Phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các số liệu, kết quả trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng.

Hà Nội, ngày........tháng........năm 2012
Tác giả luận văn

Trần Thị Ngọc


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
TÓM TẮT LUẬN VĂN
LỜI MỞ ĐẦU.......................................................................................................................1
CHƯƠNG 1...........................................................................................................................3
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THẺ.................................................................................3
NGÂN HÀNG VÀ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ....................................................3
CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI...................................................................................3
1.1. Khái quát chung về thẻ ngân hàng..............................................................................3
1.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển thẻ ngân hàng...................................................3
1.1.2. Khái niệm và phân loại thẻ ngân hàng.................................................................5
1.1.3. Các bên tham gia trong hoạt động thẻ................................................................11
1.1.4. Vai trò của thẻ ngân hàng...................................................................................13
1.2. Hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại..............................................16
1.2.1. Quan niệm về hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại................16
1.2.2. Nội dung hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại........................16
1.3. Phát triển hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại..............................24
1.3.1. Quan niệm về phát triển hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại 24

1.3.2. Các chỉ tiêu phản ánh sự phát triển hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng
thương mại....................................................................................................................25
1.3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng thương
mại................................................................................................................................28
CHƯƠNG 2.........................................................................................................................32
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ........................................................32
TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN................................................................32
QUỐC TẾ VIỆT NAM........................................................................................................32
2.1. Khái quát về Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam................................................32
2.1.1. Cơ cấu tổ chức hoạt động của Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam..............32
2.1.2. Hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam...................34
2.2. Thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam.....41
2.2.3. Kết quả thực hiện hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế
Việt Nam.......................................................................................................................48
2.2.3.1. Hoạt động phát hành thẻ.................................................................................48
2.2.3.2. Hoạt động thanh toán thẻ................................................................................52
2.2.4. Quản trị rủi ro trong kinh doanh thẻ..................................................................56
2.3. Đánh giá hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam.......60
2.3.1. Kết quả đạt được...............................................................................................61
2.3.2. Hạn chế trong hoạt động kinh doanh thẻ...........................................................64
2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế..................................................................................67
CHƯƠNG 3.........................................................................................................................72


GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ TẠI NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI....................................................................................................................72
CỔ PHẦN QUỐC TẾ VIỆT NAM.....................................................................................72
3.1. Định hướng hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam
giai đoạn 2012-2015.........................................................................................................72
3.1.1. Định hướng chung.............................................................................................72

3.1.2. Định hướng phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế
Việt Nam giai đoạn 2012-2015....................................................................................75
3.2. Các giải pháp phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế
Việt Nam...........................................................................................................................77
3.3. Một số kiến nghị nhằm thực hiện giải pháp phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại
Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam..............................................................................89
3.3.1. Kiến nghị đối với Chính phủ.............................................................................89
3.3.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước............................................................93
KẾT LUẬN.........................................................................................................................96
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................................97


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
ĐVCNT

Đơn vị chấp nhận thẻ

HĐKD

Hoạt động kinh doanh

NHNN

Ngân hàng Nhà Nước

NHPH

Ngân hàng phát hành

NHTM

Ngân hàng thương mại

NHTT

Ngân hàng thanh toán

PTKD

Phát triển kinh doanh

TCTQT

Tổ chức thẻ quốc tế

TMCP

Thương mại cổ phần

TTCNT

Thanh toán chấp nhận thẻ

VIB

Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Quốc Tế

XNK

Xuất nhập khẩu

DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
LỜI MỞ ĐẦU.......................................................................................................................1
CHƯƠNG 1...........................................................................................................................3
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THẺ.................................................................................3
NGÂN HÀNG VÀ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ....................................................3
CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI...................................................................................3
1.1. Khái quát chung về thẻ ngân hàng..............................................................................3
1.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển thẻ ngân hàng...................................................3
1.1.2. Khái niệm và phân loại thẻ ngân hàng.................................................................5
a. Khái niệm...........................................................................................................5
b. Phân loại.............................................................................................................5
1.1.3. Các bên tham gia trong hoạt động thẻ................................................................11
a. Ngân hàng phát hành........................................................................................11
b. Ngân hàng thanh toán.......................................................................................12
c. Tổ chức thẻ quốc tế...........................................................................................12
d. Chủ thẻ.............................................................................................................12
e. Đơn vị chấp nhận thẻ........................................................................................13
1.1.4. Vai trò của thẻ ngân hàng...................................................................................13
a. Đối với người sử dụng thẻ................................................................................13
b. Đối với ngân hàng............................................................................................14
c. Đối với đơn vị chấp nhận thẻ............................................................................14
d. Đối với nền kinh tế...........................................................................................15
1.2. Hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại..............................................16
1.2.1. Quan niệm về hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại................16
1.2.2. Nội dung hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại........................16
1.2.2.1 Nghiệp vụ phát hành thẻ...............................................................................16
Đối tượng phát hành thẻ......................................................................................17
Điều kiện phát hành thẻ.......................................................................................17

Quy trình phát hành thẻ.......................................................................................17
1.2.2.2 Nghiệp vụ thanh toán thẻ..............................................................................19
1.2.2.3 Quản trị rủi ro trong kinh doanh thẻ.............................................................22
Các loại rủi ro trong kinh doanh thẻ....................................................................22
Hoạt động quản trị rủi ro.....................................................................................23
1.3. Phát triển hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại..............................24
1.3.1. Quan niệm về phát triển hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại 24
1.3.2. Các chỉ tiêu phản ánh sự phát triển hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng
thương mại....................................................................................................................25
1.3.2.1. Các chỉ tiêu định lượng..........................................................................25
1.3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng thương
mại................................................................................................................................28
1.3.3.1. Các nhân tố chủ quan..................................................................................28
1.3.3.2. Các nhân tố khách quan...............................................................................30
CHƯƠNG 2.........................................................................................................................32
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ........................................................32
TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN................................................................32


QUỐC TẾ VIỆT NAM........................................................................................................32
2.1. Khái quát về Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam................................................32
2.1.1. Cơ cấu tổ chức hoạt động của Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam..............32
2.1.2. Hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam...................34
a. Hoạt động huy động vốn..................................................................................35
b. Hoạt động tín dụng...........................................................................................37
c. Hoạt động thanh toán quốc tế...........................................................................39
d. Hoạt động khác.................................................................................................40
2.2. Thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam.....41
a. Thẻ ghi nợ nội địa.............................................................................................43
b. Thẻ liên kết đồng thương hiệu..........................................................................44

Là thẻ do Ngân hàng VIB liên kết với một tổ chức/đoàn thể phát hành nhằm
mang lại lợi nhuận và các giá trị tăng thêm cho các bên tham gia.......................44
Là thẻ do VIB kết hợp với các trường Đại học/Cao đẳng/Trung tâm đào tạo/Các
công ty/Chuỗi phân phối… phát hành cho sinh viên, học viên, hội viên, khách
hàng thân thiết … có chức năng cơ bản là thẻ sinh viên, hội viên, khách hàng,
giảm giá,… và thẻ ghi nợ nội địa (debit)..............................................................44
Hiện tại, VIB đang phát hành thẻ liên kết đồng thương hiệu với ĐH Ngoại
Thương và ĐH Kiến Trúc Hà Nội........................................................................44
c. Thẻ trả trước nội địa (gift card)........................................................................44
d. Thẻ tín dụng quốc tế VIB Chip MasterCard....................................................44
e. Thẻ trả trước quốc tế VIB Prepaid Master........................................................45
Là loại thẻ trả trước mang thương hiệu MasterCard lần đầu tiên trên thị trường
Việt Nam do VIB phát hành.................................................................................45
2.2.3. Kết quả thực hiện hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế
Việt Nam.......................................................................................................................48
2.2.3.1. Hoạt động phát hành thẻ.................................................................................48
2.2.3.2. Hoạt động thanh toán thẻ................................................................................52
2.2.4. Quản trị rủi ro trong kinh doanh thẻ..................................................................56
a. Thực trạng rủi ro trong hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng TMCP Quốc
Tế Việt Nam.........................................................................................................57
b. Hoạt động quản lý rủi ro tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam................59
2.3. Đánh giá hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam.......60
2.3.1. Kết quả đạt được...............................................................................................61
2.3.2. Hạn chế trong hoạt động kinh doanh thẻ...........................................................64
a. Sản phẩm thẻ còn hạn chế về tiện ích và giá trị gia tăng.................................64
b. Mạng lưới thanh toán thẻ chưa được mở rộng................................................65
c. Hạn chế về công tác Marketing và bán hàng...................................................66
d. Hoạt động quản lý rủi ro chưa phát huy hết vai trò.........................................66
e. Hạn chế khác...................................................................................................67
2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế..................................................................................67

2.3.3.1. Nguyên nhân chủ quan...........................................................................67
2.3.3.2. Nguyên nhân khách quan.......................................................................69
CHƯƠNG 3.........................................................................................................................72
GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ TẠI NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI....................................................................................................................72
CỔ PHẦN QUỐC TẾ VIỆT NAM.....................................................................................72


3.1. Định hướng hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam
giai đoạn 2012-2015.........................................................................................................72
3.1.1. Định hướng chung.............................................................................................72
3.1.2. Định hướng phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế
Việt Nam giai đoạn 2012-2015....................................................................................75
3.2. Các giải pháp phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế
Việt Nam...........................................................................................................................77
3.3. Một số kiến nghị nhằm thực hiện giải pháp phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại
Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam..............................................................................89
3.3.1. Kiến nghị đối với Chính phủ.............................................................................89
3.3.1.1. Ban hành hệ thống văn bản pháp lý bảo vệ quyền lợi của các chủ thể tham
gia lĩnh vực thẻ.........................................................................................................89
3.3.1.2. Đề ra những chính sách khuyến khích hoạt động thanh toán thẻ tại Việt
Nam..........................................................................................................................90
3.3.1.3. Tiếp tục triển khai và hoàn thiện các biện pháp hạn chế sử dụng tiền mặt
trong thanh toán........................................................................................................91
3.3.1.4. Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng....................................................................92
3.3.1.5. Tạo môi trường kinh tế xã hội ổn định........................................................92
3.3.1.6. Đầu tư cho hệ thống giáo dục......................................................................93
3.3.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước............................................................93
3.3.2.1. Hoàn thiện các văn bản pháp quy về thẻ.....................................................93
3.3.2.2. Cần có các chính sách khuyến khích mở rộng kinh doanh thẻ...................94

3.3.2.3. Phát triển các liên minh thẻ.........................................................................95
KẾT LUẬN.........................................................................................................................96
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................................97

BIỂU
LỜI MỞ ĐẦU.......................................................................................................................1
CHƯƠNG 1...........................................................................................................................3
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THẺ.................................................................................3
NGÂN HÀNG VÀ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ....................................................3
CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI...................................................................................3
1.1. Khái quát chung về thẻ ngân hàng..............................................................................3
1.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển thẻ ngân hàng...................................................3
1.1.2. Khái niệm và phân loại thẻ ngân hàng.................................................................5
1.1.3. Các bên tham gia trong hoạt động thẻ................................................................11
1.1.4. Vai trò của thẻ ngân hàng...................................................................................13
1.2. Hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại..............................................16
1.2.1. Quan niệm về hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại................16
1.2.2. Nội dung hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại........................16
1.2.2.1 Nghiệp vụ phát hành thẻ...............................................................................16
1.2.2.2 Nghiệp vụ thanh toán thẻ..............................................................................19
1.2.2.3 Quản trị rủi ro trong kinh doanh thẻ.............................................................22
1.3. Phát triển hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại..............................24
1.3.1. Quan niệm về phát triển hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại 24


1.3.2. Các chỉ tiêu phản ánh sự phát triển hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng
thương mại....................................................................................................................25
1.3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng thương
mại................................................................................................................................28
1.3.3.1. Các nhân tố chủ quan..................................................................................28

1.3.3.2. Các nhân tố khách quan...............................................................................30
CHƯƠNG 2.........................................................................................................................32
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ........................................................32
TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN................................................................32
QUỐC TẾ VIỆT NAM........................................................................................................32
2.1. Khái quát về Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam................................................32
2.1.1. Cơ cấu tổ chức hoạt động của Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam..............32
2.1.2. Hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam...................34
2.2. Thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam.....41
2.2.3. Kết quả thực hiện hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế
Việt Nam.......................................................................................................................48
2.2.3.1. Hoạt động phát hành thẻ.................................................................................48
2.2.3.2. Hoạt động thanh toán thẻ................................................................................52
2.2.4. Quản trị rủi ro trong kinh doanh thẻ..................................................................56
2.3. Đánh giá hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam.......60
2.3.1. Kết quả đạt được...............................................................................................61
2.3.2. Hạn chế trong hoạt động kinh doanh thẻ...........................................................64
2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế..................................................................................67
CHƯƠNG 3.........................................................................................................................72
GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ TẠI NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI....................................................................................................................72
CỔ PHẦN QUỐC TẾ VIỆT NAM.....................................................................................72
3.1. Định hướng hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam
giai đoạn 2012-2015.........................................................................................................72
3.1.1. Định hướng chung.............................................................................................72
3.1.2. Định hướng phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế
Việt Nam giai đoạn 2012-2015....................................................................................75
3.2. Các giải pháp phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế
Việt Nam...........................................................................................................................77
3.3. Một số kiến nghị nhằm thực hiện giải pháp phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại

Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam..............................................................................89
3.3.1. Kiến nghị đối với Chính phủ.............................................................................89
3.3.1.1. Ban hành hệ thống văn bản pháp lý bảo vệ quyền lợi của các chủ thể tham
gia lĩnh vực thẻ.........................................................................................................89
3.3.1.2. Đề ra những chính sách khuyến khích hoạt động thanh toán thẻ tại Việt
Nam..........................................................................................................................90
3.3.1.3. Tiếp tục triển khai và hoàn thiện các biện pháp hạn chế sử dụng tiền mặt
trong thanh toán........................................................................................................91
3.3.1.4. Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng....................................................................92
3.3.1.5. Tạo môi trường kinh tế xã hội ổn định........................................................92
3.3.1.6. Đầu tư cho hệ thống giáo dục......................................................................93
3.3.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước............................................................93


3.3.2.1. Hoàn thiện các văn bản pháp quy về thẻ.....................................................93
3.3.2.2. Cần có các chính sách khuyến khích mở rộng kinh doanh thẻ...................94
3.3.2.3. Phát triển các liên minh thẻ.........................................................................95
KẾT LUẬN.........................................................................................................................96
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................................97

SƠ ĐỒ
LỜI MỞ ĐẦU.......................................................................................................................1
CHƯƠNG 1...........................................................................................................................3
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THẺ.................................................................................3
NGÂN HÀNG VÀ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ....................................................3
CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI...................................................................................3
1.1. Khái quát chung về thẻ ngân hàng..............................................................................3
1.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển thẻ ngân hàng...................................................3
1.1.2. Khái niệm và phân loại thẻ ngân hàng.................................................................5
a. Khái niệm...........................................................................................................5

b. Phân loại.............................................................................................................5
1.1.3. Các bên tham gia trong hoạt động thẻ................................................................11
a. Ngân hàng phát hành........................................................................................11
b. Ngân hàng thanh toán.......................................................................................12
c. Tổ chức thẻ quốc tế...........................................................................................12
d. Chủ thẻ.............................................................................................................12
e. Đơn vị chấp nhận thẻ........................................................................................13
1.1.4. Vai trò của thẻ ngân hàng...................................................................................13
a. Đối với người sử dụng thẻ................................................................................13
b. Đối với ngân hàng............................................................................................14
c. Đối với đơn vị chấp nhận thẻ............................................................................14
d. Đối với nền kinh tế...........................................................................................15
1.2. Hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại..............................................16
1.2.1. Quan niệm về hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại................16
1.2.2. Nội dung hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại........................16
1.2.2.1 Nghiệp vụ phát hành thẻ...............................................................................16
Đối tượng phát hành thẻ......................................................................................17
Điều kiện phát hành thẻ.......................................................................................17
Quy trình phát hành thẻ.......................................................................................17
1.2.2.2 Nghiệp vụ thanh toán thẻ..............................................................................19
1.2.2.3 Quản trị rủi ro trong kinh doanh thẻ.............................................................22
Các loại rủi ro trong kinh doanh thẻ....................................................................22
Hoạt động quản trị rủi ro.....................................................................................23
1.3. Phát triển hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại..............................24
1.3.1. Quan niệm về phát triển hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại 24
1.3.2. Các chỉ tiêu phản ánh sự phát triển hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng
thương mại....................................................................................................................25
1.3.2.1. Các chỉ tiêu định lượng..........................................................................25
1.3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng thương
mại................................................................................................................................28

1.3.3.1. Các nhân tố chủ quan..................................................................................28
1.3.3.2. Các nhân tố khách quan...............................................................................30
CHƯƠNG 2.........................................................................................................................32
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ........................................................32
TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN................................................................32
QUỐC TẾ VIỆT NAM........................................................................................................32
2.1. Khái quát về Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam................................................32
2.1.1. Cơ cấu tổ chức hoạt động của Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam..............32
2.1.2. Hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam...................34
a. Hoạt động huy động vốn..................................................................................35
b. Hoạt động tín dụng...........................................................................................37
c. Hoạt động thanh toán quốc tế...........................................................................39
d. Hoạt động khác.................................................................................................40
2.2. Thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam.....41
a. Thẻ ghi nợ nội địa.............................................................................................43
b. Thẻ liên kết đồng thương hiệu..........................................................................44
Là thẻ do Ngân hàng VIB liên kết với một tổ chức/đoàn thể phát hành nhằm
mang lại lợi nhuận và các giá trị tăng thêm cho các bên tham gia.......................44
Là thẻ do VIB kết hợp với các trường Đại học/Cao đẳng/Trung tâm đào tạo/Các
công ty/Chuỗi phân phối… phát hành cho sinh viên, học viên, hội viên, khách
hàng thân thiết … có chức năng cơ bản là thẻ sinh viên, hội viên, khách hàng,
giảm giá,… và thẻ ghi nợ nội địa (debit)..............................................................44
Hiện tại, VIB đang phát hành thẻ liên kết đồng thương hiệu với ĐH Ngoại
Thương và ĐH Kiến Trúc Hà Nội........................................................................44
c. Thẻ trả trước nội địa (gift card)........................................................................44
d. Thẻ tín dụng quốc tế VIB Chip MasterCard....................................................44
e. Thẻ trả trước quốc tế VIB Prepaid Master........................................................45
Là loại thẻ trả trước mang thương hiệu MasterCard lần đầu tiên trên thị trường

Việt Nam do VIB phát hành.................................................................................45
2.2.3. Kết quả thực hiện hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế
Việt Nam.......................................................................................................................48
2.2.3.1. Hoạt động phát hành thẻ.................................................................................48
2.2.3.2. Hoạt động thanh toán thẻ................................................................................52
2.2.4. Quản trị rủi ro trong kinh doanh thẻ..................................................................56
a. Thực trạng rủi ro trong hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng TMCP Quốc
Tế Việt Nam.........................................................................................................57
b. Hoạt động quản lý rủi ro tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam................59
2.3. Đánh giá hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam.......60
2.3.1. Kết quả đạt được...............................................................................................61
2.3.2. Hạn chế trong hoạt động kinh doanh thẻ...........................................................64
a. Sản phẩm thẻ còn hạn chế về tiện ích và giá trị gia tăng.................................64
b. Mạng lưới thanh toán thẻ chưa được mở rộng................................................65
c. Hạn chế về công tác Marketing và bán hàng...................................................66
d. Hoạt động quản lý rủi ro chưa phát huy hết vai trò.........................................66
e. Hạn chế khác...................................................................................................67
2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế..................................................................................67
2.3.3.1. Nguyên nhân chủ quan...........................................................................67


2.3.3.2. Nguyên nhân khách quan.......................................................................69
CHƯƠNG 3.........................................................................................................................72
GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ TẠI NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI....................................................................................................................72
CỔ PHẦN QUỐC TẾ VIỆT NAM.....................................................................................72
3.1. Định hướng hoạt động kinh doanh thẻ của Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam
giai đoạn 2012-2015.........................................................................................................72
3.1.1. Định hướng chung.............................................................................................72
3.1.2. Định hướng phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế

Việt Nam giai đoạn 2012-2015....................................................................................75
3.2. Các giải pháp phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế
Việt Nam...........................................................................................................................77
3.3. Một số kiến nghị nhằm thực hiện giải pháp phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại
Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam..............................................................................89
3.3.1. Kiến nghị đối với Chính phủ.............................................................................89
3.3.1.1. Ban hành hệ thống văn bản pháp lý bảo vệ quyền lợi của các chủ thể tham
gia lĩnh vực thẻ.........................................................................................................89
3.3.1.2. Đề ra những chính sách khuyến khích hoạt động thanh toán thẻ tại Việt
Nam..........................................................................................................................90
3.3.1.3. Tiếp tục triển khai và hoàn thiện các biện pháp hạn chế sử dụng tiền mặt
trong thanh toán........................................................................................................91
3.3.1.4. Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng....................................................................92
3.3.1.5. Tạo môi trường kinh tế xã hội ổn định........................................................92
3.3.1.6. Đầu tư cho hệ thống giáo dục......................................................................93
3.3.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước............................................................93
3.3.2.1. Hoàn thiện các văn bản pháp quy về thẻ.....................................................93
3.3.2.2. Cần có các chính sách khuyến khích mở rộng kinh doanh thẻ...................94
3.3.2.3. Phát triển các liên minh thẻ.........................................................................95
KẾT LUẬN.........................................................................................................................96
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................................97


i

TÓM TẮT LUẬN VĂN
Dịch vụ thẻ ngày càng trở nên phổ biến và được ưa chuộng trên toàn
thế giới. Nó đã mang đến cho các Ngân hàng một vị thế mới, một diện mạo
mới và một nguồn lợi nhuận không nhỏ. Dịch vụ thẻ đã và đang được các
Ngân hàng nhìn nhận là một lợi thế cạnh tranh hết sức quan trọng trong cuộc

đua nhắm tới thị trường ngân hàng bán lẻ.
Nắm rõ được vai trò và lợi ích to lớn mà hoạt động kinh doanh thẻ đem
lại cho các ngân hàng thương mại, Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam
(VIB) trong thời gian qua đã có những bước đi tích cực nhằm thâm nhập thị
trường nhiều tiềm năng này.
Trong suốt thời gian hoạt động, Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam đã
gặt hái được những thành công nhất định, tuy nhiên hoạt động kinh doanh thẻ
còn nhiều vấn đề bất cập nên kết quả hoạt động kinh doanh chưa tương xứng
với tiềm năng. Giải quyết các vấn đề này như thế nào để hoạt động kinh
doanh thẻ của Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam đem lại mức lợi nhuận
cao, chiếm được thị phần lớn, uy tín và thương hiệu của VIB được khẳng định
trên thị trường thẻ. Đây chính là lý do tác giả lựa chọn đề tài: “Phát triển
hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam”.
Luận văn là hệ thống hóa những vấn đề cơ bản về thẻ và hoạt động kinh
doanh thẻ trong ngân hàng. Dựa trên cơ sở phân tích hoạt động kinh doanh thẻ
tại ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam, tác giả đã đưa ra những giải pháp để
phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tại ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam.
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân
hàng thương mại. Ngoài lời mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và
phụ lục, nội dung của khóa luận được phân bổ thành 3 chương:
- Chương 1: Một số vấn đề cơ bản về thẻ ngân hàng và hoạt động kinh
doanh thẻ của NHTM


ii
- Chương 2: Thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng TMCP
Quốc Tế Việt Nam
- Chương 3: Giải pháp phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng
TMCP Quốc Tế Việt Nam
Trong chương 1, tác giả trình bày những lý luận cơ bản về thẻ và hoạt

động kinh doanh thẻ tại ngân hàng thương mại.
Đầu tiên, tác giả khái quát chung về thẻ của ngân hàng gồm:
- Lịch sử hình thành và phát triển thẻ
- Khái niệm và phân loại thẻ
- Các chủ thể tham gia thị trường thẻ
- Vai trò của dịch vụ thẻ
Sau khi đã khái quát chung về thẻ của ngân hàng, tác giả nói đến vấn đề
hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng thương mại. Trong phần này bao
gồm các nội dung chính:
-

Quan niệm về hoạt động kinh doanh thẻ của NHTM

-

Nội dung của hoạt động kinh doanh thẻ của NHTM gồm: nghiệp vụ

phát hành thẻ, nghiệp vụ thanh toán thẻ và quản trị rủi ro trong hoạt động
kinh doanh thẻ.
-

Phát triển hoạt động kinh doanh thẻ của NHTM: trong phần

này tác giả đề cập: quan niệm về phát triển hoạt động kinh doanh thẻ, chỉ
tiêu phản ánh hoạt động kinh doanh thẻ và các nhân tố ảnh hưởng hoạt
động kinh doanh thẻ.
Trong chương 2, sau khi đã khái quát quá trình hình thành, cơ cấu tổ
chức và hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam, tác
giả tập trung phân tích thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tại Ngân hàng
TMCP Quốc Tế Việt Nam.

iii
Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam triển khai hoạt động kinh doanh thẻ
từ tháng 9/2004 với cả hai nghiệp vụ phát hành và thanh toán thẻ. Sản phẩm
thẻ đầu tiên mà VIB phát hành là thẻ ATM. Đến nay VIB đã có năm sản phẩm
thẻ cơ bản là thẻ ghi nợ nội địa, thẻ liên kết đồng thương hiệu, thẻ trả trước
nội địa (gift card), thẻ tín dụng quốc tế VIB Chip MasterCard và thẻ trả trước
quốc tế VIB Prepaid Master.
Hoạt động phát hành thẻ
Kể từ khi gia nhập thị trường thẻ cho đến nay, VIB đã có những bước đột
phá trong công tác phát hành thẻ.
Bảng 2.4: Bảng tổng kết hoạt động phát hành thẻ của VIB giai đoạn
2008-2011
Chỉ tiêu
Lượng thẻ phát hành
(thẻ)
% tăng trưởng (%)
Số dư tiền gửi trên tài
khoản thẻ (triệu VND)
Số dư tài khoản bình
quân (VND)

2008

2009

2010

2011

372,147

504,507

750,988

945,320

-

26.2

48.8

25.87

720,150

862,500

980,265.98

1,890,679.4

1,305,301.8

2,000,041.7

1,300,545 1,709,590.2

(Nguồn: Báo cáo tổng kết hoạt động phát hành thẻ năm 2008-2011)
Số thẻ mới được phát hành không ngừng tăng lên. Theo tổng luỹ kế thẻ
do VIB phát hành tính đến ngày 31/12/2008 là 372.147 thẻ. Hết năm 2009, số
lượng thẻ mà VIB phát hành đạt 504,507 thẻ, tăng 26.2% so năm 2008. Trong
đó thẻ nội địa tăng 35% đạt 481,628, vượt 8.2% kế hoạch. Thẻ quốc tế tăng
51% đạt 22,879 thẻ. Thẻ nội địa năm 2009 phát hành mạnh, tăng 48.8% so
với năm 2009, mang lại nguồn tiền gửi thanh toán đáng kể trong nguồn vốn
của VIB. Cuối quý 4/2009, VIB tiến hành tách mảng hoạt động vận hành thẻ


iv
ra khỏi hệ thống kinh doanh và phát triển sản phẩm để thành lập Phòng vận
hành và tác nghiệp thẻ nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ, sẵn sàng đáp ứng
yêu cầu quản lý và vận hành dịch vụ thẻ với số lượng khách hàng lớn trong
những năm sau.
Đặc biệt, tháng 05/2008, VIB chính thức phát hành thẻ tín dụng quốc tế VIB Chip MasterCard thay thế cho dòng thẻ MasterCard cội nguồn, trở thành
một trong ba ngân hàng đầu tiên phát hành thẻ chip ở Việt Nam. Đến cuối
năm 2008, VIB Chip MasterCard đã nhanh chóng đóng góp thành công trong
15,118 thẻ tín dụng quốc tế của VIB. Năm 2009, số lượng thẻ Master Credit
này đã vươn đến một con số đáng kể 22,879 thẻ trong gần 504,507 thẻ các
loại được phát hành. Theo báo cáo các hiệp hội thẻ 26/03/2010, thì VIB là
ngân hàng phát hành thẻ tín dụng quốc tế lớn thứ 5 tại Việt Nam với thị phần
6.1%.
Tháng 10/2010, VIB ra mắt Thẻ trả trước quốc tế - VIB Prepaid Master
đầu tiên tại thị trường Việt Nam. Chỉ sau 2 tháng ra mắt, VIB đã phát hành
được 3000 thẻ trả trước quốc tế VIB Prepaid Master phục vụ nhu cầu thanh
toán và chi tiêu của khách hàng. Công tác phát hành thẻ của VIB cũng có
bước tăng trưởng mạnh trong năm 2010, đạt 125% kế hoạch đề ra. VIB hiện
đang cung cấp cho khách hàng nhiều loại thẻ phục vụ đa dạng các mục đích

và nhu cầu sử dụng bao gồm: Thẻ ghi nợ nội địa VIB Values, Thẻ liên kết
đồng thương hiệu, Thẻ trả trước nội địa VIB giftcard, thẻ tín dụng quốc tế
VIB Chip Mastercard và Thẻ trả trước quốc tế VIB Prepaid Master. Bên cạnh
đó, VIB đã triển khai nhiều chương trình bán chéo sản phẩm – dịch vụ nhằm
gia tăng khách hàng tiêu biểu như chương trình bán chéo sản phẩm – dịch vụ
cho khách hàng trả lương.
Sang năm 2011, để khuyến khích khách hàng giao dịch không dùng tiền
mặt, VIB đã liên tục giới thiệu các chương trình khuyến khích thanh toán thẻ


v
và giao dịch trực tuyến cho khách hàng như “Khuyến mãi mùa thu” phối hợp
cùng Vietnam Airlines, “Thứ Sáu khuyến mãi với Jetstar Pacific”….Các
chương trình khuyến mãi nhằm thu hút khách hàng mở và sử dụng thẻ của
ngân hàng, thúc đẩy việc phát hành thẻ.
Năm 2012, số lượng thẻ được phát hành tăng, tuy nhiên, do ảnh hưởng
của khủng hoảng kinh tế và cạnh tranh giữa các ngân hàng trong hoạt động
phát hành thẻ mà số thẻ được phát hành trong 6 tháng đầu giảm so với năm
2011. Tính đến tháng 8/2012, số lượng thẻ phát hành của VIB là 895,452 thẻ.
Tuy nhiên, để đẩy mạnh số lượng thẻ phát hành, VIB đã đưa ra nhiều chương
trình khuyến mại, liên kết với các đơn vị khác, nâng cao chất lượng dịch vụ
thanh toán qua thẻ nhằm thu hút khách hàng.
Bảng 2.5: Lượng thẻ phát hành theo các khu vực, chi nhánh tháng 8/2012
Đơn vị
Số thẻ
phát
hành
% thẻ
phát
hành

Toàn
hàng

TTTHO TTTHCM

HN

HCM

Các chi
nhánh còn
lại

895,452

304,453

241,772

116,408

53,727

179,092

100%

34%

27%

13%

6%

20%

(Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh thẻ tháng 8/2012)
So với các sản phẩm bán lẻ khác của ngân hàng, sản phẩm thẻ là sản
phẩm được phát triển rộng rãi nhất trên toàn hệ thống VIB. Tính đến tháng
8/2012 : số lượng thẻ do Trung tâm thẻ HO phát hành chiếm 34%; Trung tâm
thẻ Thành phố Hồ Chí Minh phát hành được 27%; khu vực Hà Nội đạt 13%;
khu vực Thành phố Hồ Chí Minh đạt 6%, còn lại chia đều cho các chi nhánh
trên khắp cả nước.


vi
Xét về doanh thu từ hoạt động phát hành thẻ qua các năm gần đây được
thể hiện quà bảng sau:
Bảng 2.6: Doanh thu hoạt động kinh doanh thẻ giai đoạn 2008-2011
Đơn vị : Tỷ đồng
Năm
Phát hành thẻ
Thanh toán thẻ
Tổ chức thẻ
Tổng

2008
2009

2010
2011
4.475
8.104
15.405
16.554
7.516
10.446
18.758
21.980
1.979
2.559
3.105
3.063
14.970
21.109
37.268
41.597
(Nguồn: Báo cáo hoạt động kinh doanh thẻ năm 2008-2011)

So với hoạt động thanh toán thẻ, thu từ phát hành thẻ ít hơn. Doanh thu
từ hoạt động phát hành thẻ tại VIB tăng lên qua các năm. Đến năm 2011,
doanh thu từ hoạt động này đạt hơn 16 tỷ VND, gần gấp đôi so với năm 2009.
Hoạt động thanh toán thẻ
Việc triển khai hệ thống thanh toán chấp nhận thẻ đã có những kết quả
đáng khích lệ. Cụ thể:
Bảng2.7: Số lượng các đơn vị chấp nhận thẻ và ATM giai đoạn 2008-2011
Năm
2008
2009

2010
2011
Số ĐVCNT
1250
1400
1600
2600
% Tăng trưởng
12%
14.3%
62.55
Số ATM
75
130
141
191
% Tăng trưởng
73.33%
8.46%
35.46%
(Nguồn: Báo cáo tổng kết hoạt động thanh toán thẻ năm 2008-2011)

Năm 2008, VIB tăng cường triển khai mở rộng mạng lưới thanh
toán thẻ với 584 POS và 37 ATM được lắp mới trong năm 2008 nâng
tổng số máy ATM & POS của VIB trên toàn quốc lên 1250 POS và 75
ATM. Năm 2009, mạng lưới chấp nhận thẻ của VIB đã phát triển thêm
50 máy ATM và 342 POS. Cùng với hơn 10,000 máy ATM và gần


vii

40,000 POS của liên minh thẻ và hệ thống ATM, POS của các tổ chức
thẻ quốc tế Visa International và MasterCard, mạng lưới chấp nhận thẻ
của VIB đã đạt độ bao phủ rộng lớn.
Năm 2010, VIB đã mở rộng hệ thống máy ATM và điểm thanh toán
chấp nhận thẻ (POS), đồng thời tăng cường liên kết với các liên minh
thẻ đem đến nhiều tiện ích cho khách hàng. Tháng 4/2010, VIB kết nối
thành công với hệ thống ATM của VNBC, theo đó, chủ thẻ của VIB có
thể giao dịch tại mạng lưới máy ATM rộng khắp của các liên minh thẻ
Smartlink, Banknetvn và VNBC. VIB cũng đã kết nối thành công hệ
thống điểm chấp nhận thẻ (POS) với các ngân hàng trong các liên minh
thẻ đem đến cho chủ thẻ thanh toán của VIB mạng lưới hàng triệu POS
trên toàn quốc. Sang năm 2011, mạng lưới ATM và POS cũng được mở
rộng đem đến sự thuận tiện cho khách hàng khi giao dịch với VIB. Số
ATM và POS cũng tăng tương ứng từ 141 và 1.600 năm 2010 lên 191
và 2.600 nhằm tạo sự thuận tiện cao hơn cho khách hàng. VIB đã lắp
đặt mới thành công 50 máy ATM, nâng tổng số máy ATM của VIB lên
191 vào cuối năm 2011. Tính đến thời điểm 15/12/2011, VIB là 1 trong
2 ngân hàng đầu tiên tại Việt Nam có dịch vụ chống gian lận thẻ dành
cho ATM (anti-skimming).
Năm 2012, tính đến tháng 6/2012, số lượng POS là 2,750 và 210
máy ATM. VIB chủ yếu tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ, công
nghệ, phục vụ khách hàng tốt hơn.

Bảng2.8: Số đơn vị TTCNT theo địa bàn năm 2011
Các chi
Địa bàn

Toàn hàng

Hà Nội

TP.HCM

nhánh
còn lại


viii

Số điểm
TTCNT
Tỷ lệ điểm
TTCNT

2600

1040

1170

390

100%

40%

45%

15%

(Nguồn: Báo cáo tổng kết hoạt động thanh toán thẻ năm 2011)
Việc phát triển các dịch vụ thanh toán thẻ tập trung tại hai đầu mối Hà
Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Số điểm thanh toán chấp nhận thẻ tại Hà Nội
chiếm 40%, Thành phố Hồ Chí Minh chiếm 45% toàn hệ thống.
Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh thẻ được thể hiện cụ thể qua bảng
số liệu sau:
Bảng2.9: Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh thẻ giai đoạn 2008-2011
Đơn vị : Tỷ đồng
Năm
Doanh thu

2008
14.970

2009
21.109

2010
37.268

2011
41.597

Chi phí

6.201

9.406

12.305

18.238

Lợi nhuận

8.769
11.703
24.963
23.359
(Nguồn: Báo cáo hoạt động kinh doanh thẻ năm 2008-2011)

Có thể nói, lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh thẻ đóng góp một phần
không nhỏ vào lợi nhuận thu được của ngân hàng. Năm 2011, lợi nhuận đạt
mức hơn 23 tỷ VND, tăng lên nhiều so với năm 2010, gần gấp đôi lợi nhuận
thu được năm 2009. Các nguồn thu chính trong hoạt động kinh doanh thẻ này
chủ yếu tập trung từ hoạt động thanh toán thẻ và hoạt động phát hành thẻ.
Trong đó, hoạt động thanh toán thẻ chiếm phần lớn.
Hoạt động quản trị rủi ro
Trong thời gian qua, rủi ro chủ yếu trong hoạt động kinh doanh thẻ gồm
hai loại đó là rủi ro giả mạo và rủi ro kỹ thuật.


ix
Rủi ro giả mạo
Giả mạo thẻ của các ngân hàng thương mại trong nước phát hành trong
những năm trở lại đây không ngừng tăng và có dấu hiệu phát triển đáng ngại.
Và số thẻ giả mạo thẻ VIB phát hành cũng có dấu hiệu gia tăng nhanh chóng.
Bảng2.10: Tình hình giả mạo thẻ VIB giai đoạn 2008-2011
Đơn vị: 1000 VNĐ
Chỉ tiêu

Giá trị giả

2008

2009

6,540,600

5,450,290

2010
7,300,405

2011
7,250,140

mạo qua thẻ
(Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh thẻ năm 2008-2011)
Năm 2009 giá trị giả mạo thẻ của VIB là hơn 5 tỷ, giảm đi chút ít so
với năm 2008. Năm 2010, xuất hiện thêm các giao dịch giả mạo thẻ với tốc
độ tăng lên 34% so với năm 2009. Năm 2012, giá trị giả mạo thẻ của ngân
hàng có xu hướng giảm. Tính đến ngày 30/6/2012, giá trị giả mạo thẻ là hơn
2 tỷ. So sánh với giả mạo thẻ của các ngân hàng thương mại trong nước phát
hành thì giả mạo thẻ của VIB chiếm trung bình khoảng 23% giá trị giả mạo.
Rủi ro kỹ thuật
Trong quá trình vận hành thẻ tại VIB đôi khi xuất hiện lỗi chương
trình thanh toán kết quả dẫn đến báo có không chính xác cho ĐVCNT. Hầu
hết khi có sự cố kỹ thuật xảy ra thường cũng kéo theo những tổn thất rất lớn
về tiền của cũng như thời gian khắc phục vì sự cố này ảnh hưởng trực tiếp
đến toàn bộ hệ thống kinh doanh thẻ của VIB nói riêng và mạng lưới thanh

toán thẻ toàn cầu nói chung.
Những kết quả đạt được
- Doanh thu từ hoạt động thẻ tăng lên đáng kể. Đây là một chỉ tiêu
quan trọng đánh giá mức độ sử dụng thẻ của khách hàng cũng như hiệu quả


x
của hoạt động kinh doanh thẻ của ngân hàng. Đến năm 2011, doanh thu từ
hoạt động kinh doanh thẻ đạt hơn 41 tỷ VND, đem lại một nguồn thu lớn
cho ngân hàng.
- Cùng với mức tăng của doanh thu, chi phí ngân hàng bỏ ra trong
những năm gần đây cũng tăng. Đó là do ngân hàng mở rộng hoạt động kinh
doanh thẻ, nâng cấp hệ thống ATM, máy móc công nghệ nhằm nâng cao chất
lượng dịch vụ kinh doanh thẻ, đẩy mạnh doanh thu, tạo ra tính cạnh tranh
trong lĩnh vực kinh doanh này. Tuy nhiên, lợi nhuận qua các năm vẫn tăng
lên. Năm 2011, lợi nhuận đạt mức hơn 23 tỷ VND. Đây là một kết quả đáng
khích lệ trong hoạt động kinh doanh thẻ của VIB.
- VIB đã phát triển, đa dạng hóa các sản phẩm thẻ. Hiện tại, VIB đã
phát triển hầu hết các sản phẩm thẻ thanh toán thông dụng hiện nay như thẻ
ghi nợ nội địa, thẻ ghi nợ quốc tế, thẻ tín dụng nội đại, thẻ tín dụng quốc tế,
thẻ liên kết hát hành, thẻ trả trước...
- Số lượng thẻ tăng mạnh đạt trên 900 nghin thẻ, tăng trung bình
300% về số lượng thẻ phát hành. Số tài khoản tăng trưởng tốt, trong đó tài
khoản mở để thanh toán thẻ chiếm tỷ trọng lớn trong số tài khoản cá nhân.
- Số lượng ATM, POS tăng mạnh qua các năm. Tính đến thời điểm
15/12/2011, VIB là 1 trong 2 ngân hàng đầu tiên tại Việt Nam có dịch vụ
chống gian lận thẻ dành cho ATM (anti-skimming).
- VIB đã tổ chức, nghiên cứu gia tăng thêm nhiều tiện ích cho thẻ đồng
thời liên tiếp tổ chức các chương trình khuyến mãi, ưu đãi cho khách hàng.
- VIB trở thành thành viên chính thức của Tổ chức Thẻ quốc tế Visa

và MasterCard vào năm 2006, là ngân hàng phát hành và thanh toán trực tiếp
các loại thẻ mang thương hiệu Visa.
Bên cạnh những kết quả đạt được, VIB vẫn tồn tại một số hạn chế cần
khắc phục. Cụ thể:


xi
- Sản phẩm thẻ còn hạn chế về tiện ích và giá trị gia tăng

Thực tế, còn tồn tại một khoảng cách lớn so với trình độ phát triển
lĩnh vực thẻ của các ngân hàng nước ngoài. Cụ thể:
Đối với thẻ trả trước quốc tế - VIB Prepaid MasterCard: Hiện tại, các
khách hàng sử dụng thẻ này chưa có nhiều công cụ để kiểm tra và giám sát
các giao dịch thẻ của mình. Khách hàng phải trực tiếp tới quầy giao dịch
hoặc gọi điện theo số hotline của Ngân hàng nếu muốn đối chiếu lại các giao
dịch đã thực hiện.
Đối với thẻ tín dụng quốc tế - VIB Chip MasterCard: Còn hi hữu một
số các giao dịch bị hệ thống tự động từ chối – Fallback Option Ative.
Đối với thẻ ghi nợ nội địa – VIB Values: Nhiều thẻ cũ vẫn đang cài
hạn mức rút tiền là 2,000,000đ đối với giao dịch đơn, trong khi nhiều ATM
đã hỗ trợ rút tối đa là 10 triệu/giao dịch. Việc thay đổi thông số này cho lô
thẻ cũ chưa được thực hiện đồng bộ và vẫn đang xử lý riêng lẻ. Thẻ đã thực
hiện được giao dịch tại tất cả các ATM và POS của các ngân hàng nội địa,
tuy nhiên phí giao dịch trên ATM của các ngân hàng liên minh khá cao:
3,300đ/giao dịch rút tiền và 1,650đ/giao dịch khác.
- Mạng lưới thanh toán thẻ chưa được mở rộng



Đơn vị chấp nhận thẻ còn ít.

Số lượng ĐVCNT còn ít do chưa có kinh nghiệm thị trường và tính
cạnh tranh chưa cao. Các điểm giao dịch của VIB nằm chủ yếu tại các địa
bàn có nền kinh tế phát triển như: Hà Nội, Hồ Chí Minh,….Đây là những
địa bàn có nhiều khách hàng sử dụng thẻ nhưng việc triển khai mạng lưới
ĐVCNT còn chậm do khó cạnh tranh với các ngân hàng lớn như
Vietcombank, VietinBank,… về mức phí và tính ổn định của hệ thống
thanh toán thẻ.


Hệ thống máy ATM còn ít và chưa đạt hiệu quả cao

Số máy ATM của VIB so với một số ngân hàng khác vẫn còn khiêm


xii
tốn. Một số điểm đặt máy còn chưa hiệu quả. Có những điểm đặt máy ở vị
trí khuất, chưa thuận tiện cho việc rút tiền khiến doanh số giao dịch thấp
- Công tác Marketing và bán hàng còn yếu
Ngân hàng còn thiếu những chiến dịch quảng bá rộng rãi các sản
phẩm thẻ tới người dân, thiếu các chương trình khuyến mãi lớn dành cho
sản phẩm này. Các chương trình khuyến mãi mới đang dừng ở việc miễn
phí phát hành nên chưa thực sự thu hút được sự quan tâm lớn của khách
hàng. Việc khai thác hệ thống khách hàng hiện có cho những sản phẩm
dịch vụ mới chưa thực sự hiệu quả. Cần có một chính sách chăm sóc
khách hàng thích hợp hơn.
Bộ phận bán và tiếp thị thẻ chưa thực sự mở rộng cả về chiều rộng
và chiều sâu. Phòng Phát triển đại lý của Trung Tâm Thẻ Hà Nội là nơi
thường xuyên tuyển cộng tác viên mở thẻ. Tuy nhiên, việc phát triển đội
ngũ cộng tác viên chưa được đầu tư mạnh, nguồn khách hàng chủ yếu dựa

vào mối quan hệ của từng cộng tác viên riêng lẻ và sự tích cực tìm kiếm
khách hàng trên thị trường của từng thành viên, chưa có chương trình hỗ
trợ cụ thể.
- Hoạt động quản lý rủi ro chưa phát huy hết vai trò

Hiện tại, hoạt động quản trị rủi ro tại ngân hàng chưa có những
chiến lược và bước đi cụ thể. Một số rủi ro đã xảy ra mà ngân hàng chưa
lường trước, có cách thức xử lý cụ thể. Nhiều trường hợp các rủi ro khi
được phát hiện, ngân hàng không kịp thời xử lý, chậm trễ về thời gian,
dẫn đến tổn thất của ngân hàng.
- Hạn chế khác
Việc chú trọng đầu tư và đưa ra chiến lược phát triển dịch vụ thẻ
mang tính dài hạn còn một số hạn chế.


xiii
Hệ thống cán bộ thẻ còn mỏng dẫn đến những khó khăn trong quá
trình phát triển dịch vụ thẻ. Tình trạng giả mạo, rủi ro trong kinh doanh
thẻ ngày càng tăng, ngân hàng chưa kịp thời cập nhật rủi ro cho khách
hàng dẫn tới những thiệt hại nhất định. Bên cạnh đó, ngân hàng cũng chưa
có quỹ dự phòng rủi ro cho hoạt động phát hành và thanh toán thẻ nhằm
bù đắp những rủi ro có thể phát sinh.
Mặt khác, do tâm lý khách hàng trong việc sử dụng tiền mặt để tiêu
dùng để tránh rủi ro thẻ có thể xảy ra nên làm giảm hiệu quả hoạt động
của một số ĐVCNT. Đồng thời, tại các điểm thanh toán thẻ, khả năng
phân biệt thẻ thật và giả của nhân viên chưa tốt, trình độ nghiệp vụ
chuyên môn còn có những hạn chế nhất định…
Trong chương 3, tác giả sau khi khái quát định hướng phát triển
hoạt động kinh doanh thẻ tại ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam giai
đoạn 2013-2015 đã đưa ra các giải pháp để phát triển hoạt động kinh

doanh thẻ tại VIB. Cụ thể:
- Nhóm giải pháp cho hoạt động phát hành thẻ
Thứ nhất: Đa dạng hóa các sản phẩm thẻ phát hành và dịch vụ liên
quan đến thẻ
Hiện nay, thẻ không chỉ là một phương tiện rút tiền mặt đơn thuần mà
nó đã trở thành phương tiện đa năng, giúp khách hàng có thể tiếp cận được
nhiều dịch vụ khác của ngân hàng. Do đó, để có thể cạnh tranh được đòi hỏi
VIB không ngừng đưa ra nhiều sản phẩm thẻ có chất lượng cao, với nhiều
tiện ích nhằm đáp ứng tối đa các nhu cầu của khách hàng.
Trong thời gian tới VIB cần nghiên cứu và mở rộng các loại sản phẩm
thẻ thuộc nhóm khác như thẻ hiệp hội, thẻ công ty, thẻ quà tặng...Bên cạnh đó,
hiện nay Ngân hàng Nhà nước ta đang có nhiều biện pháp nhằm hạn chế việc


xiv
sử dụng thanh toán bằng tiện mặt của người dân như việc tiến hành trả lương
cho cán bộ, nhân viên qua tài khoản. Đây là cơ hội tốt để ngân hàng có thể mở
rộng và phát triển hoạt động kinh doanh thẻ của mình
Thứ hai: Nâng cao tiện ích của thẻ
Với các dòng thẻ hiện có của VIB mới chỉ dừng lại ở một số tính năng
nhất định. Do đó ngân hàng cần tập trung nâng cao tiện ích cho các loại thẻ
này nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng. VIB nên triển khai chức năng gửi
tiền qua máy ATM để tạo ra tiện ích thuận lợi cho khách hàng thường xuyên
có nhu cầu gửi tiền nhưng không có thời gian làm thủ tục tại ngân hàng. Tiện
ích này hiện nay có ít ngân hàng cung cấp, nên độ cạnh tranh vẫn ở mức thấp.
Thứ ba: Quản lý và phòng ngừa rủi ro trong quá trình
phát hành thẻ
Trong thời gian tới, ngân hàng cần quan tâm tới các biện pháp phòng chống
rủi ro trong hoạt động kinh doanh thẻ nói chung và phát hành thẻ nói riêng.
Ngay khi phát hành thẻ cho khách hàng, cán bộ thẩm định cần phải

thẩm định kỹ các thông tin mà khách hàng cung cấp và bám sát trong việc
theo dõi quá trình sử dụng thẻ của khách hàng để tránh tình trạng không
thu hồi được nợ. VIB cần tuân thủ chặt chẽ các quy định của TCTQT về
thủ tục phát hành, thanh toán cũng như các quy định các quy định có liên
quan đến việc quản lý và kiểm soát rủi ro. Đồng thời, ngân hàng cũng cần
xây dựng hệ thống chấm điểm và phân loại khách hàng dành riêng cho sản
phẩm thẻ tín dụng.
Thứ tư: Đẩy mạnh chính sách Marketing
Hoạt động Marketing góp một phần to lớn trong việc nâng cao chất
lượng sản phẩm dịch vụ, tạo uy tín hình ảnh cũng như tăng sức mạnh cạnh
tranh của ngân hàng. Do đó, để hoạt động phát hành thẻ cũng như kinh doanh
thẻ được phát triển thì VIB cần có những chiến lược, giải pháp. Cụ thể: