Tải bản đầy đủ (.doc) (26 trang)

skkn một số biện pháp hướng dẫn trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi phát triển thị hiếu thẩm mỹ thông qua hoạt động tạo hình ở trường mầm non nga thắng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.57 MB, 26 trang )

MỤC LỤC
TT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22

Đề mục
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
1.2. Mục đích nghiên cứu
1.3. Đối tượng nghiên cứu
1.4. Phương pháp nghiên cứu


2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lí luận
2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh
nghiệm
3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
Giải pháp 1: Giáo viên tự học tự bồi dưỡng nhằm nâng cao
trình độ chuyên môn nghiệp vụ của bản thân.
Giải pháp 2: Sưu tầm các học liệu, phế liệu dạy trẻ làm đồ
dùng đồ chơi.
Giải pháp 3: Tổ chức cho trẻ hoạt động tạo hình thông qua
hoạt động học
Giải pháp 4: Cung cấp kiến thức vốn hiểu biết về cái đẹp,
thông qua việc tạo môi trường trong lớp học và ngoài lớp học.
Giải pháp 5: Tích hợp nội dung nặn vào các hoạt động khác
có nội dung phù hợp.
Giải pháp 6: Tích hợp hoạt động tạo hình vào hoạt động kế
tiếp và mọi lúc mọi nơi.
Giải pháp 7 : Phát triển lĩnh vực thẩm mỹ thông qua đánh giá
và nhận xét sản phẩm.
Giải pháp 8: Tổ chức hội thi “bé khéo tay” tại lớp.
Giải pháp 9 : Trong công tác phối kết hợp với các bậc cha mẹ.
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động
giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp, nhà trường
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
3.2. Kiến nghị

Trang
1
1

2
2
2
3
3
4
6
6
7
9
11
14
15
16
16
17
18
19
19
20

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
0


Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên của hệ thống dáo dục quốc dân, đặt
nền móng đầu tiên cho sự hình thành và phát triển nhân cách của con người Việt
Nam đầu thế kỷ 21. Đáp ứng nhu cầu đòi hỏi của sự nghiệp công nghiệp, hoá
hiện đại hoá đất nước.

Đối với trẻ mầm non khi đến trường trẻ được tham gia vệ sinh cá nhân, vệ
sinh môi trường, trẻ được cân đo 4 lần/ năm học. Trẻ được chăm sóc nuôi dưỡng
ăn 2 bữa chính và 1 bữa phụ trong một ngày đối với trẻ nhà trẻ, một bữa chính
và một bữa phụ đối với mẫu giáo, đảm bảo đủ chất đủ lượng phát triển cân đối
hài hòa cho trẻ. Được tham gia các hoạt động học: hoạt động văn học, âm nhạc,
khám phá khoa học... Ngoài ra còn được tham gia các ngày hội, ngày lễ nhằm
phát triển và hình thành nhân cách cho trẻ. Trẻ được khám phá trải nghiệm sáng
tạo, tìm hiểu về thế giới xung quanh nhất là hướng trẻ với nội dung tạo hình.Vì
vậy mà hoạt động tạo hình giữ một ví trí vô cùng quan trọng trong trường mầm
non, góp phần giáo dục thẩm mỹ và hình thành, phát triển toàn diện nhân cách
của trẻ.
Phát triển thẩm mỹ là một trong năm lĩnh vực giáo dục toàn diện cho trẻ mầm
non, với trẻ em nói chung, trẻ mầm non nói riêng đều có tâm hồn nhạy cảm với
thế giới xung quanh, một thế giới chứa đựng biết bao nhiêu điều mới lạ hấp dẫn.
Trẻ thường tỏ ra dễ xúc cảm với cảnh vật xung quanh, trẻ dễ bị cuốn hút trước
cảnh vật có nhiều màu sắc, 1 bông hoa đẹp, bức tranh sinh động hay một đồ chơi
ngộ nghĩnh…Với đặc điểm như vậy nên những năng khiếu nghệ thuật thường
được nảy sinh ngay từ tuổi ấu thơ. Vì vậy thẩm mỹ phải được giáo dục ngay từ
tuổi mẫu giáo, để ươm mầm tài năng nghệ thuật cho tương lai.
Nếu như âm nhạc là một loại hình nghệ thuật, nó phản ánh hiện thực khách
quan bằng những hình tượng có sức biểu cảm của âm thanh, cùng với các yếu tố
diễn tả âm nhạc như: Giai điệu, âm sắc, cường độ...Thì hoạt động tạo hình cũng
là một hoạt động nghệ thuật, nó diễn tả hiện thực khách quan bằng kích thước,
hành động, bố cục, màu sắc, chi tiết, tình yêu đối với cuộc sống, qua đó phát
triển thẩm mỹ cho trẻ.
Nhờ có hoạt động tạo hình mà trẻ biết được thế giới tự nhiên, cuộc sống
con người vô cùng phong phú, đa dạng và có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.Từ
đó trẻ sẽ tái tạo những cảnh vật bằng sự cảm nhận ban đầu đầy ngộ nghĩnh, hồn
nhiên, đáng yêu của tâm hồn trẻ thơ. Điều đó được thể hiện qua các sản phẩm
của trẻ.

Thông qua hoạt động tạo hình giúp trẻ phát triển các khớp cổ tay, ngón tay,
các cơ bàn tay... Rèn luyện sự khéo léo của đôi bàn tay đặc biệt là sự kết hợp
tinh tế giữa đôi mắt và đôi tay.
Trẻ mẫu giáo chơi mà học, học mà chơi. Trẻ rất hiếu động, tò mò, ham
muốn học hỏi, tìm hiểu thế giới xung quanh. Trong khi chơi, trẻ thực sự học để
lĩnh hội các khái niệm ban đầu hoặc các tri thức tiền khoa học. Biết được tầm
quan trọng, là một người giáo viên chúng ta cần phải coi trọng việc tạo ra môi
1


trường giáo dục trẻ bằng những hoạt động thiết thực. Nhằm phát triển một cách
toàn diện trên tất cả các lĩnh vực: Đạo đức - Thẩm mỹ - Thể lực - Trí tuệ. Từ đó,
giúp trẻ hoàn thiện nhân cách, ngôn ngữ, tư duy, phát triển các kỹ năng thực
hành, giao tiếp, ứng xử.
Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý của trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo 5 - 6 tuổi, đây
là giai đoạn cuối của tuổi mẫu giáo, kỹ năng vận động của trẻ đó tương đối ổn
định (kỹ năng cầm bút, thao tác cắt, xé, dán….tương đối tốt). Một mặt trẻ đó
được tiếp xúc với môi trường sống rộng hơn, mọi sự vật hiện tượng xung quanh
trẻ đều có thể gây hứng thú cho trẻ, trẻ có thể say sưa hoạt động khám phá, nếu
có sự tác động một cách tích cực của người lớn, đặc biệt là những người thân
yêu xung quanh trẻ nhất là giáo viên mầm non - Người mẹ hiền thứ 2 của trẻ.
Nhưng chỉ thể hiện nguyện vọng của mình bằng ngôn ngữ mạch lạc thật thà
cũng chưa đủ, vì vậy hoạt động tạo hình chính là một thứ ngôn ngữ riêng để bộc
lộ xúc cảm, tình cảm của mình với mọi người xung quanh.
Để tạo ra một sản phẩm đẹp trước hết phải hiểu về sự vật, hiện tượng đó và
gửi gắm trong đó là tình cảm của đứa trẻ, qua đó thẩm mỹ thông qua hoạt động
tạo hình sẽ được ươm mầm, trẻ luôn hướng tới cái đẹp, tạo ra cái đẹp, đây là yếu
tố giúp trẻ phát triển một cách toàn diện trên tất cả các lĩnh vực. Đó là lý do tôi
chọn đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5 tuổi phát triển lĩnh vực
giáo dục thẩm mỹ thông qua hoạt động tạo hình” làm đề tài nghiên cứu.

1.2. Mục đích nghiên cứu
- Nhằm nâng cao chất lượng phát triển thẩm mỹ thông qua tạo hình.
- Nhằm phát triển sự sáng tạo khéo léo của đôi bàn tay.
- Nâng cao kiến thức, kỹ năng về nặn, vẽ, xé, dán trong tạo hình.
- Hình thành và phát triển nhân cách ban đầu cho trẻ.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Tôi đi sâu vào nghiên cứu một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi
(lớp Hoa Mai) trường mầm non Nga Thắng phát triển lĩnh vực giáo dục thẩm
mỹ thông qua hoạt động tạo hình.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp thống kê, xử lý số liệu.
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu.
- Phương pháp trực quan minh họa.
- Phương pháp trò chuyện với trẻ.
- Phương pháp nêu gương khích lệ.
- Phương pháp thực hành trải nghiệm.
- Phương pháp đánh giá sản phẩm.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
2


Hoạt động tạo hình là một hoạt động nhận thức đặc biệt mang tính sáng tạo.
Nó phản ánh cuộc sống hiện thực bằng những hình tượng nghệ thuật, trong đó
con người không chỉ khám phá và lĩnh hội thế giới, mà còn cải tạo nó theo quy
luật của cái đẹp, gửi gắm vào đó tâm hồn và tình cảm người nghệ sỹ.
Theo chương trình giáo dục mầm non ban hành kèm theo thông tư số
17/2009/TT - BGDĐT ngày 25/7/2009 của BGD và đào tạo và thông tư số
28/2016TT- BGDĐT ngày 30/12/2016 đã nêu. Phát triển lĩnh vực thẩm mỹ cho
trẻ 5 tuổi.

- Lựa chọn, phối hợp các nguyên vật liệu tạo hình, vật liệu trong thiên
nhiên, phế liệu để tạo ra sản phẩm.
- Phối hợp các kỹ năng vẽ, nặn, cắt, xé dán, xếp hình để tạo ra sản phẩm có
màu sắc, kích thước, hình dạng/ đường nét và bố cục.
- Nhận xét sản phẩm tạo hình về màu sắc, hình dáng/ đường nét và bố cục.
Theo tài liệu “Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm
non mẫu giáo lớn (5 - 6 tuổi) của nhà xuất bản giáo dục Việt Nam.
- Thích tìm hiểu và bộc lộ cảm xúc phù hợp trước vẻ đẹp của thiên nhiên,
cuộc sống các tác phẩm nghệ thuật.
- Biết lựa chọn và sử dụng, vật liệu đa dạng; Biết phối hợp màu sắc, hình
dạng, đường nét để tạo ra sản phẩm của tạo hình có nội dung và bố cục cân đối,
màu sắc hài hòa.
- Biết nhận xét và giữ gìn sản phẩm của mình của bạn.
Theo tài liệu “Chương trình chăm sóc giáo dục mẫu giáo và hướng dẫn
thực hiện (5 - 6 tuổi) của nhà xuất bản giáo dục Việt Nam năm 2009.
- Trẻ thích tìm hiểu cái đẹp trong tranh ảnh, đồ dung, đồ chơi; Nhận biết sự
thay đổi của thiên nhiên, của loài vật qua màu sắc, hình dáng, bố cục. Trẻ có thể
diễn đạt những cảm xúc của mình bằng lời và bằng sản phẩm của mình một cách
có mục đích.
- Trẻ biết miêu tả những đặc điểm về hình dáng, đường nét, bố cục và về
mối quan hệ của các sự vật, hiện tượng khi vẽ, xé cắt dán, nặn.
- Trẻ có một số hiểu biết đơn giản về đường trang trí và có thể tạo nên một
vài đường trang trí đơn giản.
- Trẻ biết bàn bạc để nêu lên ý định chung khi tạo sản phẩm tập thể. Biết tự
giới thiệu sản phẩm của mình, nêu nhận xét về sản phẩm của bạn.
- Trẻ có một số nề nếp và thói quen như làm việc có mục đích, đến nơi, đến
chốn, hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Nội dung hoạt động tạo hình trong trường mầm non là một phương tiện
phát triển thẩm mỹ một cách hữu hiệu. Thông qua hoạt động tạo hình giúp trẻ
phát triển các chức năng tâm lý như: Khả năng tri giác các sự vật hiện tượng

xung quanh, kích thích trẻ tư duy và qua đó phát triển óc tưởng tượng, trẻ có ước
muốn tạo ra nét đẹp. Đây là yếu tố cần thiết góp phần phát triển toàn diện nhân
3


cách. Vì trẻ mầm non luôn rất nhạy cảm với cái đẹp xung quanh, đây là thời kỳ
phát triển những cảm xúc thẩm mỹ - Đó là những cảm xúc tích cực được nảy
sinh khi trẻ tiếp xúc trực tiếp với cái đẹp trong các nghệ thuật trong đó có nghệ
thuật tạo hình. Hoạt động tạo hình có vai trò rất lớn đối với sự nhận thức cho trẻ.
Thông qua hoạt động tạo hình trẻ có cơ hội tìm hiểu, nghiên cứu các đối tượng
miêu tả. Để có được hiểu biết, hình dung về đối tượng đó, từ đó trẻ xây dựng các
đối tượng một cách linh hoạt. Hoạt động tạo hình là phương tiện để phát triển tư
duy, trí nhớ, tưởng tượng…điều đó giúp tăng thêm vốn hiểu biết của trẻ.
Hoạt động tạo hình cũng là con đường để giáo dục tình cảm - xã hội cho trẻ
mầm non. Trẻ được tiếp thu cái đẹp thông qua hoạt động tạo hình. Trẻ trực tiếp
trải nghiệm các xúc cảm, các trạng thái tình cảm trong giao tiếp, học hỏi về các
kỹ năng xã hội và trẻ biết cách đánh giá các hành vi xã hội. Qua hoạt động tạo
hình giúp trẻ có thói quen tự giác làm việc.
Hoạt động tạo hình đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển thẩm mỹ
cho trẻ. Hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động nghệ thuật. Hoạt động
này giúp cho trẻ có điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển của cảm giác, tri
giác, thẩm mỹ, giúp trẻ nhận ra màu sắc, hình dạng, đường nét, tỷ lệ, sự sắp xếp
trong không gian…nhận thấy được nét đặc trưng và nét đẹp trong sự vật, hiện
tượng mà trẻ miêu tả.
Hoạt động tạo hình giúp phát triển thể chất cho trẻ mầm non. Hoạt động tạo
hình giúp cho đôi bàn tay của trẻ linh hoạt, phát triển khả năng kết hợp khéo léo
của đôi tay và đôi mắt. Hoạt động tạo hình giúp phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Trẻ
tạo ra sản phẩm tạo hình muốn giới thiệu về hoạt động đó, qua đó làm tăng thêm
vốn từ và ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ.
Hoạt động tạo hình cùng với các hoạt động khác giúp cho sự phát triển toàn

diện của trẻ. Vậy nên chúng ta cần tạo môi trường đặc biệt là môi trường kích
thích tính mò, ham hiểu biết, muốn tạo ra cái đẹp cho trẻ tham gia một cách tích
cực nhất.
2.2.Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
a. Thuận lợi
*Về cơ sở vật chất: Trường Mầm non Nga Thắng nằm ngay khu trung tâm
của xã. Là trường đạt chuẩn Quốc gia mức độ I, theo Quyết định số 36 của Bộ
Giáo dục và Đào tạo, được kiểm định chất lượng năm học 2016 - 2017.
- Có đầy đủ phòng học và một số phòng chức năng rộng rãi, khang trang,
có các khu vườn cổ tích, có sân vận động phát triển thể chất cho trẻ, có vườn
rau…Có khuôn viên sư phạm xanh - sạch - đẹp, có đồ chơi ngoài trời đạt từ 5
loại trở lên.
Nhà trường luôn đầu tư mua sắm đầy đủ trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi để
phục vụ chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ. Có bề dầy thành tích, nhiều năm
liền được UBND huyện, UBND tỉnh và Sở Giáo dục Thanh Hóa khen thưởng.
4


Trong lớp học có đầy đủ đồ dùng phục vụ cho các môn học.
- Có đội ngũ giáo viên trẻ khỏe nhiệt tình trong công việc và có sự hướng
dẫn chỉ đạo của các cấp lãnh đạo, của ban giám hiệu nhà trường.
- Giáo viên được quán triệt, tiếp thu, bồi dưỡng nội dung kế hoạch chuyên
đề một cách đầy đủ, sử dụng nguyên vật liệu sẳn có ở địa phương và đã thể hiện
đồng bộ về chương trình giáo dục mầm non mới cho từng độ tuổi.
* Về bản thân: Tôi đã nhiều năm liền được phân công dạy lớp mẫu giáo 5
tuổi, được nhà trường tạo điều kiện cho đi dự các giờ dạy tốt, các tiết dạy mẫu.
Được tham gia các chuyên đề do Phòng giáo dục tổ chức đã giúp tôi có thêm
kiến thức và kỹ năng tổ chức các hoạt động cho trẻ đạt hiệu quả cao.
*Về học sinh: Trẻ đi học đều đặn, ngoan ngoãn, biết vâng lời. Trẻ hứng thú
trong mọi hoạt động.

Hầu như là các cháu đều ăn bán trú tại trường nên các hoạt động lồng ghép
tích hợp hoạt động tạo hình vào tất cả các thời điểm trong ngày của trẻ được
đảm bảo chất lượng và tất cả các trẻ đều được tham gia, qua đó thẩm mỹ của trẻ
cũng được phát triển.
*Về phụ huynh: Đa số phụ huynh quan tâm đến việc giáo dục con em
mình, luôn phối kết hợp chặt chẽ với giáo viên, tạo mọi điều kiện tốt nhất cho
trẻ tham gia một cách tích cực trong mọi hoạt động, luôn phối kết hợp với giáo
viên trong việc cung cấp, sưu tầm các loaị nguyên vật liệu phục vụ cho hoạt
động tạo hình, đặc biệt là trẻ được tham gia vào hoạt động tạo hình tại lớp và tại
nhà rất có hiệu quả.
b. Khó khăn:
Bên cạnh những điều kiện thuận lợi như đã nêu trên, song trong quá trình
công tác chúng tôi cũng còn gặp không ít những vấn đề tồn tại:
*Về cơ sở vật chất: Các trang thiết bị phục vụ cho môn học vẽ còn
thiếu.Tài liệu tham khảo còn hạn chế.
*Về học sinh: Một số cháu không học qua mẫu giáo bé nên các kỹ năng vẽ
-xé- dán - nặn vẫn còn yếu.
*Về phụ huynh: Một bộ phận nhỏ phụ huynh ở các làng như (làng Trung,
làng Giáp,) là nơi có nền kinh tế kém hơn so với toàn xã, do đó việc đưa con em
mình đến trường còn gặp nhiều khó khăn.
* Kết quả thực trạng ban đầu qua khảo sát trẻ.
Năm học 2017 - 2018, tôi được phân công chủ nhiệm lớp Mẫu giáo lớn (56 tuổi), tôi nhận thấy khả năng hoạt động tạo hình của trẻ còn hạn chế. Đa số trẻ
còn chưa có các kỹ năng cơ bản của hoạt động tạo hình, khi tham gia vào hoạt
động tạo hình còn chưa tự tin, linh hoạt, sản phẩm tạo ra còn nghèo nàn.
Chính vì lẽ đó, đầu năm tôi đã tiến hành khảo sát trên trẻ để nắm được kết
quả cụ thể, từ đó để xác định cách làm phù hợp để thông qua hoạt động tạo hình
phát triển thẩm mỹ cho trẻ.
Bảng khảo sát kết quả đầu năm :
5



STT

1
2
3
4
5

Nội dung khảo sát

Trẻ có kiến thức về tạo
hình
Trẻ có kỹ năng tham gia
vào hoạt động tạo hình
Trẻ có khẳ năng sáng
tạo
Trẻ tự đặt tên và gọi
đúng tên sản phẩm
Trẻ có khả năng tự nhận
xét sản phẩm của mình
của bạn

Kết quả khảo sát
Cháu đạt
Không đạt
T
K
TB
Y

Số
Số
Số
Số
%
%
%
%
trẻ
trẻ
trẻ
trẻ
8

27

9

30

8

27

5

16

9


30

8

27

9

30

4

13

8

27

9

30

10

33

3

10


9

30

9

30

8

27

4

13

7

23

9

30

9

30

5


16

Sau khi khảo sát nắm được kết quả cụ thể trên từng trẻ, bản thân tôi rất băn
khoăn, trăn trở, làm thế nào để phát triển thẩm mỹ thông qua hoạt động tạo hình
cho trẻ ở lứa tuổi Mẫu giáo lớn (5 - 6 tuổi) mà hiện tại mình đang phụ trách. Nên
tôi đã mạnh dạn đưa ra một số biện pháp nhằm phát triển lĩnh vực thẩm mỹ
thông qua hoạt động tạo hình cho trẻ 5 tuổi trong năm học này.
2.3. Các giải pháp đó sử dụng để giải quyết vấn đề
Giải pháp 1: Giáo viên tự học tự bồi dưỡng nhằm nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ của bản thân.
Bản thân tôi là một giáo viên trẻ, tôi luôn nhận thức được rằng mình phải
không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, bằng việc tự
bồi dưỡng năng lực chuyên môn qua bạn bè, đồng nghiệp, qua nghiên cứu các
tập san, các tạp chí của nghành, qua các tài liệu của chương trình bồi dưỡng
thường xuyên. Đăng ký xây dựng lớp điểm và các tiết dạy mẫu, trong đó có tiết
hướng dẫn trẻ học tạo hình, để đồng nghiệp dự góp ý từ đó rút kinh nghiệm để
tiết dạy ngày càng hoàn thiện hơn. Mặt khác tôi tiếp tục học tập không ngừng
cập nhật các kiến thức mới, không ngừng đổi mới các phương pháp dạy học đáp
ứng với yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao của nền giáo dục hiện đại.
- Tôi thường xuyên đổi mới phương pháp dạy học, đầu tư bài soạn để hoạt
động phát triển lĩnh vực tạo hình cho trẻ trở nên sinh động, hấp dẫn, thu hút sự
chú ý của trẻ.
- Mỗi khi rảnh rỗi tôi luôn dành thời gian lên mạng internet vào trang
“giaoanmamnon.com” để xem các tiết dạy hay về lĩnh vực phát triển tạo hình
6


cho trẻ, của giáo viên mầm non trên cả nước từ đó tích lũy kinh nghiệm cho bản
thân. Sau khi học tập được tôi ghi luôn vào cuốn nhật ký để tham khảo và học
hỏi thêm.

- Bản thân được dự giờ thăm lớp đồng nghiệp, được học tập ở trường bạn,
đăng ký thi giáo viên giỏi cấp huyện. Từ đó có vốn kiến thức cho mình.
Vì vậy tôi đi sâu nghiên cứu tài liệu cuốn chương trình giáo dục mầm non
để lên kế hoạch cụ thể các đề tài phù hợp với từng chủ đề, phù hợp với nhận
thức của trẻ ở lớp tôi.
Qua đó khẳng định chuyên môn ngày một vững hơn. Để nắm được các
phương pháp và thủ thuật hay khi dạy trẻ học tạo hình tôi đã thường xuyên tham
ra các lớp học chuyên đề. Trên cơ sở đó để áp dụng dạy trẻ học môn tạo hình ở
nhóm lớp mình đạt hiệu quả ngày càng cao.
Với mong muốn giờ hoạt động tạo hình đạt kết quả cao hơn, trước tiên tôi
phải nghiên cứu kỹ về nội dung bài dạy, đối tượng trẻ có khả năng như thế nào,
loại đề tài gì, từ đó đưa ra hình thức tổ chức sao cho phù hợp và có thể thu hút
cao nhất sự tập trung chú ý của trẻ tham gia hoạt động. Ngoài ra tôi phải xác
định được mục đích yêu cầu về kiến thức, kỹ năng, thái độ phù hợp đề tài và đối
tượng trẻ lớp mình. Đồng thời chuẩn bị đầy đủ về đồ dùng, tâm lý trẻ, địa điểm,
không gian phù hợp hoạt động tạo hình đạt hiệu quả.
* Kết quả: Thông qua nghiên cứu tài liệu, học hỏi đồng nghiệp trong và
ngoài trường tôi đã rút ra bài học cho bản thân. Khi tổ chức hoạt động cho trẻ
phát triển lĩnh vực tạo hình tôi thường đưa ra các hình thức làm phong phú cách
thể hiện nội dung bài dạy để thu hút trẻ hoạt động tích cực qua các hoạt động vẽ,
xé dán, nặn cùng cô.
Giải pháp 2 : Sưu tầm các học liệu, phế liệu dạy trẻ làm đồ dùng đồ chơi.
Như chúng ta đó biết sản phẩm của hoạt động tạo hình là 1 dạng sản phẩm
đặc biệt, nó là kết quả của việc hoạt động nghệ thuật. Trong sản phẩm nó chứa
đựng tâm hồn, cảm hứng của người tạo ra nó, nó cũng là thứ ngôn ngữ riêng để
biểu đạt tình cảm của người sáng tạo ra.
Nên phương tiện giúp trẻ đạt được mục đích đó là sự sáng tạo nghệ thuật
ở trẻ. Tôi đã tận dụng các học liệu, phế thải sẵn có ở địa phương để dạy trẻ làm
đồ chơi.
Ví dụ: Dạy trẻ làm đồ chơi bằng các loại lá cây.

Trong giờ hoạt động ngoài trời tôi cho trẻ nhặt các loại lá ở sân trường,
với đủ các màu sắc: Xanh, vàng, nâu… Cô chuẩn bị 1 ít lá xanh các loại để vào
giờ hoạt động tạo hình hoặc hoạt động góc hướng cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi.
Ví dụ: Chủ đề: Bản thân: Cho trẻ làm nhà Thiết kế thời trang, thiết kế ra
các trang phục ngộ nghĩnh bằng lá cây (chủ yếu là lá vàng và lá khô). Cô giáo
7


dạy trẻ tự xé hoặc sắp xếp những chiếc lá thành bộ sưu tập thời trang giành cho
trẻ.
Ví dụ: Chủ đề phương tiện giao thông: Dạy trẻ làm những chiếc tàu,
thuyền buồm, ca nô…Từ những nguyên liệu phế thải.
Hình ảnh minh họa 1 (Phụ lục 1)
Ví dụ: Chủ đề thế giới động vật:
Cây bèo tây làm con gà, cái đuôi là lá bèo, chân gà là 2 cái tăm cắm vào
hay cây bèo tây dài làm con chó. Lá chuối làm con mèo. Lá dừa làm chong
chóng, con châu chấu, bẹ bắp ngô, lá chuối khô làm búp bê…
Hay tận dụng giấy gói quà sinh nhật và những hạt sỏi hoặc cắt xốp ra cho
trẻ gói kẹo (sản phẩm này trẻ vừa làm đồ chơi ở góc bán hàng, vừa làm đồ dùng
học toán: Hình thành biểu tượng toán sơ đẳng cho trẻ: Về đếm số, số lượng, so
sánh nhiều hơn, ít hơn, tạo nhóm, tìm số tương ứng….
Tận dụng giấy báo cũ, giấy in phô tô…Cho trẻ vo giấy, mỗi trẻ một ít xếp
chồng lên nhau có sự giúp đỡ của cô (dùng hồ gắn kết giấy vo lại để tạo thành
hòn non bộ trang trí ở góc tạo hình rất đẹp).
Tận dụng giấy thừa, các tờ lịch cũ cô giúp trẻ đóng thành các quyển sách,
sau đó cho trẻ sưu tầm tranh ảnh cắt hoặc xé dán vào, mỗi trẻ cảm nhận cái đẹp
riêng về quyển sách mình được cô giúp đỡ làm, từ đó có cảm hứng sáng tạo ra
những câu chuyện kể cho cô và các bạn nghe. Cách làm này có tác dụng rất tích
cực trong quá trình hình thành tính thẩm mỹ và qua đó giúp trẻ phát triển một
cách toàn diện.

Trong lớp tôi tạo ra mảng có tiêu đề: “ Sản phẩm của bé” ở đây mỗi trẻ có 1
ký hiệu riêng (Như ca cốc) mỗi ký hiệu đó có túi găm để gài sản phẩm. Đến mỗi
chủ đề tôi gợi ý và phát động thi đua giữa các bé. Sưu tầm và cắt các hình ảnh
về chủ đề cô sẽ lấy ra cùng cả lớp kiểm tra xem ai sưu tầm được nhiều hình ảnh
đẹp nhất. Biện pháp này đó giúp trẻ ý thức quan sát sự vật xung quanh để sưu
tầm hình ảnh đẹp, phù hợp với chủ đề. Xong cô và trẻ có các tư liệu đó làm sản
phẩm tiếp theo như lựa chọn ảnh làm anbun về chủ đề, hình thức này gây hứng
thú cho trẻ hoạt động rất hiệu quả.
Ngoài ra tôi thấy hiện nay các vỏ hộp bánh, hộp đựng mỹ phẩm thường có
màu sắc rất đẹp lại cứng nên tôi đã tận dụng bằng cách cắt nan giấy để dạy trẻ
tập đan. Ở đây thông thường vỏ hộp có 1 mặt màu và 1 mặt trắng vì vậy khi cho
trẻ thực hành tôi hướng dẫn trẻ chú ý 1 nan úp xuống còn 1 nan để mặt trắng lên.
Đây là hoạt động rèn tính kiên trì, tỉ mỉ của trẻ rất tốt. Khi quan sát hoạt động tôi
thấy có trẻ say mê để đan cho được 1 sản phẩm để khoe với cô.
Kết quả : Sưu tầm đồ dùng đồ chơi, các nguyên vật liệu, phế liệu và chính
sự đa dạng của chúng nhằm khuyến khích tính chủ động, sáng tạo của trẻ qua đó
thông qua hoạt động tạo hình giúp trẻ phát triển lĩnh vực thẩm mỹ một cách toàn
diện.
Giải pháp 3: Tổ chức cho trẻ hoạt động tạo hình thông qua hoạt động học.

8


Từ việc tạo môi trường thẩm mỹ xung quanh lớp để gây ấn tượng, kích
thích lòng ham muốn ở trẻ tạo ra sản phẩm để được trưng bày trang trí trong góc
nghệ thuật để sản phẩm của trẻ đa dạng, phong phú và sáng tạo.
Sáng tạo là cái riêng, bản chất của mỗi cá nhân trẻ - Hoạt động tạo hình là
một hoạt động cũng mang tính sáng tạo, vì vậy mỗi trẻ phải được cảm nhận theo
cách hiểu, cách nghĩ, cách làm, cách nhìn chủ quan của mình.
Từ đó phát huy tính chủ động, sáng tạo của trẻ bằng cách luôn luôn lấy trẻ

làm trung tâm, áp dụng chương trình giáo dục mầm non mới thay đổi sáng tạo
các hình thức thể hiện. Tận dụng những ưu thế của địa phương, cho trẻ đi thăm
quan thực tế, mặt khác áp dụng công nghệ thông tin để trẻ được quan sát, khám
phá những cảnh quan, những sự vật hiện tượng quanh trẻ. Từ đó hình thành cho
trẻ những biểu tượng về cái đẹp, biết mô tả và sáng tạo nên cái đẹp bằng con
mắt hồn nhiên trong sáng của tuổi thơ.
- Với hoạt động nặn theo mẫu:
Mẫu là hoạt động hướng dẫn kỹ năng mới, cô cần phải nắm kỹ yêu cầu của
từng bài mẫu và giới thiệu mẫu rõ ràng, cụ thể, mẫu phải đẹp. Hướng dẫn trẻ
quan sát cụ thể về màu sắc, hình dạng, đặc điểm cấu tạo của từng loại mẫu.
Khi làm mẫu tôi chọn vị trí sao cho tất cả trẻ đều quan sát được, cô vừa nặn
vừa giải thích ngắn gọn, rõ ràng, để trẻ dễ hiểu, dễ tiếp thu. Đồng thời qua đó
rèn các kỹ năng nặn cho trẻ.
VD: Nặn các loại quả
Trước tiên cho trẻ quan sát và đàm thoại theo vật mẫu để trẻ khắc sâu kiến
thức về mẫu, qua đó cung cấp thêm vốn từ, phát triển ngôn ngữ phong phú cho
trẻ, để trẻ chủ động giao tiếp trong quá trình học nặn. Sau đó tôi nặn mẫu cho trẻ
quan sát. Vừa nặn tôi vừa hướng dẫn trẻ cách nặn.
- Để nặn được quả cam trước hết cô phải làm gì?
- Cô nặn gì đây?
- Nặn như thế nào?
- Dùng kỹ năng gì để nặn?
- Qủa cam màu gì, có dạng hình gì?
- Cô chọn màu, nhào đất.
- Cô đã nặn được gì rồi?
- Còn thiếu những gì nữa?
Cứ như vậy sẽ giúp trẻ hình dung và phát hiện những điểm còn thiếu sót so
với vật mẫu. Đồng thời khắc sâu kiến thức cho trẻ, giúp trẻ nặn đúng hình và
đầy đủ chi tiết.


9


Song không lạm dụng làm mẫu và các sản phẩm làm mẫu, càng ít làm
mẫu và sử dụng sản phẩm mẫu sẽ càng kích thích trẻ tư duy và tìm kiếm cách
thể hiện. Tôi nhận thấy trẻ rất hứng thú, chú ý nghe cô giáo giới thiệu và trẻ nào
cũng tỏ ra rất quyết tâm nặn thật cẩn thận, thật đẹp.
Hình ảnh minh họa 2 (Phụ lục 1)
- Đối với thể loại vẽ theo đề tài:
- Tôi sử dụng tranh mẫu có từ ba tranh trở lên, những tranh này tuy thể hiện
cùng một nội dung nhưng cách vẽ và sự thể hiện có sự sáng tạo dần, mỗi tranh
thêm một chi tiết khác, để khi trẻ được quan sát tranh trẻ tìm tòi ra những chi tiết
khác biệt và từ đó hình thành ở trẻ sự tư duy, khả năng sáng tạo.
- Khi giới thiệu tranh mẫu tôi cho trẻ quan sát và đàm thoại về tranh theo
trình tự tranh đơn giản trước. Sau đó mới quan sát tranh hai và ba có chiều
hướng tăng dần tiếp theo cho trẻ nói lên sự khác nhau giữa ba bức tranh.
Ví dụ: Khi cho trẻ vẽ đề tài: Vẽ cây ăn quả trong chủ đề thế giới thực vật
Cô cho trẻ quan sát 3 tranh trẻ phát hiện tranh 1 và tranh 2 có sự khác nhau,
tranh 2 có thêm cây nhãn và cây vú sữa...Tranh 3 có thêm các bạn nhỏ đang tưới
cây...Sau đó cô cất tranh mẫu để trẻ vẽ theo ý tưởng và sự sáng tạo của trẻ.
- Đối với thể loại xé dán theo ý thích:
Đây là thể loại mà trẻ tự do lựa chọn đề tài của mình, tôi cho trẻ quan sát,
đàm thoại về đề tài cần xé dán bằng tranh, vật thật nhưng đa dạng về chủng loại
và màu sắc. Sau đó tôi cho trẻ suy nghĩ và lựa chọn để nêu lên ý tưởng của mình
ra trước lớp. Không áp đặt và bắt buộc trẻ xé dán theo ý của cô mà để trẻ xé dán
theo ý thích của mình nên tranh của trẻ thể hiện rất hồn nhiên.
Ví dụ: Khi cho trẻ xé dán theo ý thích “xé dán ngôi nhà” tôi trò chuyện và
đàm thoại tạo hứng thú cho trẻ về ngôi nhà thân yêu của mình, sau đó cho trẻ
quan sát ngôi nhà.Từ đó giúp trẻ hình dung lựa chọn ý tưởng xé dán theo ý thích
của mình và hỏi trẻ:

- Con xé dán phần nào của ngôi nhà trước?
- Thân nhà là hình gì?
Trẻ sẽ nêu ra ý tưởng, tạo cho trẻ tự do thoải mái suy nghĩ về ngôi nhà mà
mình xé dán.
* Tạo tình huống cho trẻ.
Khi dạy trẻ cần tạo cho trẻ các tình huống khác nhau để trẻ làm thử hoặc trẻ
được đưa ra cách giải quyết theo ý chủ quan, ý thích của trẻ.
Ví dụ: Sắp đến ngày 08/3
Để tạo cho trẻ tính tích cực chủ động, tôi hỏi trẻ.
+ Các con ơi, ngày 8/3 là ngày gì nhỉ? (Ngày quốc tế phụ nữ)
+ Đến ngày 08/3 các con sẽ nghĩ về ai? (Con nghĩ về mẹ )
+ Để tỏ lòng biết ơn mẹ của mình trong ngày lễ các con sẽ tặng cho mẹ
món quà gì nào?
10


Tôi đưa ra đề tài cho trẻ thảo luận, có thể từng nhóm thảo luận sau đó cô
lắng nghe ý kiến của trẻ, bằng tình cảm của trẻ đối với mẹ yêu quý của mình,
mỗi trẻ có một ý tưởng khác nhau và khi cô yêu cầu trẻ vẽ qua tặng mẹ thì sản
phẩm trẻ tạo ra sẽ rất đa dạng, đẹp mắt và rất phong phú.
Ví dụ: Ở chủ đề: Phương tiện giao thông.
Tôi tạo tình huống hỏi trẻ: Vẽ các phương tiện giao thông các con ơi nhà
máy sản xuất phương tiện giao thông đang rất cần những mẫu thiết kế, giúp cho
những công nhân sản xuất các loại phương tiện giao thông phục vụ cho nhu cầu
đi lại của nhân dân. Chúng mình sẽ là những họa sĩ vẽ lên những phương tiện…
Phần trẻ thực hiện tôi cho trẻ ngồi theo nhóm có thể cùng nhau bàn bạc thảo
luận và vẽ ra sản phẩm mình lựa chọn….
Kết quả: Trong tất cả các hoạt động tôi luôn luôn gợi mở, hướng lái, linh
hoạt giúp trẻ trải nghiệm, tìm tòi, khám phá bằng nhiều hình thức, nhiều cách
khác nhau để trẻ được lĩnh hội kiến thức một cách chủ động nhất, tích cực nhất,

giúp cho quá trình phát triển tạo hình của trẻ ngày một tốt hơn.
Giải pháp 4: Phát triển thẩm mỹ cho trẻ, thông qua việc tạo môi trường
trong lớp học và ngoài lớp học.
Tạo môi trường đẹp trong lớp là một trong những vấn đề quan trọng, để khi
trẻ đến lớp ấn tượng đầu tiên tác động vào trẻ là toàn bộ sự bài trí, cách sắp xếp
trang trí lớp học của trẻ. Trẻ quan sát xung quanh xem lớp mình có khác nhà bé
không? Có đẹp hơn nhà bé không?...Chính môi trường lớp học sẽ tạo ấn tượng
khó phai trong bé. Đây là tác động cần thiết để hình thành cảm xúc nghệ thuật
cho trẻ. Vì vậy tôi đã tìm hiểu nội dung, yêu cầu của chủ đề, căn cứ vào cấu trúc
phòng học của lớp mình và đặc điểm tâm lí của trẻ ở độ tuổi mình đang phụ
trách và chương trình giáo dục Mầm Non mới, từ đó xây dựng môi trường giáo
dục phù hợp.
Với môi trường trong lớp: Các mảng chính trong lớp như mảng chủ đề
lớn thường ở vị trí chính để trẻ dễ nhìn dễ thấy. Nội dung của mảng chủ đề lớn
thường tổng hợp các hình ảnh về chủ đề: Như chủ đề trường Mầm non: Có hình
ảnh ngôi trường, đu quay, cầu trượt…Có cô giáo cùng bé đi dạo…
+ Các góc hoạt động như góc phân vai với trò chơi “Bé tập làm nội trợ”
trong đó có hình ảnh Mẹ và bộ mặc tạp dề nấu cơm, có đồ dùng dụng cụ chế
biến.
+ Hay góc xây dựng tôi lấy tên: Kiến trúc sư tí hon, công trình mơ ước,
những kiến trúc sư của quê hương…Có hình ảnh bác voi đang chở vật liệu xây
dựng, chú gà trống đang xây nhà, các nghệ nhân đang tạc tượng …Hình ảnh thật
ngộ nghĩnh, đẹp mắt được trang trí, sắp xếp phù hợp, sẽ kích thích trí tò mò của
trẻ. Ngoài những mảng trang trí lớp theo chủ đề lớn, chủ đề nhánh chúng tôi còn
bố trí mảng làm bằng nhựa trong hoặc thảm gài trong đó trưng bày các sản phẩm
do chính tay trẻ làm để làm tranh trang trí cho góc “Bé khéo tay”.
Ví dụ: Ở mảng hoạt động tạo hình:

11



Từ đó trưng bày các sản phẩm mẫu tự làm và sưu tầm, cho trẻ quan sát
nhằm kích thích khả năng sang tạo và có nghệ thuật của trẻ.
Ví dụ: Đối với lớp “Ở góc hoạt động tạo hình” :
Tôi giới thiệu đây là ngôi nhà nghệ thuật của chúng mình. Chúng mình lựa
chọn một cái tên thật hay để đặt cho nó nhé. Nào ai có ý kiến, cô gợi ý các tên
như sau: Hoạ sĩ nhí, bé khéo tay, bé làm hoạ sĩ, hoạ sĩ tí hon, những nghệ nhân
tương lai…Cho trẻ thảo luận và lựa chọn nếu trẻ nào nghĩ được tên khác hay
hơn cô có thể chọn làm tên góc hoạt động. Sau đó cô cùng trẻ trang trí ngôi nhà
nghệ thuật bằng các hình ảnh thật ngộ nghĩnh, đẹp mắt phù hợp với nội dung
yêu cầu của chủ đề đang thực hiện. Bằng cách đặt câu hỏi gợi mở, khuyến khích
động viên trẻ tham gia vào hoạt động tạo hình một cách tích cực, để tạo ra sản
phẩm mới.
Để gây hứng thú cho trẻ trong góc tạo hình thì tuỳ theo từng chủ đề tiến
hành, căn cứ vào mạng nội dung, mạng hoạt động, thời gian kết thúc chủ đề mà
tôi có thể chuẩn bị mảng cung cấp kiến thức, các nguyên vật liệu, vật liệu phù
hợp và phong phú về chủng loại, tạo cơ hội cho trẻ có nhiều cơ hội được hoạt
động, sáng tạo theo ý chủ quan của trẻ.
Ví dụ: Giấy màu, tranh ảnh cũ, báo tạp chí sáp màu, màu nước, đất nặn, vải
vụn, len sợi, rơm rạ, lá cây, cỏ hạt dưa, vỏ trứng…
Nguyên vật liệu được sắp xếp dễ nhìn, dễ thấy ,dễ lấy và dễ sử dụng khi
vào hoạt động. Bên cạnh đó tôi chuẩn bị một bức tranh hay 1 sản phẩm tạo hình
trang trí ở mảng chủ đề chính hay sắp cung cấp cho trẻ trong giờ hoạt động có
chủ định để làm mảng cung cấp kiến thức cho trẻ, thu hút sự chú ý của trẻ trong
các giờ đón và trả trẻ, giờ hoạt động góc, kết hợp với lời gợi ý trẻ vào góc chơi.
Từ đó giúp trẻ được củng cố và làm quen kiến thức đó giúp trẻ tăng thêm vốn
kiến thức, kỹ năng hơn trong giờ hoạt động có chủ định.
Hình ảnh minh họa 3 (Phụ lục 1)
Ví dụ: Với chủ đề: “Thế giới thực vật” đề tài “Các loài hoa” tôi chuẩn bị
một số tranh vẽ, xé, chấm màu về các loại hoa làm tranh cung cấp kiến thức

cùng với các nguyên vật liệu chuẩn bị cho trẻ tham gia vào các hoạt động kích
thích tính tò mò ham hiểu biết của trẻ.
Khi trẻ vào góc chơi tôi gây hứng thú tạo tình huống cho trẻ bằng cách đặt
các câu hỏi gợi mở:
- Cô có gì đây?
- Các con có nhận xét gì về bức tranh?
- Các bông hoa được làm như thế nào?
Sau đó cho trẻ thảo luận về bức tranh đó, cuối cùng tôi khái quát về một số
đặc điểm chung cơ bản của một số loại hoa và chất liệu tôi đã sử dụng để làm.
Với những nhóm trẻ chưa thể hiện được cô có thể hướng dẫn trẻ 1 cách tỉ
mỉ hơn về cách (Vẽ, xé, chấm màu…) hoặc cô kết hợp làm chung với trẻ về bức
tranh đó kết hợp với lời động viên khuyến khích giúp trẻ có tâm thế hơn.
Như vậy với đề tài về “ hoa” khi tôi tiến hành cho trẻ thực hiện theo nhiều
hình thức khác nhau sẽ tạo cho trẻ cảm giác thoải mái, không gò bó trẻ, sẽ kích
12


thích trẻ tích cực hoạt động sâu hơn trong góc chơi từ đó đối tượng cô định cung
cấp hoặc củng cố cho trẻ sẽ dần dần được hình thành và khắc sâu trong tâm trí
của trẻ.
Hoặc Ví dụ với chủ đề: “Thế giới động vật” ở góc tạo hình tôi nặn một số
con vật (gà, thỏ, mèo, trâu, voi…) bày ở giá hoặc tranh một số con vật bằng các
thể loại như vẽ, xé dán, tô màu, nặn…Để cung cấp kiến thức cho trẻ. Khi trẻ vào
góc chơi hoặc giờ đón trả trẻ tôi thu hút gợi ý trẻ quan sát những sản phẩm đó:
Ví dụ: + Đây là con gì?
+ Cô nặn như thế nào?
+ Đây là bức tranh gì?
+ Con có nhận xét gì về bức tranh?
Ví dụ: Ở góc khám pha khoa học.
Trong góc khám phá khoa học luôn có nội dung cung cấp cho trẻ cung cấp

về toán và môi trường xung quanh, thông qua các môn học đó tôi thiết kế lựa
chọn nội dung phù hợp chủ đề củng cố, cung cấp kiến thức cho trẻ. Từ đó tôi có
thể lồng ghép rèn luyện kỹ năng tạo hình ở mọi luc, mọi nơi.
Ví dụ: Với nội dung toán: “Tô màu xanh các loại rau ăn lá, tô màu vàng
các loại rau ăn củ” thì tôi kết hợp rèn luyện cho trẻ kỹ năng cầm bút và kỹ năng
tô màu cho trẻ.
Ví dụ: Với nội dung môi trường xung quanh: Tôi cho trẻ được cắt dán
tranh ảnh, đồ dùng, con vật theo chủ đề tiến hành, tôi kết hợp rèn luyện kỹ năng
cầm kéo, cắt và phết hồ cho trẻ.
+ Góc sách: Là một góc yên tĩnh nhất, khi vào góc sách trẻ được xem các
loại sách, tô vẽ, làm tranh chuyện, kể chuyện sáng tạo cùng cô kể về các đồ
dùng có liên quan tới chủ đề đang thực hiện thì giáo viên cũng có thể nhẹ nhàng
đưa kiến thức, kỹ năng hoạt động tạo hình rèn thêm cho trẻ.
Ví dụ: Cô hướng dẫn trẻ làm chuyện tranh sáng tạo, cô đến bên hướng dẫn
cách cắt các họa báo, tô màu, phết hồ và dán để làm thành quyển tranh chuyện
cho bức tranh thêm đẹp.
Như vậy ở trong mỗi góc chơi, nhóm chơi chỉ có một nhóm trẻ hoặc một cá
nhân tham gia hoạt động sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên muốn rèn trẻ cá
biệt yếu kém hoặc củng cố kỹ năng cho trẻ. Từ đó giúp trẻ phát triển hơn về khả
năng tạo hình.
Đồng thời thông qua hoạt động ngoài trời, trẻ được chơi với lá cây nên tôi
tận dụng luôn các lá cây đó giúp trẻ sáng tạo thể hiện các sản phẩm tạo hình để
làm giàu vốn kinh nghiệm cho trẻ và kết hợp rèn luyện các kỹ năng cho trẻ.
Kết quả: Như vậy chúng ta có thể khẳng định rằng: Việc tạo môi trường
hấp dẫn cho trẻ là một việc làm rất quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng
tạo hình thông qua đó lĩnh vực thẩm mỹ của trẻ cũng phát triển hơn, trẻ cảm
nhận tốt hơn về cái đẹp và mong muốn sáng tạo ra cái đẹp.
Giải pháp 5: Tích hợp nội dung nặn vào các hoạt động khác có nội
dung phù hợp.


13


Trong qua trình dạy trẻ ở các hoạt động tôi có thể tích hợp vào các hoạt
động. Tuy không thể hướng dẫn trẻ tỉ mỉ các kĩ năng như trong giờ hoạt động có
chủ định nhưng tôi chú ý động viên khuyến khích trẻ làm và gợi ý, định hướng
cho trẻ, cụ thể:
- Với hoạt động âm nhạc: vào buổi sáng tôi cho trẻ hát bài “Đèn giao
thông” thì cuối buổi chiều tôi sẽ cho trẻ nặn đèn giao thông.
Tôi định hướng cho trẻ vào đề tài sau đó cho trẻ nặn, tôi theo dõi động viên
trẻ và giúp đỡ khi cần thiết. Nhất là những trẻ chưa đạt.
- Hoạt động làm quen với toán: Buổi sáng dạy trẻ học nhận biết các hình,
cuối tiết cho trẻ vẽ các hình học đã học.
Hỏi trẻ kỹ năng để vẽ. Để vẽ các hình chúng mình phải dùng kỹ năng gì?
Vẽ như thế nào?...Sau đó cho trẻ vẽ cô động viên trẻ.
- Hoạt động khám phá khoa học: Đây là hoạt động cung cấp cho trẻ nhiều
kiến thức về tự nhiện và xã hội, về cỏ cây hoa lá các con vật. Khi trẻ được khám
phá và trải nghiệm về những điều mới lạ trong cuộc sống. Tôi hướng dẫn trẻ xé
dán về quả, con vật... không chỉ để khắc sâu kiến thức mà còn phát triển năng
khiếu xé dán cho trẻ.
Hay cho trẻ tìm hiểu về quả thì cuối giờ hoạt động cho trẻ nặn quả tặng
bạn...
- Hoạt động làm quen văn học.
Ví dụ: Sau khi đọc xong bài thơ “Hoa kết trái” cho trẻ vẽ các loại hoa.
Định hướng cho trẻ vào vẽ hoa. Hỏi trẻ ý định để hướng dẫn trẻ vẽ.
Con vẽ hoa gì? Vẽ như thế nào? Dùng kỹ năng nào để vẽ?...
Trong hoạt động tập thể có một số bài trong quá trình hoạt động có một số
sản phẩm chưa hoàn chỉnh, dựa vào ký hiệu của trẻ đó ghi lại trong khi thực hiện
đến giờ hoạt động buổi chiều hoặc giờ hoạt động vui chơi tôi cho trẻ tự hoàn
chỉnh bài của mình.

Kết quả: Như vậy với phương pháp này kỹ năng về tạo hình của trẻ tiến bộ
rõ rệt.

Giải pháp 6: Tích hợp hoạt động tạo hình vào hoạt động kế tiếp và mọi
lúc mọi nơi.
Như chúng ta đã biết sản phẩm của hoạt động tạo hình là 1 dạng sản phẩm
đặc biệt. Trong sản phẩm nó chứa đựng tâm hồn, cảm hứng của người tạo ra nó,
nó còn là ngôn ngữ riêng để biểu đạt tình cảm của người sáng tạo ra.
14


Tôi thấy rằng phương tiện giúp trẻ đạt được mục đích đó là sự sáng tạo nghệ
thuật ở trẻ. Tôi đã tận dụng tất cả các thời điểm trong ngày, tích hợp trong các
giờ hoạt động chung...để dạy trẻ.
Các giờ kết hợp tận dụng rèn cho trẻ các kỹ năng cơ bản về tạo hình.
- Thông qua hoạt động đón trả trẻ và hoạt động chiều: Tôi có thể trao đổi
với phụ huynh về khả năng, năng khiếu vốn có của mình để cùng bồi dưỡng
phối hợp với nhà trường.
Trong lúc chờ bố mẹ đón về. Tôi chuẩn bị đồ dùng để trẻ vẽ, nặn, theo ý
thích. Những lúc này tôi chỉ cần đến gần và hỏi trẻ đang nặn, vẽ gì, xé dán gì?
nặn như thế nào? Vẽ như thế nào? Xé dán như thế nào? Có thể gợi ý động viên
và khuyến khích để trẻ nặn, trẻ vẽ... Sau khi nhận xét xong cô cho trẻ trưng bày
sản phẩm của mình lên góc nghệ thuật để mọi người cùng quan sát. Với những
bài nhận xét tốt trẻ thường thích thú và giới thiệu cho bố mẹ xem sản phẩm của
mình. Từ đó kích thích trẻ hoạt động tích cực, ham muốn được nặn, vẽ, xé dán.
Ví dụ: Trong bài: “Vẽ hoa mùa xuân” có những bức tranh trẻ vẽ chưa hoàn
chỉnh tôi cho trẻ thực hiện cho hoàn chỉnh và gợi mở thêm cho trẻ về cách vẽ,
sắp xếp bố cục và hơn nữa là cung cấp thêm, tạo cảm hứng sáng tạo về nghệ
thuật, cảm nhận về vẻ đẹp của thiên nhiên để trẻ vẽ, kết thúc hoạt động bài vẽ
của trẻ hoàn chỉnh và trẻ vẽ đẹp hơn.

- Thông qua hoạt động ngoài trời : Ví dụ: Cũng bài: “Vẽ hoa mùa xuân”,
nhưng sau một thời gian ở vườn trường hoa nở rất đẹp, muốn khơi gợi cảm hứng
sáng tạo, phát triển thêm thẩm mỹ tạo hình cho trẻ tôi cho trẻ ra vườn trường
quan sát và nói lên cảm nhận, xúc cảm, tình cảm của trẻ khi được quan sát vườn
hoa đẹp, sau đó với không gian sạch sẽ thoáng mát ở trên sân trường tôi cho trẻ
sáng tạo trong bài tạo hình của mình, sản phẩm trẻ tạo ra có nhiều bài đẹp hơn,
sáng tạo hơn.
Hình ảnh minh họa 4 (Phụ lục 1)
- Hoạt động góc: Góc học tập cho trẻ nặn, vẽ, xé dán theo đề tài mà trẻ
đang học.
Đây là khoảng thời gian trẻ được tạo ra sản phẩm mà trẻ đã thực hành trên
tiết học cũng như mọi lúc, mọi nơi. Tôi chuẩn bị các đồ dùng ở góc học tập để
trẻ thoải mái được lựa chọn nội dung mang tính sáng tạo. Tôi luôn tạo điều kiện
để trẻ có năng khiếu say mê nhất là với hoạt động tạo hình cũng như những trẻ
còn lúng túng. Có như vậy mới góp phần củng cố kiến thức cho trẻ yếu kém và
phát triển những trẻ có năng khiếu tốt.
Mọi lúc mọi nơi kích thích trẻ bằng các cảm xúc nghệ thuật, khơi gợi trẻ,
giúp trẻ nặn, vẽ, xé dán động viên, khen ngợi trẻ kịp thời.
- Kết quả : Thông qua hoạt động kế tiếp và mọi lúc mọi nơi, tôi thấy sản
phẩm tạo hình của trẻ tạo ra đẹp hơn, sáng tạo hơn, tính thẩm mỹ của trẻ cũng
phát triển hơn rõ rệt. Trẻ mạnh dạn hơn, tự tin hơn và sản phẩm tạo ra cũng
phong phú và đẹp hơn.
15


Giải pháp 7: Đi sâu vào bồi dưỡng các đối tượng yếu kém và có năng
khiếu trong hoạt động tạo hình.
Ngoài việc giảng dạy trong giờ học, tôi còn thường xuyên chia đối tượng
giỏi, khá, trung bình, yếu để tập luyện ở mọi lúc mọi nơi.
- Những trẻ yếu tôi thường hướng dẫn trẻ một cách kỹ hơn, cụ thể hơn.

Ví dụ: Nặn quả chuối
Tôi cho trẻ quan sát quả thật, hỏi trẻ đặc điểm của quả chuối, từ đó gợi ý
cho trẻ các kỹ năng nặn.
- Quả chuối có đặc điểm này thì nên dùng kỹ năng gì để nặn?
- Nặn như thế nào?...
- Đối với trẻ nhút nhát, tôi thường phối hợp với gia đình, động viên khuyến
khích trẻ về nhà tìm hiểu trước vấn đề tạo hình sẽ tạo cho trẻ hứng thú và thói
quen hàng ngày chia sẻ với bố mẹ những điều học ở trên lớp.
Trước và sau mỗi hoạt động tạo hình thì tôi yêu cầu trẻ về nhà tìm hiểu
trước bằng cách hỏi bố mẹ, xem ti vi...Lặp lại nhiều lần như vậy, sẽ tạo thành
thói quen tốt cho trẻ và là sự kết hợp giữa gia đình và nhà trường, với chính bản
thân trẻ. Vì thế tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh về tính cách của trẻ.
Qua đó trẻ mạnh dạn tự tin lên rất nhiều.
- Những trẻ khá giỏi tôi luôn gợi mở đưa ra yêu cầu cao hơn để phat huy
năng khiếu tạo hình của trẻ.
Ví dụ: Trẻ đang vẽ ô tô, tôi đến gợi ý bằng cách hỏi trẻ: Con sẽ vẽ bộ phận
nào của ô tô?
- Mặt khác ngoài việc theo dõi đánh giá trẻ cuối ngày trên kế hoạch giáo
dục, tôi còn theo dõi đánh giá trẻ trên sổ tay với mục đích theo dõi đánh giá sự
tiến bộ của trẻ qua mỗi hoạt động, từ đó nắm được điểm mạnh điểm yếu để có
kế hoạch bồi dưỡng thêm cho trẻ.
Kết quả: Sau khi áp dụng phương pháp này tôi thấy kết quả đạt được rất
khả quan số trẻ khá giỏi rất có khả năng sáng tạo khi có sự hướng dẫn gợi mở
hoạt động, mặt khác trẻ còn rất hứng thú tham gia vào hoạt động, số trẻ trung
bình và yếu kém giảm đi rõ rệt.
Giải pháp 8: Tổ chức hội thi “Bé khéo tay” tại lớp.
Nhân dịp các ngày hội, ngày lễ như ngày quốc tế phụ nữ 8/3 hay ngày nhà
giáo Việt Nam 20/11...Tôi tham mưu với nhà trường, phối hợp với các bậc phụ
huynh tổ chức hội thi “Bé khéo tay”. Qua hội thi trẻ tự thể hiện khả năng tạo
hình của mình. Nhằm khuyến khích những trẻ có khả năng, năng khiếu thẩm mỹ

và thể hiện sự sáng tạo góp phần khơi gợi óc nghệ thuật cho trẻ, động viên
khuyến khích những trẻ còn yếu cố gắng hơn để cũng tạo ra được nhiều sản
phẩm đẹp như các bạn.

16


Để khích lệ trẻ tham gia và thể hiện hết mình khi tổ chức cuộc thi tôi phân
ra các giải: Giải nhất, giải nhì, giải ba và giải khuyến khích. Tất cả những trẻ
tham dự hội thi đều được trao giải thưởng. Do vậy trẻ rất thích thú, phấn khởi,
trẻ được giải cao sẽ cố gắng giỏi hơn bạn, trẻ được giải thấp hơn sẽ gắng nhiều
hơn để cho bằng bạn. Qua đó kích thích trẻ tạo ra sản phẩm và rèn kỹ năng tạo
hình cho trẻ đạt kết quả cao.
Hình ảnh minh họa 5, 6 (Phụ lục 1)
Kết quả: Qua tổ chức hội thi cho trẻ kết quả tôi thu được cũng rất đáng kể:
Số trẻ đạt các giải cao tăng lên số trẻ đạt giải thấp giảm đi rất nhiều, cụ thể: Lần
thi nhân dịp ngày 20/11 trẻ đạt tốt (giải nhất) là 18,6% nhưng đến hội thi nhân
dịp 8/3 trẻ đạt tốt (giải nhất) tăng lên là 28,5%; ngược lại trẻ trung bình và trẻ
yếu giảm hẳn, trẻ trung bình(giải khuyến khích) từ 33,3% giảm xuống còn 10%.
Giải pháp 9: Trong công tác phối kết hợp với cha mẹ phụ huynh.
Để nâng cao hoạt động tạo hình cho trẻ và để có sự giáo dục đồng bộ giữa
gia đình và nhà trường là một việc làm hết sức cần thiết, bởi tôi nhận thấy rằng,
tất cả mọi khó khăn trong học tập không thể thiếu được vai trò cùng giải quyết
khó khăn của phụ huynh. Vì vậy ngay từ đầu năm học, để phụ huynh hiểu thêm
về hoạt động tạo hình từ đó tổ chức một số hoạt động mẫu để giúp phụ huynh có
nhận thức sâu sắc hơn về hoạt động tạo hình, đồng thời tôi thường xuyên gặp gỡ
trao đổi với các bậc phụ huynh về tầm quan trọng của hoạt động tạo hình trong
trường mầm non nói chung và đổi mới trẻ 5 tuổi nói riêng. Hoạt động tạo hình
không chỉ giúp trẻ phát triển khả năng thẩm mỹ, biết nhìn nhận cái đẹp và đánh
giá cái đẹp mà còn giúp trẻ rèn luyện đôi bàn tay khéo léo, vững chắc, linh hoạt

hơn tạo tiền đề cho trẻ chuẩn bị hành trang bước vào giai đoạn học tập cao hơn Đó là bước vào trường tiểu học.
Bên cạnh đó trước khi tiến hành các đề tài tạo hình tôi thường xuyên trao
đổi, thông báo với phụ huynh về các đề tài đó. Để phụ huynh có thể trò chuyện
với trẻ ở tại gia đình về các đề tài mà con đang hoc.Từ đó giúp trẻ hiểu trước,
hiểu sâu hơn, có cảm xúc về đề tài từ đó và trẻ sẽ hứng thú hoạt động khi cô đưa
đề tài đó ra.
Ví dụ: Với đề tài: “Vẽ trường Mầm Non” theo chủ đề trường Mầm Non tôi
hướng dẫn phụ huynh về nhà cho trẻ quan sát và trò chuyện bằng các câu hỏi:
+ Bức tranh vẽ gì?
+ Cổng trường màu gì?
+ Trên sân trường có những gì? ...
Kết quả :Như vậy với biện pháp trên đã giúp phụ huynh nhận thức đúng
đắn về tầm quan trọng của môn học, từ đó tôi động viên khuyến khích mua thêm
đồ dùng, giấy bút, vở bé tập tô màu, tìm các hình ảnh sinh động trong sách báo,
tạp chí để phụ huynh có thể dạy trẻ. Nặn, tô màu, xé dán, chấm màu trang trí
trên các tranh ảnh tạo cho trẻ có kỹ năng hơn. Nhắc nhở phụ huynh trẻ nên động
viên khuyến khích trẻ kịp thời khi trẻ có sự cố gắng, qua đó thẩm mỹ cũng được
phát triển cùng với quá trình hoạt động tạo hình.

17


2.4. Hiệu quả của sang kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với
bản thân, nhà trường.
Bằng những sáng kiến nhỏ qua một năm thực hiện, tôi đó áp dụng vào công
tác giáo dục trẻ ở lớp mình, tôi thấy thẩm mỹ của trẻ được nâng lên rõ rệt.
Song song với sự phát triển lĩnh vực thẩm mỹ thì các mặt khác cũng phát
triển theo, về nhận thức, về ngôn ngữ, hiểu biết xã hội cũng tăng lên rõ rệt. Trẻ
mạnh dạn, tự tin và sản phẩm tạo hình của trẻ tạo ra cũng phong phú và đa dạng,
tạo niềm tin của phụ huynh đối với ngành học mầm non trong hệ thống giáo dục

quốc dân.
Bảng khảo sát kết quả cuối năm:

STT

1
2
3
4
5

Nội dung khảo sát

Trẻ có kiến thức về tạo
hình
Trẻ có kỹ năng tham gia
vào hoạt động tạo hình
Trẻ có khẳ năng sáng
tạo
Trẻ tự đặt tên và gọi
đúng tên sản phẩm
Trẻ có khả năng tự nhận
xét sản phẩm của mình
của bạn
* Đối với bản thân:

Kết quả khảo sát
Cháu đạt
Không đạt
T

K
TB
Y
Số
Số
Số
Số
%
%
%
%
trẻ
trẻ
trẻ
trẻ
14

47

9

30

6

20

1

3


15

50

9

30

6

20

0

0

12

37

9

30

9

30

1


3

15

50

9

30

6

20

0

0

14

47

9

30

6

20


1

3

Để có được kết quả như trên là cả một quá trình phấn đấu với lòng nhiệt
tình, yêu thương trẻ, trẻ có ý thức trau dồi kiến thức, kỹ năng, tự học, tự rèn
luyện cho mình.
* Đối với đống nghiệp: Sáng kiến được đồng nghiệp sử dụng để tham
khảo, trao đổi, ứng dụng cho bản thân họ.
* Đối với nhà trường:
Qua mỗi lần khảo sát trên trẻ ban giám hiệu đánh giá tốt và sáng kiến kinh
nghiệm được đưa ra để làm mẫu cho đồng nghiệp tham khảo.
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Từ những kết quả nghiên cứu trên tôi giút ra kết luận sau:
18


Việc phát triển thẩm mỹ cho trẻ 5 tuổi thông qua hoạt động tạo hình là một
nội dung trọng tâm trong những nội dung lớn của chương trình giáo dục trẻ
Mầm Non. Nhằm phát triển thẩm mỹ góp phần phát triển trí tuệ và các mặt khác
về nhân cách toàn diện của trẻ. Bởi hoạt động tạo hình rất hấp dẫn đối với trẻ,
nó gần gũi và ngộ nghĩnh như chính tâm hồn của trẻ. Giáo viên có thể chắp
cánh, và giúp trẻ thoả sức sáng tạo thông qua hoạt động tạo hình vào các hoạt
động trong ngày của trẻ. Trẻ sẽ có cơ hội cảm nhận và sáng tạo ra cái đẹp, biết
đưa thế giới muôn mầu sắc vào những sản phẩm của mình. Từ đó giúp trẻ phát
triển toàn diện, chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ vào lớp 1.
Việc làm này không chỉ có ý nghĩa lớn lao đối với nhà nghiên cứu mà đối
với các trường Mầm non và đặc biệt là đối với trẻ, đối tượng trọng tâm cần

hướng tới. Vì vậy việc để phát triển lĩnh vực giáo dục thẩm mỹ thông qua hoạt
động tạo hình đối với trẻ 5 tuổi là rất cần thiết.
Trong tất cả các lĩnh vực hoạt động ở trường Mầm non lĩnh vực nào cũng
quan trọng, đó là yếu tố giúp trẻ phát triển nhân cách một cách hài hoà và toàn
diện giúp trẻ bước vào đời. Vì vậy chúng ta phải hết sức quan tâm để nâng cao
chất lượng giáo dục ở bậc học mầm non, tạo một môi trường lành mạnh, một
tâm thế tốt cho trẻ có những hứng thú khi đến trường và thực sự mang tính chất
là một trường học thân thiện.
Để đạt được những kết quả như trên bản thân tôi đã rút ra được một số bài
học kinh nghiệm như sau:
- Giáo viên phải kiên trì, tỉ mỉ, xây dựng môi trường trong lớp và môi
trường ngoài lớp phù hợp với đặc điểm thực tế của lớp, của trẻ để tạo cảm xúc
thẩm mỹ cho trẻ.
- Rèn luyện kỹ năng cho trẻ, cần tiến hành từ dễ đến khó, từ đơn giản đến
phức tạp.
- Sưu tầm, làm đồ chơi sáng tạo cho trẻ hoạt động từ một số nguyên liệu
sẵn có trong thiên nhiên để dạy trẻ.
- Luôn tạo điều kiện để trẻ có sự trải nghiệm thực tế, khơi gợi sự tìm tòi
khám phá, sáng tạo ở trẻ.
- Giáo viên phải nắm vững kiến thức, kỹ năng của hoạt động tạo hình. Có
nhiều sáng tạo để kích thích trẻ tham ra vào hoạt động tạo hình.
- Chuẩn bị đầy đủ đồ dung,trang thiết bị trong các tiết học.
- Luôn luôn lấy trẻ làm trung tâm, trẻ biết nhận xét và đặt tên cho sản phẩm
của mình tạo ra.
- Luôn khuyến khích, động viên trẻ kịp thời.
- Đặc biệt phối kết hợp chặt chẽ với phụ huynh.
3.2. Kiến nghị
* Đối với nhà trường:

19



Thường xuyên tổ chức cho giáo viên thảo luận dự giờ, rút kinh nghiệm
trong hoạt động tạo hình. Bổ sung tài liệu, sách báo, tập san và những kinh
nghiệm để giáo viên có điều kiện học tâp.
Ban giám hiệu nhà trường tham mưu với lãnh đạo địa phương tạo điều kiện
về cơ sở vật chất để trẻ có môi trường hoạt động tốt nhất nhằm phát huy khả
năng, năng khiếu của trẻ.
* Đối với phòng giáo dục:
Thường xuyên tổ chức tập huấn cho giáo viên, tìm hiểu nâng cao kiến thức,
kĩ năng về các phương pháp hướng dẫn trẻ với môn tạo hình. Đồng thời tổ chức
các hoạt động mẫu để học hỏi đồng nghiệp, rút ra kinh nghiệm lẫn nhau từ đó có
phương pháp giáo dục tối ưu nhất đạt hiệu quả cao nhất.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Hiệu trưởng

Nga Thắng , ngày 10 tháng 4 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh
nghiệm của mình viết, không sao chép
nội dung của người khác.
Người viết

Nguyễn Thị Tuyết

Lưu Thị Ngọc Hiền

PHỤ LỤC
CÁC HÌNH ẢNH MINH HỌA CHO CÁC HOẠT ĐỘNG MÀ TÔI ĐÃ THỰC HIỆN


20


Hình ảnh 1 phụ lục 1: Trẻ đang làm đồ dùng, đồ chơi từ phế liệu

Hình ảnh 2 phụ lục 1: Trẻ đang nặn

21


Hình ảnh 3 phụ lục 1: Sản phẩm của cô và trẻ góc tạo hình

Hình ảnh 4 phụ lục 1: Trẻ đang vẽ hoa trên sân trường
22


23


Hình ảnh 5, 6 phụ lục 1: Hội thi bé khéo tay
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Theo chương trình giáo dục mầm non ban hành kèm theo thông tư số
17/2009/TT - BGDĐT ngày 25/7/2009 của BGD và đào tạo và thông tư số
28/2016TT - BGDĐT ngày 30/12/2016.
2. Theo tài liệu “Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm
non mẫu giáo lớn (5 - 6 tuổi) của nhà xuất bản giáo dục Việt nam.
3. Theo tài liệu “Chương trình chăm sóc giáo dục mẫu giáo và hướng dẫn
thực hiện (5 - 6 tuổi) của nhà xuất bản giáo dục Việt Nam năm 2009.
4. 100 đề tài SKKN - Nhà XB Giáo dục

5. Tạp chí giáo dục Mầm non số 2 năm 2016.
6. Tâm lý, giáo dục đại cương.

24


×