Cẩm, ngày 25 tháng 02 năm 2018

Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung
của người khác.
Người viết SKKN

Đỗ Thị Thùy

21


TÀI LIỆU THAM KHẢO
TT
Tên tài liệu tham khảo
Tác giả
1 Hướng dẫn thực hiện chương trình Trần Nọc Trâm – Lê Thu Hương 2

giáo dục Mầm Non
Lê Thị Anhs Tuyết
Modun 36. Sáng kiến kinh nghiệm
Đinh Văn Lang

3

trong giáo dục Mầm Non
Modun MN 1B. Phương pháp phát
triển ngôn ngữ cho trẻ Mầm Non

22