Quản lý thuế Thu nhập cá nhân đối với người có thu nhập từ tiền công, tiền lương trên địa bàn tỉnh Yên Bái (Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHẠM THỊ GIAO

QUẢN LÝ THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN ĐỐI VỚI
NGƯỜI CĨ THU NHẬP TỪ TIỀN CƠNG, TIỀN LƯƠNG
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH YÊN BÁI

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG
Chuyên ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2018


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHẠM THỊ GIAO

QUẢN LÝ THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN ĐỐI VỚI
NGƯỜI CĨ THU NHẬP TỪ TIỀN CƠNG, TIỀN LƯƠNG
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH YÊN BÁI
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN KHÁNH DOANH

THÁI NGUYÊN - 2018

i
LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn này là cơng trình nghiên cứu của riêng tơi, chưa
cơng bố tại bất kỳ nơi nào, mọi số liệu sử dụng trong luận văn này là những thông
tin xác thực. Tôi xin chịu mọi trách nhiệm về lời cam đoan của mình.

Thái Nguyên, ngày 12 tháng 2 năm 2018
Tác giả luận văn

Phạm Thị Giao


ii
LỜI CẢM ƠN

Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Khánh Doanh, người đã
tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tơi trong suốt q trình học tập, nghiên cứu và hoàn
thành luận văn.
Xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu nhà trường, các thầy, cơ giáo Phịng
Đào tạo Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh đã giúp đỡ tơi trong q
trình học tập, nghiên cứu và hồn thành luận văn tốt nghiệp.
Tơi xin chân thành cảm ơn tới Ban lãnh đạo, cán bộ viên chức thuế Cục
thuế tỉnh Yên Bái đã tạo điều kiện giúp đỡ tơi hồn thành luận văn này.
Do bản thân cịn nhiều hạn chế nên luận văn không tránh khỏi những thiếu sót,
tơi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của các thầy cơ giáo và các bạn.
Tơi xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, ngày 12 tháng 2 năm 2018
Tác giả luận văn

Phạm Thị Giao


iii
MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................. vii
DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................. viii
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ ......................................... ix
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1
2. Mục tiêu nghiên cứu ...................................................................................... 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 3
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ...................................................... 3
5. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 3
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIẾN VỀ CÔNG TÁC
QUẢN LÝ THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN ĐỐI VỚI NGƯỜI CÓ
THU NHẬP TỪ TIỀN CÔNG, TIỀN LƯƠNG ........................................... 4
1.1. Cơ sở lý luận về quản lý thuế thu nhập cá nhân từ tiền công, tiền lương .......... 4
1.1.1. Những vấn đề cơ bản về thuế thu nhập cá nhân ..................................... 4
1.1.2. Nội dung cơ bản của luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành ở Việt
Nam có liên quan đến thu nhập từ tiền lương, tiền công .................................. 7
1.1.3. Công tác quản lý thuế thu nhập cá nhân đối với người có thu
nhập từ tiền lương, tiền cơng........................................................................... 17

1.1.4. Nội dung trọng tâm của quản lý thuế TNCN đối với thu nhập từ
tiền lương, tiền công ........................................................................................ 20
1.1.5. Các nhân tố ảnh hưởng tới quản lý thuế thu nhập cá nhân đối với
người có thu nhập từ tiền lương, tiền cơng ..................................................... 22


iv
1.2. Cơ sở thực tiễn về công tác quản lý thuế thu nhập cá nhân từ tiền
lương tiền công tại tỉnh Yên Bái ..................................................................... 26
1.2.1. Kinh nghiệm quản lý thuế thu nhập cá nhân của một số địa
phương khác .................................................................................................... 26
1.2.2. Bài học kinh nghiệm về quản lý thuế TNCN đối với tỉnh Yên Bái ...... 28
Chương 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................. 29
2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 29
2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 29
2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................ 29
2.2.2. Phương pháp xử lý thông tin ................................................................. 30
2.2.3. Phương pháp phân tích, so sánh ............................................................ 30
2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu ............................................................. 32
2.3.1. Các chỉ tiêu đánh giá về công tác tuyên truyền và hỗ trợ người
nộp thuế ........................................................................................................... 32
2.3.2. Chỉ tiêu đánh giá công tác lập dự toán thuế .......................................... 33
2.3.3. Chỉ tiêu đánh giá cơng tác quản lý người nộp thuế có thu nhập từ
tiền lương, tiền công ........................................................................................ 33
2.3.4. Chỉ tiêu đánh giá về công tác quản lý nợ thuế đối với người nộp
thuế có thu nhập từ tiền lương, tiền cơng........................................................ 33
Chương 3. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THUẾ THU
NHẬP CÁ NHÂN ĐỐI VỚI NGƯỜI CÓ THU NHẬP TỪ TIỀN
LƯƠNG, TIỀN CÔNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH YÊN BÁI ...................... 34
3.1. Giới thiệu chung về tỉnh Yên Bái và Cục Thuế tỉnh Yên Bái ................. 34

3.1.1. Giới thiệu chung về tỉnh Yên Bái ......................................................... 34
3.1.2. Giới thiệu chung về Cục Thuế tỉnh n Bái và mơ hình tổ chức
quản lý thu thuế thu nhập cá nhân tại Cục Thuế Yên Bái .............................. 38


v
3.2. Thực trạng công tác quản lý thuế thu nhập cá nhân đối với người
có thu nhập từ tiền lương, tiền công trên địa bàn tỉnh Yên Bái ...................... 41
3.2.1. Lập dự toán thuế.................................................................................... 41
3.2.2. Quản lý đăng ký thuế, cấp mã số thuế .................................................. 42
3.2.3. Quản lý kê khai thuế ............................................................................. 45
3.2.4. Quản lý nộp thuế ................................................................................... 48
3.2.5. Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế ......................................................... 50
3.2.6. Quản lý quyết tốn thuế ........................................................................ 53
3.2.7. Quản lý hồn thuế thu nhập cá nhân ..................................................... 57
3.2.8. Thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật về thuế ........................... 60
3.3. Nhân tố ảnh hưởng tới quản lý thuế thu nhập cá nhân từ tiền công
tiền lương......................................................................................................... 64
3.3.1. Các nhân tố từ phía cơ quan quản lý nhà nước ..................................... 64
3.3.2. Các nhân tố từ phía cơ quan thuế .......................................................... 66
3.3.3. Nhân tố từ phía người nộp thuế ............................................................ 68
3.4. Đánh giá chung về công tác quản lý thuế thu nhập cá nhân đối với
người có thu nhập từ tiền lương, tiền công trên địa bàn tỉnh Yên Bái............ 69
3.4.1. Thành tựu .............................................................................................. 69
3.4.2. Hạn chế .................................................................................................. 70
Chương 4. GIẢI PHÁP HỒN THIỆN CƠNG TÁC QUẢN LÝ
THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN ĐỐI VỚI NGƯỜI CĨ THU NHẬP
TỪ TIỀN CƠNG, TIỀN LƯƠNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH YÊN BÁI.........72
4.1. Quan điểm, mục tiêu và phương hướng hồn thiện cơng tác quản lý
thuế thu nhập cá nhân đối với người có thu nhập từ tiền lương, tiền

công trên địa bàn tỉnh Yên Bái........................................................................ 72
4.1.1. Quan điểm ............................................................................................. 72
4.1.2. Mục tiêu................................................................................................. 72
4.1.3. Phương hướng ....................................................................................... 73


vi
4.2. Giải pháp hồn thiện cơng tác quản lý thuế thu nhập cá nhân đối
với người có thu nhập từ tiền lương, tiền công trên địa bàn tỉnh Yên Bái ..... 75
4.2.1. Cải thiện quản lý thu thuế và hình thức thu thuế .................................. 75
4.2.2. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hỗ trợ về thuế TNCN và nâng
cao ý thức đối với người có thu nhập từ tiền cơng, tiền lương ....................... 76
4.2.3. Tăng cường phối hợp với các Chi cục thuế và ban ngành trong
công tác quản lý thuế thu nhập từ tiền công, tiền lương ................................. 79
4.2.4. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ ..................................................... 79
4.2.5. Nâng cao và cải thiện công tác thanh tra, kiểm tra thuế ....................... 81
4.2.6. Nâng cao cơ sở vật chất kỹ thuật, phần mềm và các ứng dụng
công nghệ thông tin ......................................................................................... 83
4.3. Một số kiến nghị....................................................................................... 84
4.3.1. Đối với Nhà nước và các cơ quan chức năng ....................................... 84
4.3.2. Đối với ngành thuế ................................................................................ 85
KẾT LUẬN .................................................................................................... 87
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 89
PHỤ LỤC ....................................................................................................... 91


vii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CQT

:

Cơ quan thuế

GTGT

:

Giá trị gia tăng

MST

:

Mã số thuế

NĐ-CP

:

Nghị định - Chính phủ

NNT

:

Người nộp thuế

NSNN

:

Ngân sách Nhà nước

TNCN

:

Thu nhập cá nhân

TT-BTC

:

Thơng tư - Bộ Tài chính


viii
DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1.

Tỷ lệ thực thu thuế TNCN đối với người có thu nhập từ tiền
lương, tiền cơng trên dự toán tại địa bàn tỉnh Yên Bái ............. 42

Bảng 3.2.

Tình hình cấp mã số thuế TNCN .............................................. 43

Bảng 3.3.

Tình hình nộp tờ khai thuế TNCN của người có thu nhập từ
tiền công, tiền lương từ năm 2014 - 2016 ................................. 46

Bảng 3.4.

Tỷ lệ tình hình nộp tờ khai thuế TNCN của người có thu
nhập từ tiền cơng, tiền lương từ năm 2014 - 2016 .................... 47

Bảng 3.5.

Tỷ trọng nợ thuế TNCN từ tiền công, tiền lương tại tỉnh
Yên Bái ...................................................................................... 52

Bảng 3.6.

Tình hình quyết tốn thuế TNCN từ tiền công, tiền lương
tại tỉnh Yên Bái .......................................................................... 56

Bảng 3.7.

Tỷ trọng hồn thuế TNCN đối với người có thu nhập từ
tiền công, tiền lương .................................................................. 59


ix
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ

Hình 3.1:

Sơ đồ cơ cấu tổ chức tại văn phòng Cục thuế Tỉnh Yên Bái.... 39

Biểu đồ 3.1.

Tỷ trọng nộp thuế TNCN tiền công tiền lương trên tổng
số thuế TNCN trên địa bàn tỉnh Yên Bái ............................. 49

Biểu đồ 3.2:

Tổng số thuế TNCN thu từ đối tượng có thu nhập từ
tiền lương, tiền cơng ............................................................. 50

Biểu đồ 3.3:

Tình hình nợ thuế TNCN từ tiền công, tiền lương ............... 51

Biểu đồ 3.4:

Thực trạng hồn thuế TNCN từ tiền cơng, tiền lương
trên địa bàn tỉnh Yên Bái ...................................................... 58

Biểu đồ 3.5:

Đánh giá của NNT về hình thức xử lý vi phạm về thuế
TNCN của người có thu nhập từ tiền lương, tiền cơng ........ 63

Biểu đồ 3.6:

Đánh giá của NNT về chính sách, thủ tục trong quy

trình nộp thuế TNCN của người có thu nhập từ tiền
lương, tiền công ..................................................................... 64

Biều đồ 3.7:

Tần suất tham gia chương trình tuyên truyền, hỗ trợ
NNT đối với người có thu nhập từ tiền lương, tiền cơng .... 67

Biểu đồ 3.8:

Thực trạng sử dụng các hình thức hỗ trợ của NNT có
thu nhập từ tiền lương, tiền cơng .......................................... 68

Biểu đồ 3.9:

Thực trạng mức độ năm rõ luật thuế TNCN đối với
người có thu nhập từ tiền lương, tiền công của NNT .......... 69


1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Thuế thu nhập cá nhân từ tiền lương, tiền công ngày càng chiếm tỷ trọng
lớn trong nguồn thu ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, trên thực tế, công tác quản lý
thu thuế thu nhập cá nhân còn tồn tại nhiều bất cập dẫn đến suy giảm nguồn thu
vào NSNN. Để Luật thuế Thu nhập cá nhân (sửa đổi, bổ sung) nhanh chóng phát
huy vai trị trong cuộc sống, đảm bảo cơng bằng giữa những người nộp thuế, tránh
thất thu, ngành Thuế cần tiếp tục nỗ lực thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu quả
quản lý thuế đối với khu vực này.
Cùng với sự hoàn thiện của hệ thống pháp luật về thuế thu nhập cá nhân

(TNCN), hoạt động quản lý thuế TNCN từ tiền lương, tiền công của các cơ quan
quản lý thuế cũng từng bước được đổi mới, cải thiện phù hợp với tình hình phát
triển đất nước; góp phần giúp Chính phủ điều hành nền kinh tế vĩ mơ, kiểm soát
được thu nhập của từng bộ phận nhân dân để hoạch định chính sách phát triển
kinh tế, chính trị, văn hóa, an sinh xã hội… cho phù hợp, đồng thời góp phần ổn
định nguồn thu ngân sách, quản lý hiệu quả nguồn thu thuế TNCN, đảm bảo công
bằng xã hội trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế.
Hoạt động quản lý thuế TNCN từ tiền lương, tiền công là một trong những
mặt cơng tác quan trọng của quản lý tài chính nhà nước. Hoạt động này bao gồm
những mặt công tác cơ bản như: Quản lý các cá nhân thuộc diện khai, nộp thuế,
tính thuế và các khoản được khấu trừ theo quy định của pháp luật về thuế; Tuyên
truyền, phổ biến đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước, quy định pháp
luật về thuế TNCN, góp phần nâng cao nhận thức của người dân về tác dụng của
thuế nói chung và thuế TNCN nói riêng đối với sự nghiệp bảo vệ, xây dựng và
phát triển đất nước, từ đó nâng cao ý thức tự giác chấp hành nghĩa vụ nộp thuế.
Trong những năm qua, Cục Thuế tỉnh Yên Bái đã phát huy tốt vai trị của
mình trong quản lý thuế TNCN đối với người có thu nhập từ tiền lương, tiền công
trên địa bàn. Cục Thuế đã tổ chức triển khai thực hiện tốt các văn bản quy phạm


Luận văn đủ ở file: Luận văn full