I. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Dạy học là một nghề vô cùng cao quý trong tất cả các nghề cao quý. Các
bậc học giáo dục nói chung và bậc học giáo dục mầm non nói riêng là bậc học
đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân. Nhiệm vụ của bậc học là thực hiện
đúng nhiệm vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ theo khoa học. Chính vì thế
mà cứ bước vào năm học mới Bác Hồ kính yêu của chúng ta đã gửi thư chúc
mừng năm học mới Bác viết: “Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm
năm trồng người”. Giáo viên mầm non không những là cô giáo mà còn là người
mẹ hiền thứ hai, luôn yêu thương trẻ như chính con của mình. Vì vậy việc quan
tâm, bảo vệ, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ là trách nhiệm và nghĩa vụ
chung mỗi người, mỗi gia đình và toàn xã hội .
Bậc học mầm non đặt nền móng đầu tiên cho việc giáo dục con người mới
trong tương lai và cũng là môi trường thuận lợi nhất cho việc hình thành và phát
triển toàn diện về nhân cách ban đầu, cũng như phát triển 5 lĩnh vực giáo dục
cho trẻ. Muốn chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ tốt, phát triển cân đối, hài hoà
về thể chất và mọi mặt về nhận thức, thì nhiệm vụ của trường mầm non là phải
thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động xã hội hóa giáo dục, nhằm thu hút
trẻ đến trường học, bằng nhiều hình thức, thủ thuật, phương pháp khác nhau như
tổ chức và thực hiện tốt, đầy đủ, nghiêm túc ba nội dung lớn đó là chăm sóc trẻ
theo khoa học, trẻ luôn khoẻ mạnh thực hiện cân - đo - khám sức khoẻ đúng
theo định kỳ, được theo dõi trên biểu đồ tăng trưởng về cân nặng, chiều cao, lịch
tiêm chủng, cháu mắc các loại bệnh thông thường, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi
trường sạch sẽ, đảm bảo an toàn về thể chất và tâm lý cho trẻ để phụ huynh yên
tâm đưa con em đến trường.
Nhà trường thực hiện công tác nuôi dưỡng tốt, xây dựng chế độ thực đơn
ăn phù hợp theo mùa, tuần, ngày chế biến thực phẩm theo đúng độ tuổi, ăn đủ
chất, đủ lượng, đảm bảo định lượng Klo trong ngày đúng theo quy định. Chỉ đạo
giáo viên tổ chức các hoạt động giáo dục linh hoạt, sáng tạo, xác định mục tiêu,
lựa chọn nội dung chương trình, xây dựng mạng nội dung, mạng hoạt động, kế
hoạch tuần, kế hoạch ngày, xác định mục đích về kiến thức, kỹ năng, thái độ phù
hợp với đặc điểm, khả năng nhận thức của trẻ, tình hình thực tế của địa phương.
Trẻ được tham gia vào các hoạt động học như làm quen với chữ cái, tạo hình,
âm nhạc, khám phá khoa học, thể chất, làm quen với văn học, hoạt động với đồ
vật…trên cơ sở tổ chức các chế độ, thời điểm trong ngày của trẻ như hoạt động
góc, hoạt động đi dạo, đi thăm, hoạt động lao động, vệ sinh và các ngày hội,
ngày lễ. Với nhiều nội dung và bằng mọi hình thức, phương pháp khác nhau
giáo viên thông qua đó cung cấp, hình thành và củng cố, khắc sâu cho trẻ những
kiến thức khoa học đơn giản, những biểu tượng chính xác, đúng đắn về mọi sự
vật và hiện tượng xung quanh trẻ. Qua đó trẻ được khám phá, trải nghiệm, phát
triển năm giác quan của trẻ, như khả năng nghe, nhìn, sờ nắm, ngửi, nếm, kỹ
năng quan sát, so sánh, phân tích, tổng hợp, khái quát hóa, trừu tượng hoá, phát
triển nhận thức, ý thức và ghi nhớ có chủ định, những mối quan hệ, tình cảm,
1
giao tiếp ứng xử, kinh nghiệm sống ở trẻ, phát âm chính xác và diễn đạt ngôn
ngữ trong sáng, mạch lạc những suy nghĩ, hiểu biết, ý tưởng sáng tạo độc lập cá
nhân của mình, giáo dục trẻ biết cảm nhận về cái đẹp, cái hay, cái tốt, cái thiện
giáo dục cho trẻ thích hướng tới cái đẹp, cái thiện và thích làm ra cái đẹp, biết
bảo vệ cái đẹp, có thái độ đúng đắn với mọi sự vật, hiện tượng xung quanh trẻ
và có mối quan hệ, tình cảm, đoàn kết, gần gũi biết quan tâm, tôn trọng, yêu
thương ông, bà, bố, mẹ.
Chỉ đạo nhà trường, các nhóm, lớp, xây dựng kế hoạch thực hiện chuyên
đề xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, xây dựng môi trường
giáo dục trong và ngoài nhóm, lớp, ngoài nhà trường, phong phú về hình thức,
đa dạng về nội dung, phù hợp với đặc điểm tâm, sinh lý, khả năng nhận thức của
trẻ, phù hợp với điều kiện địa phương, thu hút được sự chú ý, hứng thú, trẻ tích
cực hoạt động, được khám phá, thực hành, trải nghiệm theo nhóm, cá nhân trẻ
là một nhiệm vụ hết sức quan trọng và cần thiết đối với cô giáo mầm non. Đây
là một môi trường giáo dục tác động và có ảnh hưởng lớn đến việc cung cấp,
củng cố, khắc sâu các kiến thức, kỹ năng, các biểu tượng, khái niệm về kiến
thức khoa học đơn giản. Thông qua nội dung, hình ảnh được xây dựng môi
trường giáo dục, sắp xếp đồ dùng, đồ chơi ngăn nắp, gọn gàng, khoa học theo
từng chủng loại ở các góc, trang trí lớp, qua nội dung các bài thơ, câu chuyện,
bài hát, các trò chơi, sân chơi giao thông, sân chơi GDPTVĐ của bé, vườn cổ
tích, vườn thiên nhiên, vườn rau, khuôn viên sư phạm trong và ngoài nhóm, lớp
giáo dục cho trẻ lòng yêu quê hương, đất nước, con người, những phẩm chất đạo
đức tốt đẹp, những phong tục tập quán truyền thống của dân tộc, trẻ biết lễ phép,
kính trọng, yêu quý giúp đỡ các em nhỏ và bạn bè, biết chơi đoàn kết, có tinh
thần tập thể, cũng như biết yêu quý và bảo vệ mọi sự vật hiện tượng, cây cối,
con vật gần gũi .
Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non
là tổ hợp những điều kiện tự nhiên và xã hội, có ảnh hưởng, tác động rất lớn đến
chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ. Vì vậy mà môi trường giáo
dục trong trường mầm non đóng một vai trò vô cùng quan trọng, tạo môi trường
cho trẻ được hoạt động trải nghiệm, khám phá, tiếp thu, củng cố, lĩnh hội tri
thức, là nơi có các nguồn thông tin phong phú, phản ánh toàn bộ nội dung của
từng chủ đề, khuyến khích tính tích cực hoạt động của trẻ. Trẻ được tìm tòi
khám phá, phát hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống, trẻ được tự lựa
chọn hoạt động cá nhân hoặc hoạt động theo nhóm, tập thể, trẻ tham gia tích
cực, tạo cơ hội cho trẻ bọc lộ khả năng năng lực của mình khi tham gia các hoạt
động.
Là một hiệu trưởng nhà trường thực hiện nhiệm vụ công tác quản lý
chung về mọi mặt như CSVC, trang thiệt bị, đồ dùng, đồ chơi, tài chính, chất
lượng đội ngũ CBQL, GV, NV, công tác tham mưu với các cấp lãnh đạo cấp trên
và công tác chỉ đạo nâng cao chất lượng toàn diện về CS-ND-GD cho trẻ, phát
triển năng lực chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ sư phạm cho đội ngũ GV trong
nhà trường và đặc biệt là kiến thức, kỹ năng xây dựng môi trường giáo dục lấy
2
trẻ làm trung tâm. Để đảm bảo được các yêu cầu về nội dung của chuyên đề với
sự chỉ đạo của phòng GD & ĐT, so với kết quả đạt được cuả năm học 20162017 đã triển khai, tổ chức thực hiện ở trường mầm non Nga Thắng thì chưa đáp
ứng được chất lượng theo yêu cầu, tôi luôn trăn trở, tìm tòi, khát khao, luôn học
hỏi kinh nghiệm ở các trường bạn, để chỉ đạo nhà trường thực hiện có hiệu quả
cao. Chính vì vậy mà tôi đã lựa chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm, đi sâu vào
nghiên cứu “Một số biện pháp triển khai và chỉ đạo thực hiện xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non”.
Mục đích là để nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý và giáo viên trong
nhà trường hiểu ra được tầm quan trọng, vai trò, mục đích, ý nghĩa, ích lợi và
cấu trúc của môi trường giáo dục trong trường mầm non, tận dụng được các
nguồn nguyên vật liệu đa dạng, sẵn có ở địa phương, các nguyên vật liệu phế
thải, nguyên vật liệu thiên nhiên để tạo môi trường vật chất trong trường mầm
non, phát triển tiềm năng sáng tạo, tính kiên trì, khoa học, sự khéo tay của giáo
viên và trẻ. Các mối quan hệ, giao tiếp, ứng xử văn minh trong nhà trường,
nhóm, lớp thực sự là một nét đẹp, là môi trường giáo dục trong sáng. Môi trường
là yếu tố quan trọng để tiến hành giáo dục cho trẻ, bởi vì môi trường giáo dục
bao gồm môi trường vật chất và môi trường xã hội, ảnh hưởng tác động trực tiếp
đến thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm - kỹ năng XH, thẩm mỹ của trẻ. Để
có một môi trường thân thiện an toàn và gần gũi phù hợp với đặc điểm tâm sinh
lý lứa tuổi mầm non, vì môi trường giáo dục đồ dùng đồ chơi là sách giáo khoa
của trẻ, giúp trẻ khám phá môi trường xung quanh một cách tích cực góp phần
nâng cao vốn kinh nghiệm sống cũng như hình thành những phẩm chất tốt đẹp
nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Nhận thức được ý nghĩa to lớn
của việc xây dựng môi trường giáo dục, như vậy là nhà quản lý tôi luôn có mong
muốn đóng góp một phần nhỏ bé của mình, cải tiến công tác quản lý và nâng
cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường ở các năm học tiếp theo đạt
hiệu quả cao.
2. Mục đích nghiên cứu
- Nhằm nâng cao năng lực quản lý, chuyên môn, kỹ năng sư phạm cho bản thân,
đồng thời có kiến thức, phương pháp chỉ đạo cán bộ giáo viên, nhân viên trong nhà
trường hiểu rõ mục đích, nắm vững nội dung, biết sử dụng và tổ chức tốt cho trẻ được
trải nghiệm, khai thác môi trường giáo dục đúng với chương trình GDMN.
- Phát huy được tính sáng tạo, kiên trì, sự khéo léo của CBQL, giáo viên,
của trẻ, biết tận dụng đa, nguyên vật liệu trong xây dựng môi trường giáo dục.
- Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện về các lĩnh vực giáo dục cho trẻ .
3. Đối tượng nghiên cứu
Một số biện pháp chỉ đạo thực hiện tốt xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm cho, cán bộ giáo viên và tổ chức cho trẻ trải nghiệm môi trong
môi trường giáo dục ở trường mầm non Nga Thắng.
4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý luận.
- Phương pháp điều tra, khảo sát thực tế, thu thập thông tin.
3
- Phương pháp thống kê, xử lý số liệu.
- Phương pháp quan sát, trực quan, dùng lời.
- Phưong pháp thực hành, trải nghiệm.
- Phương pháp giáo dục bằng tình cảm và khích lệ nêu gương, đánh giá.
II. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lý luận
Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là một chuyên đề
trọng tâm trong năm học 2017-2018 mà phòng giáo dục đang chỉ đạo. là một
nhà quản lý tôi luôn nghiên cứu tài liệu, xây dựng kế hoạch, nội dung chỉ đạo, tổ
chức thực hiện kế hoạch cụ thể, chi tiết cho từng năm. Trên kế tổng thể của nhà
trường, chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch thực hiện phù hợp với khả năng
nhận thức, đặc điểm của trẻ và điều kiện thực tế của nhóm, lớp, của địa phương
và tổ chức cho trẻ hoạt động trong môi trường giáo dục tích cực. Do vậy căn cứ
vào chương trình giáo dục mầm non (Ban hành kèm theo Thông tư số
28/2016/TT-BGDĐT ngày 25 tháng 12 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và
Đào tạo) hướng dẫn tổ chức môi trường cho trẻ hoạt động trong trường Mầm
Non phải đảm bảo các yêu cầu như sau:
* Môi trường vật chất:
Môi trường cho trẻ hoạt động trong phòng, lớp. Trang trí nhóm, lớp đảm
bảo thẩm mỹ, thân thiện và phù hợp với nội dung chủ đề giáo dục, các đồ dùng,
đồ chơi, nguyên vật liệu đa dạng, phong phú, hấp dẫn trẻ; sắp xếp và bố trí đồ
dùng, đồ chơi hợp lý, đảm bảo an toàn và đáp ứng mục đích giáo dục; có khu
vực hoạt động bố trí phù hợp, linh hoạt, mang tính mở, tạo điều kiện dễ dàng
cho trẻ tự lựa chọn và sử dụng đồ vật, đồ chơi tham gia hoạt động và thuận lợi
cho sự quan sát của giáo viên.
- Môi trường cho trẻ hoạt động ngoài nhóm, lớp: Như xây dựng góc tuyên
truyền với phụ huynh, trang trí tranh, ảnh ở các mảng tường, đồ chơi ngoài trời,
sân chơi giao thông, khu phát triển vận động, vườn thiên nhiên, vườn cổ tích,
khu chơi với cát, đất, sỏi, nước, vườn rau của bé, bồn hoa, cây cảnh, nơi trồng
cây và khu vực nuôi các con vật gần gũi. Trong các sân, vườn, bồn hoa, cây
cảnh…tất cả đều có tên gọi, tạo môi trường học chữ cho trẻ, để kích thích trẻ
tích cực tham gia vào các hoạt động trải nghiệm. Tất cả các nội dung này đều tạo
nên một bức tranh không gian bên ngoài thật phong phú, sinh động, một cảnh
quan sư phạm, môi trường xanh - sạch - đẹp, thân thiện.
* Môi trường xã hội:
Môi trường chăm sóc, nuôi dưỡng, gíáo dục trong trường mầm non cần
phải đảm bảo an toàn về mặt tâm lý, tạo thuận lợi giáo dục các kỹ năng xã hội
cho trẻ; trẻ thường xuyên được giao tiếp, thể hiện mối quan hệ thân thiện giữa
trẻ với trẻ, giữa trẻ với cô giáo và bác bảo vệ, các cô cấp dưỡng và những người
xung quanh; hành vi, cử chỉ, lời nói, thái độ của giáo viên đối với trẻ và những
người xung quanh luôn mẫu mực để trẻ noi theo và hướng dẫn trẻ thực hiện
những quy tắc, ứng xử xã hộị đúng, chuẩn mực.
4
- Căn cứ vào tài liệu hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục
mầm non từ 3 - 36 tháng tuổi, 3 - 4 tuổi, 4 - 5 tuổi, 5 - 6 tuổi của nhà xuất bản
giáo dục Việt Nam: Tổ chức môi trường giáo dục hoạt động của trẻ trong
trường, nhóm, lớp có vai trò quan trọng đối với sự phát triển về thể chất, nhận
thức, ngôn ngữ, trí tuệ, tình cảm - xã hội, khả năng thẩm mỹ, sáng tạo của trẻ. Vì
vậy xây dựng, bố trí và tổ chức môi trường cho trẻ chơi và hoạt động cần đảm
bảo trên nguyên tắc cho trẻ “ Chơi mà học ”, “ Học bằng chơi”.
- Thực hiện tài liệu bồi dưỡng hè hàng năm, tài liệu bồi dưỡng thường
xuyên cán bộ quản lý và giáo viên mầm non năm học 2014 - 2015, 2016 - 2017
của Bộ Giáo dục và đào tạo: Môi trường giáo dục trong trường, nhóm, lớp mầm
non có vai trò quan trọng đối với sự hình thành phát triển toàn diện nhân cách
ban đầu cũng như các lĩnh vực giáo dục của trẻ.
- Chuyên đề xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm: Tận dung
tốt hoàn cảnh và tình huống để giáo dục trẻ. Thực hiện bộ tiêu chí đánh giá giá
trẻ tich hợp giáo hình thành kỹ năng sống, đánh giá sự phát triển tiến bộ của trẻ,
mà không so sánh với trẻ khác.
+ Khi xây dựng và tổ chức cho trẻ hoạt động với môi trường giáo dục
trong và ngoài nhóm, lớp giáo viên phải xác định rõ mục đích của từng loại hoạt
động, của mối loại tranh ảnh, đồ dùng, đồ chơi để giúp trẻ tích cực khai thác, tìm
tòi khám phá nghĩ ra nhiều cách chơi, đáp ứng việc cung cấp và củng cố kiến
thức, kỹ năng cho trẻ. Phải lên kế hoạch sử dụng từng loại đồ dùng, đồ chơi vào các
bước mở chủ đề, khám phá chủ đề và kết thúc chủ đề. Xác định rõ từng loại đồ chơi
để đưa vào các hoạt động: Hoạt động học, hoạt động chơi ở các góc, ở ngoài trời.
Phải biết lồng ghép các hoạt động một cách linh hoạt, nhẹ nhàng, không gò bó,
áp đặt, để kích thích trẻ tích cực khám phá, tìm tòi cách sử dụng.
- Thực hiện công văn số 2495/UBND - GDMN về việc hướng dẫn thực
hiện nhiệm vụ năm học 2017-2018-UBND tỉnh Thanh Hóa bậc học mầm non,
ngày 23 tháng 7 năm 2017, thực hiện các nhiệm vụ của ngành giáo dục quy định
tại Nghị quyết số 44/NQ - CP ngày 09 tháng 6 năm 2014 của Chính phủ về Ban
hành Chương trình hành động của Chính phủ, thực hiện Nghị quyết số 29NQ/TƯ của Ban chấp hành trung ương khoá XI về đổi mới căn bản, toàn diện
giáo dục và đào tạo và các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Chính phủ và của Bộ.
- Thực hiện có hiệu quả các cuộc vận động, các phong trào thi đua như
Chỉ thị số 05 - CT/TƯ ngày 15/05/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập
và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với phong trào thi
đua “Dạy tốt, học tốt” đưa nội dung của cuộc vận động và phong trào thi đua
“Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Vì vậy mà việc triển khai,
chỉ đạo, tổ chức thực hiện chuyên đề “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm trong trường mầm non” là rất cần thiết. Góp phần nâng cao chất lượng
toàn diện trong công tác chăm sóc - nuôi dưỡng - Giáo dục trẻ.
2. Thực trạng
2.1.Thuận lợi:
- Về cơ sở, vật chất, trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi trong nhà trường:
5
Nhà trường được sự quan tâm tạo điều kiện của Đảng ủy - HĐND - UBND
đầu tư xây dựng một ngôi trường khang trang, rộng rãi, thoáng mát, được đặt
giữa khu trung tâm của xã, thuận tiện cho việc phụ huynh đưa, đón con đến
trường, có đầy đủ các phòng học, phòng chức năng, sân chơi với thiết bị đồ chơi
ngoài trời, Là trường MN đạt chuẩn Quốc gia cấp độ 1. Trường kiểm định chất
lượng giáo dục đạt cấp độ 2, luôn được sự chỉ đạo sát sao của phòng giáo dục và
Đào tạo về thực hiện chương trình giáo dục mầm non, chuyên đề xây dựng
trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm. Nhà trường đầu tư mua sắm, làm thêm
các thiết bị dạy học, đồ dùng, đồ chơi, tài liệu, học liệu đầy đủ cho cô và trẻ.
Phòng học
Phòng
Đồ dùng, đồ Thiết bị tài Bàn ghế Bàn ghế Máy
Đồ chơi
chức
chơi trong
liệu giảng
HS
GV
tính
ngoài trời
năng
nhóm, lớp dạy cho GV (Bộ)
(Bộ
Bộ
9
phòng
6
5 bộ
( 9 nhóm,
lớp)
9 nhóm
lớp đủ
120
9
Bảng Ti vi
từ (Cái)
3
5
1
Đội ngũ cán bộ QL, giáo viên, nhân viên trong nhà trường.
Đội ngũ cán bộ quản lý - giáo viên- nhân viên nhiệt tình, ham học hỏi, tích
cực tham gia học tập qua các lớp đào tạo, tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao trình
độ chuyên môn, năng lực sư phạm và hào hứng tham gia vào các phong trào,
hoạt động do ngành phát động, luôn đoàn kết, nhằm xây dựng nhà trường ngày
một vững mạnh nên đã thu hút được sự quan tâm, gây được lòng tin cho cấp uỷ
đảng, chính quyền, nhân dân đặc biệt là các bậc phụ huynh có con, em trong độ
tuổi tin yêu, phấn khởi đưa con, em đến trường đi học.
Danh mục
Tổng
số
Trình độ CM
ĐH
CĐ
TH
Năng lực nghiệp vụ, kỹ năng
sư phạm
Xuất
Khá
TB
Kém
sắc
Quản lý
2
2
0
2
0
0
0
GV+NV
Tổng số
Tỷ lệ
18
20
100
14
16
80
0
0
0
10
12
60
8
8
40
0
0
0
0
0
0
GV giỏi
huyện
GV
giỏi
tỉnh
Đảng
viên
2
6
6
43
0
0
0
14
14
70
Đối với phụ huynh:
Nhà trường đã thành lập được Ban chấp hành(BCH) phụ huynh học sinh
của nhà trường cũng như ở các nhóm, lớp. BCH phụ huynh cùng với nhà xây
dựng kế hoạch hoạt động và thực hiện theo kế hoạch có hiệu quả và các bậc phụ
huynh toàn trường đều quan tâm chăm lo cho sự nghiệp chăm sóc, nuôi dưỡng,
giáo dục trẻ và cùng tuyên truyền, vận động, huy động trẻ đến trường.
- Đối với trẻ: Trẻ đến trường được học chương trình đúng độ tuổi quy định,
mạnh dạn, tự tin, khoẻ mạnh, nên trẻ tiếp thu kiến thức, kỹ năng và tham gia
các hoạt động một cách tích cực. về số lượng học sinh cuối năm học 2016 - 2017
Năm học
2016 - 2017
Nhà trẻ
Số nhóm
2
Mẫu giáo
Cháu
32/119
Số lớp
5
Cháu
157
6
Tỷ lệ
100
29
100
100
2.2. Khó khăn:
Về cơ sở, vật chất, trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi trong nhà trường:
+ Nhà trường đã có bếp 1 chiều, nhưng diện tích bếp chưa đảm bảo theo
yêu cầu, phòng sơ chế và phòng nấu và chia ăn còn hẹp nên trong quá trình chia
và vận chuyển thức ăn cũng còn hạn chế .
+ Trang thiết bị đồ dùng dạy học của giáo viên mới đạt ở mức tối thiểu, đáp
ứng được yêu cầu, các trang thiết bị dạy học, đồ dùng, đồ chơi hiện đại, các
phương tiện công nghệ thông tin, máy tính, máy chiếu..
Đội ngũ cán bộ QL, giáo viên, nhân viên trong nhà trường:
Một số giáo viên tuổi cao, GV mới ra trường nên việc tiếp cận với phương
pháp, hình thức mới thực hiện chương trình GDMN hiện nay, ứng dụng công
nghệ thông tin vào tổ chức các hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ,
còn gặp nhiều bắt cặp, Số lượng giáo viên trên nhóm lớp còn thiếu so với quy
định nên cũng ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng xây dựng môi trường giáo
dục và tổ chức cho trẻ hoạt động.
- Đối với phụ huynh: Nga Thắng là 1 xã vùng chiêm trũng Nhân dân chủ
yếu sống bằng nghề trồng lúa nên có nguồn thu nhập thấp có một số gia đình,
bố, mẹ đi làm ăn xa để con ở nhà với ông bà, nên ảnh hưởng rất lớn đến số
lượng cũng như chất lượng CS-ND- GD cho trẻ.
- Đối với trẻ: Một số phụ huynh chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng
của việc đưa trẻ đến trường mầm non đi học, nên không đưa trẻ ra lớp đúng theo
độ tuổi. Vì vậy mà khi trẻ đến trường trẻ còn nhút nhát, sợ hãi, không chơi hoà
đồng với các bạn, chưa có nề nếp, thói quen, khả năng nhận thức, tiếp thu kiến
thức, kỹ năng còn hạn chế, nên cũng ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng toàn diện
chung của các nhóm, lớp và nhà trường.
2.3. Kết quả của thực trạng:
Năm học 2016-2017 nhà trường đã triển khai chỉ đạo và tổ chức thực hiện
kết quả đạt được như sau:
+ Đối với nhà trường: Kết quả phòng GD&ĐT đánh giá, xếp loại(Thang điểm 100)
XDKH
chỉ đạo
20đ
18
Chất
lượng
Bồi
dưỡng
CBGV
20 đ
16
Đầu tư
CSVCTTbị, đồ
dùng, đc.
20 đ
17
XD khuôn
viên trong,
ngoài nhà
trường xanh,
sạch, đẹp
20 đ
XD các
MQH, môi
trường xã
hội tốt trong
nhóm lớp
20 đ
Xếp loại chung
Tổng
Điểm
đạt
15
15
81
T
K
TB
Y
Khá
- Kết quả đánh giá các nhóm lớp và giáo viên như sau :
TT
1
Tên giáo viên
Lưu Ngọc Hiền
Nội dung 4
Nội dung 2 Nội dung 3
Nội dung 1
Công tác
Xây dựng kế Tổ chức hoạt
Môi trường
đánh giá sự
hoạch giáo động giáo
giáo dục
phát triển
dục
dục
(27 điểm)
của trẻ
(20 điểm)
(25 điểm)
(12 điểm )
23
19
25
12
Nội dung 5
Sự phối hợp giữa
nhà trường, cha
Tổng
mẹ và cộng đồng
điểm
trong giáo dục trẻ
lấy trẻ tâm trung
tâm (16 điểm )
14
94
Xếp
loại
Tốt
7
2
3
4
5
6
7
8
9
Vũ Thị Thanh
Nguyễn Thị Xinh
Mai Thị Hưng
Vũ Thị Hồng
Lưu Thị Nga
Nguyễn Thị Khoa
Lưu Thị Phương
Mai Thị Thu
24
20
18
25
17
25
17
17
17
15
12
17
12
13
12
12
22
20
18
23
18
23
17
16
11
10
11
10
11
10
12
11
13
10
10
12
10
13
10
11
87
75
69
87
75
86
66
65
Tốt
Khá
TB
Tốt
Khá
Tốt
TB
TB
* Đối với cháu: tổng số 192 ( trong đó nhà trẻ 35; MG 157 )
Tiêu chí 1
Nề nếp chào hỏi, nói
năng, đi đứng thể hiện
thái độ, kỹ năng giao
tiếp tình cảm, ứng xử.
NT
24
68,5%
MG
83
52.8%
Tiêu chí 2
Trẻ hứng thú, tích
cực, biểu hiện khả
năng tự lực, sáng tạo
trong khi tham gia
các hoạt động , trải
nghiệm
NT
22
62.8%
MG
85
54%
Tiêu chí 3
Trẻ hiểu nội dung, có
kiến thức, hình
thành và phát triển
kỹ năng chơi
NT
26
74,2%
MG
87
74.3%
Tiêu chí 4
Trẻ thực hiện đúng quy
tắc, cách chơi, luật chơi
của từng loại trò chơi,
biết phối hợp với bạn
trong khi chơi
NT
29
82.8%
MG
89
56,7%
* Như vậy kết quả cuối năm học 2016 - 2017 những vấn đề trên đây cũng
ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng giáo dục và việc hình thành và phát triển
nhân cách toàn diện cho trẻ. Vì vậy cần phải khắc phục, qua tình hình nghiên
cứu cụ thể, kết quả về thực trạng, bản thân tôi đã chủ động xây dựng kế hoạch
và tìm ra những biện pháp chỉ đạo thích hợp, phù hợp với thực tiễn của nhà
trường.
3. Các giải pháp để tổ chức thực hiện
3.1. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng nâng cao năng lực nghiệp vụ cho cán bộ
quản lý, giáo viên trong nhà trường.
Giúp đội ngũ giáo viên nâng cao nhận thức về xây dựng môi trường giáo
dục phong phú hấp dẫn tạo điều kiện cho trẻ có nhiều cơ hội được trải nghiệm
khám phá tìm tòi trong môi trường giáo dục để giúp trẻ củng cố và lĩnh hội kiến
thức một cách hứng thú thoải mái, tích cực nhất, làm thế nào để thực hiện tốt
công tác xã hội hóa giáo dục mà trước hết là tuyên truyền tạo nguồn kinh phí
đầu tư cho môi trường giáo dục nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ.
Vì vậy tôi đã quyết định lựa chọn các giải pháp cơ bản nhất triển khai thực hiện
trong năm học 2017 - 2018 gồm các giải pháp: Hoạt động quản lý giáo viên
muốn làm được, đòi hỏi phải qua tuyển chọn và được đào tạo trình độ chuẩn
theo chương trình của Bộ GD&ĐT.
Hoạt động quản lý là một hoạt động có tính sáng tạo, nên đòi hỏi người
lãnh đạo phải có khả năng tư duy, có sự nhanh nhạy và quyết đoán cao, chuẩn
hoá về trình độ chuyên môn về tâm lý lứa tuổi mầm non. Ví như người hiệu
trưởng là linh hồn của nhà trường phải có đức hy sinh, có tính say mê công việc,
có khả năng giao tiếp, ứng xử linh hoạt, có uy tín với đồng nghiệp và phụ huynh.
Là CBQL quản lý tôi thường xuyên cập nhật kiến thức kỹ năng quản lý thông
qua các lớp đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực
nghiệp vụ cho bản thân đồng thời tạo mọi điều kiện để cán bộ giáo viên nhà
8
trường có cơ hội đi giao lưu, học hỏi, tham quan các cơ sở trọng điểm, các điển
hình tốt về GDMN trong và ngoài tỉnh.
Xác định các đồng chí giáo viên, nhân viên có vai trò đặc biệt quan trọng
trong việc quyết định chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ
“Giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục và được xã hội tôn
vinh, giáo viên phải có đức, có tài”. Luật giáo dục cũng khẳng định “Nhà giáo
giữ vai trò quyết định trong việc đảm bảo chất lượng giáo dục” khai thác tốt đội
ngũ chính là chúng ta phát huy được nội lực .
Thực tiễn đã chứng minh cụ thể cô giỏi trò mới giỏi, trong nhà trường
nhóm lớp nào có giáo viên nhiệt tình, tích cực, năng động có trách nhiệm với
công việc, có năng lực chuyên môn thì kết quả trên trẻ thể hiện rõ rệt, trẻ chăm,
ngoan, có nề nếp, thói quen học tập, hoạt động sôi nổi, tự tin, mạnh dạn và có
chất lượng. Thực hiện chiến lược bồi dưỡng cán bộ, giáo viên theo hướng tự
học, tự bồi dưỡng và theo học các lớp đào tạo do cấp trên mở. Tôi luôn tạo mọi
điều kiện, động viên, khuyến khích về vật chất cũng như tinh thần, sắp xếp, bố
trí công việc hợp lý cho cán bộ quản lý, GV đi tham gia học tập bằng nhiều hình
thức tập trung chính quy, liên thông, tại chức, do cấp trên mở để nâng cao trình
độ chuyên môn. BGH cùng với các tổ chuyên môn xây dựng các bộ giáo án mẫu
và tổ chức tốt các hoạt động thực hành mẫu: Như HĐ học, HĐNT, HĐ góc để
cho GV dự giờ, thao giảng kiến tập.
Cử cán bộ là hiệu phó chuyên môn và tổ trưởng các tổ chuyên môn nhà trẻ,
mẫu giáo, tổ dinh dưỡng tham gia học các lớp bồi dưỡng hè do Phòng GD & ĐT
tổ chức. Với nội dung được tiếp thu ở huyện và sau mỗi đợt tập huấn, nhà
trường xây dựng kế hoạch tổ chức mở chuyên đề tại trường cho toàn thể GV
được tiếp thu đầy đủ nội dung chuyên đề, trao đổi, thảo luận, rút kinh nghiệm
các hoạt động thực hành, viết bài thu hoạch, đề xuất những kiến nghị khi triển
khai và tổ chức thực hiện các nội dung của lớp chuyên đề.
Năm học 2017 - 2018 tôi cùng với BGH và các tổ chuyên môn cùng thống
nhất kế hoạch mở chuyên đề tại trường với các nội dung như sau.
- Tập huấn các mô đun cho GVMN;
- Triển khai các văn bản quy phạm pháp luật về giáo dục mầm non;
- Chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ mầm non vệ sinh ATTP.
- Hướng dẫn thực hiện tích hợp trong tổ chức hoạt động giáo dục ở trường
mầm non. Hướng dẫn tổ chức chơi ngoài trời. Giao tiếp với trẻ mầm non;
- Quan sát, đánh giá trẻ và lập kế hoạch trong giáo dục mầm non.
- Hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục MN theo tông tư 28/TTBGD&ĐT ngày 30 tháng 12 năm 2016 và hướng dẫn sử dụng bộ chuẩn phát
triển trẻ em 5 tuổi.
- Hướng dẫn xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm…
Ngoài lớp bồi dưỡng về lý thuyết, Trường cũng quan tâm đến việc bồi dưỡng ở
các lớp điểm. Trường đã đạt chuẩn quốc gia mức độ 1, trường đánh giá ngoài đạt
chất lượng kiểm định cấp độ 2, tôi lựa chọn những giáo viên có trình độ chuyên
9
môn, kỹ năng sư phạm, có tinh thần trách nhiệm yêu nghề, mến trẻ và có khả
năng sáng tạo để xây dựng các lớp điểm.
Ban giám hiệu nhà trường cùng giáo viên lớp điểm xây dựng kế hoạch chỉ
đạo và tổ chức thực hiện. Trong kế hoạch đối với từng nhóm, lớp yêu cầu phải đi
sâu vào từng vấn đề cụ thể về môi trường vật chất trong và ngoài nhóm, lớp
cũng như môi trường xã hội. Hàng ngày mỗi nhóm lớp đều có sổ nhật ký ghi
chép sự chuyển biến của trẻ và những hiện tượng, hành vi, những hoạt động nào
trẻ hứng thú, tích cực, những hành vi nào chưa đúng, tập trung giáo dục cá nhân
trẻ và gợi ý hướng dẫn trẻ hoạt động. Do vậy đã làm rõ tính vừa sức nội dung
của chuyên đề, tính phù hợp với từng lứa tuổi, giảm sự gò bó áp đặt, không gây
căng thẳng, đối với trẻ trong khi hoạt động.
Muốn làm được như vậy Giáo viên phải nhiệt tình chịu khó, tự học, tự bồi
dưỡng tìm đọc tài liệu, tập san sách báo, mạng In ten net, nâng cao năng lực, kỹ
năng nghiệp vụ sư phạm. nghiên cứu thí điểm những vấn đề do kế hoạch đặt ra,
tìm những biện pháp sáng tạo, hình thức đẹp, nội dung phong phú mang tính
giáo dục phù hợp với trẻ. . Sau mỗi học kỳ trường tổ chức cho toàn trường hội
thảo học tập, trao đổi và bổ sung thêm những biện pháp, nội dung, hình thức ở
các lớp điểm để áp dụng vào nhóm, lớp của mình và nhân rộng ra toàn trường .
Nhà trường xây dựng kế hoạch tổ chức cho toàn trường đi tham quan, học
tập, rút kinh nghiệm ở một số trường điểm trong huyện: Như trường MN Nga
giáp, trường ngoài huyện: Như trường MN Hoa mai, TP Thanh Hoá. Qua đó để
giúp cho đội ngũ CBQL, GV, NV nhà trường mở rộng thêm tầm hiẻu biết về
việc XDMTGD lấy trẻ làm trung tâm, được bồi dưỡng thêm về kiến thức và
nâng cao về năng lực chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ sư phạm, đặc biệt là phát
huy được tính sáng tạo, sự khéo léo và tính thẩm mỹ mang chất nghệ thuật .
Đối với trẻ mầm non dạy kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp, làm giàu vốn từ
và mở rộng các mối quan hệ xã hội cho trẻ là vô cùng cần thiết. Vì vậy đối với
một người quản lý tôi luôn quan tâm đặc biệt đến việc xây dựng môi trường xã
hội trong nhà trường, xây dựng các mối quan hệ lành mạnh, gần gũi, thân thiện
từ trong các hành động, cử chỉ, lời nói giao tiếp, ăn, mặc đều mang phong cách
sư phạm mỗi cán bộ, giáo viên, nhân viên là một tấm gương sáng cho trẻ học tập
.
* Kết quả: Năm học 2017-2018 có 9/9 nhóm lớp trong trường đã xây dựng
được môi trường giáo dục trong và ngoài nhóm, lớp; Đạt 100 % số cán bộ, giáo
viên, nhân viên nắm vững mục đích, vai trò, ý nghĩa, nội dung, yêu cầu của việc
xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và có những hình thức,
phương pháp sáng tạo trong việc tổ chức cho trẻ hoạt động trải nghiệm.
3.2. Xây dưng môi trường giáo dục xung quanh trẻ.
Bản thân tôi là một hiệu trưởng nhận thức rằng công việc phải làm trước
tiên khi triển khai chuyên đề xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm
non là phải tạo môi trường trong sáng, lành mạnh, nội dung phù hợp với độ tuổi
mầm non các nội dung phải sinh động, môi trường sư phạm “ Xanh, sạch, đẹp”
hình thức phong phú, hấp dẫn ở xung quanh trẻ. Là xây dựng môi trường an
10
toàn, thân thiện, ấm cúng, trình bày đẹp mắt, thu hút, giúp trẻ chủ động tham gia
vào các hoạt động, trẻ có cơ hội trải nghiệm và giao tiếp một cách tích cực. Có
một Môi trường như vậy ảnh hưởng sâu sắc đến trẻ và giáo viên, giáo viên có
thể tự do quan sát lựa chọn nội dung cho trẻ trải nghiệm đó mới là môi trường sư
phạm lý tưởng. Môi trường đó gồm có hai bộ phận không thể tách rời, liên quan
chặt chẽ và bổ sung, hỗ trợ lẫn nhau là môi trường vật chất và môi trường xã
hội. Vì nhận thức của trẻ mầm non là trực quan hành động trẻ ở lứa tuổi mầm
non rất hay hiếu động và bắt chước, tò mò, thích khám phá nhất là sự phát triển
của cây, con và các mối quan hệ xung quanh trẻ. Muốn vậy môi trường sư phạm
trong và ngoài nhóm, lớp đảm bảo tốt về nội dung, đẹp về hình thức để thu hút
sự chú ý và tính tích cực của trẻ hoạt động, trước hết giáo viên phải nắm vững
quy trình đảm bảo nguyên tắc khi xây dựng đó là môi trường vật chất;
Ví dụ: Xây dựng môi trường vật chất trong nhóm, lớp: Giáo viên phải xác
định rõ diện tích, vị trí, cách sắp xếp, khu vực hoạt động của từng góc phù hợp,
như góc yên tĩnh (góc sách, tạo hình, góc Nghệ thuật, góc xây dựng, góc phân
vai) xa góc hoạt động ồn ào như góc xây dựng, góc phân vai…bố trí các góc sao
cho có thể quan sát, bao quát các khu vực (góc) từ mọi phía được càng nhiều
càng tốt. Mỗi góc phải có hình ảnh minh họa tên của góc, trên mỗi đồ dùng, đồ
chơi phải có ký hiệu riêng chữ số, chữ cái hoa, quả, con vật hoặc từ để cho trẻ
nhận biết. Tất cả những thứ trong nhóm, lớp đều thuộc về trẻ, vậy nên khi chọn
đồ chơi phải đa dạng, phong phú. Đồ chơi thao tác tạo nên sự phối hợp các giác
quan của trẻ như mắt nhìn, tay cầm và cách sử dụng, cho trẻ khái niệm về hoạt
động của các vật;
+ Sách tranh, băng, đĩa giúp trẻ nghe và hiểu các nội dung từ tác phẩm văn
học và giai điệu của các thể loại âm nhạc; Nguyên, vật liệu tạo hình đa dạng như
vải vụn, giấy màu, sợi len, lá cây, sò.. khuyến khích sự sáng tạo, kiên trì, khéo léo
và hình thành kiến thức, những kỹ năng ban đầu dẫn đến việc đọc, viết Một số đồ
chơi bền và cứng như các khối gỗ, hộp, khối hình dạy trẻ về các dạng hình học,
bao cát và trọng lượng; Những đồ chơi xây dựng, lắp ghép, hàng rào, xâu vòng,
ống hút hột hạt cúc áo, góp phần củng cố sức bền của cơ bắp, sự khéo léo, tinh
luyện của đôi bàn tay và giúp trẻ học kiến thức về khoa học và các khái niệm về
số đếm ; Đồ chơi tự tạo là làm bằng những nguyên, vật liệu sẵn có ở địa phương,
phế thải, thiên nhiên dễ tìm, không tốn kém, tiết kiệm thời gian, đảm bảo vệ
sinh, an toàn, trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động, phong phú, đa dạng về
chủng loại và đặc biệt là phát huy được tư duy lô gic sáng tạo, độc lập suy nghĩ
hứng thú hoạt động giúp trẻ có kỹ năng sống khi tham gia.
* Qua việc trưng bày sắp xếp không gian và trang bị đồ chơi gọn gàng,
ngăn nắp để trẻ dễ nhìn, dễ thấy, dễ lấy dễ sử dụng và khi chơi xong trẻ dễ cất,
việc sử dung đa dạng nguyên vật liệu để nhóm, lớp trở thành môi trường học tập
an toàn, thoải mái có nhiều sự lựa chọn nhằm kích thích trẻ khám phá và tìm tòi
cái mới lạ, giúp trẻ phát triển toàn diện. Khi trang trí, trưng bày đồ dùng, hình
ảnh cần yêu cầu màu sắc hài hòa hấp dẫn và phù hợp với tính chất của từng hoạt
động, độ tuổi, tầm nhìn của trẻ và nội dung của từng chủ đề đang thực hiện
11
* Xây dựng các góc mở ở trong và ngoài nhóm, lớp, xây dựng góc yên tĩnh
xa góc ồn ào, ở mỗi nhóm, lớp, nhà trường lên kế hoạch chỉ đạo xây dựng các
góc như: Mảng chủ đề chính thể hiện được nội dung của chủ đề lớn và các
nhánh bên cạnh đó Góc âm nhạc, góc xây dựng, góc phân vai, góc sách, góc
khám phá khoa học, thiên nhiên, tạo hình đúng với nội dung theo độ tuổi.
Ví dụ: Góc xây dựng phải được sắp xếp hợp lý và hấp dẫn đối với trẻ, có
đầy đủ các vật liệu xây dựng đa dạng, phong phú và thể hiện các chủ đề học tập
khác nhau, được sắp xếp ở nơi dễ lấy, dễ nhìn thấy và có đủ khoảng không gian
thích hợp cho trẻ chơi, được xác định các biểu tượng và đặt ngang tầm mắt của
trẻ. Sử dụng tên của góc, biểu tượng của góc để đàm thoại với trẻ về những hoạt
động có thể thực hiện được ở góc. Có sơ đồ về công việc của trẻ, để khi trẻ chơi
trẻ tư duy tìm ra đồ dùng, nguyên liệu sử dụng vào phần việc mình đảm nhận.
Bên cạnh đó ở trong góc giáo viên chuẩn bị sẵn một số nguyên, vật liệu rời như
cổng, biển hiệu công trình, các bình hoa, cành cây, hoa, lá, mảng, thảm cỏ..
nguyên liệu còn nguyên vẹn như các khối hộp, tranh, ảnh, cho trẻ tự làm thành
các sản phẩm và công trình đang xây dựng của nhóm tạo cho trẻ sự hợp tác ăn ý
với nhau trong khi chơi theo ý tưởng của mình
Ví dụ: Xây dựng môi trường vật chất ngoài lớp học như: Xây dựng góc
tuyên truyền phụ huynh phải có đủ nội dung về chăm sóc - nuôi dưỡng - giáo
dục trẻ, phải có bài viết tuyên truyền về phòng, chống các dịch, bệnh theo mùa,
phòng chống suy dinh dưỡng thể nhẹ cân, thể thấp còi, béo phì, nội dung các
chuyên đề trọng tâm, có hình ảnh các bài thơ, câu chuyện, bài hát trong chủ đề.
Góc tuyên truyền nội dung phong phú, hình thức đẹp để thu hút sự chú ý của
phụ huynh và trẻ, hình ảnh trang trí các mảng tường bằng các hình ảnh sắc nét,
màu sắc rực rỡ, cây cỏ, cây hoa quả, lá biểu trưng cho sự phong phú lá non, lá
già màu xanh của lá non, lá già có màu xanh úa hay các con vật ngộ ngĩnh có áo
váy, nơ tóc, các nhân vật điển hình đại diện câu chuyện cổ tích. Các loại cây ở
sân trường, vườn rau, vườn cổ tích, sân phát triển vận động các phòng chức
năng, phòng học đều gắn các chữ số, chữ cái, gắn từ, đường đi, vỉa hè, bức
tường đều gắn các khối, hình học, các con vật, các phương tiện giao thôn cung
cấp môi trường chữ, tổ chức cho trẻ chơi mà học - học bằng chơi.. Các đồ dùng
cá nhân của trẻ cô cùng trẻ lựa chọn ký hiệu riêng cụ thể từng trẻ, để cho trẻ dễ
sử dụng, không bị nhầm lẫn như: Ca, cốc, khăn mặt, gối, nhíp đánh răng, bảng
bé ngoan, ghế ngồi của trẻ. Thông qua đó cũng là một trong các hình thức để
cung cấp kiến thức, kỹ năng và phát triển các lĩnh vực giáo dục cho trẻ ý thức tự
phục vụ bản thân và nhận được đồ dùng cá nhân của bản thân.
+ Các phòng học, phòng chức năng có biển tên quy định, có cổng, biển trường,
tường, hàng rào bao quanh phối hợp các màu sắc đẹp, thông qua đó để giáo dục cho
trẻ nhận biết, phân biệt và gọi đúng tên các màu cơ bản xanh- đỏ-vàng. Sân quy
hoạch có sân chơi chung, sân chơi với đồ chơi ngoài trời, khu chơi giao thông có
cây ăn quả, cây bóng mát, cây cảnh, cây hoa, cây cỏ có gắn từ, tên các loại cây.
Vườn rau được quy hoạch theo từng luống, từng khu, từng loại rau, như rau ăn
củ, rau ăn lá, rau ăn quả, rau thơm, vườn thiên nhiên, vườn cổ tích, sân chơi phát
12
triển vận động các đồ chơi ngoài trời phải đẹp và có gắn tên gọi của từng loại
cây, từng chủng loại.
+ Các nội dung cho trẻ được khám phá trong và ngoài nhóm, lớp, các nhà
trường còn phải xây dựng kế hoạch thời gian cụ thể tổ chức cho trẻ đi dạo, đi
thăm cánh đồng lúa, ngô, khoai, cói, những khu di tích lịch sử của địa phương,
các công trình, làng nghề, con mương, kênh rạch, đài tưởng niệm Tổ Quốc ghi
công các Anh Hùng Liệt Sĩ để cho trẻ được làm quen, tiếp xúc với môi trường
bên ngoài nhà trường. Qua đó để trẻ nhận biết, phân biệt, khám phá mọi sự vật,
hiện tượng ở xung quanh trẻ, kích thích sự tò mò, ham hiểu biết và phát triển trí
trí tưởng tượng, ngôn ngữ mạch lạc, mở rộng vốn từ, giáo dục tình yêu quê
hương, đất nước yêu thiên nhiên cuộc sống xung quanh trẻ.
* Nói đến Môi trường vật chất vô cùng quan trọng như vậy môi trường xã
hội chúng ta rất quan tâm, môi trường xã hội tốt sẽ tạo điều kiện cho trẻ mở rộng
kỹ năng giao tiếp và các mối quan hệ xã hội .Vì vậy tôi luôn quan tâm xây dựng
một môi trường sư phạm thực sự đoàn kết, mỗi cán bộ, giáo viên nhân viên của
nhà trường thực sự là một tấm gương sáng cho trẻ học tập và noi theo. Từ cách
ăn mặc, cử chỉ, lời nói, tác phong đối với trẻ phải nhẹ nhàng, âu yếm, gần gũi ,
yêu thương trẻ đúng mực. Ban giám hiệu nhà trường chủ động phối, kết hợp
chặt chẽ với các đoàn thể trong trường như chi bộ Đảng, Công đoàn, Đoàn thanh
niên, hội cha mẹ phụ huynh phát động theo từng đợt, từng chủ đề, các ngày hội,
ngày lễ và trong các chế độ sinh hoạt hàng ngày của trẻ: Như trong lúc đón - trả
trẻ, cô giáo tạo ra các mối quan hệ giữa trẻ với trẻ, cô với trẻ, GV với phụ
huynh…vv
Ví dụ: Chọn các chủ đề để phát động phong trào cho phù hợp với ngày hội
của trẻ như “Nói lời hay, làm việc tốt”, “Mỗi thầy cô giáo là tấm gương sáng về
đạo đức và sáng tạo “
Nhờ những đợt vận động như trên, mà những hành vi chưa gương mẫu,
chưa đẹp của cán bộ QL, giáo viên, nhân viên đã được đẩy lùi, không xưng hô
mày tao với nhau, không nói to trong giờ nghỉ trưa của trẻ, không nói tục, nói
bậy trước mặt trẻ, không đi xe trong sân trường, không ăn mặc hở hang, khi giao
tiếp, trao đổi, trò chuyện với phụ huynh, với trẻ, và khách đến trường đúng
phong cách sư phạm và đạo đức nhà giáo.
Đối với trẻ trong giờ học cũng như trong giờ chơi, nhà trường phải chỉ đạo
giáo viên tổ chức thực hiện đảm bảo được môi trường giao tiếp thân thiện, hòa
đồng, ấm cúng, cởi mở, gần gũi, đoàn kết tạo cơ hội, điều kiện cho trẻ được giao
tiếp với nhau. Vì vậy giáo viên phải tổ chức nhiều hoạt động tập thể cho trẻ
được trải nghiệm, khi giáo viên, gặp gỡ, trao đổi với phụ huynh phải thể hiện
tình cảm thân thiện, cởi mở. Quan hệ giữa cô và trẻ thể hiện tình thương yêu, tin
tưởng, giáo viên đối xử công bằng với trẻ. Quan hệ giữa trẻ với trẻ thể hiện sự
hợp tác, thân thiện, giáo viên dần đưa các cháu đi vào nề nếp, thói quen, có tinh
thần tập thể, đoàn kết, biết thương yêu, nhường nhịn lẫn nhau, trong cách xưng
hô giao tiếp phải luôn xưng tôi với bạn, nếu bạn ngã biết đến giúp đỡ bạn, nâng
13
bạn đứng dạy, rủ bạn cùng chơi các trò chơi mà trẻ thích thú, kỹ năng chơi theo
nhóm và sự liên kết giữa các nhóm được phát triển.
* Kết quả: 9/9 nhóm lớp đạt 100%, nhóm, lớp biết lựa chọn nội dung, hình
thức trang trí, xây dựng môi trường giáo dục vật chất theo hướng mở, sắp xếp đồ
dùng, đồ chơi phù hợp với nội dung của từng chủ đề, khả năng nhận thức của trẻ
và phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương, xây dựng môi trường xã hội
thân thiện, đoàn kết, vui vẻ ấm cúng tạo tâm thế cho trẻ thích đến trường.
3.3. Hướng dẫn cho trẻ hoạt động, thực hành, trải nghiệm, việc khai thác, sử
dụng có hiệu quả môi trường giáo dục trong việc tổ chức thực hiện Chương
trình GDMN ở mọi lúc, mọi nơi.
Thu hút trẻ tham gia vào các hoạt động và thông qua hoạt động để giáo dục
và phát triển về các mặt nhân cách cũng như năm lĩnh vực giáo dục cho trẻ ở
mọi lúc, mọi nơi là một biệt pháp hiệu quả nhất mà cô giáo dục phải linh hoạt
sáng tạo. Các hoạt động học, hoạt động góc, hoạt động ngoài trời, hoạt động
đón, trả trẻ hàng ngày, lao động chăm sóc cây, hoạt động trực nhật, đi dạo, đi
thăm…đều là những cơ hội để trẻ bọc lộ cá tính, sở thích, cách ứng xử, lời ăn,
tiếng nói của trẻ với bạn và những người xung quanh do vậy tôi chỉ đạo tất cả
giáo viên phải linh hoạt, sáng tạo, có nhiều hình thức, thủ thuật, biện pháp hay
để tổ chức, hướng dẫn trẻ hoạt động, khơi gợi ở trẻ tính tò mò ham hiểu biết,
thích khám phá những điều mới lạ, luôn gần gũi và uốn nắn những sai sót của trẻ
trong mọi hoạt động, hành vi, lời nói, nhằm để kích thích trẻ chủ động, tích cực
tham gia hoạt động. Điều này rất phù hợp với đặc điểm tâm, sinh lý của trẻ mầm
non là nhanh nhớ chóng quên. Vì thế tổ chức cho trẻ hoạt động, trải nghiệm với
môi trường giáo dục có nhiều ưu thế nâng cao về kiến thức, kỹ năng, tính chú ý,
ghi nhớ có chủ định, tính khéo léo, kiên trì, tính sáng tạo và mở rộng vốn hiểu
biết cho trẻ về thế giới xung quanh là tận dụng mọi cơ hội để trẻ lĩnh hội vốn
kinh nghiệm và tri thức đạt hiệu quả cao.
Ví dụ 1: Tổ chức trong hoạt động học với chủ đề: Thế giới động vật
Đề tài: Bé làm quen với các con vật đáng yêu:
Ngoài thời gian cô cung cấp nội dung, yêu cầu, kiến thức, kỹ năng, cho trẻ
quan sát, đàm thoại, so sánh qua tranh ảnh, vật thật, mô hình, hình ảnh động trên
màn chiếu. Cô còn tổ chức cho trẻ chơi các loại trò chơi củng cố để khắc sâu
kiến thức, trẻ được thực hành trải nghiệm, tích cực tham gia vào các hoạt động
như trò chơi chọn tranh theo yêu cầu của cô, nặn các con vật, tích hợp vận động
bật lên ghép tranh, chuyển thức ăn cho các con vật, thử tài của bé quan sát xem
xung quanh lớp có những nhóm con vật nào, môi trường sống ở đâu và có số
lượng là bao nhiêu...
Ví dụ 2: Trong hoạt động góc: Muốn cho trẻ tích cực hoạt động và phát huy
tính sáng tạo ở trẻ (góc sách, góc tạo hình) giáo viên gợi ý cho trẻ làm bưu thiếp
chúc mừng ngày sinh nhật của bạn Ngọc Mai trẻ phải biết vẽ, tô màu, cắt, dán,
trang trí hình ảnh đẹp, hài hòa. trẻ thực hiện theo từng cung đoạn, theo nhóm:
Như trẻ vẻ, trẻ khác cắt…cứ như vậy đến khi hoàn thành sản phẩm cả nhóm
trang trí lại và thống nhất đặt tên cho sản phẩm…
14
* Kết quả: Đạt 95% số trẻ hứng thú, tích cực tham gia vào các hoạt động,
90% số trẻ hiểu được nội dung, có kiến thức và kỹ năng chơi các trò chơi và
chơi ở các góc mở. Chính vì vậy sự phát triển toàn diện của trẻ phụ thuộc rất
nhiều vào môi trường giáo dục. Nếu nhà trường và giáo viên biết xây dựng và tổ
chức tốt môi trường này cho trẻ hoạt động là đã góp một phần quan trọng trong
việc hình thành và phát triển các mặt nhân cách cũng như các lĩnh vực giáo dục
của trẻ.
3.4. Xây dựng môi trường “Xanh - sạch - đẹp” trong và ngoài nhà trường.
Để mở rộng môi trường hoạt động cho trẻ, phòng GD & ĐT chỉ đạo các
nhà trường phải chú ý tạo cảnh quan sân, vườn trường hấp dẫn trẻ như trồng
hoa, cây cảnh, cây cỏ, cây ăn quả, cây bóng mát được bố trí, xắp xếp hài hoà
trong sân. Vườn rau phân theo nhóm rau ăn củ, rau ăn quả, rau ăn lá, vườn hoa
phân theo màu sắc hoặc trồng xen kẽ cỏ, cây, hoa, lá, vườn cổ tích, vườn thiên
nhiên. Dưới mỗi gốc cây, trong mỗi vườn xây bồn hoa tạo thành các hình như
hình vuông, hình tròn, hình chữ nhật, hình tam giác, hình lá, quả, củ, hoa…có
tên gọi của các loại cây, loại rau, loại hoa, loại quả. qua đó để tạo môi trường
giáo dục cho trẻ. Đồng thời phân công người chăm sóc, tưới cây, cắt tỉa, quét
dọn vệ sinh môi trường hàng ngày sạch sẽ.
Phía bên ngoài nhà trường tôi tham mưu với lãnh đạo địa phương đầu tư
kinh phí làm mới biên trường, đồng thời in biểu công khai thực đơn ăn của trẻ
theo tuần tháng và mùa, tận dung các góc cây xây bồn cây trang trí thật đẹp để
thu hút vẻ đẹp quảng cáo của nhà trường.( ảnh 2, minh họa)
Quy định chỗ để xe của phụ huynh khi đưa - đón con đến trường để tạo ý
thức thực hiện nếp sống văn minh, lịch sự, trật tự, gương mẫu đối với trẻ. Thông
qua đó hướng dẫn trẻ thực hiện tốt chuyên đề GD an toàn giao thông cho trẻ
trong trường mầm non. Sân chơi giao thông: ngả tư đường phố, giáo viên chuẩn
bị đầy đủ đồ dùng, đồ chơi các biển báo, tín hiệu đèn, xe ô tô, xe máy, xe đạp
cho trẻ thực hành trải nghiệm.
+ Khu phát triển vận động. phía trong có các dụng cụ để cho trẻ tập luyện
như: Ghế thể dục, bật ô, đường dích dắc, ghế thể dục, ném bóng, gôn bóng đá để
trong các giờ thể dục và các giờ chơi tự chọn trẻ được luyện tập cũng cố kiến
thức và phát triển kỹ năng, tố chất vận động để phát triển thể lực tốt hơn. Tôi
chia khu vực vườn rau thành bốn khu vực chính Khu trồng rau ăn củ, khu trồng
rau ăn lá, khu trồng cây dây leo, khu trồng cây ăn quả và chia cho các khối lớp
chăm sóc Như Khối lớp 3 - 4 tuổi trồng các loại rau ăn lá, khối lớp 5 - 6 tuổi
chăm sóc vườn cây ăn quả làm như vậy các vườn cây được các lớp chăm sóc
đảm bảo trách nhiệm và giúp trẻ có kiến thức kỹ năng hiểu biết về đặc điểm của
các loại cây, cũng như học được từ sự phát triển của các cây qua các thời kỳ
+ Vườn cổ tích: trong vườn vừa đảm bảo thông suốt, có cây cầu bắc qua, có
nhân vật trong các câu chuyện, có bồn hoa, cây cảnh… làm mô hình khuôn viên
trong vườn sao cho vừa có tính giáo dục, khoa học mà thu hút trẻ khám phá,
cổng vườn là hai cây gỗ phía trên gắn chữ “Vườn cổ tích của bé”. Con đường đi
trong vườn tôi dùng sơn màu viết các chữ cái, chữ số để trong chương trình để
15
trẻ học ngoài ra còn tạo các hình khối như bàn tay to, nhỏ, bàn chân to, nhỏ và
các khối hình để kích óc tư duy sáng tạo của trẻ, bên trái vườn là câu chuyện
“Sự tích trầu cau” bên phải là truyện Tấm Cám, với trang giáo dục địa phương ở
quê hương Nga Sơn từ các hòn đá núi, các nguyên liệu xây dựng còn thừa tôi
huy động các đồng chí giáo viên và các phụ huynh trong trường vào các ngày lễ
đóng góp công sức tạo thành hình “Động từ thức” và đảo “ Mai An Tiêm “ là mô
hình giống thật để giáo dục cho trẻ tình yêu quê hương đất nước và con người
lao động sáng tạo của quê hương Nga Sơn ( ảnh…………..)
+ Khu chợ quê: Nhà trường chỉ đạo GV xây dựng “Góc chợ quê của bé”
phân ra từng gian hàng, từng chủng loại cụ thể: Như gian hàng rau, quả sạch,
gian hàng tạp hoá, thời trang của bé, gian hàng ẩm thực, đặc sản bé yêu…, giáo
viên tổ chức cho trẻ chơi thực hành, trải nghiệm, tái tạo lại công việc của người
lớn, người mua, người bán nhộn nhịp. Qua đó trẻ nhận biết, gọi tên, giá cả các
mặt hàng, giáo dục trẻ cách ứng xử, giao tiếp đúng với mọi người, mở rộng các
mối quan hệ xã hội cho trẻ.
Để lồng ghép chuyên đề giáo dục bảo vệ môi trường nhà trường sắp xếp các
thùng rác có nắp đậy để đúng nơi quy định. Tạo thói quen cho trẻ và phụ huynh,
khi cho trẻ ăn quà xong phải biết bỏ túi, hộp vào thùng rác, không vứt rác ra sân
trường. Mỗi khi cô tổ chức cho trẻ ra chơi ở sân trường, ra thăm vườn hoa, vườn
rau… khi thấy lá rụng, môi trường bẩn cô và trẻ cùng tham gia quét dọn vệ sinh,
hót lá bỏ vào thùng rác.( Ảnh 5)
+ Vườn thiên nhiên của bé: Có khu chơi với cát nước, đất, đá sỏi, có các
dụng cụ lọ, bình, chai để trẻ đong đếm cân , từ đó hình thành cho trẻ kỹ năng sử
dụng các nguyên liêu, gieo trồng, khám phá sự phát triển của cây qua các thời kỳ.
+ Các mảng tường: In hình ảnh các bài thơ, câu chuyện có trong chương
trình giáo dục mầm non Như, Tích chu, Cáo thỏ gà trồng, Bài thơ Nàng tiên óc,
Cây bắp cải, Sự Tích Hồ gươm, giáo dục bảo vệ môi trường như hình ảnh bé đang
chăm sóc cây, bé đang bỏ rác vào thùng, bé đang bắt sâu, bé yêu biển việt nam.
Các mảng tường còn in hình ảnh các trò chơi dân gian, các điệu hát dân ca
của các vùng miền trên cả nước giúp cho trẻ chơi nhưng có cơ hội học tập nhẹ
nhàng thoải mái mang lại tính giáo dục rất hiệu quả. (Ảnh 6)
* Kết quả: Nhà trường có sân vườn, vườn thiên nhiên, vườn cổ tích, sân chơi
giao thông, khu phát triển thể chất cho trẻ tương đối đầy đủ trường sân chơi có
đồ chơi ngoài trời, có cảnh quan sư phạm, vệ sinh môi trường luôn xanh-sạch đẹp, có vườn rau, vườn cây ăn quả của bé, vườn rau của bé. Huy động
250,000,000 đ để đầu tư xây dựng môi trường cho trẻ học tập.
* 3.5. Phối kết hợp với các bậc phụ huynh, các ban ngành, đoàn thể trong và
ngoài nhà trường để triển khai và tổ chức thực hiện tốt chuyên đề xây dựng
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non.
Công tác phối kết hợp với các bậc cha mẹ, các ban, Ngành, Đoàn thể có ý
nghĩa vô cùng quan trọng và là nhiệm vụ thiết thực của từng nhóm, lớp và trường
mầm non góp phần thực hiện tốt mục tiêu chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ. Tạo
nên sự liên kết giữa trường, lớp, nhóm và cha mẹ, cộng đồng xã hội, nhằm chia sẻ
16
kinh nghiệm, hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình CS - ND - GD trẻ, đáp ứng kịp thời
những nhu cầu phát triển của trẻ về các mặt: Thể chất, tinh thần, nhận thức, tình
cảm, thẩm mỹ, ngôn ngữ, giao tiếp ứng xử, giáo dục cá biệt…tạo các điều kiện tối
ưu cho việc thực hiện có hiệu quả chất lượng toàn diện trên trẻ. Có tác dụng lớn
tạo được sự thống nhất giữa gia đình và trường, nhóm, lớp, các đoàn thể về việc
CS - ND - GD trẻ. Tạo được sự thống nhất về nội dung, phương pháp, cách thức
tổ chức CS - ND - GD trẻ ở trường cũng như ở gia đình, tránh được những mâu
thuẫn về phương pháp CS-ND-GD trẻ. Phối hợp về nội dung thực hiện chương
trình chăm sóc bảo vệ sức khoẻ cho trẻ; thực hiện chương trình giáo dục trẻ;
phối hợp kiểm tra đánh giá công tác CS - ND - GD trẻ, CSVC, trang thiết bị, đồ
dùng, đồ chơi trong nhà trường…vv
* Về hình thức và biệp pháp phối kết hợp: Đối với nhà trường thành lập hội
cha mẹ của trường, của nhóm, lớp. Xây dựng kế hoạch hoạt động năm, tháng,
và được hội cha mẹ thông qua, thống nhất về nội dung, quy chế, nội quy, quy
định của nhà trường, nhóm, lớp, tổ chức họp phụ huynh theo định kỳ, trao đổi
trực tiếp với phụ huynh hàng ngày trong giờ đón trẻ và trả trẻ, xây dựng góc
tuyên truyền cho phụ huynh ở nhóm, lớp, lập hòm thư góp ý của cha mẹ và cộng
động về công tác ND - CS - GD trẻ ở nhóm, lớp…vv
- Từ kế hoạch tổng thể của nhà trường chỉ đạo cho ban chấp hành các nhóm
lớp xây dựng kế hoạch cho nhóm lớp thực hiện.
Ví dụ. Xây dựng kế hoạch phối hợp với các bậc cha mẹ hàng năm theo
từng tháng. Tên nhóm, lớp…
Giáo viên:………………
I. Mục đích yêu cầu:
II. Nội dung chính:
III. Kế hoạch cụ thể:
Thời
Hình thức và Biện
Nhận xét
Nội dung phối hợp
gian
pháp phối hợp
kết quả
- Huy động số lượng trẻ ra lớp - Thành lập hội cha - Thành lập
và ăn bán trú rại trường.
mẹ của nhóm, lớp
được hội
Tháng 9
phụ huynh
của lớp
Tháng 5 ...............................................
..............................
..................
Chính vì vậy tất cả mọi công việc, mọi hoạt động của trường, của các nhóm
, lớp đạt kết quả tốt, nếu không có sự ủng hộ, đóng góp và phối kết hợp thường
xuyên, chặn chẽ của phụ huynh, các đoàn thể trong và ngoài nhà trường. khi bắt
đầu triển khai chuyên đề nhà trường ngay trong buổi họp phụ huynh đầu năm
nhà trường phải thông báo rõ mục đích yêu cầu của chuyên đề với phụ huynh và
đề nghị với ban chấp hành phụ huynh trường và hội phụ huynh từng lớp bàn
biện pháp phối hợp cùng nhà trường thực hiện tốt nội dung chuyên đề.
Từng tháng nhà trường viết lên bảng thông báo từng tiêu chí, nội dung, trang
thiết bị, đồ dùng, đồ chơi, những điều kiện cần thiết để thực hiện chuyên đề, các
17
hình ảnh minh họa của trẻ đang hoạt động, trải nghiệm với môi trường giáo dục
như trẻ đang xếp hình, ghép tranh, tô tranh, chọn chữ cái, chọn số, các khối hình,
các biểu tượng để phụ huynh biết và dạy bổ sung cho trẻ thêm khi trẻ ở nhà. Bên
cạnh đó vào những ngày tết nguyên đán ngày lễ, ngày mùa thu hoạch trường mở
đợt phát động phong trào thu, lượm lặt những nguyên vật liệu phế thải, nguyên vật
liệu sẵn có ở địa phương như (nguyên vật liệu từ rơm rạ, lá khô, các loại hạt, tranh
ảnh họa báo, bình, lọ nhựa, ống hút, các sợi len sưu tầm các làn điệu dân ca, trò
chơi dân gian ở các địa phương, sáng tác bài thơ, câu chuyện, bài hát phù hợp với
trẻ trong giáo viên và phụ huynh để hỗ trợ cho chuyên đề. Phát động CBQL,
GVMN viết bài tuyên truyền có nội dung về chuyên đề. Trường xây dựng kế
hoạch có nội dung, hình thức và biện pháp cụ thể tham mưu với lãnh đạo địa
phương, phối hợp với các ban, ngành đoàn thể trong và ngoài nhà trường. Đặc
biệt là ban văn hóa xã hàng ngày đọc trên loa truyền thanh những nội dung yêu
cầu của chuyên đề, để lãnh đạo đảng chính quyền đoàn thể các bậc phụ huynh
và và nhân dân toàn xã có nhận thức đúng và phối hợp với nhà trường thực hiện
tốt chăm sóc, giáo dục, nuôi dưỡng con mình tại gia đình, đặc biệt là quan tâm
đến sự phát triển, hoàn thiện về nhân cách cũng như các lĩnh vực phát triển giáo
dục của trẻ.
Sau mỗi học kỳ, tổng kết năm học trường lại tổ chức họp, trao đổi, thảo
luận, rút kinh nghiệm trong trường, Tổ chuyên môn, về nội dung xây dựng môi
trường giáo dục trong trường mầm non, để rút ra được ưu, nhược điểm và có kế
hoạch chỉ đạo, tổ chức thực hiện cho những năm học tiếp theo
Phối kết hợp tổ chức tốt các hội thi “ đồ dùng, đồ chơi sáng tạo”, “ Hội thi Hội
khoẻ bé mầm non”, “XDMTGD lấy trẻ làm trung tâm” ở cấp trường, cấp huyện.
* Kết quả: 9/9 nhóm lớp được nhà trường tuyền truyền vận động các
đoàn thể, các nhà hảo tâm, phụ huynh đóng góp về tinh thần, vật chất như tham
gia ngày công lao động cải tạo sân, vườn, dàn cây, ủng hộ chậu cây cảnh, cây
xanh, làm vườn cổ tích, sân khấu ngoài trời ...
Đóng góp tiền để các nhà trường mua bàn ghế, tủ, ty vi, hệ thống loa tăng
âm, lát sân tổng 985,000.000đ. Với những biện pháp phối hợp chặn chẽ như
vậy, để thu hút được sự quan tâm, ủng hộ nhiệt tình, tích cực hơn nữa của các
cấp lãnh đạo và các bậc phụ huynh. Đó là một bước tiền đề, đồng thời cũng là
phương hướng để tiếp tục thực hiện tốt nội dung chuyên đề trong những năm
tiếp theo đạt kết quả cao hơn. Chính vì vậy mối quan hệ, sự phối kết hợp giữa
các bậc cha mẹ, các Ban, Ngành, Đoàn thể vớitrường là thực hiện các mục tiêu
và góp phần nâng cao chất lượng toàn diện về CS-ND- GD trẻ.
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
* Đối với hoạt động giáo dục: Cuối năm học 2017 - 2018 vào đầu tháng 5
nhà trường thành lập đoàn đi kiểm tra để đánh giá, nhận xét, khảo sát chất lượng
và xếp loại cụ thể từng nhóm, lớp theo tiêu chí thực hiện chuyên đề và đã thu
được kết quả như sau.
18
+ Đối với nhà trường: Phòng GD&ĐT đánh giá, xếp loại (Thang điểm 100)
XDKH
chỉ đạo
20đ
18
Chất
lượng
Bồi
dưỡng
CBGV
20 đ
Đầu tư
CSVCTTbị, đồ
dùng, đc.
20 đ
XD khuôn viên
trong, ngoài
nhà trường
xanh, sạch, đẹp
20 đ
XD các
MQH, môi
trường xã
hội tốt trong
nhóm, lớp
20 đ
Xếp loại chung
Tổng
Điểm
đạt
18
19
20
17
92
T
K
TB
Y
x
- Kết quả đánh giá các nhóm lớp và giáo viên như sau :
TT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Nội dung 5
Sự phối hợp
Nội dung 4
Nội dung
giữa nhà
Nội dung 2
Công tác
Nội dung 1
3
trường, cha
Xây dựng
đánh giá
Môi trường
Tổ chức
mẹ và cộng Tổng
Tên giáo viên
kế hoạch
sự phát
giáo dục
hoạt động
đồng trong điểm
giáo dục
triển của
(27 điểm)
giáo dục
giáo dục trẻ
(20 điểm)
trẻ
(25 điểm)
lấy trẻ tâm
(12 điểm)
trung tâm (16
điểm)
Lưu Ngọc Hiền
26
19
25
12
15
97
Vũ Thị Thanh
25
18
23
11
14
91
Nguyễn Thị Xinh
23
17
20
11
14
85
Mai Thị Hưng
18
15
18
11
13
75
Vũ Thị Hồng
25
17
24
11
13
90
Lưu Thị Nga
17
12
18
11
10
75
Nguyễn Thị Khoa
25
17
23
11
13
89
Lưu Thị Phương
25
17
22
11
12
88
Mai Thị Thu
19
17
18
11
11
76
Xếp
loại
Tốt
Tốt
Tốt
Khá
Tốt
Khá
Tốt
Tốt
Khá
- Đối với cháu: tổng số 212 ( trong đó nhà trẻ 47; MG 165 )
Tiêu chí 1
Nề nếp chào hỏi,
nói năng, đi đứng
thể hiện thái độ,
kỹ năng giao tiếp
tình cảm, ứng xử.
NT
34
72,3%
MG
150
91%
Tiêu chí 2
Trẻ hứng thú, tích
cực, biểu hiện khả
năng tự lực, sáng
tạo trong khi tham
gia các hoạt động ,
trải nghiệm
NT
35
74,4%
MG
155
94%
Tiêu chí 3
Trẻ hiểu nội dung,
có kiến thức, hình
thành và phát
triển kỹ năng chơi
NT
40
85%
MG
153
92,7%
Tiêu chí 4
Trẻ thực hiện đúng quy
tắc, cách chơi, luật chơi
của từng loại trò chơi,
biết phối hợp với bạn
trong khi chơi
NT
41
87,2%
MG
156
94,5%
Để đạt được kết quả trên bản thân tôi không ngừng học hỏi, tiếp tục phấn
đấu chỉ đạo nhà trường và tổ chức thực hiện tốt hơn nữa trong những năm tiếp
theo, nhằm nâng cao chất lượng toàn diện trong của nhà , giáo viên và trẻ.
* Đối với bản thân: Đã nâng cao được năng lực chuyên môn, nghiệp vụ,
kiến thức, kỹ năng sư phạm. Tích luỹ được một số kinh nghiệm về hình thức,
19
biện pháp chỉ đạo phù hợp với thực tế của nhà trường và địa phương từng đối
tượng trẻ, giáo viên, nhân viên.
* Đối với đồng nghiệp: Là một trong những tài liệu để cho các đồng
nghiệp có thể sử dụng tham khảo, lựa chọn và ứng dụng vào trong quá trình tổ
chức các hoạt động của mình đem lại hiệu quả trong giáo dục.
* Đối với nhà trường: Đối với bản SKKN của tôi được hội đồng khoa học
trường đánh giá cao, có chất lượng, nên tôi đã triển khai ra diện rộng toàn hội
đồng trường cùng lắng nghe, học hỏi, rút kinh nghiệm, được dùng làm tài liệu
lưu tại trường hàng năm.
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Qua năm chỉ đạo và tổ chức thực hiện chuyên đề, đặc biệt là năm học 2017
- 2018, trường mầm non Nga Thắng đã đạt những kết quả đó là:
- Nhận thức của lãnh đạo địa phương và các bậc phụ huynh đã hiểu rõ, sâu
sắc về mục đích ý nghĩa và tầm quan trọng của chuyên đề, từ đó mà có sự quan
tâm, đầu tư và chăm lo hơn cho nhà trường.
- Môi trường sư phạm nhà trường có sự thay đổi lớn về hình thức và nội
dung. Khuôn viên nhà khang trang sạch đẹp, sân chơi bãi tập được nâng cấp, các
phòng học kiên cố hóa, đồ dùng, đồ chơi đa dạng hóa về hình thức và chủng
loại, các khu vệ sinh đạt chuẩn yêu cầu, nhà bếp được xây dựng và cải tạo sạch
sẽ, vận hành theo hệ thống một chiều.
- Trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho công tác CS - ND - GD trẻ
đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng, phong phú về chủng loại.
- Qua quan hệ, giao tiếp, lời ăn. tiếng nói, tác phong, cử chỉ, thái độ của
toàn thể cán bộ, giáo viên và nhân viên trong trường đã thực sự mẫu mực, lịch
sự, văn minh, là tấm gương tốt cho trẻ noi theo. Các mối quan hệ trong nhà
trường giữa cán bộ quản lý với giáo viên, giữa giáo viên với phụ huynh ngày
càng gần gũi, thân thiết và đoàn kết hơn.
2. Bài học kinh nghiệm
Trong năm học 2017-2018 tôi đã ứng dụng “Một số biện pháp triển khai
và chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường
mầm non” đã mang lại hiệu quả cao, bản thân tôi tự rút ra một số bài học kinh
nghiệm như sau:
- Nhà trường xây dựng kế hoạch thực hiện nội dung chuyên đề tổng thể
theo giai đoạn 2016-2020 và kế hoạch thực hiện từng năm học. Bám vào nội
dung kế hoạch của nhà trường để chỉ đạo giáo viên cần xây dựng kế hoạch cụ
thể, sát thực, phù hợp với khă năng nhận thức của trẻ trong lớp.
- Bồi dưỡng kiến thức cho đội ngũ giáo viên, kỹ năng sư phạm, năm vững
mục đích, yêu cầu của chuyên đề lấy trẻ làm trung tâm. Để tổ chức tốt các hoạt
động trong ngày cho trẻ;
- Tạo quang cảnh khuôn viên sư phạm, xây dựng môi trường giáo dục ở
trong và ngoài nhóm, lớp, ngoài nhà trường đảm bảo nội dung, hình thức phong
20
phú, môi trường học tập thuận lợi cho trẻ. Quan tâm đến việc xây dựng cơ sở vật
chất, mua sắm trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi chung của trường cũng như của
từng nhóm, lớp, phát động phụ huynh, giáo viên, học sinh thu gom đồ dùng phế
liệu, nguyên vật liệu sẵn có địa phương, phế thải để cô và trẻ cùng làm đồ dùng,
đồ chơi sáng tạo .phong trào và tổ chức tốt “Hội thi đồ dùng, đồ chơi sáng tạo”
cần có sự quan tâm ủng hộ và đóng góp của nhiều lực lượng trong và ngoài nhà
trường. Nhà trường, gia đình và các đoàn thể luôn có mối quan hệ thường xuyên
chặt chẽ để cùng tuyên truyền vận động trẻ đến trường để thống nhất nội dung
chăm sóc nuôi dưỡng theo khoa học. Ủng hộ nhà trường về vật chất tinh thần,
cùng tổ chức tốt các hội thi cho cô và trẻ trong nhà trường, nâng cao chất lượng
toàn diện chăm sóc - nuôi dưỡng - giáo dục trẻ tại trường mầm non Nga Thắng.
2. Kiến nghị
* Đối Phòng giáo dục và ĐT: Trong các năm học cần duy trì và tổ chức tốt
các hội thi cho GV và cháu, qua các hội thi này nhằm để nâng cao nhận thức,
trách nhiệm, năng lực chuyên môn cho CBQL, GV, NV và nâng cao kết quả chất
lượng toàn diện về CS - ND - GD trẻ trong trường mầm non.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Hiệu trưởng
Nga Thắng, ngày 10 tháng 4 năm 2018
Tôi xin cam đây là sáng kiến kinh
nghiệm của mình viết, không sao
chép nội dung của người khác.
Người viết
Nguyễn Thị Tuyết
Nguyễn Thị Tuyết
21
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Chương trình giáo dục mầm non (Ban hành kèm theo Thông tư số
28/2016/TT-BGDĐT ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và
Đào tạo).
2. Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non: Từ 3-36 tháng
tuổi; Mẫu giáo bé 3-4 tuổi; Mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi; Mẫu giáo lớn 5-6 tuổi
(Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam).
3. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên mầm non theo các chu kỳ
(Vụ Giáo dục mầm non).
4. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho cán bộ quản lý và giáo viên mầm non
theo các năm học 2016-2018
(Bộ Giáo dục và Đào tạo- Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam)
5. Tâm lý học, giáo dục học các độ tuổi.
6. Tạp chí Giáo dục mầm non số 4 năm 2016 (Bộ Giáo dục và Đào tạo)
Về sửa đổi bổ sung một số nội dung chương trình giáo dục mầm non
7. Hướng dẫn thực hành áp dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong
trường mầm non (Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam).
8. Tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mầm non - Nguyễn Thị Thanh Hà (2012),
NXB Giáo dục.
9. Công văn số 2495/UBND - GDMN về việc hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ
năm học 2017-2018, và bậc học mầm non, ngày 06 tháng 9 năm 2017 của Sở
GD&ĐT Thanh Hóa...
22
DANH MỤC CÁC ĐỀ TÀI SKKN ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG
ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT , CẤP SỞ GD&ĐT
ĐÁNH GIÁ ĐẠT TỪ LOẠI C TRỞ LÊN.
Họ và tên tác giả: Nguyễn Thị Tuyết
Chức vụ và đơn vị công tác: Trường Mầm Non Nga Thắng
TT
1
2
3
Tên đề tài SKKN
Một số biện pháp chỉ đạo nâng
cao chất lượng xây dựng MTGD
cho đội ngũ trường mầm non Nga
Hưng
Nâng cao chất lượng chỉ đạo xây
dựng MTGD ở trường mầm non
Nga Hưng
Một số kinh nghiệm nâng cao
chất lượng đội ngũ giáo viên
thông qua kiểm tra hoạt động day
học ở trường mầm non Nga Hưng
Cấp đánh giá
xếp loại
PhòngGD&ĐT
- Sở GD&ĐT
PhòngGD&ĐT
- Sở GD&ĐT
PhòngGD&ĐT
- Sở GD&ĐT
Kết quả
đánh
giá xếp
loại
Năm học
đánh giá
xếp loại
A
C
2009-2010
A
C
2011-2012
A
C
2014-2015
23
Ảnh 1.Tập huấn chuyên đề xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm
TRƯỜNG MẦM NON NGA THẮNG
Ảnh 2 : Cô và trẻ đang quan sát có mục đích
Ảnh 3. Cô cùng trẻ chăm sóc vườn rau
24
Ảnh 4 vườn cổ tích : Truyện Ông Gióng
Ảnh 5. Trường xanh sạch đẹp có trang bị thùng rác BVMT
Ảnh 6: Tổ chức các vận động cho trẻ
25