Một số vấn đề về GAĐT

Phần I : ĐặT VấN Đề
I. LờI Mở ĐầU
Trong lĩnh vực giáo dục đào tạo, CNTT bớc đầu đã đợc ứng dụng vào
giảng dạy, học tập. Tuy nhiên, so với nhu cầu thực tiễn hiện nay, việc ứng dụng
CNTT trong giáo dục còn rất hạn chế. Thực tế đó đòi hỏi cần phải nhanh chóng
nâng cao chất lợng giảng dạy bằng cách phát huy những u thế của lĩnh vực
CNTT, phải biết tận dụng nó, biến nó thành công cụ hiệu quả phục vụ cho sự
nghiệp giáo dục.
Thực tế cho thấy trong lĩnh vực giáo dục đào tạo (GD-ĐT), công nghệ
thông tin có tác dụng mạnh mẽ, làm thay đổi nội dung, phơng pháp dạy học,.
CNTT là phơng tiện để tiến tới xã hội học tập. Mặt khác, giáo dục và đào tạo
đóng vai trò quan trọng thúc đẩy sự phát triển của CNTT thông qua việc cung
cấp nguồn nhân lực cho CNTT. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng yêu cầu đẩy
mạnh ứng dụng CNTT trong giáo dục đào tạo ở tất cả các cấp học, bậc học,
ngành học theo hớng dẫn học CNTT nh là một công cụ hỗ trợ đắc lực nhất cho
đổi mới phơng pháp dạy học ở các môn.
Thực hiện tinh thần chỉ đạo trên, nhận thức đợc rằng, việc ứng dụng
CNTT phục vụ cho việc đổi mới phơng pháp dạy học là một trong những hớng
tích cực nhất, hiệu quả nhất trong việc đổi mới phơng pháp dạy học và chắc
chắn sẽ đợc sử dụng rộng rãi trong nhà trờng phổ thông trong một vài năm tới,
tôi đã tìm hiểu và đa CNTT vào giảng dạy nhiều tiết trong năm học.
II. THựC TRạNG CủA VấN Đề NGHIÊN CứU:
1. Thực trạng:
1. 1. Có thể nói khó khăn lớn nhất khi thực hiện giáo án điện tử (GAĐT)
đó là trang thiết bị, phơng tiện. Mặc dù trong xu thế CNTT phát triển nh vũ bão
hiện nay nhng việc trang bị những phơng tiện giảng dạy nh máy tính xách tay,
máy chiếu đa chức năng (Multimedia projector) vẫn còn là một yêu cầu khó
khăn với các nhà trờng.
1
1.2. Phần lớn các giáo viên ngại sử dụng GAĐT vì cho rằng mất nhiều
thời gian để chuẩn bị một bài giảng. Việc thực hiện bài giảng một cách công

phu bằng các dẫn chứng sống động trên các slide là một điều không phải dễ
dàng với nhiều giáo viên. Để có một bài giảng nh thế đòi hỏi phải mất nhiều
thời gian chuẩn bị trong khi số tiết của mỗi giáo viên trong tuần là khá lớn,
trang thiết bị còn thiếu nên giáo viên ít khi nghĩ đến điều này.
1.3. Ngoài kiến thức chuyên môn, để thực hiện đợc GAĐT, giáo viên cần
phải trang bị đợc cho mình những kiến thức căn bản về vi tính, sử dụng thành
thạo phần mềm Power Point, biết khai thác tài liệu phục vụ giảng dạy từ nhiều
nguồn khác nhau nh su tầm trên Internet, từ các đĩa phim tài liệu Công việc
này đòi hỏi giáo viên phải có niềm đam mê thật sự với công việc, sự sáng tạo,
sự nhạy bén, tính thẩm mỹ để săn tìm t liệu từ nhiều nguồn. Trong khi trình độ
sử dụng máy vi tính, sử dụng các phần mềm tiện ích và khai thác thông tin từ
mạng internet của đa số giáo viên còn hạn chế thì đây cũng là một trở ngại
không nhỏ đến việc dạy học bằng GAĐT.
1.4. Một số giáo viên bớc đầu làm quen với việc soạn giảng bằng GAĐT
nên cha có những kinh nghiệm xử lí sao cho bài giảng tốt nhất.
- Các trờng học đã đợc trang bị phòng máy vi tính, tuy nhiên chỉ một số ít
trờng kết nối Internet cho phòng thực hành - mặc dù giá cớc hiện nay rất rẻ - vì
rất nhiều cái sợ. Vì thế không nhận thấy đợc hiệu quả của việc giảng dạy ở
những địa phơng khác, giáo viên cũng không có điều kiện để tìm hiểu về kỹ
năng sử dụng GAĐT
Chính vì những khó khăn trên mà việc sử dụng GAĐT trong dạy học còn
rất hạn chế. Với số lợng máy chiếu đa năng nh hiện nay thì việc đa số giáo viên
sử dụng thành thạo GAĐT để dạy học là một mục tiêu mà cần phải một thời
gian nữa mới có thể đạt đợc.
2. Kết quả (hiệu quả của thực trạng trên):
Xuất phát từ những thực tế trên, trong quá trình dạy học, tôi nhận thấy có
một số kết quả sau:
2
- Giáo viên rất ngại sử dụng GAĐT. Nhiều giáo viên tỏ ra bi quan khi
nhắc đến việc ứng dụng CNTT trong dạy học, thậm chí có ngời còn cho rằng

không thể làm đợc. Chính vì thế không phát huy đợc tính u việt của GAĐT
trong dạy học.
- Việc vận dụng những phơng pháp dạy học mới trong những năm vừa
qua cũng đã đem lại những kết quả cao, song nhìn chung chất lợng học sinh cha
thật sự tốt, học sinh nhanh nhớ nhng cũng nhanh quên.
- Rất nhiều học sinh cha đợc tiếp cận với cách học tập mới và rất hứng
thú này. Có thể nói đây là một thiệt thòi của các em.
Phần ii : GIảI QUYếT VấN Đề
I. CáC GIảI PHáP THựC HIệN
1. Tham mu cùng Tổ chuyên môn và Ban giám hiệu, đề nghị các cấp
quản lí giáo dục tạo điều kiện trang bị những thiết bị cần thiết cho việc thực
hiện GAĐT nh thêm máy tính, máy chiếu đa năng (Multimedia projector). Kết
nối Internet cho các tổ chuyên môn và phòng thực hành.
2. Tổ chức một số buổi học tập về cách sử dụng máy chiếu, thiết lập các
hiệu ứng trong PowerPoint cho giáo viên để họ có thể tự thiết kế GAĐT cho
mình.
3. Tìm hiểu và nghiên cứu thêm những kỹ năng cơ bản và nâng cao trong
việc sử dụng GAĐT để làm phong phú thêm những dạng bài tập khác nhau.
4. Tham gia các buổi thao giảng để thu nhận những góp ý chân thành từ
đồng nghiệp, từ đó nâng cao chất lợng giảng dạy theo phơng pháp mới.
5. Thăm dò và đánh giá chất lợng học sinh sau giờ học để nắm bắt đợc
thực chất chất lợng của các em.
Tôi nghĩ rằng, với khả năng s phạm vốn có cộng thêm một ít bồi dỡng về
kiến thức tin học, các giáo viên hoàn toàn có thể thiết kế đợc bài giảng điện tử
để thể hiện tốt hơn phơng pháp s phạm, góp phần đổi mới phơng pháp giảng
dạy.
3
II. các biện pháp tổ chức thực hiện
Biện pháp 1: Ngoài kiến thức chuyên môn cần phải trang bị những
kiến thức tin học cơ bản nhất:

Mặc dù GAĐT cha đợc các trờng học đón nhận rộng rãi, cha thực sự phổ
biến nhng bớc đầu nó đã tạo ra một không khí học tập và làm việc khác hẳn
cách học và cách giảng dạy truyền thống. Phải chăng việc dạy bằng giáo án
điện tử sẽ giúp ngời thầy đỡ vất vả bởi vì chỉ cần click chuột? Thực ra, muốn
click chuột để tiết dạy thực sự hiệu quả thì ngời dạy cũng phải bỏ công tìm
hiểu, làm quen với cách giảng bài mới này. Cụ thể, ngời thầy cần phải:
- Có kiến thức cơ bản về sử dụng máy tính
- Biết sử dụng phần mềm trình diễn PowerPoint
- Biết cách truy cập và khai thác tài nguyên Internet.
- Có khả năng sử dụng một phần mềm chỉnh sửa ảnh, làm các
ảnh động, cắt các file âm thanh đơn giản.
- Biết cách sử dụng projector
Thoạt nghe thì có vẻ phức tạp nhng thực sự để sử dụng GAĐT vào giảng
dạy có bắt buộc phải thực hiện hết những yêu cầu trên? Câu trả lời là không.
Tuỳ thuộc vào tính chất của mỗi môn học, mỗi bài học mà có các yêu cầu khác
nhau đợc đặt ra cho giáo viên. Tuy nhiên nếu đáp ứng đợc hết các yêu cầu trên
thì thật tuyệt vời, các hoạt động của giáo viên trong giờ dạy sẽ rất phong phú và
hấp dẫn, lại tiết kiệm đợc rất nhiều thời gian chuẩn bị bài.
Biện pháp 2: Khai thác và xử lý thông tin, t liệu phục vụ cho bài
giảng:
Từ những giáo án đợc soạn sẵn trên giấy và đợc trình bày lại trên bảng
đen làm thế nào để chúng trở thành các GAĐT đợc trình bày trên máy chiếu?
Điều này đòi hỏi ngời thầy phải biết sử dụng PowerPoint. Đây là một phần mềm
nằm trong bộ MS Office dùng để tạo các trình diễn đa dạng trên máy tính. Nếu
chỉ dừng ở mức độ gõ những nội dung cần thiết cộng thêm một ít định dạng về
màu sắc, font chữ, thiết nghĩ giáo viên nào cũng có thể làm đợc. Tuy nhiên nếu
4
chỉ có thế thì chúng ta cha thực sự khai thác hết sức mạnh của PowerPoint cũng
nh cha phát huy hiệu quả của phơng pháp giảng dạy mới này.
Những t liệu minh họa cho các nội dung bài học tơng đối nhiều trên

Internet. Thiết nghĩ, nếu chỉ cần bỏ chút thời gian mà có đợc những nội dung,
hình ảnh cần minh họa cho bài giảng thì đó là điều rất nên làm bởi lẽ nó vừa
cung cấp cho chúng ta t liệu bài giảng lại vừa giúp ta nâng cao kỹ năng sử dụng
máy tính. Điều này cũng đồng nghĩa với việc giáo viên cần biết cách thức truy
cập Internet để lấy thông tin. Tuy nhiên, không phải hình ảnh nào chúng ta lấy
từ Internet đều thỏa mãn ý muốn của chúng ta. Chẳng hạn, khi cần đoạn phim
miêu tả về hậu quả của sự bùng nổ dân số trên thế giới để phục vụ cho bài Bài
toán dân số, ta có thể truy cập vào Website của Liên Hợp Quốc
(www.un.org ), tìm đợc rất nhiều phim t liệu về nội dung này và thờng là dung
lợng của một bộ phim dài khoảng 5 - 10 phút. Do vậy vấn đề đặt ra là cần phải
chọn đoạn phim nào là phù hợp với nội dung bài dạy và cắt, ghép chúng sao cho
chỉ ngắn khoảng 1 phút. Điều này có thể làm đợc dễ dàng trong 5 phút với sự
trợ giúp của phần mềm hỗ trợ.
Để có đợc những t liệu trên, giáo viên cần phải có sự su tầm và mạng
internet là địa chỉ su tầm phong phú nhất. Các bạn có thể su tầm đợc rất nhiều
tài liệu từ các địa chỉ nh: www.tulieu.bachkim.vn; www.dayhoc.vn;
www.dayhocintel.org hoặc tìm kiếm trong www.google.com với từ khóa thích
hợp
Biện pháp 3: Đa các t liệu cần thiết vào bài dạy:
Khi đã su tập đợc những t liệu cần thiết cần phải có sự chọn lọc cần thiết
để đa vào bài giảng của mình. Không nên sử dụng quá nhiều hình ảnh t liệu mà
chỉ sử dụng ở mức độ vừa phải để tránh làm phân tán sự tập trung của học sinh.
Sau khi đa hình ảnh minh họa vào bài giảng, thao tác cơ bản nhất đòi hỏi
ngời thầy phải nắm đợc là cách thiết lập các hiệu ứng để làm cho bài giảng sinh
động, mang lại không khí học tập, giảng dạy mới mẻ. Các hiệu ứng cần đợc sử
dụng một cách vừa phải để không làm ảnh hởng đến sự tiếp thu kiến thức của
học sinh. Bên cạnh đó nếu giáo viên có thể sử dụng thành thạo PowerPoint thì
5