KHÓA LUẬN Nghiên cứu một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ 5 – 6 tuổi thông qua môn cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh.

ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Ở Việt Nam cũng như các nước khác trên thế giới, vấn đề môi
trường cũng đang đứng trước những thách thức nghiêm trọng đòi hỏi cần
phải có sự hợp tác rộng rãi trên nhiều phương diện của tất cả các tổ chức,
cá nhân và của cả cộng đồng để bảo vệ môi trường.
Trước sự thay đổi khí hậu toàn cầu làm cho môi trường trên thế giới
và Việt Nam bị ô nhiễm nặng nề gây hại đến sức khỏe của con người, sự
phát triển sinh vật và làm giảm chất lượng của môi trường. Giáo dục bỏ
vệ môi trường đã trở thành nhiệm vụ quan trọng trong việc đào tạo thế hệ
trẻ ở các trường học và được quan tâm ngay từ bậc học đầu tiên là bậc
học mầm non. Giáo dục môi trường cho trẻ mầm non vừa đạt lợi ích
trước mắt, vừa có lợi ích lâu dài, và vì vậy mà việc làm này được xem là
có tác dụng rộng lớn, sâu sắc và lâu bền nhất.
Đứng trước nguy cơ môi trường đang biến đổi ngày càng xấu đi trên
phạm vi toàn cầu, thế giới nói chung và mỗi quốc gia riêng ngày càng
quan tâm hơn đến vấn đề giáo dục môi trường.
Từ năm 1972, khi Hội nghị thượng đỉnh đầu tiên về Môi trường con
người diễn ra tại Stockhôm – Thụy Điển, các hoạt động giáo dục môi
trường được tiến hành một cách tích cực khắp nơi trên thế giới. Tháng 6
năm 1992, Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu về “Môi trường và phát triển”
diễn ra tại Rio de Janeiro (Brazil) đã xác định chiến lược hoạt động về
môi trường và phát triển ở thế kỷ 21, trong đó nêu rõ sự cần thiết phải
đưa giáo dục môi trường vào chương trình đào tạo của mọi cấp học và
lớp học.
Nhận thức được tầm quan trọng của công tác giáo dục bảo vệ môi
trường, Đảng, Nhà nước và bộ giáo dục và đào tạo đã ban hành nhiều văn

1

bản, tạo điều kiện cho công tác giáo dục bảo vệ môi trường trong hệ
thống giáo dục quốc dân nói chung và giáo dục mầm non nói riêng
Nói về vấn đề đổi mới hình thức giáo dục trẻ hiện nay, trong đó có
việc tích hợp các nội dung giáo dục thì môn học cho trẻ làm quen với môi
trường xung quanh có vai trò to lớn trong việc giáo dục bảo vệ môi
trường cho trẻ mẫu giáo. Mà thực tiễn dạy học ở trường mầm non hiện
nay riêng tiết cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh giáo viên
chưa phát huy hết khả năng để giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ. Điều
này dẫn đến ý thức của trẻ về bảo vệ môi trường còn có nhiều hạn chế,
chưa mang tính tự giác cao.
Xuất phát những lý do trên, tôi đã lựa chọn đề tài: “Biện pháp giáo
dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ lớp lá qua hoạt động làm quen
với môi trường xung quanh ở trường mầm non (thực nghiệm trường
Mầm ...
2. Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ 5 –
6 tuổi thông qua môn cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh.

2


TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
Đứng trước nguy cơ môi trường đang biến đổi ngày càng xấu đi trên
phạm vi toàn cầu, thế giới nói chung và mỗi quốc gia riêng ngày càng
quan tâm hơn đến vấn đề giáo dục môi trường.
Đã có nhiều công trình nghiên cứu đáng chú ý đề cập đến Giáo dục
môi trường như:
o Về vấn đề giáo dục môi trường thông qua môn học trong trường phổ
thông: phương pháp, cách thức tiếp cận giáo dục môi trường qua các môn
học trong nhà trường phổ thông có một số công trình nghiên cứu như:

"Một số phương pháp tiếp cận giáo dục môi trường" của tác giả Hoàng
Đức Nhuận và Nguyễn Văn Khang; "Giáo dục môi trường trong nhà
trường phổ thông" của tác giả Nguyễn Phi Hạnh - Nguyễn Thị Thu Hằng
hay công trình nghiên cứu: "Xác định các hình thức tổ chức và phương
pháp giáo dục môi trường qua môn Địa lý ở trường phổ thông cơ sở Việt
Nam" của Nguyễn Thị Thu Hằng.
o Đối với bậc tiểu học, có nhiều công trình nghiên cứu đáng chú ý
nghiên cứu về mục tiêu, nội dung và các phương pháp nhằm nâng cao
chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh tiểu học như: "Vị trí và
bước đầu định hướng nội dung, biện pháp giáo dục môi trường ở bậc tiểu
học ở Việt Nam" của tác giả Phạm Đình Thái; "Một số biện pháp nâng
cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường cho học sinh tiểu học" của tác
giả Nguyễn Thị Vân Hương; hay các dự án Quốc gia về giáo dục môi
trường "Các hướng dẫn chung về giáo dục môi trường dành cho người
đào tạo giáo viên tiểu học".
o Đối với ngành Mầm Non, đã có một số công trình nghiên cứu về vấn
đề bảo vệ môi trường như: sáng kiến cải tiến kỹ thuật "Một số biện pháp
lồng ghép bảo vệ môi trường vào các hoạt động cho trẻ 5 tuổi" của tác giả
Võ Thị Kim Anh, trong sáng kiến cải tiến kỹ thuật này tác giả đã đề xuất

3


một số biện pháp để giáo dục bảo vệ môi trường nhưng những biện pháp
đó còn mang tính sơ sài, không thể áp dụng cho tất cả đối tượng trẻ; một
số tài liệu về giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo và tài liệu
hướng dẫn các bậc cha mẹ của Viện khoa học giáo dục Việt Nam "Bé yêu
môi trường" và "Hướng dẫn cha mẹ giáo dục trẻ mẫu giáo bảo vệ môi
trường tại gia đình", tài liệu này mang tính chất tham khảo và chỉ áp dụng
tại gia đình chứ không thể áp dụng mọi lúc mọi nơi trong đời sống; sáng

kiến kinh nghiệm "Một số biện pháp giáo dục mầm non bảo vệ môi
trường và tiết kiệm năng lượng" của tác giả Đinh Hồng Liễu, trong sáng
kiến kinh nghiệm này tác giả đưa ra những biện pháp nhằm giáo dục trẻ
bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng, đề tài này nêu lên tầm quan
trọng của việc giáo dục bảo vệ môi trường. Các công trình nghiên cứu về
giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non thông qua hoạt động
cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh vẫn còn ít mà lại không đi
sâu nghiên cứu. Chính vì vậy, tôi lựa chọn nghiên cứu đề tài này mong
sao sẽ góp phần giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ lớp lá ở trường
mầm non.

4


NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Nội dung nghiên cứu
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận của việc giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường cho trẻ 5 – 6 tuổi thông qua môn cho trẻ làm quen với môi trường
xung quanh.
- Nghiên cứu thực tiễn về việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường
cho trẻ 5 – 6 tuổi thông qua môn cho trẻ làm quen với môi trường xung
quanh.
- Đề xuất biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5 – 6
tuổi thông qua môn cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh.
- Thực nghiệm để kiểm tra tính khả thi của đề tài
2. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lý luận
Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận có liên quan đến đề tài để làm cơ
sở lý luận của đề tài.
+ Thông qua đọc tài liệu, sách báo, tạp chí có liên quan.

+ Làm rõ mục đích nghiên cứu của đề tài
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
+ Phương pháp quan sát: Quan sát các hoạt động trẻ bảo vệ môi
trường trong giờ học và hoạt động ngoài giờ học của trẻ tại trường mầm
non.
+ Phương pháp phỏng vấn: phỏng vấn trực tiếp trẻ.
+ Phương pháp điều tra bảng hỏi: Thu thập ý kiến của giáo viên bằng
bảng hỏi về thực trạng ý thức bảo vệ môi trường của trẻ lớp lá.
- Phương pháp thực nghiệm
Soạn giáo án và tổ chức dạy học.

5


DỰ KIẾN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC GIÁO
DỤC Ý THỨC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG CHO TRẺ LỚP LÁ
1.1.

Cơ sở lý luận của việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho

trẻ lớp lá
1.1.1. Đặc điểm tâm sinh lý của trẻ lớp lá
1.1.1.1. Sự phát triển của tri giác, cảm giác
Ở lứa tuổi mẫu giáo lớn 5 – 6 tuổi cùng với sự hoàn thiện các giác
quan thì hoạt động nhạy cảm của trẻ được tiếp tục hoàn thiện, độ nhạy
cảm của các giác quan được nâng cao. Trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi rất ham
học hỏi, tìm tòi, thích quan sát, tìm hiểu thế giới xung quanh và đặc biệt
hứng thú với việc khám phá những điều mới lạ. Khi phạm vi tiếp xúc
với thế giới xung quanh ngày càng được mở rộng thì vốn hiểu biết của

trẻ càng được phong phú và sâu sắc hơn dẫn tới nhu cầu nhận thức ngày
càng cao hơn. Trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi không thỏa mãn với những hiểu
biết về bên ngoài của các sự vật hiện tượng xung quanh mà chúng bắt
đầu khám phá, muốn tìm hiểu những dấu hiệu, bản chất bên trong và
mối lien hệ của các sự vật hiện tượng. Nên nhờ đó, hứng thú học tập của
trẻ cũng dần được hình thành.
1.1.1.2. Sự phát triển của trí nhớ và tư duy
 Trí nhớ
-

Các hình thức ghi nhớ và nhớ lại có chủ định bắt đầu

xuất hiện ở mẫu giáo nhỡ và phát triển mạnh ở mẫu giáo lớn do hoạt
động của trẻ ngày càng phức tạp và do yêu cầu của người lớn đối với trẻ
ngày càng cao.
- Ngoài ra, cuối tuổi mẫu giáo do bắt đầu hình thành trí nhớ lôgic.
Trẻ ghi nhớ cái gì đó có ý nghĩa tốt hơn những cái không có ý nghĩa vì
6


thế trẻ mẫu giáo lớn không phải chỉ có ghi nhớ máy móc mà còn có khả
năng ghi nhớ ý nghĩa. Đến giai đoạn này thì trí nhớ có chủ định được
phát triển trên nền tảng vững chắc hơn. Từ cho trẻ chưa biết đặt một
nhiệm vụ ghi nhớ nào cả, dần chuyển sang ghi nhớ có chủ định, có mục
đích.
- Trí nhớ vận động: Trẻ có thể dần dần bỏ hình mẫu, nhưng những
lời chỉ dẫn của người lớn vẫn có ý nghĩa. Động tác vững vàng hơn, nhanh
và chính xác hơn, ít có những động tác thừa cơ thể.
- Trí nhớ hình ảnh: Trí nhớ hình ảnh đặc biệt phát triển. Trẻ nhớ
những bức tranh mà trẻ đã vẽ, nhớ phong cảnh mà trẻ đã tham quan. Biểu

tượng về thế giới xung quanh ở trẻ đã gắn kết với nhau, mang tính sinh
động và hấp dẫn.
- Trí nhớ từ ngữ logic: Vốn tri thức, biểu tượng và những khái niệm
ban đầu về thế giới xung quanh, đỏi hỏi trẻ phải nắm vững ngôn ngữ,
điều này giúp trẻ phát triển trí nhớ từ ngữ logic.
- Trí nhớ cảm xúc: Trẻ nhớ những cảm xúc vui buồn mà trẻ đã trải
qua. Trí nhớ cảm xúc là một dạng của sự hồi tưởng giúp đời sống của trẻ
thêm phong phú và tinh tế. Sự hồi tưởng có liên quan đến tự ý thức của
trẻ. Trong hồi tưởng của trẻ có những điều liên quan đến những thời điểm
quan trọng trong cuộc đời đứa trẻ và trong quan hệ với người khác. Trí
nhớ tác động đến quá trình hình thành nhân cách.
 Tư duy
Trong hoạt động trí tuệ của trẻ mẫu giáo lớn có sự thay đổi, tư duy
trực quan hình tượng của trẻ phát triển mạnh và chiếm ưu thế. Nhờ kiểu
tư duy này, trẻ có thể lĩnh hội được những khái niệm đơn giản, những
thao tác lôgic đơn giản bằng hình ảnh… Đây chính là một dạng của tư
duy trực quan – hình tượng nhưng ở mức độ cao hơn… Kiểu tư duy này
giúp trẻ phản ánh mối liên hệ giữa hình ảnh sự vật và sự tồn tại khách
quan của sự vật trong không gian, tạo cho trẻ khả năng phản ánh mối
7


liên hệ tồn tại khách quan, không bị phụ thuộc vào hành động hay ý
muốn chủ quan của trẻ. Đặc biệt, ở cuối tuổi mẫu giáo lớn đã có mầm
mống của tư duy lôgic, do đó trẻ có thể lĩnh hội được những khái niệm
khoa học đơn giản (tiền khoa học).
1.1.1.3. Đặc điểm hoạt động giao tiếp và phát triển toàn diện của trẻ
lớp lá
Đến cuối tuổi mẫu giáo, xuất hiện hình thức giao tiếp cấp cao với
người lớn giao tiếp nhân cách ngoài tình huống. Trẻ tập trung vào thế

giới con người chứ không phải thế giới đồ vật. Trong các cuộc trò
chuyện của trẻ, các chủ đề về cuộc sống, về công việc của người lớn và
các mối quan hệ qua lại của họ chiếm ưu thế. Nhờ sự hướng dẫn của
người lớn, trẻ nắm được những chuẩn mực đạo đức, đánh giá những
hành vi của mình và hành vi của mọi người xung quanh. Xuất hiện ở trẻ
nhu cầu được hiểu biết và thông cảm lẫn nhau.
Ở trẻ mẫu giáo lớn hình thức giao tiếp công việc ngoài tình huống
được phát triển. Đòi hỏi trẻ phải thống nhất với bạn và vạch ra từ trước
kế hoạch của bản thân. Ở trẻ xuất hiện hứng thú với nhân cách của bạn,
không liên hệ gì với các hành động của người bạn đó. Mặc dù các động
cơ giao tiếp về công việc vẫn giữ vai trò chủ đạo, tuy nhiên trẻ đã nói
chuyện với nhau về các chủ đề nhận thức và nhân cách.
Các chủ đề được duy trì trong suốt tuổi mẫu giáo. Trẻ mẫu giáo nhỡ
thường cho bạn thấy là mình biết làm cái gì và làm được việc đó như thế
nào. Trẻ mấu giáo lớn thường hay kể về bản thân, về cái gì trẻ thích,
chúng chia sẻ với bạn các nhận thức, “Kế hoạch cho tương lai”.
1.1.2. Hoạt động làm quen với môi trường xung quanh ở trường
mầm non
a. Khái niệm môi trường xung quanh

8


Môi trường xung quanh là tất cả những gì bao quanh chúng ta như
tự nhiên, con người, các đồ vật, khái niệm này có thể nhìn nhận theo
nghĩa rộng và hẹp.[4,7]
Môi trường xung quanh bao gồm cả môi trường tự nhiên và môi
trường xã hội. Môi trường tự nhiên bao gồm tự nhiên vô sinh và hữu
sinh. Môi trường xã hội bao gồm con người, đồ vật và xã hội loài người.
các môi trường trên có mối quan hệ tác động qua lại lẫn nhau.

b. Khái niệm làm quen với môi trường xung quanh
Cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh là việc tổ chức,
hướng dẫn có mục đích, có kế hoạch cho trẻ tiếp xúc thường xuyên với
môi trường xung quanh, tạo điều kiện dẫn dắt trẻ hòa nhập vào cuộc
sống, có cơ hội gần gũi với môi trường xung quanh nhằm tích lũy cho
trẻ những tri thức, những ấn tượng tốt đẹp về thiên nhiên, về cuộc sống
xã hội phong phú, đa dạng, nhằm hình thành ở trẻ phương pháp suy
nghĩ, thái độ quan hệ tích cực, cách ứng xử đúng đắn với xung quanh,
qua đó mà trẻ học làm người.[4,9]
c. Các phương pháp tổ chức hoạt động làm quen với môi trường xung
quanh cho trẻ lớp lá
- Khái niệm: Phương pháp là cách thức, con đường để đạt được
mục đích mà chủ thể đã đề ra.
- Yêu cầu:
+ Phương pháp phải phù hợp với trẻ và phải xây dựng dựa vào quá
trình hoạt động của trẻ.
+ Tạo được hứng thú cho trẻ, không áp đặt, gò bó trẻ.
+ Phương pháp phải hướng tới đạt được mục đích và nhiệm vụ dạy
hoạt động cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh.
Tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh có
những phương pháp như: Phương pháp quan sát, phương pháp dùng lời,
phương pháp thí nghiệm, phương pháp lao động,…
9


1.1.2. Ý nghĩa của việc làm quen với môi trường xung quanh đối với
việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ Mầm non
Khám phá với môi trường xung quanh của trẻ nhỏ bắt nguồn từ sự
tò mò của trẻ với các sự vật, hiện tượng xung quanh. Sự tò mò của trẻ
cùng với sự hỗ trợ và khuyến khích của giáo viên dẫn tới sự khám phá

và tìm tòi thật sự.[9,18]
Tuổi mầm non là giai đoạn rất nhạy cảm để phát triển ý thức về
việc tôn trọng và chăm sóc môi trường xung quanh. Những kinh nghiệm
trong hoạt động với môi trường ở giai đoạn này có ý nghĩa lớn đối với
sự phát triển ý thức bảo vệ môi trường trong những giai đoạn tiếp theo.
Sự tác động qua lại với môi trường thiên nhiên một cách tích cực
trong tuổi mầm non sẽ góp phần quan trọng cho sự phát triển sức khỏe
của trẻ. Sự hợp tác này sẽ tăng cường chất lượng cuộc sống cũng như
chất lượng học tập trong giai đoạn đầu tiên của cuộc đời một con người.
Trong quá trình làm quen với môi trường xung quanh sẽ hình thành
ở trẻ tình yêu thiên nhiên, có mong muốn được tham gia chăm sóc và
bảo vệ chúng. Thông qua các hình thức hoạt động của trẻ ở trường mầm
non như giờ học, dạo chơi, lao động, tham quan… giáo viên đã mở ra
trước mắt trẻ sự đa dạng, cái đẹp của tự nhiên xung quanh, hình thành ở
trẻ những khái niệm đơn giản về môi trường xung quanh. Trong quá
trình làm quen với môi trường xung quanh, trẻ học được cách xác định
những đặc điểm đặc trưng của môi trường xung quanh, so sánh chúng
với nhau, phân loại chúng theo những dấu hiệu chung và riêng, học cách
tranh luận, rút ra kết luận, khái quát, Do vậy, trẻ được rèn luyện sự chú
ý, trí nhớ, tri giác có mục đích và ngôn ngữ của trẻ cũng được phát triển.
Giáo dục bảo vệ môi trường là một quá trình hình thành và phát
triển ở trẻ sự hiểu biết, kỹ năng, giá trị và quan tâm tới những vấn đề
môi trường, tạo điều kiện cho trẻ tham gia vào phát triển một xã hội bền
vững về sinh thái. Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường nhằm giúp cho trẻ
10


có sự hiểu biết và sự nhạy cảm về môi trường cùng các vấn đề của nó
(nhận thức); những tình cảm, mối quan tâm trong việc cải thiện và bảo
vệ môi trường (thái độ, hành vi); những kỹ năng giải quyết cũng như

thuyết phục các thành viên khác cùng tham gia (kỹ năng); tinh thần
trách nhiệm trước những vấn đề về môi trường và có những hành động
thích hợp giải quyết vấn đề (tham gia tích cực).
Giáo dục bảo vệ môi trường nhằm làm cho các em hiểu rõ sự cần
thiết phải bảo vệ môi trường, hình thành và phát triển ở trẻ thói quen,
hành vi ứng xử văn minh, lịch sự, thân thiện với môi trường. Bồi dưỡng
tình yêu thiên nhiên, những xúc cảm, xây dựng cái thiện và hình thành
thói quen, kỹ năng sống bảo vệ môi trường cho trẻ.
Thông qua hoạt động làm quen với môi trường xung quanh giúp trẻ
mầm non có cơ hội mở rộng hiểu biết về môi trường sống của con
người, quan hệ giữa con người với môi trường; hiểu biết về mọt số
nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường và các biện pháp bảo vệ môi
trường. Giáo dục bảo vệ môi trường góp phần hình thành ở trẻ tình cảm
yêu quý, tôn trọng thiên nhiên, góp phần hình thành ở trẻ một số kỹ
năng, thói quen bảo vệ môi trường, thói quen sống vệ sinh, ngăn nắp,
gọn gàng, tiết kiệm; biết trồng và chăm sóc cây xanh, làm cho môi
trường thêm xanh – sạch – đẹp; biết làm những việc đơn giản và thiết
thực để bảo vệ môi trường tại trường, lớp, nơi công cộng. Từ đó trẻ có ý
thức hơn đối việc bảo vệ môi trường xung quanh nơi trẻ ở.
Hoạt động làm quen môi trường xung quanh ở trường Mầm non rất
đa dạng và phong phú. Hoạt động làm quen môi trường xung quanh ở
trường Mầm non là điều kiện thuận lợi và phù hợp với nhu cầu hoạt
động tập thể của trẻ mầm non. Các hình thức đa dạng, phong phú của
hoạt động làm quen với môi trường xung quanh giúp cho việc chuyển
tải các nội dung giáo dục, đặc biệt là giáo dục ý thức bảo vệ môi trường
đến trẻ một cách nhẹ nhàng, tự nhiên và hấp dẫn.
11


1.2. Cơ sở thực tiễn của việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho

trẻ lớp lá
1.2.1. Trường Mầm non Thành Công
Trường Mầm non Thành Công có điểm trụ chính tại số 131 – Xô
Viết Nghệ Tĩnh – Phường Thành Công – Thành phố Buôn Ma Thuột –
Tỉnh Đăk Lăk. Được UBND Thành phố đầu tư xây dựng mới từ năm
2004 và đưa vào sử dụng ngày 20 tháng 12 năm 2005, hằng năm được tu
sửa và cải tạo.
Trường có những thuận lợi như: Luôn được sự quan tâm chỉ đạo
sâu sắc của các cấp lãnh đạo như: UBND TP, Phòng giáo dục, nghành
học Mầm non Thành phố Buôn Ma Thuột. Được sự quan tâm của Đảng
ủy, UBND phường Thành Công cùng với sự unhr hộ nhiệt tình từ phía
phụ huynh học sinh. 100% cán bộ, giáo viên, nhân viên có ý thức học
hỏi, bồi dưỡng nâng cao trình độ, luôn chấp hành tốt quy chế. Có đội
ngũ giáo viên giàu kinh nghiệm, nhiệt tình, sáng tạo và tâm huyết tạo
được niềm tin với phụ huynh. Có đầy đủ cơ sở vật chất, trường lớp
khang trang, sạch sẽ, thân thiện và an toàn đảm bảo cho việc xây dựng
chuẩn.
Bên cạnh những thuận lợi thì có những khó khăn sau: Một số giáo
viên có tuổi đời trên 40 nên quá trình vận dụng phương pháp trong giảng
dạy thiếu sự linh hoạt và hạn chế về sự nhanh nhạy trong tiếp cận thông
tin. Số phòng học ít so với quy mô trường, lớp nên không đáp ứng được
nhu cầu gởi con em của phụ huynh vào trường gây khó khăn trong việc
tuyển sinh. Số phụ huynh có con em gởi vào trường đa phần là buôn bán
nhỏ, lẻ kinh tế khó khăn nên hạn chế đến việc quan tâm chăm sóc cho
con em mình.
1.2.2. Thực trạng ý thức bảo vệ môi trường của trẻ lớp Lá, trường
Mầm non Thành Công
* Nhận thức của giáo viên về việc giáo dục
12

- Trước hết là, nhận thức của giáo viên về sự cần thiết của việc giáo
dục ý thức bảo vệ môi trường
Qua điều tra cho thấy đa số giáo viên đều nhận thức đúng về sự cần
thiết của việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Đây là dấu hiệu
tốt để giáo viên lựa chọn các nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức
hoạt động làm quen với môi trường xung quanh cho trẻ đạt hiệu quả
nhằm phát triển tối ưu nhân cách toàn diện cho trẻ lớp Lá. Nhận thức của
giáo viên về việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được thể hiện cụ thể
ở bảng sau:
Sự cần thiết
Rất cần thiết
Cần thiết
Bình thường
Không cần thiết

Ý kiến lựa chọn
3/12
5/12
4/12
0/12

Tỷ lệ
25%
41,67%
33,33%
0%

Nhưng trên thực tế cho thấy kế hoạch giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường trẻ được xây dựng rất sơ sài, chủ yếu do giáo viên tự lựa chọn

phương pháp phù hợp và tích hợp vào trong cách hoạt động chứ không
lập kế hoạch cụ thể và thường chỉ áp dụng một đến hai phương pháp đơn
giản và lặp đi lặp lại nhiều lần để giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho
trẻ. Cụ thể: Sử dụng phương pháp cho trẻ lao động chiếm 33,33%, sử
dụng phương pháp thí nghiệm chiếm 25%. Còn các phương pháp khác
như: phương pháp quan sát chiếm 16,67%, phương pháp trò chuyện
chiếm 25%.
Việc phối hợp với Ban giám hiệu và phụ huynh học sinh, đã có nhiều
giáo viên thực hiện tốt. Nhưng bên cạnh đó còn nhiều giáo viên ít khi
phối hợp hoặc không phối hợp. Điều này cho thấy giáo viên giáo viên
giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ chỉ mang tính hình thức chứ
không chú trọng nhiều về vấn đề này.

13


- Nhận thức của giáo viên về ý nghĩa và vai trò của việc giáo dục ý
thức bảo vệ môi trường đối với sự phát triển của trẻ lớp lá được thể hiện
qua bảng sau:
Ý nghĩa và vai trò đối với sự phát

Ý kiến lựa

triển của trẻ
Giúp trẻ hiểu về môi trường xung quanh

chọn

trẻ
Giúp trẻ có ý thức về việc bảo vệ môi

trường
Giúp trẻ có những kiến thức hiểu biết
về môi trường xung quanh
Hình thành ở trẻ những kỹ năng xã hội
Tất cả các ý kiến trên

Tỷ lệ

0/12

0%

0/12

0%

0/12

0%

0/12
12/12

0%
100%

Kết quả điều tra cho thấy 100% giáo viên đều cho rằng việc giáo dục
ý thức bảo vệ môi trường có vai trò và ý nghĩa rất lớn đối với sự phát
triển của trẻ lớp lá. Nhưng thực tế cho thấy rằng giáo viên vẫn chưa có kế
hoạch cụ thể để tổ chức giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ.

Trong quá trình nghiên cứu, tôi nhận thấy giáo viên còn lúng túng
trong việc xây dựng những biện pháp tác động sư phạm và những phương
pháp cụ thể để giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ.
Nguyên nhân của thực tế trên là do nhà trường chưa có sự thống nhất
về nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường trong chương trình giáo
dục Mầm non, chủ yếu là do giáo viên tự lựa chọn và tiến hành lồng ghép
trong các hoạt động hàng ngày. Bên cạnh đó, nội dung chăm sóc và giáo
dục trẻ ở trường chiếm quá nhiều thời gian cũng ảnh hưởng đến việc giáo
dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ.
* Quá trình tổ chức việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường thông qua
hoạt động làm quen với môi trường xung quanh

14


- Về việc giáo viên quan tâm đến vấn đề nào khi giáo dục ý thức bảo
vệ môi trường cho trẻ lớp lá, các giáo viên có những ý kiến khác nhau.
Cụ thể qua bảng sau:
Vấn đề quan tâm

Ý kiến lựa

Tạo môi trường để trẻ tự tìm hiểu

chọn
4/12

33,33%

khám phá về môi trường

Củng cố và cung cấp kiến thức cho trẻ
Phát huy tính tích cực nhận thức về

2/12
6/12

16,67%
50%

Tỷ lệ

môi trường cho trẻ thông qua hoạt
động làm quen với môi trường xung
quanh
Qua kết quả điều tra, 50% giáo viên quan tâm đến vấn đề phát huy
tính tích cực nhận thức về môi trường cho trẻ thông qua hoạt động làm
quen với môi trường xung quanh khi giáo dục ý thức bảo vệ môi trường
cho trẻ, 33,33% giáo viên quan tâm đến vấn đề tạo môi trường để trẻ tự
tìm hiểu khám phá về môi trường, còn lại 16,67% giáo viên cho rằng vấn
đề cần quan tâm khi giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ là củng cố
và cung cấp kiến thức cho trẻ.
- Khi được hỏi về các biện pháp giáo viên sử dụng để tổ chức khi tổ
chức hoạt động góc cho trẻ hoạt động làm quen với môi trường xung
quanh cho trẻ lớp lá thì kết quả thu được có những ý kiến khác nhau.
Biện pháp

Ý kiến lựa chọn(Tỷ lệ)
Thường
Thỉnh
Không

Để trẻ tự tìm hiểu về môi trường

xuyên
12/12

thông qua các hoạt động có chủ

(100%)

(0%)

(0%)

đích
Cùng trẻ khám phá về môi

4/12

7/12

1/12

(33,33%)

(58,33%)

(8,33%)

trường

15

thoảng
0/12

bao giờ
0/12


Thường xuyên cho trẻ tham

4/12

8/12

0/12

quan khuôn viên trường học và

(33,33%)

(66,67%)

(0%)

trường học
Cho trẻ hoạt động độc lập, tích

3/12

9/12

0/12

cực
Cho trẻ làm thí nghiệm theo

(25%)
6/12

(75%)
5/12

(0%)
1/12

nhóm

(50%)

(41,67%)

(8,33%)

những khu vực xung quanh

Từ bảng thống kê trên chúng tôi nhận thấy rằng có 2 biện pháp được
giáo viên sử dụng thường xuyên để giáo dục ý thức bảo vệ môi trường
cho trẻ thông qua hoạt động làm quen với môi trường xung quanh đó là

biện pháp để trẻ tự tìm hiểu về môi trường thông qua các hoạt động có
chủ đích; cho trẻ làm thí nghiệm theo nhóm. Tổng số liệu cho thấy sự lựa
chọn của giáo viên tập trung cao nhất ở các biện pháp “Để trẻ tự tìm hiểu
về môi trường thông qua các hoạt động có chủ đích” với 12/12 phiếu
chọn (100%). Thứ 2 là biện pháp “Cho trẻ làm thí nghiệm theo nhóm”
với số phiếu là 6/12 (50%). Đứng thứ 3 là biện pháp “Cùng trẻ khám phá
về môi trường” và “Thường xuyên cho trẻ tham quan khuôn viên trường
học và những khu vực xung quanh trường học” với 4/12 phiếu chọn
chiếm 33,33%. Sau cùng là biện pháp “Cho trẻ hoạt động độc lập, tích
cực” có 3/12 giáo viên thường sử dụng biện pháp này, tương ứng với
25%. Ngoài các biện pháp trên thỉnh thoảng giáo viên còn sử dụng các
biện pháp khác như: Giao nhiệm vụ cho trẻ; giáo dục ý thức cho thông
qua những câu chuyện kể, những trò chơi….
Hầu hết giáo viên đã nhận thấy sự cần thiết trong việc hình thành ý
thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Giáo viên ở trường Mầm non Thành
Công cũng đã có sự hiểu biết về tâm lý trẻ. Tuy vậy, theo giáo viên thì
hiện nay sĩ số lớp đông, số lượng giáo viên; cơ sở vật chất lại chưa đáp

16


ứng nhu cầu thực hành ý thức bảo vệ môi trường của trẻ. Thiết bị dạy học
chưa thật sự đầy đủ so với số trẻ.
- Giáo viên đã chia sẻ những khó khăn thường gặp khi giáo dục ý
thức bảo vệ môi trường cho trẻ lớp lá như sau:
Khó khăn
Không đủ dụng cụ cho tất cả trẻ làm

Ý kiến lựa chọn
5/12

Tỷ lệ
41,67%

thí nghiệm (hoặc lao động).
Do thiếu kinh nghiệm
Không có thời gian để giáo dục ý

0/12
3/12

0%
25%

thức bảo vệ môi trường cho trẻ
Chưa nhận được sự phối hợp giữa

4/12

33,33%

gia đình - nhà trường.
Qua điều tra chúng tôi nhận thấy giáo viên còn gặp nhiều khó khăn
trong quá trình giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Nhận thấy khó
khăn lớn nhất mà các cô giáo gặp phải khi giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường cho trẻ là không đủ dụng cụ cho tất cả trẻ làm thí nghiệm (hoặc
lao động) chiếm 41,67%. Ngoài ra, còn một số khó khăn nữa mà các giáo
viên còn gặp phải là chưa nhận được sự phối hợp giữa gia đình - nhà
trường (chiếm 33,33%) và không có thời gian để giáo dục ý thức bảo vệ
môi trường cho trẻ (chiếm 25%).

Nhà trường chưa có sự kết hợp với gia đình trong việc giáo dục ý
thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Mọi hoạt động chủ yếu là do giáo viên và
phụ huynh trò chuyện, bàn bạc thông qua giờ đón và trả trẻ. Điều này là
một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục ý thức
bảo vệ môi trường trẻ.
Trẻ quá đông, dụng cụ thí nghiệm để phục vụ cho việc giáo dục ý
thức bảo vệ môi trường cho trẻ còn chưa được trang bị đầy đủ. Do vậy
việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường của trẻ cũng bị hạn chế.. Đây là

17


một khó khăn lớn trong việc phát triển và nâng cao chất lượng chăm sóc
giáo dục trẻ.
Nguyên nhân khiến đa phần trẻ khó tiếp cận được rèn luyện ý thức
bảo vệ môi trường là do phụ huynh không cho phép. Đa số phụ huynh
cho rằng con mình chỉ cần học giỏi kiến thức. Phụ huynh học sinh chỉ
khuyến khích con tìm hiểu kiến thức văn hoá mà quên mất phần giáo dục
ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ.
Phụ huynh chưa thực sự quan tâm phối hợp rèn luyện giáo dục ý
thức bảo vệ môi trường cho trẻ ở nhà. Do đặc trưng lứa tuổi, trẻ Mẫu giáo
được giáo dục ý thức bảo vệ môi trường thông qua lồng ghép với cách
hoạt động trong ngày, qua các chủ đề..Và những thái độ đó phải được lặp
lại thường xuyên thì mới hình thành ý thức cho trẻ được, nhưng vấn đề
giáo dục ý thức bảo vệ môi trường của trẻ vẫn chưa được phụ huynh quan
tâm. Phần lớn trong số họ vẫn giao phó trách nhiệm cho giáo viên và cho
rằng trẻ cần được chăm sóc sức khỏe dinh dưỡng, học ngoan là đủ, chứ
không nhất thiết phải giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ vì trẻ còn
quá nhỏ. Đa số phụ huynh vẫn có tâm lý giao hết trách nhiệm chăm sóc
và giáo dục con cho giáo viên chủ nhiệm.

- Việc lồng ghép giáo dục ý thức bảo vệ môi trường trong các hoạt
động khác
Qua điều tra, tôi nhận thấy hầu hết các giáo viên giáo dục ý thức bảo
vệ môi trường cho trẻ chỉ thông qua các hoạt động như làm quen với tác
phẩm văn học, hoạt góc, hoạt động ngoài trời,… chứ giáo viên không chú
trọng việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường vào hoạt động làm quen với
môi trường xung quanh. Nếu có thì cũng sơ sài, không đúng mức.
Nguyên nhân của thực trạng do giáo viên không có thời gian giáo dục ý
thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Hơn nữa, giai đoạn này, trẻ chuẩn bị
bước vào lớp 1 trẻ cần phải được bồi dưỡng kiến thức nhiều, nhất là việc
làm quen với việc đọc chữ, làm quen với chữ cái. Đây cũng là giai đoạn
18


gấp rút chuẩn bị về mặt tinh thần cho trẻ để chuẩn bị vào 1 môi trường
mới nên giáo viên thường bỏ qua việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường
cho trẻ.
Do đặc điểm tâm lý lứa tuổi ở giai đoạn này còn nhiều hạn chế: Trẻ
thụ động, chủ yếu là nghe và bắt chước hành vi của giáo viên, ít sáng tạo
và tính tự giác chưa cao. Tâm lý độ tuổi cho thấy các em rất hiếu động và
không muốn bị áp đặt, hay quên nên giáo viên truyền đạt lý thuyết suông
mà không vận dụng vào tình huống cụ thể thì trẻ sẽ quên ngay.
Khả năng giao tiếp còn hạn chế nên việc tiếp thu kiến thức về giáo
dục ý thức bảo vệ môi trường của giáo viên còn hạn chế.
Tóm lại: Nhà trường là nhân tố quan trọng, là yếu tố giữ vai trò chỉ
đường trong việc hình thành và giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho
trẻ. Văn hóa học đường là môi trường rất quan trọng để rèn luyện nhân
cách và giáo dục thế hệ trẻ trở thành những con người có ý thức tốt đối
với môi trường. Còn gia đình là tế bào của xã hội, nơi con người sinh ra
và lớn lên, nơi thế hệ trẻ được chăm lo cả về thể chất, trí tuệ, đạo đức. Là

môi trường giáo dục đầu tiên và có tầm quan trọng quyết định việc hình
thành nhân cách của trẻ. Mỗi gia đình, mỗi tế bào xã hội cần nhận thức
đúng đắn hơn nữa trong việc giáo dục để trẻ có một môi trường lành
mạnh, tự tin vui tươi thoải mái... trong gia đình thì trẻ sẽ học tập và tiếp
thu được. Phụ huynh cần nắm bắt đặc điểm tâm lý con trẻ, dành nhiều
thời gian hơn quan tâm đến việc giáo dục trẻ trong học tập cũng như rèn
luyện ý thức bảo vệ môi trường. Trẻ mầm non là một yếu tố quan trọng
trong quá trình giảng dạy và giáo dục. Bản thân trẻ chủ động, tích cực
tham gia vào bài học sẽ mang lại kết quả giáo dục cao và bền vững. Ngay
từ nhỏ trẻ cần phải được rèn luyện thực thi trách nhiệm, cùng cha mẹ vun
đắp cuộc sống gia đình, học hỏi các kỹ năng cơ bản từ cô giáo, từ bạn bè,
người lớn. Ý thức bảo vệ môi trường của trẻ được hình thành từ đó, đâu
cần phải đợi đến mai sau.
19


CHƯƠNG 2
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG CHO
TRẺ LỚP LÁ THÔNG QUA MÔN HỌC CHO TRẺ LÀM QUEN
VỚI MÔI TRƯỜNG XUNG QUANH Ở TRƯỜNG MẦM NON

20


2.1. Biện pháp 1: Thực hiện dạy lồng ghép giáo dục ý thức môi trường
ở mọi lúc, mọi nơi
Giáo viên giúp trẻ hiểu về môi trường xung quanh của trẻ: Trường,
lớp, gia đình, làng xóm phân biệt được môi trường sạch và môi trường
bẩn. Từ đó trẻ có ý thức phải giữ gìn cho môi trường được sạch sẽ như:
không vứt rác, vứt đồ chơi bừa bãi, tham gia vệ sinh lau chùi xếp đồ chơi

ngăn nắp, bỏ rác vào giỏ rác, biết đi vệ sinh đúng nơi quy định, biết giữ
sệ sạch sẽ nhà vệ sinh và rửa tay bằng xà phòng khi đi vệ sinh. Tiết kiệm
nước chảy tràn biết khóa vòi lại, giữ gìn đồ chơi. Bên cạnh con người và
động vật, thực vật giáo viên giải thích cho trẻ hiểu con vật và cây cối có
ích gì cho con người, cây cối làm giảm ô nhiễm môi trường, giảm bụi
tiếng ồn, cung cấp cho con người thức ăn, thuốc chữa bệnh, còn giúp
ngăn chặn lũ lụt… Giáo dục trẻ đi dưới trời nắng phải đội mũ, đeo khẩu
trang, không nên ở ngoài trời lâu. Khi đi dưới trời mưa phải che dù hoặc
mặc áo mưa, không chơi đùa dưới trời mưa, có phản ứng đúng với các
hành vi làm bẩn hay phá hoại môi trường.
- Thực hiện dạy lồng ghép giáo dục ý thức môi trường ở mọi lúc,
mọi nơi là thông qua tổ chức giờ ăn, ngủ cho trẻ; hoạt động dạo thăm;
hoạt động lao động; hoạt động lễ hội… Ngoài ra tôi vận dụng những lúc
khác để giáo dục trẻ: Giờ ngủ dậy, giờ chơi tự do, thậm chí cả những lúc
trẻ đi vệ sinh tôi cũng hướng dẫn trẻ cách rửa tay, rửa mặt và chải tóc..
*Thông qua tổ chức giờ ăn, ngủ cho trẻ:
Đây là hoạt động nhằm hình thành các nề nếp thói quen trong sinh
hoạt, đáp ứng sinh lí, trẻ được vui vẻ và thoải mái như :
- Tôi thường xuyên nhắc trẻ phải biết kê bàn ngay ngắn, biết lấy
khay (đựng cơm thừa, cơm rơi vãi và 1 khay để khăn ướt lau miệng ). Sau
đó ra xếp hàng rửa tay bằng xà phòng theo qui trình 6 bước. (cô bao quát
nhắc nhở trẻ thực hiện)

21


- Trong khi ăn cô nhắc trẻ ăn ngon miệng, nhai kỹ, ăn hết xuất, khi
ho phải lấy tay che miệng, không nói chuyện trong khi ăn tạo những thói
quen văn minh lịch sự trong khi ăn. Ăn xong biết xếp bát, thìa vào nơi
quy định một cách gọn gàng, sau đó trẻ đi đánh răng, lau miệng, nhắc nhở

trẻ tiết kiệm nước bằng cách lấy cốc hứng nước, không vặn vòi nước chảy
liên tục khi đánh răng.
- Nhắc trẻ giữ gìn vệ sinh phòng, nhóm sạch sẽ, đi vệ sinh phải đúng
nơi quy định, đi xong để dép lên giá xếp ngay ngắn, sau đó biết lấy nệm
đi ngủ, biết gấp quần áo và để đúng nơi quy định.
Kết quả : Trẻ có ý thức gọn gàng, ngăn nắp và có ý thức xây dựng
bảo vệ môi trường chung.
*Thông qua hoạt động đi dạo đi thăm.
Trẻ được quan sát trực tiếp với môi trường tự nhiên, các địa danh
xung quanh trường, lớp để trẻ cảm nhận về vẻ đẹp của môi trường quanh
trẻ và có ý thức giữ gìn và bảo vệ.
Tôi cho trẻ được đi thăm quan môi trường trong lớp học của những
lớp học khác, khu vực quanh trường...Yêu cầu trẻ nhận xét về vệ sinh môi
trường ở tại nơi đó và tìm ra cách khắc phục bảo vệ môi trường.
Ví dụ : Tôi cho trẻ quan sát về các loại rau ở trong vườn trường trẻ
sẽ được nói lên những gì mà trẻ thấy đặc điểm của các loại rau, lợi ích
của chúng như thế nào? Làm thế nào để chúng ta có rau ăn hàng ngày?
Nếu không tưới nước và nhổ cỏ cho rau thì chuyện gì sẽ xảy ra? Vì sao?...
Với những câu hỏi mở như vậy trẻ sẽ đưa ra ý kiến của mình từ đó trẻ thể
hiện tính độc lập cá nhân, mạnh bạo hơn, tự tin hơn. Đồng thời kích thích
được tính ham hiểu biết của trẻ.
Vào những giờ hoạt động ngoài trời tôi thường trò chuyện cùng trẻ
về ích lợi của cây xanh như cây xanh đóng góp rất lớn trong việc bảo vệ
bầu khí quyển, làm cho không khí trong lành, cây xanh còn cung cấp cho
trẻ nhiều hoa thơm quả ngọt, làm giảm ô nhiễm môi trường, giảm tiếng
22


ồn... cung cấp cho con người thức ăn, thuốc chữa bệnh, cây xanh của
rừng còn giúp ngăn chặn lũ lụt.

Cô cùng trẻ trò chuyện về cây xanh
Bên cạnh đó, trẻ còn biết tận dụng các chiếc lá vàng, cây cỏ trong
vườn. Chúng tôi hướng dẫn trẻ làm ra những con vật gần gũi như: con
mèo, con trâu… hay cho trẻ chơi bán hàng, nấu ăn, làm nón, quần áo...
hay hướng dẫn trẻ tạo ra các sản phẩm tạo hình. Qua đó chúng tôi giáo
dục trẻ lòng yêu thiên nhiên biết chăm sóc, bảo quản, giữ gìn môi trường
thiên nhiên mà mình đang sống.
Ngoài ra, tôi còn chuẩn bị nhiều loại hạt như: hạt đỗ, ngô, lạc...
những loại hạt dễ nảy mầm để trẻ dễ thực hành tra hạt và theo dõi sự nảy
mầm và phát triển của cây. Khi cây lớn trẻ chăm sóc cây như thế nào để
cây cho quả, từ đó giáo dục trẻ biết thành quả lao động của con người.
Như vậy, khi trẻ tham gia hoạt động ngoài trời kiến thức sẽ được
khắc sâu trẻ học mà không biết là mình đang học. Đó sẽ là nền tảng để trẻ
trở thành một tuyên truyền viên tốt về chăm sóc và bảo vệ cây xanh cũng
như môi trường xung quanh trẻ.
Kết quả: Trẻ hứng thú có những việc làm thiết thực với môi trường.
*Thông qua hoạt động lao động ( ngoại khoá).
23


Tôi hướng dẫn trẻ làm một số đồ dùng, đồ chơi từ nguyên vật liệu
thiên nhiên và vật liệu đã qua sử dụng: Lấy lá chuối bện con vật, bện kèn,
nhặt hoa cỏ dại tập gói hoa tăng cô, tặng mẹ....Lấy hột hạt, vỏ hến, sỏi..
để xếp hoa, quả.Thông qua đó tôi giáo dục trẻ ý thức tiết kiệm và ý thức
lao động sáng tạo.
Thường vào các buổi thứ 6 cuối tuần tôi cho trẻ lao động vệ sinh môi
trường xunh quanh trường lớp như :
+ Tổ mèo trắng: Thu gom rác xung quanh trường ( nhặt giấy vụn,
vỏ bimbim, vỏ hộp sữa, thu gom lá bỏ vào thùng rác)

+ Tổ mèo nâu: Lau đồ dùng, đồ chơi, các giá để đồ chơi của lớp.
+ Tổ mèo vàng: Sắp xếp đồ chơi đúng nơi quy định
Ngoài hoạt động học chúng tôi thường xuyên giao nhiệm vụ cho trẻ
qua bảng phân công trực nhật hàng ngày.
Trẻ biết giúp cô lau dọn giá đồ dùng, đồ chơi, biết xắp xếp đồ dùng
đúng nơi quy định. Trẻ biết lau lá cây và chăm sóc cây xanh. từ đó, trẻ
biết yêu thiên nhiên yêu lao động.
Kết quả : Hình thành cho trẻ ý thức tự lập, tự giác và tinh thần đoàn
kết cùng nhau bảo vệ môi trường.
*Thông qua hoạt động lễ hội
Hoạt động lễ hội có một vị trí rất quan trọng trong việc giáo dục trẻ
bảo vệ môi trường.Thông qua việc tổ chức lễ hội, hình thành ở trẻ các kỹ
năng, thái độ, hành vi tích cực về các địa danh và môi trường, biết bảo
vệ ,giữ gìn môi trường và các địa danh nơi diễn ra lễ hội. Nội dung được
tích hợp trong các hoạt động giáo dục dưới nhiêu hình thức như theo ý
thích của trẻ hoặc trong thời gian dạo chơi ngoài trời hay thăm quan. Ví
dụ ngày lễ mùng 8 tháng 3, cô phát động phong trào “Trồng hoa tặng cô
và mẹ”, cô cùng trẻ trồng hoa ở góc thiên nhiên của lớp... và cùng tổ chức
tưới và chăm sóc hoa.

24


Kết quả : Trẻ lớp tôi có thói quen vệ sinh rất tốt cũng như giữ gìn
nét đẹp của phong tục, tập quán của dân tộc.
* Qua hoạt động chơi để giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ
Hoạt động chơi mang tính tích hợp cao trong giáo dục trẻ, thông qua
các trò chơi phân vai, trẻ đóng vai và thể hiện các công việc của người
làm công tác bảo vệ môi trường như: Trồng cây, chăm sóc cây, nhặt
rác...xung quanh khu vực của lớp mình tôi hướng cho trẻ đóng vai bác sĩ

phòng khám đa khoa( khám chữa bệnh cho mọi người, chú ý giữ gìn vệ
sinh phòng khám, xử lý rác thải y tế...) Rồi cho trẻ đóng vai cảnh sát giao
thông đi bắt những người vi phạm lấn chiếm vỉa hè, gây mất trật tự công
cộng, đi sai đường, bán hàng rong... giáo dục trẻ luật lệ an toàn giao
thông và bảo vệ môi trường.
- Trò chơi gia đình: Phải dọn dẹp nhà cửa, lau chùi nền nhà sạch sẽ,
quần áo gấp gọn gàng, ngăn nắp đi mua đồ dùng gia đình giữ gìn không
rơi vỡ, quét màng nhện ... trước khi ăn phải rửa tay, rửa mặt sạch sẽ nhắc
nhở mọi người phải sống tiết kiệm
- Trò chơi nấu ăn: tập làm món ăn đơn giản chú ý vệ sinh dụng cụ
nhà bếp

25