skkn một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tại trường tiểu học lương ngoại huyện bá thước tỉnh thanh hóa

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BÁ THƯỚC

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TẠI TRƯỜNG
TIỂU HỌC LƯƠNG NGOẠI – HUYỆN BÁ THƯỚC –
TỈNH THANH HÓA

Người thực hiện: Nguyễn Văn Tuấn
Chức vụ: Hiệu trưởng
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Lương Ngoại
SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lý

THANH HÓA NĂM 2018


MỤC LỤC
TT

NỘI DUNG

TRANG

1

MỞ ĐẦU

1

1.1

Lý do chọn đề tài:

1

1.2

Mục đích nghiên cứu

2

1.3

Đối tượng nghiên cứu

2

1.4

Phương pháp nghiên cứu

2

2

NỘI DUNG

3

2.1

Cơ sở lý luận

3

2.2

Thực trạng ở trường Tiểu học Lương Ngoại.

4

2.2.1.

Đặc điểm của địa phương

4

2.2.2.

Đặc điểm của nhà trường
Thực trạng của việc chỉ đạo nâng cao chất lượng
giáo dục kỹ năng sống cho học sinh ở trường Tiểu
học Lương Ngoại, huyện Bá Thước, tỉnh Thanh
Hóa.
Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lương giáo
dục kỹ năng sống cho học sinh ở trường Tiểu học
Lương Ngoại, huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa.
Tuyên truyền nâng cao nhận thức trong đội ngũ
giáo viên

4

Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên rèn kỹ năng sống cho
học sinh
Chỉ đạo xây dựng kế hoạch giáo dục kỹ năng sống
cho học sinh.
Chỉ đạo lồng ghép giáo dục kỹ năng sống vào các
môn học chính khóa.
Tăng cường chỉ đạo việc giáo dục kỹ năng sống cho
học sinh thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp.
Phối kết hợp với phụ huynh để giáo dục kỹ năng
sống cho học sinh.

6

10

Huy động các lực lượng xã hội tham gia giáo dục

16

2.2.3.

2.3
2.3.1
2.3.2
2.3.3
2.3.4
2.3.5

2.3.6
2.3.7

5

6
6

8

11
15

kỹ năng cho học sinh.
2.4

Hiệu quả

3

17
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

19

3.1

Kết luận

19

3.2

Kiến nghị

19




1. MỞ ĐẦU
1.1 Lý do chọn đề tài:
Để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện thế hệ trẻ, đáp ứng nguồn nhân
lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, đáp ứng yêu cầu
hội nhập quốc tế và nhu cầu phát triển của người học, giáo dục phổ thông đã và
đang được đổi mới mạnh mẽ theo bốn trụ cột của giáo dục thế kỉ XXI, mà thực
chất là cách tiếp cận kĩ năng sống; đó là: Học để biết, Học để làm, Học để tự
khẳng định mình và học để chung sống.
Luật Giáo dục năm 2005, Điều 2 đã xác định: Mục tiêu của giáo dục phổ
thông là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức,
sức khoẻ, thẩm mĩ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và
chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực
công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Như vậy, mục tiêu giáo dục phổ thông đã chuyển từ chủ yếu là trang bị
kiến thức cho học sinh sang trang bị những năng lực cần thiết cho các em đặc
biệt là năng lực hành động, năng lực thực tiễn. Phương pháp giáo dục cũng đã
được đổi mới theo hướng “phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, tư duy sáng
tạo của người học; bồi dưỡng cho người học năng lực tự học, khả năng thực
hành, lòng say mê học tập và ý chí vươn lên.” [1]
Phương pháp giáo dục phổ thông đã được đổi mới theo hướng phát huy

tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của người học, phù hợp với đặc điểm
từng lớp học, tăng cường khả năng làm việc theo nhóm, rèn luyện kĩ năng vận
dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú
học tập cho học sinh. Nội dung giáo dục kĩ năng sống đã được tích hợp vào một
số môn học và các hoạt động giáo dục thực tiễn trong các nhà trường; việc giáo
dục kĩ năng sống cho học sinh còn được thực hiện thông qua nhiều chương trình,
dự án như: Giáo dục bảo vệ môi trường; Giáo dục phòng chống HIV/AIDS;
Giáo dục phòng chống ma tuý; Giáo dục phòng tránh tai nạn, thương tích…Đặc
biệt, rèn kĩ năng sống cho học sinh được xác định là một trong những nội dung
cơ bản của phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiên, học sinh tích
cực” trong các nhà trường phổ thông, giai đoạn 2008 – 2013 do Bộ Giáo dục và
đào tạo chỉ đạo.
Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh, với bản chất là hình thành và phát
triển cho các em khả năng làm chủ bản thân, khả năng ứng xử phù hợp với
những người khác và với xã hội, khả năng ứng phó tích cực trước những tình
huống của cuộc sống rõ ràng là phù hợp với mục tiêu giáo dục phổ thông.
Dạy trẻ kĩ năng sống là điều rất cần thiết đặc biệt với trẻ tiểu học, khi bắt
đầu đi học cũng là lúc trẻ bắt đầu tiếp xúc với xã hội rất cần hoàn thiện và phát
triển các kĩ năng sống cho riêng mình. Chính những kĩ năng sống các em tiếp
nhận được những năm đầu tiên đi học sẽ theo các em suốt cả cuộc sống sau này.
Ngay từ Tiểu học các em đã có những kĩ năng tốt, cuộc sống sau này sẽ rộng mở
với các em hơn. Nếu ngược lại, sau này các em sẽ rất khó khăn để sửa chữa
những kĩ năng sống không tốt và gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống.
Điều II luật phổ cập Giáo dục đã nêu: “ Giáo dục Tiểu học là bậc học nền
tảng của hệ thống Giáo dục Quốc dân…” Tiểu học, là bậc học đầu tiên của hệ
1


thống Giáo dục, bậc học đào tạo những cơ sở ban đầu cơ bản và bền vững cho
trẻ tiếp tục học lên bậc học trên, giúp trẻ hình thành những cơ sở ban đầu, những

đường nét cơ bản của nhân cách. Do vậy, giáo dục ở bậc Tiểu học có tính chất
đặc biệt, có bản sắc riêng, với tính sư phạm đặc trưng.[2]
Trong thực tế, học sinh Tiểu học đến trường được thầy cô giáo nhồi nhét
kiến thức nhiều hơn là giáo dục kỹ năng cuộc sống cho học sinh. Đại đa số học
sinh có kỹ năng sống quá sơ giản. Chính vì vậy, Bộ Giáo dục và Đào tạo rất
quan tâm và chính thức đưa giáo dục kỹ năng sống vào dạy lồng ghép vào các
môn học trong các nhà trường.
Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là rất cần thiết, giúp các em rèn
luyện hành vi có trách nhiệm đối với bản thân, gia đình , cộng đồng và Tổ quốc;
giúp các em có khả năng ứng phó tích cực trước các tình huống của cuộc sống,
xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với gia đình, bạn bè và mọi người, sống tích cực,
chủ động, an toàn, hài hoà và lành mạnh.
Nhận thức rõ tầm quan trọng và sự cần thiết của việc chỉ đạo giáo dục kỹ
năng sống cho học sinh phổ thông nói chung, học sinh Tiểu học nói riêng, trong
quá trình chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ năm học, tôi đã mạnh dạn đi sâu nghiên
cứu: “Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống
cho học sinh tại trường Tiểu học Lương Ngoại, huyện Bá Thước, tỉnh
Thanh Hóa”. Áp dụng vào quá trình chỉ đạo hoạt động dạy học và giáo dục tại
trường Tiểu học Lương Ngoại trong năm học 2016-2017, 2017-2018 đã mang lại
hiệu quả nhất định.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
Nghiên cứu một số biện pháp chỉ đạo rèn kỹ năng sống cho học sinh tại trường
Tiểu học Lương Ngoại, nhằm giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trong nhà
trường phát triển một cách toàn diện, trang bị cho các em có vốn sống cần thiết
để các em có kỹ năng sống học tập và rèn luyện tốt hơn.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho học
sinh tại trường Tiểu học Lương Ngoại, huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp quan sát.

- Phương pháp điều tra, kiểm tra, đánh giá.
- Phương pháp đàm thoại.
- Phương pháp phân tích.
- Phương pháp tổng hợp.
.

2


2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lý luận:
Kĩ năng sống bao gồm một loạt các kĩ năng cụ thể, cần thiết cho cuộc
sống hàng ngày của con người. Bản chất của kĩ năng sống là kĩ năng tự quản lí
bản thân và kĩ năng xã hội cần thiết để cá nhân tự lực trong cuộc sống, học tập
và làm việc hiệu quả. Nói cách khác kĩ năng sống là khả năng làm chủ bản thân
của mỗi người, khả năng ứng xử phù hợp với những người khác và với xã hội,
khả năng ứng phó tích cực trước các tình huống của cuộc sống.
Có thể nói kĩ năng sống chính là những nhịp cầu giúp con người biến kiến
thức thành thái độ, hành vi và thói quen tích cực, lành mạnh. Người có kĩ năng
sống phù hợp sẽ luôn vững vàng trước những khó khăn, thử thách; biết ứng xử,
giải quyết vấn dề một cách tích cực và phù hợp; họ thường thành công hơn trong
cuộc sống, luôn yêu đời và làm chủ cuộc sống của chính mình. Ngược lại, người
thiếu kĩ năng sống thường bị vấp váp, dễ bị thất bại trong cuộc sống. Hoặc
người không có kĩ năng giao tiếp sẽ khó khăn hơn trong việc xây dựng các mối
quan hệ tốt đẹp với mọi người xung quanh, sẽ khó khăn hơn trong hợp tác cùng
làm việc, giải quyết những nhiệm vụ chung,...
Không những thúc đẩy sự phát triển cá nhân, kĩ năng sống còn góp phần
thúc đẩy sự phát triển của xã hội, giúp ngăn ngừa các vấn đề xã hội và bảo vệ
quyền con người.
Việc giáo dục kĩ năng sống sẽ thúc đẩy những hành vi mang tính xã hội

tích cực, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống xã hội và giảm các vấn đề xã hội.
Giáo dục kĩ năng sống còn giải quyết một cách tích cực nhu cầu và quyền con
người, quyền công dân được ghi trong luật pháp Việt Nam và quốc tế.
Giáo dục kĩ năng sống càng trở nên cấp thiết đối với thế hệ trẻ, bởi vì:
Các em chính là những chủ nhân tương lai của đất nước, là những người
sẽ quyết định sự phát triển của đất nước trong những năm tới. Nếu không có kĩ
năng sống, các em sẽ không thể thực hiện tốt trách nhiệm đối với bản thân, gia
đình, cộng đồng và đất nước.
Lứa tuổi học sinh là lứa tuổi đang hình thành những giá trị nhân cách,
giàu ước mơ, ham hiểu biết, thích tìm tòi, khám phá song còn thiếu hiểu biết sâu
sắc về xã hội, còn thiếu kinh nghiệm sống, dễ bị lôi kéo, kích động...Đặc biệt là
trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cơ chế thị trường hiện nay, thế hệ trẻ thường
xuyên chịu tác động đan xen của những yếu tố tích cực và tiêu cực, luôn được
đặt vào hoàn cảnh phải lựa chọn những giá trị, phải đương đầu với những khó
khăn, thách thức, những áp lực tiêu cực. Nếu không được giáo dục kĩ năng sống,
nếu thiếu kĩ năng sống, các em dễ bị lôi kéo vào các hành vi tiêu cực, bạo lực,
vào lối sống ích kỉ, lai căng, thực dụng, dễ bị phát triển lệch lạc.
Vì vậy, việc giáo dục kĩ năng sống cho thế hệ trẻ là rất cần thiết, giúp các
em rèn luyện hành vi có trách nhiệm đối với bản thân, gia đình, cộng đồng và tổ
quốc; giúp các em có khả năng ứng phó tích cực trước các tình huống của cuộc
sống, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với gia đình, bàn bè và mọi người, sống tích
cực, chủ động, an toàn, hài hoà và lành mạnh.

3


Ngày 22 tháng 7 năm 2008, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có chỉ thị sô
40/2008/CT-BGDĐT về việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường phố thông giai đoạn 20082013.[3]. Căn cứ vào nhiệm vụ của ngành trong các năm học 2016-2017; năm
học 2017-2018 và căn cứ vào tình hình thực tế của trường Tiểu học Lương

Ngoại trong đó có nội dung rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh .
Giáo dục đạo đức, kĩ năng sống cho học sinh thông qua các môn học, hoạt
động giáo dục và xây dựng quy tắc ứng xử văn hoá. Nhà trường chủ động phối
hợp với gia đình và cộng đồng cùng tham gia chăm sóc giáo dục đạo đức và kĩ
năng sống cho học sinh. Thực hiện Chỉ thị 1537/CT-BGDĐT ngày 05/5/2014
của Bộ GD&ĐT về tăng cường và nâng cao hiệu quả một số hoạt động giáo dục
cho học sinh, sinh viên trong các cơ sở giáo dục, đào tạo.[4]; Thông tư số
04/2014/TT-BGDĐT ngày 28/02/2014 ban hành quy định về quản lí hoạt động
giáo dục kĩ năng sống và hoạt động giáo dục ngoài giờ chính khóa.[5]; Thông tư
số 17/2014/TT-BGDĐT ngày 14/3/2014 Quy định về hoạt động chữ thập đỏ
trong trường học; Công văn số 1490/SGDĐT-GDTH ngày 11/8/2015 về việc
Hướng dẫn tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở tiểu học [6].
2.2 Thực trạng ở trường Tiểu học Lương Ngoại.
2.2.1. Đặc điểm của địa phương.
Lương Ngoại là xã vùng sâu thuộc vùng 30a có diện tích 3.033,95 ha ,
toàn xã có 892 hộ với 3.645 khẩu, xã có 299 hộ nghèo, tỷ lệ hộ nghèo trong xã
là 33,52%. Cận nghèo 66 hộ tỷ lệ 7,39%. Trong xã có 3 dân tộc, Mường,Thái,
Kinh. Chủ yếu là dân tộc Mường. Toàn xã có 7 thôn đều là thôn văn hóa, địa bàn
rộng đi lại gặp nhiều khó khăn, là xã có điện lưới quốc gia phủ kín đến tất cả các
thôn. Chính quyền địa phương vững mạnh, xã có trung tâm học tập cộng đồng
phát triển mạnh.
2.2.2. Đặc điểm của nhà trường.
Nhà trường được thành lập tháng 8 năm 1997, được phân bố làm 3 khu:1
khu chính và 2 khu lẻ. Toàn trường gồm có 12 phòng học, cán bộ giáo viên,
nhân viên có 20 đồng chí (trong đó có 1 giáo viên hợp đồng).
Tổng số lớp:13 lớp (có 2 lớp ghép) với 255 học sinh .
a. Thuận lợi:
Trường Tiểu học Lương Ngoại đóng chân trên địa bàn thôn Ngọc Sinh Xã
Lương Ngoại. Nhà trường được sự quan tâm của cấp ủy Đảng chính quyền,
đang dần đầu tư về cơ sở vật chất, nhà trường đã được Chủ tịch UBND Tỉnh

Thanh Hóa cấp bằng công nhận trường Tiểu học đạt chuẩn Quốc gia mức độ I
vào ngày 25 tháng 12 năm 2014.
Học sinh chăm ngoan và hiếu học, chất lượng dạy học ngày một nâng lên,
phụ huynh đại đa số rất quan tâm đến việc học tập của con em và luôn sát cánh
cùng nhà trường xây dựng cơ sở vật chất, khuôn viên ngày một khang trang hơn.
Công tác lãnh chỉ đạo của Chi bộ rất hiệu quả, quan tâm, dành nhiểu kinh phí và
thời gian cho hoạt động đặc biệt là việc giáo dục kỹ năng sống cho học thông
qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp.
4


b. Khó khăn:
- Các thiết bị phục vụ cho dạy và học còn thiếu, một bộ phận phụ huynh chưa
quan tâm đến con học hành. Học sinh con nhà nghèo và cận nghèo là 108 em
chiếm 42,5%. Cha mẹ đi làm ăn xa để lại con cái cho ông bà, anh chị nên việc
giáo dục cho học sinh còn hạn chế.
- Một số giáo viên chưa tực sự năng nổ, chưa chủ động trong hoạt động, việc
lồng ghép giáo dục kỹ năng sống trong quá trình giảng dạy và giáo dục học sinh
đôi khi còn xem nhẹ và sơ sài về nội dung, đơn điệu về hình thức, còn dành
nhiều thời gian dạy kiến thức môn học.
2.2.3.Thực trạng của việc chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục kỹ
năng sống cho học sinh ở trường Tiểu học Lương Ngoại, huyện Bá Thước,
tỉnh Thanh Hóa.
Cùng với phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”,
giáo dục kỹ năng sống được Bộ giáo dục yêu cầu cao đối với các nhà trường
trong những năm gần đây. Nhưng thực tế, việc giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh ở các nhà trường nói chung ở trường tiểu học Lương Ngoại nói riêng còn
hạn chế về nhiều mặt.
- Về nhà trường: Hàng năm đã có nhiều cố gắng đầu tư CSVC, trang thiết
bị dạy học để cơ bản đáp ứng theo quy định trường Tiểu học đạt chuẩn quốc gia.

Tuy nhiên, do kinh phí hạn hẹp nên chưa đủ điều kiện đầu tư trang thiết bị hiện
đại phục vụ các hoạt động giảng dạy, giáo dục. Cảnh quan nhà trường tuy đã
khang trang hơn trước nhưng vẫn chưa đảm bảo để học sinh học tập, vui chơi tốt
nhất.
Tài liệu giáo dục kỹ năng sồng trong các môn học mới chỉ là định hướng
nên việc lựa chọn nội dung, phương pháp và kĩ thuật dạy học đối với giáo viên
còn gặp nhiều khó khăn.
- Đối với giáo viên: Một số giáo viên tuổi đời còn ít, kinh nghiệm giáo
dục kỹ năng sống cho học sinh còn hạn chế. Một bộ phận giáo viên cho rằng
giáo dục kỹ năng sống không phải là trọng tâm trong quá trình dạy học nên chưa
chú trọng đầu tư cho nội dung này. Một số giáo viên tuổi cao, năng lực hạn chế,
nên khó tiếp cận đổi mới phương pháp, trong dạy học chỉ chú trọng về dạy kiến
thức, ít quan tâm đến việc giáo dục kĩ năng sống dẫn đến một bộ phận học sinh
thiếu hụt hiểu biết về môi trường xung quanh và cách ứng xử cần thiết trong
cuộc sống…
- Về học sinh: Học sinh trường tiểu học Lương Ngoại trên 90% là con em
nông nghiệp, ít được tham gia các hoạt động văn hoá xã hội, chưa ý thức được
giá trị bản thân trong việc làm; chưa có thói quen ứng xử văn hoá, chưa mạnh
dạn, thiếu tự tin trong giao tiếp, chưa biết thể hiện sự chia sẻ, cảm thông và quan
tâm gần gũi với những người cần sự giúp đỡ, chưa biết yêu lao động và quý
trong sản phảm do lao động làm ra...
Tình trạng học sinh đánh nhau, vô lễ với thầy giáo, xưng hô với bạn bè
chưa phù hợp, khi được hỏi các em trả lời chưa mạnh dạn, nói chưa đủ câu, kĩ
năng hợp tác với bạn còn hạn chế, hiện tượng học sinh không hứng thú học tập
còn phổ biến. Nguyên nhân về cơ bản vẫn là do các em còn thiếu hụt kĩ năng
sống. Để xác minh điều đó, khi dự giờ, tôi tiến hành khảo sát ở một số kỹ năng
5


cơ bản ở học sinh toàn trường từ khối 1 đến khối 5 vào tháng 10 năm 2016 thu

được kết quả như sau:
Tổng số học sinh được kháo sá : 224 em (Năm học 2016-2017)
Mức độ đạt được
Kỹ năng sống
Đạt yêu
Chưa đạt
Tốt
Khá
cầu
yêu cầu
SL % SL % SL
%
SL
%
Kĩ năng giao tiếp
15 6,7 31 13,8 56 25
122 54,5
Kĩnăng làm việc và sinh
10 4,5 28 12,5 52 23,2 134 59,8
hoạt nhóm
Kĩ năng xử lý tình huống
11 4,9 27 12
64 28,5 122 54,6
Kĩ năng thể hiện sự tự tin
10 4,5 33 14,7 61 27,2 120 53,6
Qua thống kê khảo sát đã cho thấy số học sinh có kỹ năng sống ở mức độ
tốt và khá còn chiếm tỷ lệ thấp, số học sinh có kỹ năng sống trung bình và yếu
chiếm tỷ lệ cao.
Tóm lại: Công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tại trường TH
Lương Ngoại trong những năm qua còn gặp khó khăn về nhiều mặt, đòi hỏi nhà

trường phải có biện pháp và bước đi thích hợp trong công tác chỉ đạo, quản lý và
điều hành các hoạt động giáo dục để giáo dục kỹ năng sống cho học sinh phát
huy hiệu quả tốt nhất.
2.3. Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lương giáo dục kỹ năng sống
cho học sinh ở trường Tiểu học Lương Ngoại, huyện Bá Thước, tỉnh Thanh
Hóa.
2.3.1. Tuyên truyền nâng cao nhận thức trong đội ngũ giáo viên.
Tiếp tục nâng cao nhận thức trong đội ngũ để giáo viên xác định giáo dục
kĩ năng sống là một trong 5 nội dung chủ yếu của phong trào thi đua“ Xây dựng
trường học thân thiên, học sinh tích cực.”
- Triển khai đầy đủ các văn bản, hướng dẫn của phòng Giáo dục có nội
dung tích hợp giáo dục kĩ năng sống. Chú trọng nội dung chuyên đề hướng dẫn
giáo dục kĩ năng sống được phòng giáo dục triển khai.
- Thông qua sinh hoạt chuyên môn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc
giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thể hiện ở các nội dung sau :
+ Kĩ năng sống thúc đẩy sự phát triển cá nhân và xã hội.
+ Giáo dục kĩ năng sống là yêu cầu cấp thiết đối với thế hệ trẻ.
+ Giáo dục kĩ năng sống nhằm thực hiện yêu cầu đổi mới giáo dục phổ
thông.
+ Đội ngũ giáo viên là bộ phận không thể thiếu trong quá trình giáo dục
và rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh.
Tóm lại: Giáo dục kĩ năng sống chỉ thật sự có hiệu quả khi người thầy có
tâm huyết, sự kiên nhẫn và phải có thời gian. Nhận thức được điều đó, giáo viên
đã từng bước không chỉ chú ý nâng cao chất lượng chuyên môn nghiệp vụ mà đã
thường xuyên quan tâm đến đời sống, tâm tư, tình cảm của học sinh.
2.3.2 Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên rèn kỹ năng sống cho học sinh:
Đội ngũ giáo viên trong việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là nhân
6

tố không kém phần quan trọng. Trong thực tế, giáo viên khi đến lớp chủ yếu là
truyền thụ các kiến thức cơ bản có liên quan đến các môn học, chưa quan tâm
nhiều đến việc dạy kỹ năng sống cho học sinh, nên việc giáo dục kỹ năng cho
các em còn hạn chế và không phải ai cũng năng động trong các hoạt động mà
thường thường giáo viên thường ngại, rụt rè, xem dạy kiến thức theo chương
trình là đủ. Nên việc, bồi dường năng lực về giáo dục kỹ năng cho giáo viên là
rất cần thiết.
Như ta thường nói: “Trò giỏi ắt phải có thầy giỏi” “không thầy đố mày
làm nên”. Trong công tác giáo dục học sinh trình độ chuyên môn và năng lực
của thầy cô là quan trọng nhất, thầy hình thành kỹ năng, nhân cách, lối sống,
những yếu tố đó học sinh được học tập từ thầy cô của mình. Nên bản thân quan
tâm đến việc bồi dưỡng đội ngũ cụ thể như:
- Bồi dưỡng kỹ năng sư phạm; như ăn mặc, lời nói, cử chỉ, tác phong,
phải thật là sư phạm vì học sinh Tiểu học các em hay bắt chước thầy và người
lớn.
- Giáo dục cho học sinh kỹ năng phòng tránh nạn ấu dâm, xâm hại tình
dục, Hiện nay, nạn ấu, dâm xâm hại tình dục ở trẻ em ngày một gia tăng, nạn
đuối nước xãy ra thường xuyên trong thời gian học sinh nghỉ học. Nên, các buổi
sinh hoạt chuyên môn tôi đã đưa ra các nội dung trên để quán triệt tới cán bộ
giáo viên. Ngoài ra, nội dung bồi dưỡng về các kiến thức bảo vệ sức khỏe, giáo
dục học sinh tuổi dậy, cách phòng và biết tự bảo vệ mình có nguy cơ xâm hại thì
Ban văn thể mỹ sẽ tập huấn triển khai cho các em.
- Ngay từ đầu các năm học trong hội nghị CB-CCVC việc triển khai
nhiệm vụ năm học trong kế hoạch năm học, cần phải xây dựng việc giáo dục kỹ
năng sống cho học sinh trong nhà trường một cách cụ thể. Công việc này được
giao cụ thể cho các tổ chức đoàn thể trong nhà trường. Trực tiếp là đội ngũ giáo
viên đứng lớp. Lãnh đạo thường xuyên kiểm tra đôn đốc.
- Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn, chỉ đạo công tác bồi dưỡng
thường xuyên, yêu cầu giáo viên thực hiện việc nghiên cứu, tự tìm tòi và chủ
động để nâng cao kiến thức về giáo dục KNS cho học sinh gồm các nội dung

sau:
- Phòng chống xâm hại thân thể.
- Phòng chống bạo lực học đường.
- Phòng chống bạo lực gia đình.
- Phòng chống tai nạn đuối nước.
Nhà trường chỉ đạo cho chuyên môn phối hợp với Liên đội xây dựng kế
hoạch tổ chức tập huấn cho cán bộ giáo viên về cách thức tổ chức công nhận
chuyên hiệu Dự bị đội viên theo các nôi dung đối với học sinh khối lớp 3:
- Kính yêu Bác Hồ, vệ sinh sạch sẽ, yêu sao nhi đồng và đội TNTPHCM
Với các em đội viên lớp 5: Tham gia kiểm tra 4 chuyên hiệu trong chương
trình Rèn luyện đội viên:
+ Nghi thức đội viên
+ Nhà sử học nhỏ tuổi
+ Hữu nghị quốc tế
7


Đại hội liên đội triển khai kế hoạch hoạt động năm
Trong hoạt động, HS được chia thành các nhóm theo nội dung đăng ký
chương trình rèn luyện đội viên, các em lần lượt được thể hiện qua các khâu và
trả lời theo câu hỏi của ban giám khảo. Ngày hội đã công nhận cho 42 em HS
khối lớp 3 hoàn thành chương trình dự bị đội viên và 41 em đội viên khối lớp 5
hoàn thành chương trình rèn luyện đội viên. Việc bồi dưỡng năng lực cho CBGV
về giáo dục kỹ năng sống trong nhà trường là hết sức cần thiết, người quản lý
phải là người chủ động, dám nghĩ, dám làm để chỉ đạo, hướng dẫn, giám sát,
kiểm tra khi thực hiện kế hoạch trong công tác giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh trong nhà trường.
2.3.3 Chỉ đạo xây dựng kế hoạch giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
Để giáo dục kỹ năng sống cho học sinh đạt hiệu quả cao thì việc xây dựng
chương trình kế hoạch là khâu cực kỳ quan trong. Ngay từ đầu năm học tôi đã

chủ động xây dựng kế hoạch về việc dạy lồng ghép giáo dục kỹ năng sống vào
các môn học đã được triển khai cụ thể trong buổi Hội thảo chuyên môn đầu
năm.
Như ta đã biết, muốn cho hoạt động hiệu quả thì việc xây dựng kế hoạch
cụ thể, chi tiết là khâu quan trọng nhất, ngoài việc xây dựng kế hoạch thì bản
thân còn phải giám sát kế hoạch, đánh giá, rút kinh nghiệm.Từ đó, điều chỉnh
dần cho phù hợp với từng thời điểm của nhà trường để làm tốt cho các hoạt động
sau.
8


Thời gian

Chủ điểm

Tháng 9

Em yêu
trường em

Tháng 10

Tháng 11

Tháng 12

Tháng 1

Tháng 3

Tháng 4

Nội dung và hình thức
- Nghe nói chuyện về ý nghĩa tên
trường
- Tổ chức hội thi “ Tìm hiểu luật An
toàn giao thông đường bộ”

- Phát động phong trào quyên góp “
Quà tết tặng học sinh ghèo”, quyên
- Giáo dục góp sách vở tặng cho các bạn có
truyền thống hoàn cảnh khó khăn.
nhà trường - Tổ chức hội thi chào mừng ngày
20/10
- Phát động phong trào Chào mừng
ngày Nhà giáo Việt Nam
-Làm báo ảnh chủ đề về thầy cô,
Kính yêu mái trường.
thầy cô giáo - Sinh hoạt tập thể kỉ niệm ngày
20/11
-Tổ chức hội thi văn nghệ : Tiếng
hát mừng thầy cô.
- Tìm hiểu về truyền thống quân đội,
nghe nói chuyện về anh bộ đội Cụ
Uống nước
Hồ
nhớ nguồn
- Tập hát những bài hát về anh bộ
đội.
- Tổ chức cho học sinh tìm hiểu về

Giáo
truyền thống địa phương
dụctruyền - Sinh hoạt tập thể kỷ niệm ngày 3/2,
thống dân nghe nói chuyện về truyền thống quê
tộc
hương, đất nước, Đảng.

Kính yêu
mẹ và cô

Hòa bình
hữu nghị

- Thi kể chuyện về bà, mẹ, các vị nữ
anh hùng dân tộc
- Thi vẽ chủ đề về ngày 8/3
- Giao lưu văn nghệ- trò chơi dân
gian
- Tổ chức hội thi: “Nét đẹp tuổi
hoa”.
- Tổ chức cuộc thi sưu tầm tranh
ảnh, tư liệu về cuộc sống của thiếu
nhi các nước trên thế giới.
-Tổ chức hội thi: “Nhà sử học nhỏ
tuổi”.

Chủ đề GD KNS
- Kỹ năng lắng nghe tích cực
- Kỹ năng đảm nhận trách
nhiệm

- Kĩ năng hoạt động đội, nhóm
- Kĩ năng hợp tác...
-Kỹ năng thể hiện sự cảm
thông.
- Kĩ năng làm chủ bản
thân.
-Kỹ năng thể hiện sự tự
tin.
- Kỹ năng đảm nhận trách
nhiệm
- Kĩ năng hoạt động đội, nhóm
- Kĩ năng hợp tác
- Kĩ năng văn nghệ

- Kỹ năng lắng nghe tích cực
- Kĩ năng văn
nghệ.

-Kỹ năng lắng nghe tích cực
-Kỹ năng giao tiếp
- Kỹ năng điều khiển các hoạt
động tập thể
- Kĩ năng xác định giá trị
- Kỹ năng sáng tạo
-Kĩ năng văn nghệ, vui chơi
-Kỹnăng giải quyết vấn đề...

-Kĩ năng xác định giá trị
-Kỹ năng thể hiện sự tự tin...

9


Tháng 5

- Sinh hoạt tập thể kỷ niệm ngày
sinh nhật Bác: Nghe kể chuyện về
Kính
Bác Hồ. Tìm hiểu về Bác Hồ với
yêu
thiếu nhi Việt Nam.
Bác Hồ
- Tổ chức hội thi: “Chúng em kể
chuyện Bác Hồ”.

- Kỹ năng lắng nghe tích cực
- Kỹ năng thể hiện sự tự tin.

Ví dụ : Trong tháng 9, bản thân chỉ đạo nội dung hoạt động tìm hiểu về an
toàn giao thông, yêu cầu giáo viên chuẩn bị chu đáo khâu xây dựng kế hoạch,
nội dung và hình thức tổ chức.
Qua các hoat động, giáo dục cho học sinh các kỹ năng về đi xe an toàn, biết
được các biện báo giao thông, biết tham gia giao thông đúng luật. Từ đó, biết
tuyên truyền cho gia đình, bạn bè cùng tham gia và thực hiện giao thông an
toàn, hiệu quả.
2.3.4 Chỉ đạo lồng ghép giáo dục kỹ năng sống vào các môn học chính khóa.
Việc lồng ghép giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua các môn
học là rất cần thiết, giáo dục cho học sinh có kỹ năng làm việc trí óc, trẻ sẽ có kỹ
năng phát triền về tính toán, phát triển về nghe, nói, đọc, viết; kỹ năng về khoa
học, tự nhiên, kỹ năng về thuyết trình, kỹ năng về giao tiếp, kỹ năng về tổ chức

học nhóm tổ, kỹ năng về tổ chức các buổi sinh hoạt lớp, kỹ năng về làm cán bộ
lớp, làm chủ tịch hội đồng tự quản ... Để giáo dục kĩ năng sống cho học sinh có
hiệu quả , tôi đã chỉ đạo cho giáo viên vận dụng vào các môn học, tiết học, nhất
là các môn như: Tiếng Việt; Đạo đức; TNXH, Khoa học; An toàn giao thông để
những giờ học sao cho các em được làm để học, được trải nghiệm như trong
cuộc sống thực.
Đối với môn Tiếng Việt: Thông qua môn Tiếng Việt học sinh được hình
thành: nghe, nói, đọc, viết. Các kỹ năng này hình thành, phát triển dần, từ những
kỹ năng đơn lẻ đến những kỹ năng tổng hợp, biết đọc to, rõ ràng, biết cảm nhận
một văn bản nghệ thuật, biết viết những câu văn hay...
Đối với môn Đạo đức: Bước đầu trang bị cho học sinh các kỹ năng sống
cần thiết, phù hợp với lứa tuổi, hình thành cho HS những hành vi, thói quen lành
mạnh, tích cực; loại bỏ những hành vi, thói quen tiêu cực, phát triển khả năng tư
duy và sáng tạo của học sinh, rèn cho học sinh biết cách tự phục vụ bản thân và
vệ sinh cá nhân, giữ gìn vệ sinh môi trường, bảo vệ môi trường, rèn cho học sinh
biết cách giao tiếp và ứng xử phù hợp và linh hoạt trong cuộc sống hàng ngày,
biết sống tích cực, chủ động, tạo cơ hội thuận lợi để HS thực hiện tốt quyền, bổn
phận của mình và phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức.
Để các chuẩn mực đạo đức, pháp luật xã hội trở thành tình cảm, niềm tin,
hành vi và thói quen của học sinh, cần sử dụng các phương pháp, kĩ thuật dạy
học tích cực , học sinh sẽ được tạo cơ hội để thực hành, trải nghiệm nhiều kĩ
năng sống cần thiết, phù hợp với lứa tuổi. Đó là lối sống lành mạnh, các hành vi
ứng xử phù hợp với nền văn minh xã hội. Lối sống, hành vi như : gọn gàng,
10


ngăn nắp, nói lời hay, chăm sóc ông bà, cha mẹ, biết hợp tác, giúp đỡ, chia sẻ
với bạn…
Đối với môn Khoa học: Chương “Con người và sức khỏe”- Chương trình
Khoa học lớp 5, các bài: “Con người cần gì để sống? Vai trò của các chất dinh

dưỡng có trong thức ăn; Phòng một số bệnh do thiếu chất dinh dưỡng; phòng
bệnh béo phì; phòng tránh tai nạn đuối nước...” giáo dục các em hiểu ăn uống
đủ chất và hợp lí giúp cho chúng ta khoẻ mạnh, biết phòng tránh một số bệnh
lây qua đường tiêu hóa, biết những việc nên làm và không nên làm để phòng
tránh tai nạn đuối nước, có ý thức tự giác làm vệ sinh cá nhân hằng ngày, tự giác
thực hiện nếp sống vệ sinh, khắc phục những hành vi có hại cho sức khoẻ. Biết
tham gia các hoạt động và nghỉ ngơi một cách hợp lí để có sức khoẻ tốt.
- Giáo dục kỹ năng sống phải đạt được hiệu quả ở mỗi tiết học, mỗi bài học,
mỗi môn học, trong từng hoạt động của học sinh tại nhà trường. Nhà trường cần
coi học sinh là trung tâm của quá trình học, học sinh được hướng dẫn tự học, tự
khẳng định, được tham gia học tập hết sức mình nhằm chiếm lĩnh kiến thức, kỹ
năng sống trong xã hội hiện đại, trong môi trường an toàn và cởi mở,chứ không
đơn giản như thi cử, lên lớp hay cấp giấy chứng nhận hoàn thành chương trình .
Vì vậy người quản lý phải chỉ đạo những nội dung tích hợp, lồng ghép thiết thực
nhất để đưa vào giáo dục cho phù hợp. Thường thường trong các lần kiểm tra
nhà trường đã ra những câu hỏi kiểm tra về năng lực và phẩm chất của học sinh.
Qua việc kiểm tra, phỏng vấn thường xuyên, học sinh thực hiện trả lời khá tốt,
100% học sinh trình bầy bài viết khá đầy đủ và chi tiết không có học sinh nào bỏ
ngỏ, để giấy trắng. Như vây, việc lồng ghép giáo dục kỹ năng sống trong các
môn học ở nhà trường phải nói là thành công.
2.3.5 Tăng cường chỉ đạo việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua
hoạt động ngoài giờ lên lớp.
Giáo dục ngoài giờ lên lớp là một cơ hội để bổ sung các hoạt động nhằm
giáo dục học sinh kỹ năng sống. Tuy nhiên, chưa có chương trình cụ thể cho
hoạt động này ở cấp Tiểu học. Trong tình hình đó, tôi luôn chủ động đưa nội
dung và phương pháp giáo dục kỹ năng sống thông qua hoạt động ngoài giờ lên
lớp của nhà trường.
Muốn làm tốt hoạt động này thì người quản lý phải chủ động lên kế hoạch
các hoạt động ngoài giờ lên lớp trong năm học cho phù hợp với đặc điểm của
trường mình, phong phú về nôi dung, đa dạng về hình thức, thể hiện qua các chủ

đề của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.Việc thiết kế các chủ đề giáo dục kỹ
năng sống phù hợp với chủ đề của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp bản
thân đã chỉ đạo thực hiện qua các bước sau:
+ Chỉ đạo giáo viên phụ trách xây dựng chương trình, phân phối chương
trình, đưa ra các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của từng khối lớp, đặc biệt
là khối lớp trực tiếpgiảng dạy để thực hiện hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
+ Chỉ đạo giáo viên xây dựng nội dung giáo dục kỹ năng sống cơ bản, cần
thiết cho học sinh trong nhà trường một cách cụ thể và khoa học.

11


+ Phõn tớch chng trỡnh hot ng giỏo dc ngoi gi lờn lp xỏc nh
nhng ch no ca chng trỡnh cú th thit k c cỏc ch v giỏo dc
k nng sng.
Tụi tiếp tục ch o triển khai có hiệu quả phong trào Nói lời
hay, làm việc tốt nhằm giáo dục cho học sinh về đức khiêm
tốn, tính thật thà, lòng dũng cảm, biết chia sẻ khó khăn, giúp
bạn nghèo vt khó; quan tâm giúp đỡ các bạn chậm tiến, các
bạn có hoàn cảnh khó khăn. Các chi đội và lớp nhi đồng đã nuôi
heo đất nhằm giúp đỡ các bạn có hoàn cảnh khó khăn vơn lên
trong học tập. Nhân dịp Tết Nguyên Đán inh Du 2017, Liên
đội đã phối hợp với các tổ chức đoàn thể trong nhà trờng tổ
chức quyên góp Quà Tết tặng học sinh nghèo với số tiền trên
3 triệu đồng và hin vt. Nm Mu Tut 2018, nh trng cựng cỏc t
chc on th trong nh trng quyờn gúp c s tin hn 4,5 triu ng v
cỏc hin vt cú giỏ tr khỏc.
Bờn cnh giỏo dc k nng sng v ATGT, v tỡnh yờu thng ng loi,
bn thõn cũn quan tõm ch o giỏo dc cho hc sinh bit tham gia vo phong
tro vn húa vn ngh, th d th thao, vui chi, gii trớ.. l nhu cu thit yu ca

tr, ng thi l quyn li ca cỏc em. Nú l mt loi hot ng cú ý ngha giỏo
dc to ln i vi hc sinh trng Tiu hc. Hot ng ny giỳp cho tinh thn
cho tr thờm phn chn sau nhng gi hc cng thng, gúp phn rốn luyn mt
s phm cht: tớnh t chc, k lut, nõng cao tinh thn trỏch nhim, tinh thn
on kt, lũng nhõn ỏi Núi v hot ng ny, nh trng ó t chc thc hin
cú hiu qu t mc tiờu ó ra.
T chc tt hot ng cỏc cõu lc b trong nh trng, thng xuyờn giao lu
vi cỏc trng bn trong cm v cỏc trng thuc d ỏn SEQAP.

12


Giao lưu các trường dự án SEQAP

13


14


Hoạt động văn nghệ TDTT trường Tiểu học Lương Ngoại
Ngoài việc thi thể dục thể thao, bản thân luôn quan tâm chỉ đạo cho giáo
viên chủ nhiệm thúc đẩy học sinh có ý thức tham gia các hoạt động tập thể như:
múa hát sân trường, Ngoài ra còn giáo dục cho học sinh lòng say mê nghệ thuật
văn nghệ, múa hát trong và ngoài nhà trường.
Ngoài tổ chức văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao nhà trường còn giáo dục
cho học sinh biết chia sẽ với cộng đồng dân cư. Đây là một loại hình đặc trưng
của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Thông qua lao động, góp phần làm
cho các em hiểu thêm về giá trị lao động. Từ đó, giúp các em có ý thức lao động
lành mạnh, vận dụng kiến thức vào đời sống như: Trực nhật, vệ sinh lớp học, sân

trường, làm đẹp bồn hoa, cây cảnh cho đẹp trường, đẹp lớp. Đây là hoạt động
thật sự cần thiết, giúp các em thích nghi với cuộc sống xung quanh. Sau này, dù
có rơi vào hoàn cảnh khắc nghiệt nào thì các em vẫn có thể tồn tại được. Thông
qua các hoạt động,giáo dục các em biết yêu lao động, biết cống hiến sức của
mình làm sạch, đẹp đường làng, ngõ xóm và gia đình các em. Hoạt động này của
nhà trường được tiến hành thường xuyên liên tục trong các năm học.
Trong nhà trường hoạt động Đội đã góp phần rất lớn đến phát triển nhân
cách, kỹ năng sống cho học sinh. Người quản lý đừng xem nhẹ hoạt động của
Đội TNTPHCM, phải làm sao hoạt động Đội đi vào chiều sâu. Qua hoạt động
Đội các em sẽ hình thành các kỹ năng cần thiết; biết sinh hoạt, biết tự tổ chức
cho các em sao nhi đồng cùng hoạt động, biết dẫn chương trình buổi chào cờ,
biết thực hiện chuyên mục “Điểm tin giúp bạn” trước các buổi chào cờ sáng thứ
hai. Chương trình này giúp các em trang bị kỹ năng trình bày , giao tiếp. Bên
cạnh đó, còn giúp các em rèn kỹ năng nghe và chắt lọc thông tin.
Muốn hoạt động này có kết quả, người quản lý phải chỉ đạo cho Tổng phụ
trách đội lên kế hoạch tổ chức tâp huấn cho Ban chỉ huy liên đội. Trong từng
tuần, Ban chỉ huy Liên đội phải luôn bám sát và lồng ghép nội dung 7 yêu cầu
đối với đội viên, các bài hát truyền thống. Đội ngũ cốt cán chịu trách nhiệm
truyền đạt lại cho chi đội, cho các lớp Nhi đồng, mình vào tiết hoạt động ngoài
giờ lên lớp, chủ động lên kế hoạch bồi dưỡng phụ trách sao, chú trọng chương
15


trình dự đội viên, bồi dưỡng nhi đồng tiêu biểu để các em có chí hướng phấn
đấu kết nạp Đội TNTPHCM vào dịp 26/3 và 19/5 hàng năm.
Ngoài việc giáo dục kỹ năng sống trong nhà trường, nhà trường thường
xuyên quan tâm đến việc tổ chức cho học sinh đi tham quan, học tập ở các danh
lam thắng cảnh và các di tích lich sử trong và ngoài tỉnh. Qua đó, dấy lên tình
yêu quê hương đất nước, tinh thần uống nước nhớ nguồn và đặc biệt có ý chí
phấn đấu trong học tập và rèn luyện. Qua chuyến tham quan, học sinh hình

thành kỹ năng làm việc như; chuẩn bị đồ dùng, chuẩn bị quần áo, bàn chải,
thuốc đánh răng, tham gia sinh hoạt đúng giờ, biết tái hiện những kiến thức vào
viết văn đặc biệt đối với học sinh khối 4&5.
2.3.6 Phối kết hợp với phụ huynh để giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
Có thể khẳng định, vai trò của gia đình trong giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh rất quan trọng vì gia đình là nơi đầu tiên trong đời trẻ được trải nghiệm và
hình thành kỹ năng sống. Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh không chỉ là trách
nhiệm của nhà trường, mà còn là trách nhiệm của toàn xã hội. Trẻ tự làm lấy
công việc tự phục vụ bản thân như; đánh răng, rửa mặt, xúc cơm, đi giày, mặc
quần áo, tắm rửa, cha mẹ không nên làm hộ mà chỉ hướng dẫn và kiểm tra.
Nhà trường thực hiện nhiệm vụ giáo dục bằng nghiệp vụ sư phạm. Ngay từ
đầu, gia đình và nhà trường phải thống nhất, nghiêm khắc đưa các em vào khuôn
phép mới, hòa nhập vào các quan hệ xã hội mới, từ thay đổi cách xưng hô và
việc phải tuân thủ các quy tắc, luật lệ chung như phải làm theo yêu cầu của thầy
cô, không được mất trật tự, không được nói tự do trong lớp, muốn nó, muốn ra
vào lớp phải giơ tay xin phép.
Ở trường, trẻ học cách tư duy mới tức là cách cư xử mới. Nhà trường giáo
dục các em 3 lĩnh vực: Lý trí, tình cảm, ý chí. Vì vậy, lúc này vai trò của gia
đình thể hiện rõ nhất như: kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng tự làm việc gia đình.Do
vậy, việc phối hợp với gia đình đề giáo dục học sinh là hết sức cần thiết. Nên,
tôi đã chỉ đạo cho giáo viên chủ nhiệm làm tốt các công việc sau:
- Mỗi kỳ họp phụ huynh là một cơ hội tốt nhất để trao đổi, phối hợp để giáo
dục học sinh biết chia sẻ với người khác, biết quan tâm, biết tổ chức sinh nhật,
biết chăm sóc ông bà, cha mẹ khi ốm đau, biết nấu cơm, làm việc nhà .
- Đề nghị gia đình không làm hộ bất cứ việc gì mà trẻ có thể tự làm, để học
sinh tự thích ứng, tự trải nghiệm. Gia đình bên cạnh theo dõi để động viên ,
khích lệ trẻ. Tôn trong ý kiến đề xuất, biết lắng nghe và nghe người khác góp ý
để tiến bộ. Gia đình nên dành nhiều thời gian cho con trẻ, gần trẻ, giáo dục cho
trẻ biết sinh hoạt sạch sẽ, biết giúp đỡ cha mẹ, biết tự phục vụ và chia sẻ cùng
người khác. Cha mẹ thường xuyên giáo dục trẻ lúc trẻ cần nhất là tuổi dậy thì,

biết phòng chống các bệnh thông thường, biết tự chăm sóc bản thân.,..
Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh để giúp các em phát triển một cách
một cách toàn diện thì việc phối hợp với gia đình học sinh là điều quan trọng
nhất. Nhà trường ,gia đình luôn đồng hành song song thì việc giáo dục mới có
hiệu quả.

16


Nhà trường và hội cha mẹ học sinh bàn về GD kỹ năng sống của học sinh
2.3.7 Huy động các lực lượng xã hội tham gia giáo dục kỹ năng cho học sinh.
Việc giáo dục kỹ năng sống không chỉ nhà trường, gia đình là đủ mà phải
cần cả xã hội cùng đồng hành và quan tâm. Bởi lẽ, thời gian học sinh được hoạt
động với xã hội chiếm quỹ thời gian không phải là ít, như ngoài thời gian đến
trường học sinh được vui chơi, được giải trí như 3 tháng hè, học sinh được về
địa phương để hoạt động . Nếu nhà trường không phối hợp với các đoàn thể thì
việc giáo dục học sinh gặp rất nhiều khó khăn. Vậy nên, hàng năm vào cuối năm
học nhà trường luôn có chương trình bàn giao danh sách học sinh về địa phương
sinh hoạt, đồng thời đại diện cho chính quyền địa phương nhận danh sách bàn
giao và có những yêu cầu quán triệt tới các em học sinh khi về địa phương sinh
hoạt hè.
Ngoài ra, nhà trường luôn quan tâm đến những việc nhỏ nhất vì đây là
những kỹ năng cần thiết mà các em phải thực hiện hàng ngày để ăn uống sạch,
hợp vệ sinh. Nhà trường đã phối hợp với Hội phụ nữ xã và liên kết với nhãn
hàng Lifebuoy, PS để tuyên truyền và hướng dẫn cho học sinh thực hiện tốt 6
bước rửa tay với xà phòng, đánh răng thường xuyên. Qua hoạt động giúp các em
có kỹ năng tốt về vệ sinh thường xuyên trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
Bản thân chỉ đạo cho giáo viên, phối hợp với Hội LHPN xã để giáo dục học
sinh thông qua các buổi sinh hoạt, trao đổi về kinh nghiệm giáo dục con cái, các
biện pháp giáo dục, cách quản lý con, kỹ năng vệ sinh đối với trẻ em gái vị

thành niên,.. Ngoài ra, nhà trường thường xuyên phối hợp với trạm y tế để tuyên
truyền và giáo dục cho học sinh phòng tránh những bệnh thường gặp, như bệnh
theo mùa, cảm cúm, tiêu chảy. Nhằm giúp trang bị cho các em có nhiều kinh
nghiệm sống. Người quản lý phải phối hợp nhịp nhàng các biện pháp trên và
tăng cường hoạt động nội, ngoại khóa, tổ chức tốt cho các em được tham gia đầy
đủ và hiệu quả. Qua hoạt động, học sinh hình thành kỹ năng một cách tự nhiên
17


và khắc sâu những kỹ năng trong cuộc sống đời thường của các em một cách tốt
nhất.
2.4. Hiệu quả:
Qua hai năm học kiểm nghiệm về sáng kiến “Một số biện pháp chỉ đạo
nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tại trường Tiểu học
Lương Ngoại, huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa” đã thu được những kết quả
rất phấn khởi. Về kết quả của hoạt động giáo dục cụ thể như sau:
Thời điểm khảo sát tháng 4/2018( Với 255 học sinh)
Kỹ năng sống
Kĩ năng giao tiếp
Kĩ năng làm việc và sinh
hoạt nhóm
Kĩ năng xử lý tình huống
Kĩ năng thể hiện sự tự tin

Mức độ đạt được
Đạt yêu
Tốt
Khá
cầu
SL % SL % SL

%
61 23,9 64
25 112 43,1
55 21,5 61 23,9 120 46,2

Chưa đạt
yêu cầu
SL
%
18
8
19
8,4

57 22,3
71 27,8

21
16

60
82

23,5 117
32,1 86

46
33,7

8,2

6,4

Năm học 2016-2017: Trong khu«n khæ thi hoạt động đội cấp huyện
nhà trường đạt giải ba múa hát sân trường.
Trong năm học 2017-2018: Trong HKPĐ cấp huyện nhà trường đạt giải
nhất bật xa nam khối Tiểu học.
Trong cuộc thi giao lưu các câu lạc bộ cụm số 1 nhà trường đạt 2 giải nhì
và 1 giải 3 các môn giao lưu của cụm.
So sánh kết quả cuối năm học 2017-2018 với kết quả đầu năm học 20162017 cho thấy quá trình chỉ đạo, thực hiện giáo dục kĩ năng sống cho học sinh
đã mang lại hiệu quả rõ rệt. Đạt được kết quả như trên là một quá trình chỉ đạo
chặt chẽ, kiểm tra theo dõi chấn chỉnh kịp thời của Ban giám hiệu, sự đồng
thuận và hưởng ứng nhiệt tình của đội ngũ giáo viên. Sự kết hợp chặt chẽ giữa
nhà trường gia đình và các tổ chức đoàn thể trong suốt hai năm học 2016-2017,
2017-2018 của nhà trường.

18


3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1 Kết luận:
. Thông qua hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, đã giúp các em
tự điều chỉnh, bổ sung trao đổi, có các kỹ năng sống cần thiết phục vụ cho bản
thân, biết sáng tạo nghệ thuật, thực hiện các bài thể dục, các trò chơi, các hành
vi ứng xử đối với mọi người trong gia đình, trong nhà trường và trong xã hội.
Bước đầu có ý thức tự chủ, tự tin, chủ động và giao tiếp với mọi người, hình
thành được các kỹ năng, hành vi, rèn luyện những kỹ xảo, thói quen đạo đức bền
vững và tự quản trong sinh hoạt tập thể.
Từ thực tiễn tổ chức hoạt động giáo dục nhằm" Giáo dục kỹ năng sống
cho học sinh " ở trường Tiểu học Lương Ngoại chúng ta đã có thể rút ra một số
kết luận sau đây:

Thứ nhấ. Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua các hoạt động,
để học sinh tự cảm nhận, đánh giá, nhận xét qua các hành vi và từ đó hình thành
các kỹ năng; thực hiện sự phối hợp trong và ngoài nhà trường làm tốt công tác
xã hội hoá trong việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
Thứ hai. Giáo dục kỹ năng sống trong trường học góp phần rèn luyện,
hình thành cho học sinh sống có trách nhiệm hơn và biết lựa chọn cách ứng xử
phù hợp, ứng phó các sức ép, thách thức trong cuộc sống; thúc đẩy hành vi
mang tính xã hội, giảm bớt tỷ lệ phạm pháp.
19


Thứ ba. Giáo dục kỹ năng sống còn tạo mối quan hệ thân thiện, cởi mở
giữa thầy, trò, tạo sự hứng thú, tự tin, chủ động sáng tạo trong học tập, nâng cao
chất lượng, hiệu quả giáo dục. Học sinh được giáo dục kỹ năng sống xác định
được bổn phận và nghĩa vụ của mình đối với bản thân, gia đình và xã hội.
Thứ tư. Giáo dục kỹ năng sống còn cần đến vốn sống, tình thương và
nhân cách của người thầy. Học sinh học kiến thức ở thầy trước hết là ở tấm
gương sống của người thầy. Vì vậy, để học sinh không thất vọng vì thầy thì
trước hết “mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”
mà ngành Giáo dục đang vận động.
Thứ năm. Giáo dục kỹ năng sống là hành trang cần cho suốt cả cuộc đời
và luôn luôn được bổ sung, nâng cấp để phù hợp với sự thay đổi, sống biến động
của cuộc sống. Người trưởng thành cũng vẫn cần học kỹ năng sống.
Thứ sáu. Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh không phải là công việc
“một sớm, một chiều” mà là một quá trình đòi hỏi phải kiên nhẫn, tâm huyết và
hết lòng vì học sinh thân yêu.
Thứ bảy. Giáo dục kỹ năng sống không phải chỉ là công việc của giáo
viên, nhà trường mà còn là của cả xã hội, cộng đồng, có như vậy mới mong đào
tạo ra được những thế hệ trẻ phát triển toàn diện.
3.2 Kiến nghị:

Để việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trong nhà trường có hiệu quả
hơn, rất mong Phòng giáo dục thường xuyên tổ chức các sân chơi cho học sinh,
để học sinh các nhà trường được giao lưu học hỏi lẫn nhau nhằm nâng cao chất
lượng đào tạo, hình thành kỹ năng sống cho học sinh.
Trên đây chỉ là một số kinh nghiệm được rút ra từ thực tiễn qua quá trình
nghiên cứu, tổ chức thực hiện, đã thành công trong công tác chỉ đạo. Với sáng
kiến “Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống
cho học sinh tại trường Tiểu học Lương Ngoại, huyện Bá Thước, tỉnh Thanh
Hóa” chắc chắn rằng sẽ không tránh khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong nhận
được sự đóng góp ý kiến, xây dựng và bổ sung thêm của anh, chị em đồng
nghiệp để sáng kiến này được hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Xác nhận của thủ trưởng đơn vị

Lương Ngoại, ngày 6 tháng 4 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.

Người thực hiện

Nguyễn Văn Tuấn

20


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Luật giáo dục năm 2005.
2. Luật phổ cập Giáo dục.
3. Chỉ thị sô 40/2008/CT-BGDĐT về việc phát động phong trào thi đua “Xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường phố thông giai

đoạn 2008- 2013.
4. Chỉ thị 1537/CT-BGDĐT ngày 05/5/2014 của Bộ GD&ĐT về tăng cường
và nâng cao hiệu quả một số hoạt động giáo dục cho học sinh, sinh viên trong
các cơ sở giáo dục, đào tạo.
5. Thông tư số 04/2014/TT-BGDĐT ngày 28/02/2014 ban hành quy định về
quản lí hoạt động giáo dục kĩ năng sống và hoạt động giáo dục ngoài giờ chính
khóa.
6. Công văn số 1490/SGDĐT-GDTH ngày 11/8/2015 về việc Hướng dẫn tổ
chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở tiểu học.
DANH MỤC

21