SKKN một số biện pháp quản lý chỉ đạo công tác thư viện nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thư viện ở trường tiểu học

MỤC LỤC
Phần

Nội dung

Trang

mục
ĐẶT VẤN ĐỀ

1

GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

3

1

Cơ sở lý luận của vấn đề

3

2

Thực trạng của vấn đề

5

3

Các biện pháp đã tiến hành để nâng cao hiệu quả

6

quản lý chỉ đạo công tác thư viện ở trường tiểu học
Tân Đức.
Hiệu quả của SKKN

12

KẾT LUẬN

15

1

Kết luận

15

2

Bài học kinh nghiệm

15

3

Cách sử dụng SKKN

16

4

Đề xuất hướng phát triển SKKN

17

5

Kiến nghị

17

Tài liệu tham khảo

19

4

ĐẶT VẤN ĐỀ
1


Xã hội ngày càng phát triển, nhân loại đang bước vào một nền văn minh
mới với một nền kinh tế mở toàn cầu hóa, sự phát triển của các ngành nghề
kinh tế đem lại những thành tựu to lớn cho đất nước. Cùng với sự phát triển về
kinh tế xã hội, ngành Giáo dục được coi là mội trong những ngành then chốt
được Đảng và nhà nước ta quan tâm hàng đầu nhằm tạo nên những nhân tài cho
đất nước để theo kịp xu hướng mới của quá trình hội nhập toàn cầu. Để thực
hiện mục tiêu trên toàn bộ hệ thống giáo dục nói chung và nhà trường phổ

thông nói riêng có một vai trò và nhiệm vụ vô cùng quan trọng là trực tiếp đào
tạo ra những nguồn nhân lực cho xã hội. Điều đó cho thấy đòi hỏi về nâng cao
chất lượng giáo dục trong các nhà trường phổ thông là một yêu cầu cấp bách
đáp ứng nhu cầu của xã hội trong thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước.
Để nâng cao chất lượng hiệu quả giáo dục trong các nhà trường cần đảm
bảo rất nhiều yếu tố, trong đó có một yếu tố không thể thiếu, đó là hoạt động
của thư viện trường học.
Như chúng ta đã biết thư viện trường phổ thông là một bộ phận cơ sở vật
chất trọng yếu, là trung tâm sinh hoạt văn hóa và khoa học của nhà trường. Thư
viện góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên, bồi dưỡng kiến
thức cơ bản về khoa học, xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu cho học
sinh, tạo cơ sở từng bước thay đổi phương pháp dạy và học. Hoạt động của thư
viện nhà trường góp phần không nhỏ đến chất lượng giáo dục chung của ngành
và riêng của trường. Thư viện không ngừng cung ứng sách, báo, tài liệu đến
bạn đọc mà bạn đọc ở đây không ai khác chính là cán bộ, giáo viên, học sinh
trong toàn trường. Do vậy thư viện có hoạt động tốt hay không đều ảnh hưởng
trực tiếp đến chất lượng giáo dục chung của nhà trường trong suốt quá trình
một năm học.

2


Song trên thực tế, việc quản lí và tổ chức các hoạt động của thư viện
trong nhà trường còn gặp rất nhiều những khó khăn hạn chế như thiếu điều kiện
về cơ sở vật chất, thiếu kinh nghiệm quản lí, chỉ đạo và thiếu các biện pháp tổ
chức hoạt động thư viện có hiệu quả. Vì thế, đặt ra cho người cán bộ quản lý
trường học phải biết tìm tòi, học hỏi, cập nhật cả cơ sở lý luận, kinh nghiệm và
thực tiễn chuyên môn nghiệp vụ. Nói cách khác, vấn đề cấp bách là phải có một
phương pháp trong công tác quản lý chỉ đạo và tổ chức công tác thư viện phù

hợp trong nhà trường phổ thông nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
Từ khi được bổ nhiệm làm cán bộ quản lý, tôi đã tích cực nghiên cứu tìm tòi,
học hỏi về nghiệp vụ quản lý thư viện từ các tài liệu, sách báo, thông tin mạng,
từ kinh nghiệm của những người đi trước, và tham gia lớp bồi dưỡng quản lý
thư viện thiết bị tại trường bồi dưỡng cán bộ quản lý Phú Thọ. Những trăn trở
xung quanh công tác thư viện nhà trường làm thế nào để tổ chức tốt các hoạt
động thư viện để phục vụ hỗ trợ cho công tác dạy học, nâng cao chất lượng
hiệu quả giáo dục, góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục đã thôi thúc tôi tìm ra
cách đổi mới chỉ đạo công tác thư viện nhằm nâng cao chất lượng giáo dục ở
trường tiểu học Tân Đức. Sau khi áp dụng các biện pháp mới, tôi rất phấn khởi
vì bước đầu đã thu được những kết quả đáng khích lệ. Tôi mạnh dạn viết “Một
số biện pháp quản lý chỉ đạo công tác thư viện nhằm nâng cao hiệu quả hoạt
động thư viện ở trường Tiểu học ” với hy vọng bạn bè đồng nghiệp tham
khảo, vận dụng vào công tác quản lý của mình.
Sáng kiến kinh nghiệm này đã được áp dụng tại trường TH Tân ĐứcThành phố Việt Trì và đã góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý, chỉ đạo
các hoạt động thư viện trong nhà trường. Tôi rất mong kinh nghiệm này sẽ giúp
cho các trường bạn có điều kiện tương tự như trường tôi giải quyết được phần
nào những khó khăn về quản lý tổ chức các hoạt động thư viện, từ đó nâng cao
hiệu quả hoạt động thư viện, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.

3


GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận của vấn đề:
Trong những năm gần đây, Đảng và Nhà nước ta ngày càng quan tâm nhiều
hơn đến việc xây dựng và phát triển hệ thống thư viện trường học. Bởi từ lâu
thư viện trường học đã trở thành một bộ phận không thể thiếu trong nhà trường.
Nó là cơ sở vật chất trọng yếu, là trung tâm sinh hoạt văn hoá, khoa học của
nhà trường nhằm mở rộng kiến thức, góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học

của giáo viên, học sinh, xây dựng thói quen tự học cho học sinh, tạo cơ sở từng
bước thay đổi phương pháp dạy và học, đồng thời tham gia tích cực vào việc
bồi dưỡng tư tưởng chính trị, xây dựng nếp sống văn hoá mới cho các thành
viên trong nhà trường.
Nhiều văn bản pháp quy mà Đảng và Nhà nước đã ban hành như Quyết định
số 57/CT, Thông tư 30/TTLB, Quyết định số 201/2001/QĐ-TTg là phương
hướng chỉ đạo quan trọng cho công tác TVTH, tạo điều kiện để phấn đấu xây
dựng TVTH đủ số lượng và đảm bảo chất lượng.
Để triển khai thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước, Bộ Giáo dụcĐào tạo đã ban hành Quyết định 659, Quyết định 61/1998/QĐ-BGD & ĐT, đặc
biệt văn bản mới nhất là Quyết định 01/2003/QĐ/BGD & ĐT ngày 02/01/2003
của Bộ GD&ĐT về việc ban hành quy định tiêu chuẩn thư viện trường phổ
thông. Quyết định đã tạo bước chuyển biến sâu sắc về chất lượng cho sự nghiệp
thư viện trường phổ thông, khẳng định vai trò của thư viện trong việc nâng cao
chất lượng giáo dục, nâng cao hiệu quả đào tạo con người Việt Nam trong thời
kỳ mở cửa và hội nhập.
Quy chế về tổ chức hoạt động thư viện trường phổ thông đã chỉ rõ: Thư viện
trường phổ thông là một bộ phận cơ sở vật chất trọng yếu, trung tâm sinh hoạt
văn hoá và khoa học của nhà trường. Thư viện góp phần nâng cao chất lượng

4


giảng dạy của giáo viên bồi dưỡng kiến thức cơ bản về khoa học và xây dựng
thói quen tự học, tự nghiên cứu cho học sinh, tạo cơ sở từng bước thay đổi
phương pháp dạy và học, đồng thời thư viện tham gia tích cực vào việc bồi
dưỡng tư tưởng chính trị và xây dựng nếp sống văn hóa mới cho các thành viên
của nhà trường. (Quy chế về tổ chức và hoạt động thư viện trường phổ thông Bộ GD&ĐT)
Ngày 17/12/2004 Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có văn bản hướng dẫn thực
hiện các tiêu chuẩn thư viện - các danh hiệu thi đua và qui trình công nhận đối
với các thư viện trường học.

Trong những năm học vừa qua, các văn bản chỉ đạo về kế hoạch nhiệm
vụ năm học của ngành đều đặt vấn đề về vị trí vai trò và tác dụng của thư viện
trường học. Sở GD&ĐT có công văn 2901/HD-SGD&ĐT ngày 25/09/2010 về
hướng dẫn công tác thư viện trường học với nhiệm vụ chung như sau:
- Nâng cao nhận thức của cán bộ giáo viên, học sinh về vị trí và tác dụng
của thư viện trường học.
- Tổ chức chỉ đạo và quản lí khoa học hoạt động thư viện.- Tổ chức thu
hút toàn thể cán bộ giáo viên và học sinh tham gia các hoạt động thư viện.
- Xây dựng củng cố và phát triển hệ thống thư viện trường học đảm bảo
những điều kiện về tài liệu, cơ sở vật chất kĩ thuật nghiệp vụ, đội ngũ cán bộ
thư viện.
Chỉ tiêu 100% các trường tiểu học có phòng thư viện độc lập ở vị trí
thuận lợi dành cho hoạt động thư viện.
Để hoạt động thư viện nhà trường đạt được kết quả đáp ứng với mục tiêu
cần có sự kết hợp giữa nhận thức vai trò nhiệm vụ của công tác thư viện với
điều kiện cơ sở vật chất và kĩ thuật của thư viện, với phương pháp tổ chức hoạt
động của thư viện, người quản lý, nhân viên phụ trách thư viện và sự phối hợp

5


đồng bộ giữa các thành viên trong nhà trường. Đặc biệt là vai trò của người
quản lý, chỉ đạo tổ chức công tác thư viện trong nhà trường.
2. Thực trạng của vấn đề:
Thực hiện chương trình giáo dục 2 buổi/ngày thực sự đã mang lại những
kết quả hết sức phấn khởi cho giáo dục của Thành phố Việt Trì trong những
năm gần đây, chất lượng hiệu quả giáo dục ngày càng được nâng lên rõ rệt.
Nhưng để đáp ứng nhu cầu phòng học cho việc học 2 buổi/ngày, các trường đa
số trong tình trạng thiếu phòng học nên thường tận dụng các phòng chức năng
để làm phòng học, từ đó dẫn đến tình trạng thiếu các phòng chức năng cơ bản,

trong đó có phòng thư viện nhà trường. Trước đây, phòng thư viện thường được
kết hợp với phòng thiết bị dạy học. Các phòng chức năng đó chủ yếu là một cái
kho để chứa sách vở đồ dùng học tập của học sinh. Chính vì vậy, công tác thư
viện trong các nhà trường thường bị xem nhẹ, chưa được coi trọng đúng mức,
vì thế mà hiệu quả hoạt động thư viện còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu
cũng như chưa phát huy được vai trò của thư viện trường học đối với công tác
giảng dạy giáo dục toàn diện cho học sinh trong nhà trường.
Trường Tiểu học Tân Đức là một trường vùng ven thành phố Việt Trì,
nằm trên địa bàn xã Tân Đức, một xã mà người dân đa số làm nghề thuần nông,
đời sống kinh tế xã hội còn gặp nhiều khó khăn, trình độ dân trí còn hạn chế.
Trường có số lượng học sinh và số lớp học ít, cơ sở vật chất nhìn chung đã
tương đối khang trang. Năm học này nhà trường phấn đấu và đã xây dựng
thành công trường chuẩn quốc gia mức độ I vào dịp 20/11/2012. Nhà trường
cũng đã dành một phòng có diện tích tương đối rộng rãi làm phòng thư viện.
Song do thực tế nhà trường thực hiện theo chương trình dạy 2 buổi/ngày nên
thực tế quĩ thời gian để giáo viên đầu tư cho tự nghiên cứu rất hạn hẹp đặc biệt
là đội ngũ giáo viên đều là nữ. Học sinh học cả ngày nhưng không ở bán trú
nên thời gian còn lại để đọc sách ở trường là rất ít bởi chỉ có 20 phút ra chơi

6


giữa giờ thì các em phải hoạt động tập thể bắt buộc như thể dục nhịp điệu, múa
hát tập thể, tranh thủ vệ sinh, lao động...
Với tình hình thực tế đó, trường tiểu học Tân Đức cũng gặp lúng túng về
chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác thư viện. Việc áp dụng những giải pháp
mới đã góp phần nâng cao hiệu quả một cách rõ rệt cho hoạt động của công tác
thư viện trong nhà trường.
3. Các biện pháp đã tiến hành để nâng cao hiệu quả quản lý, chỉ đạo công
tác thư viện ở trường tiểu học Tân Đức:

3.1. Nâng cao nhận thức về vai trò của công tác thư viện trong nhà trường:
Ban lãnh đạo nhà trường phải có nhận thức đúng đắn và đầy đủ về vai trò
của công tác thư viện trong nhà trường, đồng thời nắm rõ các văn bản chỉ đạo
của ngành về công tác này và tuyên truyền, động viên, tác động đến ý thức của
giáo viên, nhân viên và học sinh, cha mẹ học sinh, địa phương có nhận thức
đúng vai trò, tầm quan trọng của công tác thư viện trong nhà trường, để mọi
người cùng có trách nhiệm xây dựng và thực hiện tốt công tác thư viện, góp
phần vào công tác giáo dục toàn diện trong nhà trường. Để làm được điều này,
Ban lãnh đạo phải tham gia học tập, bồi dưỡng, tham khảo tài liệu liên quan
đến công tác thư viện trường học, đồng thời thông qua các cuộc họp cơ quan,
họp chuyên môn, đoàn thể để tuyên truyền cho cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà
trường, đồng thời kết hợp tốt với Đội thiếu niên tiền phong trong nhà trường
tuyên truyền đến các em học sinh, phối kết hợp với chính quyền địa phương,
hội khuyến học xã, hội cha mẹ học sinh tuyên truyền vận động tới toàn thể phụ
huynh trong nhà trường thấy rõ vai trò của công tác thư viện trong nhà trường
từ đó có sự phối hợp, hỗ trợ, ủng hộ cho hoạt động thư viên nhà trường. Đầu
năm học nhà trường triệu tập hội nghị phụ huynh học sinh chung toàn trường
tại hội trường xã, kết hợp với cán bộ phụ trách giáo dục xã làm tốt công tác

7


truyên truyền về kế hoạch nhiệm vụ năm học mới, trong đó có công tác thư
viện nhà trường.
3.2/ Thành lập ban chỉ đạo và tổ công tác thư viện:
Ngay từ đầu năm học, nhà trường thành lập một ban chỉ đạo công tác thư
viện, thiết bị và tổ công tác thư viện. Một đồng chí trong Ban lãnh đạo là tổ
trưởng. Các thành viên trong tổ gồm có nhân viên thư viện, đại diện BCH Công
đoàn, Chi đoàn, Tổng phụ trách, các khối trưởng chuyên môn và đại diện ban
chỉ huy Liên đội.

Quy chế và công tác thư viện, các văn bản chỉ đạo về công tác thư viện
được Hiệu trưởng hoặc phó hiệu trưởng trực tiếp truyền đạt trong Hội nghị nhà
trường và sinh hoạt của tổ công tác thư viện. Công tác thư viện được tuyên
truyền rộng rãi trong nhà trường và xã hội thông qua các hệ thống khẩu hiệu,
qui định nội quy. Đặc biệt nhà trường đã chủ động báo cáo tham luận tại Đại
hội Đảng bộ ở địa phương và qua đó đã trực tiếp tuyên truyền về đọc sách và
hoạt động thư viện của nhà trường. Chuyên đề cụ thể đã được Đảng bộ chính
quyền địa phương hoan nghênh ủng hộ.
Tổ công tác thư viện được phân công cụ thể, rõ việc.
Ban lãnh đạo thực hiện công tác xây dựng kế hoạch, theo dõi chỉ đạo. Kế
hoạch công tác thư viện phải được xây dựng cụ thể, thiết thực, bám sát nhiệm
vụ năm học, phù hợp với tình hình thực tế của nhà trường. Việc lựa chọn các
hoạt động thư viện trong năm học phải được cân nhắc sao cho thực sự thiết
thực, khả thi và có hiệu quả hỗ trợ giáo dục.
Vai trò của nhân viên thư viện phải được coi trọng. Nhân viên thư viện
phải tự học, nghiên cứu tài liệu chỉ thị thông tư hướng dẫn nắm chắc nghiệp vụ
thư viện để thực hiện một cách khoa học và có bài bản. Nhà trường đã đào tạo
đồng chí nhân viên thư viện về tin học để vừa quản lí tuyên truyền, vừa hỗ trợ

8


cho giáo viên thiết kế các giáo án điện tử, xây dựng chuyên đề của trường khi
có nhu cầu.
Các đoàn thể trong nhà trường là lực lượng hỗ trợ tuyên truyền hưởng
ứng các yêu cầu của Ban lãnh đạo đặt ra.
Các Khối trưởng chuyên môn tham gia để tuyên truyền cho giáo viên,
học sinh đọc sách và hoạt động thư viện. Ngoài ra tham mưu cho nhân viên
thư viện thực hiện công tác thư viện bám sát với yêu cầu chương trình của
chuyên môn.

3.3/ Đầu tư xây dựng cơ sở vật chất cho thư viện:
BGH phải làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục huy động các nguồn lực
để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trang thiết bị cho thư viện. Nhờ đó, nhà
trường luôn nhận được sự hỗ trợ ủng hộ về vật chất của phụ huynh học sinh,
của hội khuyến học xã và một số doanh nghiệp trên địa bàn để xây dựng và duy
trì hoạt động thư viện.
Năm học 2012 - 2013, trường đã dành 1 phòng thoáng mát, rộng rãi với
diện tích một phòng trên 60m2. Phòng thư viện được trang bị sắp xếp khoa học,
kho thư viện, tủ sách, giá sách được qui định theo từng chủng loại.
Phòng thư viện được trang bị máy tính xách tay và nối mạng với phòng
tin học.
Hàng năm, tìm hiểu nhu cầu đọc sách, tài liệu của giáo viên thông qua
khối chuyên môn để bổ sung tài liệu về kiến thức khoa học giáo dục, phương
pháp dạy học, kiến thức phổ thông và nội dung sách giáo khoa, tài liệu bồi
dưỡng nâng cao kiến thức cho giáo viên, học sinh. Tài liệu giảng dạy của giáo
viên, sách tham khảo, truyện đọc cho học sinh được đầu tư tập trung (mua mới
hoặc bổ sung) 2 lần/ năm học, mỗi một năm đầu tư hàng chục triệu đồng.

9


Cuối năm học đảm bảo cho học sinh có sách giáo khoa năm học mới.
Trường thường tổ chức tuyên truyền và mua sách giáo khoa cho học sinh, các
thủ tục hành chính được thực hiện công khai, nghiêm túc, được phụ huynh ủng
hộ. Vì vậy hàng năm trên 90% học sinh tham gia mua sách giáo khoa theo đăng
kí với phòng giáo dục và công ty phát hành sách của nhà xuất bản giáo dục,
đảm bảo học sinh có sách chuẩn, sách chính thống để học tập. Một tỉ lệ nhỏ học
sinh không có điều kiện mua sách giáo khoa, để đảm bảo quyền lợi cho việc
học tập của học sinh cuối năm học Tổ thư viện tổ chức phát động học sinh ủng
hộ sách giáo khoa vào cuối năm học, sau đó vào đầu năm học mới cho học sinh

nghèo mượn sách giáo khoa để học tập.
3.4/ Chỉ đạo tổ chức có hiệu quả các hoạt động của thư viện:
3.4.1. Chỉ đạo hoạt động của nhân viên phụ trách thư viện:
* Hàng tháng nhân viên thư viện tuyên truyền về sách cho giáo viên và
học sinh. Tổ chức giới thiệu sách thông qua các bảng tin ở phòng Hội đồng nhà
trường - chỗ nhiều người qua lại quan tâm. Sách giới thiệu được viết tóm tắt
nội dung sách để thông báo tới từng thành viên trong nhà trường.
* Làm thư mục sách tham khảo để giới thiệu theo các khối lớp và theo
môn như thư mục sách tham khảo môn Toán, Tiếng Việt... khối 4, khối 5 và thư
mục theo các chủ đề lớn.
* Vào dịp các ngày lễ lớn, các phong trào cần phát động, bảng tin thư
viện điểm sách theo chủ đề để giới thiệu cho giáo viên quan tâm như: Chủ đề
Hồ Chí Minh, chủ đề 30/04, Chủ đề ngày nhà giáo Việt Nam 20/11...
* Kết hợp với tổng phụ trách giới thiệu sách, tổ chức các hoạt động ngoại
khoá vào thứ hai hoặc thứ sáu hàng tuần.
Hưởng ứng cuộc vận động "Học tập tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh",
thư viện tổ chức giới thiệu tới cả giáo viên và học sinh về các cuốn sách "Bác

10


Hồ kính yêu", "Kể chuyện về Bác Hồ", "Bông sen vàng", "Hồ Chí Minh với sự
nghiệp giáo dục". Thư viện tổ chức thi kể chuyện về Bác Hồ, trao đổi về các
bài học, tấm gương của Bác qua các câu chuyện ngắn trong cuốn "Bác Hồ kính
yêu". Hoạt động được diễn ra nghiêm túc có tác dụng giáo dục cao. Nhà trường
trao giải cho các tiết mục đạt kết quả tốt. Ngoài ra, phát động các em học sinh
cả trường cùng tìm hiểu về Bác thông qua tìm kiếm thông tin, ảnh về Bác Hồ
để trưng bày triển lãm tại bảng tin của nhà trường.
* Tổ chức các hoạt động ngoại khoá hoặc kết hợp với các tiết hoạt động
tập thể như đố vui, giải ô chữ, thi sáng tác thơ văn, ca dao, tục ngữ theo chủ đề.

Thi kể chuyện theo sách, tổ chức ngày hội sách, hội chợ sách...
* Việc sắp xếp giá sách, tủ sách phải khoa học, có mục lục cập nhật mã
số sách được làm thường xuyên, lên dữ liệu trên máy tính, được thông báo
công khai mục lục sách tạo điều kiện rất thuận lợi cho giáo viên khi cần nghiên
cứu một cuốn sách, dễ tìm, dễ thấy.
* Để thực hiện tốt yêu cầu kỉ cương trong quản lí, thực chất trong đánh
giá, nhà trường tập trung xây dựng tủ sách pháp luật. Các văn bản chỉ đạo của
nhà nước liên quan tới giáo dục, các văn bản chỉ đạo của ngành, các hệ thống
văn bản qui chế chuyên môn, nội qui của nhà trường, các văn bản kế hoạch
thông tin được lưu trữ công khai tại phòng thư viện để cán bộ giáo viên nắm
vững và thực hiện nghiêm túc.
3.4.2. Chỉ đạo hoạt động của tổ chuyên môn, của giáo viên:
- Khối trưởng chuyên môn kết hợp thư viện tổ chức hàng tháng các
chuyên đề do yêu cầu thực tế đặt ra được tổ chức hàng tháng. Nội dung các tiết
chuyên đề thường được ứng dụng CNTT. Nhân viên thư viện đã được đào tạo
về CNTT nên cùng giáo viên soạn giáo án điện tử kết hợp các phần mềm để bài
giảng chuyên đề được hấp dẫn, tiết học trở nên sinh động.

11


- Bước đầu xây dựng được kho thư viên điện tử bao gồm tư liệu về sáng
kiến kinh nghiệm, các giáo án điện tử do giáo viên tự soạn giảng và sưu tầm
được.
- Chỉ đạo soạn kế hoạch giảng dạy, giáo án điện tử cập nhật, bám sát
chương trình giảng dạy, sách giáo khoa.
- Chỉ đạo các tổ khối chuyên môn tổ chức Hội thảo để trình bày về nội
dung, hình thức, những ưu điểm tồn tại về chương trình sách giáo khoa từ lớp 1
đến lớp 5.
- Phân lịch đọc sách cho giáo viên cơ bản khi khi trống tiết dạy các bộ

môn chuyên biệt. Thời gian giáo viên được xếp lịch thông báo tại Phòng thư
viện của giáo viên.
- Chỉ đạo Thư viện kết hợp với phòng Tin học tạo điều kiện cho giáo
viên đọc tin tức trên mạng Internet và tổ chức tự học và thời gian mà giáo viên
có tiết trống.
3.4.3. Chỉ đạo hoạt động của học sinh:
- Phát hành thẻ thư viện đến từng học sinh.
- Các giờ ra chơi hàng tuần thư viện phân lịch đọc sách tại thư viện. Lịch
này được thông báo cho các giáo viên chủ nhiệm và học sinh các lớp biết rõ.
Để học sinh chủ động đọc sách báo theo sự hướng dẫn quản lí của giáo viên
chủ nhiệm và nhân viên thư viện tại phòng đọc của học sinh.
- Tổ chức đưa sách về thư viện góc lớp hàng tuần để các em đọc sách
ngay tại lớp trong các tiết tự học và sinh hoạt tập thể. Tổ chức phong trào xây
dựng tủ sách dùng chung trong thư viện để học sinh đem sách đến trao đổi
nhằm làm phong phú thêm tủ sách nhà trường.

12


- Kết hợp với Đội TNTP Hồ Chí Minh thực hiện tổ chức cho học sinh
tham gia tự nguyện mua báo Đội, tuyên truyền báo Đội và hưởng ứng phong
trào "Đọc và làm theo báo Đội"
- Tổ chức câu lạc bộ về văn hoá do giáo viên trường hướng dẫn học sinh
tự học, tự nghiên cứu theo tài liệu tham khảo nâng cao kiến thức cho học sinh
khối 4, 5 là tiền đề chọn đội tuyển học sinh giỏi tham gia thi Thành phố, thi
Tỉnh…
3.5: Tăng cường công tác kiểm tra đánh giá các hoạt động thư viện:
- Kiểm kê theo định kì mỗi tháng 1 lần, có đánh giá, báo cáo cụ thể số
lượng mượn trả sách, số sách phát sinh, số sách bị hư hỏng cần thay thế bổ
sung… để có sự điều chỉnh kịp thời.

- Kiểm tra việc bố trí kho sách: khoa học, dễ tìm, dễ lấy, việc bảo quản
kho sách, các loại hồ sơ, sổ sách để theo dõi hoạt động của thư viện.
- Kiểm tra đánh giá hoạt động của tổ công tác thư viện. Hàng tháng tổ
thư viện họp và đánh giá hiệu quả hoạt động thư viện của từng thành viên, kịp
thời khen thưởng những cá nhân tích cực trong hoạt động thư viện.
- Đánh giá thư viện theo chuẩn và theo yêu cầu của từng bộ phận, từng
cá nhân, có kế hoạch xây dựng cho những năm tiếp theo.
4. Hiệu quả của SKKN:
Nhờ áp dụng sáng kiến kinh nghiệm mà thư viện nhà trường đã được đầu
tư xây dựng đảm bảo tiêu chuẩn về cơ sở vật chất, huy động được nguồn vốn
đáng kể, mua sắm được nhiều đầu sách và trang thiết bị phục vụ công tác thư
viện. Hoạt động thư viện phong phú hơn, qua đó góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục toàn diện trong nhà trường và nhất là nâng cao nhận thức của cán bộ
quản lý, của giáo viên về công tác thư viện trường học. Tỉ lệ giáo viên, học
sinh tham gia đọc sách và nghiên cứu tài liệu tăng cao. Nhờ đó, chất lượng giáo
13


dục toàn diện được tăng lên đáng kể. Công tác huy động vốn bằng xã hội hóa
giáo dục cũng đã phần nào giảm bớt gánh nặng tài chính cho nhà trường. Số
lượng vốn huy động được để bổ sung cơ sở vật chất và lượng sách cho thư viện
cụ thể như sau:
Số vốn
Năm học

Số sách được bổ sung hàng năm

huy
động

T/S

SGK

STK

SNV

Truyện

được

TN

2010 - 2011

1 250 000

145

50

25

20

50

2011 - 2012

2 450 000

180

60

20

25

75

2012 - 2013

4 200 000

255

80

45

40

90

Thư viện đã thu hút được đông đảo cán bộ, giáo viên, nhân viên và học
sinh đến với thư viện với số liệu cụ thể như sau:
Bạn đọc

Tỉ lệ bạn đọc năm

Tỉ lệ bạn đọc năm

Tỉ lệ bạn đọc năm

CB, GV,

2010-2011
75%

2011 - 2012
90%

2012- 2013
100%

NV
HS

55%

70%

85%

Nhờ làm tốt công tác thư viện mà chất lượng giáo dục của nhà trường
không ngừng được nâng lên trong mấy năm gần đây. Số học sinh yếu giảm
đáng kể, số học sinh khá giỏi tăng lên. Năm học 2011-2012 nhà trường đạt
100% học sinh lên lớp thẳng, không có học sinh yếu. Nhất là số giáo viên giỏi,

học sinh giỏi cấp thành phố tăng lên hàng năm cả về số lượng lẫn chất lượng.

14


Đặc biệt là năm học 2012-2013, nhà trường có học sinh giỏi cấp Tỉnh, cấp quốc
gia môn Tiếng Anh qua internet.
Việc áp dụng SKKN có hiệu quả đem lại ý nghĩa thiết thực cho công tác
thư viện trong nhà trường. Công tác thư viện được coi trọng đã góp phần vào
chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường.
Thư viện đã được đầu tư huy động mua sắm đầy đủ đầu sách, bổ sung đa
dạng các loại sách báo cần thiết phục vụ công tác dạy học và giáo dục và làm
giàu cho thư viện trường học, qua đó nâng cao ý thức của giáo viên, học sinh
như ý thức ham đọc sách báo, ham học hỏi, chịu khó nghiên cứu để nâng cao
năng lực chuyên môn của giáo viên và nâng cao chất lượng toàn diện của học
sinh.
Thư viện giữ vững thư viện Chuẩn 01 đem lại niềm vui, niềm tự hào,
khích lệ giáo viên, học sinh tham gia nhiệt tình các hoạt động của thư viện.
Công tác xã hội hóa giáo dục được thực hiện tốt, tạo sự gắn bó đoàn kết
giữa tập thể sư phạm, giữa gia đình và nhà trường, các ban ngành đoàn thể
trong và ngoài nhà trường, tạo nên sức mạnh nội lực, ngoại lực cho công tác
giáo dục của nhà trường.
Giảm bớt gánh nặng tài chính cho nhà trường, góp phần khắc phục khó
khăn về tài chính mà rất nhiều trường đang gặp phải.

15


KẾT LUẬN:
1. Kết luận:

Thư viện trường tiểu học là một bộ phận thiết yếu trong các nhà trường
tiểu học, góp phần nâng cao nhận thức tư tưởng và năng lực chuyên môn của
cán bộ giáo viên, năng lực học tập của học sinh. Là người quản lý nhà trường
cần có nhận thức đầy đủ, đúng đắn về vị trí, vai trò, chức năng nhiệm vụ của
công tác thư viện đối với công tác giáo dục trong nhà trường.
Hoạt động chủ yếu của giáo viên và học sinh trong nhà trường phổ thông
là giảng dạy và học tập. Cả hai hoạt động này đều phải sử dụng công cụ sách
báo. Sách báo chỉ có thể phát huy được tác dụng tích cực của nó trên cơ sở tổ
chức công tác thư viện. Thư viện góp phần quyết định chất lượng và không
ngừng nâng cao năng lực giảng dạy của giáo viên, mở rộng kiến thức và xây
dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu cho học sinh, đồng thời tham gia tích cực
vào việc bồi dưỡng tư tưởng chính trị và xây dựng nếp sống văn hóa trong nhà
trường. Vì vây, quản lý tốt công tác thư viện trong nhà trường nhằm thỏa mãn
nhu cầu sách báo cho giáo viên và học sinh là một yêu cầu khách quan không
thể thiếu được. Do vậy, người quản lý phải thực sự năng động, sáng tạo, tìm ra
những giải pháp mới để chỉ đạo, tổ chức tốt các hoạt động thư viện nhằm nâng
cao hiệu quả giáo dục trong nhà trường.
2. Bài học kinh nghiệm:
* Hoạt động thư viện phải được coi là một hoạt động thường xuyên
mang tính tự giác và xã hội hoá rất cao. Trước hết cần có sự nhận thức đúng
đắn về vai trò của công tác thư viện trong nhà trường, sự quan tâm của Ban
lãnh đạo và sự đồng tình ủng hộ của các tổ chức trong nhà trường xây dựng kế
hoạch đầu tư điều kiện cơ sở vật chất, tài liệu sách báo. Tuyên truyền cho sự

16


cần thiết cập nhật thông tin bổ sung kiến thức thực tế vào công việc giảng dạy
hàng ngày.
* Lập kế hoạch cụ thể và có những biện pháp tập trung chỉ đạo, quản lý

tốt hoạt động của tổ công tác thư viện trong nhà trường.
* Nhân viên thư viện thật sự nắm được nghiệp vụ chuyên môn, say mê
đọc nghiên cứu để tuyên truyền giới thiệu và tham mưu cho Ban lãnh đạo thực
hiện kế hoạch đã đề ra. Tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên, học sinh được
đọc sách, được tham gia các hoạt động của thư viện..
* Trong giai đoạn hiện nay, nhân viên thư viện cần có trình độ tin học để
cùng giáo viên nghiên cứu thực hiện ý đồ nội dung bài dạy khi áp dụng công
nghệ thông tin.
* Gắn hoạt động thư viện với các hoạt động sinh hoạt chuyên đề ở tổ
nhóm chuyên môn để nâng cao nghiệp vụ, phương pháp giảng dạy và khả năng
tự bồi dưỡng của mỗi thành viên trong tổ.
* Làm tốt công tác xã hội hóa để huy động nguồn lực xây dựng thư viện
đáp ứng theo quy định thư viện chuẩn, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác thư
viện trong nhà trường.
3. Cách sử dụng SKKN:
Sáng kiến kinh nghiệm này được áp dụng cho những năm học tiếp theo
nên việc vận dụng áp dụng các giải pháp trong sáng kiến phải thực sự linh hoạt,
sáng tạo, phù hợp với tình hình thực tế ở từng vùng, từng trường…
Trên cơ sở các giải pháp đã có vận dụng vào điều kiện thực tế để phát
triển thêm nhiều giải pháp mới theo hướng tích cực, đồng bộ, cùng trao đổi
kinh nghiệm giữa các đơn vị để phát huy lợi ích tối đa của sáng kiến.

17


Khi áp dụng sáng kiến không nhất thiết phải thực hiện đủ quy trình, biện
pháp đã nêu mà có thể vận dụng linh hoạt tùy vào từng điều kiện cụ thể của
từng trường sao cho phù hợp và có hiệu quả.
4. Đề xuất hướng phát triển sáng kiến kinh nghiệm:
Sáng kiến kinh nghiệm trên sau khi đã áp dụng vào thực tế đã đem lại

kết quả tương đối khả quan về mặt nhận thức, hiệu quả giáo dục và kinh tế do
vậy cần nghiên cứu thật kĩ khi áp dụng để chọn lựa áp dụng những biện pháp
cho phù hợp, đem lại hiệu quả cao nhất. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện
không tránh khỏi những thiếu sót, vì vậy cần tiếp tục tìm tòi những biện pháp
mới tích cực hơn, phù hợp với sự phát triển chung của ngành giáo dục và của
xã hội hiện đại đang trên đà phát triển.
5. Kiến nghị:
* Hằng năm, Sở giáo dục, phòng giáo dục đào tạo tăng cường mở lớp bồi
dưỡng về công tác quản lý thư viện và các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ
phụ trách thư viện vào dịp hè để trang bị nhận thức, kỹ năng nghiệp vụ cho cán
bộ, nhân viên phụ trách thư viện, tao điều kiện để học làm tốt nhiệm vụ được
giao, đem lại hiệu quả giáo dục cao hơn.
* Đề nghị tuyển công chức nhân viên thư viện trong biên chế để họ yên
tâm với công việc nghiệp vụ và thường xuyên được đào tạo sinh hoạt để nâng
cao nghiệp vụ và sinh hoạt các chuyên đề theo sự chỉ đạo hướng dẫn từ các cơ
quan quản lí giáo dục.
* Cung cấp và tập huấn sử dụng phần mềm ứng dụng công nghệ thông
tin trong công tác thư viện một cách đồng bộ, khoa học.
* Cán bộ quản lý nhà trường cần thực sự năng động, dám nghĩ dám làm,
biết tìm tòi sáng tạo trong công tác, xây dựng kế hoạch một cách khoa học, bài
bản, thu thập và sử lý thông tin kịp thời, chính xác.

18


* Đội ngũ giáo viên: Cần chủ động, tích cực hơn trong việc tự học, tự
nghiên cứu và phối hợp chặt chẽ với thư viện để tổ chức tốt các hoạt động của
thư viện theo kế hoạch năm học.
Tân Đức, ngày 23 tháng 4 năm 2013.
Người viết:

Hoàng Thị Thu Hằng

19


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Luật giáo dục.
2. Các văn bản: Quyết định, tiêu chuẩn, hướng dẫn về hoạt động thư viện
trường học của Bộ GD&ĐT và Sở GD&ĐT Phú Thọ, PGD Việt Trì.
3. Tài liệu Chuyên đề Thư viện trường học.
4. Kế hoạch năm học, kế hoạch công tác thư viện năm 2012-2013 của trường
TH Tân Đức.
5. Tài liệu chương trình bồi dưỡng “ Công tác quản lý thiết bị, thư viện, tài
chính và kiểm tra nội bộ trường Tiểu học – Trường CBQL Phú Thọ.

20


NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ CỦA HĐKH CẤP TRƯỜNG
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................

NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ CỦA HĐKH CẤP THÀNH PHỐ:
...............................................................................................................................

...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................

21