Giải pháp thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào lĩnh vực công nghiệp tại tỉnh hà tĩnh

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHAN THANH HUYỀN

GIẢI PHÁP THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI VÀO
LĨNH VỰC CÔNG NGHIỆP TẠI TỈNH HÀ TĨNH

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH
TẾ

THÁI NGUYÊN - 2017

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH




PHAN THANH HUYỀN

GIẢI PHÁP THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI VÀO
LĨNH VỰC CÔNG NGHIỆP TẠI TỈNH HÀ TĨNH
Chuyên ngành: Quản lý kinh
tế

Mã số:
60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. TRẦN NHUẬN
KIÊN

THÁI NGUYÊN - 2017

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan bản luận văn là công trình nghiên cứu khoa
học, độc lập của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung
thực và rõ ràng.
Tôi xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận
văn này đã được cảm ơn và tất cả những trích dẫn trong luận văn
này đều đã đ ược chỉ rõ
nguồn gốc.
Tác giả luận văn

Phan Thanh Huyền

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


ii
LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian học tập nghiên cứu và viết luận văn thạc sĩ, tôi đã
nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của nhiều cơ quan, tổ chức và cá nhân.
Trước hết cho phép tôi được cảm ơn các thầy cô giáo Trường Đại
học Kinh tế và Quản trị kinh doanh Thái Nguyên đã dạy và giúp đỡ tôi
trong quá trình học tập nghiên cứu.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS. TS Trần Nhuận Kiên Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh Thái Nguyên đã tận tình
hướng dẫn và có những ý kiến quý báu để tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn các đồng chí cán bộ công chức công tác
tại Sở Kế Hoạch và Đầu Tư tỉnh Hà Tĩnh đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi
trong quá trình nghiên cứu đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè và những người thân
đã động viên, giúp đỡ tôi thực hiện luận văn này.
Thái Nguyên, ngày tháng năm
2017
Tác giả luận
văn

Phan Thanh
Huyền

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/

iii
iiii
MỤC LỤC

LỜI

CAM

ĐOAN

........................................................................................................i

LỜI

CẢM

ƠN

.............................................................................................................ii
MỤC
LỤC..............................................................................................................
...

iii

DANH

MỤC

CÁC

........................................................................vi

CHỮ

VIẾT

DANH

TẮT

MỤC

BẢNG........................................................................................vii

CÁC
DANH

MỤC CÁC HÌNH .......................................................................................
viii
MỞ
ĐẦU
....................................................................................................................
1
1.Tính
cấp
thiết
của
đề
........................................................................................... 1

tài

2.
Mục
tiêu
nghiên
cứu................................................................................................ 2
3.
Đối
tượng
và
phạm
vi
.......................................................... 2

nghiên

cứu

của

đề

tài

4.
Ý
nghĩa
của

luận
............................................................................................... 3

văn

5.
Kết
cấu
luận
...................................................................................................... 3

văn

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ THU HÚT ĐẦU
TƯ
FDI VÀO LĨNH
............................ 4

VỰC

CÔNG

NGHIỆP

CỦA

ĐỊA

PHƯƠNG

1.1. Cơ sở lý luận về thu hút FDI vào lĩnh vực công nghiệp
...................................... 4
1.1.1. Một số khái niệm liên quan đến thu hút FDI vào lĩnh vực
công nghiệp
của
địa
phương
............................................................................................................ 4
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


iv
1.1.2. Đặc điểm của thu hút FDIivi
vào lĩnh vực công nghiệp của địa
phương.............. 7

1.1.3. Nội dung của thu hút FDI vào lĩnh vực công nghiệp của địa phương
.............. 8
1.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến thu hút FDI vào lĩ nh vực công
nghiệp của
địa
phương
................................................................................................................ 11
1.2.
Cơ
sở
thực
................................................................................................... 15

tiễn

1.2.1. Kinh nghiệm của một số địa phương về thu hút FDI vào lĩnh vực
công nghiệp ... 15
1.2.2.Bài
học
kinh
nghiệm
...................................................... 19

đối

Chương
2:
PHƯƠNG
CỨU....................................................... 21

với

tỉnh

Hà

PHÁP

NGHIÊN

2.1.
Câu

hỏi
nghiên
............................................................................................ 21
2.2.Phương
pháp
cứu..................................................................................... 21
2.2.1.
Phương
pháp
thu
thập
...................................................................... 21

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

Tĩnh

cứu
nghiên

thông

http://www. lrc.tnu.edu.vn/

tin


iv
2.2.2.Phương pháp tổng hợp thông tin
...................................................................... 21

2.2.3.Phương pháp phân tích thông tin.
.................................................................... 21
2.3.Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu
.............................................................................. 22
2.3.1. Số lượng các dự án FDI
.................................................................................. 22
2.3.2. Quy mô vốn đầu
tư.......................................................................................... 22
2.3.3. Tốc độ tăng của vốn đầu tư
............................................................................. 22
2.3.4. Vốn đầu tư được thực hiện
.............................................................................. 22
2.3.5. Nguồn vốn đầu tư được thu hút
...................................................................... 22
2.3.6. Mức độ bảo vệ môi trường
.............................................................................. 22
2.3.7. Số dự án bị từ chối cấp phép do không đáp ứng tiêu chuẩn địa
phương ........ 23
Chương 3: THỰC TRẠNG THU HÚT FDI VÀO LĨNH VỰC CÔNG
NGHIỆP CỦA TỈNH HÀ TĨNH GIAI ĐOẠN 2012 - 2016
................................ 24
3.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu
............................................................................. 24
3.1.1. Điều kiện tự nhiên
........................................................................................... 24
3.1.2. Đặc điểm kinh tế xã hội
.................................................................................. 25
3.2. Tổng quan và chính sách thu hút FDI vào lĩnh vực công nghiệp tỉnh
Hà Tĩnh ........ 27
3.2.1. Tổng quan lĩnh vực công nghiệp tỉnh Hà Tĩnh

............................................... 27
3.2.2. Chính sách thu hút FDI vào công nghiệp của Hà Tĩnh
................................... 35
3.3. Thực trạng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào lĩnh vực công
nghiệp
của tỉnh Hà Tĩnh 2012 - 2016
................................................................................... 39
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www. lrc.tnu.edu.vn/
ĐHTN


v
3.3.1. Xác định mục tiêu và xây dựng quy hoạch thu hút FDI
................................. 40
3.3.2. Đẩy mạnh xúc tiến thu hút vốn đầu tư
............................................................ 42
3.3.3. Cải thiện chính sách FDI
................................................................................. 47
3.3.4. Xây dựng danh mục thu hút đầu tư
................................................................. 50
3.3.5. Cải cách hành chính
........................................................................................ 52
3.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến thu hút FDI vào lĩnh vực công nghiệp tỉnh
Hà Tĩnh ...... 54
3.4.1. Điều kiện tự nhiên và cơ sở hạ tầng
................................................................ 54
3.4.2. Điều kiện kinh
tế............................................................................................... 56
3.4.3. Điều kiện chính trị xã
hội.................................................................................. 58

3.4.4. Nhân tố từ nhà đầu tư nước ngoài
................................................................... 59

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


vi
3.5. Đánh giá tình hình thu hút FDI vào lĩnh vực công nghiệp của tỉnh Hà
Tĩnh ............. 60
3.5.1. Thành công trong thu hút FDI vào lĩnh vực công nghiệp của tỉnh Hà
Tĩnh ... 60
3.5.2. Hạn chế trong việc thu hút FDI vào lĩnh vực công nghiệp tỉnh Hà
Tĩnh ....... 63
3.5.3. Nguyên nhân của những han chế
.................................................................... 68
Chương 4: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ
TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI VÀO LĨNH VỰC CÔNG NGHIỆP CỦA
TỈNH HÀ TĨNH
..................................................................................................... 71
4.1. Định hướng thu hút FDI vào lĩnh vực công nghiệp của tỉnh Hà Tĩnh
đến
năm 2020
...................................................................................................................
71
4.1.1. Phân tích bối cảnh
........................................................................................... 71
4.1.2. Mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Hà Tĩnh
....................................... 73

4.1.3. Định hướng thu hút FDI vào lĩnh vực công nghiệp của tỉnh Hà Tĩnh
............ 74
4.2. Một số giải pháp tăng cường thu hút FDI vào lĩnh vực công nghiệp
của tỉnh
Hà Tĩnh đến năm 2020
.............................................................................................. 77
4.2.1. Thực hiện triệt để công tác cải cách hành chính
............................................. 77
4.2.2. Nâng cấp cơ sở hạ tầng kỹ thuật
..................................................................... 78
4.2.3. Phát triển công nghiệp hỗ trợ
.......................................................................... 81
4.2.4. Phát triển, đào tạo nguồn nhân lực
.................................................................. 82
4.2.5. Cắt giảm thủ tục cho vay của các ngân hàng thương
mại............................... 83
4.2.6. Tạo sự liên kết giữa doanh nghiệp trong nước và nhà đầu tư nước
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


ngoài ...... 84

vi
i

4.3. Một số kiến nghị nhằm tăng cường thu hút FDI vào lĩnh vực công
nghiệp
của tỉnh Hà Tĩnh

........................................................................................................ 85
4.3.1. Kiến nghị với các Chính phủ và các Bộ ngành có liên quan
.......................... 85
4.3.2. Kiến nghị với UBND tỉnh Hà Tĩnh
................................................................. 86
4.3.3. Kiến nghị với nhà đầu tư
................................................................................. 88
KẾT LUẬN
.............................................................................................................. 90
TÀI LIỆU THAM KHẢO
...................................................................................... 91

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


vi
ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT

Từ viết
tắt

Tiếng Anh

Nghĩa đầy
đủ

ASEAN Economic
Community
Association of Southeast
Asian Nations

Tiếng Việt

1

AEC

2

ASEAN

3

CN

Công Nghiệp

4

DN

Doanh nghiệp

5

ĐT

Đầu Tư

6

EU

European Union

7

FDI

Foreign Direct Investment Đầu tư trực tiếp nước ngoài

8

FTA

Free Trade Agreement

9

GIC/AHK

German and Industry
Commerce

10

GBA

11

KCCI

12

KH

Kế hoạch

13

KCN

Khu công nghiệp

14

KTXH

Kinh tế xã hội

15

KKT

Khu kinh tế

16

TTP

17

German Business
Assosiation
Korean Chamber of
Commerce

Cộng đồng kinh tế ASEAN
Hiệp hội các quốc gia Đông
Nam Á

Liên minh Châu Âu

Hiệp định Thương mại Tự
do
Phòng Thương mại và Công
nghiệp Đức
Hiệp hội doanh nghiệp Đức
tại
Việt Nam
Phòng Thương mại Công
Nghiệp Hàn Quốc

UBND

Trans-Pacific Strategic

Economic Partnership
Agreement
People’s Committees

Hiệp định Đối tác xuyên
Thái
Bình Dương
Ủy ban nhân dân

18

USD

United States dollar

Đô la Mỹ

19

WTO

World Trade Organization

Tổ chức thương mại thế giới

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/

vii
DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1: Danh mục dự án trọng điểm trong công nghiệp kêu gọi FDI
vào tỉnh
Nghệ An đến năm
2020............................................................................................. 17
Bảng 3.1: Cơ cấu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn 2012-2016
...................................25
Bảng 3.2: Số lượng dự án và vốn đăng kí vốn FDI phân theo địa
phương
năm 2016
.................................................................................................38
Bảng 3.3: Tình hình thu hút FDI vào lĩnh vực CN tỉnh Hà Tĩnh giai
đoạn
2012 - 2016
..............................................................................................41
Bảng 3.4: Vốn FDI trong lĩnh vực Công nghiệp tại tỉnh Hà Tĩnh 2012 2016........44
Bảng 3.5: Tình hình thực hiện dự án FDI năm 2016 tỉnh Hà
Tĩnh...........................45
Bảng 3.6: Tình hình FDI trong lĩnh vực CN theo dự án điều chỉnh vốn
giai đoạn 2012 - 2016
.....................................................................................46
Bảng 3.7: Danh mục các dự án đang tìm hiểu đầu tư trong lĩnh vực CN
tại Hà
Tĩnh năm 2016
.........................................................................................46
Bảng 3.8: Vốn FDI trong lĩnh vực CN tại Hà Tĩnh theo hình thức đầu tư
năm 2016...47
Bảng 3.9: Danh mục dự án kêu gọi FDI của tỉnh Hà Tĩnh năm 2016

......................51

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


viii
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 3.1: Cơ cấu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh năm 2015
..................................................... 27
Hình 3.2: Tình hình cấp giấy chứng nhận đầu tư theo số dự án mới và
vốn
đăng ký mới trong lĩnh vực công nghiệp giai đoạn 2011 2015............. 40
Hình 3.3: Số dự án FDI đầu tư vào CN đến từ nhà đầu tư nước ngoài vào
tỉnh
Hà Tĩnh
....................................................................................................
48
Hình 3.4: Vốn đăng ký và thực hiện vào CN đến từ các nhà đầu tư nước
ngoài
vào tỉnh Hà Tĩnh
...................................................................................... 48
Hình 4.1: Dự báo tình hình thu hút FDI theo vốn đăng ký mới trong lĩnh
vực
công nghiệp tại tỉnh Hà Tĩnh đến năm 2020
........................................... 71

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


1
MỞ ĐẦU
1.Tính cấp thiết của
đề tài
Hà Tĩnh nằm trong vùng Bắc Trung Bộ Việt Nam, không có lợi thế
về điều kiện tự nhiên, hàng năm phải gánh chịu nhiều thiên tai như lũ
lụt, hạn hán. Nhưng bù lại Hà Tĩnh có lợi thế về biển và nhiều sông
lớn. Hà Tĩnh là một tỉnh có tầm quan trọng đặc biệt xét từ khía cạnh
địa giới hành chính và kinh tế, vùng kinh tế trọng điểm của Bắc Trung
Bộ, có tuyến đường huyết mạch chạy qua như quốc lộ
1A, quốc lộ 8… Hà Tĩnh có nhiều thế mạnh trong thu hút đầu tư nước
ngoài do có vị trí địa lý thuận lợi, nguồn nhân lực dồi dào, giá nhân
công rẻ, thuận tiện trong mở rộng các hoạt động giao dịch ở nhiều lĩnh
vực với các địa phương khác.
Hà Tĩnh đang từng bước thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế
theo h ướng công nghiệp chiếm tỷ trọng lớn, xây dựng và phát triển các
khu công nghiệp, các cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh nhằm đẩy
nhanh tốc độ phát triển kinh tế, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người
lao động, phát triển nguồn nhân lực có chất lượng cao đáp ứng yêu
cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trong những năm qua, tỉnh
Hà Tĩnh có nhiều chính sách kêu gọi, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài
(FDI) vào tỉnh. Năm 2015, Hà Tĩnh xếp thứ 7 cả nước về thu hút FDI.
Hiện nay, 68 dự án FDI đang hoạt động với tổng vốn đầu tư trên 16,5
tỷ USD. Thời gian tới, Hà Tĩnh tập trung tái cơ cấu kinh tế, đổi mới mô
hình tăng trưởng; chú trọng công nghiệp và dịch vụ, gắn với nền nông
nghiệp sản xuất hàng hóa quy mô lớn trong đó công nghiệp chiếm
37,6% trong cơ cấu kinh tế, đáp ứng khả năng cạnh tranh trên thương

trường; đầu tư phát triển VH-XH tương xứng với tăng trưởng kinh tế,
huy động triệt để và hiệu quả các nguồn tài nguyên, đặc biệt là nguồn
xã hội hóa đầu tư nhằm xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, từng bước
hiệ n đại; đưa Hà Tĩnh phát triển nhanh hơn, bền vững hơn. Chính vì
vậy, thu hút FDI vào công nghiệp của tỉnh Hà Tĩnh thực sự cần thiết để
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


2

góp phần đạt được những mục tiêu đề ra.
Việt Nam đang hội nhập sâu với kinh tế toàn cầu, gia nhập
nhiều tổ chức quốc tế cũng như ký kết nhiều hiệp định kinh tế, cơ hội
thu hút FDI đối với các tỉnh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


3
trong cả nước là rất lớn. Hà Tĩnh cần phải tận dụng được lợi thế, đề ra
những biện pháp thu hút FDI vào lĩnh vực công nghiệp. Tuy nhiên để đạt
được mục tiêu đó tỉnh Hà Tĩnh vẫn đang gặp nhiều khó khăn, công tác
xúc tiến đầu tư còn bộc lộ nhiều hạn chế, môi trường đầu tư chưa thực
sự thu hút, thủ tục hành chính phức tạp, thiếu minh bạch… khiến cho
việc thu hút FDI gặp khó khăn. Sự việc gây ô nhiễm môi trường của nhà
máy Formosa tại Hà Tĩnh những tháng đầu năm 2016 là một trong mặt

tiêu cực của thu hút FDI vào công nghiệp tại Hà Tĩnh.
Xuất phát từ những nguyên nhân trên, đề tài “Giải pháp thu hút
vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào lĩnh vực công nghiệp tại
tỉnh Hà Tĩnh” được chọn để nghiên cứu.
2. Mục tiêu nghiên
cứu
2.1. Mục
chung

tiêu

Trên cơ sở lý thuyết thu hút FDI, luận văn đánh giá thực trạng
đầu tư trực tiếp nước ngoài vào lĩnh vực công nghiệp tại tỉnh Hà Tĩnh
giai đoạn 2012-2016, từ đó đề xuất giải pháp tăng cường thu hút đầu
tư trực tiếp nước ngoài vào lĩnh vực
công nghiệp trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đáp ứng nhu cầu phát triển đến
năm 2020.
2.2.Mục tiêu cụ
thể
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn về thu hút đầu
tư trực tiếp nước ngoài vào một địa phương.
- Đánh giá thực trạng thu hút FDI vào lĩnh vực công nghiệp tại Hà
Tĩnh giai đoạn 2012 - 2016.
- Đề xuất kiến nghị và giải pháp tăng cường thu hút FDI vào lĩnh
vực công nghiệp tại Hà Tĩnh.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
của đề tài
3.1.Đối
nghiên cứu

tượng

Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng thu hút FDI vào lĩnh vực
công nghiệp
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www. lrc.tnu.edu.vn/
ĐHTN


4
Hà
Tĩnh.
3.2.
Phạm
nghiên cứu

vi

- Về không gian: Nghiên cứu tại tỉnh Hà Tĩnh
- Về thời gian: nghiên cứu vấn đề trong giai đoạn 2012 – 2016,
định hướng đến 2020

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


5
- Về nội dung: Nghiên cứu thực trạng thu hút đầu tư trực tiếp nước
ngoài vào lĩnh vực công nghiệp tỉnh Hà Tĩnh.
4. Ý nghĩa của luận văn

Luận văn góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận về thu hút đầu tư
trực tiếp nước ngoài vào lĩnh vực công nghiệp. Báo cáo luận văn có thể
làm tài liệu cho lãnh đạo địa phương và những người quan tâm.
Các biện pháp được đề xuất trong luận văn có thể làm cơ sở để
các nhà quản lý, nhà lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh tham khảo nhằm tăng cường
thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào lĩnh vực công nghiệp của tỉnh Hà
Tĩnh.
5. Kết cấu luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, luận văn được kết cấu gồm 4 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về thu hút đầu tư FDI vào
lĩnh vực
công nghiệp của địa phương.
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu.
Chương 3: Thực trạng thu hút FDI vào lĩnh vực công nghiệp của
tỉnh Hà
Tĩnh giai đoạn 2012 - 2016.
Chương 4: Giải pháp tăng cường thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước
ngoài vào lĩnh vực công nghiệp của tỉnh Hà Tĩnh.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


6
Chương
1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ THU HÚT ĐẦU TƯ FDI
VÀO LĨNH VỰC CÔNG NGHIỆP CỦA ĐỊA PHƯƠNG
1.1. Cơ sở lý luận về thu hút FDI vào lĩnh vực công nghiệp

1.1.1. Một số khái niệm liên quan đến thu hút FDI vào lĩnh vực
công nghiệp của địa phương
Luật đầu tư nước ngoài tại Việt Nam 1996 quy định: "Đầu tư trực
tiếp nước ngoài là việc nhà đầu tư nước ngoài đưa vào Việt Nam vốn
bằng tiền hoặc bất kỳ tài sản nào để tiến hành các hoạt động đầu tư.”
Theo Luật đầu tư 2014 Việt Nam: “Đầu tư kinh doanh là việc nhà
đầu tư bỏ vốn đầu tư để thực hiện hoạt động kinh doanh thông qua việc
thành lập tổ chức kinh tế; đầu tư góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp
của tổ chức kinh tế; đầu tư theo hình thức hợp đồng hoặc thực hiện dự
án đầu tư”. “Nhà đầu tư nước ngoài là cá nhân có quốc tịch nước ngoài,
tổ chức thành lập theo pháp luật nước ngoài thực hiện hoạt động đầu tư
kinh doanh tại Việt Nam.”
FDI còn xảy ra khi một nhà đầu tư từ một nước (nước chủ đầu tư)
có được một tài sản ở một nước khác (nước thu hút đầu tư) cùng với
quyền quản lý tài sản đó. Phương thức quản lý là căn cứ để phân biệt
FDI với các công cụ tài chính khác. Trong phần lớn trường hợp, cả nhà
đầu tư lẫn tài sản mà người đó quản lý ở nước ngoài là các cơ sở kinh
doanh. Trong những trường hợp đó, nhà đầu tư thường hay được gọi là
"công ty mẹ" và các tài sản được gọi là "công ty con" hay "chi nhánh
công ty" (TheoWTO).
FDI còn được hiểu là một công cuộc đầu tư ra khỏi biên giới
quốc gia
(Theo IMF). Nhà đầu tư sở hữu một phần hay toàn bộ (tối thiểu
10%) doanh
nghiệp FDI tại quốc gia nhận”.
FDI gắn kết quan hệ kinh tế với một doanh nghiệp thông qua:
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/

7

thành lập hoặc mở rộng một doanh nghiệp; mua lại doanh nghiệp đang
hoạt động thành lập mới doanh nghiệp; cấp tín dụng trên 5 năm, sở
hữu trên 10% cổ phiếu thường hoặc quyền biểu quyết (Theo OECD).

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


8
“FDI là phương thức bỏ vốn đầu tư và quản lý hoạt động đầu tư
của nhà đầu tư”(Luật đầu tư Việt Nam 2014). FDI là bất kỳ việc cấp vốn
nào hay việc mua tài sản thuộc cơ sở nước ngoài mà cơ sở đó ở mức độ
đáng kể thuộc quyền sở hữu của
công dân nước đầu tư.
Qua các khái niệm trên, có thể thấy FDI có các đặc điểm nhất định,
như:
- FDI là nhằm tìm kiếm lợi nhuận
- Nhà đầu tư góp một lượng vốn nhất định. Tỷ lệ này được quy định
theo luật của từng nước.
- Việc điều hành, quản lý dự án, phân chia lợi nhuận được các nhà
đầu tư tiếp quản tùy theo tỷ lệ vốn đóng góp.
- Các hình thức của FDI là: tổ chức doanh nghiệp mới, mua lại
doanh nghiệp hoặc mua cổ phiếu để thôn tín hoặc sáp nhập.
- Chuyển giao công nghệ thường đi kèm với di chuyển vốn FDI. Do
đó, nước tiếp nhận đầu tư tiếp cận được kỹ thuật tân tiến, kinh nghiệm
từ nước đầu tư.

Có 5 hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài:
a. Theo phương thức thâm nhập thị trường đầu tư
FDI được chia làm 2 kênh là đầu tư mới và sáp nhập và mua lại.
Dựa theo phương thức thâm nhập thị trường đầu tư, có thể phân loại FDI
theo các hình thức như sau:
- Đầu tư mới: GI (Greenfield Investment): hình thức xây dựng các
doanh nghiệp mới.
- Đầu tư thông qua sáp nhập và mua lại (M & A /Mergers and
Acquisisions): hình thức đầu tư gắn liền với việc mua lại và sáp nhập các
doanh nghiệp trong nước nhận đầu tư.
+

Sáp nhập doanh nghiệp: doanh nghiệp chuyển toàn bộ tài sản,

quyền, nghĩa vụ và lợi ích sang một doanh nghiệp khác, đồng thời đóng
cửa doanh nghiệp cũ.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


9

Sáp nhập ngang diễn ra giữa các doanh nghiệp (hoặc giữa các đối
thủ cạnh
tranh) trong cùng một ngành kinh doanh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/

10
Sáp nhập dọc diễn ra giữa các doanh nghiệp khác nhau (theo
hình thức ngược dòng: nhà cung cấp và nhà sản xuất, xuôi dòng: nhà
sản xuất và nhà phân phối) trong cùng dây chuyền sản xuất.
Sáp nhập hỗn hợp là hình thức sáp nhập là sự kết hợp của sáp nhập
dọc và ngang.
+ Hợp nhất là việc hợp thành một doanh nghiệp mới, không còn
sự tồn tại
của doanh nghiệp cũ.
+ Mua lại là việc mua lại toàn bộ hoặc một phần tài sản của doanh
nghiệp khác
+ Liên doanh là việc hình thành một doanh nghiệp mới bằng cách
góp một phần tài sản, quyển, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp.
b. Theo định hướng của nước nhận đầu tư
- FDI thay thế xuất khẩu
- FDI tăng cường xuất khẩu
- FDI theo các định hướng khác của chính phủ
c. Theo nhân tố bị tác động trong quá trình đầu tư
- FDI phát triển ( Expasionary FDI): Nguồn vốn với những lợi thế của
nước nhận
- FDI phòng ngự (Defensive FDI): Nguồn vốn nhằm tận dụng
nguồn lao động rẻ tại nước tiếp nhận đầu tư.
d. Theo mục đích đầu tư
- FDI tìm kiếm tài nguyên: hình thức đầu tư nhằm khai thác nguồn
tài nguyên dồi dào, nguồn lao động sẵn có giá rẻ ở các nước tiếp nhận
đầu tư. FDI tìm kiếm tài nguyên áp dụng cho nước đang phát triển hoặc
chuyển đổi.
- FDI tìm kiếm hiệu quả: sử dụng những yếu tố chi phí thấp ở

nước tiếp nhận. Việc phân bố công đoạn sản xuất là một trong những
đặc trưng của hình thức vốn này.
- FDI tìm kiếm thị trường: là nguồn vốn nhằm phát triển thị trường
hoặc bảo vệ thị trường khỏi đối thủ cạnh tranh. Hình thức này được thể
hiện ở đầu tư sản xuất và tiêu thụ sản phẩm tại nước tiếp nhận, xuất
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www. lrc.tnu.edu.vn/
ĐHTN


11

khẩu tại chỗ nhằm tránh rào cản thuế và chi phí vận tải. Ở Việt Nam,
các tập đoàn như: Samsung, Canon, Toyata…là những đại diện tiêu biểu
cho loại hình này.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/


12
- FDI tìm kiếm tài sản chiến lược: mua bán, sáp nhập nhằm thúc
đẩy các mục tiêu chiến lược dài hạn.
e. Theo hình thức pháp lý
FDI được thể hiện thông qua các hình thức như: Doanh nghiệp
100% vốn đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp liên doanh, hợp đồng BOT,
BT, BTO, BCC.
- Doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài: Nhà đầu tư sở hữu 100%,
đặt tại Việt Nam, tuân thủ pháp luật Việt Nam. Các hình thức pháp lý
gồm: Công ty TNHH, công ty CP, công ty hợp danh, doanh nghiệp tư

nhân với vốn pháp định theo quy định của pháp luật.
- Doanh nghiệp liên doanh (JVE): thành lập trên sơ sở hợp đồng
liên doanh
tại nước sở tại.
- Ngoài ra còn có các hình thức: Hợp đồng hợp tác kinh doanh,
mua bán và sáp nhập.
FDI là dòng chảy vốn quốc tế cùng với việc chuyển giao công
nghệ, trình độ sản xuất, kinh nghiệm quản lý… có vai trò trong tăng
trưởng kinh tế tại địa phương. Tuy nhiên, việc thu hút FDI phải phù hợp
với chiến lược phát triển kinh tế chung của từng địa phương.
Thu hút vốn FDI vào công nghiệp tại địa phương chính là việc địa
phương áp dụng chính sách để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài đem
vốn, công nghệ, trình độ quản lý đến đầu tư trực tiếp bằng các hình thức
khác nhau vào công nghiệp.
Việc thu hút vốn FDI vào công nghiệp tại địa phương có thể:
- Theo vùng: lãnh thổ được hình thành chủ yếu từ việc bố trí sản
xuất theo không gian địa lý của từng địa phương.
- Theo đối tác đầu tư: từ các quốc gia, các công ty trên thế giới.
1.1.2. Đặc điểm của thu hút FDI vào lĩnh vực công nghiệp của địa
phương
Một là, nguồn vốn đầu tư lớn: FDI vào công nghiệp cần nguồn vốn
lớn hơn so với các lĩnh vực khác để đầu tư vào trang thiết bị, máy móc,
nhà xưởng, công nghệ, nhân lực trình độ cao…
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ĐHTN

http://www. lrc.tnu.edu.vn/