Nghĩa vụ thanh toán theo hợp đồng thi công công trình xây dựng dân dụng ở việt nam hiện nay ( Luận văn thạc sĩ)

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

NGUYỄN THỊ BÍCH NGỌC

NGHĨA VỤ THANH TỐN THEO HỢP ĐỒNG
THI CƠNG CƠNG TRÌNH XÂY DỰNG DÂN DỤNG
Ở VIỆT NAM HIỆN NAY

Ngành : Luật Kinh tế
Mã số: 60.38.01.07

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT KINH TẾ

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS. TS. NGUYỄN ĐỨC MINH

HÀ NỘI - 2018


LỜI CẢM ƠN
Tác giả xin trân trọng cảm ơn các thầy, cô giáo công tác tại Khoa Luật
– Học viện Khoa học và xã hội đã giúp đỡ và tạo điều kiện cho tác giả hoàn
thành bài luận văn này. Đặc biệt tác giả xin trân trọng cảm ơn thầy giáo
hướng dẫn PGS.TS. Nguyễn Đức Minh – viện trưởng viện Nhà nước và Pháp
luật đã hết lòng ủng hộ và hướng dẫn tác giả hoàn thành luận văn.
Xin trân trọng cảm ơn!


MỤC LỤC

MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NGHĨA VỤ THANH TỐN
THEO HỢP ĐỒNG THI CƠNG CƠNG TRÌNH XÂY DỰNG DÂN DỤNG .. 5
11

h i niệ

h p

ng thi

ng

ng tr nh

ựng

n ụng ..................... 5

1.2. Khái quát nhận thức về nghĩa vụ thanh toán trong h p

ng thi cơng cơng

trình xây dựng dân dụng ..................................................................................... 8
1.3.Vi phạ

nghĩa vụ thanh toán ...................................................................... 31

Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ NGHĨA VỤ THANH TỐN
THEO HỢP ĐỒNG THI CƠNG CƠNG TRÌNH XÂY DỰNG DÂN DỤNG

Ở VIỆT NAM HIỆN NAY ............................................................................... 38
2.1.Thực trạng qu

ịnh về chủ thể nghĩa vụ thanh toán trong h p

ng thi

cơng cơng trình xây dựng dân dụng .................................................................. 38
2.2. Thực trạng qu

ịnh về tạm ứng, bảo ảm thực hiện h p

2.3. Thực trạng qu

ịnh về phương thức thanh toán ....................................... 41

2.4. Thực trạng qu

ịnh về thời hạn thanh toán .............................................. 43

2.5. Thực trạng qu

ịnh về chuyển giao nghĩa vụ ........................................... 45

2.6. Thực trạng qu

ịnh về vi phạ

ng ................ 40

nghĩa vụ và xử lý vi phạm ..................... 47

Chương 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT
VỀ NGHĨA VỤ THANH TỐN THEO HỢP ĐỒNG THI CƠNG CƠNG
TRÌNH XÂY DỰNG DÂN DỤNG .................................................................. 57
3.1. Sự cần thiết và ịnh hướng hồn thiện pháp luật về nghĩa vụ thanh tốn
trong h p

ng thi cơng cơng trình xây dựng dân dụng ................................... 57

3.2. Giải pháp hoàn thiện pháp luật về nghĩa vụ thanh tốn trong h p

ng thi

cơng cơng trình xây dựng dân dụng .................................................................. 59
KẾT LUẬN ....................................................................................................... 65


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

BLDS

Bộ luật dân sự

CĐT

Chủ ầu tư

HĐXD

H p

ng xây dựng

HĐTCXDCT

H p

ng thi cơng xây dựng cơng trình

HĐTCCTXDDD

H p

ng thi cơng cơng trình xây dựng dân dụng

HĐT
TT

Kế hoạ h ầu tư
Th ng tư


MỞ ĐẦU
Tn

ấp

H p

ế

ng thi

ề

ng

ng tr nh

hệ và sự ràng uộ ph p
ư

i

việ thi

h nhất ịnh Qua

ng

ựng

ựng th o thiết ế
h p ph p

ụ

a

ư

th a

n và ư

n hi

it

ết Th ng qua

ho

phần việ

ộ ph p

th a thuận

ph p uật ảo vệ

ủa họ thự hiện nghi

ết h p

ạt

n thự hiện

ng tr nh ho

ng tr nh Dưới g

i quan

n nhận thầu nh

tạo ơ sở ph p

ng tr nh hạng
ựng

ập thể hiện

n giao thầu và

gi trị ràng uộ giữa

ủa hủ thể h
nghĩa vụ

giữa

ựng ư

i

h

h nh

ng, việc tiến hành thi cơng các

cơng trình xây dựng nói chung và cơng trình xây dựng dân dụng nói riêng
diễn ra an tồn hơn, góp phần thú

ẩy nền kinh tế phát triển. Tuy nhiên,

trong thực tế việc tranh chấp về h p

ng thi cơng xây dựng cơng trình dân

dụng vẫn diễn ra thường xuyên. Khi có tranh chấp xảy ra, vấn ề về nghĩa vụ
thanh toán là một trong những vấn ề ư c quan tâm nhiều nhất Do
luật về nghĩa vụ thanh tốn trong h p
dụng ư

ng thi cơng cơng trình xây dựng dân

qu

ịnh như thế nào là vấn ề cần phải quan tâm, nghiên cứu,

ét ể à

ơ sở cho việc quyết ịnh trách nhiệm thanh toán của bên có

nghĩa vụ khi có tranh chấp xảy ra. Hiện na
Luật

ph p

ựng n

vấn ề nà

2 14 Nghị ịnh 37 2 15 NĐ-CP qu

ư

qu

ịnh trong

ịnh về h p

trong hoạt ộng

ựng và Th ng tư s

HĐTCXD Vấn ề

t ra là trong quá trình giải quyết các tranh chấp trong

xây dựng, việc vận dụng

qu

9 2 16 TT- XD hướng ẫn

ng
ẫu

ịnh của pháp luật về nghĩa vụ thanh toán

nà như thế nào cho th ng nhất, vừa úng th o tinh thần của iều luật, vừa
bảo ảm quyền và l i ích h p pháp của các bên luôn là yêu cầu cấp thiết. Bên
cạnh

tài iệu nghiên cứu chuyên sâu về nghĩa vụ thanh toán trong h p

ng thi cơng xây dựng

ng tr nh ịn hưa nhiều hưa
1

p ứng nhu cầu của


sinh viên và giảng viên trong công tác nghiên cứu, giảng dạy và học tập. Vì
vậy, nghiên cứu về nghĩa vụ thanh tốn phát sinh trong h p

ng thi cơng xây

dựng cơng trình dân dụng là một việc cần thiết cả về lý luận và thực tiễn.
Xuất phát từ yêu cầu về m t lý luận và thực tiễn nêu trên việc tiếp tục
nghiên cứu, rà sốt, phân tích các quy ịnh của pháp luật về nghĩa vụ thanh
toán trong h p

ng thi cơng xây dựng cơng trình dân dụng à iều cần thiết.

Vì vậy, tác giả chọn ề tài “Nghĩa vụ thanh tốn theo h p

ng thi cơng cơng

trình xây dựng dân dụng ở Việt Nam hiện na ”
2. Tình hình nghiên cứu ề tài
T nh ến thời iể
ột s

ng tr nh

hiện na

ng

à:

- “Chế ịnh về h p
Ngọ

ng tr nh nghi n ứu về h p

ng trong ộ luật

h nh Nhà uất ản Tư ph p n

nhất về hế ịnh h p

ng trong

thường thiệt hại và phạt vi phạ
- S h hu n hảo về “C

2

t

h p

n sự Việt Na ” ủa Ngu ễn
7

n u những vấn ề hung

giả h

ành

ột s trang về

i

ng;

iện ph p ử

việ

h ng thự hiện úng

h p

ng trong ph p uật Việt Na ” ủa Đ V n Đại – Nhà uất ản h nh trị

Qu

gia – Sự thật Đ

thự hiện úng h p
hiện úng h p

à u ns h

ng và

iện ph p ụ thể nh

ử

việ

nghi n ứu so s nh h p
Việt Na ” 2 4

ủa t

ng EPC th o

giả Đ ng Hoàng
qu

nghi n ứu so s nh h p

ng th o

qu

h ng thự

ai về “ ột s

ịnh ủa FIDIC và ph p uật
ng thiết ế - ung ứng vật tư

ịnh ủa FIDIC và ph p uật Việt Nam.

- Luận v n thạ sĩ ngành quản

ựng ủa t

giả Hoàng Phương

an 2 14 “Nghi n ứu giải ph p n ng ao hất ư ng ập và quản
ng

h ng

ng n i hung;

- Luận v n thạ sĩ uật họ

thiết ị - thi

ph n t h rất ụ thể về việ

ựng tại an quản

ự n 31
2

ng Hạ thuộ T ng

ng t

h p
ường


s t Việt Na ”

nghi n ứu

ao hất ư ng ập và quản

vấn ề HĐXD i n quan ến

ng t

n ng

HĐXD

Tu nhi n nghi n ứu về nghĩa vụ thanh to n th o HĐTCCTXD
dụng th

hưa

ng tr nh nào nghi n ứu V vậy, việ nghi n ứu ề tài

luận v n thạ sĩ uật họ
ới nh

n

ủa họ vi n à

ng tr nh

ang t nh ộc lập t nh

ưa ra những ết quả nghi n ứu h trong ĩnh vự về nghĩa vụ

thanh to n th o HĐTCCTXDDD
ết quả nghi n ứu ủa uận v n s
sửa

i

sung qu

à ngu n tha

ịnh ủa ph p uật về HĐXD tạo sự th ng nhất trong

qu tr nh p ụng ph p uật và giải qu ết
Mụ

hảo ho qu tr nh

nhiệm vụ n

tranh hấp trong thự tiễn

n ứ

Khi nghiên cứu và phát triển ề tài “Nghĩa vụ thanh tốn theo h p

ng

thi cơng cơng trình xây dựng dân dụng ở Việt Nam hiện na ” trong uận v n
Thạc sỹ của mình, tác giả tập trung vào việc giải quyết các vấn ề sau:
- Ph n t h
- Ph n t h

nội dung về nghĩa vụ thanh to n th o HĐTCCTXD
nh gi

h r những hạn hế trong qu

n ụng.

ịnh ủa ph p

luật hu n ngành về nghĩa vụ thanh to n th o HĐTCCTXD

n ụng và

thự tiễn p ụng
- Đề uất

ột s giải ph p ụ thể nh

hoàn thiện qu

hu n ngành về nghĩa vụ thanh to n th o HĐTCCTXD

ịnh ph p uật

n ụng.

4 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Luận v n tập trung nghi n ứu

qu

ịnh ủa ph p uật về nghĩa vụ

thanh to n th o HĐXD ụ thể à HĐTCCTXD

Luật X
ộng

ựng n

n ụng th o qu

2 14 Nghị ịnh 37 2 15 NĐ-CP về h p

ựng và Th ng tư 9 2 16 TT- XD hướng ẫn

3

ịnh ủa

ng trong hoạt

ẫu HĐTCXD


P ƣơn p

p luận

Luận v n vận ụng

p

ơn p

ngu n t

pn

n ứ

phương ph p uận triết họ

biện hứng và u vật ị h sử ủa hủ nghĩa

–

phương ph p: ph n t h t ng h p so s nh ể nh
ề tài qua

nin
à

ề uất những vấn ề ụ thể nh

u vật

ết h p với

n i ật nội ung ủa

hoàn thiện qu

ịnh ủa

ph p uật về nghĩa vụ thanh toán th o HĐTCCTXD
6 Ýn

ĩ lý l ận và thực tiễn c a luận ăn

Luận v n

ph n t h và uận giải một s vấn ề lý luận ơ ản về

nghĩa vụ thanh tốn trong h p

ng thi cơng cơng trình xây dựng dân dụng.

Luận v n

ph n t h

trong h p

ng thi cơng cơng trình xây dựng dân dụng ở nước ta hiện nay.

Tr n ơ sở

nh gi thực trạng pháp luật về nghĩa vụ thanh toán

uận v n

uận giải sự cần thiết hoàn thiện pháp luật về nghĩa

vụ thanh tốn trong h p

ng thi cơng cơng trình xây dựng dân dụng, g i mở

hướng hoàn thiện và giải pháp pháp luật về nghĩa vụ thanh toán trong h p
ng thi cơng cơng trình xây dựng dân dụng ở nước ta.
7 Cơ ấ

l ận ăn

Ngoài ời a
ụ tài iệu tha

oan
hảo

ụ

ụ

anh

ụ

hữ viết t t

ết ấu ủa uận v n g

3 hương:

Chương 1: Những vấn ề

ng thi

ng

ng tr nh

ựng

ết uận và anh

uận và nghĩa vụ thanh toán theo h p
n ụng.

Chương 2: Thực trạng ph p uật về nghĩa vụ thanh to n th o h p
ng thi

ng

ng tr nh

ựng

n ụngở Việt Nam hiện nay.

Chương 3: Định hướng và giải pháp hồn thiện pháp luật về nghĩa vụ
thanh tốn theo h p

ng thi cơng cơng trình xây dựng dân dụng.

4

C ƣơn
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NGHĨA VỤ THANH TỐN THEO
HỢP ĐỒNG THI CƠNG CƠNG TRÌNH XÂY DỰNG DÂN DỤNG

n ệm ợp ồn

n

n

1.1.1. hái niệm h p đ ng thi c ng
X

ựng à

rn

ựn dân dụng

y d ng c ng tr nh

ột hoạt ộng inh tế ỹ thuật

vai trò hết sứ quan

trọng trong nền inh tế N g p phần tạo n n ộ m t ủa nền inh tế ất nướ
ng thời tạo ập ơ sở vật hất - ỹ thuật an ầu ho
h

ph t triển Hoạt ộng

ựng hết sứ

ựng; ập ự n ầu tư
ựng
ựng

ng tr nh thi

ng tr nh; quản

trong hoạt ộng

ựng
ng

ng tr nh Để thự hiện ư
ết

h p

ng

thiết ập thể hiện

ư

th a

n

hiệu ự

hi

ng tr nh; hảo s t

ựng; thiết ế

ng tr nh gi
ựng

hoạt ộng h

hoạt ộng n u tr n CĐT

h

ủa

à

i

ựng trong
ng

giữa

n giao và

n hướng tới Tu nhi n h p
n ph h p với

h

ự n ầu tư
iể

i

h hung ủa

ng

h

C

n

hội và trật

thiết ập ể thự hiện
ựng

so t và quản

àng ần thiết phải h t h
5

ủa Nhà nướ

ựng

ng nhưng sự “tự o” ấ phải ư

h ủa người h

ngu n v n ng n s h nhà nướ th việ
với quan hệ h p

th ng qua việ

ụ thể ủa hoạt ộng

ng ộng Nhất à hi quan hệ HĐXD ư
ng việ

ựng

ựng Quan hệ HĐXD ư

ng việ

tự o th a thuận ể thiết ập h p

ng

i n quan ến

i quan hệ và sự ràng uộ ph p
i h

s t thi

ng tr nh; ựa họn nhà thầu

ựng với nhà thầu

t trong giới hạn ởi
tự

: ập qu hoạ h

ựng

nhận thầu trong việ thự hiện
nh

ao g

ự n ầu tư
ựng và

a ạng

ngành sản uất

ng tr nh

sử ụng

ủa nhà nướ
ể ả

i

ảo ho t nh


hiệu quả trong việ sử ụng v n ng n s h nhà nướ
ng

ựng à h p

giao thầu và

ng

ựng” 18, Điều 138

ng tr nh à

ầu tư

ựng

với những

ột trong

ng việ

ư

ựng ao g

“

ng tr nh

ạt ư

ải tạo

ảo tr

hất à tài sản
th o

u ầu

th o

u ầu ha

ng tr nh tr n

à
việ thi

tập h p

ịnh ể

p

t thiết ị

i ời tu

hoản 38

sản phẩ

sản phẩ

ng trường

ng

ột
ả

h hiệu quả
ảo hất ư ng

th

v vậ

và sử ụng v n ể ầu tư

ựng

ư

ng

ủa hủ thể
giao quản

ng tr nh trong nhiều trường h p h ng

ng việ trong hoạt ộng

Tr n ơ sở thiết lập với nhau những quan hệ qua
hoạt ộng n i hung

ựng

à việ thự hiện

h à người sở hữu v n ho

i h vật hất nh

ng

u ầu h t h về iều iện và n ng ự

nh thự hiện tất ả

ết quả

ựng

ang t nh

ựng

ng

ựng với t nh

sử ụng

ựng

thi

ng tr nh; ảo

ựng” [14 Điều 3

thể ưa vào hai th

tưởng

ng tr nh

h ng phụ thuộ phần ớn vào qu tr nh thi

ột hoạt ộng

p ứng nhu ầu ủa

i

ng như hoạt ộng thi

h nh à quan hệ HĐTCXD

6

ựng n u tr n

hu ển giao ho nhau
n à
ng

ri ng Quan hệ nà phải uất ph t từ những hành vi
hủ thể Đ

Trong

i với

thự hiện. Chủ ầu tư với tư
thể tự

hoạt ộng

phụ h i; ph

à h nh thành

t ra C

ng

iến những

ng tr nh thành hiện thự

ng tr nh

ủa hoạt ộng nà

n

ng việ trong

hoản 1 Giai oạn thi

à giai oạn ao g

ựng và

ới sửa hữa

hành

ng v n ản giữa

triển hai tr n thự tế nh
ựng

ịnh “H p

giai oạn ơ ản và quan trọng ủa qu tr nh

ng tr nh Đ

trong Dự n ầu tư
ựng

th a thuận

n nhận thầu ể thự hiện một phần ha toàn ộ

hoạt ộng ầu tư
ựng

n sự ư

Th o qu

ột tất ếu

i với

ựng

ng tr nh n i

sự th ng nhất

ọi

h ủa


H p

ng thi công xây dựng à ột oại h p

ựng V vậ
tr n

qu

thương

h i niệ

ại và uật

ựng

ựng Th o iể

ng

ng ư
ịnh ủa uật

ng

ựng

phần việ

ng t ng thầu thi

những tr h nhiệ

ựng

qu ền và nghĩa vụ

ng tr nh à h p

nh những nghĩa vụ ph p

ủa ph p uật

hiệu ự từ ú

nhất ịnh

ng như

V vậy, theo nội ung

n phải thự hiện

i với nhau

th a thuận.

và quan hệ giao nhận thầu

ọi quan hệ inh tế n i hung

ựng n i ri ng giữa

lập và thự hiện tr n ơ sở h p
nhanh thị trường

ựng

ng việ ngà

qua

ng với sự ph t

tạo ra hệ th ng ơ sở

HĐTCXD ư

ết ngà

àng

àng ớn và phứ tạp

ng thi cơng cơng trình xây dựng dân dụng là h p

xây dựng những cơng trình nh

thiết

ựng ơ ản ủa nướ ta t ng

sự ph t triển vư t ậ

hội C ng với

nhiều với h i ư ng

hủ thể ều ư

ng Trong những n

triển ủa nền inh tế h i ư ng ầu tư ho

H p

ng

oi à “ph p uật thứ

hi HĐTCXD

Trong nền inh tế thị trường hiện na

vật hất ớn ho

ựng

ng tr nh ủa ột ự n ầu tư.

s phải g nh hịu nếu vi phạ

ưới ự h tr

ng

ựng th o thiết ế

ng

ập và phải tu n thủ

tự nhận về

n sự uật

ng tr nh (viết t t là

th a thuận trong HĐTCXD ư
n

ựng ựa

ng ể thự hiện việ thi

ựng ể thự hiện tất ả

à

ết

th trong ĩnh vự

hoản 1 Điều 3, Nghị ịnh

ng thi

ng tr nh ho

ng tr nh; h p

n
a

ịnh: H p
ụ

Th o
hai”

ng th o qu

ng thi công xây dựng) à h p

ng tr nh hạng
thi

về HĐTCXD

ịnh hung về h p

37 2 15 NĐ-CP qu
h p

ph p

ng

ảm bảo việ

ng thi công

n ở và làm việc của con

người (trừ những cơng trình cơng nghiệp). Các cơng trình dân dụng g m có
nhà ở g

nhà hung ư và nhà ri ng ẻ; Cơng trình cơng cộng g m: cơng

tr nh v n h a

ng tr nh gi o ục, cơng trình y tế
7

ng tr nh thương nghiệp,


dịch vụ, nhà làm việc, khách sạn, nhà khách, nhà phục vụ giao thông, nhà
phục vụ thông tin liên lạc, tháp thu phát sóng phát thanh, phát sóng truyền
hình, nhà ga, bến xe; cơng trình thể thao các loại.
1.2. Khái quát nhận thức về n

ĩ

ụ thanh toán trong hợp ồng

thi cơng cơng trình xây dựng dân dụng
1.2.1. Khái niệm về nghĩa vụ thanh toán trong h p đ ng thi cơng cơng
trình xây d ng dân dụng
Thanh tốn à sự hu ển giao tài sản ủa
ty, t

hứ

ho

ị h vụ trong

n ia thường ư

ột giao ị h

ột

sử ụng hi trao

ng thi

ng

ựng à sự hu ển giao tài sản ủa hủ ầu tư ho
ng việ thi

ng

h sơ thanh to n th o h p
ng thi

ng

ng

i sản phẩ

ho

ràng uộ ph p

Nghĩa vụ thanh to n trong h p
hoàn thành

n người ho

ng tr nh
ng

ng tr nh

ựng

ng tr nh

ựng

n

n thầu thi

ng hi

n ụng và hoàn thiện

ết Nghĩa vụ thanh to n th o h p

ựng

n ụng à

ột nghĩa vụ ph p

ư

ph p uật ảo vệ
H p

ng thi

h p

ng

h p

ng thi

ột h p

ng tr nh

ựng

ng

ng

ng tr nh

à trong

ựng

ng Sau hi h p

ết và
ịnh ụ thể về

ng

ng tr nh

n trong h p
nhất ịnh

qu ền và nghĩa vụ ủa

n ụng ư

n tha

ột

gia

ết

n ụng phải tiến hành th a thuận

ng thi

gi trị ph p

Qu ền và nghĩa vụ ủa
ựng

ột ạng ủa

thể hiện r ràng ụ thể nội ung trong từng iều

nghĩa vụ ph t sinh th o những ngu n t
qu

n ụng à

n sự. Ch nh v thế, ể phòng ngừa rủi ro

hoản ủa h p
ư

ng

n trong h p

n ụng

ng phải thự hiện
uật Thương

n trong h p
ng thi

ịnh ởi sự th a thuận giữa

8

ựng

ại 2 5
ng

ng

ng tr nh
n ư

ghi


Luận vận đậy đu ở file:Luận vận Full