skkn biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động nhận biết cho trẻ nhà trẻ tại trường mầm non nga mỹ

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
"Chính những đứa trẻ tạo nên người lớn, và không người lớn nào tồn tại mà
không được tạo nên từ đứa bé trước kia. Vì vậy chúng ta cần coi trẻ nhỏ như là
chìa khóa mở cánh cửa vận mệnh của tương lai chúng ta" (theo Maria
Montessori) [1].
Những năm đầu đời đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình thành
nhân cách và phát triển năng lực của trẻ, bởi tuy trẻ bẩm sinh đã có khả năng
tiếp thu học tập, não bộ đã được lập trình để tiếp nhận các thông tin cảm quan và
từ đó sử dụng nó hình thành hiểu biết và giao tiếp với thế giới bên ngoài. Việc
được hưởng sự chăm sóc và phát triển tốt từ lứa tuổi trẻ thơ sẽ góp phần tạo nền
móng vững chắc cho sự phát triển trong tương lai của trẻ.
Giáo dục mầm non là cấp học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân,
nó giúp trẻ nhỏ phát triển đầy đủ về thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm xã
hội và thẩm mỹ ngay từ những bước chân đầu đời chập chững. Những kỹ năng
mà trẻ được tiếp thu qua chương trình chăm sóc giáo dục mầm non tại ngôi
trường sẽ là nền tảng cho việc học tập và thành công sau này của trẻ. Lứa tuôi
mầm non là "giai đoạn vàng"[1] phát triển của trẻ đặc biệt là độ tuổi nhà trẻ đây
là giai đoạn "khả năng tiềm tàng vô biên"[1], trẻ bắt đầu hình thành ngôn ngữ
"thời kỳ phát cảm ngôn ngữ"[2], trẻ tò mò thích tìm hiểu, khám phá thế giới
xung quanh; nếu chúng ta có phương pháp để khai thác triệt để thì trẻ sẽ phát
triển một cách toàn diện.
Hoạt động nhận biết là một hoạt động phát triển nhận thức cho trẻ nhà trẻ
hữu hiệu nhất, thông qua hoạt này trẻ được thõa mãn nhu cầu nhận biết, tìm
hiểu, khám phá, phát hiện những điều mới lạ về thế giới xung quanh một cách
cụ thể và chính xác, từ đó cảm giác, tri giác, ngôn ngữ của trẻ phát triển đầy đủ,
trẻ nắm vững các hành động với đồ vật và lĩnh hội được phương thức sử dụng
của đồ vật.
Chúng ta cần nuôi dưỡng tính tò mò, thích tìm hiểu khám phá thế giới xung
quanh của trẻ bằng cách: cung cấp các đồ chơi, nguyên vật liệu mới, đồng thời
hỗ trợ trẻ trải nghiệm, khám phá tạo cơ hội cho trẻ sử dụng các giác quan để

nhận biết, tìm hiểu khám phá thế giới xung quanh; trò chuyện với trẻ về những
gì trẻ nhìn, nghe, sờ, ngửi, nếm và chia sẻ với trẻ sự hài lòng, niềm vui thích khi
được nhận biết, khám phá thế giới xung quanh. Hoạt động nhận biết màu sắc
(xanh-đỏ), kích thước (to-nhỏ) được tiến hành tích hợp với các hoạt động nhận
biết một số đồ dùng đồ chơi quen thuộc và các hoạt động nhận biết một số con
vật, quả quen thuộc[3].
Sau khi nghiên cứu và nhận thức rõ tầm quan trọng của "Hoạt động nhận
biết" đối với sự phát triển của trẻ độ tuổi nhà trẻ. Để giúp giáo viên tổ chức tốt
"Hoạt động nhận biết" tạo cơ hội cho trẻ nhận biết, khám phá, phát huy tính tích
cực, bộc lộ hết khả năng, thõa mãn nhu cầu nhận biết, nhu cầu tìm hiểu khám
phá thế giới xung quanh, cung cấp vốn từ, phát triển ngôn ngữ rõ ràng mạch lạc,
từ đó phát triển toàn diện cho trẻ đặt nền móng vững chắc cho các chủ nhân
1


tương lai của đất nước, Tôi quyết định đi sâu nghiên cứu và làm sáng kiến “Biện
pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động nhận biết cho trẻ Nhà
trẻ tại trường Mầm non Nga Mỹ”.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Tìm ra một số biện pháp nhằm:
- Nâng cao nhận thức, năng lực chuyên môn cho bản thân và đội ngũ giáo
viên để tổ chức các hoạt động nhận biết đạt hiệu quả cao.
- Chỉ đạo cải tiến nâng cao chất lượng tổ chức "Hoạt động nhận biết" cho
trẻ nhà trẻ tại trường mầm non xã Nga Mỹ, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
- Phó hiệu trưởng, giáo viên nhà trẻ Trường mầm non Nga Mỹ
- Trẻ Nhà trẻ 18-24, 24-36 tháng tuổi Trường mầm non Nga Mỹ
1.4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu
- Phương pháp quan sát

- Phương pháp đàm thoại
- Phương pháp thực nghiệm
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến
Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý của trẻ nhà trẻ ở giai đoạn này cảm giác,
tri giác của trẻ đã được phát triển nhờ việc trẻ biết đi và thực hiện các hành
động với đồ vật. Việc xuất hiện ngôn ngữ đã làm cho cảm giác của trẻ trở nên
chính xác và có căn cứ hơn: Trẻ phân biệt được màu xanh- màu đỏ, kích thước
to - nhỏ. Trẻ bắt đầu tri giác thuộc tính của đồ vật xung quanh, nắm được các
mối quan hệ đơn giản nhất của đồ vật. Đối với độ tuổi 24-36 tháng tuổi cảm
giác tri giác được phát triển đầy đủ hơn nhờ nắm vững các hành động với đồ vật
và lĩnh hội phương thức sử dụng của đồ vật, trẻ phản ánh thuộc tính của sự vật,
hiện tượng xung quanh đa dạng hơn, phù hợp hơn, tri giác rõ nét về màu sắc,
hình dạng, kích thước... Tuy nhiên khả năng lĩnh hội chuẩn cảm giác vẫn còn
hạn chế [4].
Đây là giai đoạn “Tiền ngôn ngữ” giai đoạn mà ngôn ngữ của trẻ đang hình
thành và phát triển rất nhanh, trẻ rất ham nói. Trẻ thường có nhiều thắc mắc
trước những sự vật, hiện tượng mà trẻ nhìn thấy, nghe thấy. Trẻ luôn đặt ra rất
nhiều câu hỏi như: Ai đây? Cái gì? Con gì? Tiếng gì? Màu gì? Để làm gì?..
Chính vì vậy thông qua hoạt động "nhận biết" trẻ sẽ được thoả mãn nhu cầu
nhận biết, nhu cầu tìm hiểu, khám phá thế giới xung quanh[5]. Trẻ nhận biết
được tên gọi, chức năng một số bộ phận cơ thể của con người; Tên gọi, đặc
điểm nổi bật, công dụng và cách sử dụng một số đồ dùng, đồ chơi, phương tiện
giao thông quen thuộc với trẻ; Tên gọi và đặc điểm nổi bật của một số con vật,
hoa, quả quen thuộc với trẻ; Một số màu cơ bản (đỏ, vàng, xanh), kích thước
(to-nhỏ), hình dạng (tròn, vuông), số lượng (một-nhiều) và vị trí trong không
2

gian (trên-dưới, trước-sau) so với bản thân trẻ; Bản thân và những người gần
gũi[4].
Trẻ độ tuổi nhà trẻ bước vào giai đoạn chuyển tiếp từ gia đình đến môi
trường mới là trường mầm non, từ vòng tay của ông bà bố mẹ đến với cô và các
bạn. Đây là điểm khởi đầu cho việc thích nghi cho sự thay đổi từ môi trường
quen thuộc sang một môi trường hoàn toàn mới lạ nên trẻ còn quấy khóc, rụt rè,
chưa mạnh dạn hoạt động cùng cô cùng bạn vì vậy cán bộ giáo viên mầm non
chúng ta cần phải làm gì? phải thực sự là người mẹ thứ 2 nâng bước cho trẻ
bước vào đời, thực sự tâm huyết với nghề, nghiên cứu tìm tòi để đưa ra các giải
pháp phù hợp với đặc điểm của từng trẻ để có phương pháp biện pháp dạy phù
hợp gây được hứng thú cho trẻ lôi cuốn trẻ vào hoạt động.
Vậy làm thế nào để chỉ đạo giáo viên tổ chức "Hoạt động nhận biết" cho
trẻ nhà trẻ thực sự có hiệu quả, lôi cuốn và hấp dẫn được trẻ để trẻ nhận biết,
lĩnh hội tri thức nhanh, chính xác và hứng thú, phát huy tối đa khả năng tiềm
tàng của trẻ là một bài toán khó đối với Tôi và các giáo viên nhà trẻ. Đây chính
là vấn đề quan trọng đòi hỏi phải được quan tâm cải thiện cấp bách.
2.2. Thực trạng của vấn đề
Trong quá trình nghiên cứu và làm sáng kiến Tôi đã gặp không ít những
thuận lợi và khó khăn sau:
2.2.1.Thuận lợi:
- Trường mầm non Nga Mỹ là trường chuẩn quốc gia nên có đầy đủ trang
thiết bị, đồ dùng đồ chơi phục vụ cho công tác giảng dạy đặc biệt là hoạt động
nhận biết của trẻ nhà trẻ.
- Có hội phụ huynh luôn quan tâm đến các hoạt động của nhà trường đặc
biệt là chi hội phụ huynh của 3 nhóm trẻ, đã đầu tư đồ dùng đồ chơi cho con em
mình đầy đủ, hưởng ứng mọi phong trào của trường của nhóm đề ra.
- Trường mầm non Nga Mỹ có đội ngũ cán bộ, giáo viên 100% đạt trình
độ chuẩn và trên chuẩn. Cán bộ giáo viên năng nổ, nhiệt tình trong công tác
chăm sóc giáo dục trẻ, coi trẻ như con em mình.
- Bản thân là một quản lý còn trẻ, được tiếp thu đầy đủ các chuyên đề,

chia sẻ kinh nghiệm với bạn bè đồng nghiệp luôn tham khảo sách báo, tập san,
các thông tin đại chúng,… để tìm ra các phương pháp, biện pháp chỉ đạo giáo
viên tổ chức tốt các hoạt động trong ngày đặc biệt là hoạt động nhận biết cho trẻ
nhà trẻ, phù hợp với trẻ ở trường, nhóm lớp mình, giúp trẻ tích cực tham gia các
hoạt động học tập và vui chơi.
2.2.2 Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi trường, lớp tôi cũng gặp không ít những khó
khăn trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ và đặc biệt là việc tổ chức tổ chức
hoạt động nhận biết cho trẻ nhà trẻ.
- Giáo viên tổ chức các hoạt động giáo dục chưa linh hoạt, chưa thu hút
được trẻ, chưa phát huy được tính tích cực của trẻ, đặc biệt là trong tổ chức hoạt
động nhận biết.

3


- Trường nằm gần khu công nghiệp Hàn Quốc, đa số phụ huynh là công
nhân khu công nghiệp đi làm từ sớm và về nhà muộn, con cái thường giao cho
ông bà đưa đón. Vì vậy sự quan tâm của phụ huynh đối với trẻ không được
thường xuyên và chu đáo.
- Đôi với trẻ đây là điểm khởi đầu cho việc thích nghi sự thay đổi từ môi
trường quen thuộc sang môi trường mới hoàn toàn, từ gia đình đến với trường,
nhóm trẻ, từ bố mẹ đến với cô giáo và các bạn, trẻ còn bỡ ngỡ với các hoạt động
học và chơi ở lớp, còn quấy khóc, chưa mạnh dạn tham gia vào các hoạt động
cùng cô, cùng bạn.
2.2.3. Kết quả của thực trạng:
Bảng khảo sát thực trạng đối với giáo viên (Xem phụ lục 1)
Bảng khảo sát thực trạng đối với trẻ (Xem phụ lục 2)
Kết quả trên cho ta thấy chất lượng hiệu quả khi tổ chức hoạt động nhận
biết cho trẻ chưa cao, hình thức và phương pháp tổ chức chưa linh hoạt. Đối với

Trường chuẩn quốc gia với kết quả khảo sát đó Tôi luôn trăn trở suy nghĩ mình
phải có biện pháp chỉ đạo như thế nào để cho việc tổ chức "Hoạt động nhận
biết" của giáo viên cho trẻ đạt kết quả cao hơn.
2.3. Giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
"Hoạt động nhận biết" là một hoạt động không thể thiếu trong hoạt động
Chơi - Tập có chủ định của độ tuổi nhà trẻ nó là một trong những hoạt động phát
triển nhận thức hữu hiệu nhất, hoạt động này giúp trẻ nhận biết, khám phá về thế
giới xung quanh. Thông qua hoạt động này cảm giác, tri giác, tư duy, ngôn ngữ
của trẻ phát triển mạnh mẽ. Để chỉ đạo giáo viên tổ chức tốt "Hoạt động nhận
biết" thõa mãn nhu cầu nhận biết, nhu cầu tìm hỉểu, khám phá của trẻ nhà trẻ,
sau đây là các biện pháp và cách tổ chức thực hiện Tôi đã đưa ra trong quá trình
làm sáng kiến:
2.3.1. Chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục phong phú nhằm tổ chức
tốt hoạt động nhận biết cho trẻ.
Đối với trẻ nhà trẻ sự tưởng tượng được xuất hiện trên nền tảng của biểu
tượng về sự vật hiện tượng... mà trẻ có được nhờ sản phẩm của tri giác. Vì vậy
môi trường cho trẻ hoạt động là nơi có nguồn thông tin phong phú, khuyến
khích tính độc lập và hoạt động tích cực của trẻ. Để cung cấp nguồn thông tin
tạo cơ hội cho trẻ nhà trẻ được nhận biết, được tri giác trực tiếp, tri giác một
cách rõ nét, chính xác về sự vật hiện tượng xung quanh trẻ, trẻ bộc lộ hết khả
năng, năng lực của mình trong hoạt động nhận biết thì việc đầu tiên chúng ta cần
phải xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động.
* Môi trường bên ngoài
Môi trường cho trẻ hoạt động "nhận biết" sẽ là một môi trường hấp dẫn
lôi cuốn trẻ nếu chúng ta biết nắm bắt và tận dụng tất cả các yếu tố có sẵn trong
thiên nhiên, tác động vào chúng qua quan sát, tìm hiểu, vui chơi của trẻ trong
các tình huống.
Trường Tôi là trường chuẩn quốc gia nên diện tích sân vườn được quy
hoạch, thiết kế phù hợp. Để luôn có môi trường tự nhiên xanh - sạch - đẹp an
4

toàn cho trẻ hoạt động đặc biệt là hoạt động nhận biết cho trẻ nhà trẻ, đầu năm
học 2017- 2018 tôi lên kế hoạch chỉ đạo giáo viên xây dựng vườn thiên nhiên
của bé, xây dựng vườn rau của bé trong vườn trường. Tôi tận dụng các khu đất
trống của vườn trường chia đều cho các nhóm lớp trồng rau theo mùa lấy rau
sạch ăn và tạo môi trường tự nhiên để trẻ được hoạt động nhận biết, quan sát về
các loại rau, theo dõi sự phát triển của cây rau từ lúc làm đất, gieo hạt, nảy mầm
được cùng cô chăm sóc rau như nhổ cỏ, tưới nước, vun xới đến khi rau xanh tốt
và được thu hoạch.
Trồng và xây dựng vườn thiên nhiên của bé, chỉ đạo giáo viên kêu gọi
phụ huynh ủng hộ các phế liệu sẵn có của gia đình như: Lốp xe ô tô, lốp xe máy,
xe đạp hỏng, chai lọ... đem đến để sơn, cắt tạo thành bông hoa, những con vật
ngộ nghĩnh để trồng hoa, cây cảnh trong vườn thiên nhiên. Phát động tết trồng
cây đến cán bộ, giáo viên và các bậc phụ huynh. Kêu gọi phụ huynh ủng hộ cây
cảnh, chậu cảnh để trồng trong sân trường.
Tạo khu vui chơi với cát, nước và các vật liệu thiên nhiên: Bố trí hố cát,
sỏi, chậu nước và các vật liệu như: chai lọ, hộp, ô tô tải, rổ thìa, bát, cân, xà
phòng, giấy gấp thuyền, phẩm màu, khuôn, xốp... để trẻ được hoạt động trải
nghiệm: Thí nghiệm vật chìm nổi, xây lâu đài bằng cát, vẽ ngón tay trên cát, đào
xới, in xới, tạo sản phẩm bằng khuôn,...
Tất cả là nhằm tạo môi trường tự nhiên cho trẻ hoạt động khám phá trong
"Hoạt động nhận biết".
Hình ảnh: Vườn rau và vườn thiên nhiên của bé (Xem phụ lục 3)
* Môi trường trong nhóm lớp
Nhằm kích thích tính tò mò ham hiểu biết của trẻ, tôi chỉ đạo giáo viên
ngoài việc xây dựng môi trường giáo dục trong nhóm lớp theo đúng chủ đề và
các khu vực hoạt động phù hợp với chủ đề thực hiện, tận dụng các mảng tường
trống để trang trí tranh ảnh xung quanh lớp, chuẩn bị đồ dùng đồ chơi, làm đồ
dùng đồ chơi phù hợp với chủ đề để làm nổi bật lên chủ đề đang thực hiện, vì

đối với trẻ nhà trẻ tư duy trực quan chiếm ưu thế.
Mỗi nhóm lớp Tôi chỉ đạo giáo viên trang trí, sắp xếp đồ dùng đồ chơi
phù hợp với chủ đề, độ tuổi của nhóm lớp mình sao cho trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ
cất, dễ hoạt động.
- Đối với nhóm 18-24 tháng tuổi tôi chỉ đạo giáo viên bố trí sắp xếp các
góc trong lớp phù hợp với độ tuổi và chủ đề thực hiện:
Ở độ tuổi này trẻ hình thành trí nhớ hình ảnh, vì vậy tranh ảnh đồ dùng đồ
chơi của trẻ cần rõ nét về màu sắc, chuẩn về đối tượng, kiến cấp cung cấp đến
trẻ cần chính xác.
Ví dụ: Chủ đề : “Mẹ và những người thân yêu của bé”
Để trẻ nhận biết về những người thân yêu của mình, chỉ đạo giáo viên tận
dụng các mảng tường trống để trang trí tranh ảnh về gia đình xung quanh nhóm
lớp (Hình ảnh về mẹ và các thành viên trong gia đình, hình ảnh công việc của
mẹ hằng ngày, hình ảnh các đồ dùng trong gia đình...). Tôi chỉ đạo giáo viên cho
trẻ khám phá các bức tranh vào hoạt động đón trẻ, trả trẻ, hoạt động chơi- tập...
5


Trò chuyện với trẻ về các bức tranh, ảnh xung quanh lớp từ đó giúp trẻ nhận biết
về những người thân yêu của mình.
+ Ai đây? (Trẻ trả lời: Ông, bà, bố mẹ, và bé.)
+ Mẹ đang làm gì? (Nấu cơm)
...
Cô lồng ghép giáo dục trẻ hiếu kính, lễ phép với ông bà cha mẹ và những
người lớn tuổi, biết yêu thương những người xung quanh.
Đồ dùng đồ chơi trong lớp cũng là một phương tiện để tổ chức hoạt động
nhận biết cho trẻ.
Ví dụ: Đồ dùng đồ chơi ở khu vực đóng vai, cô trò chuyện với trẻ về các
đồ dùng trong gia đình ở góc giúp trẻ nhận biết được các đồ dùng như xoong
nồi, bát, đĩa, thìa....

Hay đến khu vực vận động cô hỏi trẻ về các đồ dùng như: bóng, vòng,
gậy, bập bênh... để trẻ trả lời
Khi trẻ trả lời cô động viên khuyến khích trẻ và giúp đỡ khi trẻ gặp khó
khăn. Từ đó cô giới thiệu về chủ đề đang thực hiện, cung cấp kiến thức, bổ sung
kiến thức về tên gọi, đặc điểm, công dụng của tranh ảnh, đồ dùng đồ chơi và một
số kinh nghiệm hoạt động cho trẻ.
- Đối với nhóm 24-36 tháng:
Trẻ độ tuổi này đã biết xác lập các mối quan hệ chưa có sẵn giữa các đồ
vật để giải quyết nhiệm vụ đơn giản và bắt đầu biết sử dụng các thao tác của tư
duy như: so sánh, phân tích, tổng hợp, phân loại, khái quát hóa dưới hình thức
sơ đẳng nhất như: so sánh cái này to hơn cái kia hay chia ra làm nhiều phần...Vì
vậy đồ dùng đồ chơi cho độ tuổi này cần phong phú và đa dạng hơn so với độ
tuổi trước để trẻ được nhận biết, khám phá và trải nghiệm. Nên tôi chỉ đạo giáo
viên sử dụng các hình ảnh trang trí có nội dung rõ ràng, màu sắc đẹp và hình ảnh
sống động, đồ dùng đồ chơi đẹp, an toàn mang tính thẫm mỹ, tính giáo dục cao.
Chỉ đạo giáo viên khi trang trí, tranh ảnh phải được treo ngang tầm mắt
trẻ không cao, không thấp quá để trẻ quan sát, hoạt động, khám phá dễ dàng
hơn. Đồ dùng, đồ chơi để sao cho trẻ dễ lấy, dễ cất.
Hình ảnh: Môi trường trong lớp (Xem phụ lục 4)
Kết quả đạt được: Môi trường cho trẻ hoạt động nhận biết mà Tôi cùng
với cán bộ giáo viên trong trường, hội cha mẹ học sinh, xây dựng thực sự là nơi
có nguồn thông tin phong phú, kích thích tính tò mò ham hiẻu biết của trẻ, đảm
bảo tính thẩm mỹ, khoa học, xanh- sạch- đẹp và an toàn. Trẻ tích cực tham gia
vào hoạt động nhận biết tìm hiểu, khám phá và vui chơi.
2.3.2. Bồi dường kiến thức nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động nhận
biết cho giáo viên nhà trẻ.
Bồi dưỡng kiến thức cho giáo viên là một hoạt động không thể thiếu trong
kế hoạch hoạt động chuyên môn của nhà trường hằng năm. Đầu năm học 20172018 Tôi cùng ban giám hiệu nhà trường đã xây dựng kế hoạch bồi dưỡng
chuyên môn cho cán bộ giáo viên trong trường. Đặc biệt là bồi dưỡng kiến thức
để nâng cao chất lượng tổ chức tốt hoạt động Chơi- Tập có chủ định "Hoạt động

6


nhận biết" cho giáo viên nhà trẻ, nhằm phát triển tối đa "khả năng tiềm tàng vô
biên"[1] của trẻ.
Như chúng ta đã biết "Hoạt động nhận biết" là một trong những hoạt động
phát triển nhận thức cho trẻ nhà trẻ hữu hiệu nhất nó cung cấp cho trẻ những
kiến thức cần thiết về sự vật, hiện tượng gần gũi xung quanh trẻ, giúp trẻ nhận
biết về: Một số bộ phận cơ thể con người, một số đồ dùng đồ chơi, một số
phương tiện giao thông quen thuộc, một số con vật hoa quả quen thuộc, một số
màu cơ bản, kích thước hình dạng, số lượng, vị trí trong không gian, bản thân,
người gần gũi.
Để giáo viên nhà trẻ tổ chức tốt hoạt động này Tôi đã lên kế hoạch và bồi
dưỡng kiến thức cho giáo viên thông qua các buổi chuyên đề, họp chuyên môn,
hội thảo, chỉ đạo xây dựng tiết mẫu để tất cả giáo viên trong tổ đều được dự và
rút kinh nghiệm.
Đối với trẻ độ tuổi này nhận thức của trẻ về mọi vật còn sơ khai, còn mờ
nhạt vì vậy làm thế nào để trẻ nhận biết mọi vật được rõ nét và chính xác. Tôi
chỉ đạo giáo viên dựa vào ưu thế của hoạt động này và đặc điểm, khả năng của trẻ ở
từng độ tuổi để tổ chức hoạt động giáo dục một cách phù hợp. Và để tổ chức tốt
"Hoạt động nhận biết" cho trẻ nhà trẻ giáo viên phải tuân theo các bước sau:
Bước 1: Tạo hứng thú cho trẻ đến với hoạt động nhận biết
Để tổ chức bước này Tôi chỉ đạo giáo viên lôi cuốn trẻ vào hoạt động bằng
cách tạo ra các tình huống có vấn đề hoặc gây hứng thú cho trẻ bằng bài hát, bài
thơ, câu đố, bằng yếu tố chơi...
Ví dụ: Với chủ đề "Cây, hoa quả thơm và những bông hoa đẹp" độ tuổi 24-36
tháng tuổi, giáo viên cho quả vào một cái túi cho trẻ lên sờ, ngửi và đoán tên quả
hoặc tạo tình huống "Hôm nay sinh nhật búp bê, búp bê rất thích quả màu đỏ", sau
đó cho trẻ nhận biết màu đỏ...
Bước 2: Cung cấp biểu tượng về đối tượng nhận biết kết hợp hành động,

"thao tác mẫu" thông qua rèn luyện và phối hợp các giác quan để trẻ nhận biết
Chỉ đạo giáo viên cho trẻ quan sát đối tượng nhận biết từ tổng quát đến chi tiết
(nhận biết tên gọi, một số đặc điểm nổi bật: con mèo, lông mượt, bắt chuột, kêu
meo meo... Thao tác trực tiếp (sờ mó, cầm nắm, ngửi...)
Ví dụ: Chủ đề "Cây hoa quả thơm và những bông hoa đẹp" đề tài: "nhận biết
quả cam" giáo viên cho trẻ dùng mắt nhìn (màu sắc, hình dạng bên ngoài, bên trong
hạt, múi, tép), dùng mũi ngửi (mùi thơm), miệng nếm (vị chua, ngọt), dùng tay để
sờ (vỏ nhẵn hay sần sùi)...
Cho trẻ biết tên gọi, một số đặc điểm nổi bật của đối tượng đó bằng cách hỏi
để trẻ trả lời. Nếu trẻ chưa biết cô nói cho trẻ biết và hỏi trẻ để trẻ nhắc lại, giáo
viên hướng dẫn cụ thể kết hợp giữa các phương tiện trực quan để trẻ hiểu và nhận
biết được. Tùy từng độ tuổi của trẻ mà giáo viên hướng dẫn cụ thể hay khái quát ở
các mức độ khác nhau.
Bước 3: Tổ chức luyện tập, củng cố
Chỉ đạo giáo viên khuyến khích, tạo cơ hội để cá nhân trẻ được thực hành,
luyện tập bằng tất cả các giác quan dưới các hình thức khác nhau.
7


Ví dụ: Khi tổ chức trò chơi luyện tập, đầu tiên giáo viên gọi tên đối tượng yêu
cầu trẻ lấy và giơ lên, lần 2 cô nêu đặc điểm và yêu cầu trẻ chọn đối tượng có đặc
điểm vừa nêu, lần 3 yêu cầu trẻ nhắm mắt và sờ để tìm đối tượng cô yêu cầu...
Tùy vào từng hoạt động cụ thể mà giáo viên lựa chọn hình thức tổ chức cho
phù hợp và bao quát, trợ giúp trẻ khi cần thiết. Đảm bảo có sự phối hợp, xen kẽ hợp
lý giữa nội dung có tính chất động với nội dung có tính chất tĩnh
Bước 4: Động viên khuyến khích trẻ liên hệ thực tế
Chỉ đạo giáo viên tùy vào nội dung nhận biết giáo viên liên hệ giáo dục trẻ và
kết thúc hoạt động nhẹ nhàng bằng những lời động viên, khích lệ dựa trên kết quả
quá trình trẻ tham gia hoạt động
Ví dụ: Tùy từng đề tài cô yêu cầu trẻ liên hệ thực tế: kể những loại quả mà

con đã được ăn, loài hoa mà con biết, đồ dùng đồ chơi của con, con vật con biết ...
Hay khuyến khích trẻ sắp xếp các đồ dùng đồ chơi thành nhóm theo yêu cầu,
giữ gìn đồ chơi sạch đẹp, không chơi ở nơi phương tiện giao thông hoạt động...
Thay đổi linh hoạt trong cách tổ chức, hình thức tổ chức theo cá nhân, theo
nhóm một cách phù hợp.
Trường mầm non Nga Mỹ có 3 nhóm trẻ trong đó có 2 độ tuổi: 1 nhóm 1824 tháng tuổi và 2 nhóm 24-36 tháng tuổi, ở độ tuổi nào thì giáo viên thực hiện theo
chương trình của độ tuổi đó:
* Đối với nhóm 18-24 tháng tuổi:
Ở độ tuổi này ngôn ngữ và khả năng hành động với đồ vật đã phát triển nhờ
đó trẻ đã có khả năng nghe và trả lời được các câu hỏi đơn giản của cô. Song các
hướng dẫn của giáo viên vẫn cần cụ thể, chi tiết và gắn với từng cá nhân để trẻ thực
hiện hiệu quả. Khi nói tên đồ vật giáo viên cần chỉ vào đồ vật đó và nói một cách rõ
ràng, nhiều lần để trẻ nhận biết, giáo viên có thể cầm tay trẻ hướng dẫn trực tiếp
các hành động với đồ vật, nếu trẻ chưa biết thì giáo viên có thể hướng dẫn lại và
yêu cầu trẻ làm theo. Tôi chỉ đạo giáo viên tạo cơ hội cho trẻ được nhận biết bằng
tất cả các giác quan qua thực hành, thao tác trực tiếp với đồ vật, nghe và nhận biết
âm thanh, bắt trước tiếng kêu của một số con vật (gà gáy ò ó o, mèo kêu meo meo,
chó sủa gâu gâu...), tiếng kêu của đồ vật (ô tô kêu bim bim, đồng hồ kêu tích tắc,
điện thoại kêu reng reng...), dạy trẻ chơi một số trò chơi như: tìm đồ chơi theo yêu
cầu, cho trẻ nhìn, sờ nắn, lắc, gõ đồ dùng, đồ chơi để nghe âm thanh, thả đồ vật
vào, chuyển đồ vật ra...
Chỉ đạo giáo viên cho trẻ được luyện tập nhận biết đối tượng nhận biết qua
hình thức trực quan gián tiếp như: tranh ảnh, máy tính (đặc biệt đối với những đồ
vật không thể trực tiếp hành động với vật thật con vật, phương tiện giao thông... để
trẻ quan sát cách vận động, nơi hoạt động...). Đối với vật thật hoặc mô phỏng có
chất liệu khác nhau (nhựa, vải, đất sét)... giáo viên cho trẻ trải nghiệm bằng tất cả
các giác quan (mắt nhìn màu sắc, tay sờ, miệng nếm...). Khuyến khích trẻ diễn đạt
bằng lời nói kết quả của những cảm giác tri giác của trẻ. Ví dụ: Ăn chuối ngọt, ăn
cam chua...
Tùy thuộc vào khả năng của trẻ nhóm lớp mình, địa phương mình mà chỉ đạo

giáo viên lựa chọn đối tượngcho trẻ nhận biết phù hợp. Khi cho trẻ nhận biết tên
8


gọi và một vài đặc điểm nổi bật của đối tượng giáo viên cho trẻ quan sát vật thật
(hoặc đồ chơi), đồng thời khuyến khích trẻ dùng các giác quan và hành động cụ thể
để tìm hiểu và biểu thị bằng lời nói kết quả tìm hiểu đặc điểm nổi bật của đồ vật.
Ví dụ: Nhận biết quả cam: "Đây là quả cam, quả cam tròn, bên trong có nhiều
hạt". Sau đó giáo viên hỏi trẻ: "Quả gì đây? quả cam thế nào?...". Nếu trẻ không nói
được thì giáo viên nói chậm và yêu cầu trẻ nhắc lại cả câu.
Cách tổ chức một hoạt động nhận biết đối với trẻ 18-24 tháng tuổi cụ thể:
Ví dụ: Nhận biết "quả xoài"
Bằng nhiều thủ thuật giáo viên nghiên cứu, lựa chọn cách giới thiệu bài cho
phù hợp gây được hứng thú cho trẻ. Giáo viên có thể bọc quả chuối trong khăn, túi
vải, hay để trong hộp kín và cho trẻ đoán xem có gì trong đó.
Cho trẻ sờ nắn, ngửi đoán xem trong khăn, túi (hộp) có gì? cho một trẻ mở
khăn, túi (hộp) lấy ra quả xoài và giơ lên cho các bạn xem, lần lượt trẻ được nhìn,
sờ, ngửi quả xoài. Giáo viên hỏi trẻ:
+ Đây là quả gì?
+ Quả xoài màu gì?
+ Quả xoài có mùi gì? (cho trẻ ngửi quả xoài)
+ Sờ vỏ xoài con có cảm giác gì? (cho trẻ sờ tay vào quả xoài)
Giáo viên vừa cắt xoài vừa nói với trẻ: Bên trong có gì? hạt thế nào, cho trẻ ăn
xoài để trẻ cảm nhận được vị ngọt của xoài. Sau đó hỏi trẻ:
+ Con vừa ăn quả gì?
+ Ăn xoài có vị gì?...
Cho trẻ chơi nhặt xoài bỏ vào đĩa: Tặng cho mỗi trẻ một rổ đồ chơi các loại
quả và đĩa, trong đó có 2-3 quả xoài và yêu cầu trẻ chỉ chọn xoài đặt lên đĩa. Trong
quá trình trẻ chơi cho trẻ được gọi tên quả xoài nhiều lần để trẻ nhớ tên quả xoài và
một số đặc điểm nổi bật của quả xoài.

Hình ảnh: Hoạt động nhận biết (Xem phụ lục 5)
* Đối với trẻ 24-36 tháng tuổi:
Đối với độ tuổi này ngoài việc tổ chức cho trẻ nhận biết như độ tuổi 18-24
tháng nhưng yêu cầu nâng cao hơn và có sự kết hợp hợp lý giữa hướng dẫn bằng
hành động và lời nói. Khi tổ chức hoạt động nhận biết giáo viên phải khuyến khích
trẻ phối hợp các giác quan để nhận biết đối tượng qua nghe và nhận biết âm thanh
của một số đồ vật, tiếng kêu của một số con vật. Qua nhìn ngửi nếm đồ vật, hoa
quả để nhận biết đặc điểm nổi bật: màu sắc, cứng - mềm, trơn (nhẵn)- sần sùi...
Trong quá trình trẻ hoạt động, giáo viên khuyến khích đồng thời sự phát triển các
giác quan của trẻ với sự thể hiện nhận biết bằng lời nói. Ví dụ cho trẻ sờ vào quả
na, ngửi quả na, nếm quả na đồng thời tập cho trẻ thể hiện những hiểu biết về quả
na bằng lời nói như: "Quả na sần sùi, có nhiều mắt", "quả na ngọt"...
Cô đặt câu hỏi để khuyến khích trẻ sử dụng vốn biểu tượng của mình đã tích
lũy được qua tri giác để liên hệ với thực tiễn nhằm cũng cố thêm những nhận biết
của trẻ.
Ví dụ: Đối với chủ đề "Những con vật đáng yêu" cô giáo hỏi trẻ:
+ Nhà bạn nào nuôi mèo?
9


+ Mèo kêu thế nào? (cho trẻ bắt chước tiếng kêu của con mèo)
+ Nuôi mèo để làm gì? (bắt chuột)
Từ đó trẻ nói lên được biểu tượng mà trẻ có được (Nhà con có nưôi mèo, mèo
kêu meo meo, mèo bắt chuột)
Hay chủ đề "Rau, quả thơm và những bông hoa đẹp" cô hỏi trẻ:
+ Bạn nào đã được ăn rau bắp cải?
+ Bắp cải có dạng hình gì?
+ Bắp cải màu gì?
Đối với độ tuổi này khả năng tập trung chú ý của trẻ cao hơn, hành động của
trẻ thuần thục hơn, ngôn ngữ đã phát triển hơn độ tuổi trước vì vậy tôi chỉ đạo giáo

viên khi gây hứng thú cho trẻ có thể sử dụng một số bài thơ, bài hát, câu chuyện,
câu đố về một số đối tượng quen thuộc. Khuyến khích trẻ nhận biết bằng tất cả các
giác quan và thể hiện sự nhận biết bằng lời nói.
Ví dụ: Sờ vỏ nhẵn, có vị ngọt, có mùi thơm...
Hay cô hỏi trẻ: "Cái gì có một, cái gì có nhiều". Trên cơ sở đó giáo viên và trẻ
trò chuyện về đặc điểm của đồ vật "Màu gì? có dạng hình gì?"...
Chỉ đạo giáo viên tăng cường tổ chức các trò chơi thao tác vai, phản ánh sinh
hoạt của trẻ để giúp trẻ có thêm nhiều cơ hội nhận biết và nhận biết một cách chủ
động hơn. Ngoài việc cho trẻ nhận biết dạy trẻ biết phân biệt màu sắc, hình dạng,
kích thước của đối tượng so với đối tượng khác, nhận biết số lượng một- nhiều,
hình dạng (hình tròn, hình vuông) và vị trí trong không gian (trên-dưới, trước-sau)
của các vật so với bản thân. Do đó tôi chỉ đạo giáo viên cần phải chủ động tạo ra
các nhóm đồ vật dựa trên những đồ dùng sẵn có ở lớp, sưu tầm hoặc tự làm...
khuyến khích trẻ quan sát, tìm kiếm và phát hiện.
Kết quả đạt được: Sau khi được bồi dưỡng kiến thức, được chia sẻ, dự
hoạt động mẫu, rút kinh nghiệm để tổ chức hoạt động nhận biết cho trẻ nhà trẻ,
cán bộ giáo viên trong trường có kiến thức vững vàng và tự tin hơn khi tổ chức
hoạt động nhận biết cho trẻ, tổ chức linh hoạt các phương pháp, đem đến cho trẻ
sự hứng thú, thõa mãn nhu cầu nhận biết, nhu cầu tìm hiểu, khám phá thế giới
xung quanh. Trẻ nói rõ ràng, mạch lạc, trẻ mạnh dạn, tự tin, tích cực tham gia
hoạt động cùng cô, cùng bạn.
2.3.3. Chỉ đạo tổ chức hoạt động nhận biết theo phương pháp giáo dục
"Lấy trẻ làm trung tâm".
“Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là dựa trên nhu cầu, hứng thú, khả năng
và thế mạnh của từng trẻ - tin tưởng rằng mỗi trẻ đều có khả năng thành công
và tiến bộ. Tạo cơ hội cho trẻ học bằng nhiều cách khác nhau. Phản ánh được
mức độ phát triển của từng cá nhân trẻ và xây dựng dựa trên những gì trẻ đã
biết và có thể làm”.[6]
Xây dựng hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong hoạt động nhận
biết là: xác định mục tiêu cần phải đạt được của hoạt động, thiết kế hoạt động

nhằm thực hiện mục tiêu đã đề ra. Để xác định được mục tiêu của hoạt động
nhận biết đối với trẻ nhà trẻ chúng ta cần nắm rõ đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Ở
độ tuổi này trẻ còn rất nhỏ, còn non nớt về sức khỏe, về ngôn ngữ, về nhận thức
10


và đặc biệt trẻ bước vào giai đoạn chuyển tiếp từ gia đình đến nhà trường một
môi trường hoàn toàn mới lạ đối với trẻ, trẻ rụt rè nhút nhát, còn quấy khóc còn
lạ lẫm với các hoạt động của trường của nhóm lớp vì vậy Tôi chỉ đạo giáo viên
căn cứ vào khả năng, nhu cầu nhận biết, sở thích của trẻ trong nhóm để “Xác
định kiến thức, kĩ năng, thái độ mong muốn trẻ có thể đạt được ở các, lĩnh vực
phát triển (thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm, kỹ năng xã hội và thẩm mỹ)
sau khi thực hiện chủ đề trên cơ sở: bám sát mục tiêu cuối độ tuổi và kết quả
mong đợi của từng lĩnh vực giáo dục ở độ tuổi nhà trẻ trong chương trình giáo
dục mầm non và kế hoạch năm học để xác định mục tiêu phù hợp khả năng,
kinh nghiệm sống của trẻ theo độ tuổi và phù hợp với trẻ nhóm mình, địa
phương mình.
Ví dụ: Mục tiêu phát triển hoạt động nhận biết cho trẻ nhà, mỗi độ tuổi
giáo viên xác định mục tiêu cần đạt được ở mức độ khác nhau, độ tuổi nhỏ thì
yêu cầu đạt được thấp hơn, độ tuổi càng cao thì yêu cầu cần đạt sẽ càng cao.
Nội dung
Nhà trẻ 18-24 tháng tuổi
Nhà trẻ 24-36 tháng tuổi
- Một số đồ - Chỉ/lấy/nói tên đồ dùng đồ - Nói được tên và một vài
dùng đồ chơi chơi, hoa quả, con vật quen đặc điểm nổi bật của các
con vật, hoa, thuộc theo yêu cầu của người đồ vật, hoa quả, con vật
quả quen thuộc lớn.
quen thuộc.
[5]
Khi đã xác định được mục tiêu giáo dục thì việc thiết kế hoạt động giáo dục

là "Hoạt động nhận biết" nhằm thực hiện được mục tiêu đã đề ra cũng là một
vấn đề rất quan trọng. Vậy để đạt được tối đa mục tiêu đã xác định Tôi chỉ đạo
giáo viên thiết kế hoạt động phù hợp với khả năng, hứng thú của trẻ, không quá
khó hoặc quá dễ phù hợp với độ tuổi. Tổ chức hoạt hoạt động nhận biết đa dạng,
phong phú theo nhiều hình thức khác nhau: tập thể, cá nhân, theo nhóm nhỏ...
hay khi thì cô đặt câu hỏi gợi mở để trẻ trả lời, khi thì để trẻ tự tìm tòi, tự khám
phá, trải nghiệm sau đó cô thâu tóm, quy tụ. Đó là cách tốt nhất để trẻ nhận biết,
khám phá thế giới xung quanh, lĩnh hội tri thức, tích lũy tri thức và phát triển
ngôn ngữ.
Tôi chỉ đạo giáo viên không cứng nhắc khi tổ chức hoạt động nhận biết cho
trẻ đa dạng dưới nhiều hình thức khác nhau lúc tổ chức trong lớp cũng có khi
ngoài trời hay tổ chức hoạt động cá nhân, nhóm nhỏ, nhóm lớn; sử dụng đồ
dùng vật thật, mô hình, tranh ảnh, vi deo sống động.... nhằm tránh sự nhàm chán
cho trẻ mỗi khi tham gia hoạt động nhận biết.
Chỉ đạo giáo viên khi tổ chức hoạt động nhận biết nội dung phải mang tính
chất động tĩnh kết hợp để thay đổi trạng thái gây hứng thú cho trẻ
Trong quá trình tổ chức hoạt động nhận biết cho trẻ luôn lấy trẻ làm trung
tâm cô chỉ là người hướng dẫn khuyến khích, đặt câu hỏi gợi mở, hỗ trợ và tạo
cơ hội nhiều nhất cho trẻ được hoạt động, được nhận biết, gọi tên, đặc điểm đối
tượng, được chia sẻ, trình bày ý kiến của mình. Cô chỉ là người gợi mở còn trẻ
sẽ là những chủ thể tích cực.

11


Việc đặt câu hỏi giúp trẻ nhà trẻ có trí tuệ phát triển bình thường đạt được
thành công trong học tập. Câu hỏi đặt ra phù hợp sẽ kích thích sự tư duy, hứng
thú học tập của trẻ, kích thích trẻ khám phá, tìm tòi đồng thời cũng "mở đường"
cho trẻ học cách học - hỏi, tập đặt câu hỏi. Có hai loại câu hỏi: câu hỏi đóng và
câu hỏi mở. Loại câu hỏi tốt nhất trong phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung

tâm là câu hỏi mở. Và tôi chỉ đạo giáo viên phải cân nhắc khi nào thì cần sử
dụng câu hỏi đóng và khi nào thì sử dụng câu hỏi mở.
Ví dụ: Khi cho trẻ nhận biết "Hoa hồng, hoa cúc" Chủ đề: "Cây, rau, quả
thơm và những bông hoa đẹp" độ tuổi 24-36 tháng tuổi.
Giáo viên đặt câu hỏi:
- Đây là hoa gì? (hoa hồng)
- Các con có nhận xét gì về hoa hồng? (Trẻ đưa ra nhận xét)
- Hoa hồng có màu gì? (màu đỏ)
- Hoa hồng có mùi gì? (cho trẻ ngửi mùi thơm của hoa hồng)
- Cánh hoa hồng thế nào?(cho trẻ sờ và cảm nhận sự mềm mượt của cánh
hoa) ...
Tôi chỉ đạo giáo viên gợi mở để trẻ tự nhận xét các đặc điểm nổi bật của
hoa hồng, hoa cúc như (thân, cành, lá, hoa, nói được lợi ích của các loại hoa,
cách chăm sóc để có nhiều hoa đẹp..), được trực tiếp nhìn ngắm, sờ, ngửi và
phân biệt được sự giống nhau và khác nhau của hoa hồng và hoa cúc về đặc
điểm, màu sắc, mùi thơm... Tôi chỉ đạo giáo viên đặt ít câu hỏi, nhưng câu hỏi
phải khiến trẻ tư duy, suy nghĩ. Khi nêu câu hỏi phải dành thời gian cho trẻ suy
nghĩ, không nên vội đánh giá mà động viên khuyến khích để nhận được câu trả
lời tốt hơn từ trẻ.
Hình ảnh : Hoạt động nhận biết lấy trẻ làm trung tâm (Xem phụ lục 6)
Đối với trẻ Nhà trẻ đa số trẻ là những năm đầu tiên đến trường nên còn
nhút nhát, ngại tham gia hoạt động cùng cô cùng bạn. Vì vậy khi tổ chức cho trẻ
hoạt động nhận biết cô giáo phải luôn là người động viên, khuyến khích trẻ, bao
quát giúp đỡ trẻ luôn lấy trẻ làm trung tâm của hoạt động. Luôn tạo cơ hội để trẻ
tự hoạt động độc lập một mình, hoạt động nhóm nhỏ. Tôi chỉ đạo giáo viên phải
luôn tạo bầu không khí thân thiện, tôn trọng và tin cậy, khi tổ chức hoạt động
nhận biết cho trẻ. Nhằm đạt được tối đa mục đích của hoạt động và kết quả
mong đợi trẻ ở mỗi hoạt động nhận biết do cô tổ chức.
Kết quả đạt được: Chỉ đạo tổ chức hoạt động nhận biết theo phương pháp
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phát huy được tối đa khả năng, năng lực hoạt

động của trẻ. Cô là người gợi mở còn trẻ thực sự là những chủ thể tích cực. Trẻ
chủ động nhận biết, tìm tòi, khám phá, phát hiện; Trẻ tích cực tư duy, các giác
quan của trẻ phát triển mạnh mẽ, vốn từ được cung cấp, ngôn ngữ rõ ràng mạch
lạc, trẻ mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp.
2.3.4. Chỉ đạo tổ chức hoạt động nhận biết thông qua các hoạt động
trong ngày.
Hoạt động nhận biết không chỉ được tổ chức trong hoạt động Chơi- tập có
chủ định mà nó còn được lồng ghép đan xen vào các hoạt động khác trong ngày
12


của trẻ như: hoạt động ăn, ngủ, vệ sinh.. các hoạt động được thực hiện linh hoạt,
đáp ứng nhu cầu hoạt động của trẻ, kết hợp giữa hoạt động có tính chất động và
tĩnh nhằm củng cố, ôn luyện những kiến thức mà trẻ đã được nhận biết qua hoạt
động Chơi - Tập có chủ định của giáo viên.
* Hoạt động đón - trả trẻ:
Hoạt động đón - trả trẻ là hoạt động được diễn ra hằng ngày tôi chỉ đạo
giáo viên tận dụng các tình huống trong thực tế, giúp trẻ nhận biết đồ dùng, đồ
chơi... tận dụng mọi cơ hội để trẻ được nhận biết.
Trong khi đón và trả trẻ giáo viên thường xuyên trò chuyện vui vẻ, tình
cảm, xưng tên của mình, gọi tên của trẻ, nhắc trẻ chào bố (mẹ) rồi vào lớp.
Ví dụ: + Phong chào cô Hợp chưa?
+ Phong chào bố Hùng rồi vào lớp với cô nào?
Qua đó trẻ gọi tên những người gần gũi như: Tên mình, bố, mẹ, anh chị,
cô giáo...
Cho trẻ chơi tự do với các đồ dùng đồ chơi, xem tranh ảnh, chơi thao tác
vai, hoạt động với đồ vật... theo sở thích cá nhân. Khuyến khích trẻ trò chuyện
về các sự vật, hiện tượng gần gũi mà trẻ quan sát được để ôn luyện, cũng cố, mở
rộng hoặc gợi mở về những đối tượng mà trẻ đã hoặc sẽ nhận biết.
Ví dụ: Ai đưa trẻ đến trường và đi bằng phương tiện gì, về đồ dùng cá

nhân của trẻ, trang phục, màu sắc...
* Hoạt động ngoài trời:
Hoạt động ngoài trời là hoạt động được tổ chức ở không gian bên ngoài
lớp học nhằm thõa mãn nhu cầu hoạt động, nhu cầu tìm hiểu khám phá thế giới
xung quanh của trẻ. Hoạt động này tạo được nhiều cơ hội cho trẻ tiếp xúc và
hoạt động trực tiếp với các đối tượng trong môi trường tự nhiên, xã hội giúp
tăng cường sự nhận biết về các sự vật hiện tượng.
Ví dụ: Trong hoạt động Chơi - Tập có chủ định trẻ được nhận biết hoa
cúc, đến giờ hoạt động ngoài trời trẻ được quan sát vườn hoa cúc, trẻ được tiếp
xúc trực tiếp với những cây hoa cúc trong vườn trường, được gọi tên, đặc điểm
nổi bật, được cùng cô chăm sóc hoa như: Tưới nước, nhổ cỏ... Từ đó giúp trẻ
nhận biết và khắc sâu kiến thức.
Chỉ đạo giáo viên cho trẻ nhận biết những tình huống bất ngờ xảy ra trong
qúa trình tổ chức hoạt động ngoài trời (không nằm trong kế hoạch).
Ví dụ: Tiếng máy bay, tiếng chim hót,... giáo viên cần nhanh chóng phân
tích và khai thác ở trẻ giúp trẻ nhận biết và sử dụng các giác quan để quan sát và
nhận biết các đặc điểm của đối tượng bất thường đó.
Hình ảnh: Trẻ hoạt động ngoài trời (Xem phụ lục 7)
* Hoạt động ăn, ngủ, vệ sinh:
Hoạt động ăn, ngủ, vệ sinh là hoạt động trong chế độ sinh hoạt hàng ngày
của trẻ ở trường mầm non, đáp ứng các nhu cầu phát triển của trẻ. Trong các
hoạt động này Tôi chỉ đạo giáo viên có thể tận dụng các tình huống trong thực tế
giúp trẻ nhận biết đồ dùng, đồ chơi quen thuộc, các bộ phận cơ thể... hoặc tận
dụng mọi cơ hội xung quanh để luyện tập phát triển các giác quan cho trẻ.
13


- Hoạt động ăn: Ngoài việc giúp trẻ thực hiện các yêu cầu về vệ sinh
trước, trong và sau khi ăn (rửa tay, rửa mặt... giúp trẻ nhận biết các bộ phận cơ
thể) giáo viên kết hợp giới thiệu tên các món ăn gắn liền với loại thực phẩm, mùi

vị của các loại thức ăn màu sắc trẻ đã biết...
Ví dụ: Hôm nay chúng mình ăn cơm với thịt đúc trứng, đậu xào, canh cua
nấu rau đay... Cô kết hợp hỏi trẻ: Trứng màu gì? Đậu xào màu gì? Có mùi gì?...
Củng cố, ôn luyện nhận biết về tên gọi các đồ dùng, đồ chơi gần gũi, công
dụng, cách sử dụng một số đồ dùng để ăn: thìa, bát, đĩa, khăn.... Khuyến khích
trẻ tự xúc ăn, tự uống nước, cầm thìa tay phải...Tận dụng các cơ hội để dạy trẻ
nhân biết tên gọi, kích thước, hình dáng, màu sắc (xanh, đỏ, vàng) ở các đồ
dùng, đồ chơi trong lớp: Ví dụ, con hãy lau tay bằng khăn màu xanh...
- Hoạt động ngủ: ngoài việc giúp trẻ thực hiện các yêu cầu của hoạt động
ngủ trẻ được nhận biết một số đồ dùng phục vụ cho hoạt động này như: chăn,
gối, giường ngủ... Trẻ được nghe những bài thơ bài hát có giai điệu nhẹ nhàng
có nội gắn với nhưng nội dung giáo dục phát triển nhận thức gần gũi, cây, hoa,
quả, con vật gần gũi... Từ đó lòng ham hiểu biết, sự tò mò, khám phá, tích cực
nhận thức dần dần được hình thành ở trẻ.
- Hoạt động vệ sinh: Trong hoạt động này, Tôi chỉ đạo giáo viên tận dụng
các tình huống như: rửa tay, chân, rửa mặt cho trẻ... cô rửa đến bộ phận nào, nói
tên bộ phận đó cho trẻ nghe giúp trẻ nhận biết các bộ phận trên cơ thể mình.
Ví dụ: Tay, chân, mắt, mũi, miệng...
Hay vừa rửa tay vừa đọc cho trẻ nghe bài thơ "Đôi bàn tay", vừa rửa chân
vừa hát bài "Đôi dép xinh"...
Kết quả đạt được: Thông qua hoạt động ăn, ngủ, vệ sinh cá nhân trẻ được
củng cố, ôn luyện, khắc sâu thêm những nhận biết của trẻ về tên gọi của bản
thân, những người gần gũi xung quanh, tên gọi đặc điểm của đồ dùng đồ chơi,
các món ăn, màu sắc... trẻ tích cực, tự tin trong giao tiếp.
2.3.5. Phát động phong trào sưu tầm, sáng tác trò chơi, câu đố phục vụ
cho hoạt động nhận biết.
Để các trò chơi, câu đố dành cho hoạt động nhận biết của trẻ nhà trẻ
phong phú, đa dạng phù hợp với độ tuổi nhằm thõa mãn nhu cầu nhận biết, nhu
cầu hoạt động, nhu cầu vui chơi cho trẻ ở hoạt động nhận biết Tôi đã xây dựng
kế hoạch "Phát động phong trào sưu tầm, sáng tác trò chơi, câu đố phục vụ cho

hoạt động nhận biết", phát động đến tất cả cán bộ giáo viên trong trường. Sau
khi phát động Tôi cùng với ban giám hiệu và tổ chuyên môn lựa chọn ra những
trò chơi, câu đố phù hợp và có hiệu quả. Tổ chức họp chuyên môn triển khai một
số trò chơi, câu đố. Hướng dẫn giáo viên nắm được mục đích của mỗi trò chơi,
câu đố và cách tổ chức đưa vào dạy trẻ.
Ví dụ: Một số câu đố như:
Cầu gì đặt ở sân trường
Bé cùng các bạn vẫn thường vui chơi.
(Cầu trượt)

14


Là đôi bạn thân
Giúp cho đôi chân
Bé luôn sạch sẽ

Bé bên, bạn bên
Lúc lên lúc xuống
Cười vui vui quá
Đố là cái gì?

(Đôi Giày, dép)

(Bập bênh)

Hàng ngày cùng bé đến trường
Giúp bé đựng bánh, áo, quần, đồ chơi
tươi?
Giúp bé đựng bánh, áo, quần, đồ chơi

Đến giờ mẹ đón tận nơi
Cô lại nhắc bé mang theo về nhà

Hoa gì ngủ suốt mùa đông
Xuân về hớn hở nhuộm màu hồng
(Hoa đào)

(Ba lô)

Một số trò chơi:
* Trò chơi: Nói nhanh
- Mục đích: Trẻ biết tên lớp, cô giáo, tên bạn
- Tiến hành: Cô đạt câu hỏi để trẻ trả lời nhanh
+ Lớp mình là lớp?
+ Cô giáo tên là?
+ Đây là bạn gì? ...
Cô đặt câu hỏi và yêu cầu trẻ trả lời nhanh từ đó giúp trẻ nhớ tên lớp, tên
cô giáo, tên các bạn trong lớp...
* Trò chơi: Chọn nhanh to - nhỏ
- Mục đích: Trẻ phân biệt được to-nhỏ
- Chuẩn bị: Một số đồ chơi, mỗi đồ chơi có 2 loại to- nhỏ.
- Tiến hành: Cô phát cho mỗi trẻ một rổ đồ chơi và yêu cầu trẻ lấy đồ chơi
to bỏ vào rổ to, đồ chơi nhỏ bỏ vào rổ nhỏ.
* Trò chơi: Hộp quà bí ẩn
- Mục đích: Trẻ nhận biết được một số đồ dùng (các loại quả) qua xúc giác.
- Chuẩn bị: Cô chuẩn bị một hộp quà bên trong để một số đồ dùng (quả)
- Tiến hành: Cho trẻ lên đưa tay vào sờ và nói tên đồ dùng (quả) tìm được
sau đó lấy ra cho cả lớp xem.
Trên đây chỉ là một số câu đố và trò chơi mà Tôi cùng với ban giám hiệu
nhà trường và tổ chuyên môn lựa chọn sau khi "Phát động phong trào sưu tầm,

sáng tác trò chơi, câu đố phục vụ cho hoạt động nhận biết đối với trẻ nhà trẻ".
Còn rất nhiều các câu đố và trò chơi khác nữa.
Kết quả đạt được: Sau khi "Phát động phong trào sưu tầm, sáng tác trò
chơi, câu đố phục vụ cho hoạt động nhận biết đối với trẻ nhà trẻ" Tôi cùng với
ban giám hiệu nhà trường và tổ chuyên môn đã chọn được 10 trò chơi, 15 câu đố
phục vụ cho hoạt động nhận biết và đưa vào dạy trẻ khi tổ chức hoạt động nhận
biết, trẻ tích cực tham gia giải các câu đố và chơi các trò chơi. Qua đó kiến thức

15


nhận biết của trẻ được củng cố được khắc sâu, các giác quan phát triển mạnh
mẽ.
2.3.6. Chỉ đạo giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động
nhận biết.
Ngoài việc tổ chức cho trẻ nhận biết qua vật thật, mô hình, tranh ảnh thì
Tôi chỉ đạo giáo viên kết hợp sử dụng ứng dụng công nghệ thông tin vào quá
trình tổ chức hoạt động nhận biết cho trẻ nhà trẻ. Đối với những đối tượng mà ta
không thể cho trẻ quan sát trực tiếp được thì ta sẽ cho trẻ nhận biết, quan sát
bằng những videoclip sống động trên PowerPoint giúp trẻ nhận biết được chính
xác hơn những đối tượng mà trẻ không được quan sát trực tiếp.
Ví dụ: Chủ đề "Những con vật đáng yêu" cho trẻ nhận biết về con vật
sống trong rừng
Tôi chỉ đạo giáo viên tìm kiếm các videoclip sống động về những con vật
sống trong rừng (Voi, hổ, sư tử, khỉ...) trên mạng intemet và xây dựng thành bài
giảng điện tử để tổ chức hoạt động nhận biết cho trẻ giúp trẻ nhận biết về tên gọi
đặc điểm nổi bật của các con vật, môi trường sống, thức ăn... Từ đó trẻ lĩnh hội
kiến thức về động vật sống trong rừng một cách chính xác và hứng thú, tích cực
hơn.
Hay chủ đề "Cây, rau, quả thơm và những bông hoa đẹp" cho trẻ xem

video hoa nở để trẻ biết được quá trình hoa nở bắt đầu từ những nụ hoa chúm
chím nở bung ra thành những bông hoa.
Như vậy việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động nhận biết cũng
rất cần thiết. Tôi đã chỉ đạo giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin để tổ chức
hoạt động nhận biết cho trẻ. Những sự vật hiện tượng mà ta không thể cho trẻ
quan sát trực tiếp được ta sẽ cho trẻ quan sát chúng một cách sống động trên
PowerPoint.
Hình ảnh: Giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động nhận biết
(Xem phụ lục 8)
Kết quả đạt được: Khi ứng dụng công nghệ thông tin tổ chức hoạt động
nhận biết cho trẻ nhà trẻ, giáo viên dễ dàng truyền tải những kiến thức cần thiết
đến với trẻ về những đối tượng mà ta khó có thể cho trẻ quan sát trực tiếp. Trẻ
được xem những hình ảnh sống động trên PowerPoint trẻ rất hứng thú, tích cực
trò chuyện, khám phá, từ đó kiến thức cung cấp cho trẻ cụ thể và chính xác.
2.3.7. Chỉ đạo giáo viên tích cực tổ chức các hoạt động nhận biết
thông qua hoạt động ngày hội ngày lễ, dạo chơi tham quan.
Ngoài những hoạt động học tập, vui chơi ở nhóm lớp chúng ta cũng cần
quan tâm đến hoạt động ngày hội ngày lễ, dạo chơi tham quan. Các hoạt động
này giúp trẻ trưởng thành hơn trong cuộc sống, dễ hòa nhập với bạn bè và những
người xung quanh, là cơ hội vàng để trẻ nhận biết về thế giới xung quanh và rèn
kỹ năng xã hội.
Đầu năm học 2017-2018 Tôi tham mưu với Hiệu trưởng nhà trường xây
dựng kế hoạch hoạt động ngày hội ngày lễ, dạo chơi tham quan cho trẻ và xây
dựng kế hoạch dành riêng cho trẻ nhà trẻ vì độ tuổi này trẻ còn non nớt về sức
16


khỏe, còn rụt rè nhút nhát nên những hoạt động ngày hội ngày lễ, dạo chơi tham
quan dành cho trẻ nhà trẻ cần phải vừa sức và phù hợp.
* Tổ chức ngày hội, ngày lễ:

"Tổ chức ngày hội ngày lễ ở trường mầm non là một hoạt động giáo dục trong
chương trình giáo dục trẻ. Nó có tác dụng quan trọng góp phần phát triển trí
tuệ, thể chất và chính là nội dung của việc giáo dục đạo đức thẩm mỹ cho trẻ"
[7].
Tết trung thu là một trong những ngày lễ hội luôn được các bé yêu thích,
chờ đợi vì vậy tôi lên kế hoạch tổ chức kịch bản và giao nhiệm vụ cụ thể đến tất
cả các giáo viên và nhóm lớp, đặc biệt là chương trình văn nghệ phục vụ cho
ngày hội trong đó có tiết mục văn nghệ của các bé nhà trẻ, nhằm giúp các bé
hiểu về ý nghĩa của ngày tết trung thu, nhận biết được ngày tết trung thu các bé
có đèn lồng, có nhiều bánh, kẹo, hoa quả...
Hay tổ chức kịch bản ngày 20/11 tạo cơ hội để các bé nhà trẻ được giao
lưu với các anh chị lớp mẫu giáo trong trường cùng nhau múa hát để chúc mừng
các cô giáo người mẹ thứ 2 của mình trong trường mầm non
Tổ chức cho các nhóm trẻ giao lưu với nhau qua các trò chơi, ngày hội
đọc sách, ngày hội đồ chơi, hội chợ xuân... thông qua đó trẻ được củng cố kiến
thức, được trải nghiệm, được mở rộng nhận biết về thế giới xung quanh mình.
Hình ảnh: Ngày hội, ngày lễ (Xem phụ lục 9)
* Hoạt động dạo chơi tham quan:
Tôi chỉ đạo giáo viên ngoài việc cho trẻ tham gia các trò chơi thể thao, hát
múa, đọc sách, còn tổ chức cho trẻ đi dạo chơi tham quan các khu vực trong
trường, các di tích lịch sử, một số địa danh của địa phương...
Đối với độ tuổi nhà trẻ để tổ chức được một buổi dạo chơi tham quan cho
trẻ thì cán bộ giáo viên phải lên kế hoạch, chuẩn bị các điều kiện như địa điểm,
liên hệ với địa điểm cần tham quan để được sự ủng hộ của những người ở nơi cho
trẻ tham quan, từ đó có kế hoạch tổ chức, lựa chọn vị trí tham quan cho phù hợp,
chuẩn bị đồ dùng trang phục cho trẻ. Thông qua buổi đi dạo chơi tham quan, trẻ
cảm nhận được một không gian mới mẻ, được tham gia nhận biết, tìm hiểu các
hoạt động xã hội. Các hoạt động tham quan lý thú luôn kích thích trí tò mò của
trẻ, tạo tâm thế thoải mái giúp trẻ say mê, hứng thú hơn trong các hoạt động.
- Hoạt động tham quan có thể là thăm các khu vực trong trường như: các

lớp mẫu giáo, nhà bếp, phòng y tế, phòng hiệu trưởng… Hoặc tham quan khu
vực ngoài gần trường như: trạm y tế, tượng đài, nhà thi đấu, cửa hàng…
Tổ chức cho trẻ tham quan
+ Cho trẻ đến địa điểm cần tham quan. Khi đưa trẻ đến nơi tham quan giáo
viên phải luôn quan tâm đến vị trí đứng, những đồ vật xung quanh trẻ làm sao
đảm bảo cho trẻ được an toàn, thoải mái khi tham gia hoạt động tham quan.
+ Tổ chức cho trẻ quan sát trò chuyện với những người ở nơi cần tham
quan, khuyến khích trẻ tự đặt ra các câu hỏi để người lớn trả lời. Tổ chức phối
hợp hợp lí nội dung hoạt động có tính động với những nội dung mang tính chất
tĩnh như ngồi nghe kể chuyện, hát, đọc thơ…
17


Ví dụ: Cho trẻ tham quan “Lớp MG 3-4 tuổi ”, chủ đề "Bé lên Mẫu giáo"
Giáo viên cho trẻ xếp hàng nối đuôi nhau đi đến địa điểm tham quan, đặt ra
các câu hỏi:
+ Đây là lớp nào?
+ Trong lớp có những ai?
+ Các anh chị đang làm gì?
Giúp trẻ nhận biết trong lớp có cô giáo, các anh chị, đồ dùng,.. Chuẩn bị tâm
thế cho trẻ sẵn sàng bước vào giai đoạn chuyển tiếp từ Nhà trẻ lên Mẫu giáo.
Khi đi đến tham quan các địa điểm giáo viên nhắc trẻ phải giữ vệ sinh, giữ trật tự.
Hình ảnh: Trẻ nhà trẻ dạo chơi tham quan (Xem phụ lục 10)
Kết quả đạt được: Như vậy sau gần một năm học tôi và giáo viên trong tổ
đã tổ chức được rất nhiều các hoạt động ngày hội ngày lễ, dạo chơi tham quan
cho trẻ nhà trẻ. Tổ chức cho trẻ giao lưu văn nghệ, ngày hội đọc sách, ngày hội
đồ chơi, hội chợ xuân, đi dạo chơi tham quan... trẻ được tham gia vào các hoạt
động văn hóa, văn nghệ, được nhận biết, tìm hiểu các hoạt động xã hội, trẻ hiểu
được ý nghĩa của các ngày lễ, hội, ý nghĩa của một số địa danh như: tượng đài,
trạm y tế... trẻ rất phấn khởi và càng tích cực tham gia vào các hoạt động học và

chơi ở nhóm; trẻ mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp với cô và bạn, trẻ nói rõ ràng,
mạch lạc hơn.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
* Đối với giáo dục: Kết quả trên trẻ (Xem phụ lục 11)
Như vậy sau khi áp dụng các biện pháp vào công tác chỉ đạo giáo viên tổ
chức tốt hoạt động nhận biết cho trẻ trong quá trình làm sáng kiến, chất lượng
giáo dục đạt kết quả rất cao.
- Đối với trẻ 18-24 tháng tuổi:
Khả năng nhận biết tên một số bộ phận của cơ thể: mắt mũi, miệng, tay
chân: trẻ đạt tăng 5 cháu, tăng tỉ lệ 31.3%, đạt 100%. Khả năng nhận biết tên,
đặc điểm nổi bật của đồ dùng đồ chơi quen thuộc: trẻ đạt tăng 6 cháu, tăng tỉ lệ
37.5%, đạt 100%. Khả năng nhận biết tên phương tiện giao thông gần gũi: trẻ
đạt tăng 5 cháu, tăng tỉ lệ 31.3%, đạt 100%. Khả năng nhận biết tên và một số
đặc điểm nổi bật của con vật, rau, hoa, quả quen thuộc: trẻ đạt tăng 5 cháu, tăng
tỉ lệ 31.3%, đạt 100%. Khả năng nhận biết màu đỏ - màu xanh, kích thước to nhỏ: trẻ đạt tăng 7 cháu, tăng tỉ lệ 43.7%, đạt 100%. Khả năng nhận biết tên bản
thân, hình ảnh bản thân trong gương, đồ chơi đồ dùng của bản thân, tên của một
số người thân gần gũi: trẻ đạt tăng 5 cháu, tăng tỉ lệ 31.3%, đạt 100%.
- Đối với trẻ 24-36 tháng tuổi:
Khả năng nhận biết tên chức năng chính một số bộ phận của cơ thể: mắt,
mũi, miệng, tay chân: mắt mũi, miệng, tay chân: trẻ đạt tăng 10 cháu, tăng tỉ lệ
33.3%, đạt 100%. Khả năng nhận biết tên, đặc điểm nổi bật, công dụng và cách
sử dụng đồ dùng đồ chơi quen thuộc: trẻ đạt tăng 10 cháu, tăng tỉ lệ 33.3%, đạt
100%. Khả năng nhận biết tên, đặc điểm nổi bật và công dụng của phương tiện
giao thông gần gũi: trẻ đạt tăng 11 cháu, tăng tỉ lệ 36.7%, đạt 100%. Khả năng
18


nhận biết tên và một vài đặc điểm nổi bật của con vật, quả quen thuộc: trẻ đạt
tăng 10 cháu, tăng tỉ lệ 33.3%, đạt 100%. Khả năng nhận biết màu đỏ, vàng,
màu xanh; kích thước to - nhỏ; hình tròn- hình vuông; vị trí trong không gian; số

lượng một - nhiều: trẻ đạt tăng 12 cháu, tăng tỉ lệ 40%, đạt 100%. Khả năng
nhận biết tên, một số đặc điểm bân ngoài của bản thân, đồ chơi đồ dùng của bản
thân của nhóm lớp, tên và công việc của những người thân gần gũi trong gia
đình, tên của cô giáo các bạn: trẻ đạt tăng 11 cháu, tăng tỉ lệ 36.7%, đạt 100%.
* Đối với bản thân:
Là một phó hiệu trưởng nhà trường sau gần một năm nghiên cứu và làm
sáng kiến bản thân được tham khảo rất nhiều tài liệu của ngành, sách báo tập
san, trao dồi kiến thức từ bạn bè, đồng nghiệp; từ đó bản thân được mở mang
kiến thức rất nhiều, rút ra được nhiều kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo
chuyên môn, để nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường đưa chất
lượng dạy và học của nhà trường ngày một đi lên.
* Đối với đồng nghiệp: (Xem phụ lục 12)
Khi Tôi đưa ra các biện pháp chỉ đạo giáo viên tổ chức "Hoạt động nhận
biết" và áp dụng trong quá trình làm sáng kiến, giáo viên nắm vững kiến thức tổ
chức tốt "Hoạt động nhận biết", tổ chức linh hoạt các biện pháp theo chương
trình giao dục mầm non, gây được hứng thú cho trẻ, luôn lấy trẻ làm trung tâm,
phát huy được tính tích cực chủ động của trẻ. Kết quả sau khi làm sáng kiến:
Giáo viên tổ chức hoạt động nhận biết linh hoạt, đạt hiệu quả tăng 2 giáo viên, tỉ
lệ tăng 50% , đạt 100%.
* Đối với nhà trường:
Sau gần một năm nghiên cứu và làm sáng kiến chất lượng tổ chức hoạt
động nhận biết của giáo viên và chất lượng giáo dục trẻ nhà trẻ trường Tôi được
nâng cao rõ rệt, giáo viên nắm vững kiến thức, tổ chức linh hoạt các phương
pháp, trẻ tự tin hơn, hoạt động tích cực hơn trong hoạt động nhận biết mà cô tổ
chức. Chất lượng giáo dục nâng lên rõ rệt, phụ huynh trong trường rất phấn
khởi, yên tâm gửi gắm con em mình, học sinh đến trường ngày một đông.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận:
Là phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn sau gần một năm nghiên cứu,
tìm tòi làm sáng kiến tôi đã đạt được một kết quả khá cao trong công tác chỉ đạo

nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động nhận biết cho trẻ nhà trẻ tại Trường mầm
non Nga Mỹ và đã rút ra được kết luận sau:
Để giáo viên tổ chức tốt các hoạt động giáo dục đặc biệt là "Hoạt động
nhận biết" và trẻ hoạt động tích cực, bộc lộ hết khả năng nhằm thõa mãn nhu cầu
nhận biết, tìm hiểu, khám phá, vui chơi của trẻ trong hoạt động nhận biết thì cán
bộ quản lý chúng ta cần:

19


- Tổ chức xây dựng môi trường phục vụ cho hoạt động nhận biết, trong đó
có môi trường bên trong và môi trường bên ngoài, môi trường phải đảm bảo an
toàn về thể chất và tinh thần cho trẻ.
- Bồi dưỡng một số kiến thức cần thiết để giáo viên tổ chức tốt hoạt động
nhận biết cho trẻ, giúp trẻ tích cực, hứng thú tham gia hoạt động nhận biết, cùng
cô cùng bạn, cô là người gợi mở còn trẻ là những chủ thể tích cực.
- Chỉ đạo tổ chức hoạt động nhận biết theo phương pháp giáo dục "lấy trẻ
làm trung tâm". Mọi hoạt động hướng vào trẻ, luôn động viên khuyến khích trẻ,
tạo mọi cơ hội để trẻ được nhận biết, tìm tòi khám phá, được trải nghiệm, được
giao tiếp, suy ngẫm, trao đổi. Đó là cách tốt nhất để trẻ nhận biết, lĩnh hội tri
thức và tích lũy tri thức.
- Lồng ghép, tích hợp hoạt động nhận biết vào các hoạt động trong ngày
của trẻ một cách nhẹ nhàng, phù hợp.
- Phát động phong trào sưu tầm sáng tác trò chơi câu đố phục vụ cho hoạt
động nhận biết của trẻ.
- Chỉ đạo ứng dụng công nghệ thông tin khi tổ chức hoạt động nhận biết
để thu hút và tạo sự mới mẻ đối với trẻ.
- Tổ chức tốt các hoạt động cho trẻ như ngày hội, ngày lễ, đi dạo chơi
tham quan khu vực trường và một số địa danh lân cận để trẻ được nhận biết tìm
hiểu về ngày lễ, ngày hội, địa danh, phong cảnh của quê hương. Từ đó thõa mãn

nhu cầu nhận biết, tìm hiểu, khám phá của trẻ.
Việc áp dụng những biện pháp trên giúp cho chất lượng tổ chức "Hoạt
động nhận biết" của giáo viên nhà trẻ trường Tôi đạt hiệu quả cao. Trẻ nhận biết,
lĩnh hội tri thức một cách nhanh nhất, chính xác nhất và hiệu quả nhất. Từ đó tạo
tiền đề và đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển con người của thời đại mới
đó thời đại của nền văn minh trí tuệ, thời đại của công nghiệp hóa - hiện đại hóa
đất nước.
3.2. Ý kiến đề xuất:
- Đề nghị với phòng giáo tăng cường tổ chức các chuyên đề, hội thảo... về
tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ nhà trẻ đặc biệt là hoạt đông nhận biết để
cán bộ giáo viên được trao dồi kiến thức và nâng cao kỹ năng tổ chức hoạt động.
Trên đây là sáng kiến "Biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng tổ
chức hoạt động nhận biết cho trẻ nhà trẻ tại trường mầm non Nga Mỹ”. Để
sáng kiến đạt hiệu quả cao hơn, hoàn thiện hơn Tôi rất mong nhận được sự góp
ý, xây dựng của các cấp lãnh đạo và các bạn đồng nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Nga Mỹ, ngày 12 tháng 04 năm 2018

Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung
của người khác.
Người làm sáng kiến
20


Lê Thị Vân Hà
Tài liệu tham khảo
1. Mạng Intemet
2. Chuyên đề hè 2017- 2018 Sở giáo dục và đào tạo
3. Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non, nhà trẻ 336 tháng tuổi (Nhà xuất bản GDVN 2017)

4. Tài liệu BDTX cán bộ quản lí và giáo viên mầm non năm học 20162017.
5. Chương trình giáo dục mầm non (Ban hành kèm theo thông tư số
28/2016/TT-BGDĐT), ngày 30 tháng 12 năm 2016.
6. Hướng dẫn thực hành áp dụng quan điểm giáo dục Lấy trẻ làm trung
tâm trong trường mầm non – Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam, m 2017.
7. Kịch bản lễ hội ở trường mầm non (Nhà xuất bản giáo dục, Năm 2008)

21


DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Lê Thị Vân Hà
Chức vụ và đơn vị công tác: Trường mầm non Nga Mỹ

TT

1.

2.
3.
4.
5.

Tên đề tài SKKN

- Nâng cao chất lượng tổ
chức trò chơi học tập đối với

sự phát triển trí tuệ cho trẻ
Mẫu giáo
- Một số kinh nghiệm giáo
dục BVMT cho trẻ 24-36
tháng tuổi
- Nâng cao chất lượng cho trẻ
mẫu giáo 5 tuổi làm quen với
các biểu tượng toán
- Một số biện pháp giúp trẻ 5
tuổi hoạt động tích cực trong
môi trường giáo dục tại lớp
- Biện pháp chỉ đạo nhằm
nâng cao chất lượng tổ chức
hoạt động ngoài trời cho trẻ
Mẫu giáo tại Trường mầm
non Nga Mỹ.

Cấp đánh giá xếp
loại

Kết quả
đánh giá
xếp loại

Năm học
đánh giá
xếp loại

(Ngành GD cấp
huyện/tỉnh; Tỉnh...)

(A, B, hoặc C)

Cấp tỉnh

C

2007-2008

Cấp tỉnh

C

2008-2009

Cấp tỉnh

C

2009-2010

Cấp tỉnh

B

2011-2012

Cấp tỉnh

B

2014-2015

22


Phụ lục
1. Bảng khảo sát thực trạng đối với giáo viên:
Giáo viên tổ chức hoạt động
Giáo viên tổ chức hoạt động
Tổng số giáo
nhận biết linh hoạt, đạt hiệu nhận biết chưa linh hoạt, chưa
viên Nhà trẻ
quả
đạt hiệu quả
Số giáo viên
%
Số giáo viên
%
4
2
50%
2
50%
2. Bảng khảo sát thực trạng đối với trẻ:
Đối với trẻ 18-24 tháng tuổi:

ST
T
1

2
3
4
5
6

Nội dung khảo sát
- Khả năng nhận biết tên
một số bộ phận của cơ thể:
mắt mũi, miệng, tay chân.
- Khả năng nhận biết tên,
đặc điểm nổi bật của đồ
dùng đồ chơi quen thuộc.
- Khả năng nhận biết tên
phương tiện giao thông gần
gũi
- Khả năng nhận biết tên và
một vài đặc điểm nổi bật của
con vật, quả quen thuộc
- Khả năng nhận biết màu
đỏ - màu xanh, kích thước to
- nhỏ
- Khả năng nhận biết tên bản
thân, hình ảnh bản thân
trong gương, đồ chơi đồ
dùng của bản thân, tên của
một số người thân gần gũi.

Tổng số
trẻ khảo

sát

Số trẻ

%

Số trẻ

%

16

11

68.7

5

31.3

16

10

62.5

6

37.5

16

11

68.7

5

31.3

16

11

68.7

5

31.3

16

9

56.3

7

43.7

16

11

68.7

5

31.3

Trẻ đạt

Trẻ chưa đạt

23


Đối với trẻ 24-36 tháng tuổi:

ST
T
1

2

3

4

5

6

Nội dung khảo sát
- Khả năng nhận biết tên
chức năng chính một số bộ
phận của cơ thể: mắt, mũi,
miệng, tay chân.
- Khả năng nhận biết tên,
đặc điểm nổi bật, công dụng
và cách sử dụng đồ dùng đồ
chơi quen thuộc.
- Khả năng nhận biết tên,
đặc điểm nổi bật và công
dụng của phương tiện giao
thông gần gũi
- Khả năng nhận biết tên và
một số đặc điểm nổi bật của
con vật, rau, hoa, quả quen
thuộc
- Khả năng nhận biết màu
đỏ, vàng, màu xanh; kích
thước to - nhỏ; hình trònhình vuông; vị trí trong
không gian; số lượng một –
nhiều
- Khả năng nhận biết tên,
một số đặc điểm bân ngoài
của bản thân, đồ chơi đồ
dùng của bản thân của nhóm
lớp, tên và công việc của

những người thân gần gũi
trong gia đình, tên của cô
giáo các bạn.

Tổng số
trẻ khảo
sát

Số trẻ

%

Số trẻ

%

30

20

66.7

10

33.3

30

20

66.7

10

33.3

19

63.3

11

36.7

20

66.7

10

33.3

18

60

12

40

19

63.3

11

36.7

30

30

30

30

Trẻ đạt

Trẻ chưa đạt

24


3. Hình ảnh: Vườn rau, vườn thiên nhiên của bé

4. Hình ảnh: Môi trường trong lớp

25