SKKN sáng kiến : Giải pháp để nâng cao chất lượng dạy và học phân môn vẽ trang trí

THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN

1.Tên sáng kiến : Giải pháp để nâng cao chất lượng dạy và học phân môn vẽ
trang trí
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Môn Mĩ Thuật7.
3. Tác giả :
Họ và tên: Lê Văn Huy

Nam

Ngày tháng năm sinh: 05 – 10 – 1985
Trình độ chuyên môn : CĐS P Mĩ Thuật.
Chức vụ, đơn vị công tác : Giáo viên trường THCS Thanh Thuỳ
Điện thoại : 0965632499
4. Đồng tác giả ( nếu có )
Họ và tên:
Ngày tháng năm sinh:
Trình độ chuyên môn :
Chức vụ, đơn vị công tác :
Điện thoại :
5. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến:
Tên dơn vị :
Địa chỉ :
Điện thoại :
6. Đơn vị áp dụng sáng kiến lần đầu: Trường THCS Thanh Thuỳ
7. Thời gian áp dụng sáng kiến lần đầu : Năm học 2017 – 2018.

1


PHẦN I: MỞ ĐẦU

I. Lí do chọn đề tài
Thế kỉ XXI, Công nghệ thông tin và truyền thông phát triển đã đem lại
nhiều giá trị cho quá trình giảng dạy và học tập. Trên thế giới, các chính sách
mới về đổi mới giáo dục được xây dựng dựa trên tiền đề và triển vọng của tích
hợp công nghệ thông tin một cách có hiệu quả vào dạy học. Ở Việt Nam, việc
ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục cũng đang được triển khai tích
cực. Các nhà giáo dục được khuyến khích ứng dụng công nghệ thông tin hợp lý
ở tất cả các lớp và các môn học.
Năm học 2016 – 2017 tiếp tục là năm học đẩy mạnh việc ứng dụng công
nghệ thông tin nhằm đổi mới phương pháp dạy và học theo hướng giáo viên tự
tích hợp công nghệ thông tin vào từng môn học thay vì học trong môn tin học
Phân môn Vẽ trang trí là một trong bốn phân môn của môn Mĩ thuật góp
phần tác động trực tiếp đến việc giáo dục thẩm mĩ cho học sinh. Trong chương
trình học của Trung học cơ sở, học sinh được học những khái niệm cơ bản về
màu sắc, được học trang trí cơ bản và xuyên suốt cả bốn khối học là trang trí
ứng dụng gắn liền với cuộc sống của các em trong ®ã líp 7 cã rÊt nhiÒu
bµi trang trÝ hay vµ ®Æc s¾c.
Trong quá trình dạy học môn Mĩ thuật khèi 7, tôi nhận thấy việc dạy và
học còn nhiều hạn chế, kết quả học tập phân môn Vẽ trang trí chưa được tốt.
Phân môn Vẽ trang trí là một phân môn quan trọng và có tác động trực tiếp đến
giáo dục thẩm mĩ và nhận thức của các phân môn khác.
Là một giáo viên dạy môn Mĩ thuật, tôi luôn luôn suy nghĩ, tìm tòi những
phương pháp dạy học có hiệu quả, tìm ra những giải pháp tốt, áp dụng phù hợp
với học sinh để việc dạy và học môn Mĩ thuật nói chung và phân môn Vẽ trang
trí nói riêng đạt hiệu quả cao.
Chính vì vậy, tôi đã tìm hiểu và nghiên cứu đề tài: “ Giải pháp để nâng cao
chất lượng dạy và học phân môn vẽ trang trí môn Mĩ thuật ở khèi 7"
II. Điểm mới của sáng kiến
1.Mục đích
Đề xuất một số giải pháp để nâng cao chất lượng dạy và học phân môn Vẽ

trang trí cho häc sinh khèi 7 góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Mĩ
thuật.
2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu thực trạng dạy và học phân môn Vẽ trang trí ë khèi 7 của
trường THCS .
2


- Đưa ra được một số giải pháp để nâng cao chất lượng dạy và học phân môn
Vẽ trang trí ở khèi 7 trường THCS .
- Tiến hành thực nghiệm để chứng minh được rằng một số giải pháp đó là tối
ưu để khắc phục thực trạng và nâng cao chất lượng dạy học phân môn Vẽ trang
trí ở khèi 7 trường THCS .
3. Đối tượng , phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng: toàn bộ học sinh khèi 7 trường THCS .
- Phạm vi nghiên cứu: nghiên cứu trong phạm vi phân môn Vẽ trang trí ở
khèi 7 trường THCS .
4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lí luận: đọc những tài liệu liên quan đến dạy học,
môn Mĩ thuật, phân môn Vẽ trang trí…
- Phương pháp điều tra: xây dựng phiếu điều tra trước và sau khi tiến hành thực nghiệm để
xem thái độ và nhận thức của học sinh như thế nào đối với phân môn Vẽ trang trí

Stt

Nội dung câu hỏi

Trả lời

1

Em có thích học phân môn Vẽ ……………………………………..
trang trí không?
……………………………………..

2

Em có hiểu nội dung bài học không? ……………………………………..

3

Bài thực hành của em xếp loại ……………………………………..
nào ?(đạt hay chưa đạt)
…………………………………….

- Phương pháp phân tích, tổng hợp: phân tích và tổng hợp được những ưu,
nhược điểm của việc dạy học phân môn Vẽ trang trí ở trường THCS để đề ra
những giải pháp khắc phục những nhược điểm đó.
- Phương pháp thực nghiệm: Vận dụng dạy thử mỗi khối một bài ở các lớp, áp
dụng những giải pháp đã đề ra xem kết quả dạy học có tốt hơn không.
- Phương pháp so sánh và chứng minh:
+ So sánh kết quả trước và sau khi tiến hành thực nghiệm áp dụng các giải
pháp đã đề ra.
+ Chứng minh một số giải pháp đưa ra áp dụng nhằm nâng cao chất lượng dạy
học phân môn Vẽ trang trí ở trường THCS đã thành công.
- Nhóm phương pháp thống kê: Thống kê bằng biểu bảng. Tính phần trăm nhằm
đánh giá thực trạng và thấy được hiệu quả của việc áp dụng một số giải pháp để
nâng cao chất lượng dạy và học phân môn Vẽ trang trí.

3

5. Hiệu quả của đề tài.Giúp cho giáo viên lựa chọn được phương pháp thích
hợp hướng dẫn cho học sinh làm bài và cũng có thể từ quá trình hướng dẫn phát
hiện ra những phương pháp thực hiện hiệu quả cao hơn.
PHẦN II: NỘI DUNG SÁNG KIẾN
I. Tìm hiểu thực trạng của việc dạy và học môn Mĩ thuật nói chung và phân
môn Vẽ trang trí nói riêng ở trường THCS
1.1. Quan điểm, nhận thức , vai trò của môn Mĩ thuật trong nhà trường.
1.1.1. Ban giám hiệu
Thấy được vai trò của môn Mĩ thuật ở trường THCS không chỉ là vẽ mà lấy
hoạt động mĩ thuật để nâng cao hiểu biết cho học sinh giúp các em có thêm kiến
thức, kỹ năng trong quá trình hoàn thiện nhân cách Đức-Trí- Thể - Mĩ - Lao nên
Ban giám hiệu luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để việc dạy và học môn Mĩ
thuật đạt được kết quả cao.
1.1.2. Giáo viên và học sinh trong nhà trường.
- Quan điểm của giáo viên đối với môn Mĩ thuật: nhiều giáo viên cho rằng
đó là môn phụ nên chưa thực sự có cách nhìn nhận đúng về bộ môn. Môn Mĩ
thuật giúp phát huy trí tưởng tượng, sáng tạo , làm giàu cảm xúc thẩm mĩ cho
học sinh trên cơ sở cung cấp kiến thức và rèn luyện kĩ năng cơ bản về vẽ. Từ
những kiến thức kĩ năng cơ bản đó học sinh có khả năng cảm thụ được vẽ đẹp
của thiên nhiên và cuộc sống xung quanh qua những hình tượng được khái quát
hoá, điển hình hoá bằng ngôn ngữ đặc trưng của hội hoạ là hình mảng, đường
nét, màu sắc đậm nhạt được bố cục theo nguyên tắc của nghệ thuật trang trí. Qua
đó giúp cho học sinh biết vận dụng kiến thức vào thực tiển cuộc sống và các
môn khác ở trường phổ thông.
- Quan điểm, nhận thức, vai trò của học sinh đối với môn Mĩ thuật đối với
môn Mĩ thuật nói chung và phân môn Vẽ trang trí nói riêng.
Nhiều em có năng khiếu thì rất thích môn Mĩ thuật nhưng có những em
không thích môn Mĩ thuật do nhiều lí do như: không có năng khiếu, môn Mĩ

thuật chỉ là môn phụ...Điều đó làm ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả dạy và học
tập môn Mĩ thuật nói chung và phân môn Vẽ trang trí nói riêng.
1.1.3. Phụ huynh
Mĩ thuật là một môn học mới nên có nhiều phụ huynh chưa hiểu rõ về bộ
môn này và cho rằng đó là môn phụ nên chưa coi trọng, chưa quan tâm tạo điều
kiện thuận lợi cho con em mình học, đồ dùng học tập chuẩn bị chưa đầy đủ, điều
đó làm ảnh hưởng đến tâm lí, chất lượng và hiệu quả học tập.
1.2. Cơ sở vật chất:
- Chưa có phòng bộ môn riêng dành cho môn Mĩ thuật.
4


- Mẫu vật, tranh ảnh còn ít. Đặc biệt là mẫu vật thật để giới thiệu trong các bài
học Vẽ trang trí như: lọ hoa, bìa lịch, đĩa tròn...
- Chưa có các thiết bị , đồ dùng dạy học như: bục để vật mẫu, vải nền... Giáo
viên chưa sưu tầm nhiều mẫu vật trang trí...
1.3. Thực trạng của việc dạy học phân môn Vẽ trang trí ở trường THCS .
Giáo viên được đào tạo cơ bản, chính quy và còn trẻ nên có sự nhiệt tình ,
yêu nghề. Là một giáo viên vừa mới ra trường nên được đào tạo và lĩnh hội các
phương pháp dạy học mới phù hợp và hiệu quả hơn. Tuy nhiên tuổi nghề còn ít
nên kinh nghiệm vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học chưa đạt kết quả
cao, chưa áp dụng Công nghệ thông tin vào trong giảng dạy nên chưa tạo được
hứng thú cho học sinh. Do đó, hiệu quả của việc dạy học chưa cao, học sinh
chưa có hứng thú nhiều với phân môn Vẽ trang trí, kết quả học tập chưa cao.
II. Một số giải pháp để nâng cao chất lượng dạy học phân môn Vẽ trang
trí ở trường THCS .
2.1. Tìm hiểu nội dung chương trình phân môn Vẽ trang trí ở trường THCS
- Các phân môn của môn Mĩ thuật được sắp xếp xen kẽ nhau hợp lí giúp học
sinh dễ hiểu, dễ theo dõi bài học...
- Phân phối chương trình 1 tiết / tuần . Cả năm học có 35 bài. Mỗi bài 1 tiết = 45

phút. Trong đó phân môn Vẽ trang trí có: 8 tiết: chủ yếu học về trang trí ứng
dụng.
Với sự phân phối chương trình như vậy tương đối là hợp lí cho việc dạy và học.
2.2. Những phương pháp dạy học phân môn Vẽ trang trí ở trường THCS.
* Phương pháp quan sát.
- Phương pháp quan sát có một vai trò quan trọng đối với phân môn vẽ trang
trí, sử dụng phương pháp này học sinh được quan sát tìm hiểu đối tượng, tìm ra
vẻ đẹp của đối tượng từ đó có tính chọn lọc tạo điều kiện cho bài vẽ trang trí đẹp
hơn. Học sinh củng có thể quan sát những công trình kiến trúc, những sản phẩm
mĩ thuật ứng dụng, những bài trang trí cơ bản đến phức tạp, để có cách nhận
xét, đánh giá, cảm nhận được tính thẩm mĩ. Từ đó học sinh có kinh nghiệm để
làm bài hoặc vận dụng bài trang trí đã học vào thực tế cuộc sống.
- Giáo viên phải có sự hướng dẫn cụ thể cách quan sát, phân tích các sản phẩm
mĩ thuật về bố cục, đường nét, màu sắc… để học sinh có được phương pháp quan
sát tốt, góp phần hình thành tính thẩm mĩ, trong cách cách nhìn nhận đánh giá cho
học sinh. Học sinh phải có được kĩ năng quan sát mọi sự vật hiện tượng xung
quanh để nắm bắt được đặc điểm, giúp cho trí tưởng tượng được phát triển phong
phú, làm tăng cảm xúc thẩm mĩ, tránh phảm ánh sai lệch hiện thực cuộc sống.
Thông qua quan sát, nhận xét góp phần hình thành thị hiếu thẩm mĩ cho học sinh ,
phát huy tính sáng tạo và bồi dưỡng tình cảm trân trọng cái đẹp.
5


- Phương pháp quan sát thường được áp dụng trong hoạt động quan sát nhận
xét, giáo viên hướng dẫn học sinh quan sát phân tích nhận xét các tư liệu tham
khảo cho bài học như tranh ảnh từ sách báo, bài vẽ trang trí của hoạ sĩ hoặc của
học sinh. Cuối tiết học giáo viên cùng học sinh thực hiện hoạt động quan sát
nhận xét để đánh giá kết quả của bài học, từ đó học sinh có thể rút kinh nghiệm
cho bài học sau.
* Phương pháp trực quan.

- Dạy mĩ thuật chủ yếu là bằng đồ dùng dạy học. Dạy trên những gì học sinh
nhìn thấy. Vì vậy khi dạy học môn vẽ trang trí giáo viên cần phải lựa chọn đồ
dùng dạy học, tranh dạy học điển hình có tính chắt lọc chọn lựa, rõ nội dung, có
tính thẩm mĩ, khuôn khổ hợp lý để học sinh dễ quan sát.
- Dạy học bằng đồ dùng dạy học giúp học sinh lĩnh hội tri thức nhanh, nhớ lâu
và hứng thú hơn. Song trên thực tế, một số giáo viên dạy mĩ thuật ở trường
THCS còn bộc lộ những số thiếu sót sau:
+ Chưa khai thác hết lợi thế của đồ dùng dạy học.
+ Sử dụng đồ dùng dạy học chưa có trọng tâm, chưa thực sự chú ý đến tính
thẩm mĩ của nó: chưa chọn lọc được mẫu đẹp về hình về cấu trúc và màu sắc..
+ Trình bày đồ dùng dạy học chưa khoa học.
+ Ít sử dụng kết quả học tập của học sinh làm đồ dùng dạy học.
- Để sử dụng đồ dùng dạy học mĩ thuậtở THCS có hiệu quả, giáo viên cần phải
chú ý:
+ Có cách trình bày đồ dùng dạy học khác nhau tùy theo nội dung bài dạy
+ Trình bày cùng 1 lúc để học sinh có cách nhìn bao quát về nội dung bài học.
+ Trình bày theo trình tự bài giảng để học sinh theo dõi từng phần của nội dung.
+ Sau khi giới thiệu đồ dùng dạy học theo từng nội dung, giáo viên phải cất
đi để học sinh tập trung vào nội dung khác. Cuối cùng trình bày tổng thể để chốt
lại nội dung tổng quát của bài dạy.
+ Cần phải chú ý tới vị trí trình bày đồ dùng dạy học.
- Giáo viên cần có kế hoạch sưu tầm bài vẽ trang trí của học sinh để làm tư liệu
giảng dạy. Sau khi có tư liệu, cần phân loại từng bài dạy sao cho sát đối tượng,
đúng với nội dung yêu cầu của từng bài dạy. Chính những bài vẽ của học sinh
mới là là minh chứng sinh động cho bài dạy, bởi chúng sát nội dung, yêu cầu bài
học, phù hợp với khả năng học sinh, vì vậy có tác dụng khích lệ động viên các
em học tập.
*Phương pháp nêu vấn đề.
Đây cũng là một trong những phương pháp dạy học theo phương pháp tích
cực. Giáo viên hoặc học sinh đưa ra một vấn đề chung cho các nhóm hoặc các

6


thành viên thảo luận để đi đến thống nhất, kết luận chung. Từ một vấn đề được
đặt ra nhiều học sinh được tham gia thảo luận, trình bày ý kiến của mình.
Ví dụ : Làm thế nào để trang trí được một ®Üa trßn đẹp và độc đáo?
Từ một vấn đề đặt ta như vậy học sinh có thể tự tìm đến những nội dung yêu cầu
của bài học Tạo dáng và trang trí mặt nạ. Sau khi giải quyết vấn đề đặt ra học
sinh lại một lần nữa khẳng định kiến thức mình đã tìm đến thông qua kết quả và
quá trình thực hành.
* Phương pháp vấn đáp.
Dùng các câu hỏi để học sinh suy nghĩ trả lời về nội dung bài học. Học sinh
được suy nghĩ trước và dự đoán nội dung mà giáo viên sẽ giảng, các em sẽ
không bị động trong qua trình tiếp thu kiến thức.
Cần kết hợp nhuần nhuyễn giữa phương pháp thuyết trình và phương pháp
vấn đáp. Lời giảng đan xen với câu hỏi, tạo điều kiện cho học sinh được chủ
động nghe-suy nghĩ-dự đoán-chờ đợi thông tin mới. Thường được sử dụng trong
các hoạt động quan sát, nhận xét, đánh giá kết quả học tập. Với phương pháp
vấn đáp giáo viên có thể tìm hiểu được mức độ tiếp thu bài học của học sinh,
biết được kiến thức lĩnh hội của học sinh để có sự điều chỉnh hoặc bổ sung kịp
thời. Thông qua phương pháp vấn đáp học sinh có thể trao đổi ý kiến với nhau
để rồi đi đến ý kiến thống nhất hoặc mục tiêu của bài học.
* Phương pháp gợi mở.
Có hiệu quả cao khi sử dụng trong dạy học phân môn vẽ trang trí. Giáo viên
dùng lời nhận xét, câu hỏi gợi mở để học sinh quan sát, nhận xét, suy nghĩ, so
sánh đối chiếu và tự điều chỉnh, sửa chữa bài vẽ của mình. Phương pháp này rất
phù hợp với việc hướng dẫn học sinh làm bài tập, vì nó phát huy được khả năng
độc lập suy nghĩ, tìm tòi, tính tích cực học tập của mọi học sinh. Sử dụng
phương pháp gợi mở giáo viên tạo điều kiện cho học sinh tự suy nghĩ, tự tìm
hiểu để tìm đến kiến thức bài học.

* Phương pháp luyện tập:
Phân môn vẽ trang trí lấy thực hành làm hoạt động chính và chỉ có trên cơ sở
thực hành thì nhận thức lý thuyết mới rõ dần. Học vẽ trang trí, học sinh phải
được làm nhiều bài tập, có thể là các bài tập sẽ trùng lặp nội dung, yêu cầu, cách
tiến hành, song mỗi bài học sinh phải tìm ra cách vẽ khác nhau: về khai thác nội
dung yêu cầu bài học, tìm hoạ tiết, bố cục, xây dựng hình tượng, cách xử lý
màu, đậm nhạt… Vẽ trang trí thường thể hiện ró sự tưởng tượng, sáng tạo chủ
quan, sự khái quát hoá đối tượng theo cách vẽ trang trí được thể hiện bằng mảng
bẹt, bố cục theo cách sắp xếp của trang trí như: đăng đối, đối xứng, xen kẽ, nhắc
lại. Hình mảng, đường nét, màu sắc được cách điệu hoá.
Trong phân môn vẽ trang trí cần chú trọng hình thành và phát triển ở học
sinh các kĩ năng sau để thực hiện tốt phương pháp luyện tập:
7


+K nng t duy to hỡnh.
+K nng v hỡnh, chnh hỡnh.
+K nng v m nht v v mu.
+K nng vn dng kin thc vo thc t.
Hng dn hc sinh lm bi, giỏo viờn cn tỡm ra nhng thiu sút v b cc,
v hỡnh, v mu, gi ý cho cỏc em suy ngh v t tỡm ra cỏch sa cha, iu chnh
theo kh nng, phự hp vi tng dng bi ca mi em. Cn cú k hoch lm vic
vi tng loi hc sinh; gii, khỏ, trung bỡnh, yu kộm. Mi loi hc sinh u cú
yờu cu, gi ý riờng v cỏch b sung khỏc nhau. Giỏo viờn lm vic vi tng hc
sinh, gúp ý, khớch l mi em hon thnh bi v bng kh nng ca mỡnh
* Phơng pháp liên hệ với thực tiễn cuộc sống
Phân môn vẽ trang trí sử dụng phơng pháp liên hệ thực tiễn là
thiết yếu vì trong chơng trình sgk mĩ thuật lớp 7 là những
bài trang trí ứng dụng chính vì thế giáo viên có dịp cho học
sinh quan sát thực tế về màu sắc cũng hình ảnh, đồ vật

xung quanh để các em có thể cảm nhận,vận dụng chúng vào
bài vẽ của mình có hiệu quả
* Phng phỏp trũ chi.
S dng phng phỏp trũ chi giỏo viờn s to c tớch tớch cc hot ng
thi ua hc tp gia cỏc nhúm, cỏc cỏ nhõn.
Phng phỏp ny gõy c hng thỳ hc tp cho hc sinh, to cỏc em s
hỏo hc ch ún c hc phõn mụn v trang trớ. Giỏo viờn l ngi úng vai
trũ ch o t chc cỏc hot ng chi m hc t c hiu qu cao nht.
* Phng phỏp lm vic theo cặp, theo nhúm:
Phng phỏp ny phỏt huy c tớnh tớch cc, ch ng, mi hc sinh u
c tham gia hc tp. Xõy dng cho hc sinh tinh thn tp th, ý thc cng
ng vi cụng vic chung, ng thi hỡnh thnh hc sinh phng phỏp lm
vic khoa hc, t lp k hoch v lm vic theo k hoch.
* Hỡnh thnh hc tp:
+Giao bi tp
+Giao cõu hi theo phiu bi tp, giao bi cho tng nhúm hc sinh
tho lun.
* T chc:
+Chia nhúm. Cú th t tờn cho nhúm.
+C nhúm trng v th ký ghi chộp
+V trớ ca nhúm
8


* Tiến hành:
+Nhận bài tập.
+Nhóm trưởng nêu yêu cầu.
+Các thành viên thảo luận hoặc cùng làm.
+Nhóm trưởng hoặc đại diện thay mặt nhóm trình bày.
+Các nhóm hoặc cá nhân khác góp ý, bổ sung, tranh luận, đánh giá.

+Giáo viên nhận xét, bổ sung, tổng kết, đánh giá.
- Làm việc theo nhóm tạo điều kiện cho nhiều học sinh được tham gia
vào quá trình nhận thức, mặt khác giúp học sinh tích cực tự giác học tập hơn. Góp
ý, trao đổi, tranh luận sẽ là cơ sở tốt cho sự hình thành và phát triển khả năng tư
duy, phân tích ở học sinh.
-Với các bài vẽ trang trí, phương pháp này có thể thực hiện ở đầu tiết học qua
phần quan sát nhận xét, hoặc cuối tiết học để nhận xét đánh giá kết quả bài học.
-Tùy theo yêu cầu của các loại bài, từng bài cụ thể và từng thời điểm nhất
định mà giáo viên vận dụng phương pháp làm việc theo nhóm sao cho phù hợp,
có hiệu quả nhất.
2.3. Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lí
Tâm sinh lí của học sinh THCS là thích được khen, ngại bị chê vì vậy giáo viên
cần phải động viên, khuyến khích học sinh, tạo hứng thú học tập cho học sinh.
Tâm lí của các em đang có những biến đổi, xao động nên việc sử dụng các
phương pháp dạy học phải khéo léo, phù hợp…sao cho học sinh phát huy hết
khả năng sáng tạo của mình.
2.4. Một số giải pháp để nâng cao chất lượng dạy học phân môn Vẽ trang
trí ở trường THCS .
Qua việc tìm hiểu thực trạng tôi đã thấy được nguyên nhân dẫn đến chất lượng
dạy và học phân môn Vẽ trang trí chưa được cao. Tôi đưa ra một số giải pháp sau
để nâng cao chất lượng dạy và học phân môn Vẽ trang trí ở trường THCS .
2.4.1. Trang bị cơ sở vật chất phù hợp với đặc thù của bộ môn.
+ Trang bị mẫu vật thật để minh hoạ, giới thiệu phù hợp với nội dung của
bài trang trí.
+ Tranh , ảnh minh hoạ, hình hướng dẫn các bước vẽ.
+ Phòng học kê bàn ghế theo mục đích, ý tưởng của bài dạy.
+ Trang bị sự hỗ trợ của Công nghệ thông tin: máy chiếu…
4.1.2. Phối hợp sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học một cách hợp lí,
phù hợp với nội dung từng bài.
9

Sử dụng các phương pháp như: vấn đáp, gợi mở, trực quan, vấn đáp, luyện
tập, thảo luận nhóm, trò chơi…nhằm giúp học sinh hiểu và khắc sâu bài học.
4.2.3. Lồng ghép các phương pháp dạy học tích hợp.
Để học sinh hệ thống được kiến thức, có sự liên hệ giữa các môn học( bổ sung
cho nhau). Có thể đưa Âm nhạc, Ngữ văn, Lịch sử… vào bài dạy môn Mĩ thuật.
4.2.4. Ứng dụng Công nghệ thông tin vào trong bài giảng.
Ngoài những mẫu vật thật, tranh ảnh giáo viên sẽ giới thiệu trong bài vẽ trang
trí đó, giáo viên cần sưu tầm thêm một số hình ảnh sinh động để trình chiếu
bằng máy chiếu. Ngoài ra, giáo viên có thể đánh máy những câu hỏi thảo luận
nhóm, hình minh hoạ cách vẽ và phóng to để học sinh dễ quan sát, dễ hiểu, hỗ
trợ cho việc giảng dạy đạt kết quả cao.
4.2.5. Sử dụng phương pháp dạy học tích cực dưới sự hướng dẫn của giáo viên.
Giúp học sinh chủ động tìm tòi kiến thức, cách thể hiện nhằm phát huy khả
năng sáng tạo của học sinh trong giờ học.
4.2.6. Tổ chức cho học sinh tham gia vào hoạt động đành giá nhận xét bài.
Để học sinh rút ra những, nhược điểm và rút ra kinh nghiệm cho bài học sau.
Yêu cầu học sinh tự nhận xét theo cảm nhận riêng của mình, tự đánh giá theo
cách hiểu của mình để từ đó khắc sâu kiến thức, hiểu được yêu cầu bài học và
rút kinh nghiệm cho bài học sau.
3. Thực nghiệm
Trước khi thực nghiệm, giáo viên phát phiếu điều tra kết hợp với việc đánh
giá bài học trước. Kết quả thu được như sau:
Bảng 1: Kết quả điều tra trước khi thực hiện giải pháp
Thái độ ( %)
Sĩ
số

36

Thích

Nội dung bài dạy

Trang trÝ ®Çu b¸o
têng

Bình thường

Không thích

Số
lượng

%

Số
lượng

%

Số
lượng

%

7

19,4%

20

55,6%

9

25%

* Tiến hành thực nghiệm áp dụng thông qua một tiết dạy cụ thể

141

Bài 28:
VÏ trang trÝ

TRANG TRÍ ĐẦU BÁO TƯỜNG
Hoạt động 1: Hướng dẫn hs quan sát , nhận xét
10


Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Giáo viên giới thiệu bài mới:
ở trường học thường làm báo tường nhân
dịp những ngày lễ, ngày hội. Trình bầy
đầu báo cho đẹp và sinh động là một việc
làm quan trọng. Các tổ chức các chi đội Học sinh chú ý lắng nghe.

phải tự mình trình bầy tờ báo của mình để
thể hiện tinh thần và khả năng đóng góp
vào phong trào chung. Muốn làm tốt công
việc này chúng ta cần tìm hiểu về tờ báo
tường.
Giáo viên giới thiệu các mẫu đầu báo, các Học sinh chú ý lên bảng.
hình hoạ trong sgk.
Giáo viên đặt câu hỏi và yêu cầu học sinh
trả lời.
 Cách trình bầy theo chủ đề của các
Học sinh dựa theo đầu báo để trả
số báo.
lời
? Với chủ đề này người ta dùng những
hình ảnh nào để minh hoạ?
? Theo em, em sẽ dùng những hình ảnh Học sinh nêu những hình ảnh mà
mình thích.
nào khác?
 Cách sắp xếp thông tin trên đầu báo
? ở các đầu báo trên thông tin nào được Học sinh tìm và trả lời
trình bầy nổi bật nhất?
Thông thường tên tờ báo nổi bật nhất do
kích thước của dồng chữ, mầu sắc và vị trí
của nó,sau đó đến trình minh hoạ và tên
ngày kỉ niệm. Hai thông tin này thường đi
liền với nhau, hỗ trợ nhau. Hình ảnh mang
ý nghĩa của ngày kỉ niệm, dòng chữ khẳng
định nội dung của hình ảnh. Dòng chữ tên
đơn vị ra báo(chi đội X, lớp Y)thường có
kích thước nhỏ hơn và được đặt ở phía

dưới
 Kiểu chữ tên báo

- Có nhiều kiểu dáng và phù hợp
? Em có nhận xét gì về chữ của các đầu với nội dung
báo
11


Chữ là một yếu tố quan trọng thường được Häc sinh l¾ng nghe
chọn lựa kĩ, đôi khi các con chữ được
trang trí cách điệu để gây ấn tượng, hấp
dẫn.
 Mµu sắc của đầu báo.
? Em thấy mµu sắc dung trang trí đầu báo - Tươi sáng, rực rõ.
thương như thế nào?
- Mµu mờ nhạt và tối.
? Mµu sắc đầu báo cần tránh những mµu
nào?
Giáo viên bổ sung thêm, nhận xét.

Hoạt động 2: Hướng dẫn hs cách trang trí
Giáo viên treo hình minh hoạ các bước HS quan sát các bước trên bảng.
trang trí đầu báo tường.
- Phác mảng lớn.

- Vẽ hình chính.

- Vẽ chi tiết.

- Vẽ màu.
12


Học sinh tham gia ý kiến

Giáo viên hướng dẫn cách sắp xếp các Học sinh suy nghĩ và tự tìm cho
thông tin qua bố cục minh hoạ một số đầu mình 1 chủ đề và hình ảnh.
báo khác về vẽ phác hình dáng, vị trí các
mảng trên đầu báo và yêu cầu HS tham gia
ý kiến về bố cục.
Giáo viên gợi ý cho học sinh tìm hiểu chủ
đề của báo như chào mừng ngày 8/3, 26/3,
30/4... và tìm hình ảnh có ý nghĩa liên quan
đồng thời gợi ý tên của tờ báo.

Hoạt động 3: Hướng dẫn hs thực hành
GV yêu cầu HS thể hiện trên giấy A4.

Học sinh thực hành trên giấy A4.

GV nhắc nhở hs lưu ý các bước tiến
hành như phần hướng dẫn trên.
GV theo dõi HS làm bài, nhấn mạnh Học sinh sáng tạo theo ý thích của
việc vẽ phác những đoạn phân bố các mình.
con chữ trong từng dòng chữ.
Hoạt động 4: Đánh giá kết quả học tập.
Giáo viên treo một số bài của hs và yêu Học sinh nhận xét đánh giá và xếp loại
cầu cả lớp nhận xét về:
theo ý mình.

+ chủ đề, nội dung của đầu báo.
+ Sắp xếp kiểu chữ.
+ Mầu sắc.
Giáo viên tổng kết và cho điểm.
*CỦNG CỐ: - Nêu các bước vẽ của bài : Vẽ trang trí đầu báo tường.
13


*HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ:
- Trang trí một đầu báo tường tự chọn.
- Chuẩn bị bài học sau.
* Trong bài dạy t«i đã áp một số giải pháp vào bài dạy như:
- Trang bị cơ sở vật chất đầy đủ như: Chuẩn bị mẫu vật thật là một số ®å vËt
cã d¹ng h×nh ch÷ nhËt với các nội dung và cách trang trí khác nhau, bài
vẽ của học sinh các năm trước.
- Phối hợp sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học như: trực quan, quan sát,
vấn đáp, thực hành...
- Sử dụng phương pháp dạy học tích cực, hướng dẫn học sinh chủ động tìm tòi,
sáng tạo theo ý thích của học sinh.
- Tổ chức cho học sinh đánh giá nhận xét bài làm của mình và của bạn để học
sinh khắc sâu kiến thức và rút kinh nghiệm cho bài học sau.
Bảng 2: Kết quả thực nghiệm sau khi thực hiện các giải pháp

Thái độ ( %)
Sĩ
số

36

Nội dung bài dạy

Trang trÝ ®Çu b¸o
têng

Thích

Bình thường

Không thích

Số
lượng

%

Số
lượng

%

Số
lượng

%

20

55,7%

11

30,5%

5

13,8%

*Qua bảng 1 và bảng 2 cho thấy các giải pháp đưa ra để nâng cao chất
lượng dạy và học phân môn Vẽ trang trí đã thành công. Học sinh đã thay đổi từ
thái độ đến nhận thức. Trước thực nghiệm, phần trăm học sinh có thái độ thích
chỉ đạt 19,4 % nhưng sau thực nghiệm đã đạt 55.7 %. Thái độ bình thường trước
thực nghiệm là 55,6 %. Sau thực nghiệm là 30,5%. Thái độ không thích đã giảm
xuống rõ rệt từ 25 % xuống chỉ còn 13,8 %. Như vậy các biện pháp được áp
dụng đã mang lại hứng thú học tập rõ rệt cho học sinh. Khi có hứng thú học tập
thì học sinh sẽ đạt được kết quả cao hơn trong học tập.
Kết quả qua 1 số bài vẽ của hs:

14


Việc sử dụng các giải pháp nâng cao hiệu quả dạy và học phân môn Vẽ
trang trí như: trang bị cơ sở vật chất đầy đủ, phù hợp với bộ môn, phối hợp sử
dụng linh hoạt các phương pháp dạy học, lồng ghép các phương pháp dạy học
tích hợp...thực sự đã mang lại hiệu quả cao trong quá trình dạy và học phân môn
Vẽ trang trí.

15


PHẦN III: KẾT LUẬN

I.Ý nghĩa của sáng kiến:
Việc tìm ra các giải pháp để nâng cao chất lượng dạy và học phân môn Vẽ
trang trí ở trường THCS là một việc làm cần thiết. Chất lượng dạy và học phân
môn Vẽ trang trí có cao thì chất lượng môn Mĩ thuật mới đạt kết quả tốt. Đứng
trên cương vị là một người giáo viên dạy môn Mĩ thuật, tôi đã lựa chọn nghiên
cứu đề tài này. Sau khi nghiên cứu tìm ra một số nguyên nhân tôi đã tìm ra một
số giải pháp để khắc phục những tồn tại đó. Áp dụng những giải pháp đó trực
tiếp vào trường tôi đang công tác kết quả cho thấy những giải pháp tôi đã đưa ra
để nâng cao chất lượng dạy và học phân môn Vẽ trang trí đã thành công.
Nghiên cứu đề tài đã giúp tôi hiểu được vai trò của người giáo viên trong sự
nghiệp giáo dục. Tâm huyết với nghề giúp tôi có những phương pháp hay, tìm
ra những giải pháp tốt nhất để nâng cao hiệu quả dạy và học môn Mĩ thuật nói
chung và phân môn Mĩ thuật nói riêng.
II.Bài học kinh nghiệm:
Qua thời gian nghiên cứu tôi đã áp dụng vào phân môn Vẽ trang trí của các
khối lớp 7 ở trường THCS và kết quả đạt được khá tốt. Thái độ và nhận thức của
học sinh đã được nâng lên rõ rệt, các em yêu thích môn học Mĩ thuật hơn, từ đó
giúp học sinh phát triển khả năng thẩm mĩ cao hơn.
* Đối với giáo viên:
- Bản thân mỗi giáo viên không ngừng nâng cao tay nghề về chuyên môn
nghiệp vụ mà cả về sự sáng tạo, nghệ thuật hội họa.
- Phải thường xuyên tổ chức dạy học theo phương pháp sử dụng dạy học tích
hợp để phát triển hết khả năng sáng tạo, thẩm mỹ, khả năng tư duy của học sinh.
- Cần phải hướng dẫn kỹ cho học sinh chuẩn bị nội dung bài học thông qua
phần quan sát .nhận xét, sau đó kiểm tra sự chuẩn bị của các em và quan tâm các
nhóm, các học sinh yếu kém, tuyên dương, động viên những nhóm học sinh làm
tốt nhiệm vụ mà giáo viên giao để khuyến khích các em phát huy tạo niềm say
mê cho các em yêu thích môn học.
* Đối với học sinh
- Luôn có niềm đam mê, sự hứng thú học tập bộ môn mĩ thuật nói chung và

phân môn trang trí nói riêng.
- Thường xuyên chuẩn bị bài ở nhà theo yêu cầu của giáo viên
- Lúc nào cũng có sẵn giấy A4, bút chì, bút màu, tẩy,sgk trong cặp
- Phải rèn luyện sự sáng tạo, óc tư duy của mình trong cách sáng tạo hoạ tiết,sắp
xếp bố cục hợp lý trong từng bài.
16


III. Một số kiến nghị:
* Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo:
- Tổ chức nhiều buổi chuyên đề để giáo viên được tham gia, giao lưu học hỏi
kinh nghiệm lẫn nhau cùng nâng cao trình độ chuyên môn.
- Trang bị thêm đồ dùng học tập cho bộ môn Mĩ thuật,nhất là mẫu vật thật,
tranh, ảnh, băng đĩa hình minh hoạ...
- Có chính sách khuyến khích giáo viên đưa ra ý kiến trong bài dạy của mình.
Từ đó sẽ tập hợp, lựa chọn và biên soạn thành sách về những giáo án tốt, bài dạy
hay để tất cả các giáo viên trong toàn huyện được biết và cùng tham khảo, học
hỏi.
* Đối với nhà trường:
- Nhà trường cần tổ chức nhiểu buổi chuyên đề để các giáo viên học hỏi lẫn
nhau.
- Trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, phòng học chuyên môn cho bộ môn Mĩ thuật.
Những giải pháp được trình bày trên đây đã được đúc kết kinh nghiệm từ quá
trình tôi làm giáo viên đứng lớp, được công tác trong một môi trường làm việc
nghiêm túc, chuyên nghiệp và cụ thể là trên thực tế kết quả học sinh của lớp
mình. Những giải pháp để nâng cao chất lượng dạy và học thông qua phân môn
vẽ trang trí chắc chắn nó còn nhiều thiếu sót, hạn chế. Song với những hữu ích
như tôi đã trình bày, trong tầm suy nghĩ của cá nhân tôi, tôi hy vọng rằng sáng
kiến này sẽ gặp được nhiều sự đồng thuận của đồng nghiệp. Tôi rất mong nhận
được sự tham gia đóng góp ý kiến của các bạn đồng nghiệp xây dựng cho sáng

kiến của tôi được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

17


MỤC LỤC
PHẦN I. MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn sáng kiến
II. Điểm mới của sáng kiến
1. Mục đích.
2. Nhiệm vụ
3. Đối tượng nghiên cứu
4.Phương pháp nghiên cứu
PHẦN II. NỘI DUNG
I. Tìm hiểu thực trạng của việc dạy và học môn mĩ thuật nói chung và phân môn
vẽ trang trí nói riêng ở trường THCS
II. Một số giải pháp để nâng cao chất lượng dạy học phân môn vẽ
trang trí ở trường THCS
PHẦN III. KẾT LUẬN
I. Ý nghĩa của sáng kiến.
II. Bài học kinh nghiệm
III. Kiến nghị và đề xuất.
PHẦN IV: TÀI LIỆU THAM KHẢO

18


PHẦN IV.TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.Giáo trình trang trí. Tài liệu lưu hành nội bộ Trường CĐSP Nhạc –Hoạ Trung

ương
2. Nguyễn Quốc Toản – Phương pháp giảng dạy Mĩ thuật. NXB Giáo dục 1998.
2.Từ điển Thuật ngữ Mĩ thuật. NXB Giáo dục 2002.
3. Sách giáo khoa, sách giáo viên lịch sử lớp 7
4. Một số hình ảnh, bản đồ khai thác từ mạng Internet
5. Một số vấn đề đổi mới PPDH ở trường THCS lớp 7 (2006) của bộ GD-ĐT

Thanh thuỳ 20/ 04 /2018
Xác nhận của BGH

Người viết SKKN

Lê văn Huy

19