THIẾT KẾ TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC TOÁN LỚP 3

Trường TH Nguyễn văn Trỗi

Sáng kiến kinh nghiệm

Phòng GD & ĐT Huyện CưM’gar
Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi
--------

Sáng kiến kinh nghiệm

THIẾT KẾ TRÒ CHƠI
TRONG DẠY TOÁN LỚP3

GV thực hiện:

Hoàng Thị Phương Lan
Đắk Lắk, tháng 3 năm 2018

1


Trường TH Nguyễn văn Trỗi

Sáng kiến kinh nghiệm
Mục lục

I.

Phần mở dầu: ...................................................................................Trang 3
1.1
Lý do chọn đề tài ......................................................... ................. Trang3

1.2
Mục đích nghiên cứu đề tài ...........................................................Trang 3
1.3 Mục tiêu nhiệm vụ của đề tài ...................................................... ..Trang 4
1.4 Đối tượng nghiên cứu ....................................................................Trang 4
1.5 Kế hoạch phạm vi nghiên cứu ......................................................Trang 4
1.6
Phương pháp nghiên cứu ...............................................................Trang4
a.
Phương pháp điều tra .....................................................................Trang 5
b.
Phương pháp thực nghiệm ............................................................. Trang 5
II . Phần nội dung : ................................................................................... Trang 5
II.1 Cơ sở lí luận .....................................................................................Trang 5
II.2 Thực trạng ..........................................................................................Trang 6
a. Thuận lợi ................................................................................................Trang 6
b. Khó khăn .................................................................................................Trang 6
+Thực trạng của nhà trường ........................................................................Trang 6
+ Thực trạng của lớp chủ nhiệm ..................................................................Trang6
Thành công ..................................................................................................Trang 7
Hạn chế
..................................................................................................Trang7
Mặt mạnh ..................................................................................................Trang 7
Mặt yếu
...................................................................................................Trang7
II. 3 Giải pháp – biện pháp ................................................................................Trang 7
a. Mục tiêu và giải pháp và biện pháp ...........................................................Trang7
b.Nội dung và cách thực hiện giải pháp .......................................................Trang 8
c. Điều kiện thực hiện giải pháp – biện pháp ...............................................Trang 8
- Qui trình tổ chức trò chơi ...........................................................................Trang 8
- Thiết kế trò chơi dạy toán lớp 3 ..................................................................Trang 8

1.Tổ chức trò chơi toán lớp 3 ....................................................................Trang 8
a.Thiết kế trò chơi dạy học trong môn toán ..................................................Trang 8
b.Cách tổ chức trò chơi .................................................................................Trang 9
2. Giới thiệu một số trò chơi dạy học toán lớp 3 ............................................Trang 9
- Trò chơi 1: Đoàn kết ............................................................ ...................Trang 9
- Trò chơi 2 : Truyền điện ...........................................................................Trang10
- Trò chơi 3: Ai nhiều điểm nhất ..............................................................Trang 10
- Trò chơi 4 : Rồng cuốn lên mây ..............................................................Trang 11
- Trò chơi 5 : Con số may mắn ...................................................................Trang12
- Trò chơi 6 : Giành cờ chiến thắng ............................................................Trang 13
- Trò chơi 7 : Thi quay kim đồng hồ ..........................................................Trang 14
-Trò chơi 8: Bác đưa thư ........................................................................Trang15
-Trò chơi 9 : Hái hoa dân chủ .................................................................Trang 15
- Trò chơi 10 : Bác mặt nạ thông minh : ....................................................Trang 16
- Trò chơi 11 ; Ong đi tìm nhụy : .................................................. .........Trang 17
C. Kết quả thu được qua thực nghiệm ; .........................................................Trang18
III. Phần kết luận – kiến nghị ..................................................... ...............Trang18
III.1 Kết luận : .......................................... .............. .....................................Trang18
III.2 Ý kiến đề xuất : .......................................................................................Trang1

2


Trường TH Nguyễn văn Trỗi

Sáng kiến kinh nghiệm

I.PHẦN MỞ ĐẦU
1.Lý Do Chọn Đề Tài
Trong chương trình giáo dục tiểu học hiện nay, môn Toán cùng với các môn

học khác trong nhà trường Tiểu học có những vai trò góp phần quan trọng đào tạo
nên những con người phát triển toàn diện.Toán học là môn khoa học tự nhiên có tính
lôgíc và tính chính xác cao, nó là chìa khóa mở ra sự phát triển của các bộ khoa học
khác.
Muốn học sinh Tiểu học học tốt được môn Toán thì mỗi người Giáo viên không
phải chỉ truyền đạt, giảng giải theo các tài liệu đã có sẵn trong Sách Giáo Khoa, trong
các sách hướng dẫn và thiết kế bài giảng một cách rập khuôn, máy móc làm cho học
sinh học tập một cách thụ động. Nếu chỉ dạy học như vậy thì việc học tập của học
sinh sẽ diễn ra thật đơn điệu, tẻ nhạt và kết quả học tập sẽ không cao. Nó là một trong
những nguyên nhân gây ra cản trở việc đào tạo cácem thành những con người năng
động, tự tin, sáng tạo sẵn sàng thích ứng với những đổi mới diễn ra hàng ngày.
Yêu cầu của giáo dục hiện nay là đòi hỏi phải đổi mới phương pháp dạy học môn
toán ở bậc Tiểu học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học
sinh. Vì vậy người giáo viên phải gây được hứng thú học tập cho các em bằng cách
lôi cuốn các em tham gia vào các hoạt động học tập. Trò chơi học tập là một hoạt
động mà các em hứng thú nhất. Các trò chơi có nội dung toán học lý thú và bổ ích
phù hợp với việc nhận thức của các em. Thông qua các trò chơi các em sẽ lĩnh hội
những tri thức toán học một cách dễ dàng, củng cố, khắc sâu kiến thức một cách vững
chắc, tạo cho các em niềm say mê, hứng thú trong học tập, trong việc làm. Khi giáo
viên đưa ra được các trò chơi toán học một cách thường xuyên, khoa học thì chắc
chắn chất lượng dạy học môn toán sẽ ngày càng nâng cao.Chính vì những lý do nêu
trên mà tôi đã chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm
"THIẾT KẾ TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC TOÁN LỚP 3”
2. Mục Tiêu , Nhiệm Vụ của đề tài
-Mục Tiêu
Góp phần đổi mới phương pháp dạy học môn Toán ở Tiểu học theo phương hướng
phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh, tăng cường hoạt động cá
thể phối hợp với học tập giao lưu. Hình thành và rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến
thức vào thực hiện.
Góp phần gây hứng thú học tập môn Toán cho học sinh, một môn học được coi

là khó khăn, hóc búa thì việc đưa ra trò chơi toán học nhằm mục đích, để các em học
mà chơi, chơi mà học. Trò chơi toán học không những chỉ giúp các em lĩnh hội được
tri thức mà còn giúp các em củng cố và khắc sâu các tri thức đó.
-Nhiệm Vụ
Dạy học toán nói chung và sử dụng trò chơi nói riêng, thì mục đích trước hết là
nhằm đổi mới phương pháp, góp phần gây hứng thú học tập. Giúp học sinh tiếp thu
3


Trường TH Nguyễn văn Trỗi
Sáng kiến kinh nghiệm
bài nhanh hơn, giờ học sôi nổi hơn. Từ đó, củng cố kiến thức và rèn luyện kĩ năng
thực hành vào thực tiễn. Ngoài ra, dạy học toán còn xác định cơ sở cho việc dạy học
toán ở tiểu học. Do vậy, “ Sử dụng trò chơi trong dạy học toán 3”, trên cơ sở nắm
vững kiến thức một cách chủ động, sáng tạo.
Nhiệm vụ nghiên cứu dựa trên các tiêu chí chính như sau.
- Tìm hiểu vấn đề đổi mới phương pháp dạy học toán ở tiểu học.
- Tìm hiểu đặc điểm tâm lý của học sinh tiểu học.
- Nghiên cứu thực tiễn dạy học toán ở tiểu học.
- Xây dựng các nguyên tắc để sưu tầm và thiết kế trò chơi học tập.
- Sưu tầm thiết kế một số trò chơi học tập theo các mạch kiến thức ở
bậc tiểu học.
- Thực nghiệm tổ chức một số trò chơi học tập.
- Đề xuất và thử nghiệm một số biện pháp TLSP nhằm nâng cao
hứng thú học môn Toán cho HS. Từ đó đề xuất những kiến nghị sư phạm cần
thiết.
3. Đối Tượng Nghiên Cứu:
Học sinh lớp 3A4- Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi.
Các trò chơi học tập trong dạy học toán theo định hướng mới nhằm nâng cao
chất lượng giờ học, giúp học sinh học môn toán một cách nhẹ nhàng, tự nhiên, đạt

hiệu quả cao, tạo không khí học tập vui tươi, lành mạnh.
4. Giới hạn của đề tài :
Các loại sách tham khảo về dạy học toán 3. Sách toán của giáo viên và học sinh trong
chương trình cũ và mới, để thấy được nội dung và phương pháp dạy học mới là cần
thiết.
5. Phương Pháp Nghiên Cứu:
Dùng phương pháp chủ yếu là đàm thoại trao đổi. Việc nghiên cứu được tiến hành các
bước cơ bản như sau:
- Lập đề cương cho đề tài nghiên cứu
- Tham khảo ý kiến của đồng nghiệp, nhất là các giáo viên đang trực tiếp giảng dạy
lớp 3. Đồng thời tổ chức gặp mặt các học sinh khối 3, để tìm hiểu những thuận
lợi, khó khăn, những tồn tại, vướng mắc của học sinh khi học toán
II. PHẦN NỘI DUNG
4


Trường TH Nguyễn văn Trỗi
Sáng kiến kinh nghiệm
1. Cơ Sở Lý Luận.
Xuất phát từ đặc điểm học luôn luôn hiếu động, ham chơi thích cái mới lạ nhưng lại
nhanh chóng chán. Đối với trẻ trò chơi là một phát hiện mới, kích thích tò mò, muốn
tìm hiểu, khám phá. Do vậy quan điểm “Thông qua hoạt động vui chơi để tiến hành
hoạt động học tập” là phù hợp với trường tiếu học.
Trò chơi toán học nhằm mục đích là thông qua trò chơi để củng cố kiên thức của bài
học, luyện tập lại kiến thức của bài mới, phát hiện ra kiến thức mới của bài học.
Thông qua trò chơi học sinh nắm được kiến thức của bài học một cách nhẹ
nhàng.Trong quá trình học toán ở tiếu học, sử dụng trò chơi toán học có nhiều tác
dụng như:
Giúp học sinh thay đối loại hình hoạt động trong giờ học, làm cho giờ học bớt căng
thẳng, tạo cảm giác thoải mái, dễ chịu. Học sinh tiếp thu kiến thức nhẹ nhàng, gây

hứng thú học tập. Kích thích sự tìm tòi, tạo cơ hội để học sinh tự thê hiện mình.
Thông qua trò chơi, học sinh vận dụng kiến thức năng nổ, hoạt bát, kích thích trí
tượng tưởng, trí nhớ. Từ đó phát triến tư duy mềm dẻo, học tập các xử lý thông minh
trong những tình huống phức tạp tăng cường khả năng vận dụng trong cuộc sống để
dễ dàng thích nghi với điều kiện mới của xã hội.
Ngoài ra thông qua hoạt động trò chơi còn giúp các em phát triển được nhiều phẩm
chất đạo đức như tình đoàn kết, thân ái, lòng trung thực, tinh thần cộng đồng trách
nhiệm. Vì vậy trò chơi toán học rất cần thiết trong giờ toán ở tiểu học.
2. Thực Trạng về vấn đề nghiên cứu:
+ Thực trạng chung của nhà trường:
- Qua tìm hiểu một số giáo viên dạy lớp 3, tìm hiểu học sinh, tài liệu tham khảo ở
trường tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, tôi nhận thấy: Phần đa giáo viên chưa quan tâm
nhiều đến việc đưa trò chơi học toán vào giảng dạy. Hoặc có đưa trò chơi vào giờ
học cũng chỉ trong những giờ thao giảng mà thôi. Sở dĩ có tình trạng trên là do các
đồng chí giáo viên chưa nhận thức được hết tác dụng của trò chơi trong giờ học
toán. Vì vậy mà giờ học toán còn trầm học sinh còn thụ động trong học tập, một
số học sinh yếu kém còn ngại học toán, đến giờ học toán các em không hứng thú
dẫn đến kết quả học tập không cao.
5


Trường TH Nguyễn văn Trỗi
- + Thực trạng của lớp chủ nhiệm:

Sáng kiến kinh nghiệm

Năm nay tôi được phân công giảng dạy lớp 3a1. Lớp tôi có 34 học sinh trong
đó có: 22 em nữ, học sinh dân tộc thiểu số là 10 em. Đa phần các em không mạnh
dạn, tự tin. Từ đầu năm lớp học rất trầm, khi tôi đưa trò chơi học toán vào áp dụng
trong giờ học thì không khí học tập khác hẳn, các em học tập tích cực, những em

chậm chạp cũng năng động hơn. Vì vậy tôi nhận thấy rằng đưa trò chơi vào giờ học
toán ở tiểu học là cần thiết, nhất là trong giờ học toán của lớp 3.
* Thành công
Đưa trò chơi vào dạy Toán giúp tiết học trở nên sôi động, thu hút được sự chú ý của
học sinh rất nhiều. Giúp học sinh có thể tư duy, ghi nhớ nội dung bài học một cách dễ
dàng.
* Hạn chế
- Hiện nay, trò chơi toán học còn rất đơn lẻ, nghèo nàn, ít được phổ biến và gặp khó
khăn trong việc thiết kế trò chơi vì có ít tài liệu tham khảo vấn đề này.
* .Mặt Mạnh
Sau thời gian học tập và giảng dạy vừa qua, bản thân tôi cũng nhận thấy đội
ngũ giáo viên nói chung đều rất quan tâm đến việc áp dụng phương pháp dạy
học mới vào từng bài dạy, luôn tiếp thu học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp
thông qua các tiết dự giờ, các buổi hội giảng theo chuyên đề.
* Mặt Yếu
Nhưng những việc làm đó vẫn chưa đẩy lùi được một số khó khăn nêu trên
và chính những khó khăn đó đã dẫn đến một thực trạng là chất lượng sau mỗi
giờ học toán còn chưa cao, học sinh cũng chưa thực sự yêu thích môn toán,
chưa chú tâm và có những hứng thú khi học toán. Tất cả những điều này nếu
không sớm được khắc phục thì sẽ tạo ra những khó khăn khác cho học sinh
trong quá trình học tập.
Nói tóm lại, dựa trên những căn cứ lý luận và thực tiễn nêu trên, chúng tôi thấy
việc tăng cường tổ chức các trò chơi học tập để khắc phục tình trạng trên nhằm
gây hứng thú học tập cho các em và nâng cao hiệu quả giờ học là vô cùng cần
thiết
a Mục tiêu của giải pháp ,biện pháp:
- Mỗi trò chơi phải củng cố được một nội dung toán học cụ thể trong chương trình
(có thể là kiến thức cần kiểm tra bài cũ, kiến thức bài mới, kiến thức thực hành,
luyện tập...)
- Chương trình toán 3 được chia thành 5 mạch kiến thức: Số học và yếu tố đại số,

đại lượng và đo đại lượng, yếu tố hình học, yếu tố thống kê, các dạng toán giải.
Các trò chơi được xây dựng từ các dạng bài tập có chọn lọc của các tiết học trong
5 mạch kiến thức trên, nhưng có thể mang những cái tên gợi cảm, gây hứng thú,
góp phần hình thành, củng cố hoặc hệ thống kiến thức.
6


Trường TH Nguyễn văn Trỗi
Sáng kiến kinh nghiệm
- Các trò chơi phải giúp học sinh rèn luyện kỹ năng toán học, phát huy trí tuệ, óc
phân tích, tư duy sáng tạo.
- Trò chơi phải phù hợp với quỹ thời gian (Sử dụng trong giờ học từ 5 đến 10 phút),
thích hợp với môi trường học tập.
- Trò chơi có sức hấp dẫn, thu hút được sự chú ý, tham gia của học sinh, tạo không
khí vui vẻ, thoải mái.
- Trò chơi cần phải gần gũi, sát thực, phù hợp với tâm lý lứa tuổi học sinh lớp 3. Tổ
chức trò chơi không quá cầu kỳ, phức tạp.
b. Nội dung và cách thực hiện giải pháp:
- Sử dụng triệt để yêu cầu, nội dung kiến thức cơ bản, cũng như đồ dùng, phương
tiện có sẵn của môn học (ở thư viện, đồ dùng của giáo viên, học sinh...).
- Các đồ dùng tự làm của giáo viên khai thác từ những vật liệu gần gũi xung quanh
(Từ các phế liệu như: Vỏ hộp bánh kẹo, đầu gỗ, đầu nứa, nắp chai, giấy bìa...) sao
cho đồ dùng vừa đảm bảo tính khoa học, tính giáo dục, tính thẩm mỹ nhưng ít tốn
kém.
- Từ các nguyên tắc trên, tôi đã căn cứ vào nội dung kiến thức trong sách giáo khoa,
căn cứ vào thời gian, mục tiêu đề ra ở mỗi tiết học cũng như đối tượng học sinh.
c. mối quan hệ thực hiện giải pháp biện pháp
* Quy trình tổ chức trò chơi:
Trò chơi toán học thông qua 5 bước:
-Giới thiệu tên trò chơi;

-Phổ biến luật chơi;
-Tiến hành chơi;
-Thảo luận rút ra kiến thức;
-Đánh giá kết luận.
THIẾT KẾ TRÒ CHƠI HỌC TOÁN LỚP 3
1. Tổ chức trò chơi trong môn Toán
Để các trò chơi góp phần mang lại hiệu quả cao trong giờ học, khi tổ chức và
thiết kế trò chơi phải đảm bảo những nguyên tắc sau :
a. Thiết kế trò chơi dạy học trong môn Toán :
* Tổ chức trò chơi học tập để dạy môn Toán nói chung và môn Toán lớp 3 nói
riêng, chúng ta phải dựa vào nội dung bài học, điều kiện thời gian trong mỗi tiết học
cụ thể đưa các trò chơi cho phù hợp. Song muốn tổ chức được trò chơi trong dạy toán
có hiệu quả cao thì đòi hỏi mỗi giáo viên phải có kế hoạch chuẩn bị chu đáo, tỉ mỉ,
cặn kẽ và đảm bảo các yêu cầu sau :
+ Trò chơi mang ý nghĩa giáo dục
+ Trò chơi phải nhằm mục đích củng cố, khắc sâu nội dung bài học
+ Trò chơi phải phù hợp với tâm lý học sinh lớp 3, phù hợp với khả năng người
hướng dẫn và cơ sở vật chất của nhà trường.
+ Hình thức tổ chức trò chơi phải đa dạng, phong phú
7


Trường TH Nguyễn văn Trỗi
+ Trò chơi phải được chuẩn bị chu đáo

Sáng kiến kinh nghiệm

+ Trò chơi phải gây được hứng thú đối với học sinh
* Cấu trúc của Trò chơi học tập :
+ Tên trò chơi

+ Mục đích : Nêu rõ mục đích của trò chơi nhằm ôn luyện, củng cố kiến thức,
kỹ năng nào. Mục đích của trò chơi sẽ quy định hành động chơi được thiết kế trong
trò chơi.
+ Đồ dùng, đồ chơi : Mô tả đồ dùng, đồ chơi được sử dụng trong Trò chơi học
tập.
+ Nêu lên luật chơi : Chỉ rõ quy tắc của hành động chơi quy định đối với người
chơi, quy định thắng thua của trò chơi.
+ Số người tham gia chơi : Cần chỉ rõ số người tham gia trò chơi
+ Nêu cách chơi.
b. Cách tổ chức trò chơi :
Thời gian tiến hành : thường từ 5 - 7 phút
- Đầu tiên là giới thiệu trò chơi :
+ Nêu tên trò chơi.
+ Hướng dẫn cách chơi bằng cách vừa mô tả vừa thực hành, nêu rõ quy định
chơi.
- Chơi thử và qua đó nhấn mạnh luật chơi
- Chơi thật
- Nhận xét kết quả chơi, thái độ của người tham dự, giáo viên có thể nêu thêm
những tri thức được học tập qua trò chơi, những sai lầm cần tránh.
- Thưởng - phạt : Phân minh, đúng luật chơi, sao cho người chơi chấp nhận
thoải mái và tự giác làm trò chơi thâm hấp dẫn, kích thích học tập của học sinh. Phạt
những học sinh phạm luật chơi bằng những hình thức đơn giản, vui (như chào các bạn
thắng cuộc, hát một bài, nhảy lò cò...)
2. Giới thiệu một số trò chơi dạy học toán lớp 3 :
Sau đây tôi xin giới thiệu một số trò chơi tiêu biểu mà tôi đã áp dụng trong quá
trình dạy toán cho học sinh lớp 3 :

Trò chơi 1: “ Đoàn kết”.
- Mục đích: Rèn luyện kĩ năng tính nhẩm nhanh.
Thời gian chơi: 5 – 7 phút.

- Cách chơi: Giáo viên hô : “Đoàn kết, Đoàn kết”
Học sinh hỏi: “ Kết mấy, kết mấy?”.
Giáo viên hô: “ Kết 3 x 2” hoặc “14- 9”, “8+ 3”…
Học sinh phải nhẩm nhanh được kết quả và kết thành nhóm theo yêu cầu.
Luật chơi: Ai nhanh được tuyên dương, ai chậm bị phạt tuỳ theo yêu cầu của lớp.
8


Trường TH Nguyễn văn Trỗi
Sáng kiến kinh nghiệm
* Trò chơi này tôi áp dụng vào những tuần đầu của lớp 3 vì khi nhận lớp tôi thấy một
số em khả năng tính nhẩm còn quá yếu. Khi tổ chức trò chơi này, tôi thấy giờ học có
hiệu quả hơn, những em trước đây ngại học, không chú ý, để ý gì tới tiết học nay lại là
thành phần tích cực nhất. Như em Hùng, em Hiếu,…ngay cả giờ ra chơi cũng thường
chơi một mình không gần gũi với bạn bè nay lại hăng hái tham gia, mạnh dạn ôm
chầm kết thành nhóm khi có hiệu lệnh. Gần cuối tiết học tôi quan sát thấy các em
mạnh dạn, tự tin hơn. Sự hứng thú của học sinh , sự hoà nhập của học sinh nhút nhát,
sự chú ý học tập của các em trong giờ học toán đã kích thích tôi tìm tòi, nghiên cứu
thêm một số trò chơi.

Trò chơi 2 : Truyền điện
- Mục đích :
+ Luyện tập và củng cố kỹ năng làm các phép tính cộng trừ không nhớ trong
phạm vi 1000.
+ Luyện phản xạ nhanh ở các em
- Chuẩn bị : Không cần chuẩn bị bất kỳ đồ dùng nào
- Cách chơi : Các em ngồi tại chỗ. Giáo viên gọi bắt đầu từ 1 em xung phong. Ví dụ
em xướng to 1 số trong phạm vi 1000 chẳng hạn “358 và chỉ nhanh vào em B bất kỳ
để “truyền điện”. Lúc này em B phải nói tiếp, ví dụ “trừ 142 rồi chỉ nhanh vào em C
bất kỳ. Thế là em C phải nói tiếp “bằng 216”. Nếu C nói đúng thì được quyền xướng

to 1 số như A rồi chỉ vào một bạn D nào đó để “truyền điện” tiếp. Cứ làm như thế nếu
bạn nào nói sai, hoặc đọc kết quả tính sai thì phải nhảy lò cò một vòng từ chỗ của
mình lên bảng. Kết thúc khen và thưởng một tràng vỗ tay cho những bạn nói đúng và
nhanh.
* Lưu ý :
+ Trò chơi này không cần phải chuẩn bị đồ dùng, giáo cụ...
+ Trò chơi này có thể áp dụng được vào nhiều bài (Ví dụ : Luyện tập các bảng
cộng trừ, nhân chia) và có thể thay đổi hình thức “truyền”. Ví dụ : 1 em hô to 6 x 3 và
chỉ vào em tiếp theo để truyền thì em này chỉ việc nói kết quả bằng 18.
+ Trò chơi này không cầu kỳ nhưng vẫn gây được không khí vui, sôi nổi, hào
hứng trong giờ học cho các em.

Trò chơi 3 : Ai nhiều điểm nhất
(Tiết 58 : Luyện tập)
- Mục đích :
+ Luyện tập củng cố kỹ năng cộng 2 số có nhớ trong phạm vi 1000
+ Tập cho học sinh cách đánh giá, cho điểm
- Chuẩn bị
+ 2 cây chậu cảnh có đánh số 1, 2

9


Trường TH Nguyễn văn Trỗi
Sáng kiến kinh nghiệm
+ Một số bông hoa bằng giấy màu cứng, mặt trước màu trắng ghi các phép tính
như
367 + 125

93 + 58

367 + 120

487 + 130

168 + 503

487 + 302

+ Phấn màu
+ Đồng hồ theo dõi thời gian
+ Chọn 3 học sinh khá nhất lớp làm giám khảo và thư ký
- Cách chơi : Chia lớp làm 2 đội, khi nghe hiệu lệnh "bắt đầu" lần lượt từng đội
cử người lên bốc hoa trên bàn giáo viên, người chơi có nhiệm vụ làm nhanh phép tính
ghi trên bông hoa, sau đó cài bông hoa lên cây của đội mình. Người này làm xong cài
hoa lên cây thì lại đến lượt người khác. Cứ như vậy cho đến hết 2 phút. Sau khi giáo
viên hô hết giờ thì 2 đội mỗi đội cử 1 đại diện lên đọc lần lượt từng phép tính trên cây
của mình đồng thời giơ cho cả lớp xem bông hoa đó. Giám khảo đánh giá và thư ký
ghi lại kết quả.
- Cách tính điểm :
+ Mỗi phép tính đúng được 10 điểm
+ Tổng hợp số điểm của từng đội. Đội nào nhiều điểm hơn là đội đó thắng
cuộc.
* Lưu ý : Sau giờ chơi giáo viên nêu nhận xét đánh giá các đội chơi khuyến
khích tổ giám khảo, thư ký, nhắc nhở các em những sai sót vấp phải để lần sau các em
chơi tốt hơn.

Trò chơi 4 : Rồng cuốn lên mây
- Mục đích :
- Kiểm tra kỹ năng tính nhẩm của học sinh. Ví dụ : củng cố các bảng nhân,

chia...
- Chuẩn bị :
- Một tờ giấy viết sẵn các phép tính nhân, chia trong các bảng nhân chia trong
các bảng đã học.
- Cách chơi : Một em được chủ định làm đầu rồng lên bảng
+ Em cất tiếng hát :
" Rồng cuốn lên mây
Rồng cuốn lên mây
Ai mà tính giỏi về đây với mình"
+ Sau đó em hỏi :
"Người tính giỏi có nhà hay không ?"
- Một em học sinh bất kỳ trả lời :
10


Trường TH Nguyễn văn Trỗi
"Có tôi ! Có tôi !"

Sáng kiến kinh nghiệm

- Em làm đầu rồng ra phép tính đó, ví dụ : "42 : 7 bằng bao nhiêu ?"
"7 X 8 bằng bao nhiêu ?"......
- Em tính giỏi trả lời (nếu trả lời đúng thì được đi tiếp theo em đầu rồng). Cứ như thế
em làm đầu rồng cứ ra câu hỏi và cuốn đàn lên mây.
- Lưu ý : Ở trò chơi này nên chọn em làm đầu rồng (là em Trưởng trò) phải
nhanh nhẹn, hoạt bát.
Trò chơi: “CON SỐ MAY MẮN”
*Mục đích:
- Luyện tập và củng cố kĩ năng làm các phép tính cộng trừ trong phạm vi 1000.
Bảng nhân chia từ 6 đến 9.

- Luyện phản xạ nhanh ở các em. Rèn luyện tính tập thể.
* Chuẩn bị:
- Một hình vuông có đánh số.Chẳng hạn:
1
- Quy ước 1 hoặc 4
7
trên).

2
5
8

3
6
9

2 con số may mắn( Là 1 hoặc 2 trong 9 số

- Một số câu hỏi bằng số ô vuông có trong hình.
Ví dụ: Để dạy bài “Luyện tập/ Trang 32”.Ta có thể chuẩn bị một số câu hỏi như
sau:
1. Một bạn nói : 7 x 2 = 2 x 7 , đúng hay sai? Vì sao?
2. 7 x 6 thì bằng 6 x …(đó là số mấy)?
3. Một lọ hoa có 7 bông hoa. Hỏi 5 lọ như thế có bao nhiêu bông hoa?
4. Đọc bảng nhân 7.
*Cách tổ chức:
- Chọn hai đội chơi
- Mỗi đội bốc thăm để giành quyền chọn số trước .Mỗi lần chọn một số, giáo
viên đọc câu hỏi tương ứng với số đó.Nếu trả lời đúng thì được 5 điểm.Nếu
trả lời sai thì đội kia được quyền trả lời. Đội trả lời sau mà đúng thì cũng được

5 điểm.
- Nếu chọn được con số may mắn thì không cần trả lời gì cũng được 5
điểm.Kết thúc trò chơi đội nào nhiều điểm hơn , đội đó thắng cuộc.
11


Trường TH Nguyễn văn Trỗi

Sáng kiến kinh nghiệm

Trò chơi 6: “GIÀNH CỜ CHIẾN THẮNG”
*Mục đích:
- Củng cố khái niệm giảm đi một số lần, gấp lên một số lần.
- Luyện cách xử lí linh họat.
*Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị một số phiều học tập có thể có nội dung như sau:
Phiếu 1:
Thêm 20

giảm 2lần

bớt 14
gấp 7 lần

gấp 5 lần
4
Phiếu 2
gấp 3 lần
1
5
giảm 3lần

Thêm 15

bớt 10
thêm 6

Phiếu 3
Giảm 6 lần

giảm 2 lần

gấp 4 lần
thêm 14

30
Bớt 27
Phiếu 4
7
Gấp 5 lần

*Cách tổ chức:
12

Giảm 6 lần
bớt 5

gấp 3 lần
Gấp 4 lần

Trường TH Nguyễn văn Trỗi
Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên phát cho mỗi dãy bàn một phiếu.Bạn ngồi đầu dãy làm phép tính
đầu tiên rồi viết kết quả vào hình tròn sau đó chuyển ngay cho bạn thứ hai trong dãy
tính tiếp. Cứ như vậy cho đến học sinh cuối cùng của dãy.
Nếu nhóm nào về đích trước <làm nhanh và đúng nhất> thì thắng cuộc, giành được cờ
chiến thắng, nhận được phần thưởng một tràng pháo tay.
Trong trường hợp các đội cùng làm xong một lúc thì đội nào có kết quả
đúng,trật tự khi chơi sẽ thắng cuộc.
Trò chơi có thể sử dụng trong bài luyện tập bài số 1 trang 34 sgk, bài “Luyện tập” số
1 trang 38 sgk.

Trò chơi 7 : Thi quay kim đồng hồ
(Tiết 13, 14: Bài xem đồng hồ - Thực hành xem đồng hồ)
- Mục đích :
+ Củng cố ky năng xem đồng hồ
+ Củng cố nhận biết các đơn vị thời gian (giờ phút)
- Chuẩn bị : 4 mô hình đồng hồ
- Cách chơi :
+ Chia lớp thành 4 đội (4 tổ theo lớp học)
+ Lần thứ nhất : Gọi 4 em lên bảng (4 em đại diện cho 4 đội), phát cho mỗi em
1 mô hình đồng hồ, chuẩn bị quay kim đồng hồ theo hiệu lệnh của giáo viên. Khi
nghe giáo viên hô to 1 giờ nào đó, 4 em này ngay lập tức phải quay kim đến đúng giờ
đó. Em nào quay chậm nhất hoặc sai lệch bị loại khỏi cuộc chơi.
+ Lần thứ hai : Các đội lại thay người chơi khác
+ Cứ chơi như vậy 8 - 10 lần. Đội nào còn nhiều thành viên nhất đội đó là đội
thắng cuộc.
* Lưu ý : Để các em chơi nhanh, vui và thử phản ứng nhanh giáo viên cần
chuẩn bị săn 1 số giờ viết ra giấy (không phải nghĩ lâu) để khi hô cho nhanh, ví dụ : 7
giờ 5 phút, 11 giờ 50 phút, 9 giờ kém 10 phút, 4 giờ kém 5 phút, 8 giờ 7 phút, 12 giờ

34 phút, 4 giờ kém 13 phút...

Trò chơi 8 : Bác đưa thư
(Áp dụng dạy các bảng nhân, bảng chia)
- Mục đích : Giúp học sinh thuộc lòng bảng nhân 6. Kết hợp với các thói quen nói
"cảm ơn" khi người khác giúp một việc gì
- Chuẩn bị : + Một số thẻ, mỗi thẻ có ghi 1 số 6, 12, 15, 24, 30, 36.... 60 là kết quả
của các phép nhân để làm số nhà.
+ Một số phong bì có ghi phép nhân trong bảng 6 : 1x6, 6x1, 2x6, 6x2...
+ Một tấm các đeo ở ngực ghi "Nhân viên bưu điện".
- Cách chơi :
13


Trường TH Nguyễn văn Trỗi
Sáng kiến kinh nghiệm
+ Gọi 1 số em lên bảng chơi giáo viên phát cho mỗi 1 thẻ để làm số nhà. Một
em đóng vai "Bác đưa thư" ngực đeo "Nhân viên bưu điện" tay cầm tập phong bì.
+ Một số em đứng trên bảng, lần lượt từng em một nói :
Bác đưa thư ơi !Cháu có thư không ?

Đưa giúp cháu với ,Số nhà .............. 12

Khi dọc đến câu cuối cùng "số nhà .............. 12" thì đồng thời em đó giơ số nhà
12 của mình lên cho cả lớp xem. Lúc này nhiệm vụ của "Bác đưa thư" phải tính nhẩm
cho nhanh để chọn đúng lá thư có ghi phép tính có kết quả là số tương ứng giao cho
chủ nhà (ở trường hợp này phải chọn phong bì "6x2" hoặc "2x6" giao cho chủ nhà.
Chủ nhà nhận thư và nói lời "cảm ơn". Cứ như vậy các bạn chơi lại nói và "Bác đưa
thư" lại tiếp tục đưa thư cho các nhà.
Nếu "bác đưa thư" nhẩm sai, đưa không đúng địa chỉ nhận thì không được đóng

vai đưa thư nữa mà trở về chỗ để các bạn khác lên thay.
Nếu các lần thư đều đúng thì sau 3 lần được cô giáo tuyên dương và đổi chỗ
cho bạn khác chơi.

Trò chơi 9 : Hái hoa dân chủ
(Áp dụng trong những tiết ôn toán cuối năm)
- Mục đích :
Rèn các kỹ năng tính nhẩm cộng, trừ, nhân, chia kỹ năng giải toán.
- Chuẩn bị :
+ Một cây cảnh, trên có đính các bông hoa bằng giấy màu trong có các đề toán.
Chẳng hạn
Em hãy đọc bảng nhân 8.
Em hãy đọc bảng nhân 9.
Tính chu vi mảnh đất hình chữ nhật có chiều dài 125m, chiều rộng 68 m
Kim ngắn chỉ số 3, kim dài chỉ số 11. Hỏi là mấy giờ ?
7m3cm, bằng bao nhiêu cm
Vẽ lên đồng hồ chỉ 14 giờ 27 phút
Câu đố :

Vừa trống vừa mái
Đếm đi đếm lại
Tất cả sáu mươi
Mái một phần tư
Còn là gà trống
Đố em tính được
Trống, mái mấy con ?

+ Phần thưởng
14

Trường TH Nguyễn văn Trỗi
+ Đồng hồ

Sáng kiến kinh nghiệm

- Cách chơi :
+ Cho các em chơi trong lớp. Lần lượt từng em lên hái hoa. Em nào hái được
hoa thì đọc to u cầu cho cả lớp cùng nghe. Sau đó suy nghĩ trong vòng 30 giây rồi
trình bày câu trả lời trước lớp. Em nào trả lời đúng thì được khen và được một phần
thưởng.
+ Tổng kết chung khen những em chơi tốt .
Trò chơi 10: “BÁC MẶT NẠ THƠNG MINH
*Mục đích: Tạo hứng thú học tập cho học sinh, ngồi mơn học tốn còn sử dụng
cho học sinh học các mơn học khác.
“Bác mặt nạ thơng minh”. Khi ta làm mặt nạ cần cắt làm
bằng giấy bìa cứng hai mặt 1 mặt làm giấy mầu đỏ (mặt
trước) một mặt gián giấy mầu xanh (mặt sau). Sau đó
đóng vào thanh gỗ. Vẽ hình mặt mếu, cười như sau:

màu xanh
(Mặt trước M)
(Mặt sau)
Sau khi đã làm 2 mặt rồi đóng chấp hai mặt lại với nhau
thành một mặt cười một mặt mếu.
Trò chơi 11: “ONG ĐI TÌM NHUỴ”
*Mục đích:
(Trò chơi có thể áp dụng các bảng nhân, chia, cụ thể bài: Bảng chia 6)
+ Rèn tính tập thể.
+ Giúp cho học sinh thuộc các bảng nhân ,chia 6.

*Chuẩn bị:
+ Hai bơng hoa 5 cánh, mỗi bơng một màu, trên các cánh hoa ghi các số
như sau, mặt sau gắn nam châm.
+ Phép tính cho các chú ong.
Ví dụ: Dạy bài “Bảng chia 6 ” chuẩn bị như sau:
màu đỏ

5

8

7

6

7

8

9
6

9
15

24 : 6

5

42 : 6

54 : 6

48 : 6

36 : 6


Trường TH Nguyễn văn Trỗi

Sáng kiến kinh nghiệm

+ Phấn màu
*Cách tổ chức:
+ Chọn hai đội: mỗi đội 4 em.
+ Giáo viên chia bảng làm 2, gắn một bên bảng một bông hoa và 5 chú Ong, ở
bên dưới không theo trật tự, đồng thời giới thiệu trò chơi.
* Cô có hai bông hoa, trên những cánh hoa là kết quả của phép tính, còn những
chú ong thì chở các phép tính đi tìm kết quả của mình.
+ Hai đội xếp thành hàng: Khi nghe hiệu lệnh “bắt đầu” thì lần lượt các bạn lên
nối các phép tính với các số thích hợp. Bạn thứ nhất nối xong phép tính đầu tiên trao
phấn cho bạn thứ 2 lên nối,cứ như vậy cho đến khi nối hết các phép tính. Trong vòng
một phút, đội nào nối đúng và nhanh hơn là đội chiến thắng.
Lưu ý: Sau khi học sinh chơi xong, giáo viên chấm và hỏi thêm một số câu hỏi để
khắc sâu bài học:
24 : 6
+ Tại sao chú Ong
không tìm được đường về nhà?(Vì không có nhuỵ
hoa nào là kết quả).
+ Phép tính “24 : 6” có kết quả bằng bao nhiêu?( Bằng 4)

+ Muốn chú Ong tìm được đường về nhà thì phải thay đổi số cánh hoa như thế
nào? (Phải có một cánh hoa là số 4).
Trò chơi có thể áp dụng trong các bài: Bảng nhân,chia…
d. Kết quả khảo nghiệm:
Sau khi lựa chọn để vận dụng một số trò chơi toán học vào tiết học. Không
những học sinh nắm được kiến thức bài học mà còn nhớ rất lâu những kiến thức của
bài học đó. Các em được rèn khả năng nhanh nhẹn, khéo léo và tạo cho các em mạnh
dạn, tự tin hơn. Điều đáng mừng là các em rất hào hứng, chờ đợi tiết học toán cho các
em lòng yêu thích, ham mê môn toán. Chất lượng qua giảng dạy ngày càng khả quan.
Cụ thể như sau:
Năm học

TSHS

Xếp loại học lực môn Toán
HT

Đ tỉ lệ

CHT

Đ tỉ lệ

1

3,2

15 – 16
(CHKI)

31

30

96,8

(CHKII)

31

31

100%

(CHKI)

27

27

100%

(CHKII)

27

27

100%

17 – 18

28

28

100%

16 – 17

(CHKI)

III. Phần kết luận, kiến nghị:
Kết luận: Trò chơi học tập là một loại hình hoạt động vui chơi có nhiều tác dụng
trong các giờ học của học sinh tiểu học. Trò chơi học tập tạo ta không khí vui tươi,
16


Trường TH Nguyễn văn Trỗi
Sáng kiến kinh nghiệm
hồn nhiên, sinh động trong giờ học. Nó còn kích thích được trí tưởng tượng, tò mò,
ham hiểu biết ở trẻ.
Tổ chức tốt trò chơi học tập không chỉ làm cho các em hứng thú hơn trong học
tập mà còn giúp các em tự tin hơn, có được cơ hội tự khẳng định mình và tự đánh giá
nhau trong học tập.
Việc tổ chức trò chơi trong các giờ học toán là vô cùng cần thiết. Song không
nên quá lạm dụng phương pháp này, ở mỗi giờ học ta chỉ nên tổ chức cho các em chơi
từ 1 đến 2 trò chơi trong khoảng từ 3 đến 5 phút hoặc cùng lắm 10 phút. Do vậy
người giáo viên cần có kỹ năng tổ chức, hướng dẫn các em thực hiện các trò chơi thật
hợp lý và đồng bộ, phát huy được tối đa vai trò của học sinh.

Khi tổ chức trò chơi học tập nói chung và môn toán lớp 3 nói riêng, chúng ta
phải dựa vào nội dung bài học, vào điều kiện cơ sở vật chất của trường, thời gian
trong từng tiết học mà lựa chọn hoặc thiết kế các trò chơi cho phù hợp. Song để tổ
chức được trò chơi toán học có hiệu quả đòi hỏi mỗi người thầy phải có kế hoạch,
chuẩn bị thật chu đáo cho mỗi trò chơi.
Kiến nghị :
Muốn có kết quả cao trong việc sử dụng trò chơi trong giờ học toán ngoài
những mục tiêu chung của bài dạy giáo viên cần chú ý đến những vấn đề sau:
-Cần gần
gủi nắm vững đặc điểm tâm sinh lý của học sinh tiểu học, từ đó lựa chọn thiết kế trò
chơi cho phù hợp.
- Tổ chức trò chơi sao cho mọi học sinh được chơi nhất là những em còn hay
rụt rè thiếu tự tin.
-Thiết bị trường, giáo viên cần khắc phục những khó khăn về cơ sở vật chất,
sưu tầm các vật liệu đơn giản để làm đồ dùng trong trò chơi.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
Quảng Hiệp, ngày 15 tháng 2 năm 2018
NGƯỜI THỰC HIỆN

Gv Hoàng Thị Phương Lan

17


Trường TH Nguyễn văn Trỗi

18

Sáng kiến kinh nghiệm