Hoàn thiện công tác kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại kho bạc nhà nước lệ thủy tỉnh quảng bình

Đại học Kinh tế Huế

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

VÕ VĂN TUẤN

Đ

ại

HỒN THIỆN CƠNG TÁC
KIỂM SOÁT CHI ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN
TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI KHO BẠC NHÀ NƯỚC

ho

h

in

̣c k

LỆ THỦY TỈNH QUẢNG BÌNH

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

tê

MÃ SỐ: 8340410

́H
́
uê

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. HOÀNG TRIỆU HUY

Huế- 2018


Đại học Kinh tế Huế

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn: “Hồn thiện cơng tác Kiểm sốt chi đầu tư xây
dựng cơ bản từ Ngân sách nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Lệ Thủy tỉnh Quảng
Bình” là của riêng tôi. Tôi xin cam đoan rằng các số liệu, kết quả nghiên cứu trong
luận văn này là trung thực và chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào khác.
Các vấn đề trong luận văn là xuất phát từ tình hình thực tế cơng tác kiểm sốt chi
vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại Kho bạc nhà nước Lệ Thủy
tỉnh Quảng Bình.
Tác giả luận văn

ại

Đ
h

in

̣c k

ho

Võ Văn Tuấn

́H

tê
́
uê
i


Đại học Kinh tế Huế

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành chương trình đào tạo cao học chuyên ngành Quản lý kinh tế và
có được luận văn này, bên cạnh sự cố gắng, nỗ lực của bản thân, tôi luôn nhận được sự
hướng dẫn, giảng dạy, động viên và nhận được nhiều ý kiến đóng góp q báu trong
suốt q trình thực tập, nghiên cứu và hoàn thiện đề tài này từ các giảng viên, người
thân, bạn bè và đồng nghiệp. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến:
Quý thầy giáo, cơ giáo Trường Đại học Kinh tế Huế, Phịng Đào tạo Sau đại
học – Đại học Kinh tế Huế đã giúp đỡ tơi trong q trình học và nghiên cứu khoa
học tại trường.

Đ

Đặc biệt, thầy giáo hướng dẫn: TS. Hoàng Triệu Huy, Trường Đại học Kinh

ại

tế Huế, là người trực tiếp hướng dẫn, đã dày công chỉ bảo tôi trong suốt q trình
nghiên cứu và hồn thành luận văn.

ho

in

̣c k

Tôi cũng chân thành cảm ơn lãnh đạo cơ quan và các đồng nghiệp cơ quan
Kho bạc Nhà nước Lệ Thủy tỉnh Quảng Bình đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi thực hiện
luận văn.
Mặc dù bản thân đã rất cố gắng, nhưng chắc chắn luận văn sẽ không tránh

h

khỏi những khiếm khuyết. Kính mong các thầy cơ giáo, người thân và đồng nghiệp

tê

tiếp tục góp ý cho tơi để luận văn được hồn thiện hơn.

́H

Cuối cùng, tơi xin chân thành cảm ơn đết tất cả người thân, bạn bè và đồng
nghiệp đã ln động viên tơi trong q trình hồn thành luận văn.

́
uê

Xin chân thành cám ơn!

TÁC GIẢ

Võ Văn Tuân

ii


Đại học Kinh tế Huế

TÓM LƯỢC LUẬN VĂN
Họ và tên học viên: VÕ VĂN TUẤN
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế; Niên khóa: 2016-2018
Người hướng dẫn khoa học: TS. Hồng Triệu Huy
Tên đề tài: “Hồn thiện cơng tác kiểm sốt chi đầu tư xây dựng cơ bản từ
Ngân sách nhà nước tại Kho bạc nhà nước Lệ Thủy tỉnh Quảng Bình”.
1.Tính cấp thiết của đề tài
Vốn đầu tư XDCB từ NSNN là một nguồn lực hết sức quan trọng của Quốc
gia đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của cả nước, cũng như của từng địa

Đ

phương. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay, điều kiện nguồn vốn từ ngân sách nhà

ại

nước (NSNN) khá hạn chế. Vì vậy, đầu tư XDCB bằng nguồn vốn NSNN phải
được quản lý chặt chẽ theo luật NSNN.

ho

Xuất phát từ tầm quan trọng của nguồn vốn đầu tư XDCB và thực tế đòi hỏi

̣c k

hồn thiện về cơng tác kiểm sốt chi đầu tư xây dựng cơ bản từ Ngân sách nhà nước
qua hệ thống Kho bạc nhà nước. Do vậy tôi lựa chọn đề tài nghiên cứu: “Hồn thiện

in

cơng tác kiểm sốt chi đầu tư xây dựng cơ bản từ Ngân sách Nhà nước tại Kho

h

bạc nhà nước Lệ Thủy tỉnh Quảng Bình" làm đề tài Luận văn của mình.

tê

2. Phương pháp nghiên cứu

́H

Phương pháp nghiên cứu dựa trên cơ sở sử dụng các phương pháp như: Thu

́

uê

thập tài liệu, số liệu; Phương pháp tổng hợp và phân tích (thống kê mơ tả, so sánh, …).
3. Kết quả nghiên cứu và những đóng góp của luận văn

Luận văn đã hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn của công tác
kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản tại Kho bạc Nhà nước Lệ Thủy tỉnh Quảng
Bình. Đồng thời, đánh giá thực trạng cơng tác kiểm sốt chi đầu tư xây dựng cơ bản
tại Kho bạc Nhà nước Lệ Thủy tỉnh Quảng Bình thời gian qua. Từ đó đề xuất giải
pháp và kiến nghị nhằm tiếp tục đổi mới, hoàn thiện cơng tác kiểm sốt chi, nâng
cao hiệu quả đầu tư xây dựng của các nguồn vốn NSNN.

iii


Đại học Kinh tế Huế

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU
NGHĨA

BQLDA:

Ban quản lý dự án

KBNN :

Kho bạc Nhà nước

KSC:

Kiểm soát chi

KTXH:

Kinh tế xã hội

MLNSNN:

Mục lục ngân sách nhà nước

NSNN:

Ngân sách Nhà nước

NSĐP:

Ngân sách địa phương

NSTW:

Ngân sách Trung ương

TABMIS:

Hệ thống thông tin quản lý ngân sách và Kho bạc

TKTG:

Tài khoản tiền gửi
Uỷ ban nhân dân

Xây dựng cơ bản

h

in

̣c k

XDCB:

ho

UBND:

ại

Đ

KÝ HIỆU

́H

tê
́
uê
iv


Đại học Kinh tế Huế

MỤC LỤC
Trang
Lời cam đoan............................................................................................................... i
Lời cảm ơn ................................................................................................................. ii
Tóm lược luận văn .................................................................................................... iii
Danh mục các chữ viết tắt và ký hiệu ....................................................................... iv
Mục lục........................................................................................................................v
Danh mục các bảng ................................................................................................... ix
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn ...........................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2

Đ

3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu. .............................................................................3

ại

4. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................3

ho

5. Kết cấu của luận văn ...............................................................................................4
Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ KIỂM SOÁT CHI ĐẦU TƯ XÂY DỰNG

̣c k

CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC...............................................................5
1.1. Tổng quan về chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước .....................5

in

1.1.1. Khái niệm chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước .......................5

h

1.1.2. Đặc điểm của chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước ..................5

tê

1.1.3. Vai trò của chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước ......................6

́H

1.2. Nội dung kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước tại Kho
bạc Nhà nước...............................................................................................................7

́
uê

1.2.1. Khái niệm kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước.......7
1.2.2. Sự cần thiết phải kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà
nước tại Kho bạc Nhà nước.........................................................................................7
1.2.3. Nguyên tắc kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước tại
Kho bạc Nhà nước.......................................................................................................9
1.2.4. Đối tượng kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước tại
Kho bạc Nhà nước.....................................................................................................10
1.2.5. Yêu cầu đối với cơng tác kiểm sốt chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách
Nhà nước tại Kho bạc Nhà nước...............................................................................11
1.2.6. Vai trò của Kho bạc Nhà nước và việc phối hợp với cơ quan chức năng trong

kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước.................................12

v


Đại học Kinh tế Huế

1.2.7. Phân cấp kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước qua
Kho bạc Nhà nước.....................................................................................................14
1.2.8 Cơng tác kiểm sốt chi đầu tư XDCB từ NSNN tại Kho bạc Nhà nước. ........15
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ
ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước ............................................................29
1.3.1. Những nhân tố chủ quan .................................................................................29
1.3.2. Những nhân tố khách quan .............................................................................30
1.4 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả công tác kiểm soát chi vốn đầu tư XDCB thuộc
nguồn vốn NSNN. .....................................................................................................31
1.5. Kinh nghiệm của một số địa phương trong nước trong kiểm soát chi đầu tư
XDCB từ NSNN tại Kho bạc Nhà nước. ..................................................................33

Đ

1.5.1. Kinh nghiệm của một số địa phương trong nước............................................33

ại

1.5.2 Kinh nghiệm của tỉnh Phú Thọ ........................................................................34

ho

1.5.3. Bài học kinh nghiệm rút ra cho huyện và KBNN Lệ Thủy ............................35

Chương 2: THỰC TRẠNG VỀ KIỂM SOÁT CHI ĐẦU TƯ XDCB TỪ NSNN

̣c k

TẠI KBNN LỆ THỦY TỈNH QUẢNG BÌNH......................................................36
2.1. Giới thiệu chung về Kho bạc Nhà nước Lệ Thủy tỉnh Quảng Bình ..................36

in

2.1.1. Quá trình hình thành, phát triển của Kho bạc Nhà nước Lệ Thủy..................36

h

2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức của KBNN Lệ Thủy ...........................36

tê

2.2. Thực trạng về kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước tại

́H

kho bạc nhà nước Lệ Thủy tỉnh Quảng Bình ............................................................38
2.2.1. Các căn cứ pháp lý về kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản tại Kho bạc Nhà

́
uê

nước Lệ Thủy tỉnh Quảng Bình ................................................................................38
2.2.2. Thực trạng về cơng tác kiểm sốt chi đầu tư từ ngân sách nhà nước tại Kho
bạc Nhà nước Lệ Thủy trong thời gian qua ..............................................................40

2.3 Đánh giá cơng tác kiểm sốt chi qua khảo sát các chủ đầu tư. ...........................50
2.3.1 Thông tin chung về người được phỏng vấn .....................................................50
2.3.2. Kết quả đánh giá về cơ chế chính sách, văn bản pháp luật ban hành .............51
2.3.3 Kết quả đánh giá về hồ sơ, quy trình nghiệp vụ kiểm soát thanh toán ............52
2.3.4 Đánh giá của CĐT về công tác phục vụ và hỗ trợ khách hàng trong KSC vốn
đầu tư tại Kho bạc nhà nước Lệ Thủy.......................................................................53
2.4. Đánh giá chung về tình hình kiểm sốt chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách
Nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Lệ Thủy – Quảng Bình.........................................54

vi


Đại học Kinh tế Huế

2.4.1. Những kết quả đã đạt được .............................................................................54
2.4.2. Một số hạn chế ................................................................................................55
2.4.3. Nguyên nhân dẫn đến những hạn chế trong kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ
bản từ ngân sách nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Lệ Thủy tỉnh Quảng Bình .........58
Chương 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HỒN THIỆN KIỂM SỐT CHI
ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
TẠI KHO BẠC NHÀ NƯỚC LỆ THỦY TỈNH QUẢNG BÌNH .......................60
3.1. Mục tiêu và định hướng kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách
Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Lệ Thủy tỉnh Quảng Bình...................................60
3.1.1. Mục tiêu ..........................................................................................................60
3.1.2. Định hướng......................................................................................................61

Đ

3.2. Giải pháp hồn thiện cơng tác kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân

ại

sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Lệ Thủy Quảng Bình..................................65

ho

3.2.1. Nhóm giải pháp chung ....................................................................................65
3.2.2. Các giải pháp hồn thiện nghiệp vụ kiểm sốt chi đầu tư...............................68

̣c k

3.2.3. Nhóm giải pháp điều kiện ...............................................................................73
3.2.4. Nhóm giải pháp hỗ trợ khác............................................................................78

in

PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................80

h

1. KẾT LUẬN ...........................................................................................................80

tê

2. KIẾN NGHỊ ........................................................................................................811

́H

2.2. Kiến nghị với Uỷ ban nhân dân tỉnh Quảng Bình............................................822
2.3. Kiến nghị đối với Sở Tài chính ........................................................................822

́
uê

2.4. Kiến nghị với chủ đầu tư....................................................................................82
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................84
PHỤ LỤC ...............................................................................................................866
QUYẾT ĐỊNH VỀ VIỆC THÀNH LẬP CHẤM LUẬN VĂN THẠC SĨ
BIÊN BẢN CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NHẬN XÉT LUẬN VĂN THẠC SĨ CỦA PHẢN BIỆN 1
NHẬN XÉT LUẬN VĂN THẠC SĨ CỦA PHẢN BIỆN 2
BẢN GIẢI TRÌNH CHỈNH SỬA LUẬN VĂN
XÁC NHẬN HỒN THIỆN LUẬN VĂN

vii


Đại học Kinh tế Huế

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1:

Số lượng và trình độ chun mơn của Cán bộ cơng chức tại KBNN
Lệ Thủy qua 3 năm từ năm 2014 - 2016...........................................38

Bảng 2.2:

Tình hình chi đầu tư tại KBNN Lệ Thủy giai đoạn 2014 - 2016......42

Bảng 2.3:

Tỷ lệ thu bổ sung cân đối từ NSTW cho NSĐP giai đoạn 2014 –
2016...................................................................................................43

Bảng 2.4:

Tỷ lệ số vốn tạm ứng so với tổng số giải ngân vốn đầu tư XDCB trên
địa bàn huyện Lệ Thủy giai đoạn 2014 – 2016.................................43

Bảng 2.5:

Số liệu chi đầu tư NSĐP trên địa bàn huyện Lệ Thủy

Đ

giai đoạn 2014 - 2016........................................................................45

ại

Bảng 2.6:

Số từ chối thanh tốn thơng qua kiểm soát chi đầu tư XDCB qua

Bảng 2.7:

ho

KBNN Lệ Thủy giai đoạn 2014 - 2016.............................................46
Số thu thuế thơng qua kiểm sốt chi đầu tư qua KBNN Lệ Thủy giai

̣c k

đoạn 2014 - 2016...............................................................................48
Số liệu thực hiện cam kết chi đầu tư tại KBNN Lệ Thủy

in

Bảng 2.8:

h

giai đoạn 2014 - 2016........................................................................49
Thông tin chung về đối tượng điều tra..............................................50

Bảng 2.10:

Ý kiến đánh giá của CĐT về sự hợp lý của hệ thống căn cứ pháp lý

́H

tê

Bảng 2.9

hướng dẫn thực hiện kiểm soát chi vốn đầu tư XDCB .....................51

́
uê

Bảng 2.11:

Đánh giá về hồ sơ, quy trình nghiệp vụ kiểm sốt chi XDCB qua
KBNN ...............................................................................................52

Bảng 2.12:

Ý kiến đánh giá của CĐT về công tác phục vụ và hỗ trợ khách hàng
trong KSC vốn đầu tư tại Kho bạc nhà nước Lệ Thủy .....................53

viii


Đại học Kinh tế Huế

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn
Vốn đầu tư XDCB từ NSNN là một nguồn lực hết sức quan trọng của Quốc
gia đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của cả nước, cũng như của từng địa
phương. Nguồn vốn này khơng những góp phần quan trọng tạo lập cơ sở vật chất kỹ
thuật cho nền kinh tế, mà cịn có phương hướng đầu tư, góp phần quan trọng vào
việc thực hiện những vấn đề xã hội, bảo vệ môi trường... Nên từ lâu, công tác quản
lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN đã được chú trọng đặc biệt, nhiều nội dung quản lý
nguồn vốn này đã được hình thành; từ việc ban hành pháp luật, xây dựng và thực

Đ

hiện cơ chế, chính sách quản lý đến việc xây` dựng quy trình, thủ tục kiểm sốt chi

ại

đầu tư XDCB. Tuy nhiên bên cạnh những thành tựu đã đạt được trong công tác

ho

kiểm sốt thanh tốn vốn đầu tư XDCB cũng cịn có nhiều bất cập như: cơ chế
chính sách chưa đồng bộ, công tác kiểm tra giám sát đầu tư chưa hợp lý, tình trạng

̣c k

lãng phí, thất thốt trong đầu tư XDCB vẫn còn lớn, còn nhiều biểu hiện tiêu cực
trong quản lý đầu tư thi cơng cơng trình. Tình trạng đó dẫn đến chất lượng cơng

in

trình cịn thấp và kém hiệu quả trong đầu tư.

h

Lệ Thủy là huyện trọng điểm lúa của tỉnh Quảng Bình, nguồn vốn ngân sách

tê

nhà nước đầu tư cho XDCB hàng năm chủ yếu thu từ cấp quyền sử dụng đất, ngân

́H

sách tỉnh hỗ trợ và nguồn trái phiếu Chính phủ. Các dự án đầu tư đã phát huy được

́
uê

hiệu quả, bộ mặt nông thôn ngày một thay đổi, cơ sở hạ tầng nông thôn Lệ Thủy
như: điện, đường, trường học, trạm y tế xã đã dần kiên cố, đời sống của nhân dân
được nâng cao.
Trong khn khổ Chương trình tổng thể cải cách hành chính giai đoạn 2001 2010 và giai đoạn 2011 - 2020, được Chính phủ giao nhiệm vụ là đơn vị chủ trì,
triển khai nội dung cải cách Tài chính cơng, Bộ Tài chính đã triển khai đồng bộ và
mạnh mẽ các hoạt động cải cách, từ lĩnh vực phân cấp quản lý NSNN, quản lý thu,
chi NSNN cũng như cải cách các quỹ công khác của Nhà nước. KBNN trực thuộc
Bộ Tài chính, thực hiện chức năng chính là quản lý nhà nước về quỹ NSNN, các
quỹ tài chính Nhà nước và các quỹ khác của Nhà nước được giao quản lý, trong đó

1


Đại học Kinh tế Huế

kiểm soát chi đầu tư XDCB là một nhiệm vụ trọng tâm. Chính vì vậy, trong những
năm qua nhiều chính sách, chế độ về quản lý, kiểm sốt chi NSNN nói chung và chi
đầu tư XDCB nói riêng đã được xây dựng mới hoặc bổ sung, sửa đổi nhằm tạo
những chuyển biến tích cực, đã từng bước được hoàn thiện theo hướng hiệu quả,
ngày một chặt chẽ, thơng thống. Kết quả của thực hiện cơ chế kiểm soát chi đầu tư
XDCB đã dần giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm đối với các CĐT, Ban QLDA,
góp phần quan trọng trong việc sử dụng NSNN ngày càng hiệu quả hơn. Tuy nhiên
việc sửa đổi, bổ sung vẫn không theo kịp những biến động đang diễn ra ngày càng
gia tăng trong thực tế, sự chồng chéo, trùng lắp và mâu thuẩn giữa các văn bản
hướng dẫn đã dẫn đến việc sử dụng NSNN dành cho đầu tư XDCB kém hiệu quả,

Đ

lãng phí. Vì vậy, việc tìm kiếm những giải pháp nhằm góp phần giải quyết những

ại

vấn đề tồn tại, hạn chế trong cơng tác kiểm sốt chi đầu tư XDCB từ NSNN là vấn

ho

đề rất cần thiết. Đó cũng là lý do của việc chọn đề tài “Hồn thiện cơng tác Kiểm

̣c k

sốt chi đầu tư xây dựng cơ bản từ Ngân sách Nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Lệ
Thủy tỉnh Quảng Bình” để làm luận văn tốt nghiệp.

h

2.1. Mục tiêu chung

in

2. Mục tiêu nghiên cứu

tê

Trên cơ sở nghiên cứu cơ sở khoa học về kiểm sốt chi đầu tư XDCB qua

́H

KBNN, luận văn phân tích, đánh giá chính xác thực trạng cơng tác kiểm sốt chi
đầu tư XDCB từ NSNN qua KBNN Lệ Thủy. Từ đó đề xuất một số kiến nghị, giải

́
uê

pháp nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác kiểm soát chi đầu tư
XDCB tại KBNN Lệ Thủy trong thời gian tới.
2.2. Mục tiêu cụ thể
Hệ thống hóa, bổ sung, phân tích và tổng hợp những vấn đề cơ sở khoa học
về cơng tác kiểm sốt chi đầu tư XDCB qua KBNN.
Phân tích thực trạng về cơng tác kiểm sốt chi đầu tư XDCB từ NSNN qua
KBNN Lệ Thủy tỉnh Quảng Bình trong thời gian từ 2014-2016, qua đó đánh giá
những kết quả đạt được, chỉ rõ những hạn chế và tìm ra những nguyên nhân chủ yếu.
Đề xuất định hướng và các giải pháp hồn thiện cơng tác kiểm soát chi đầu
tư XDCB từ NSNN tại KBNN Lệ Thủy tỉnh Quảng Bình đến năm 2020.

2


Đại học Kinh tế Huế

3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu.
3.1. Đối tượng nghiên cứu:
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là những vấn đề lý luận và thực tiễn về
cơng tác kiểm sốt chi đầu tư XDCB từ NSNN qua KNNN Lệ Thủy tỉnh Quảng
Bình.
3.2. Phạm vi nghiên cứu:
Phạm vi nghiên cứu của đề tài chủ yếu tập trung làm rõ những nội dung cơ
bản về công tác kiểm soát chi đầu tư XDCB từ NSNN qua KNNN Lệ Thủy tỉnh
Quảng Bình;
Đánh giá thực trạng cơng tác kiểm sốt chi đầu tư XDCB chủ yếu trong giai

Đ

đoạn 2014-2016, qua đó đưa ra một số định hướng và giải pháp nhằm hồn thiện

ại

cơng tác kiểm sốt chi đầu tư XDCB từ NSNN tại KNNN Lệ Thủy tỉnh Quảng

ho

Bình đến năm 2020.

̣c k

4. Phương pháp nghiên cứu

Để đạt được mục đích nghiên cứu mà đề tài đặt ra, trong quá trình thực hiện

4.1. Phương pháp thu thập số liệu

tê

- Số liệu thứ cấp

h

in

luận văn tôi sử dụng các phương pháp sau:

́H

Số liệu thứ cấp được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau nhằm trang bị cơ sở
khoa học cho đề tài đồng thời làm phong phú cho bài viết, bao gồm:

́
uê

+ Nguồn tài liệu thứ cấp được thu thập thông qua sách, báo, tạp chí, internet
và các văn bản Pháp luật có liên quan đến cơng tác kiểm sốt chi vốn đầu tư XDCB
bằng nguồn NSNN.
+ Nguồn tài liệu thứ cấp được thu thập thông qua các báo cáo, tài liệu đã
cơng bố của KBNN Lệ Thủy và các ngành có liên quan.
- Số liệu sơ cấp
- Thu thập thông qua quan sát thực tế quy trình kiểm sốt chi tại KBNN Lệ
Thủy và hỏi trực tiếp các đối tượng liên quan là khách hàng giao dịch và cán bộ
nhân viên KBNN Lệ Thủy nhằm tìm hiểu các thơng tin cần thiết cho đề tài nghiên
cứu.

3


Đại học Kinh tế Huế

- Thu thập thông qua chọn mẫu điều tra:
+ Phương pháp chọn mẫu nghiên cứu: chọn tổng số mẫu được phỏng vấn
gồm 30 chủ đầu tư có giao dịch thanh tốn VĐT với KBNN Lệ Thủy.
+ Cách thức điều tra: Phát phiếu điều tra và hẹn ngày thu phiếu.
4.2. Phương pháp phân tích và xử lý số liệu

Sau khi mã hoá và làm sạch dữ liệu, các bảng câu hỏi được nhập số liệu điều
tra vào cơ sở dữ liệu máy tính để phân tích. Việc phân tích và xử lý số liệu cho đề
tài sẽ dựa vào phần mềm ứng dụng trong phân tích kinh tế và khoa học xã hội SPSS
và Excel.
5. Kết cấu của luận văn

Đ

A. Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, Phụ lục và Mục lục. Nội

ại

dung của luận văn gồm 3 chương:

ho

B. Nội dung

̣c k

Chương 1: Cơ sở khoa học về kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân
sách nhà nước tại Kho bạc Nhà nước

h

KBNN Lệ Thủy tỉnh Quảng Bình

in

Chương 2: Thực trạng về kiểm soát chi đầu tư XDCB từ NSNN tại KBNN tài

từ NSNN tại KBNN Lệ Thủy tỉnh Quảng Bình
C. Kết luận

́H

tê

Chương 3: Định hướng và giải pháp hoàn thiện kiểm soát chi đầu tư XDCB

́
uê
4


Đại học Kinh tế Huế

Chương 1:
CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ KIỂM SOÁT CHI ĐẦU TƯ XÂY DỰNG
CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
1.1. Tổng quan về chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước
1.1.1. Khái niệm chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước
Đầu tư XDCB là hoạt động đầu tư để tạo ra các tài sản cố định đưa vào hoạt
động trong các lĩnh vực kinh tế xã hội nhằm thu được lợi ích dưới các hình thức
khác nhau. Xét một cách tổng thể, không một hoạt động đầu tư nào mà khơng cần

Đ

phải có các tài sản cố định. Tài sản cố định bao gồm toàn bộ các cơ sở vật chất, kỹ

ại

thuật đủ các tiêu chuẩn theo quy định của Nhà nước. Để có được tài sản cố định chủ
đầu tư có thể thực hiện bằng nhiều cách tiến hành xây dựng mới các tài sản cố định.

ho

Như vậy, chi đầu tư XDCB từ NSNN (sau đây gọi tắt là chi đầu tư) là khoản

̣c k

chi tài chính nhà nước được đầu tư cho các cơng trình thuộc kết cấu hạ tầng (cầu
cống, bến cảng, sân bay, hệ thống thuỷ lợi, năng lượng, viễn thơng…) các cơng

in

trình kinh tế có tính chất chiến lược, các cơng trình và dự án phát triển văn hóa xã

h

hội trọng điểm, phúc lợi cơng cộng nhằm hình thành thế cân đối cho nền kinh tế, tạo

tê

ra tiền đề kích thích q trình vận động vốn của doanh nghiệp và tư nhân nhằm mục

́H

đích tăng trưởng kinh tế và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân.

́
uê

1.1.2. Đặc điểm của chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước
Chi đầu tư chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nguồn vốn chi đầu tư phát triển của
NSNN, do đó có đặc điểm giống như đặc điểm của chi đầu tư phát triển, đó là:
Thứ nhất: Chi đầu tư được thực hiện theo đúng nguyên tắc, quy định của
pháp luật hiện hành, từ huy động nguồn lực chi đầu tư phát triển, điều kiện chi, quy
trình kiểm sốt, thanh tốn...
Thứ hai: Chi đầu tư gắn với hoạt động của NSNN nói chung và hoạt động
chi NSNN nói riêng, gắn với quản lý và sử dụng vốn theo phân cấp về chi NSNN
cho đầu tư phát triển. Do đó, việc hình thành, phân phối, sử dụng và thanh quyết
toán nguồn vốn này cần được thực hiện chặt chẽ theo luật định được Quốc hội phê
chuẩn và các cấp chính quyền phê duyệt hàng năm.

5


Đại học Kinh tế Huế

Thứ ba: Chi đầu tư là khoản chi lớn của NSNN nhưng khơng có tính ổn
định. Chi đầu tư là yêu cầu tất yếu nhằm đảm bảo cho sự phát triển kinh tế - xã hội
của mỗi quốc gia. Trước hết chi đầu tư nhằm tạo ra cơ sở vật chất kỹ thuật, năng lực
sản xuất của nền kinh tế; đó chính là nền tảng bảo đảm cho sự phát triển kinh tế - xã
hội của mỗi quốc gia, đồng thời chi đầu tư cịn có ý nghĩa là vốn mới để tạo ra môi
trường đầu tư thuận lợi nhằm thu hút các nguồn lực trong nước và ngoài nước vào
đầu tư phát triển các hoạt động kinh tế - xã hội theo định hướng của nhà nước trong
từng thời kỳ. Quy mô và tỷ trọng chi NSNN cho đầu tư phát triển trong từng thời kỳ
phụ thuộc vào chủ trương đường lối phát triển kinh tế - xã hội của Đảng, Nhà nước
và khả năng nguồn vốn của NSNN.

Đ

Thứ tư: Xét theo mục đích kinh tế - xã hội và thời hạn tác động thì chi đầu tư

ại

mang tính chất chi cho tích luỹ. Chi đầu tư là những khoản chi nhằm tạo ra cơ sở

ho

vật chất kỹ thuật, năng lực sản xuất phục vụ, tăng tích luỹ tài sản của nền kinh tế

̣c k

quốc dân. Cơ sở vật chất kỹ thuật, năng lực sản xuất phục vụ được tạo ra thông qua
các khoản chi đầu tư là nền tảng vật chất đảm bảo cho sự tăng trưởng kinh tế và

h

cho tích luỹ.

in

phát triển xã hội, làm tăng tổng sản phẩm quốc nội. Với ý nghĩa đó, chi đầu tư là chi

tê

1.1.3. Vai trị của chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước

́H

Là một bộ phận cấu thành trong toàn bộ nguồn VĐT tồn xã hội, đầu tư
XDCB từ NSNN có vai trò quan trọng đặc biệt, thể hiện:

́
uê

Thứ nhất: Đầu tư XDCB có tác động hai mặt đến sự ổn định kinh tế: vừa là
yếu tố duy trì sự ổn định, vừa là yếu tố phá vỡ sự ổn định kinh tế của mọi quốc gia.
Do vậy, các nhà hoạch định chính sách vĩ mơ cần điều hành sao cho hạn chế các tác
động xấu, phát huy tác động tích cực, duy trì được sự ổn định của tồn bộ nền kinh
tế (đây là vai trò định hướng hoạt động đầu tư trong nền kinh tế).
Thứ hai: Đầu tư XDCB tạo ra năng lực sản xuất mới, hình thành phát triển
kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội như giao thông, thủy lợi, điện, trường học, trạm y
tế,… Thông qua việc duy trì và phát triển hoạt động đầu tư XDCB, VĐT XDCB từ
NSNN góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy sự phát triển nền kinh tế quốc dân,

6


Đại học Kinh tế Huế

tái tạo và tăng cường năng lực sản xuất, tăng năng suất lao động, tăng tích lũy cho
nền kinh tế, tăng thu nhập quốc dân và tổng sản phẩm xã hội.
Thứ ba: Đầu tư XDCB quyết định quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế giữa
các ngành, giải quyết những vấn đề mất cân đối về phát triển giữa các vùng lãnh
thổ, phát huy tối đa những lợi thế so sánh về tài nguyên, địa thế, kinh tế, chính trị...
của từng vùng lãnh thổ. Theo kinh nghiệm của các nước trên thế giới, để đạt được
tốc độ tăng trưởng nhanh (9  10%) cần phải tăng cường đầu tư ở khu vực công

nghiệp và dịch vụ.
Thứ tư: Đầu tư XDCB là điều kiện tiên quyết của sự phát triển và tăng
cường khả năng công nghệ, trong khi cơng nghệ là trung tâm của cơng nghiệp hóa.

Đ

Do vậy, để thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt

ại

Nam, chúng ta phải đề ra được một chiến lược đầu tư phát triển công nghệ nhanh và

ho

vững chắc.

Kho bạc Nhà nước

̣c k

1.2. Nội dung kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước tại

in

1.2.1. Khái niệm kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước

h

Kiểm soát chi đầu tư là việc kiểm tra, xem xét các căn cứ, điều kiện cần và

tê

đủ theo quy định của Nhà nước để xuất quỹ NSNN chi trả theo yêu cầu của CĐT

́H

các khoản kinh phí thực hiện dự án theo các chính sách, chế độ, định mức chi tiêu
do Nhà nước quy định dựa trên cơ sở những nguyên tắc, hình thức và phương pháp

́
uê

quản lý tài chính trong từng thời kỳ.

1.2.2. Sự cần thiết phải kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà
nước tại Kho bạc Nhà nước
Thứ nhất: Đầu tư XDCB liên quan tới nhiều cấp, nhiều ngành với khoản
mục chi đầu tư chiếm tỷ trọng rất lớn trong ngân sách một quốc gia. Chi đầu tư
đóng vai trị quan trọng trong q trình phát triển đất nước, qua đó đã tạo ra cơ sở
vật chất cho nền kinh tế quốc dân, góp phần vào việc tăng trưởng kinh tế đất nước.
Với một tầm quan trọng như vậy, thì việc đảm bảo cho những khoản chi đầu tư
được thực hiện đúng chức năng, mục đích, khơng gây lãng phí là một yêu cầu quan
trọng cần phải được kiểm soát.

7


Đại học Kinh tế Huế

Thứ hai: Đó là khả năng có hạn của NSNN, đặc biệt đối với tình trạng

thường xuyên bị thâm hụt ngân sách như ở nước ta. Khi nguồn thu của NSNN còn
rất hạn hẹp mà nhu cầu chi cho phát triển kinh tế - xã hội lại rất lớn và ngày càng
tăng cao. Do đó việc kiểm soát chặt chẽ các khoản chi NSNN là một trong những
mối quan tâm hàng đầu của Đảng và Nhà nước ta hiện nay. Thực hiện tốt cơng tác
này có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí, nhằm tập
trung các nguồn lực tài chính để phát triển kinh tế xã hội, góp phần kiềm chế lạm
phát, ổn định tiền tệ và lành mạnh hóa nền tài chính quốc gia. Bên cạnh đó cũng
góp phần nâng cao trách nhiệm cũng như phát huy vai trò của các ngành, các cấp,
các cơ quan, đơn vị có liên quan tới công tác quản lý và điều hành ngân sách.

Đ

Thứ ba: Cơ chế kiểm soát chi đầu tư trong nhiều năm qua đã được thường

ại

xuyên sửa đổi và hoàn thiện. Nhưng vẫn chỉ quy định được những vấn đề chung

ho

mang tính chất nguyên tắc, chưa thể bao quát hết được những phát sinh trong quá

̣c k

trình thực hiện kiểm soát các khoản chi của NSNN. Mặt khác, cùng với sự phát
triển của xã hội, các nghiệp vụ chi cũng ngày càng trở nên đa dạng và phức tạp hơn.

in

Do đó, cơ chế kiểm sốt nhiều khi khơng thể theo kịp những biến động thực tế của

h

các hoạt động đầu tư đang diễn ra. Từ đó tạo ra nhiều kẽ hở và bất cập. Do đó, việc

tê

khơng ngừng cải tiến, bổ sung kịp thời để cơ chế kiểm soát được ngày càng hoàn

́H

thiện, phù hợp và chặt chẽ hơn cũng là một nhu cầu cấp bách.
Thứ tư: Là trình độ cũng như ý thức của các đơn vị sử dụng VĐT XDCB từ

́
uê

NSNN. Các đơn vị này lợi dụng sơ hở trong cơ chế, chính sách quản lý tìm cách để
sử dụng hết nguồn kinh phí càng nhanh, càng tốt, đặc biệt là hiện tượng chạy kinh
phí cuối năm. Bên cạnh đó, thiếu sót và sai phạm cũng thường diễn ra, những hiện
tượng như hồ sơ không đầy đủ, không hợp pháp, hợp lệ cũng như sai định mức đơn
giá theo quy định là không quá xa lạ. Những hiện tượng này nếu không ngăn chặn,
tất yếu sẽ dẫn tới tiêu cực, sử dụng vốn sai mục đích, gây thất thoát cho NSNN.
Thứ năm: Với một nước nhỏ đang trong quá trình mở cửa hội nhập với nền
kinh tế thế giới, nhiều khoản chi cho hoạt động đầu tư là sử dụng nguồn vốn vay từ
các quốc gia và tổ chức nước ngồi. Do đó việc kiểm tra, kiểm soát việc chi trả các

8

Đại học Kinh tế Huế

khoản chi này tới từng đối tượng là hết sức cần thiết, để đảm bảo kỷ cương quản lý
tài chính cũng như uy tín của đất nước.
Từ những lý do trên, có thể thấy cần thiết phải có cơ quan chức năng có thẩm
quyền độc lập khách quan đứng ra để thực hiện kiểm tra, kiểm soát đối với hoạt
động quản lý và sử dụng VĐT XDCB của các CĐT. Vì vậy, việc kiểm sốt chi đầu
tư qua KBNN là cần thiết và ngày càng được hồn thiện để phù hợp với tình hình
kinh tế - xã hội ngày càng phát triển.
1.2.3. Nguyên tắc kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước
tại Kho bạc Nhà nước
- Các dự án phải có đủ thủ tục đầu tư XDCB theo quy định, có kế hoạch vốn

Đ

hàng năm và có đủ điều kiện được chi (thành lập Ban QLDA; mở tài khoản, đấu

ại

thầu, chỉ định thầu; điều kiện tạm ứng, thanh toán vốn).

ho

- Các CĐT, Ban QLDA phải mở tài khoản tại KBNN nơi thuận tiện cho việc

̣c k

kiểm soát chi và thuận tiện cho giao dịch của CĐT, Ban QLDA.
- CĐT là chủ tài khoản cấp phát VĐT tại KBNN, nên CĐT phải lập, ký chứng

in

từ thanh toán VĐT như: Giấy đề nghị thanh toán VĐT, Giấy rút VĐT, Giấy đề nghị

h

thanh toán tạm ứng VĐT, kể cả trường hợp CĐT thuê tổ chức tư vấn QLDA.

tê

- Các khoản chi đầu tư có giá trị dự tốn, hợp đồng từ 1.000 triệu đồng trở lên

́H

thì phải được quản lý, kiểm sốt cam kết chi qua KBNN trước khi thực hiện thanh
toán, trừ các trường hợp cụ thể như: chi ngân sách xã; chi cho lĩnh vực an ninh,

́
uê

quốc phòng; chi trả nợ của Nhà nước, của Chính phủ; chi từ nguồn viện trợ, vay nợ
nước ngoài theo phương thức tài trợ chương trình, dự án; chi viện trợ trực tiếp; chi
theo hình thức lệnh chi tiền của cơ quan tài chính các cấp; chi từ tài khoản tiền gửi
của các đơn vị giao dịch tại KBNN, các dự án do UBND các xã làm chủ đầu tư.
- KBNN chỉ kiểm soát thanh toán trên cơ sở các tài liệu do CĐT cung cấp và
theo nguyên tắc thanh toán đã quy định, KBNN khơng chịu trách nhiệm về tính
chính xác của khối lượng, định mức, đơn giá, chất lượng cơng trình. Trường hợp
phát hiện quyết định của các cấp có thẩm quyền trái với quy định hiện hành, phải có
văn bản đề nghị xem xét lại và nêu rõ ý kiến đề xuất. Nếu quá thời gian quy định
mà không được trả lời thì được quyền giải quyết theo đề xuất của mình; nếu được

9


Đại học Kinh tế Huế

trả lời mà xét thấy không thoả đáng thì vẫn giải quyết theo ý kiến của cấp có thẩm
quyền, đồng thời phải báo cáo lên cơ quan có thẩm quyền cao hơn và báo cáo cơ
quan Tài chính để xem xét, xử lý.
- Các khoản chi bằng tiền mặt được thực hiện theo quy định tại Thơng tư số
164/2011/TT-BTC ngày 17/11/2011 của Bộ Tài chính quy định quản lý thu, chi tiền
mặt qua hệ thống KBNN. Hiện nay được thay thế bằng Thông tư số 13/2017/TTBTC ngày 15 tháng 02 năm 2017 của Bộ Tài chính quy định quản lý thu, chi tiền
mặt qua hệ thống KBNN có hiệu lực từ ngày 01/04/2017.
- Kế hoạch vốn năm của dự án chỉ thanh toán cho khối lượng hoàn thành được
nghiệm thu đến ngày 31 tháng 12 năm ngân sách; thời hạn thanh tốn khối lượng

Đ

hồn thành đến hết ngày 31 tháng 01 năm sau (trong đó có thanh toán để thu hồi

ại

vốn đã tạm ứng), trừ các dự án được cấp có thẩm quyền cho phép kéo dài thời gian

ho

thực hiện và thanh toán.

̣c k

- Số vốn thanh tốn cho từng cơng việc, hạng mục cơng trình, cơng trình
khơng được vượt dự tốn được duyệt hoặc giá gói thầu, hợp đồng; tổng số vốn

in

thanh tốn cho dự án không được vượt tổng mức đầu tư đã được phê duyệt. Số vốn

h

thanh toán cho dự án trong năm (bao gồm cả thanh toán tạm ứng và thanh toán khối

tê

lượng hồn thành) khơng được vượt kế hoạch vốn cả năm đã bố trí cho dự án.

́H

1.2.4. Đối tượng kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước
tại Kho bạc Nhà nước

́
uê

Các dự án đầu tư sử dụng vốn NSNN theo quy định của Luật NSNN và các
văn bản quy định về quản lý đầu tư và xây dựng đều phải chịu sự kiểm soát chi đầu
tư qua KBNN, cụ thể là các dự án sau:
- Các dự án kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội khơng có khả năng thu hồi vốn
thuộc các lĩnh vực: Giao thông, thuỷ lợi, giáo dục, y tế; trồng rừng đầu nguồn, rừng
phòng hộ, vườn Quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên; các trạm, trại thú y, động, thực
vật nghiên cứu giống mới và cải tạo giống; xây dựng các cơng trình văn hố, xã hội,

thể dục - thể thao, phúc lợi công cộng; quản lý Nhà nước, khoa học - kỹ thuật; bảo
vệ môi trường sinh thái khu vực, vùng lãnh thổ.
- Các dự án quốc phịng, an ninh khơng có khả năng thu hồi vốn.

10


Đại học Kinh tế Huế

- Hỗ trợ các dự án của các doanh nghiệp đầu tư vào các lĩnh vực cần thiết có
sự tham gia của Nhà nước theo quy định của pháp luật.
- Các dự án được bố trí bằng vốn chi sự nghiệp trong dự toán NSNN để sửa
chữa, cải tạo, mở rộng, nâng cấp các cơ sở vật chất hiện có, có giá trị từ 100 triệu
đồng trở lên, nhằm phục hồi hoặc tăng giá trị tài sản cố định (bao gồm cả việc xây
dựng mới các hạng mục cơng trình trong các cơ sở đã có của các cơ quan, đơn vị
hành chính sự nghiệp).
- Các dự án đầu tư khác theo quyết định của Chính phủ.
1.2.5. u cầu đối với cơng tác kiểm sốt chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân
sách Nhà nước tại Kho bạc Nhà nước

Đ

Cơng tác kiểm sốt chi đầu tư qua KBNN cần đảm bảo các yêu cầu sau:

ại

- Chính sách và cơ chế kiểm sốt chi đầu tư phải làm cho hoạt động của quỹ

ho

NSNN đạt hiệu quả cao, có tác động tích cực tới nền kinh tế, tránh tình trạng quỹ

̣c k

NSNN bị cắt đoạn, phân tán, gây căng thẳng trong quá trình điều hành NSNN. Vì
vậy, cơ chế kiểm soát chi phải quy định rõ ràng các điều kiện, trình tự cấp phát theo

in

hướng cơ quan tài chính thực hiện cấp phát VĐT dựa trên kế hoạch vốn được giao,

h

và đảm bảo mọi khoản thanh toán cho các đối tượng phù hợp với chính sách chế độ,

tê

tiêu chuẩn và định mức theo quy định của Nhà nước.

́H

- Kiểm sốt chi đầu tư là một cơng việc phức tạp, liên quan tới nhiều bộ,
ngành, địa phương và các cấp ngân sách. Vì vậy, kiểm sốt chi đầu tư phải được

́
uê

tiến hành một cách thận trọng, một cách chun nghiệp và ln có những đánh giá,
rút kinh nghiệm cho mỗi loại hình dự án cho phù hợp với tình hình thực tế. Mặt
khác, khơng máy móc gây phiền hà cho các đơn vị.

- Tổ chức bộ máy kiểm soát phải gọn theo hướng thu gọn các đầu mối cơ quan
quản lý và đơn giản hóa thủ tục hành chính. Đồng thời, cũng cần phân định rõ vai
trị, trách nhiệm và quyền hạn của các cơ quan quản lý, các đơn vị sử dụng VĐT
của NSNN. Mặt khác, cũng phải đảm bảo sự công khai, minh bạch, kiểm tra và
giám sát lẫn nhau giữa những cơ quan đó trong q trình kiểm sốt chi NSNN nói
chung, cũng như VĐT nói riêng.

11


Đại học Kinh tế Huế

- Kiểm soát chi đầu tư cần được thực hiện đồng bộ, nhất quán và thống nhất
với việc quản lý NSNN, từ khâu lập dự toán, chấp hành cho tới quyết toán NSNN.
Đồng thời cũng phải thống nhất trong việc chấp hành các chính sách, cơ chế quản lý
tài chính do nhà nước đặt ra.
1.2.6. Vai trò của Kho bạc Nhà nước và việc phối hợp với cơ quan chức năng
trong kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước
1.2.6.1. Vai trị của Kho bạc Nhà nước trong kiểm sốt chi đầu tư xây dựng cơ bản
từ ngân sách nhà nước
Vai trò của KBNN được xác định trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ cụ thể
trong từng giai đoạn. Quản lý và thanh toán các khoản chi đầu tư là trách nhiệm của

Đ

tồn thể các ngành các cấp có liên quan, từ khâu lập dự toán, phân bổ, cấp phát cho

ại

tới quyết tốn chi tiêu. Trong đó hệ thống KBNN giữ vai trị quan trọng trong khâu

ho

kiểm sốt, thanh tốn các khoản chi. KBNN được Nhà nước giao nhiệm vụ là đơn

̣c k

vị kiểm soát cuối cùng trước khi đồng vốn của Nhà nước ra khỏi quỹ NSNN. Vì vậy
vai trị của KBNN trong kiểm soát chi đầu tư được xác định cụ thể như sau:

in

- Ban hành quy trình kiểm soát chi đầu tư để thực hiện thống nhất trong cả

h

nước. Cụ thể hóa những văn bản quy phạm pháp luật, chủ trương của Đảng và Nhà

tê

nước về quản lý kinh tế trong lĩnh vực đầu tư và xây dựng thành các quy trình cụ

́H

thể cho các hoạt động nghiệp vụ diễn ra tại KBNN, đảm bảo môi trường pháp lý
thống nhất, đồng bộ.

́
uê

- Hướng dẫn CĐT mở tài khoản để tạm ứng và thanh tốn vốn. Trong đó
hướng dẫn cụ thể việc mở tài khoản, kiểm soát tài khoản tiền gửi và thực hiện thanh
toán bằng tiền mặt, bằng chuyển khoản đối với các cơ quan, đơn vị này. Tạo điều
kiện thuận lợi cho q trình thanh tốn của đơn vị có giao dịch với KBNN cũng như
phải đảm bảo được q trình kiểm sốt diễn ra một cách thuận lợi và chặt chẽ.
- Được quyền yêu cầu CĐT cung cấp hồ sơ, tài liệu, thông tin theo chế độ quy
định để phục vụ cho cơng tác kiểm sốt chi. Khi cần thiết được nắm tình hình thực
tế tại hiện trường.
- Định kỳ và đột xuất kiểm tra các CĐT về tình hình thực hiện dự án, việc
chấp hành chế độ, chính sách tài chính đầu tư phát triển, tình hình quản lý, sử dụng

12


Đại học Kinh tế Huế

VĐT; được phép tạm ngừng thanh toán vốn hoặc thu hồi số vốn mà CĐT sử dụng
sai mục đích, sai đối tượng hoặc trái với chế độ quản lý tài chính của nhà nước,
đồng thời báo cáo cơ quan Tài chính để xử lý.
- Khơng tham gia vào các Hội đồng nghiệm thu ở các công trình, dự án.
- Tổ chức cơng tác kiểm sốt chi đầu tư theo quy trình nghiệp vụ thống nhất,
đơn giản thủ tục hành chính nhưng đảm bảo quản lý vốn chặt chẽ, thanh toán kịp
thời, đầy đủ, thuận tiện cho CĐT. Các đơn vị KBNN tuyệt đối không được phép
cho ĐVSDNS rút kinh phí ngân sách để chuyển về tài khoản tiền gửi (trừ trường
hợp được Bộ Tài chính quy định); không đồng ý giải ngân các khoản chi không đủ
điều kiện chi theo chế độ quy định; có dấu hiệu vi phạm chế độ quản lý nhà nước;

Đ

số dư trên tài khoản của các đơn vị không đủ để chi, khoản chi vượt dự toán, hợp

ại

đồng của dự án.

ho

- Đơn đốc CĐT thanh tốn dứt điểm cơng nợ khi dự án đã quyết tốn hồn

̣c k

thành và tất tốn tài khoản.

- Thực hiện chế độ thông tin báo cáo và quyết toán sử dụng VĐT theo quy

in

định của Luật NSNN và hướng dẫn của Bộ Tài chính

h

- Tham gia phối hợp với cơ quan Tài chính, cơ quan quản lý Nhà nước có

tê

liên quan trong việc kiểm tra tình hình sử dụng vốn của CĐT.

́H

1.2.6.2. Phối hợp với các cơ quan liên quan trong việc kiểm soát chi đầu tư xây

dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước

́
uê

* Đối với Chủ đầu tư:

CĐT trong các dự án nhà nước không phải trực tiếp bỏ VĐT mà do Nhà nước
bỏ vốn, CĐT chỉ là đại diện hợp pháp Nhà nước. CĐT được xác định ngay từ khi
lập báo cáo đầu tư; CĐT phải tổ chức lập dự án đầu tư, xác định rõ nguồn VĐT,
thực hiện các thủ tục đầu tư để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt; tổ chức lựa chọn
nhà thầu, thực hiện ký kết hợp đồng và thực hiện hợp đồng đã ký kết, cụ thể:
- Tiếp nhận và sử dụng vốn đúng mục đích, đúng đối tượng, tiết kiệm và có hiệu
quả. Chấp hành đúng quy định của pháp luật về chế độ quản lý tài chính đầu tư XDCB.
- Thực hiện việc nghiệm thu khối lượng, lập hồ sơ thanh toán và đề nghị thanh
toán cho nhà thầu theo thời gian quy định của hợp đồng.

13


Đại học Kinh tế Huế

- Tự chịu trách nhiệm về tính chính xác, hợp pháp của khối lượng thực hiện,
định mức, đơn giá, dự tốn các loại cơng việc, chất lượng cơng trình và giá trị đề
nghị thanh tốn; đảm bảo tính chính xác, trung thực, hợp pháp của các số liệu, tài
liệu trong hồ sơ cung cấp cho KBNN và các cơ quan chức năng của nhà nước.
- Báo cáo kịp thời, đầy đủ theo quy định cho cơ quan quyết định đầu tư và các
cơ quan nhà nước có liên quan; cung cấp đủ hồ sơ, tài liệu theo quy định cho
KBNN và cơ quan Tài chính để phục vụ cho cơng tác quản lý và thanh tốn vốn;
chịu sự kiểm tra của cơ quan Tài chính và cơ quan quyết định đầu tư về tình hình sử

dụng VĐT; chấp hành chính sách, chế độ quản lý vốn đầu tư XDCB.
- Thực hiện kế toán đơn vị CĐT; quyết toán VĐT theo quy định hiện hành.

Đ

- Được yêu cầu thanh tốn vốn khi có đủ điều kiện và yêu cầu KBNN trả lời

ại

và giải thích những điểm thấy chưa thoả đáng trong việc thanh toán vốn.

ho

* Đối với các cơ quan chức năng khác:

̣c k

Đầu tư XDCB liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành như: Chính phủ, Bộ Tài
chính, Bộ Kế hoạch đầu tư và các Bộ ngành khác, UBND các cấp, cơ quan Kế

in

hoạch đầu tư, cơ quan Tài chính tại địa phương… Tùy theo chức năng nhiệm vụ

h

được nhà nước giao mà thực hiện việc nghiên cứu ban hành cơ chế chính sách, chế

tê

độ, đơn giá, định mức, tiêu chuẩn kinh tế - kỹ thuật thuộc lĩnh vực quản lý để thực

́H

hiện thống nhất trong cả nước. Các Bộ, ngành và cơ quan có liên quan tại địa
phương tùy theo chức năng nhiệm vụ được Nhà nước giao mà thực hiện phối hợp

́
uê

với KBNN trong việc quản lý đầu tư XDCB thuộc phạm vi mình đảm nhận như:
trình cấp có thẩm quyền phê duyệt quyết định đầu tư hoặc phê duyệt quyết định đầu
tư thuộc thẩm quyền quản lý; duyệt thiết kế kỹ thuật - tổng dự tốn, trình cấp có
thẩm quyền phê duyệt quyết tốn VĐT hoặc duyệt quyết toán VĐT thuộc thẩm
quyền; chỉ đạo các CĐT thực hiện đầu tư nhất là thực hiện đấu thầu trong xây dựng.
1.2.7. Phân cấp kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước
qua Kho bạc Nhà nước
Để phù hợp với chế độ phân cấp quản lý NSNN và tổ chức hoạt động của
KBNN, việc kiểm soát chi đầu tư qua KBNN được thực hiện như sau:

14


Đại học Kinh tế Huế

- KBNN Trung ương thống nhất quản lý quỹ NSTW trong toàn hệ thống
KBNN. KBNN Trung ương trực tiếp kiểm soát, thanh toán một số khoản chi đầu tư
thuộc NSTW phát sinh tại Sở Giao dịch KBNN; tổng hợp, kiểm tra và giám sát tình
hình kiểm soát chi đầu tư tại các KBNN cấp dưới.
- KBNN tỉnh thực hiện kiểm soát, thanh toán các khoản chi đầu tư của ngân

sách tỉnh và các khoản chi của NSTW theo ủy quyền hoặc các nhiệm vụ chi do
KBNN thông báo; tổng hợp và kiểm tra công tác kiểm soát chi đầu tư của các
KBNN huyện trực thuộc.
- KBNN huyện thực hiện kiểm soát, thanh toán các khoản chi đầu tư thuộc
ngân sách huyện, xã trên địa bàn và các khoản chi của NSTW, ngân sách tỉnh theo

Đ

ủy quyền.

ại

1.2.8 Cơng tác kiểm sốt chi đầu tư XDCB từ NSNN tại Kho bạc Nhà nước.

̣c k

Kho bạc Nhà nước

ho

1.2.8.1 Nội dung cơ bản của cơng tác kiểm sốt chi đầu tư xây dựng cơ bản qua
Theo quy định, hệ thống KBNN có trách nhiệm kiểm sốt, tạm ứng, thanh

in

tốn vốn kịp thời, đầy đủ, đúng chế độ cho các dự án khi đã có đủ điều kiện.Mục

h

tiêu của việc kiểm soát chi đầu tư qua hệ thống KBNN là nhằm bảo đảm việc sử

tê

dụng kinh phí NSNN đúng mục đích, tiết kiệm và có hiệu quả. Thực hiện kiểm sốt
chi đầu tưu XDCB có ý nghĩa rất lớn trong việc phân phối và sử dụng có hiệu quả

́H

các nguồn lực tài chính của đất nước; tạo điều kiện giải quyết tốt mối quan hệ giữa

́
uê

tích luỹ và tiêu dùng; tăng cường kỷ luật tài chính...Kiểm sốt chi đầu tu XDCB từ
NSNN bao gồm các nội dung sau đây:
1.2.8.1.1 Kiểm tra tài liệu cơ sở
* Kiểm tra sự đầy đủ của hồ sơ: Đủ về số lượng các loại hồ sơ theo quy
định:
- Đối với dự án chuẩn bị đầu tư: Dự tốn chi phí cho cơng tác chuẩn bị đầu
tư được duyệt;Văn bản phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu theo quy định của Luật
Đấu thầu;Hợp đồng giữa chủ đầu tư với nhà thầu.
- Đối với dự án thực hiện đầu tư: Dự án đầu tư xây dựng công trình (hoặc
báo cáo kinh tế - kỹ thuật đối với dự án chỉ lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật) và quyết

15


Đại học Kinh tế Huế

định đầu tư của cấp có thẩm quyền, các quyết định điều chỉnh dự án (nếu có);Văn

bản phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu theo quy định của Luật Đấu thầu (gồm đấu
thầu, chỉ định thầu, mua sắm trực tiếp, chào hàng cạnh tranh, tự thực hiện và lựa
chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt, lựa chọn nhà thầu tư vấn thiết kế kiến trúc
cơng trình xây dựng);Hợp đồng giữa chủ đầu tư và nhà thầu và các tài liệu kèm theo
hợp đồng theo quy định của pháp luật (trừ các tài liệu mang tính kỹ thuật);Dự tốn
và quyết định phê duyệt dự tốn của cấp có thẩm quyền đối với từng cơng việc,
hạng mục cơng trình, cơng trình đối với trường hợp chỉ định thầu hoặc tự thực hiện
và các công việc thực hiện không thông qua hợp đồng (trừ dự án chỉ lập báo cáo
kinh tế-kỹ thuật).

Đ

- Đối với công việc chuẩn bị thực hiện dự án nhưng bố trí vốn trong kế

ại

hoạch thực hiện đầu tư:Dự án đầu tư xây dựng cơng trình (hoặc báo cáo kinh tế - kỹ

ho

thuật đối với dự án chỉ lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật) và quyết định đầu tư của cấp
có thẩm quyền, các quyết định điều chỉnh dự án (nếu có);Dự tốn chi phí cho cơng

̣c k

tác chuẩn bị thực hiện dự án được duyệt; Riêng việc giải phóng mặt bằng phải kèm

in

theo phương án giải phóng mặt bằng được cấp có thẩm quyền phê duyệt;Văn bản

lựa chọn nhà thầu theo quy định của Luật Đấu thầu;Hợp đồng giữa chủ đầu tư với

h

nhà thầu và các tài liệu kèm theo hợp đồng theo quy định của pháp luật (trừ các tài

́H

tê

liệu mang tính kỹ thuật);.

- Đối với trường hợp tự thực hiện: Dự án đầu tư xây dựng cơng trình (hoặc

́


báo cáo kinh tế - kỹ thuật đối với dự án chỉ lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật) và quyết
định đầu tư của cấp có thẩm quyền, các quyết định điều chỉnh dự án (nếu có);Dự
tốn và quyết định phê duyệt dự tốn của cấp có thẩm quyền đối với từng cơng việc,
hạng mục cơng trình, cơng trình (trừ dự án chỉ lập báo cáo kinh tế-kỹ thuật); Văn
bản của cấp có thẩm quyền cho phép tự thực hiện dự án (trường hợp chưa có trong
quyết định đầu tư của cấp có thẩm quyền);Văn bản giao việc hoặc hợp đồng nội bộ.
 Kiểm tra tính pháp lý của hồ sơ: Hồ sơ phải được lập theo đúng mẫu
quy định, chữ ký, đóng dấu của người hoặc cấp có thẩm quyền; các hồ sơ phải được
lập, ký duyệt theo đúng trình tự đầu tư XDCB –nội dung này được phản ánh về mặt
thời gian trên hồ sơ.Các tài liệu này đều là bản chính hoặc bản sao có đóng dấu sao

16