Chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường ở quận gò vấp thành phố hồ chí minh giai đoạn hiện nay

3
BỘ QUỐC PHÒNG
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ


NGUYỄN CHÍ KIÊN

CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT
CẤP PHƯỜNG Ở QUẬN GÒ VẤP
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ
XÂY DỰNG ĐẢNG VÀ CHÍNH QUYỀN NHÀ NƯỚC

HÀ NỘI - 2015


4
BỘ QUỐC PHÒNG
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ


NGUYỄN CHÍ KIÊN

CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT
CẤP PHƯỜNG Ở QUẬN GÒ VẤP
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

CHUYÊN NGÀNH: XÂY DỰNG ĐẢNG VÀ CHÍNH QUYỀN NHÀ
NƯỚC MÃ SỐ: 60 31 02 03

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGUYỄN
PHƯƠNG ĐÔNG

HÀ NỘI - 2015


5

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết đầy đủ

Chữ viết tắt

Cán bộ và công tác cán bộ

CB & CTCB

Chủ nghĩa xã hội

CNXH

Công nghiệp hóa - hiện đại hóa

CNH - HĐH

Đội ngũ cán bộ

ĐNCB

Nghiên cứu khoa học

NCKH

Trong sạch vững mạnh

TSVM

Vững mạnh toàn diện

VMTD

Xã hội chủ nghĩa

XHCN

Ủy ban nhân dân

UBND


6
MỤC LỤC
Trang

MỞ ĐẦU
Chương 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN, THỰC TIỄN CHẤT

3

LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP

PHƯỜNG Ở QUẬN GÒ VẤP THÀNH PHỐ HỒ
1.1.

CHÍ MINH
Đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường và những vấn đề cơ

12

bản về chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường ở
1.2.

quận Gò Vấp thành phố Hồ Chí Minh
12
Thực trạng chất lượng và một số kinh nghiệm nâng cao
chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường ở quận Gò

Vấp thành phố Hồ Chí Minh hiện nay
30
Chương 2 YÊU CẦU VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP CƠ BẢN NÂNG
CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT
CẤP PHƯỜNG QUẬN GÒ VẤP THÀNH PHỐ HỒ
2.1.

CHÍ MINH HIỆN NAY
52
Sự phát triển của tình hình nhiệm vụ và yêu cầu nâng
caochất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường ở quận

2.2.

Gò Vấp thành phố Hồ Chí Minh hiện nay
Những giải pháp cơ bản nâng cao chất lượng đội ngũ cán

52

bộ chủ chốt cấp phường ở quận Gò Vấp thành phố Hồ Chí
Minh hiện nay
KẾT LUẬN
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài

60
93
94
97


7
Hệ thống hành chính ở Việt Nam, từ Trung ương đến cơ sở có 4 cấp,
trong đó, phường, xã, thị trấn là cấp thấp nhất (cấp cơ sở). Song, phường, xã,
thị trấn có vai trò đặc biệt quan trọng, đây là nơi trực tiếp đưa đường lối, chủ
trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước đến Nhân dân và
cũng là nơi ghi nhận những phản hồi của Nhân dân đến Đảng và Nhà nước.
Với ý nghĩa đó, đội ngũ cán bộ chủ chốt ở cơ sở cũng có vai trò rất quan
trọng. Đây là những cán bộ chủ chốt ở cấp thấp nhất trong hệ thống hành
chính, song là những người trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức, điều hành hoạt
động của các tổ chức trong hệ thống chính trị cơ sở đưa đưa đường lối, chủ

trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước đến Nhân dân, tuyên
truyền vận động Nhân dân thực hiện, xây dựng và phát triển kinh tế - văn hóa
- xã hội tại cơ sở, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế văn hóa - xã hội các cấp trên đề ra.
Hiện nay, quận Gò Vấp có 16 đơn vị hành chính cấp phường. Theo đó,
có khoảng 144 cán bộ chủ chốt ở các cơ quan đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ
quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội. Do đặc điểm, tính chất của các tổ chức
trong hệ thống chính trị cơ sở nên chức trách, nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ
chủ chốt cũng có sự khác biệt, kéo theo đó là những yêu cầu về chất lượng
con người. Tuy vậy, việc nghiên cứu về đối tượng này và chỉ ra những yêu
cầu khác biệt để có những giải pháp xây dựng phù hợp lâu nay chưa được chú
ý đúng mức.
Trong những năm qua, cùng với sự phát triển của đất nước, đặc biệt là
nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành trung ương khoá IX về xây dựng hệ
thống chính trị cơ sở, đòi hỏi phải xây dựng đội ngũ cán bộ cơ sở vững mạnh.
Nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ chủ chốt, dưới sự lãnh
đạo của Quận ủy, Đảng ủy và UBND các phường đã có nhiều chủ trương,
biện pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt và đã tích luỹ được


8
những kinh nghiệm nhất định trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện…
Vì vậy, nhìn chung đội ngũ cán bộ chủ chốt đã có đủ về số lượng đáp
ứng yêu cầu nhiệm vụ và cơ cấu từng bước được cải thiện; tuyệt đại bộ phận
cán bộ chủ chốt nhận thức đúng vị trí, vai trò, chức trách, nhiệm vụ của mình.
Chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cơ bản đáp ứng yêu cầu của người chủ trì
các tổ chức trong hệ thống chính trị phường… Tuy nhiên, trước yêu cầu
nhiệm vụ của cách mạng và của công tác địa phương trong tình hình mới, đòi
hỏi cần có sự chuyển biến mạnh mẽ, đồng bộ, sâu sắc và thống nhất hơn về
nhận thức trong xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp
phường thì một bộ phận cán bộ chủ chốt chưa thật sự nhận thức thật đầy đủ,

sâu sắc quyền hạn, trách nhiệm; tuy
t có đủ số lượng, nhưng vẫn thiếu những
cán bộ chủ chốt giỏi, có nhiều kinh nghiệm; cơ cấu đội ngũ còn bất hợp lý,
nguồn kế cận, kế tiếp chưa đáp ứng yêu cầu thay thế ngay khi cần thiết ; phẩm
p
chất và năng lực trí tuệ, phương pháp tác phong công tác của một bộ phận
không nhỏ cán bộ chủ chốt có mặt chưa phát triển ; một
m bộ phận cán bộ chủ
chốt khi gặp những tình huống phức tạp nảy sinh khả năng hoàn thành nhiệm
vụ hạn chế… Vì vậy, việc nghiên cứu Chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt
cấp phường ở quận Gò Vấp thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn hiện nay là
vấn đề có tính cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Tại hội thảo lý luận giữa Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Cộng sản
Trung Quốc: “Xây dựng Đảng cầm quyền - kinh nghiệm của Việt Nam, kinh
nghiệm của Trung Quốc (2004)”, một số cán bộ lãnh đạo, cán bộ lý luận của
Đảng Cộng sản Trung Quốc đã đề cập đến kinh nghiệm về xây dựng đội ngũ
cán bộ trong thời kỳ cải cách, mở cửa ở Trung Quốc. Tham luận của tác giả
Hạ Quốc Cường về “Không ngừng nâng cao trình độ lãnh đạo và trình độ
cầm quyền, tăng cường năng lực chống tha hóa, phòng biến chất và chống


9
rủi ro” đã chỉ rõ phải nắm chắc khâu quan trọng là xây dựng đội ngũ cán bộ
tố chất cao, xây dựng đội ngũ nhân tài. Trong bài “Tăng cường xây dựng ban
lãnh đạo, cố gắng hình thành tầng lớp lãnh đạo hăng hái, sôi nổi, phấn đấu
thành đạt”, tác giả Tôn Hiểu Quần cho rằng phải thông qua việc kiên trì học
tập lý luận và rèn luyện thực tế, chọn người và dùng người theo tiêu chuẩn
khoa học, cải tiến tác phong, thắt chặt liên hệ máu thịt với nhân dân, ngăn
ngừa và khắc phục chủ nghĩa hình thức, quan liêu.

Bàn về vai trò của các trường Đảng trong công tác đào tạo cán bộ, tác
giả Giả Cao Kiến có bài “Phát huy đầy đủ vai trò của trường Đảng, làm tốt
công tác giáo dục và đào tạo cán bộ”. Tác giả cho rằng cần phải đào tạo theo
phân tầng cương vị lãnh đạo.
Nhìn tổng quát các công trình nghiên cứu của các tác giả của Trung
Quốc về công tác xây dựng đội ngũ cán bộ đều khẳng định rằng, công tác cán
bộ là khâu then chốt của công tác xây dựng Đảng. Trong công tác xây dựng
đội ngũ cán bộ phải nắm chắc các nguyên tắc các khâu của công tác cán bộ từ
tạo nguồn, quy hoạch, đào tạo bồi dưỡng và bố sử dụng.
Cán bộ và công tác cán bộ của Đảng đã được đề cập nhiều trong các tác
phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong các văn kiện, nghị quyết của Đảng
Cộng sản Việt Nam. Quán triệt quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng
về cán bộ và công tác cán bộ trong thời kỳ mới, đến nay đã có nhiều công
trình của cá nhân và tập thể nghiên cứu có liên quan đến chất lượng đội ngũ
cán bộ chủ chốt ở cơ sở với các góc độ tiếp cận khác nhau. Dưới đây là một
số công trình tiêu biểu:
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2004) có Giáo trình Xây
dựng Đảng, Nxb Lý luận Chính trị, Hà Nội, năm 2004. Chủ đề công tác cán
bộ của tổ chức cơ sở Đảng trong giáo trình đã phân tích luận giải làm rõ quan
điểm của C.Mác, Ph.Ăngghen, V.I.Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm


10
của Đảng Cộng sản Việt Nam về vai trò đặc biệt quan trọng của cán bộ và
công tác cán bộ của Đảng đối với thành công của sự nghiệp cách mạng dưới
sự lãnh đạo của Đảng. Về công tác cán bộ của tổ chức đảng, giáo trình chỉ rõ
là những công việc mà cấp uỷ, tổ chức đảng tiến hành bao gồm những khâu
chủ yếu: quy hoạch cán bộ, xây dựng tiêu chuẩn cán bộ, đào tạo bồi dưỡng
cán bộ; nhận xét đánh giá cán bộ, luân chuyển cán bộ; kiểm tra, giám sát cán
bộ, quản lý cán bộ, chính sách cán bộ; nhân dân tham gia góp ý kiến xây dựng

cán bộ… nhằm xây dựng được đội ngũ cán bộ cơ sở có chất lượng tốt, bảo
đảm cho đường lối chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước
trong từng thời kỳ cách mạng và các chỉ thị, nghị quyết của cấp trên và của
cấp ủy, tổ chức đảng được thực hiện thắng lợi tại cơ sở. Trên cơ sở phân tích
làm rõ vị trí, vai trò, nội dung của công tác cán bộ, giáo trình này chỉ rõ, phải
bảo đảm sự thống nhất chặt chẽ giữa các khâu, các nội dung của công tác cán
bộ, không được coi nhẹ khâu nào; phải chấp hành nguyên tắc cấp ủy đảng
lãnh đạo tập trung thống nhất công tác cán bộ; triệt để chấp hành nguyên tắc
tập trung dân chủ trong công tác cán bộ; việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ phải
căn cứ vào quy hoạch và nhu cầu bố trí, sử dụng cán bộ.
Nguyễn Phú Trọng (2001): “Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước”, Nxb CTQG - ST, Hà Nội, 2001. Cuốn sách đã làm rõ những vấn đề
lý luận và phương pháp luận về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời
kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trên cơ sở đó đưa ra
những quan điểm và giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu
cầu sự nghiệp cách mạng cả hiện tại và tương lai; luận giải những yêu cầu về
chất lượng đội ngũ cán bộ trong điều kiện hoàn cảnh mới của đất nước và thời
đại. Về công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ tác giả chỉ rõ phải đổi mới chương
trình, nội dung đào tạo theo hướng cơ bản, toàn diện, có hệ thống và chuyên


11
sâu. Trong công tác bố trí, sử dụng cán bộ phải đúng tầm, đúng sở trường,
không nên bổ nhiệm, đưa cán bộ vào cương vị công tác mới rồi mới cho đi đào
tạo, bồi dưỡng.
Nguyễn Văn Tài (2009): “Phát huy tính tích cực xã hội của đội ngũ cán
bộ nước ta hiện nay” Nxb CTQG - ST, Hà Nội, 2001. Cuốn sách đã đi sâu
phân tích, làm rõ những cơ sở lý luận và thực tiễn của đường lối, chính sách
cán bộ của Đảng ta. Đặc biệt với phương pháp tiếp cận về vấn đề một cách có

hệ thống, tác giả đã đưa ra những đánh giá sát thực về tình hình cán bộ nước ta
hiện nay, đề xuất những giải pháp khá cụ thể, có tính khá thi để góp phần kiện
toàn, nâng cao chấp lượng cán bộ các cấp.
Nguyễn Minh Tuấn (2012): “Tiếp tục đổi mới đồng bộ công tác cán
bộ thời kỳ đấy mạnh công nghiệp hóa hiện đại hóa”. Cuốn sách đã tập trung
phân tích những khuyết điểm, những yếu kém trong công tác cán bộ ở nước
ta, tuy đã được phát hiện nhưng chậm được khắc phục, chậm được sửa chữa.
Trước yêu cầu của công cuộc đội mới, đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa,
hiện đại hóa, đổi mới công tác cán bộ vừa là nhiệm vụ trước mắt và lâu dài,
vừa là mục tiêu, yêu cầu tất yếu bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng trong công
cuộc đổi mới. Việc đội mới công tác cán bộ phải đặt trong tổng thể của công
tác xây dựng Đảng và đổi mới phương pháp lãnh đạo của Đảng đối với hoạt
động của hệ thống chính trị. Các cấp ủy, tổ chức đảng và toàn bộ hệ thống
chính trị phải thống nhất quan điểm, nhận thức có giải pháp đồng bộ và
quyết tâm cao để thực hiện tạo sự chuyển biến mạnh mã trong công tác cán
bộ từ Trung ương đến cơ sở.
Nguyễn Thị Lan (2005): “Công tác quy hoạch, tạo nguồn cán bộ lãnh
đạo, quản lý của Thành phố Hồ Chí Minh - Thực trạng và giải pháp”, luận
văn thạc sỹ chính trị học. Tác giả đã luận giải về thực trạng vấn đề quy hoạch
cán bộ, đào tạo cán bộ tại thành phố Hồ Chí Minh và trên cơ sở đó đưa ra


12
một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng quá trình quy hoạch cán bộ.
Trong hệ những nhóm giải pháp được đưa ra đều đã tập trung vào vấn đề
quy hoạch cán bộ gắn với tình hình nhiệm vụ lãnh đạo hệ thống chính trị
của thành phố

Hồ Chí Minh cả hiện tại và những năm tiếp theo. Theo

tác giả có quy hoạch đúng, khoa học thì mới có cơ sở để xây dựng kế hoạch
đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng cán bộ.
Ngô Văn Thắng, “Đánh giá cán bộ thuộc diện Tỉnh ủy Hà Tây
quản lý trong giai đoạn hiện nay”, Luận văn Thạc sỹ xây dựng Đảng,
Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh, năm 2008.
Trong luận văn này, tác giả đã đề cập đến những vấn đề lý luận, thực tiễn
của công tác cán bộ, tác giả cho rằng, đánh giá đúng cán bộ mới có căn
cứ để quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng, thực hiện chính
sách đối với cán bộ. Tuy chưa đề cập trực tiếp đến việc gắn đào tạo với
sử dụng cán bộ, nhưng những luận bàn của tác giả về vai trò, ý nghĩa tầm
quan trọng của đánh giá cán bộ với các khâu khác của coog tác cán bộ đã
thể hiện quan điểm của tác giả về mối quan hệ biện chứng giữa các nội
dung, các khâu của công tác cán bộ.
Ngoài các các công trình nghiên cứu tiêu biểu nêu trên, còn có một
số lấn án, luận văn cũng đã nghiên cứu về nội dung, phương pháp, cách
thức xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở như: Hồ Bá Thâm: "Nâng
cao năng lực tư duy của đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp xã hiện
nay", Luận án Tiến sỹ Triết học, 1994; Phạm Công Khâm: "Xây dựng đội
ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã vùng nông thôn đồng bằng sông Cửu Long
hiện nay", Luận án tiến sỹ Triết học, 2000; Nguyễn Căn Côi: "Xây dựng
đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên trong
giai đoạn hiện nay", Luận văn thạc sỹ Lịch sử, 2002; Phan Thị Thúy Vân:
"Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường ở thành phố Cần Thơ hiện


13
nay - Thực trạng và giải pháp", Luận văn thạc sỹ khoa học chính trị, 2005;
Trần Trung Trực: "Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt hệ thống chính trị
cấp xã ở huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn hiện nay",
Luận văn thạc sỹ khoa học chính trị, 2005; Vĩnh Trọng: " Quy hoạch cán bộ

lãnh đạo quản lý cơ sở", Tạp chí Xây dựng Đảng, số 1 và 2/2004...
Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng, các công
trình đều khẳng định vai trò đặc biệt quan trọng của đội ngũ cán bộ chủ
chốt các cấp; đã xác định chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt, trong đó có
đội ngũ cán bộ cơ sở. Một số công trình đã đánh giá thực trạng, rút ra các
bài học kinh nghiệm, khẳng định những yêu cầu khách quan của việc nâng
cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ mới và phải quán triệt quan
điểm, mục tiêu, nguyên tắc, nội dung công tác cán bộ của Đảng vào xác
định phương hướng, mục tiêu xây dựng đội ngũ cán bộ về số lượng, cơ cấu
và chất lượng…Các công trình nghiên cứu trên đây là những tài liệu tham
khảo rất có giá trị lý luận và thực tiễn đối với việc xây dựng đội ngũ cán bộ
nói chung và đội ngũ cán bộ chủ chốt ở cấp phường nói riêng. Cho đến nay,
chưa có công trình nào nghiên cứu một cách cơ bản, hệ thống về Chất
lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường ở quận

Gò Vấp với tính

chất là một công trình khoa học độc lập. Vì vậy, đề tài không trùng lặp với
các công trình khoa học đã công bố trong những năm gần đây.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở làm rõ một số vấn đề lý luận và thực tiễn; đề xuất những
giải pháp cơ bản nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường
ở quận Gò Vấp, thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn hiện nay.
* Nhiệm vụ nghiên cứu


14
- Làm rõ một số vấn đề lý luận về chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt
cấp phường ở quận Gò Vấp.

- Đánh giá đúng thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp
phường ở quận Gò Vấp hiện nay.
- Xác định yêu cầu và đề xuất những giải pháp cơ bản nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường ở quận Gò Vấp, thành phố Hồ Chí
Minh hiện nay.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
* Đối tượng nghiên cứu: Chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp
phường ở quận Gò Vấp, thành phố Hồ Chí Minh.
* Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu chất lượng đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp phường ở quận Gò Vấp (gồm các chức danh Bí thư, Phó Bí thư Đảng
ủy; Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND phường và trưởng các đoàn thể chính trị).
Phạm vi khảo sát: Đề tài tiến hành khảo sát một số cán bộ chủ chốt cấp phường
ở quận Gò Vấp và các số liệu, tư liệu được giới hạn trong thời gian từ năm
2010 đến nay.
5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
* Cơ sở lý luận: Cơ sở lý luận của đề tài là hệ thống các quan điểm của
chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản
Việt Nam về cán bộ, công tác cán bộ, xây dựng đội ngũ cán bộ
* Cơ sở thực tiễn: Là toàn bộ thực tiễn hoạt động xây dựng đội ngũ cán
bộ chủ chốt cấp phường ở quận Gò Vấp từ năm 2010 đến nay được tổng kết
trong các báo cáo sơ kết, tổng kết về cán bộ, công tác cán bộ, chất lượng đội
ngũ cán bộ….
* Phương pháp nghiên cứu: Trên cơ sở phương pháp luận chủ nghĩa
Mác - Lênin, đề tài vận dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu khoa học,
trong đó tập trung chủ yếu là phương pháp phân tích, tổng hợp, lôgíc - lịch sử,


15
so sánh, nghiên cứu tài liệu, tư liệu, tổng kết thực tiễn, điều tra xã hội học.
6. Ý nghĩa của đề tài

Kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần cung cấp những cơ sở khoa học
cho Quận ủy,Ủy ban Nhân dân quận Gò Vấp xác định chủ trương, biện pháp
lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường
hiện nay. Luận văn có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo trong nghiên cứu,
giảng dạy ở các Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị cấp quận, huyện.
7. Kết cấu của đề tài
Kết cấu của luận văn gồm mở đầu hai chương (4 tiết), kết luận, danh
mục tài liệu tham khảo và phụ lục.


16
Chương 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN, THỰC TIỄN CHẤT LƯỢNG
ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP PHƯỜNG Ở QUẬN GÒ VẤP
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
1.1. Đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường và những vấn đề cơ bản
về chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường ở quận Gò Vấp thành
phố Hồ Chí Minh
1.1.1. Đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường ở quận Gò Vấp thành
phố Hồ Chí Minh
* Cán bộ chủ chốt ở cấp phường quận Gò Vấp
Quận Gò Vấp là một quận nội thành thuộc Thành phố Hồ Chí Minh.
Đến năm 2006 quận Gò Vấp có 12 phường. Theo Nghị định số 143/2006/NĐCP của Chính phủ ngày 23 tháng 11 năm 2006, quận Gò Vấp được điều chỉnh
địa giới và có 16 phường và giữ ổn định cho đến nay. Hệ thống chính trị các
phường được xây dựng, củng cố theo đúng Hiến pháp và pháp luật của nước
Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Luật cán bộ, công chức được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ
nghĩa Việt Nam khóa XII, kỳ họp thứ 4 thông qua ngày 13 tháng 11 năm 2008
xác định: “Cán là công dân Việt Nam, được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ
chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt

Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, ở tỉnh, thành phố
trực thuộc Trung ương (sau đây gọi chung là cấp tỉnh), ở huyện, quận, thị xã,
thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là cấp huyện), trong biên chế và
hưởng lương từ ngân sách nhà nước.
Cán bộ xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) là công dân Việt
Nam, được bầu cử giữ chức vụ theo nhiệm kỳ trong Thường trực Hội đồng
nhân dân, Ủy ban nhân dân, Bí thư, Phó Bí thư Đảng ủy, người đứng đầu tổ


17
chức chính trị - xã hội. Cán bộ cấp xã gồm các chức vụ: Bí thư, Phó Bí thư
Đảng ủy; Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân; Chủ tịch, Phó Chủ tịch
Ủy ban nhân dân; Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Bí thư Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh; Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam;
Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam (áp dụng đối với xã, phường, thị trấn có
hoạt động nông, lâm, ngư, diêm nghiệp và có tổ chức Hội Nông dân Việt
Nam); Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam. Cán bộ cấp xã bao gồm cả cán
bộ, công chức được luân chuyển, điều động, biệt phái về cấp xã. Căn cứ vào
điều kiện kinh tế - xã hội, quy mô, đặc điểm của địa phương, Chính phủ quy
định cụ thể số lượng cán bộ, công chức cấp xã.
Trong đời sống, thuật ngữ cán bộ chủ chốt được sử dụng rộng rãi,
nhưng như thế nào là cán bộ chủ chốt thì còn có những cách hiểu khác nhau.
Từ điển tiếng Việt định nghĩa thuật ngữ chủ chốt: “quan trọng nhất, có tác
dụng làm nòng cốt. Cán bộ chủ chốt của phong trào”. Từ điển công tác đảng,
công tác chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam định nghĩa cán bộ chủ chốt:
“Gọi chung những người đứng đầu, giữ cương vị lãnh đạo, chỉ huy, quản lý
của một tổ chức, một đơn vị, một phong trào được bổ nhiệm, hay do dân chủ
bầu cử; được bố trí trong các cấp, các ngành, các cơ quan Nhà nước, tổ chức
xã hội, đơn vị lực lượng vũ trang, các tỉnh, thành từ Trung ương đến cơ sở”.
Bất cứ một tổ chức nào đó cũng có người đứng đầu. Người đứng đầu tổ

chức được gọi là cán bộ chủ chốt. Những người là cấp phó thì không gọi là
cán bộ chủ chốt. Chỉ được coi là cán bộ chủ chốt khi người cán bộ đó được bổ
nhiệm hoặc bầu cử giữ cương vị cao nhất (cấp trưởng) của một tổ chức nhất
định tổ chức như: Bí thư đảng ủy phường, chủ tịch ủy ban nhân dân phường,
Bí thư Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phường…thì được gọi là cán
bộ chủ chốt. Điều này có nghĩa là để trở thành một cán bộ chủ chốt phải tuân
theo một quy trình nghiêm ngặt của công tác tổ chức cán bộ.


18
Cán bộ chủ chốt phải là người chịu trách nhiệm cao nhất về hoạt động
của tổ chức. Vấn đề này phải được quy định rõ thành chức trách, nhiệm vụ,
quyền hạn theo đúng pháp luật và điều lệ của các tổ chức mà họ là thành viên.
Từ những phân tích trên có thể quan niệm, cán bộ chủ chốt cấp phường
ở quận Gò Vấp thành phố Hồ Chí Minh là người được bổ nhiệm, bầu cử vào
chức danh giữ cương vị là cán bộ đứng đầu mỗi tổ chức trong hệ thống chính
trị phường; có trách nhiệm và quyền hạn cao nhất trong mỗi tổ chức; chịu
trách nhiệm trước pháp luật, cấp trên và điều lệ của tổ chức mình về toàn bộ
mọi hoạt động trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mỗi tổ
chức trong hệ thống chính trị cấp phường ở quận Gò Vấp thành phố Hồ Chí
Minh.
Ở cấp phường cán bộ chủ chốt gồm có: Bí thư Đảng ủy phường; Chủ
tịch hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân; Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc và các
đoàn thể chính trị - xã hội trong hệ thống chính trị cấp phường.
Chức trách, nhiệm vụ cụ thể của cán bộ chủ chốt do chức năng, nhiệm
vụ của mỗi tổ chức trong hệ thống chính trị phường quy định. Nhưng nhìn
chung đã là cán bộ chủ chốt có chức trách: nghiên cứu, quán triệt, tổ chức
thực hiện nghị quyết của Đảng các cấp, Hiến pháp và pháp luật của Nhà nước
tại phường; xây dựng kế hoạch, chương trình phát triển kinh tế - văn hóa - xã
hội, các lĩnh vực đời sống xã hội tại phường (chính trị, kinh tế, văn hóa, an

ninh trật tự…); tổ chức đời sống nhân dân trong phường, nắm bắt tâm tư
nguyện vọng các tầng lớp nhân dân, kịp thời định hướng tư tưởng và phản
ánh cấp trên; đề xuất chủ trương, biện pháp hoạt động để thực hiện chức
năng, nhiệm vụ của tổ chức; trực tiếp lãnh đạo, quản lý, điều hành và chỉ đạo
hoạt động của tổ chức; kiểm tra, giám sát tổ chức thực hiện và tiến hành sơ
kết, tổng kết; chịu trách nhiệm trước pháp luật, cấp trên và điều lệ của tổ chức
mình về toàn bộ hoạt động thực hiện chức năng, nhiệm vụ của tổ chức, xây


19
dựng tổ chức vững mạnh.
* Quan niệm đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường
Theo Từ điển Tiếng Việt, thuật ngữ đội ngũ có các nghĩa: 1) Khối đông
người được tập hợp và tổ chức thành lực lượng chiến đấu. Các đơn vị đã
chỉnh tề đội ngũ. 2) Tập hợp số đông người cùng chức năng hoặc nghề nghiệp
thành một lực lượng. Như vậy, nói đến đội ngũ thì đó không phải là một
người mà bao gồm nhiều người được tập hợp và tổ chức lại thành một lực
lượng để hoạt động theo những mục đích, nhiệm vụ nhất định. Đội ngũ bao
gồm các thành tố cấu trúc: số lượng; chất lượng và cơ cấu.
Sở dĩ gọi là đội ngũ cán bộ chủ chốt phường, xuất phát từ tổ chức và
hoạt động của hệ thống chính trị phường. Hệ thống chính trị cấp phường là
toàn bộ các thiết chế chính trị hợp hiến, hợp pháp bao gồm tổ chức cơ sở đảng,
chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội của nhân dân ở
phường, tạo thành một chỉnh thể, có tính hệ thống, tổ chức và hoạt động theo
những nguyên tắc nhất định; để bảo đảm và thực hiện quyền làm chủ của nhân
dân, xây dựng phường giàu mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Do đó nhất
thiết phải có cán bộ chủ chốt của các tổ chức trong hệ thống chính trị. Đảng ta là
Đảng cầm quyền, có trách nhiệm xây dựng đội ngũ cán bộ cho cả hệ thống chính
trị của đất nước. Đội ngũ cán bộ chủ chốt của các tổ chức có chất lượng thì mới
bảo đảm cho hệ thống chính trị cấp phường hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ.

Từ sự tiếp cận như trên, có thể quan niệm đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp
phường là tập hợp những cán bộ được bổ nhiệm hoặc bầu cử giữ các chức
danh, chức vụ trọng yếu trong các tổ chức trong hệ thống chính trị cấp
phường (cấp trưởng, cấp phó cơ quan đảng, chính quyền; trưởng các đoàn
thể); giữ vai trò chủ trì, nòng cốt trong lãnh đạo, tổ chức thực hiện, kiểm tra
và sơ kết, tổng kết việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của tổ chức, xây dựng
tổ chức vững mạnh toàn diện và chịu trách nhiệm trước pháp luật, cấp trên,
cấp mình về toàn bộ các hoạt động của tổ chức theo phạm vi chức trách,


20
nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
Khi nghiên cứu đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường cần căn cứ vào
các biểu hiện: Một tập hợp những cán bộ được bổ nhiệm chức vụ đứng đầu
các tổ chức trong hệ thống chính trị. Về mặt số lượng, có bao nhiêu tổ chức
trong hệ thống chính trị phường, thì có bấy nhiêu cán bộ chủ chốt cấp
phường. Khi nghiên cứu cán bộ chủ chốt cấp phường phải đặt trong mối
quan hệ và cơ chế vận hành của hệ thống chính trị cấp phường. Đây là
những người giữ vai trò chủ trì, nòng cốt trong các tổ chức của hệ thống
chính trị cũng như hoạt động của hệ thống chính trị cấp phường. Chịu trách
nhiệm trước pháp luật, cấp trên, cấp mình về toàn bộ các hoạt động của đơn
vị theo phạm vi chức trách, nhiệm vụ được giao. Về cơ cấu, tiêu chuẩn họ
là một bộ phận cán bộ của Đảng, do đó phải có cơ cấu về trình độ học vấn,
độ tuổi, giới tính phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của mỗi tổ chức trong
hệ thống chính trị phường
* Đặc điểm đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường
Một là, đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường rất đa dạng về chức
trách, nhiệm vụ. Họ là những cán bộ đứng đầu các tổ chức đảng, chính
quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội ở phường . Nhìn
chung, cán bộ chủ chốt cấp phường là những người có bản lĩnh chính trị;

có trình độ nắm và thực thi các khâu, các bước tiến hành công tác. Tuy
nhiên, cũng có một số trường hợp cán bộ chủ chốt cấp phường mà đầu vào
trước đó là học sinh phổ thông, ít được bồi dưỡng, nghiên cứu học tập nên
trình độ; kinh nghiệm lãnh đạo, chỉ đạo, khả năng tham mưu, đề xuất với
cấp ủy, chính quyền, hướng dẫn, tổ chức thực hiện công tác còn hạn chế.
Một số người được bổ sung từ cơ quan cấp trên xuống nên sự hiểu biết của
những đồng chí này về môi trường hoạt động còn hạn chế, chưa có nhiều
kinh nghiệm công tác ở cơ sở nên phải mất mất một thời gian công tác khá
dài mới đỡ lúng túng trong xử lý, giải quyết các tình huống, vấn đề nảy


21
sinh thực hiện chức trách, nhiệm vụ.
Hai là, trình độ, học vấn của đội ngũ cán bộ chủ chốt không đồng đều.
Hiện nay trình độ, học vấn của đội ngũ cán bộ chủ chốt không đều, tuổi đời
cao, thâm niên khá cao (hiện nay, đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường ở
quận

Gò Vấp đã qua đào tạo cơ bản, dài hạn là 76,38%, còn lại lại là

đào tạo ngắn hạn và bổ túc). Đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường có tuổi
đời từ 25 đến 57, đặc biệt có người trên 60 tuổi (đối với chức danh Chủ
tịch Hội Cựu Chiến binh). Thời gian giữ chức của đội ngũ này thường là từ
05 đến 10 năm. Qua tất cả những con số trên đây cho thấy yêu cầu về chất
lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường là rất cao trong khi công tác
đào tạo, quy hoạch, bồi dưỡng, bổ nhiệm, sử dụng đội ngũ cán bộ này đang
còn có vấn đề, nhất là trong xây dựng nguồn kế tiếp và chuẩn hóa, trẻ hóa.
Ba là, điều kiện làm việc, đời sống, chính sách đãi ngộ tuy đã được
cải thiện nhưng vẫn còn nhiều vướng mắc. Những năm gần đây, cùng với
sự đi lên của nền kinh tế đất nước và sự đổi mới cơ chế, chính sách, đặc

biệt là sự quan tâm, đầu tư ngày càng tăng của Đảng, Nhà nước nên điều
kiện ăn ở, làm việc, sinh hoạt đã có rất nhiều tiến bộ và được cải thiện
đáng kể. Các chính sách đối với người có công, với lực lượng làm nhiệm
vụ ở các địa bàn khó khăn và việc chăm lo đời sống vật chất, tinh thần
ngày càng được quan tâm hơn. Thực tế cũng cho thấy, bên cạnh những tiến
bộ, tích cực thì cũng còn khá nhiều nghịch lý về điều kiện làm việc, đời
sống, chính sách đối với đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường. Đời sống vật
chất, tinh thần còn khó khăn, nguồn lực thực hiện các chính sách kinh tế xã hội còn hạn hẹp, chủ yếu dựa vào ngân sách nhà nước, chưa động viên,
thu hút được nhiều sự tham gia của xã hội và chưa bảo đảm được mức sống
tối thiểu và các dịch vụ xã hội cơ bản, nhất là về nhà ở, tiện nghi sinh hoạt,


22
làm việc. Nhiều cán bộ phải thường xuyên dùng tiền lương của mình để
giải quyết công việc.
* Vai trò của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường
Đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường là lực lượng trực tiếp quán triệt
và cụ thể hoá đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước ở cơ sở. Thông qua
thực hiện chức trách, nhiệm vụ, đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường trực
tiếp quán triệt và cụ thể hóa đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước và
các nghị quyết, chương trình, kế hoạch, quy định của địa phương; lãnh đạo,
chỉ đạo và tổ chức việc tuyên truyền, giáo dục nhân dân… bảo đảm cho
phường hoàn thành mọi nhiệm vụ. Thông qua các hoạt động lãnh đạo, chỉ
đạo, tổ chức thực hiện; thông qua việc giải quyết các mối quan hệ trên dưới, trong - ngoài trên tinh thần trách nhiệm chung mà đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp phường làm cho các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch, nhiệm vụ của
trên, của cấp mình thành hiện thực. Qua đó, không chỉ tăng cường hiệu lực
của chính mình mà còn góp phần quan trọng vào tăng cường hiệu lực hoạt
động của hệ thống chính trị phường.
Đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường là lực lượng trực tiếp lãnh đạo, chỉ
đạo và tổ chức xây dựng các tổ chức trong hệ thống chính trị phường vững

mạnh. Là người đứng đầu các tổ chức, đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường trực
tiếp chỉ đạo xây dựng các tổ chức vững mạnh về mọi mặt, đặc biệt là về chính
trị, trực tiếp góp công sức củng cố và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với
hệ thống chính trị phường. Đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường là lực lượng
góp phần quan trọng xây dựng cơ sở chính trị - xã hội địa phương vững mạnh,
phát triển bền vững các lĩnh vực đời sống xã hội trong phường; trực tiếp lãnh
đạo, chỉ đạo, phối hợp giữa các tổ chức trong hệ thống chính trị phường xây
dựng cấp ủy, chính quyền địa phương; lãnh đạo đoàn thể chính trị - xã hội, tuyên
truyền vận động nhân dân vừa thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của


23
Đảng, Nhà nước, đấu tranh chống mọi âm mưu thủ đoạn và hành động phá hoại
của các thế lực thù địch chống phá Đảng, chính quyền, phá vỡ khối đại đoàn kết
giữa các dân tộc, gây mất an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội; nắm bắt tâm
tư, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân trong phường, kịp thời định hướng tư
tưởng và phản ánh cấp trên; đồng thời, tham gia các hoạt động chính trị - xã hội
ở địa phương, giải quyết các vấn đề phát sinh ở địa phương theo chức năng,
nhiệm vụ.
Đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường là lực lượng trực tiếp thực hiện
công tác cán bộ tại địa phương, thực hiện quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ
qua thực tiễn công tác, tạo nguồn cung cấp cán bộ cho quận, thành phố. Qua
thực tế, có thể khẳng định rằng, phường là môi trường rèn luyện, giáo dục, tạo
điều kiện cho cán bộ phấn đấu, tu dưỡng và trưởng thành. Thông qua hoạt động
ở phường, cán bộ tích lũy được nhiều kinh nghiệm thực tiễn, kiến thức không
ngừng được bổ sung, năng lực lãnh đạo, quản lý, phong cách làm việc, phương
pháp xử lý công việc. Những cán bộ đã kinh qua công tác ở phường khi được
được phân công, đảm nhiệm các vị trí công tác cao hơn thường vững vàng, có
bản lĩnh, thích ứng nhanh với nhiệm vụ mới và có khả năng hoàn thành tốt
nhiệm vụ mới được giao.

1.1.2. Chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường
Chất lượng là một thuật ngữ được sử dụng rộng rãi trong đời sống. Về
bản chất, khái niệm chất lượng là một khái niệm mang tính tương đối. Ở mỗi
lĩnh vực hoạt động có mục đích, đối tượng, tính chất, phương thức hoạt động
khác nhau, do vậy có những quan niệm khác nhau về chất lượng. Trong thực
tế có rất nhiều cách định nghĩa về chất lượng.
Trong lĩnh vực kinh tế người ta cho rằng chất lượng là sự phù hợp với
các tiêu chuẩn (thông số kỹ thuật), đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Chất
lượng của một công trình nghiên cứu khoa học lại được đánh giá ở sự sáng


24
tạo ra các kiến thức, phương pháp mới và sự vận dụng trong thực tiễn… Mặc
dù khó có thể đưa ra một khái niệm chất lượng nói chung cho mọi lĩnh vực
hoạt động, song các nhà nghiên cứu cho rằng vẫn có cách tiếp cận mang tính
phổ biến khi nghiên cứu khái niệm chất lượng.
Triết học Mác - Lênin cho rằng mỗi sự vật, hiện tượng cụ thể đều có
chất và lượng; là sự thống nhất giữa chất và lượng; sự chuyển hoá từ những
thay đổi về lượng dẫn đến thay đổi về chất và ngược lại là cách thức của sự
vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng trong thế giới khách quan. Quan
niệm của triết học Mác - Lênin về chất và lượng là cơ sở phương pháp luận để
nghiên cứu sự vận động, phát triển của các sự vật, hiện tượng trong thế giới
khách quan.
Tiếp cận khái niệm chất lượng dưới góc độ giá trị, từ điển Tiếng Việt
cho rằng “Chất lượng là cái tạo nên giá trị của một sự vật, hiện tượng, con
người”. Cùng đồng quan điểm với khái niệm này, Bộ Giáo dục và đào tạo cho
rằng, chất lượng giáo dục của nhà trường là “sự đáp ứng mục tiêu do nhà
trường đề ra, bảo đảm các yêu cầu về mục tiêu giáo dục của Luật Giáo dục,
phù hợp với yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội
của địa phương và đất nước”.

Với các quan niệm trên, khi nghiên cứu khái niệm chất lượng cần xem
xét khái niệm này ở phương diện giá trị của hoạt động. Bởi lẽ, bất cứ một hoạt
động nào đó đều có mục đích với những phương thức, phương tiện được sử
dụng để thực hiện mục đích đã xác định. Đối với lĩnh vực xã hội và hoạt động
của con người việc nghiên cứu và đánh giá chất lượng phải được thể hiện ra
kết quả hoạt động, các quan hệ xã hội.
Khi nghiên cứu quan niệm chất lượng, cần phải sử dụng phương pháp
hệ thống cấu trúc. Bởi lẽ, bất cứ một sự vật, hiện tượng nào trong thế giới
khách quan và trong đời sống xã hội đều gồm các bộ phận, các yếu tố hợp


25
thành. Các bộ phận đó có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, vừa là tiền đề, điều
kiện của nhau. Một bộ phận, yếu tố nào của hệ thống hoạt động không đúng
chức năng, nhiệm vụ sẽ lập tức gây nên hậu quả không tốt cho sự phát triển
của chính bản thân sự vật, hiện tượng, hoạt động.
Đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường được hợp thành bởi các yếu tố
số lượng, cơ cấu, chất lượng. Cho nên, từ cách tiếp cận chất lượng dưới góc
độ giá trị, thì chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường là tổng hòa giá
trị của các yếu tố số lượng, cơ cấu, phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực
công tác, phong cách làm việc, được biểu hiện ở kết quả thực hiện chức
trách, nhiệm vụ của đội ngũ và chất lượng, hiệu quả hoạt động của cả hệ
thống chính trị phường, xây dựng phường vững mạnh toàn diện.
Quan niệm trên đã chỉ ra thực chất và các yếu tố tạo thành chất
lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường:
* Số lượng của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường
Để tạo thành đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường trước hết phải có một
số lượng nhất định. Ở các phường là tổng số các cán bộ đứng đầu các tổ chức
trong hệ thống chính trị phường. Số lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp
phường không chỉ bảo đảm các tổ chức trong hệ thống chính trị hoạt động

hàng ngày mà còn có thể bảo đảm sự luân chuyển, điều động khi cần thiết. Do
đó yêu cầu về số lượng là phải bảo đảm cho nhiệm vụ trước mắt và lâu dài.
* Cơ cấu đội ngũ đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường
Để có một đội ngũ đồng bộ phải có một cơ cấu hợp lý, bao gồm cơ cấu
về độ tuổi, thâm niên, trình độ học vấn, giới tính… Nếu trong đội ngũ cán bộ
chủ chốt cấp phường mà không bảo đảm sự kế thừa chuyển tiếp giữa các thế
hệ thì sẽ dẫn đến sự hụt hẫng, thiếu hụt cán bộ. Bởi vì mỗi cán bộ đều có giới
hạn nhất định về độ tuổi, mặt khác, do nhiều nguyên nhân khác nhau mà
trong đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường luôn có sự biến động. Do đó,


26
cần phải bảo đảm cơ cấu về độ tuổi và thâm niên công tác để bảo đảm sự
phát triển liên tục, vững chắc của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường. Do
sự đa dạng về địa bàn hoạt động, vì vậy, cần có một cơ cấu hợp lý trong
cán bộ chủ chốt cấp phường, nếu không sẽ dẫn đến tình trạng luân chuyển,
điều động gặp khó khăn.
* Chất lượng cán bộ chủ chốt cấp phường
Chất lượng cán bộ chủ chốt cấp phường được thể hiện trước hết ở chất
lượng của từng cán bộ, được cấu thành từ nhiều yếu tố.
Một là, phẩm chất chính trị của cán bộ chủ chốt cấp phường được thể
hiện ở thế giới quan khoa học; niềm tin và lý tưởng, mục tiêu độc lập dân tộc
và chủ nghĩa xã hội; kiên định và quyết tâm thực hiện đường lối xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ nhân
dân, trung thành tuyệt đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc,
hết lòng phấn đấu vì lợi ích của nhân dân, dân tộc. Phẩm chất chính trị còn
được thể hiện thông qua việc có bản lĩnh chính trị vững vàng; có ý thức tổ
chức kỷ luật và tính đảng, tính nguyên tắc cao, luôn tiếp cận mọi vấn đề của
cuộc sống trên quan điểm của Đảng; biết phân tích đúng sai trước các sự kiện,
hiện tượng xảy ra trong đời sống chính trị, xã hội, dám đấu tranh bảo vệ

đường lối quan điểm của Đảng; kiên định mục tiêu lý tưởng cách mạng, có
tinh thần đấu tranh kiên quyết, không điều hoà với những quan điểm, tư
tưởng sai trái, thù địch để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa
Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng;
không mơ hồ trước âm mưu thủ đoạn của kẻ thù, không bi quan, dao động
trước khó khăn, thách thức có quyết tâm chính trị cao, sẵn sàng nhận và
hoàn thành mọi nhiệm vụ Đảng trao, lòng mong muốn, thái độ tích cực đối
với hoạt động tại địa phương.
Hai là, phẩm chất đạo đức của cán bộ chủ chốt cấp phường phải là tấm


27
gương sáng về phẩm chất đạo đức cách mạng và lối sống; thực sự cần, kiệm,
liêm, chính, chí công vô tư, không quan liêu, tham nhũng, lãng phí, không lợi
dụng việc công để mưu cầu lợi riêng; say mê nghề nghiệp, có ý thức trách
nhiệm cao, nói và viết theo đúng đường lối quan điểm của Đảng; gần gũi, yêu
thương con người, quan tâm chăm lo đến sự trưởng thành, tiến bộ của đồng
chí, đồng đội và hậu phương, gia đình của họ, không vô cảm, lãnh đạm, thờ ơ
trước những khó khăn, bức xúc của quần chúng; chín chắn trong lời nói và
hành động.
Ba là, năng lực của cán bộ chủ chốt cấp phường được thể hiện sự hiểu
biết toàn diện về các lĩnh vực của đời sống xã hội, nhất là kiến thức toàn diện
và chuyên sâu, kinh nghiệm, sự thành thạo kỹ năng công tác, năng lực làm
chủ chức trách, nhiệm vụ của mình và có khả năng tự hoàn thiện, phát triển.
Cụ thể, năng lực của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường thể hiện ở khả năng
hiểu biết về đường lối chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước ta, về
nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ của địa phương. Những vấn đề đó được đánh giá
thông qua khả năng vận dụng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, nhiệm vụ cách mạng, nhiệm
vụ của địa phương vào thực hiện nhiệm vụ, chức trách; biết chủ động điều chỉnh

mọi ý nghĩ tình cảm, xác định đúng biện pháp hành động để làm tròn trách
nhiệm. Khả năng nắm vững và sử dụng thành thạo phương tiện; biết vận dụng trí
tuệ của mình để sử trí mọi tình huống khó khăn phức tạp; kiên quyết vượt qua
mọi thử thách khó khăn trong cuộc sống, có khả năng hoàn thành nhiệm vụ
trong những hoàn cảnh khó khăn phức tạp, gặp vấp váp, thất bại không sờn lòng,
nản chí. Khả năng vận dụng đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước vào
thực hiện nhiệm vụ công tác ở địa phương, cơ sở; khả năng tham gia và tổ chức
thực hiện có hiệu quả các quyết định của tập thể, của tổ chức ở địa phương, cơ
sở mà họ là thành viên; ở trình độ hiểu biết, năng lực phát huy sáng kiến đề xuất