ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
MỤC LỤC
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
MỞ ĐẦU
Ô tô ngày nay là phương tiện vận tải không thể thiếu trong trong sự phát triển
của nền kinh tế, quân sự, văn hóa, giáo dục. Hàng năm trên thế giới vẫn xảy ra rất
nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng gây thiệt hại nặng nề về vật chất lẫn tinh thần. Một
trong những nguyên nhân quan trọng để xảy ra tai nạn của ô tô là hệ thống phanh.
Đối với ô tô,hệ thống phanh là một trong những hệ thống quan trọng nhất, bởi vì nó
đảm bảo cho ô tô chuyển động an toàn ở tốc độ cao,cho phép lái xe điều chỉnh
được tốc độ chuyển động hoặc dừng xe trong tình huống nguy hiểm, nhờ vậy mà
nâng cao được năng suất vận chuyển. Khi ô tô chuyển động trên đường hiện tượng
trượt bánh xe là một trong những nguyên nhân rất nguy hiểm làm bánh xe bị bó cứng,
mất tính ổn định khi điều khiển xe, làm mài mòn lốp, đồng thời ảnh hưởng đến công
suất của động cơ tiêu hao nhiên liệu vô ích, bánh xe thì mất khả năng tiếp nhận lực
phanh gây nguy hiểm cho người và phương tiện khi di chuyển.
Với mong muốn được tìm hiểu, góp sức giải quyết các vấn đề trên, em được
giao đề tài “Tính toán kiểm nghiệm hệ thống phanh trên xe Hyundai county”.
Nội dung của đồ án bao gồm:
- Chương 1: Tổng quan về hệ thống phanh.
- Chương 2: Kết cấu các chi tiết hệ thống phanh xe Hyundai County.
- Chương 3: Tính toán kiểm nghiệm hệ thống phanh xe Hyundai County.
- Chương 4: Bảo dưỡng sửa chữa hệ thoogs phanh xe Hyundai County
Trong quá trình thực hiện đồ án tốt nghiệp cùng với sự cố gắng của bản thân và sự
hướng dẫn tận tình của thầy: Dương Quang Minh,….. cùng các thầy giáo trong khoa
Cơ khí ô tô Trường ĐH CN GTVT, em đã thực hiện xong đồ án tốt nghiệp này. Tuy
nhiên do trình độ thực tế còn thiếu sót. Vì vậy em rất mong được sự chỉ bảo của các
thầy giáo và sự góp ý của các bạn để bản thân em tiếp tục hoàn thiện kiến thức.
Em xin chân thành cảm ơn!
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN HỆ THỐNG PHANH
1.3. Công dụng, phân loại, yêu cầu
• Công dụng
Hệ thống phanh dùng để giảm tốc độ của ô tô cho đến khi dừng hẳn hoặc đên
một tốc độ nào đó theo yêu cầu của người lái .Giữ cho máy kéo dừng ở
ngang dốc trong thời gian lâu dài hoặc cố định xe trong thời gian dừng xe.
Đối với ô tô máy kéo hệ thống phanh rất quan trọng vì nó đảm bảo cho ô tô
chuyển động an toàn ở tốc độ cao hoặc dừng xe trong tình huống nguy hiểm
nhờ vậy mà nâng cao được năng suất vận chuyển . Tăng được tính động lưc.
• Yêu cầu
Hệ thống phanh là một bộ phận quan trọng của xe nó đảm nhiệm chức năng
an toàn chủ động nên nó phải thỏa mãn các yêu cầu sau
Có hiệu quả phanh cao nhất trong mọi trường hợp mà bánh xe không bị
trượt.
- Hoạt động êm dịu , không giật để đảm bảo êm dịu khi phanh.
- Điều khiển nhẹ nhàng để giảm cường độ hoạt động cho người lái xe .
- Có độ nhạy cao để thích ứng nhanh với các trường hợp nguy hiểm.
- Đảm bảo phân bố mômen phanh trên các bánh xe phải theo nguyên tắc sử
dụng hoàn toàn trọng lượng bám khi phanh với mọi cường độ.
- Không có hiện tượng rung giật, tự xiết,phải thoát nhiệt tốt , có hệ số ma sát
cao và ổn định. Giữ được tỉ lệ giữa lực đạp phanh và lực sinh ra ở cơ cấu
phanh.
- Có độ tin cậy, độ bền, tuổi thọ cao, giá thành rẻ
• Phân loại
+ Tuỳ theo cách bố trí có thể chia hệ thống phanh thành: Phanh ở bánh
xe, phanh ở truyền lực.
+ Theo kết cấu của cơ cấu phanh:
-Phanh Guốc
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
-Phanh đĩa :
+ Theo phương thức dẫn động: Dẫn động cơ khí, dẫn động thuỷ lực, dẫn động khí
nén, dẫn động điện, dẫn động hỗn hợp.
+ Trong hệ thống phanh, người ta thường chia ra làm hai phần:
+ Cơ cấu phanh là bộ phận trực tiếp làm giảm tốc độ góc của bánh xe hoặc trục các
đăng truyền lực.
+ Dẫn động phanh có tác dụng truyền lực từ bàn đạp (bộ phận sinh lực phanh) đến cơ
cấu phanh và tăng lực phanh cho người lái.
+ Một hư hỏng của hệ thống phanh có thể gây nguy hiểm nên điều đặc biệt quan
trong là các chi tiết của hệ thống phanh phải được tháo, kiểm tra, điều chỉnh, lắp
một cách cẩn thận và chính xác.
1.4 Kết cấu hệ thống phanh
1.4.1
Cơ cấu phanh
a). Cơ cầu phanh đĩa:
Cấu tạo của cơ cấu phanh đĩa gồm các bộ phận chính :
- Một đĩa phanh được lắp với moayơ của bánh xe và quay cùng bánh xe.
- Một giá đỡ cố định trên dầm cầu trong đó có đặt các xy lanh bánh xe.
- Hai má phanh dạng phẳng được đặt ở hai bên của đĩa phanh và được dẫn
động bởi các pittông của xy lanh bánh xe.
Có hai loại cơ cấu phanh đĩa: loại giá đỡ cố định và loại giá đỡ di động:
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
* Loại giá đỡ cố định:
Khi phanh, áp suất chất lỏng tác động lên các piston trong các xy lanh công
tác và đẩy các má phanh ép vào đĩa phanh thực hiện quá trình phanh.
* Loại giá đỡ di động
Ở loại này giá đỡ không bắt cố định mà có thể di trượt ngang được trên một
số chốt bắt cố định với dầm cầu. Trong giá đỡ di động người ta chỉ bố trí một xy
lanh bánh xe với một pittông tì vào một má phanh. Má phanh ở phía đối diện được
gá trực tiếp trên giá đỡ.
b).Cơ cấu phanh guốc- Phanh tang trống:
* Nguyên lí hoạt động:
Trong trường hợp dẫn động bằng thuỷ lực, khi phanh áp suất chất lỏng trong
xylanh công tác tác dụng lên piston và đẩy các guốc phanh ép vào tang trống thực
hiện quá trình phanh.
*)Cơ cấu phanh guốc đối xứng qua trục:
Cơ cấu phanh đối xứng qua trục (có nghĩa gồm hai guốc phanh bố trí đối xứng
qua đường trục thẳng đứng) được thể hiện trên hình. Cấu tạo chung của cơ cấu
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
phanh loại này là hai chốt cố định có bố trí bạc lệch tâm để điều chỉnh khe hở giữa
má phanh và trống phanh ở phía dưới, khe hở phía trên được điều chỉnh bằng bằng
cam lệch tâm.
a
a
Hình 1.3 Cơ cấu phanh guốc đối xứng qua trục
1.Má phanh;
2. Guốc phanh;
3. Lò xo;
4. Phớt làm kín;
5.
Trống phanh;
6. chốt;
7. Xecmang;
8. Piston;
9.
Phớt chắn dầu;
10. Lò xo;
11. Xilanh;
12. Phớt chắn bụi;
13. Lò xo;
14. Đinh tán;
15. Tấm đệm; 16. Chốt phanh; 17. Bạc
lêch tâm; 18 Bulong; 19. Van xả khí;
20. Tấm chắn bụi;
Ở hình (hình 1.3) trống phanh quay ngược chiều kim đồng hồ và guốc phanh
bên trái là guốc xiết, guốc bên phải là guốc nhả. Vì vậy má phanh bên guốc xiết
dài hơn bên guốc nhả với mục đích để hai má phanh có sự hao mòn như nhau trong
quá trình sử dụng do má xiết chịu áp suất lớn hơn.
*)Cơ cấu phanh guốc đối xứng qua tâm:
Cơ cấu phanh guốc đối xứng qua tâm được thể hiện trên hình. Sự đối xứng qua tâm
ở đây được thể hiện trên mâm phanh cùng bố trí hai chốt guốc phanh, hai xi lanh
bánh xe, hai guốc phanh hoàn toàn giống nhau và chúng đối xứng với nhau qua
tâm.
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
Mỗi guốc phanh được lắp trên một chốt cố định ở mâm phanh và cũng có
bạc lệch tâm để điều chỉnh khe hở phía dưới của má phanh với trống phanh. Một
phía của pittông luôn tì vào xi lanh bánh xe nhờ lò xo guốc phanh. Khe hở phía trên
giữa má phanh và trống phanh được điều chỉnh bằng cơ cấu tự động điều chỉnh khe
hở lắp trong pittông của xi lanh bánh xe. Cơ cấu phanh loại đối xứng qua tâm
thường có dẫn động bằng thủy lực và được bố trí ở cầu trước của ôtô du lịch hoặc
ôtô tải nhỏ.
*)Cơ cấu phanh guốc loại bơi:
Cơ cấu phanh guốc loại bơi có nghĩa là guốc phanh không tựa trên một chốt quay
cố định mà cả hai đều tựa trên mặt tựa di trượt .
Hình 1.5 Cơ cấu phanh guốc loại
bơi
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
Cơ cấu phanh guốc loại bơi có nghĩa là guốc phanh không tựa trên một chốt quay
cố định mà cả hai đều tựa trên mặt tựa di trượt (hình b).
Có hai kiểu cơ cấu phanh loại bơi: loại hai mặt tựa tác dụng đơn (hình a); loại
hai mặt tựa tác dụng kép (hình b).
– Loại hai mặt tựa tác dụng đơn:
Ở loại này một đầu của guốc phanh được tựa trên mặt tựa di trượt trên phần vỏ
xi lanh, đầu còn lại tựa vào mặt tựa di trượt của pittông. Cơ cấu phanh loại này
thường được bố trí ở các bánh xe trước của ôtô du lịch và ôtô tải nhỏ.
– Loại hai mặt tựa tác dụng kép:
Ở loại này trong mỗi xi lanh bánh xe có hai pittông và cả hai đầu của mỗi guốc
đều tựa trên hai mặt tựa di trượt của hai pittông. Cơ cấu phanh loại này được sử
dụng ở các bánh xe sau của ôtô du lịch và ôtô tải nhỏ.
*)Cơ cấu phanh guốc loại tự cường hóa:
Cơ cấu phanh guốc tự cường hóa có nghĩa là khi phanh bánh xe thì guốc phanh thứ
nhất sẽ tăng cường lực tác dụng lên guốc phanh thứ hai.
– Cơ cấu phanh tự cường hoá tác dụng đơn:
Hình 1.6 Cơ cấu phanh guốc loại tự cuờng hoá
Cơ cấu phanh tự cường hóa tác dụng đơn có hai đầu của hai guốc phanh
được liên kết với nhau qua hai mặt tựa di trượt của một cơ cấu điều chỉnh di động.
Hai đầu còn lại của hai guốc phanh thì một được tựa vào mặt tựa di trượt trên vỏ xi
lanh bánh xe còn một thì tựa vào mặt tựa di trượt của pittông xi lanh bánh xe. Cơ
cấu điều chỉnh dùng để điều chỉnh khe hở giữa má phanh và trống phanh của cả hai
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
guốc phanh. Cơ cấu phanh loại này thường được bố trí ở các bánh xe trước của ôtô
du lịch và ôtô tải nhỏ đến trung bình.
– Cơ cấu phanh tự cường hóa tác dụng kép:
Cơ cấu phanh tự cường hóa tác dụng kép có hai đầu của hai guốc phanh
được tựa trên hai mặt tựa di trượt của hai pittông trong một xi lanh bánh xe. Cơ cấu
phanh loại này được sử dụng ở các bánh xe sau của ôtô du lịch và ôtô tải nhỏ đến
trung bình.
*) Cơ cấu phanh dừng (phanh tay)
Phanh dừng được dùng để dừng (đỗ xe) trên đường dốc hoặc đường bằng.
Nói chung hệ thống phanh này được sử dụng trong trường hợp ôtô đứng yên, không
di chuyển trên các loại đường khác nhau.
Về cấu tạo phanh đỗ cũng có hai bộ phận chính đó là cơ cấu phanh và dẫn
động phanh:
– Cơ cấu phanh có thể bố trí kết hợp với cơ cấu phanh của các bánh xe phía
sau hoặc bố trí trên trục ra của hộp số;
– Dẫn động phanh của hệ thống phanh dừng hầu hết là dẫn động cơ khí
được bố trí và hoạt động độc lập với dẫn động phanh chính và được điều
khiển bằng tay, vì vậy còn gọi là phanh tay.
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
CHƯƠNG 2
KẾT CẤU CÁC CHI TIẾT HỆ THỐNG PHANH XE HYUNDAI COUNTY
2.1 Giới thiệu chung về xe Hyundai County.
Xe Hyundai County là dòng xe chở khách cỡ vừa được thiết kế bởi hãng Hyundai,
được nhập khẩu vào Việt nam từ những năm 2000. Hình dáng ngoài xe Hyundai
County (Hình 1.1) được tạo hình bên ngoài bằng các đường vát mềm mại. Phần đầu
xe được thiết kế vát, giảm sức cản gió và giúp xe tiết kiệm nhiên liệu hơn. Kính lái
cỡ lớn loại an toàn đổ dốc dần về phía sau, cột A được thiết kế khéo léo giúp tầm
quan sát của tài xế luôn được đảm bảo. Các kích thước cơ bản của xe Hyundai
County được thể hiện trên hình 1.2.
Đèn chiếu sáng cỡ lớn trên xe vát đều sang hai bên, kiểu gương phản xạ toàn cảnh
(MFR) giúp phần đầu xe tạo thị giác hiện đại đúng chất Hàn Quốc. Chính giữa là
lưới tản nhiệt cỡ lớn, ngay phía sau là két làm mát và khối động cơ của xe.
Các trang thiết bị chính bên ngoài xe Hyundai County như các cụm đèn, gương
chiếu hậu xem Bảng 1.1.
Hình 1.1 Hình dáng ngoài xe Hyundai County
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
Hình 1.2 Kích thước bao xe Hyundai County.
1.2. Đặc tính kĩ thuật xe Hyundai County.
Thông số kỹ thuật
Các thông số chung
Kích thước tổng thể, mm
Chiếu dài cơ sở, mm
Chiều rộng cơ sở (trước/sau), mm
Chiếu dài đầu xe, mm
Chiếu dài đuôi xe, mm
Khoảng sáng gầm xe, mm
Bán kính quay vòng nhỏ nhất, m
Trọng lượng toàn tải, kG
Dung tích bình nhiên liệu, lít
Số chỗ ngồi, người
Vận tốc lớn nhất, km/h
Động cơ
Ký hiệu
Loại
Hyundai County 29 chỗ
7.080 x 2.060 x 2.740
4.085
1705/1495
1190
1805
176
5,4
6190
95
29
111
D4DD CRDi
Động cơ diesel phun nhiên liệu điện tử ,
4 xy lanh thẳng hàng, 8 xu páp
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Thông số kỹ thuật
Thể tích công tác, cc
Tỷ số nén
Công suất cực đại/số
SVTH: Trần Văn Hoàng
Hyundai County 29 chỗ
3907
18:1
vòng
tua
(ml)/vòng/phút)
Mô men xoắn cực đại/Số vòng tua
(kgm/vòng/phút)
Tiêu chuẩn khí xả
Hệ thống truyền lực
Ly hợp
Hộp số
Tỷ số truyền số 1
Tỷ số truyền số 2
Tỷ số truyền số 3
Tỷ số truyền số 4
Tỷ số truyền số 5
Tỷ số truyền số lùi
Tỷ số truyền lực chính
Khung gầm
Trước
Hệ thống treo
Sau
Phanh (trước/sau)
38/1600
Euro 3
Ma sát khô, 1 đĩa
Cơ khí, M035S5
5,380
3,028
1,700
1,000
0,722
5,380
4,3
Nhíp lá có giảm chấn ống thủy lực, thanh
xoắn ổn định
Nhíp lá có giảm chấn ống thủy lực, thanh
xoắn ổn định
Dẫn động thủy lực có trợ lực chân không,
có thể được trang bị ABS.
Lốp xe
Vành bánh xe
Trang thiết bị chính
a) Ngoại thất
Cụm đèn trước Đèn chiếu gần
Đèn chiếu xa
Cụm đèn sau
Đèn phanh
Đèn sương mù
140/2800
Cơ cấu phanh kiểu tang trống
700R16-12PR
Mâm đúc, 5 chấu
Halogen phản xạ đa chiều
Halogen phản xạ đa chiều
Tích hợp đèn báo rẽ
Có
Trước
Loại thường
Có
Có
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
Thông số kỹ thuật
Gương
chiếu Chức
Hyundai County 29 chỗ
năng
điều Có
hậu ngoài
chỉnh điện
Tích hợp đèn báo rẽ
Gạt mưa gián đoạn
Ăng ten
b) Nội thất
2 chấu, bọc da, ốp gỗ, mạ bạc
Kiểu
Tay lái
Điều
Có
Điều chỉnh thời gian
Trụ cửa sổ
chỉnh
độ
nghiêng tay lái
Điều chinh
Trợ lực
4 hướng
Gật gù
Thủy lực
Bảng đồng hồ trung tâm
Có
Đèn trần ca bin và cuối xe
Cửa sổ
Cửa khách
Có
Kính an toàn loại trượt
Loại gấp đóng mở bằng điện
1 dàn lạnh, tự động, cửa gió đến từng
Hệ thống điều hòa
Hệ thống âm thanh
hành khách công suất 10000 Kcal
Đầu đĩa DVD có khả năng đọc thẻ nhớ
SD,MMC và USB
Đèn trần đọc sách, cửa gió điều hòa
Từng hành khách
Trượt - Ngả lưng
Chỉnh tay
Ghế trước
ghế
Điều chinh độ cao
Chỉnh tay
Ghế rời, Ngả lưng ghế, có dây an toàn
Ghế hành khách
cho từng ghế
- Đặc tính kĩ thuật hệ thống phanh.
- Phanh bánh trước(loại trống).
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
Chi tiết
Đặc điểm kĩ thuật
Loại phanh
Phanh 2 phanh chính
Ống xy lanh bánh xe
Đường kính trong
31.75 mm
Trống phanh
Đường kính trong
320 mm
Bố phanh xe
Chiều dài x Chiều
85 x 10 (chuẩn), 110 x 11 (ở
rộng(mm)
xe HD72,78)
- Phanh bánh trước(loại đĩa).
Chi tiết
Đặc tính kĩ thuật
Loại phanh
Phanh đĩa với bộ trợ lực kết hợp
chân không
Kích thước lỗ khoan Đường kính trong
76
(mm)
Bán kính tác dụng (mm)
118
Vùng đệm (cm2)
83
Kích thước đĩa
(Đường kính ngoài x Đường kính trong x
304 x 168 x 30
Độ dày)
- Phanh bánh sau.
Chi tiết
Đặc tính kĩ thuật
Loại phanh
Ống xy lanh phanh xe
Phanh 2 phanh chính
Đường kính trong
28.57 mm
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
Trống phanh
Đường kính trong
320 mm
Bố phanh xe
Chiều dài x Chiều
85 x 10 (chuẩn)
rộng(mm)
110 x 11 (tuỳ chọn)
- Hệ thống phanh.
Chi tiết
Đặc tính kĩ thuật
Bầu phanh
Hành trình tổng cộng
162
Bầu trợ lực
Xy lanh phátĐường kính màng
228/251 mm
32 mm
Xy lanh chủ
HT tổng cộng
lực
Đường kính trong
Hành trình
31.75 mm
Trước
17 mm
Sau
14 mm
505 (cc)
Dung tích của bình phanh
- Phanh xả.
Chi tiết
Đặc tính kĩ thuật
Hệ thống điều khiển
Loại chân không kết
Loại van phanh xả
hợp với điện
Van bướm
Buồng phanh xả
Đường kính hiệu lực của màn
Khi
N(kg)
lắp Sức căng lò xo
Lực căng của thanh
76.2 mm
90~110 (9.18~11.22)
142.1 (14.5): Áp suất
chân không - 400mmHg
Khi
động(kg)
hoạt Sức căng lò xo
Lực căng của thanh
125~153 (12.78~15.62)
103 (10.5): Áp suất chân
không- 400mmHg
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
Cách thông gió nạp
Ngoại trừ D4AE, D4AF
Bao gồm D4DA, D4DB, D4DC, D4AL, D4DD
- Phanh tay.
Chi tiết
Đặc tính kĩ thuật
Loại
Loại dãn trong tác dụng lực
Hệ điều khiển
đẩy
Cấp cơ học
Cần phanh
Hành trình bình thông
7~8 tiếng kêu “click” (20 kgf)
Kích thước phanh
(Đường
180 x 35 x 5 (Với hộp số loại:
kính
trong
tang trống x chiều rộng
M2S5, M3S5)
lớp lót x chiều dài lớp
190 x 45 x 4 (Với hộp số lọai:
lót)
M035S5,
D4DD)
- Đặc điểm kĩ thuật của phanh ABS.
Chi tiết
24V
ABSCM (Môđun điều khiển ABS)
Thế vận hành
16~32V
Tiêu thụ điện năng
Khi không hoạt động
12W hay thấp hơn
Khi hoạt động
18W hay thấp hơn
Tầm nhiệt hoạt động
-40 ~ 65 OC
Bộ điều khiển
Thế hoạt động
Thế trên xe
Tầm nhiệt hoạt động
Rơ- le mơ tơ
Thế trên xe
18,9~32,8V
24V
-40 ~ 120OC
DC24V
D4D,
D4DB,
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Thế hoạt động
SVTH: Trần Văn Hoàng
15V hay thấp hơn
Dòng trên xe
20A
Rơ -le Van
Thế trên xe
DC24V
Thế hoạt động
13V hay thấp hơn
2.2.Giới thiệu hệ thống phanh xe Hyundai County.
Hệ thống phanh là một trong những hệ thống hết sức quan trọng góp phần
quyết định đến tính an toàn giao thông, cũng như tính kinh tế, trong việc vận chuyển
đặc biệt là để đảm bảo an toàn giao thông, Theo thống kê của một số quốc gia Châu á
thì trong tai nạn giao thông đường bộ thì nguyên nhân do hư hỏng, trục trặc ở hệ
thống phanh chiếm từ 40 – 45 %. Không những gây thiệt hại lớn về người mà còn
gây thiệt hại lớn về tài sản của nhà nước và công dân, vì vậy ngày 29/05/1995 Chính
phủ ban hành nghị định 36 CP về đảm bảo an toàn giao thông đường bộ và trật tự an
toàn giao thông đô thị, cũng chính vì thế mà hiện nay hệ thống phanh ngày càng
được cải tiến, tiêu chuẩn về thiết kế, chế tạo và sử dụng hệ thống phanh ngày càng
nghiêm ngặt và chặt chẽ hơn. Hệ thống phanh trên ô tô có chức năng giảm tốc độ
chuyển động của xe tới vận tốc nào đó, dừng hẳn hoặc giữ xe ở một vị trí nhất
định.
Hệ thống phanh trên xe Hyundai County bao gồm 3 hệ phanh: Hệ phanh chính
(phanh chân), hệ phanh dừng (phanh tay) và phanh bổ trợ (phanh bằng động cơ).
Hệ phanh chân dẫn động bằng thuỷ lực loại hai dòng có trợ lực chân không, một
dòng dẫn động cầu trước, một dòng dẫn động cầu sau, cơ cấu phanh các cầu kiểu
tang trống. Trên xe được trang bị hệ thống chống bó cứng bánh xe ABS (Anti-lock
Brake System).
Hệ phanh tay có dẫn động cơ khí kiểu cáp, cơ cấu phanh guốc đặt ở trục truyền các
đăng ra cầu sau sau hộp số chính.
Hệ phanh bổ trợ điều khiển bằng điện, sử dụng nguồn chân không và cơ cấu chấp
hành là cánh gió ở ống xả động cơ.
Hệ thống phanh trên ôtô cần đảm bảo các yêu cầu sau:
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
- Có hiệu quả phanh cao nhất ở tất cả các bánh xe nghĩa là đảm bảo quãng
đường phanh ngắn nhất khi phanh đột ngột trong trường hợp nguy hiểm;
- Phanh êm dịu trong mọi trường hợp để đảm bảo sự ổn định chuyển động của
ôtô;
- Điều khiển nhẹ nhàng, nghĩa là lực tác dụng lên bàn đạp hay đòn điều khiển
không lớn;
- Dẫn động phanh có độ nhạy cao;
- Đảm bảo việc phân bố mômen phanh trên các bánh xe phải theo quan hệ để sử
dụng hoàn toàn trọng lượng bám khi phanh ở những cường độ khác nhau;
- Không có hiện tượng tự xiết khi phanh;
- Cơ cấu phanh thoát nhiệt tốt;
- Có hệ số ma sát giữa trống phanh và má phanh cao và ổn định trong điều kiện
sử dụng;
- Giữ được tỉ lệ thuận giữa lực trên bàn đạp với lực phanh trên bánh xe;
- Có khả năng phanh ôtô khi đứng trong thời gian dài.
+ Bố trí chung hệ thống phanh trên khung xe hyundai county
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
1. Bình chân không
phanh chính
SVTH: Trần Văn Hoàng
2. Ống dẫn khí nén
5. Bình chứa dầu
3. Bầu trợ lực chân không 4. Xilanh
6. Phanh trước
7. Bình chia dầu 8. Bộ điều
khiên ABS 9. Van LPS 10. Phanh sau
2.2.Cơ cấu phanh xe Hyundai County
A. Cơ cấu phanh trước ( phanh đĩa )
Cơ cấu phanh trước trên xe Hyudai County là phanh đĩa với bộ trợ lực thủy lực kết
hợp với chân không.
Cấu tạo cơ cấu cơ cấu phanh xe Hyudai County thể hiện trên hình 1.7
Hình 1.7 Cơ cấu phanh trước xe Hyudai County.
1.Bulông dẫn hướng ; 2.Bulông hãm ; 3.ống lót ; 4.Giá đỡ ; 5,6.Chụp cao su ;
7.Vòng hãm ; 8. Cúp pen ; 9.pittông ; 10.Vòng làm kín pittông ; 11.Đường ống
phanh ; 12.Càng phanh ; 13.Má phanh ; 14.Xương má ; 15.Vỏ trong ; 16.Kẹp lò xo
; 17.Vỏ ngoài ; 18.Đĩa phanh ; 19.Mayo bánh xe
Các chi tiết chính của cơ cấu cơ cấu phanh đĩa bao gồm: Đĩa phanh, má
phanh, càng phanh, pit tông cơ cấu phanh đĩa, cúp pen.
Đĩa phanh :dạng đặc được bắt chặt với moayơ bánh xe bằng bu lông. Đĩa
phanh trước xe Hyundai County là tấm thép tròn có đường kính 304 mm và chiều
dày là 30mm.
Má phanh : của cơ cấu cơ cấu phanh đĩa có dạng tấm phẳng hình chữ nhật.
Nó được cấu tạo bởi một xương phanh bằng một tấm thép có chiều dày khoảng
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
2 mm và một tấm má phanh bằng vật liệu ma sát có chiều dày khoảng 8 mm. Má
phanh và xương má được dán với nhau bằng một loại keo đặc biệt và có các ngàm
giữ cố định.
Pit tông phanh không tác dụng trực tiếp vào xương của má phanh mà tác dụng
qua 2 lớp vỏ kim loại có tác dụng chống ồn. Các má phanh được gá lên kẹp lò xo
qua đó liên kết với giá đỡ. Cụm càng phanh ăn khớp trượt với tấm sinh lực bằng
một chốt.
Khi ấn bàn đạp phanh, áp suất dầu sinh ra trong xi lanh phanh chính được
cung cấp tới các xilanh phanh đĩa, và áp suất tăng dần sẽ làm pit tông chuyển đông
ép má phanh.
Càng phanh : là nơi để bố trí các pit tông, các má phanh và một số chi tiết
khác của cơ cấu phanh, nó cũng tham gia vào quá trình phanh xe khi người lái tác
dụng bàn đạp phanh.
Pit tông: cơ cấu phanh đĩa trên xe có đường kính 53.9mm.
Cúp pen có tác dụng ngăn không cho dầu trong xy lanh thoát ra ngoài, đồng
thời có tác dụng tự động điều chỉnh khe hở giữa má phanh và đĩa phanh do tác
dụng đàn hồi của cúp pen.Cúp pen được làm bằng vật liệu cao su đặc biệt nên có
thể làm việc trong môi trường dầu phanh mà không bị trương nở.
Nguyên lý làm việc của cơ cấu phanh đĩa:
Khi phanh người lái tác dụng lên bàn đạp phanh qua thanh đẩy tác dụng lên
pit tông ở xi lanh phanh chính ép dầu đến đường ống và đến xi lanh công tác. Dầu
có áp suất cao sẽ tác dụng lên pit tông ở xi lanh bánh xe, đẩy má phanh bên phải
dịch chuyển sang trái. Đồng thời dầu cũng tác động vào thành của xi lanh bánh xe
qua đó kéo má phanh bên trái dịch chuyển về phía bên phải, hai má phanh đồng
thời ép vào đĩa phanh thực hiện quá trình phanh bánh xe. Sơ đồ nguyên lí dẫn động
cơ cấu phanh đĩa được thể hiện trên hình 1.8
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
Hình 1.8 Sơ đồ nguyên lí làm việc của cơ cấu cơ cấu phanh đĩa.
1- Đĩa phanh ; 2- Má phanh; 3- Pit tông ; 4-Đường ống dầu; 5- Bình chứa
dầu; 6 – Bàn đạp phanh; 7- Lò xo hồi vị bàn đạp phanh; 8- Piton xi lanh phanh
chính; 9- Xi lanh phanh chính; 10- Giá đỡ .
B. Cơ cấu phanh sau
Các chi tiết chính của phanh sau xe được thể hiện trên hình 1.9.
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
Hình 1.9 Các chi tiết của cơ cấu phanh sau xe Hyundai County.
Hình 2.0 Mô phỏng lắp ráp chi tiết
1. Dầu phanh; 2. Guốc phanh; 3. Chốt xoay (hoặc cơ cấu tăng phanh); 4. Má
phanh; 5. Lò xo hồi vị; 6. Xylanh phanh bánh xe (xylanh con); 7. Cơ cấu tăng
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
phanh; 8. Vít xả gió (xả air); 9. Tang trống; 10.11. Chốt và lò xo giữ guốc phanh;
12. Tuy ô dầu phanh
• Nguyên lý hoạt động:
Dưới tác dụng của bàn đạp phanh, dầu phanh trong hệ thống sẽ di chuyển theo các
đường ống dẫn (tuy ô) đến các xylanh phanh bánh xe đẩy cho piston đi ra hai bên
và tác dụng lên guốc phanh, làm guốc phanh ép sát vào bề mặt tang trống thực hiện
việc phanh xe. Khi thôi đạp phanh, dầu được hồi về bình chứa và dưới tác dụng của
lò xo hồi vị sẽ kéo cho guốc phanh trở về vị trí ban đầu. Chốt và lò xo định vị có
tác dụng giữ guốc phanh luôn làm việc ổn định tại vị trí. Cơ cấu tăng phanh có tác
dụng điều chỉnh khe hở giữa má phanh và tang trống khi thực hiện điều chỉnh
phanh giữa các bánh.
-Khe hở giữa guốc phanh và tang phanh là 0,3mm.
-Ở cơ cấu phanh sau trên xe Hyundai County thì với việc bố trí xi lanh bánh xe
như trên, khi các bánh xe sau chuyển động, một bên guốc phanh sẽ là guốc xiết,
một bên guốc phanh sẽ là guốc nhả, theo tính toán thì khi phanh, với cơ cấu phanh
này thì 2/3 lực phanh là do guốc xiết sinh ra, 1/3 lực phanh do guốc nhả sinh ra Các
chi tiết chính của cơ cấu phanh guốc gồm: Tang phanh, guốc phanh, xi lanh bánh xe
và các kết cấu đặc biệt .
Tang phanh trên xe Hyundai County là chi tiết quay cùng với bánh xe, có đường kính
trong là 180mm, chịu lực ép của guốc phanh cùng má phanh từ trong ra nên tang
phanh được đúc bằng thép hợp kim (có thành phần Ni, Mô líp đen, đồng) nên nó có
độ cứng vững lớn, chịu được nhiệt độ cao
- Bộ điều hòa lực phanh trên xe Hyundai County.
Đối với hệ thống phanh nói chung và hệ thống phanh trên xe Hyundai County có
lắp bộ điều hòa lưc phanh hai thông số nói riêng, bốn thành phần quan trọng nhất
chính là dẫn động phanh , cơ cấu phanh, trợ lực phanh và bộ điều hòa lực phanh. Ở
trên ta đã phân tích dẫn động phanh, cơ cấu phanh, trợ lực phanh.
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
Hình 2.1 Bộ điều hòa lực phanh
1- Cụm van điều hòa lực phanh (LSP); 2- Xả khí ; 3- Giá đỡ; 4- Thân van; 5- Lò
xo; 6- Dẫn hướng lò xo; 7- Đai ốc điều chỉnh; 8- Cần xoay; 9- Thanh nối.
*Kết cấu của bộ điều hoà lực phanh.
Sơ đồ bố trí chung và cấu tạo của bộ điều hoà hai thông số trên hệ thống phanh
dầu được mô tả trên hình (Hình 2.2)
Từ xi lanh chính hai dòng loại "tăng đem" một dòng dẫn động trực tiếp ra các xi
lanh bánh xe cầu trước còn một dòng dẫn động qua bộ điều hoà tới các xi lanh bánh
xe cầu sau.
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
SVTH: Trần Văn Hoàng
Hình 2.2. Sơ đồ cẩu tạo của bộ điều h òa hai thông số hệ thống phanh dầu.
1 - Thanh đàn hồi truyền tín hiệu tải trọng; 2, 6 - Đầu nối; 3 - Pittông bộ điều hoà;
4 - Nắp; 5 - ống chặn; 7 - Phớt làm kín; 8 - Bạc đỡ chặn; 9 - Lò xo; 10 - Phớt làm
kín; 11 - Thân bộ điều hoà; 12 - Xi lanh bánh xe sau; 13 - Bàn đạp phanh; 14 - Xi
lanh chính; 15 - Xi lanh bánh xe trước.
Bộ điều hoà bao gồm thân 11 trong đó có lắp pit tông 3 với các lò xo, bạc đỡ
chặn, phớt làm kín và được đậy bởi nắp 4. Trên thân bộ điều hoà có hai lỗ tương ứng
với hai cửa vào và ra của bộ điều hoà. Pit tông 3 được lò xo 9 luôn ép sát lên phía
trên tạo đường lưu thông dầu từ cửa vào sang cửa ra. Ngoài ra pit tông 3 còn chịu
một lực do thanh đàn hồi 1 tác dụng lên. Lực này tuỳ thuộc vào mức tải của ôtô.
Thân bộ điều hoà được lắp cố định trên khung hoặc sàn ôtô, còn một đầu của thanh
đàn hồi 1 được lắp trên dầm cầu sau ôtô. Khi mức tải thay đổi có nghĩa là độ võng
tĩnh của hệ thống treo sau thay đổi do đó thanh đàn hồi 1 sẽ thay đổi lực tác dụng
lên pittông 3.
2.3 Dẫn động phanh, kết cấu phần tử chính
2.3.1 Xy lanh phanh chính.