Phát triển dịch vụ thanh toán quốc tế tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Từ Liêm- Thực trạng và giải pháp

Chuyên đề thực tập

TRUỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
KHOA THUƠNG MẠI VÀ KINH TẾ QUỐC TẾ


CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP
Đề tài

PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THANH TOÁN QUỐC TẾ TẠI
NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG
THÔN TỪ LIÊM-THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP

Nhóm thực hiện
Họ tên
Chuyên ngành
Khóa

: Nguyễn Thị Thúy
: Kinh tế quốc tế
: 48

Giáo viên hướng dẫn: Ths Tô Xuân Cường

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

HÀ NỘI, tháng 5/2010

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

LỜI CAM ĐOAN
Tôi là Nguyễn Thị Thúy
Lớp: Kinh tế quốc tế 48B
Chuyên ngành: Kinh tế quốc tế
Khoa: Thương mại và kinh tế quốc tế
Khóa: 48
Hệ: Chính quy
Trong thời gian thực tập tại NHNo&PTNT Từ Liêm, dưới sự hướng
dẫn tận tình của thầy giáo Tô Xuân Cường và các cô chú, anh chị cán bộ
phòng TTQT của ngân hàng tôi đã hoàn thành chuyên đề tốt nghiệp với tên đề
tài: “Phát triển dịch vụ thanh toán quốc tế tại NHNo&PTNT Từ LiêmThực trạng và giải pháp.”
Tôi xin cam đoan chuyên đề tốt nghiệp này là công trình nghiên cứu của riêng tôi
trong thời gian thực tập tại ngân hàng, không sao chép bất cứ luận văn nào. Các số liệu
trong chuyên đề được sử dụng trung thực, kết quả nghiên cứu chưa từng được công bố tại
bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác. Nếu vi phạm tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày

tháng năm

Sinh viên thực hiện
Nguyễn Thị Thúy

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU...................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của việc lựa chọn đề tài.......................................................1
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu.............................................................3
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.............................................................3
4. Phương pháp nghiên cứu...........................................................................3
5.5. Kết cấu đề tài..........................................................................................4
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT
TRIỂN NÔNG THÔN TỪ LIÊM VÀ SỰ CẦN THIẾT CỦA VIỆC PHÁT
TRIỂN DỊCH VỤ THANH TOÁN QUỐC TẾ.................................................5
1.1 Giới thiệu chung về ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn- chi
nhánh Từ Liêm...............................................................................................5
1.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Ngân hàng..........................5
1.1.2 Chức năng nhiệm vụ..........................................................................7
1.1.3 Cơ cấu tổ chức của ngân hàng..........................................................8
1.1.4 Các lĩnh vực hoạt động chủ yếu của NHNo&PTNT Từ Liêm...........9
1.1.4.1 Huy động vốn............................................................................9
1.1.4.2 Hoạt động cho vay...................................................................10
1.1.4.3 Kinh doanh ngoại hối..............................................................10
1.1.4.4 Kinh doanh các dịch vụ khác..................................................10

1.1.4.5 Hiệu quả hoạt động kinh doanh..............................................10
1.2 Sự cần thiết của việc phát triển dịch vụ TTQT tại NHNo&PTNT Từ
Liêm.............................................................................................................14
1.2.1 Dịch vụ TTQT tại các Ngân hàng thương mại................................14
1.2.1.1 Vai trò của dịch vụ TTQT đối với các Ngân hàng thương mại. 14
1.2.1.2 Toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế đòi hỏi ngân hàng
phải phát triển dịch vụ TTQT................................................................14
1.2.1.3 Các NHTM Việt Nam có khả năng phát triển dịch vụ TTQT....15
1.2.2 Sự cần thiết phát triển dịch vụ TTQT tại NHNo&PTNT Từ Liêm...16
1.2.2.1 Doanh thu từ dịch vụ TTQT của ngân hàng còn thấp, chưa khai
thác hết tiềm năng.................................................................................16
1.2.2.2 Chất lượng dịch vụ TTQT tại ngân hàng chưa cao..................16
1.2.2.3 NHNo&PTNT Từ Liêm chưa khai thác hết tiềm năng thị trường
và nhu cầu của khách hàng...................................................................16
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG DỊCH VỤ THANH TOÁN QUỐC TẾ TẠI
NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TỪ LIÊM
.........................................................................................................................18
2.1 Thực trạng phát triển dịch vụ TTQT tại NHNo&PTNT Từ Liêm thời
gian qua........................................................................................................18
2.1.1 Nhóm dịch vụ tín dụng chứng từ.....................................................18

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

2.1.1.1 Quy trình nghiệp vụ thanh toán tín dụng chứng từ..................19
2.1.1.2 Kết quả dịch vụ thanh toán tín dụng chứng từ..........................20

2.1.2 Nhóm dịch vụ chuyển tiền...............................................................25
2.1.2.1 Quy trình nghiệp vụ chuyển tiền...............................................25
2.1.2.2 Kết quả dịch vụ chuyển tiền......................................................27
2.1.3 Nhóm dịch vụ nhờ thu......................................................................29
2.1.3.1 Quy trình nghiệp vụ thanh toán nhờ thu...................................29
2.1.3.2 Kết quả dịch vụ thanh toán nhờ thu..........................................32
2.2 Đánh giá chung về tình hình phát triển dịch vụ thanh toán quốc tế tại
NHNo&PTNT Từ Liêm...............................................................................34
2.2.1 Những thành tựu trong hoạt động cung cấp dịch vụ TTQT............34
2.2.1.1 Về quy mô và tốc độ phát triển dịch vụ TTQT..........................34
2.2.1.2 Về ứng dụng công nghệ ngân hàng...........................................36
2.2.1.3 Đa dạng hóa danh mục sản phẩm, dịch vụ TTQT....................36
2.2.1.4 Điều chỉnh mức phí dịch vụ TTQT hợp lý.................................36
2.2.1.4 Hoạt động TTQT phát triển đã góp phần tăng thu ngoại tệ và
phát triển các hoạt động khác của ngân hàng......................................37
2.2.1.5 Mạng lưới ngân hàng đại lý rộng khắp trên thế giới...............37
2.2.1.6 Về doanh thu từ dịch vụ TTQT..................................................38
2.2.1.7 Về đội ngũ nhân viên TTQT......................................................39
2.2.2 Những hạn chế còn tồn tại...............................................................39
2.2.2.1 Về thời gian xử lý giao dịch và thủ tục thanh toán...................39
2.2.2.2 Về cơ cấu khách hàng...............................................................40
2.2.2.3 Hạn chế về sự đa dạng hóa dịch vụ TTQT................................40
2.2.2.4 Về tỷ trọng doanh thu từ dịch vụ TTQT....................................41
2.2.2.5 Thị phần dịch vụ TTQT của ngân hàng còn thấp....................41
2.2.2.6 Sự phát triển dịch vụ TTQT theo các phương thức thanh toán
còn quá chênh lệch................................................................................42
2.2.3 Nguyên nhân của những hạn chế....................................................45
2.2.3.1 Những nguyên nhân khách quan...............................................45
2.2.3.2 Những nguyên nhân chủ quan..................................................50
CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN DỊCH

VỤ THANH TOÁN QUỐC TẾ TẠI NHNo&PTNT TỪ LIÊM.....................53
3.1 Định hướng phát triển dịch vụ TTQT tại NHNo&PTNT Từ Liêm.......53
3.1.1 Định hướng phát triển chung của Ngân hàng.................................53
3.1.2 Định hướng và mục tiêu phát triển dịch vụ TTQT tại NHNo&PTNT
Từ Liêm.....................................................................................................54
3.2 Giải pháp phát triển dịch vụ TTQT tại NHNo&PTNT Từ Liêm...........55
3.2.1 Nhóm giải pháp thu hút khách hàng...............................................55
3.2.1.1 Đổi mới chính sách khách hàng................................................55

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

3.2.1.2 Đa dạng hoá các hoạt động kinh doanh đối ngoại...................56
3.2.1.3 Đổi mới phong cách phục vụ, giao tiếp văn minh lịch sự.........56
3.2.1.4 Đẩy mạnh hoạt động Marketing, quảng bá cho dịch vụ TTQT
của Ngân hàng......................................................................................57
3.2.2 Nhóm giải pháp nâng cao trình độ nguồn nhân lực........................57
3.2.3 Tăng cường huy động nguồn ngoại tệ.............................................58
3.2.4 Phát triển hoạt động kinh doanh ngoại tệ và tín dụng xuất nhập
khẩu..........................................................................................................58
3.2.4.1 Hoạt động tài trợ xuất khẩu......................................................59
3.2.4.2 Hoạt động tài trợ nhập khẩu:..................................................59
3.2.5 Hiện đại hóa công nghệ ngân hàng.................................................59
3.2.6 Tăng cường sự phối hợp giữa các phòng ban chức năng...............60
3.2.7 Đảm bảo an toàn trong hoạt động thanh toán quốc tế....................61
3.2.8 Thực hiện hoạt động tư vấn cho khách hàng trong TTQT..............62

3.3 Một số kiến nghị....................................................................................63
3.3.1 Kiến nghị với nhà nước...................................................................63
3.3.1.1 Hoàn thiện khung pháp lý và luật pháp cho hoạt động TTQT..63
3.3.1.2 Tăng cường vai trò quản lý của Nhà nước trong việc thực hiện
chính sách ngoại hối.............................................................................63
3.3.2 Kiến nghị với NHNN.......................................................................64
3.3.2.1 Hoàn thiện và phát triển thị trường ngoại tệ liên ngân hàng.. .64
3.3.2.2 Xây dựng cơ chế điều hành tỷ giá linh hoạt phù hợp với thị
trường....................................................................................................64
3.3.3 Kiến nghị với NHNo&PTNT Việt Nam............................................64
3.3.3.1 Mở rộng và củng cố quan hệ đại lý với Ngân hàng nước ngoài.
...............................................................................................................65
3.3.3.2 Tạo điều kiện cho Chi nhánh có đủ thẩm quyền thực hiện thanh
toán quốc tế cho khách hàng của Chi nhánh........................................65
3.3.3.3 Hiện đại hoá công nghệ thanh toán qua hệ thống Ngân hàng .
...............................................................................................................66
3.3.4 Kiến nghị với khách hàng................................................................67
LỜI KẾT.........................................................................................................68
Danh mục tài liệu tham khảo...........................................................................70

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

LỜI CẢM ƠN
Trước hết tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong khoa Thương
mại và Kinh tế quốc tế đã tạo điều kiện cho tôi có cơ hội thực hiện bài chuyên

đề thực tập cuối khóa “Phát triển dịch vụ thanh toán quốc tế tại ngân hàng
nông nghiệp và phát triển nông thôn Từ Liêm- Thực trạng và giải pháp”.
Đặc biệt tôi xin gửi lời biết ơn đến thầy Tô Xuân Cường đã trực tiếp hướng
dẫn, giúp đỡ tôi rất nhiều trong thời gian thực hiện bài chuyên đề này.
Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến các cán bộ phòng thanh toán quốc tế ngân
hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Từ Liêm đã nhiệt tình giúp đỡ trong
thời gian tôi thực tập tại đây.
Nhờ những sự giúp đỡ trên mà tôi đã có thể hoàn thành bài chuyên đề này một cách tốt
nhất. Tuy nhiên, do hạn chế về kĩ năng, kinh nghiệm thực tế nên chuyên đề không thể tránh
khỏi những thiếu sót nhất định. Vì vậy, tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các
thầy cô giáo, các cán bộ phòng thanh toán quốc tế ngân hàng Từ Liêm để tôi có thể nâng
cao kiến thức và hoàn thiện hơn bài chuyên đề của mình.

Tôi xin chân thành cảm ơn!
Sinh viên
Nguyễn Thị Thúy

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Nghĩa tiếng Anh

Nghĩa tiếng Việt

Tiếng Anh
ABA

The Asian Bank Association

Hiệp hội Ngân hàng Châu Á

AFTA

ASEAN Free Trade Area

Khu vực mậu dịch tự do ASEAN

AGRIBANK

The Bank For Agriculture

Ngân hàng nông nghiệp và

And Rural Development

phát triển nông thôn

The Asia Pacific Rural

Hiệp hội Tín dụng Nông nghiệp

and Agricultural Credit

Nông thôn châu Á - Thái Bình

Association

Dương

The Association of Southeast

Hiệp hội các quốc gia

APRACA

ASEAN

Asian Nations
ATM

Automatic Teller Machine

AUD
CICA

D/A

Đông Nam Á
Máy rút tiền tự động
Đồng đôla Úc

The Coference of International

Hội nghị tín dụng nông nghiệp

Credit Agriculture

quốc tế

Documents against Acceptance

Điều kiện thanh toán chấp nhận
hối phiếu

D/P

Documents against Payment

EUR
FAO

Điều kiện thanh toán trả tiền ngay
Đồng Euro

The Food and Agriculture

Tổ chức nông lương liên hợp

Organization of the United

quốc

Nations

GBP

Đồng bảng Anh

IPCAS

Tiểu dự án Hiện đại hoá Ngân

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

hàng
và Kế toán khách hàng
L/C

Letter of Credit

NOSTRO

Thư tín dụng chứng từ
Tài khoản tiền gửi bằng ngoại tệ
của ngân hàng nước ngoài
tại ngân hàng trong nước

SGD
UCP

Đồng đôla Singapore
Uniform Customs and Practice

Các quy tắc và thực hành thống

for Documentary Credits

nhất về tín dụng chứng từ

United States Dollar

Đồng đô la Mỹ

USD
VND
WTO

Đồng Việt Nam
World Trade Organization

Tổ chức thương mại thế giới

Tiếng Việt
KT-XH

Kinh tế xã hội

NHNN

Ngân hàng nhà nước

NHNo&PTN

Ngân hàng nông nghiệp và

T

phát triển nông thôn

NHTM

Ngân hàng thương mại

TCTD

Tổ chức tín dụng

TDCT

Tín dụng chứng từ

TNHH

Trách nhiệm hữu hạn

TPKT

Thành phần kinh tế

TTQT

Thanh toán quốc tế

Vietcombank

Ngân hàng thương mại cổ phần
ngoại thương Việt Nam

Techcombank

Nguyễn Thị Thúy

Ngân hàng thương mại cổ phần

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

kỹ thương

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 1.1: Tổng doanh thu từ các hoạt động của NHNo&PTNT Từ Liêm giai đoạn
2006-2009...........................................................................................................................11
Bảng 1.2: Lợi nhuận của NHNo&PTNT chi nhánh Từ Liêm.......................................12
Bảng 2.1: Số hợp đồng L/C được mở và thanh toán tại NHNo&PTNT....................21
Từ Liêm giai đoạn 2006-2009.........................................................................................21
Bảng 2.2: Trị giá L/C mở và thanh toán tại NHNo&PTNT Từ Liêm giai đoạn 20062009 phân theo đơn vị tiền tệ..........................................................................................22
Bảng 2.3: Tình hình thanh toán L/C tại NHNo&PTNT Từ Liêm.................................24
Bảng 2.4: Doanh số dịch vụ chuyển tiền tại NHNo&PTNT Từ Liêm giai đoạn 20062009.....................................................................................................................................27
Bảng 2.5: Doanh thu từ phí dịch vụ chuyển tiền tại NHNo&PTNT Từ Liêm............28
Bảng 2.6: Số hợp đồng và trị giá thanh toán nhờ thu tại NHNo&PTNT...................32
Từ Liêm giai đoạn 2006-2009.........................................................................................32
Bảng 2.7: Doanh thu từ phí dịch vụ TTQT của NHNo&PTNT giai đoạn 2006-2009
..............................................................................................................................................34
Bảng 2.8: So sánh phí dịch vụ TTQT giữa NHNo&PTNT Từ Liêm và NHTM cổ
phần ngoại thương Việt Nam..........................................................................................36
Bảng 2.9: Tỷ trọng doanh thu từ hoạt động TTQT trong tổng doanh thu của ngân
hàng Từ Liêm giai đoạn 2006-2009...............................................................................38
Bảng 2.10: Doanh thu phí TTQT phân theo dịch vụ thanh toán quốc tế chủ yếu tại
NHNo&PTNT Từ Liêm......................................................................................................42
Bảng 2.11: Tỷ trọng doanh thu từ phí dịch vụ phân theo phương thức thanh toán
tại NHNo&PTNT Từ Liêm.................................................................................................43

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

DANH MỤC HÌNH VẼ

Hình 1.1 Cơ cấu tổ chức của NHNo&PTNT Từ Liêm....................................................8
Hình 1.2: Biểu đồ tổng doanh thu từ các hoạt động của NHNo&PTNT Từ Liêm....11
Hình 1.3: Biểu đồ lợi nhuận của NHNo&PTNT Từ Liêm.............................................13
Hình 2.1: Sơ đồ quy trình nghiệp vụ thanh toán L/C...................................................19
Hình 2.2: Biểu đồ số hợp đồng mở và thanh toán L/C tại NHNo&PTNT Từ Liêm. 21
Hình 2.3: Sơ đồ quy trình nghiệp vụ chuyển tiền ........................................................26
Hình 2.3: Biểu đồ doanh thu từ phí dịch vụ chuyển tiền tại NHNo&PTNT Từ Liêm
..............................................................................................................................................29
Hình 2.4: Sơ đồ quy trình nghiệp vụ thanh toán nhờ thu phiếu trơn........................30
Hình 2.5: Sơ đồ quy trình nghiệp vụ nhờ thu kèm chứng từ......................................31
Hình 2.6: Biểu đồ doanh thu dịch vụ thanh toán nhờ thu tại NHNo&PTNT Từ Liêm
..............................................................................................................................................33
Hình 2.7: Biểu đồ doanh thu từ phí dịch vụ TTQT của NHNo&PTNT giai đoạn
2006-2009...........................................................................................................................35
Hình 2.8: Biểu đồ tỷ trọng doanh thu phí TTQT phân theo phương thức thanh toán
..............................................................................................................................................44

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


1

Chuyên đề thực tập

LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của việc lựa chọn đề tài
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay, Việt

Nam đã và đang tích cực mở cửa nền kinh tế với quan điểm: “Mở cửa nền
kinh tế, đa dạng hóa, đa phương hóa và nâng cao hiệu quả kinh tế đối ngoại
trên cơ sở mở rộng quan hệ hợp tác với các nước trong khu vực và trên thế
giới...”. Trong quá trình đó, hoạt động ngoại thương có vai trò đặc biệt quan
trọng. Hiện nay, nước ta đang thúc đẩy quan hệ hợp tác quốc tế về mọi mặt,
đặc biệt là về kinh tế, điều này thể hiện ở việc Việt Nam gia nhập ASEAN vào
tháng 7/1995, gia nhập khu vực thương mại tự do Châu Á (AFTA) và tổ chức
thương mại thế giới (WTO) vào ngày 7/11/2006. Hiệp định thương mại Việt –
Mĩ đã được kí kết và có hiệu lực.
Ngoại thương đã và đang đóng vai trò ngày càng quan trọng trong sự
phát triển kinh tế của mỗi quốc gia trên thế giới. Hoạt động ngoại thương phát
triển kéo theo một loạt các dịch vụ khác cũng phát triển theo như vận tải biển,
bảo hiểm…và đặc biệt là dịch vụ thanh toán quốc tế (TTQT) của các ngân
hàng. TTQT đã trở thành một hoạt động cơ bản, không thể thiếu của các
NHTM. Hoạt động TTQT của NHTM là một mắt xích không thể thiếu trong
toàn bộ dây chuyền thực hiện một hợp đồng ngoại thương. Thay vì chỉ sử
dụng phương thức thanh toán bằng tiền mặt như trước đây, ngày nay các
phương thức TTQT đã được đa dạng hóa và được sử dụng ngày càng rộng rãi
hơn, góp phần thức đẩy sự phát triển của hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa
giữa các quốc gia trên thế giới. Các phương thức TTQT thường được sử dụng
hiện nay bao gồm phương thức tín dụng chứng từ, nhờ thu, mở tài khoản,
chuyển tiền…và theo đó các ngân hàng đóng vai trò ngày một quan trọng hơn
trong việc thực hiện thanh toán giữa các bên tham gia hoạt động ngoại

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

2

thương. Do vậy, hiện nay các ngân hàng cũng đã và đang tích cực trong việc
phát triển dịch vụ TTQT của mình, coi TTQT là một dịch vụ quan trọng và
đem lại lợi nhuận đáng kể cho mình. Có thể thấy, ngày nay, ở hầu hết các ngân
hàng, phòng TTQT đều đã được lập ra với mục đích chuyên thực hiện dịch vụ
TTQT, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng trong và ngoài nước.
Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn (NHNo&PTNT) chi nhánh
Từ Liêm cũng không phải là một ngoại lệ. Từ nhiều năm nay, tại ngân hàng
cũng đã có riêng phòng TTQT chuyên đảm nhận các công việc như thực hiện
dịch vụ TTQT cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu, kinh doanh ngoại tệ…
cũng như có một đội ngũ các thanh toán viên đảm nhận công việc này. Như
vậy, dịch vụ TTQT đã và đang khẳng định vai trò ngày càng quan trọng của
nó trong hoạt động của các ngân hàng nói chung và NHNo&PTNT chi nhánh
Từ Liêm nói riêng. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tình hình kinh tế thế
giới có nhiều biến động, nổi bật là cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới xảy ra
năm 2008 làm cho nền kinh tế thế giới bước vào thời kỳ suy thoái dẫn đến
hoạt động TTQT của các ngân hàng thương mại (NHTM) gặp rất nhiều khó
khăn đòi hỏi phải có những biện pháp khắc phục, thúc đẩy hoạt động thanh
toán quốc tế ngày một phát triển và trở thành một trong những hoạt động
chính của NHTM.
Trong thời gian thực tập tại phòng TTQT của NHNo&PTNT Từ Liêm,
em nhận thấy dịch vụ TTQT của ngân hàng những năm gần đây đang rất được
chú trọng phát triển. Dịch vụ TTQT của Ngân hàng dần tạo được uy tín với
khách hàng và đóng góp không nhỏ vào hoạt động kinh doanh của ngân hàng.
Bên cạnh đó, dịch vụ này vẫn còn nhiều hạn chế, doanh thu từ dịch vụ TTQT
của ngân hàng vẫn còn thấp so với các ngân hàng trên địa bàn thủ đô và không
tương xứng với tiềm nang của ngân hàng. Dịch vụ TTQT vẫn chưa khai thác
hết thị trường. Nhận thức rõ được vấn đề này nên em đã chọn đề tài: “ Phát

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

3

triển dịch vụ TTQT tại NHNo&PTNT chi nhánh Từ Liêm: thực trạng và
giải pháp” để nghiên cứu, góp phần đưa ra các giải pháp giúp phát triển dịch
vụ TTQT của NHNo&PTNT Từ Liêm.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu.
- Mục đích nghiên cứu đề tài là nhằm tìm hiểu về sự phát triển của dịch
vụ TTQT tại NHNo&PTNT Từ Liêm trong thời gian qua, phân tích và đánh
giá về dịch vụ TTQT tại ngân hàng và từ đó gợi ý một số giải pháp nhằm phát
triển dịch vụ TTQT góp phần vào sự phát triển của ngân hàng trong thời gian
tới.
- Nhiệm vụ nghiên cứu:
Đề tài tập trung nghiên cứu 3 vấn đề chính bao gồm:
+ Tổng quan về NHNo&PTNT chi nhánh Từ Liêm
+ Thực trạng dịch vụ TTQT tại NHNo&PTNT Từ Liêm giai đoạn 20062009.
+ Giải pháp phát triển dịch vụ TTQT tại NHNo&PTNT Từ Liêm
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
- Đối tượng nghiên cứu của đề tài là sự phát triển của dịch vụ TTQT tại
NHNo&PTNT chi nhánh Từ Liêm.
- Phạm vi nghiên cứu: đề tài tập trung nghiên cứu sự phát triển của các
phương thức TTQT bao gồm tín dụng chứng từ, nhờ thu và thanh toán hợp
đồng tại NHNo&PTNT Từ Liêm trong giai đoạn 2006-2009.

4. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng các phương pháp tổng hợp, phân tích, so sánh, các biện
pháp thống kê toán, vận dụng lí luận vào thực tiễn, khái quát hóa và tổng hợp,
sử dụng và phân tích số liệu thống kê trên cơ sở tư duy logic.

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

4

5.5. Kết cấu đề tài.
Ngoài lời mở đầu, danh mục các chữ viết tắt, danh mục bảng biểu hình
vẽ, danh mục tài liệu tham khảo và kết luận, đề tài bao gồm 3 chương chính:
Chương 1: Tổng quan về NHNo&PTNT chi nhánh Từ Liêm.
Chương 2: Thực trạng dịch vụ TTQT tại NHNo&PTNT chi nhánh Từ
Liêm giai đoạn 2006-2009.
Chương 3: Giải pháp phát triển dịch vụ TTQT tại NHNo&PTNT chi
nhánh Từ Liêm.

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

5

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP
VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TỪ LIÊM VÀ SỰ CẦN
THIẾT CỦA VIỆC PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THANH TOÁN
QUỐC TẾ
1.1 Giới thiệu chung về ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thônchi nhánh Từ Liêm
1.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Ngân hàng
NHNo&PTNT Từ Liêm là chi nhánh cấp I trực thuộc NHNo&PTNT Việt
Nam, ngân hàng được thành lập từ năm 1961 với tên gọi ban đầu là chi điếm
Ngân hàng nhà nước (NHNN) huyện Từ Liêm. Nhiệm vụ và chức năng cơ
bản của Ngân hàng trong thời kỳ này là huy động vốn tiết kiệm, cấp phát vốn
cho toàn bộ các cơ quan hành chính sự nghiệp và các đơn vị sản xuất trên địa
bàn. Thực chất của các hoạt động này là cấp phát vốn tiền mặt cho các đơn vị
theo kế hoạch, hoạt động mang tính chất bao cấp, đồng vốn cho vay chưa tính
đến hiệu quả kinh doanh.
Từ sau Đại hội Đảng VI (năm 1986), nền kinh tế Việt Nam có bước
chuyển mình mạnh mẽ, được đánh dấu bằng việc chuyển đổi từ cơ chế kế
hoạch hó tập trung sang cơ chế thị trường có quản lý của nhà nước. Hòa nhập
cùng với tiến trình đổi mới của nền kinh tế thì hoạt động ngân hàng có những
chuyển biến tích cực góp phần huy động vốn phục vụ phát triển kinh tế trong
thời kỳ mới. Điển hình của sự đổi mới này là nghị định số 53/HĐBT về việc
đổi mới tổ chức bộ máy Ngân hàng nhà nước (NHNN) theo hướng xây dựng
hệ thống ngân hàng chuyên nghiệp kinh doanh tín dụng và làm dịch vụ ngân
hàng, hoạt động theo chế độ hoạch toán kinh tế.

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B

Chuyên đề thực tập

6

Kể từ đó hoạt động của các ngân hàng nói chung và hê thống
NHNo&PTNT có nhiều đổi mới. Ngày 1/8/1988 theo QĐ số 40/QĐ-NHCV,
NHNo&PTNT Từ Liêm chính thức ra đời và đi vào hoạt động theo mô hình tổ
chức và chức năng nhiệm vụ mới theo quyết định QĐ53/HĐBT. Khi đó mới
chỉ có 6 phòng chuyên môn, 3 phòng giao dịch, 1 quỹ tiết kiệm. Đến năm
1990, ngân hàng được đổi tên thành NHNH Từ Liêm. 15/10/1996, thống đốc
NHNN Việt Nam ban hành QĐ só 280/QĐ-NH5 về việc thành lập ngân hàng
No&&PTNT Việt Nam. Kể từ thời điểm đó ngân hàng cũng được đổi tên
thành NHNo&PTNT Từ Liêm.
Với tên viết tắt NHNo&PTNT Từ Liêm.
Tên giao dịch quốc tế : The Branch For Agriculture And Rural
Development of Tu Liem District.
Trụ sở đặt tại khu liên cơ quan Từ Liêm, đường Mỹ Đình II, Từ Liêm,
Hà Nội.
Từ khi thành lập (năm 1988) đến nay, NHNo&PTNTTừ Liêm hoạt động
có xu hướng đi lên, kinh doanh có lãi và luôn đổi mới gắn với sự đổi mới của
NHNo&PTNT Việt Nam. Để tồn tại và phát triển trong nền kinh tế thị trường,
NHNo&PTNT Từ Liêm hoạt động luôn bám sát theo định hướng của ngành
đồng thời thường xuyên chấn chỉnh cơ cấu bộ máy tổ chức sao cho phù hợp
với mục tiêu kinh doanh trong từng giai đoạn cụ thể.
NHNo&PTNT Từ Liêm thành lập ngày 01/08/1988, hoạt động kinh
doanh theo hệ thống ngân hàng thương mại quốc doanh, kinh doanh về tiền tệ,
tín dụng và dịch vụ ngân hàng, thực hiện chế độ hạch toán ngành theo pháp
lệnh ngân hàng, hợp tác xã tín dụng và công ty tài chính (hiện nay theo luật
các tổ chức tín dụng). NHNo&PTNT Từ Liêm chịu mọi sự chi phối và điều

hành của NHNo&PTNT Việt Nam qua các văn bản, thể chế, thực hiện các quy
định về báo cáo tình hình hoạt động định kỳ, các loại báo biểu dùng riêng cho

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

7

hệ thống. Chi nhánh hoạt động theo điều lệ và quy chế tổ chức của
NHNo&PTNT Việt Nam.
1.1.2 Chức năng nhiệm vụ
Là một chi nhánh trực thuộc ngân hàng No & PTNT Việt Nam, chi
nhánh NHNo&PTNT Từ Liêm được quyền thực hiện các nhiệm vụ sau:
- Hạch toán, điều chuyển vốn thanh toán tập trung toàn hệ thống
NHNo&PTNT Việt Nam.
- Trực tiếp kinh doanh tiền tệ, tín dụng và dịch vụ ngân hàng bao gồm:
+ Thanh toán quốc tế
+ Nhận tiền gửi tiết kiệm, tiền gửi thanh toán của các tổ chức và dân cư
trong nước bằng Việt Nam đồng và ngoại tệ.
+ Phát hành các loại chứng chỉ tiền gửi, tín phiếu, kỳ phiếu ngân hàng và
bằng các hình thức huy động ngắn và dài hạn phục vụ yêu cầu phát triển kinh
doanh và làm dịch vụ ngân hàng.
+ Cho vay ngắn hạn, trung hạn, dài hạn bằng VNĐ và bằng ngoaij tệ đối
với các tổ chức kinh tế theo cơ chế thị trường và quy định của NHNN và
NHNo&PTNT Việt Nam.
+ Mua bán ngoại tệ trực tiếp theo hợp đồng giao ngay và hợp đồng giao

kỳ hạn.
+ Thực hiện các dịch vụ ngân hàng như: thanh toán chuyển tiền trong và
ngoài nước, thanh toán séc và các loại dịch vụ khác.
- Thực hiện chế độ an toàn kho quỹ, bảo quản tiền mặt và các giấy tờ có
giá.
- Thực hiện dịch vụ tư vấn và quản lý tiền vốn các dự án đầu tư theo yêu
cầu của khách hàng.
- Thực hiện một số nhiệm vụ khác do NHNo&PTNT Việt Nam giao.

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


8

Chuyên đề thực tập

1.1.3 Cơ cấu tổ chức của ngân hàng
NHNo&PTNT Từ Liêm hoạt động theo mô hình của NHTM quốc
doanh. Trước đây được xếp là chi nhánh cấp I loại II nhưng bắt đầu sang năm
2002, thực hiện mô hình tổ chức của NHNo&PTNT VIệt Nam theo điều lệ
mới, chi nhánh đã chuyển thành ngân hàng cấp I loại II và cá NH cấp IV đều
được nâng lên thành các chi nhánh cấp II loại V. Hiện nay, mạng lưới giao
dịch của ngân hàng bao gồm: 1 hội sở chính, 5 ngân hàng cấp II và 8 phòng
giao dịch.
Tổng số lượng cán bộ nhân viên của toàn bộ chi nhánh là 180 người,
trong đó 145 cán bộ có hợp đồng dài hạn. Chất lượng của cán bộ nhân viên
được nâng dần qua nhiều năm. Hiện nay số cán bộ có trình độ cao đẳng đại
học chiếm khoảng 85%.

Có thể khái quát cơ cấu tổ chức các phòng ban trong NHNo&PTNT Từ
Liêm như sau:

Giám đốc

Phó giám đốc 2

Phó giám đốc 1

Phòng
kế
hoạch

Phòng
kiểm
tra,
kiểm
soát

Phòng
giao
dịch

Phòng
tín
dụng

Phòng
thanh
toán

quốc
tế

Phó giám đốc 3

Phòng
giao
dịch

Phòng

hành
chính

Phòng
kế
toán

Hình 1.1 Cơ cấu tổ chức của NHNo&PTNT Từ Liêm

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B

Phòng
giao
dịch


Chuyên đề thực tập

9

Cơ cấu tổ chức hành chính của chi nhánh NHNo&PTNT Từ Liêm được
bố trí như sau:
- 1 giám đốc chỉ đạo điều hành chung
- 3 Phó giám đốc và 7 phòng ban, trong đó:
- Phó giám đốc 1 phụ trách phòng kế hoạch, bộ phận kiểm tra, kiểm soát
nội bộ và 2 phòng giao dịch.
- Phó giám đốc 2 phụ trách phòng tín dụng, phòng thanh toán quốc tế và
1 phòng giao dịch.
- Phó giám đốc 3 phụ trách đồng thời phong kế toán và hành chính, ngoài
ra thêm 2 phòng giao dịch.
Với mô hình quản lý như trên đã giúp cho NHNo&PTNT Từ Liêm thực
hiện đầy đủ chức năng nhiệm vụ, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển
kinh tế trên địa bàn huyện.
1.1.4 Các lĩnh vực hoạt động chủ yếu của NHNo&PTNT Từ Liêm
NHNo&PTNT Từ Liêm là chi nhánh cấp I của NHNo&PTNT Việt Nam
hoạt động trong các lĩnh vực chủ yếu sau:
1.1.4.1

Huy động vốn

Bao gồm các hoạt động:
- Khai thác và nhận tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn, có kỳ hạn, tiền gửi
thanh toán của các tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế và nước
ngoài bằng VND và ngoại tệ.
- Phát hành chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu, kỳ phiếu ngân hàng và thực
hiện các hình thức huy động vốn khác theo quy định của NHNo&PTNT.
- Tiếp nhận các nguồn vốn tài trợ, vốn ủy thác của chính phủ, chính

quyền địa phương và các tổ chức kinh tế trong và ngoài nước theo quy định
của ngân hàng nông nghiệp

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

10

- Được phép vay vốn của các tổ chức tài chính tín dụng trong nước khi
tổng giám đốc NHNo&PTNT Việt Nam cho phép.
1.1.4.2

Hoạt động cho vay

NHNo&PTNT Từ Liêm thực hiện cho vay chủ yếu là:
- Cho vay ngắn hạn, trung hạn và dai hạn bằng VND và ngoại tệ đối với
các tổ chức kinh tế.
- Cho vay ngắn hạn, trung hạn và dài hạn bằng VND đối với cá nhân, hộ
gia đình.
1.1.4.3

Kinh doanh ngoại hối
Bao gồm các hoạt động thanh toán xuất nhập khẩu theo các hình thức

tín dụng chứng từ, nhờ thu, chuyển tiền, mua bán ngoại tệ, chi trả kiều hối
và WesternUnion; thực hiện các nghiệp vụ bảo lãnh trong nước và quốc tế.

1.1.4.4

Kinh doanh các dịch vụ khác

Ngoài các hoạt động trên, ngân hàng Từ Liêm còn thực hiện kinh doanh
một số dịch vụ khác. Đó là: thu chi tiền mặt, mua bán vàng bạc,dịch vụ thẻ tín
dụng, két sắt, nhận cất giữ, chiết khấu các loại giấy tờ có giá, thẻ thanh toán,
nhận ủy thác cho vay của tổ chức tài chính, tín dụng, tổ chức, cá nhân trong và
ngoài nước, các dịch vụ khác được NHNNvà NHNo&PTNT Việt Nam cho
phép.
1.1.4.5

Hiệu quả hoạt động kinh doanh
Nhờ sự phát triển của các hoạt động trên mà doanh thu cũng như lợi

nhuận của NHNo&PTNT Từ Liêm ngày càng tăng, ngân hàng ngày càng phát
triển và càng khẳng định vị trí của mình tại thị trường ngân hàng của Việt
Nam.

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


11

Chuyên đề thực tập

Bảng 1.1: Tổng doanh thu từ các hoạt động của NHNo&PTNT Từ Liêm giai
đoạn 2006-2009

Đơn vị: Tỷ đồng
Năm

2006

2007

2008

2009

Tổng doanh thu

172

362

324

396

Nguồn: Phòng kế hoạch-kinh doanh

Hình 1.2: Biểu đồ tổng doanh thu từ các hoạt động của NHNo&PTNT
Từ Liêm

Năm 2006, tổng doanh thu tư tất cả các hoạt động của ngân hàng đạt 172
tỷ đồng, sang năm 2007 con số này là 362 tỷ đồng, tức tăng 190 tỷ, tương

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


12

Chuyên đề thực tập

đương 110% so với năm 2006. Đến năm 2008, tổng doanh thu từ các dịch vụ
của ngân hàng giảm 38 tỷ, tương đương 10,5% so với năm 2007 và chỉ đạt
324 tỷ đồng do tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Tuy vậy,
bước sang năm 2009, các hoạt động của ngân hàng đã khởi sắc và theo đó
tổng doanh thu từ các hoạt động của ngân hàng đã tăng 72 tỷ đồng, tương
đương 22,22% so với năm 2008 nhờ sự phục hồi của các nền kinh tế sau cuộc
khủng hoảng năm 2008.
Về cơ cấu tổng doanh thu, chiếm tỷ trọng cao nhất vẫn là thu nhập từ
hoạt động tín dụng.
Bảng 1.2: Lợi nhuận của NHNo&PTNT chi nhánh Từ Liêm
Đơn vị: tỷ đồng
Năm

2006

2007

2008

2009

Lợi nhuận

-123,02

68,9

39,6

95,6

Nguồn: Phòng kế hoạch-kinh doanh

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B


Chuyên đề thực tập

13

Hình 1.3: Biểu đồ lợi nhuận của NHNo&PTNT

Về lợi nhuận, năm 2006 ngân hàng thua lỗ 123,02 tỷ đồng, đây là mức
thua lỗ cao nhất trong 10 năm qua. Nợ xấu năm 2006 chiếm 24,31% trên tổng
dư nợ. Bởi vậy ngân hàng buộc phải tiến hành trích đề phòng rủi ro cao chiếm
tới 154,3 tỷ đồng. Nhờ đó lợi nhuận năm 2007 đã đạt 68,9 tỷ đồng và từ đây
ngân hàng bắt đầu kinh doanh có lãi.
Năm 2008, lợi nhuận của ngân hàng đã giảm 29,3 tỷ đồng, tương đương
42,53% so với năm 2007. Nguyên nhân chính là ảnh hưởng của cuộc khủng
hoảng kinh tế thế giới năm này. Cuộc khủng hoảng này đã khiến cho hoạt

động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp và ngân hàng suy giảm đột
ngột thậm chí nhiều doanh nghiệp đã lâm vào tình trạng phá sản. Lợi nhuận
của NHNo&PTNT Từ Liêm vẫn là một số dương cho thấy khả năng phát triển
của ngân hàng là rất lớn.

Nguyễn Thị Thúy

Lớp: Kinh tế quốc tế 48B