Quản lý chi thường xuyên ngân sách tại huyện chương mỹ, thành phố hà nội
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (381.7 KB, 103 trang )
VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
MAI QUỐC TOẢN
QUẢN LÝ CHI THƢỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH
TẠI HUYỆN CHƢƠNG MỸ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 8 34 04 10
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. Đinh Quang Ty
HÀ NỘI, 2018
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan những nội dung trong đề tài “Quản lý chi thường xuyên
ngân sách tại huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội” là do tôi tự tìm hiểu, phân
tích, kết hợp với việc khai thác các tài liệu tham khảo và điều tra, khảo sát thực tế.
Các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là hoàn toàn trung
thực. Nội dung của luận văn có sử dụng một số thông tin, tài liệu được lựa
chọn từ các nguồn sách, báo cáo, tạp chí đã liệt kê trong Danh mục các tài liệu
tham khảo.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan trên đây.
Hà Nội, ngày 21 tháng 1 năm 2018
Tác giả
Mai Quốc Toản
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin cảm ơn Ban Lãnh đạo Học viện KHXH, Quý thầy cô trong
Khoa Kinh tế học - Học viện Khoa học xã hội đã tận tình giúp đỡ tôi trong
thời gian học tập cũng như trong quá trình nghiên cứu, tạo mọi điều kiện
thuận lợi về mặt thủ tục cho hoạt động nghiên cứu của tôi.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Đinh Quang Ty – nguyên
Vụ trưởng Hội đồng Lý luận Trung ương đã tận tình giúp đỡ tôi trong suốt
quá trình thực hiện Luận văn tốt nghiệp. Nhờ có sự hướng dẫn của Thầy, tôi
đã hoàn thành được Luận văn của mình và tích luỹ được nhiều kiến thức quý
báu.
Tôi xin cảm ơn Thủ trưởng cơ quan Dân Đảng, Huyện ủy Chương Mỹ
cùng tập thể các đồng chí ở Tổ Ngân sách huyện, phòng Tài chính - Kế hoạch
huyện, Ủy ban nhân dân huyện Chương Mỹ đã luôn động viên và tạo mọi
điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi xin kính chúc Quý thầy cô, các đồng chí lãnh đạo và các bạn luôn
mạnh khỏe, hạnh phúc và thành đạt trong cuộc sống.
Tác giả
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................................
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHI
THƢỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC CẤP HUYỆN ...............................
1.1. Một số vấn đề lý luận liên quan đến quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà
nước cấp huyện ...............................................................................................................
1.2. Kinh nghiệm thực tiễn về quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước và
bài học tham khảo cho huyện Chương Mỹ ...................................................................
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHI THƢỜNG XUYÊN NGÂN
SÁCH NHÀ NƢỚC HUYỆN CHƢƠNG MỸ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI, GIAI
ĐOẠN 2012-2016 .........................................................................................................
2.1. Khái quát chung về huyện Chương Mỹ .................................................................
2.2. Một số "lát cắt" chính về thực trạng quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà
nước tại huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội, giai đoạn 2012-2016 .........................
2.3. Nhận xét về các nhân tố chính ảnh hưởng trên thực tế đến chi thường xuyên
ngân sách nhà nước tại huyện Chương Mỹ ...................................................................
2.4. Đánh giá tổng quát về quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước tại huyện
Chương Mỹ....................................................................................................................
Chƣơng 3: PHƢƠNG HƢỚNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI VÀ CÁC
NHÓM GIẢI PHÁP CHỦ YẾU VỀ QUẢN LÝ CHI THƢỜNG XUYÊN
NGÂN SÁCH TẠI HUYỆN CHƢƠNG MỸ ĐẾN NĂM 2020 VÀ TẦM NHÌN
2025............................................ ................................... .............................................. .
3.1. Phương hướng phát triển kinh tế - xã hội huyện Chương Mỹ đến năm 2020
tầm nhìn 2025 và những vấn đề trọng tâm của công tác quản lý chi thường xuyên
ngân sách nhà nước.................................. .....................................................................
3.2. Các nhóm giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý chi thường xuyên ngân sách
nhà nước tại huyện Chương Mỹ đến năm 2020 tầm nhìn 2025. ........................................ .
3.3. Một số kiến nghị................................................................... .................................
KẾT LUẬN................................................................................. ................................ .
TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................
PHỤ LỤC ....................................................................................................................
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt
Chữ viết đầy đủ
BHXH
Bảo hiểm xã hội
BHYT
Bảo hiểm y tế
BVMT
Bảo vệ môi trường
CNH, HĐH
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa
DS - KHHGĐ
Dân số - kế hoạch hóa gia đình
HĐND
Hội đồng nhân dân
KBNN
Kho bạc nhà nước
KHHGĐ
Kế hoạch hóa gia đình
KT – XH
Kinh tế - xã hội
NSĐP
Ngân sách địa phương
NSNN
Ngân sách nhà nước
NSTW
Ngân sách Trung ương
QLHC
Quản lý hành chính
UBND
Ủy ban nhân dân
VHTT - TDTT
Văn hóa thông tin - thể dục thể thao
DANH MỤC CÁC BẢNG, HÌNH
TT
Tên bảng
Trang
Bảng 2.1: Tổng hợp chi từ ngân sách huyện Chương Mỹ, giai đoạn 2012 2016 ................................................................................................. 37 Bảng
2.2: Cơ cấu chi thường xuyên trong tổng chi ngân sách huyện Chương Mỹ,
giai đoạn 2012 - 2016 ................................................ 37
Bảng 2.3: Tổng hợp chi thường xuyên và cơ cấu các khoản chi trong chi
thường xuyên ngân sách huyện Chương Mỹ………………………………..39
Bảng 2.4: Tổng hợp dự toán chi ngân sách huyện Chương Mỹ giai đoạn
2012 -2016 ......................................................................................
Bảng 2.5: Kết quả điều tra về chất lượng dự toán chi thường xuyên ngân
sách huyện Chương Mỹ ..................................................................
Bảng 2.6: Cơ cấu phân bổ dự toán chi ngân sách Chương Mỹ, giai đoạn
2012 -2016 ......................................................................................
Bảng 2.7: Kết quả điều tra về các hiện tượng xảy ra trong khâu chấp hành
dự toán chi thường xuyên ngân sách tại huyện Chương Mỹ ..........
Bảng 2.8: Công tác kiểm tra, thanh tra chi ngân sách nhà nước huyện
Chương Mỹ, giai đoạn 2012 - 2016 ................................................
Tên hình
Hình 1.1: Sơ đồ về bộ máy quản lý ngân sách cấp huyện ở Việt Nam hiện
nay ...................................................................................................
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngân sách nhà nước (NSNN) có vai trò rất quan trọng đối với phát triển
kinh tế - xã hội của đất nước, là nguồn lực để thực hiện các chức năng, nhiệm
vụ của nhà nước. Một nhà nước muốn tồn tại và phát triển, cần phải có nguồn
lực tài chính để duy trì hoạt động bộ máy và thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ
về kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng và đối ngoại của đất nước. Do nguồn
lực tài chính thường thấp hơn nhu cầu chi tiêu, nên nhà nước cần phải sử dụng
nguồn lực tài chính sao cho hiệu quả nhất.
Trong xu thế phát triển kinh tế thị trường trên thế giới hiện nay, vai trò
của NSNN lại càng quan trọng - nhất là đối với Việt Nam, trong điều kiện nền
kinh tế thị trường đang phát triển, có sự điều tiết của Nhà nước thì vai trò đó
lại càng được thể hiện rõ hơn bao giờ hết. Trong giai đoạn nước ta đang tập
trung các nguồn lực tài chính để phục vụ cho sự nghiệp CNH, HĐH đất nước
thì việc kiểm soát chặt chẽ và sử dụng có hiệu quả các khoản chi nói chung và
chi thường xuyên NSNN nói riêng là yêu cầu tất yếu, là mối quan tâm lớn của
Đảng, Nhà nước và các cấp, các ngành.
Ở
Việt Nam hiện nay ngân sách huyện là một trong 03 cấp ngân sách
(tỉnh, huyện, xã) của ngân sách địa phương trong hệ thống ngân sách nhà
nước (gồm ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương); nó ra đời, tồn tại
và phát triển cùng với hệ thống NSNN.
Ngân sách nhà nước bao gồm hai nội dung có quan hệ hữu cơ với nhau:
Thu ngân sách và chi ngân sách. Là một bộ phận quan trọng, chiếm tỷ trọng
lớn trong tổng chi NSNN, chi thường xuyên phản ánh quá trình phân phối và
sử dụng nguồn NSNN để thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên về quản lý
KT - XH của Nhà nước. Cùng với quá trình phát triển KT - XH, các nhiệm vụ
thường xuyên của Nhà nước ngày càng gia tăng. Để sử dụng hiệu quả NSNN,
Chính phủ Việt Nam đã có nhiều nỗ lực trong việc thực thi các chính sách
chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong việc sử dụng
công quỹ và nâng cao chất lượng quản lý chi thường xuyên NSNN. Tuy
nhiên, thực tế cho thấy, công tác quản lý chi thường xuyên NSNN ở các cấp
1
hiện nay vẫn còn bộc lộ nhiều hạn chế, tình trạng sử dụng kinh phí chi thường
xuyên NSNN không đúng mục đích, không đúng chế độ gây lãng phí, thất
thoát…vẫn còn xảy ra; có nơi, có việc còn sai phạm lớn.
Trong những năm qua, huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội đã đạt
được những thành tựu rõ rệt về kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng.
Các chỉ tiêu, nhiệm vụ chủ yếu mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ
XXII đề ra được tổ chức thực hiện khá toàn diện, trong đó một số chỉ tiêu
vượt kế hoạch. Cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch đúng hướng, tốc độ tăng
trưởng kinh tế bình quân hằng năm đạt 15,07% (chỉ tiêu Nghị quyết là
13,9%), thu ngân sách trong cân đối năm 2015 ước đạt 100 tỷ đồng, tăng 2,08
lần so với năm 2010; thu nhập bình quân đầu người năm 2015 ước đạt 36,2
triệu đồng, tăng 2,08 lần so với năm 2010.Tình hình chung trên địa bàn
Chương Mỹ các năm 2016, 2017 và Quí I năm 2018 tiếp tục chuyển biến tích
cực, cùng với xu hướng đó, nhu cầu đầu tư cho hoạt động chi thường xuyên
phục vụ sự nghiệp phát triển KT - XH của huyện Chương Mỹ là rất lớn.
Đặc thù của huyện Chương Mỹ áp dụng các khoản chi theo định mức
giao khoán và phân bổ theo chỉ tiêu dân số đối với các xã, thị trân. Các khoản
chi thường xuyên được UBND huyện giao dự toán năm ngân sách mới cho
các cơ quan, đơn vị vào trước 20/12 của năm ngân sách, với định mức chi của
các cơ quan, đơn vị trực thuộc UBND huyện được tính là 50.000.000đ/1
người/năm, đối với các xã, thị trấn giao theo chỉ tiêu dân số; các khoản chi có
chương trình mục tiêu được phân bổ theo tình hình thực tế của địa phương do
ngân sách cấp trên hỗ trợ và từ nguồn thu của UBND huyện Chương Mỹ.
Trên cơ sở đó, việc quản lý NSNN của huyện nói chung và quản lý chi
thường xuyên ngân sách trên địa bàn Chương Mỹ nói riêng trong thời gian
qua cho thấy: UBND huyện Chương Mỹ đã thực hiện quản lý chi thường
xuyên ngân sách còn thiếu chặt chẽ, kiểm soát không tốt, có mặt hạn dẫn đến
việc xây dựng dự toán ngân sách của một số đơn vị còn không sát với thực tế,
có đơn vị đẩy số liệu dự toán cao lên để rút tiền về ngân sách tiêu cho mục
khác không đúng trọng tâm gây hậu quả thất thoát ngân sách nhà nước, có dấu
hiệu tư lợi của một số cán bộ về lợi ích nhóm. Do vậy cơ chế quản lý hiện
2
nay của huyện Chương Mỹ còn có một số vướng mắc là còn một số cán bộ,
công chức còn thiếu kinh nghiệm quản lý chi ngân sách nhất là việc xây dựng
dự toán ngân sách của năm ngân sách.
Để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế xã hội và khắc phục được tồn tại,
việc quản lý chi tiêu ngân sách huyện trong giai đoạn đến năm 2020 phải hết
sức chặt chẽ, tiết kiệm và hiệu quả.
Từ trước đến nay chưa có công trình nào nghiên cứu về quản lý chi
thường xuyên ở huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội
Xuất phát từ những lý do nêu trên, tôi chọn đề tài “Quản lý chi thường
xuyên ngân sách tại huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội” để thực hiện
luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ ngành Quản lý kinh tế.
2.
Tình hình nghiên cứu đề tài
Từ trước đến nay ở trong nước đã có khá nhiều công trình, đề tài khoa
học nghiên cứu về quản lý NSNN nói chung và những vấn đề có liên quan.
Càng ngày các công trình, đề tài càng bóc tách từng nội dung, vấn đề trong
quản lý nhà nước về ngân sách để đi sâu nghiên cứu. Dưới đây tác giả luận
văn xin điểm qua một số công trình, đề tài ở Việt Nam nghiên cứu về quản lý
ngân sách có liên quan đến vấn đề chi thường xuyên ngân sách nhà nước:
-
Đề tài: “Hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên của NSNN
qua Kho bạc Nhà nước Gia Lai”, năm 2012 của Thân Tùng Lâm - Luận văn
Thạc sĩ Quản trị kinh doanh, Đại học Đà Nẵng. Ở đề tài này, tác giả đã làm rõ
thêm về công tác kiểm soát chi thường xuyên NSNN, cơ chế quản lý chi
thường xuyên NSNN trên địa bàn cấp tỉnh (tỉnh Gia Lai). Tuy nhiên, vẫn chưa
đi vào nghiên cứu về những nội dung cụ thể của quản lý kinh phí chi thường
xuyên ngân sách cấp huyện.
-
Đề tài: “Hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên qua KBNN
Khánh Hòa”, năm 2012 của tác giả Đỗ Thị Thu Trang - Luận văn Thạc sĩ
Quản trị kinh doanh, Đại học Đà Nẵng. Với đề tài này, tác giả đã nghiên cứu
khá sâu về hoạt động chi NSNN qua KBNN Khánh Hòa. Trên cơ sở tiếp cận
công tác kiểm soát chi theo yêu cầu đổi mới quản lý tài chính công và tham
khảo kinh nghiệm về kiểm soát chi tiêu công của các nước tiên tiến, tác giả đã
3
đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác kiểm soát chi NSNN qua KBNN
theo hướng hiệu quả, đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính trong lĩnh vực
quản lý NSNN, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các đơn vị sử dụng NSNN,
đồng thời phù hợp xu thế hội nhập quốc tế.
-
Đề tài “Hoàn thiện công tác quản lý chi NSNN trên địa bàn tỉnh Tuyên
Quang”, năm 2014 của tác giả Hoàng Thu Lụa - Luận văn thạc sĩ Quản lý kinh tế, Đại
học Kinh tế và Quản trị kinh doanh Thái Nguyên. Qua đề tài này, tác giả đã làm rõ thực
trạng chi NSNN với những phân tích ưu điểm, hạn chế và từ đó đã đề xuất các giải
pháp nhằm tăng cường công tác quản lý chi NSNN trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang.
-
Đề tài “Quản lý chi thường xuyên ngân sách tại huyện Nam Từ Liêm,
thành phố Hà Nội”, năm 2015 của tác giả Trần Thị Thúy – Luận văn thạc sĩ
Quản lý kinh tế, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội. Ở đề tài
này, tác giả đã làm rõ thực trạng chi thường xuyên NSNN và đề xuất các giải
pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi thường xuyên ngân sách trên địa bàn.
-
Đề tài "Hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước cấp huyện, tại
huyện Hưng Nguyên”, năm 2015 của tác giả Nguyễn Trường Thi, Luận văn
thạc sĩ Kinh tế, trường Đại học Vinh. Tác giả đã nghiên cứu về quản lý chi
NSNN cấp huyện. Qua đề tài, tác giả đã làm rõ thực trạng chi NSNN và đề
xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý chi NSNN cấp huyện trên địa bàn
huyện Hưng Nguyên.
-
Tại trang web của báo Vnuf.edu.vn (kinh tế&chinh sách) do Thạc sĩ
Đàm Thị Hệ công tác tại UBND tỉnh Đắc Nông đã có bài báo viết về giải
pháp nâng cao chất lượng công tác quản lý ngân sách nhà nước cấp huyện, thị
trường hợp nghiên cứu tại thị xã Gia Nghĩa, tỉnh ĐaK Nông.
-
Tại trang web của báo dl.ueb.edu.vn do tác giả Tạ Đức Sơn đã hệ
thống hoá chọn lọc các vấn đề cơ bản về quản lý chi ngân sách cấp huyện và
đề xuất giải pháp, kiến nghị để hoàn thiện công tác quản lý chi ngân sách cấp
huyện đối với huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ.
-
Sách “hướng dẫn thi hành Luật thanh tra, luật phòng chống tham
phòng chống tham nhũng, chống lãng phí trong giai đoạn hiện nay”
4
Trong các công trình nghiên cứu nêu trên, chưa có công trình nào
nghiên cứu cụ thể về huyện Chương Mỹ; nhưng chúng là những tư liệu quý để
có thể kế thừa trong quá trình nghiên cứu, góp phần đạt tới mục tiêu chính của
luận văn, đó là nêu được thực trạng và phương hướng phát triển kinh tế - xã
hội và các nhóm giải pháp chủ yếu về quản lý chi thường ngân sách nhà nước
tại huyện Chương Mỹ đến năm 2020. Hi vọng rằng, đề tài “Quản lý chi
thường xuyên ngân sách tại huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội” sẽ góp
phần làm phong phú thêm nội dung nghiên cứu khoa học ở lĩnh vực này đồng
thời có thể phục vụ cho thực tế ở những phạm vi nhất định.
3.
Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Mục tiêu bao trùm của luận văn là đề xuất một số giải pháp góp phần
nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về chi thường xuyên ngân sách
tại huyện Chương Mỹ và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của
huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
-
Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan; từ đó hệ thống hóa
một số vấn đề lý luận cơ bản về quản lý chi thường xuyên NSNN cấp huyện ở
nước ta.
Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý chi thường xuyên NSNN huyện
Chương Mỹ, thành phố Hà Nội giai đoạn 2012-2016.
-
Đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản
lý nhà nước về chi thường xuyên ngân sách tại huyện Chương Mỹ, thành phố
Hà Nội, giai đoạn đến năm 2020 và đặt trong tầm nhìn 2025.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu:
Những vấn đề lý luận và thực tiễn, nội dung, các nhân tố ảnh hưởng đến
quản lý chi thường xuyên NSNN của huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
-
Về không gian: Quản lý chi thường xuyên thuộc NSNN huyện
Chương Mỹ, thành phố Hà Nội.
5
-
Về thời gian: Số liệu điều tra thực trạng về chi thường xuyên NSNN
huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội chủ yếu từ năm 2012 đến năm 2016;
các giải pháp đề xuất cho giai đoạn đến năm 2020 và đặt trong tầm nhìn 2025.
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
Việc nghiên cứu đề tài được dựa trên phương pháp luận duy vật biện
chứng, các quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách có liên quan của Nhà
nước; dựa trên các lý thuyết kinh tế - tài chính cũng như kế thừa có chọn lọc
kết quả của các nghiên cứu trước đây.
Phương pháp nghiên cứu được sử dụng kết hợp trong luận văn chủ yếu
là: phương pháp thống kê; phương pháp so sánh; phương pháp phân tích;
phương pháp đánh giá; phương pháp thu thập số liệu, phương pháp khảo sát
điều tra để chứng minh cho đề tài.
Chương 1, nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý chi thường
xuyên ngân sách nhà nước cấp huyện. Chương này chủ yếu sử dụng các
phương pháp: thu thập và xử lý các tư liệu tham khảo, hệ thống hoá, so
sánh… nhằm làm rõ cơ sở lý luận, các quy định về quản lý chi thường xuyên
ngân sách cấp huyện, kinh nghiệm thực tiễn về quản lý chi thường xuyên
ngân sách nhà nước và bài học tham khảo cho huyện Chương Mỹ.
Chương 2, nghiên cứu thực trạng quản lý chi thường xuyên ngân sách
nhà nước huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội giai đoạn 2012-2016. Chương
này sử dụng phương pháp nghiên cứu chủ yếu là: phương pháp khảo sát điều
tra, thống kê, phân tích, đánh giá, so sánh, thu thập số liệu nhằm khái quát
chung về huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội; đánh giá tổng quát chi
thường xuyên ngân sách nhà nước từ đó rút ra được ưu điểm, tồn tại, hạn chế,
nguyên nhân trong việc quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước huyện
Chương Mỹ.
Chương 3, đưa ra phương hướng phát triển kinh tế - xã hội và các nhóm
giải pháp chủ yếu về quản lý chi thường xuyên ngân sách tại huyện Chương
Mỹ đến năm 2020. Chương này sử dụng phương pháp nghiên cứu cụ thể là
đánh giá, phân tích và trong chừng mực nhất định có kết hợp với phương
6
pháp dự báo nhằm xác định các giải pháp được đề xuất, góp phần nâng cao
chất lượng hiệu quả quản lý chi thường xuyên ngân sách tại huyện Chương
Mỹ, thành phố Hà Nội.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
-
Về mặt lý luận: Luận văn góp phần hệ thống hóa, làm rõ hơn một số
vấn đề lý luận cơ bản về NSNN và quản lý chi thường xuyên ngân sách cấp
huyện trong điều kiện ở Việt Nam hiện nay.
+
Về mặt thực tiễn:
Luận văn góp phần phân tích, đánh giá thực trạng quản lý chi thường
xuyên NSNN tại huyện Chương Mỹ, làm rõ kết quả, hạn chế và nguyên nhân. Từ
đó, đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước
về chi thường xuyên ngân sách cho huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội.
+
Luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho việc định hướng
phát triển KT - XH ở địa bàn Chương Mỹ và cho các ngành, các đơn vị liên
quan trong và ngoài huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội.
7. Cơ cấu của luận văn
Ngoài lời mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, bố cục luận
văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý chi thường xuyên ngân
sách nhà nước cấp huyện.
Chương 2: Thực trạng quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước tại
huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội giai đoạn 2012 - 2016.
Chương 3: Phương hướng phát triển kinh tế - xã hội và các nhóm giải
pháp chủ yếu về quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước tại huyện
Chương Mỹ đến năm 2020, tầm nhìn 2025.
7
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHI THƢỜNG
XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC CẤP HUYỆN
1.1. Một số vấn đề lý luận liên quan đến quản lý chi thường xuyên
ngân sách nhà nước cấp huyện
1.1.1. Các khái niệm cơ bản và những vấn đề cốt yếu có liên quan
1.1.1.1. Ngân sách nhà nước
a. Khái niệm Ngân sách nhà nước
Theo quan niệm chính thống ở Việt Nam hiện nay, ngân sách nhà nước
là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước đã được cơ quan nhà nước có
thẩm quyền quyết định và được thực hiện trong một năm để bảo đảm thực
hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước.
NSNN có thể hiểu là một kế hoạch tài chính quốc gia bao gồm chủ yếu
các khoản thu và chi của Nhà nước được mô tả dưới hình thức cân đối bằng
giá trị tiền tệ. Phần thu thể hiện các nguồn tài chính được huy động vào
NSNN; phần chi thể hiện chính sách phân phối các nguồn tài chính đã huy
động được để thực hiện mục tiêu KT-XH và đáp ứng hoạt động của bộ máy
nhà nước. NSNN được lập và thực hiện trong một năm và được Quốc hội phê
chuẩn (đối với ngân sách trung ương), được HĐND cùng cấp phê chuẩn (đối
với các cấp ngân sách địa phương).
b. Bản chất của Ngân sách nhà nước
Bản chất của NSNN ở mỗi một giai đoạn, mỗi một chế độ khác nhau
thì có biểu hiện khác nhau, nhưng đều phản ánh những nội dung cơ bản sau:
-
NSNN hoạt động trong lĩnh vực phân phối nguồn tài chính, từ đó thể
hiện mối quan hệ và lợi ích kinh tế giữa nhà nước (mà thực chất là lợi ích của
giai cấp thống trị) và xã hội.
-
Quyền lực đối với NSNN thuộc về Nhà nước. Mọi khoản chi tiêu tài
chính của nhà nước đều phải do nhà nước quyết định nhằm phục vụ yêu cầu
thực hiện các chức năng của nhà nước.
Do vậy, bản chất của NSNN là hệ thống những mối quan hệ kinh tế giữa
8
nhà nước và xã hội phát sinh trong quá trình nhà nước huy động và sử dụng
nguồn tài chính nhằm đảm bảo yêu cầu thực hiện các chức năng của nhà nước.
c. Vai trò của Ngân sách nhà nước
Trong nền kinh tế thị trường, vai trò của NSNN là đảm bảo nguồn tài
chính để thực hiện chức năng nhà nước công quyền, duy trì sự tồn tại của hệ
thống chính trị từ trung ương đến địa phương. NSNN là công cụ quan trọng
để thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội, tạo đà tăng trưởng, ổn định nền kinh
tế vĩ mô của nhà nước, bù đắp những khiếm khuyết của thị trường,…
NSNN đầu tư cho sự phát triển, thúc đẩy tăng trưởng ổn định và điều
tiết kinh tế vĩ mô của nhà nước. Để đảm bảo ngân sách cho chi thường xuyên,
nhà nước cần phải tác động vào quá trình phát triển kinh tế bằng các kế hoạch
ngắn hạn, trung hạn hoặc dài hạn. Với ý nghĩa đó, tiềm lực tài chính của nhà
nước phải đủ mạnh đảm bảo cho nhà nước chủ động thực hiện chính sách tài
chính nới lỏng hoặc thắt chặt, thực hiện kích cầu về đầu tư và tiêu dùng nhằm
thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
NSNN đảm bảo chi thường xuyên cho hoạt động của bộ máy hành
chính, đảm bảo công bằng xã hội, xây dựng cơ sở hạ tầng, cải thiện môi
trường sinh thái, giữ gìn an ninh, quốc phòng, duy trì và mở rộng các hoạt
động đối ngoại, bảo vệ chủ quyền đất nước và trật tự xã hội.
d. Quản lý Ngân sách nhà nước
Quản lý NSNN là một nội dung trọng yếu của quản lý tài chính, do Nhà
nước điều hành và là một cấu phần quan trọng của quản lý KT - XH. Chủ thể
quản lý NSNN là các cấp chính quyền nhà nước; trực tiếp quản lý NSNN là bộ
máy tài chính bao gồm các cơ quan nhà nước được Nhà nước giao nhiệm vụ thực
hiện các hoạt động tạo lập và sử dụng các quỹ NSNN. Đối tượng của quản lý
NSNN là các hoạt động của NSNN. Nói cụ thể hơn, đó là các hoạt động thu, chi
bằng tiền của NSNN. Trong quản lý NSNN, các chủ thể quản lý có thể sử dụng
nhiều phương pháp quản lý và nhiều công cụ quản lý khác nhau như:
-
Phương pháp tổ chức: Được sử dụng để thực hiện ý đồ của chủ thể
quản lý trong việc bố trí, sắp xếp các mặt hoạt động của NSNN theo những
9
khuôn mẫu đã định và thiết lập bộ máy quản lý phù hợp với các mặt hoạt
động đó của quản lý NSNN.
-
Phương pháp hành chính: Được sử dụng khi các chủ thể quản lý NSNN
muốn các yêu cầu của mình phải được các khách thể quản lý tuân thủ một cách
vô điều kiện. Đó là khi các chủ thể quản lý ra các mệnh lệnh hành chính.
-
Phương pháp kinh tế: Được sử dụng thông qua việc dùng các đòn bẩy
kinh tế để kích thích tính tích cực của các khách thể quản lý, tức là tác động
tới các tổ chức và cá nhân đang tổ chức các hoạt động quản lý NSNN.
-
Hệ thống pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý NSNN: Được sử dụng để
quản lý và điều hành các hoạt động quản lý NSNN, đây là một công cụ quản
lý có vai trò đặc biệt quan trọng, được thể hiện dưới các dạng cụ thể là các
chính sách, cơ chế quản lý tài chính, các chế độ quản lý tài chính, kế toán,
thống kê, kiểm toán các định mức, tiêu chuẩn về tài chính, mục lục NSNN…
-
Cùng với pháp luật, hàng loạt công cụ phổ biến khác được sử dụng
trong quản lý NSNN như: Các đòn bẩy kinh tế, tài chính; kiểm tra, thanh tra;
các tiêu chí đánh giá hiệu quả quản lý NSNN… Mỗi công cụ kể trên có đặc
điểm khác nhau và được sử dụng khác nhau nhưng đều nhằm mục đích chung
là thúc đẩy nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Ngân sách nhà nước.
Từ những phân tích trên, có thể đi đến khái niệm tổng quát về quản lý NSNN
như sau: Quản lý NSNN là hoạt động của các chủ thể quản lý NSNN thông qua việc
sử dụng có chủ định các phương pháp và các công cụ quản lý để tác động và điều
khiển hoạt động của NSNN nhằm đạt được các mục tiêu đã định.
e. Phân cấp quản lý Ngân sách nhà nước
Hệ thống chính quyền nhà nước được tổ chức thành nhiều cấp và mỗi cấp
đều được giao những nhiệm vụ nhất định. Để thực hiện những nhiệm vụ đó, mỗi
cấp lại được phân giao những quyền hạn cụ thể về nhân sự, kinh tế, hành chính và
ngân sách. Việc hình thành hệ thống NSNN gồm nhiều cấp thì việc phân cấp NSNN
là một tất yếu khách quan. Bởi vì mỗi cấp NSNN đều có nhiệm vụ thu, chi riêng,
mang tính độc lập tương đối. Trong việc tổ chức quản lý tài chính nhà nước nếu cơ
chế phân cấp quản lý NSNN được thiết lập phù hợp thì tình hình quản lý tài chính
và NSNN sẽ được cải thiện, góp phần thúc đẩy sự phát triển ổn định của KT - XH.
10
Phân cấp quản lý NSNN là việc xác định phạm vi trách nhiệm và quyền hạn của
chính quyền các cấp, các đơn vị dự toán ngân sách trong việc quản lý NSNN phù hợp
với phân cấp quản lý KT - XH. Phân cấp quản lý NSNN chỉ xảy ra khi có nhiều cấp
ngân sách, phân cấp ngân sách thể hiện mối quan hệ giữa các cấp chính quyền từ trung
ương đến địa phương. NSNN bao gồm NSTW và NSĐP. NSĐP bao gồm ngân sách của
đơn vị hành chính các cấp trực thuộc HĐND và UBND cùng cấp.
Phân cấp quản lý NSNN thể hiện các mối quan hệ giữa các cấp chính
quyền nhà nước trong hoạt động của NSNN, từ đó hình thành một cơ chế
phân chia ranh giới quyền lực về quản lý NSNN giữa các cấp chính quyền.
Để đảm bảo phân cấp quản lý ngân sách đem lại kết quả tốt nhất, cần
phải quán triệt các nguyên tắc sau đây:
Thứ nhất: Phù hợp với phân cấp quản lý KT - XH, quốc phòng - an
ninh của nhà nước và năng lực quản lý của mỗi cấp chính quyền.
Thứ hai: Đảm bảo vai trò chủ đạo của NSTW và vị trí độc lập của
NSĐP trong hệ thống NSNN thống nhất.
Thứ ba: Đảm bảo nguyên tắc công bằng trong phân cấp NSNN.
1.2.1.2. Ngân sách cấp huyện
a. Khái niệm ngân sách cấp huyện
Ở
nước ta, bộ máy QLHC nhà nước được tổ chức theo 4 cấp: Trung ương; tỉnh,
thành phố trực thuộc Trung ương; quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và xã, phường,
thị trấn. Mỗi cấp chính quyền đều phải có ngân sách để thực hiện các nhiệm vụ được giao
theo quy định của pháp luật và phù hợp với khả năng quản lý của cấp chính quyền đó.
Ngân sách huyện là quỹ tiền tệ tập trung của huyện được hình thành từ các nguồn thu và
đáp ứng các khoản chi của huyện, được sử dụng theo các quy định của pháp luật.
Ngân sách cấp huyện là một bộ phận của NSNN do UBND cấp huyện
xây dựng dự toán và do HĐND huyện quyết định, giám sát thực hiện.
b. Đặc điểm của ngân sách cấp huyện
- Ngân sách cấp huyện vừa là một cấp ngân sách, vừa là một đơn vị dự
toán trung gian (ngân sách cấp huyện trực thuộc ngân sách tỉnh, và ngân sách
cấp xã trực thuộc ngân sách huyện).
11
-
Ngân sách cấp huyện thực hiện vai trò, chức năng, nhiệm vụ của
NSNN trên phạm vi địa bàn huyện; đó là mối quan hệ giữa ngân sách với các
tổ chức, cá nhân trong quá trình phân bổ, sử dụng các nguồn lực tài chính của
huyện. Về nguyên tắc, ngân sách cấp huyện không có bội chi ngân sách.
c. Vai trò của ngân sách cấp huyện
Ngân sách cấp huyện là phương tiện vật chất để chính quyền cấp huyện
thực hiện các chức năng, nhiệm vụ theo luật định; là một cấp ngân sách quan
trọng, đóng vai trò là cầu nối giữa các đơn vị cơ sở với các cơ quan quản lý
cấp trên. Mọi chủ trương, chính sách của Nhà nước, hiệu lực quản lý nhà
nước đều có sự tham gia của cấp ngân sách này, giúp cho công tác quản lý,
điều hành đạt hiệu quả tốt hơn; đồng thời cũng phản ánh chủ trương, chính
sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước khi triển khai thực hiện tại cơ sở.
Huyện là một cấp đơn vị hành chính có bộ máy quản lý với hệ thống các cơ
quan, đoàn thể, hành chính nhằm tổ chức thực hiện các chức năng của Nhà nước. Điều
này có nghĩa là để cho các cơ quan, đoàn thể, tổ chức đó hoạt động được thì cần phải có
một quỹ tài chính tập trung - đó chính là ngân sách huyện. Ngân sách huyện chủ động
trong việc thực hiện chức năng của Nhà nước tại địa phương; tùy theo địa giới hành
chính, tình hình KT - XH của từng huyện mà nhu cầu này sẽ khác nhau.
Trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay,
ngoài việc tăng cường nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền, các cơ
quan của Đảng, tổ chức đoàn thể; ngân sách huyện còn phải định hướng các mục tiêu
phát triển kinh tế, cho các thành phần kinh tế phát triển đúng đắn, phát huy nội lực, khai
thác có hiệu quả những tiềm năng và thế mạnh của địa phương, giải quyết các nhu cầu
cấp thiết về vấn đề phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng, đặc biệt là
vấn đề xóa đói giảm nghèo tại các huyện vùng sâu, vùng xa, hải đảo, biên giới của Tổ
quốc; bảo đảm sự công bằng giữa các vùng miền, giữ vững quốc phòng, an ninh xã hội.
d. Quản lý ngân sách cấp huyện
Quản lý ngân sách cấp huyện là quá trình quản lý hệ thống các quan hệ
kinh tế phát sinh trong quá trình tạo lập, phân bổ và sử dụng quỹ tiền tệ của
chính quyền nhà nước cấp huyện; quản lý các khoản thu, chi của huyện theo
dự toán được UBND cấp tỉnh và HĐND cùng cấp giao trong một năm để đảm
12
bảo thực hiện các chức năng, nhiệm vụ thuộc thẩm quyền của huyện.
*
Quản lý ngân sách cấp huyện bao gồm những nội dung cơ bản
sau:
-
Đối tượng quản lý ngân sách cấp huyện là các hoạt động thu, chi của
ngân sách cấp huyện và các hoạt động ngân sách diễn ra trên địa bàn thuộc sự
quản lý trực tiếp của huyện.
-
Phương pháp quản lý ngân sách cấp huyện mang tính khoa học, tổng hợp,
gồm nhiều biện pháp khác nhau phục vụ lợi ích chung của quốc gia và cộng đồng.
-
Quản lý ngân sách cấp huyện được thực hiện trên cơ sở vận dụng các quy
luật khách quan về kinh tế áp dụng một cách phù hợp với điều kiện của từng huyện.
Mục tiêu của quản lý ngân sách cấp huyện là nhằm thực hiện tốt chức
năng của Nhà nước, đảm bảo quản lý NSNN tốt từ cấp cơ sở.
* Mục tiêu của quản lý ngân sách huyện:
Đảm bảo thực hiện các chỉ tiêu của ngân sách tỉnh (thành phố) trực
thuộc.
-
Đảm bảo cân đối thu - chi ngân sách của huyện.
Nâng cao năng lực điều hành của chính quyền huyện trong việc thực
hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.
Bộ máy quản lý ngân sách cấp huyện
HĐND huyện
UBND huyện
Kho bạc
Nhà nước
huyện
Hình 1: Sơ đồ về bộ máy quản lý ngân sách cấp huyện ở Việt Nam hiện nay
HĐND huyện: Là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, có nhiệm
vụ quyết định dự toán thu NSNN trên địa bàn; dự toán thu - chi ngân sách địa
13
phương và phân bổ dự toán ngân sách cấp mình; phê chuẩn quyết toán NSĐP;
quyết định các chủ trương, biện pháp triển khai thực hiện ngân sách; điều
chỉnh dự toán ngân sách địa phương trong trường hợp cần thiết; giám sát việc
thực hiện ngân sách đã được HĐND huyện quyết định. Kiểm tra việc thực thi
thẩm quyền của HĐND cấp xã trong việc quyết định và giám sát thực hiện dự
toán ngân sách đã được phê duyệt của cấp mình.
UBND huyện: Là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, chịu
trách nhiệm trước HĐND cùng cấp và cơ quan nhà nước cấp trên. UBND
huyện có nhiệm vụ lập dự toán thu NSNN trên địa bàn; dự toán thu - chi
NSĐP, phương án phân bổ dự toán ngân sách cấp mình, quyết toán NSĐP; lập
dự toán điều chỉnh NSĐP trong trường hợp cần thiết trình HĐND huyện quyết
định và báo cáo UBND thành phố (thành phố trực thuộc Trung ương) và Sở
Tài chính tỉnh, thành phố. Tổ chức thực hiện NSĐP, hướng dẫn, kiểm tra
UBND cấp xã xây dựng, thực hiện dự toán ngân sách.
Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện: Là đơn vị chuyên môn trực thuộc
UBND huyện, có chức năng tham mưu, giúp UBND huyện thực hiện chức
năng quản lý nhà nước về lĩnh vực tài chính, tài sản theo quy định của pháp
luật. Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện chịu sự chỉ đạo, quản lý về tổ chức
biên chế và công tác của UBND huyện, đồng thời chịu sự chỉ đạo, kiểm tra,
hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ quản lý ngân sách của Sở Tài chính, Sở
Kế hoạch và Đầu tư của tỉnh, thành phố.
Chi cục Thuế huyện: Là đơn vị trực thuộc Cục Thuế tỉnh, thành phố có chức
năng tổ chức thực hiện công tác quản lý thu thuế, phí, lệ phí và các khoản thu khác
của NSNN (sau đây gọi chung là thuế) trên địa bàn theo quy định của pháp luật. Chi
cục Thuế thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm theo quy định của Luật Quản
lý thuế, các Luật thuế, các quy định pháp luật khác có liên quan.
Kho bạc nhà nước huyện: Là cơ quan trực thuộc Kho bạc nhà nước của
tỉnh, thành phố, thực hiện quản lý nhà nước về quỹ NSNN và các quỹ khác
của Nhà nước được giao quản lý trên địa bàn huyện.
14
1.1.2. Chi thường xuyên ngân sách nhà nước
1.1.2.1. Chi ngân sách nhà nước và quản lý chi ngân sách nhà
nước a. Chi ngân sách nhà nước
Chi NSNN thể hiện các quan hệ tiền tệ hình thành trong quá trình phân
phối và sử dụng quỹ NSNN nhằm trang trải cho các chi phí của bộ máy quản
lý nhà nước và thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội theo những
nguyên tắc nhất định. Chi NSNN là sự phối hợp giữa hai quá trình phân phối
và sử dụng quỹ NSNN.
Chi NSNN bao gồm các khoản chi phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm
quốc phòng, an ninh, bảo đảm hoạt động của bộ máy nhà nước; chi trả nợ của
Nhà nước; chi viện trợ và các khoản chi khác theo quy định của pháp luật.
b. Quản lý chi ngân sách nhà nước
Quản lý chi NSNN là việc tổ chức quản lý, giám sát quá trình phân
phối lại quỹ tiền tệ tập trung một cách có hiệu quả, nhằm thực hiện chức năng
của nhà nước trên cơ sở sử dụng hệ thống chính sách, pháp luật có liên quan.
Cấp phát ngân sách là thực hiện việc phân bổ ngân sách; còn hiệu quả sử dụng
ngân sách thế nào thì phải thông qua các biện pháp quản lý. Rõ ràng là quản
lý chi ngân sách sẽ quyết định hiệu quả sử dụng vốn ngân sách.
Chi NSNN gắn với bộ máy nhà nước và những nhiệm vụ kinh tế, chính
trị, xã hội mà Nhà nước phải đảm đương trong từng thời kỳ.
Các khoản chi của NSNN được xem xét hiệu quả trên tầm vĩ mô và
mang tính toàn diện của mọi hoạt động đời sống chính trị - kinh tế - xã hội,
nghĩa là khoản chi của NSNN phải được xem xét một cách toàn diện dựa trên
cơ sở hoàn thành các mục tiêu KT - XH đề ra.
Các khoản chi NSNN mang tính chất không hoàn trả trực tiếp.
Các khoản chi của NSNN luôn gắn chặt với sự vận động của các phạm
trù giá trị khác nhau như giá cả, lãi suất, tỷ giá hối đoái, tiền lương, tín dụng,
v.v... (các phạm trù thuộc lĩnh vực tiền tệ).
1.1.2.2. Chi thường xuyên ngân sách nhà nước
a. Khái niệm chi thường xuyên ngân sách nhà nước
15
Chi thường xuyên NSNN là quá trình phân phối, sử dụng nguồn lực tài
chính của Nhà nước nhằm trang trải những nhu cầu của các cơ quan nhà nước,
các tổ chức chính trị - xã hội thuộc khu vực công tại một cấp quản lý hành chính,
qua đó thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước ở các hoạt động sự nghiệp kinh tế,
giáo dục và đào tạo, y tế, văn hóa, xã hội, thể dục thể thao, khoa học - công nghệ
- môi trường và các hoạt động sự nghiệp khác trên phạm vi cấp đó.
b. Đặc điểm của chi thường xuyên NSNN
Các khoản chi thường xuyên từ NSNN có tính ổn định và thực hiện theo quy
định củapháp luật.
Các khoản chi thường xuyên phần lớn nhằm mục đích đảm bảo về hoạt động
của cơ qua quản lý nhà nước. Về cơ bản các khoản chi thường xuyên nhằm trang
trải cho các nhu cầu về quản lý hành chính như: Chi lương, phụ cấp, chi trật tự an
toàn xã hội, hoạt động sự nghiệp, chi quân sự quốc phòng, sự nghiệp giáo dục, chi
sự nghiệp khác, chi quản lý nhà nước, Đảng, Đoàn thể…Qua đó các khoản chi
thường xuyên luôn có nhiệm vụ quan trọng ảnh hưởng lớn đến sự phát triển vĩ mô
nhằm ổn định kinh tế chính trị tại địa phương, từ đó nâng cao chất lượng về sức lao
động, đảm bảo nguồn lực trong các khoản chi về chất lượng giáo dục.
Trong một phạm vi về quản lý chi thường xuyên ngân sách cấp huyện cho
thấy: Việc chi thường gắn liền với cơ cấu tổ chức hoạt động nhằm đảm bảo ổn định
cho bộ máy nhà nước, từ đó giúp bộ máy được lưu thông, công việc quản lý được
tốt hơn.
Các khoản chi thường xuyên được Phòng tài chính kế hoạch huyện, tham
mưu cho UBND huyện phân bổ ngân sách theo chu kỳ để đảm bảo chi ổn định,
phục vụ đúng mục đích nhiệm vụ của các cơ quan đơn vị, UBND các xã, thị trấn
trên địa bàn.
Qua đó cho thấy đặc điểm qua chi ngân sách được thông qua kiểm soát của
phòng tài chính, đơn vị thực hiện chi ngân sách thực hiện qua hai hình thức: tạm
ứng hoặc thanh toán trực tiếp theo quy định của pháp luật, từ đó thực hiện công
khai minh bạch tài chính để tránh tình trạng tham ô, tham nhũng, quản lý chặt chẽ,
tiết kiệm và đạt hiệu quả cao.
16
Hoạt động của chi thường xuyên chủ yếu là bổ sung chương trình có mục
tiêu, chi phát triển kinh tế sự nghiệp, đặc biệt là chi cho con người nhằm thúc đẩy
năng suất lao động, phục tốt cho bộ máy của cơ quan đơn vị, được Đảng và nhà
nước giao.
c. Nội dung của chi thường xuyên ngân sách cấp huyện
Trên cơ sở việc quản lý kinh tế - xã hội nhằm đảm bảo cho hoạt động
quản lý của nhà nước dựa trên các tiêu chí, chính sách, chế độ, tiêu chuẩn
định mức, phân cấp các nhiệm vụ chi thường xuyên, phòng Tài chính kế
hoạch huyện tham mưu cho UBND huyện lập, xác định các khoản chi để đảm
bảo cho mọi hoạt động của Huyện, nhất là các khoản chi mang tính đặc thù,
cấp thiết.
Qua đó UBND thành phố Hà Nội có Quyết định về các khoản chi cho
từng nhiệm vụ, công việc cụ thể, nhằm thể chế hoá các khoản chi, đảm bảo ổn
định đúng theo quy định của pháp luật.
Nội dung chi thường xuyên NSĐP bao gồm:
-
Về các khoản chi quốc phòng - chi an ninh: Nhiệm vụ chi cho quốc an
ninh rất quan trọng trong thời kỳ hiện, nhằm đảm bảo cho hoà bình và sự tồn
tại của đất nước, tạo ra sự yên tâm cho người dân, các khoản đảm bảo đúng
mục đích, nhiệm vụ chi, chế độ, tiêu chuẩn. Quy mô của khoản chi này phụ
thuộc vào tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trong nước và các
yếu tố bất ổn bên ngoài. Chi quốc phòng và an ninh mang tính bí mật của
quốc gia nên toàn bộ khoản chi này do NSNN đài thọ và việc công khai, mức
độ công khai có hạn chế nhất định không như các khoản chi khác.
+
Chi sự nghiệp kinh tế, bao gồm:
Chi sự nghiệp nông - lâm - ngư nghiệp, sự nghiệp thủy lợi, sự nghiệp
giao thông, sự nghiệp kiến thiết thị chính và sự nghiệp kinh tế công cộng khác.
+
+
Chi điều tra cơ bản, đo đạc địa giới hành chính.
Chi về bản đồ, đo đạc cắm mốc biên giới, đo đạc lập bản đồ và lưu
trữ hồ sơ địa chính.
+
Chi định canh, định cư và kinh tế mới.
17
- Chi sự nghiệp giáo dục, đào tạo và dạy nghề, với cơ cấu:
* Chi sự nghiệp giáo dục gồm các khoản chi:
+ Về các khoản chi thanh toán cho cá nhân: Các khoản chi tập trung
vào nhiệm vụ cụ thể, con người cụ thể: chi Lương và các khoản phụ cấp, chi
BHXH, BHYT, KPCĐ, chi cho phúc lợi tập thể.... trong đó UBND huyện cấp
kinh phí chi cho các trường công lập thuộc huyện quản lý nhằm ổn định về
chất lượng giáo dục và phục vụ tốt về đời sống cho cán bộ, giáo viên, nhân
viên trong trường, khoản chi về giáo dục hết sức quan trọng đảm bảo chất
lượng, tình hình đối với sự phát triển của đất nước trong thời kỳ hiện nay. Đội
ngũ giáo viên được UBND huyện phân bổ chỉ tiêu biên chế được giao, do vậy
các khoản chi mang tính đảm bảo theo quy định của pháp luật.
+
Về các khoản chi cho nghiệp vụ chuyên môn: Đối với các khoản chi
cho nhiệm vụ chuyên môn chủ yếu là UBND huyện giao vào nguồn kinh phí
không tự chủ nhằm đảm bảo cho nhiệm vụ chuyên môn của từng ngành như:
chi chô công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo, chi cho mua
sắm các trang thiết bị phục vụ cho công việc, chi khuyến công…chi cho các
hoạt động trong lĩnh vực quản lý giáo dục, các khoản chi này có tác động ảnh
hưởng lớn, trực tiếp đến chất lượng giáo dục trong thời kỳ hiện nay, do vậy
Huyện uỷ, UBND huyện Chương Mỹ cũng quan tâm rất lớn đến khoản chi
này nhằm thúc đẩy kinh tế xã hội ổn định tình kinh tế xã hội ở địa phương,
đảm bảo phát triển định hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
+
Về các khoản chi quản lý hành chính: Đối với các khoản chi này mục
đích chủ yếu là nhằm phục vụ chất lượng, như tinh thần đối với cán bộ, công
nhân viên chức trong bộ máy của cơ quan: Chi trả tiền điện, tiền văn phòng
phẩm, tiền cước phí bưu chính, hội nghị tiếp khách, công tác phí, thu nhập
nhập tăng thêm, chi thêm giờ…
+
Về các khoản chi mua sắm, sửa chữa: Trên cơ được giao dự toán đầu
năm và việc đăng ký mua sắm tài sản tập trung, các cơ quan đơn vị đăng ký
phòng tài chính kế hoạch huyện để mua sắm các trang thiết bị để phục vụ cho
công việc chuyên môn của cơ quan như: mua sắm, sửa chữa máy tính, máy
18
