Giáo án Hóa học 9 bài 34: Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ

Trường THCS Liêng Trang

Giáo án hóa học 9

KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ
VÀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
I. MỤC TIÊU: Sau bài này HS phải:
1. Kiến thức: Biết được:
- Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ .
- Phân loại hợp chất hữu cơ .
2. Kĩ năng:
− Phân biệt được chất vô cơ hay hữu cơ theo CTPT, phân loại chất hữu cơ theo hai loại : hiđrocacbon
và dẫn xuất của hiđrocachon.
− Quan sát thí nghiệm, rút ra kết luận
− Tính % các nguyên tố trong một hợp chất hữu cơ
− Lập được công thức phân tử hợp chất hữu cơ dựa vào thành phần % các nguyên tố.
3. Thái độ:
- Tích cực học tập bộ môn.
4. Trọng tâm:
− Khái niệm hợp chất hữu cơ.
− Phân loại hợp chất hữu cơ.
II. CHUẨN BỊ:
1. Đồ dùng dạy học:
a. GV:
- Bông(tóc), ống nghiệm, quẹt diêm, nước vôi trong.
- Một số mẫu hợp chất hữu cơ thường gặp.
b. HS:
- Xem trước bài mới.
2. Phương pháp:
- Thảo luận nhóm – đàm thoại - trực quan.
II. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:

1. Ổn định lớp(1’): 9A1……/………… 9A2……/………… 9A3……/…………
2. Bài mới:
a. Giới thiệu bài mới(1’): Từ thời cổ đại, con người đã biết sử dụng và chế biến các hợp chất hữu cơ
có trong thiên nhiên để phục vụ cho cuộc sống của mình. Vậy hợp chất hữu cơ là gì? Hoá học hữu cơ
là gì? Cách phân loại ra sao?
b. Các hoạt động chính:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Ghi bảng
Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm về hợp chất hữu cơ (25’)
1) Hợp chất hữu cơ có ở đâu ?
I./ Khái niệm về hợp chất
- GV: Giới thiệu các mẫu vật hoặc - HS: Quan sát hình vẽ, mẫu hữu cơ
hình vẽ, tranh ảnh có chứa các hợp vật........
1) Hợp chất hữu cơ có ở
chất hữu cơ
đâu ?
- GV: Vậy HCHC có ở đâu?
- HS: Trả lời : Hợp chất hữu
Hợp chất hữu cơ có ở xung
cơ có ở xung quanh chúng
quanh chúng ta , trong hầu
ta , trong hầu hết các loại
hết các loại lương thực,
lương thực, thực phẩm
thực phẩm ( gạo ,thịt, cá,
( gạo ,thịt, cá, rau, quả,... )
rau, quả,... ) trong các loại
trong các loại đồ dùng và
đồ dùng và ngay trong cơ

ngay trong cơ thể chúng ta .
thể chúng ta .
- GV: Nhận xét và kết luận
- HS: Nhận xét
2) Hợp chất hữu cơ là gì ?
- GV: Tiến hành thí nghiệm dốt - HS: Quan sát thí nghiệm
2) Hợp chất hữu cơ là


Trường THCS Liêng Trang
cháy bông, úp ống nghiệm trên
ngọn lửa, khi ống nghiệm mờ đi,
xoay lại rót nước vôi vào và lắc đều.
- GV: Gọi HS nhận xét hiện tượng 
Giải thích tại sao nước vôi bị vẩn
đục ?
- GV: Tương tự, khi đốt cháy các
hợp chất hữu cơ khác như: cồn, nến
 CO2.
- GV: Vậy trong thành phần hợp
chất hữu cơ có chứa nguyên tố nào?
HS rút ra định nghĩa về hợp chất
hữu cơ là gì?
- GV: Gọi HS đọc kết luận:
3)Phân loại hợp chất hữu cơ :
- GV thuyết trình: Dựa vào thành
phần phân tử các hợp chất hữu cơ
được phân làm 2 loại chính là:
Hidrocacbon và dẫn xuất của
hidrocacbon

- GV: Yêu cầu HS đọc SGK và cho
biết đặc điểm của từng loại? Cho
VD với mỗi loại?

Giáo án hóa học 9

- HS: Nêu hiện tượng và
nhận xét. Khi hợp chất hữu
cơ cháy tạo ra khí CO2.
- HS: Lắng nghe.

gì?
Hợp chất hữu cơ là hợp
chất của cacbon ( trừ CO,
CO2, H2CO3, muối cacbonat
kim loại ….. )

- HS: Chứa nguyên tố C.

- HS: Rút ra định nghĩa
-HS: Nghe giảng

3)Các hợp chất hữu cơ
được phân loại như thế
nào?
- Hidrocacbon: phân tử chỉ
có 2 nguyên tố là H và O
VD: CH4, C2H4, C3H7…
- Dẫn xuất của
hidrocacbon: ngoài cacbon

và hidro ra còn có các
nguyên tố khác như oxi,
clo, nitơ
VD: C2H6O, CH3Cl…

- HS: Đọc SGK
+ Hidrocacbon: phân tử chỉ
có 2 nguyên tố là H2 và O2
VD: CH4, C2H4, C3H7…
+ Dẫn xuất của hidrocacbon:
ngoài cacbon và hidro ra còn
có các nguyên tố khác như
oxi, clo, nitơ
VD: C2H6O, CH3Cl…
Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm về hoá học hữu cơ (3’)
- GV: Cho HS đọc SGK
- HS: Đọc SGK
II. Khái niệm về hoá học
- GV: Hoá học hữu cơ là gì?
- HS: Hoá học hữu cơ là
hữu cơ:
ngành hoá học chuyên
- Hoá học hữu cơ là ngành
nghiên cứu về các hợp chất
hoá học chuyên nghiên cứu
hữu cơ và những chuyển đổi về các hợp chất hữu cơ và
của chúng
những chuyển đổi của
- GV: Hoá học hữu cơ có vai trò
- HS: Trả lời.

chúng
quan trọng như thế nào đối với đời
sống, xã hội?

3. Cũng cố - Dặn dò về nhà (15’)
a. Cũng cố (12’):
GV cho HS thảo luận nhóm làm phiếu học tập:

Phiếu học tập:
Câu 1:
Hãy sắp xếp các chất: K2CO3, CH3COOH, Ca(HCO3)2, C6H6, C2H5Cl,
C3H8, CaCO3, C4H10, C2H6O, NaNO3, KHCO3 vào các cột thích hợp trong bảng sau:
Hợp chất hữu cơ
Hợp chất vô cơ


Trường THCS Liêng Trang

Hiđrocacbon

Giáo án hóa học 9

Dẫn xuất của hiđrocacbon

- Giáo viên hướng dẫn HS làm bài tập
+ Bài tập: Axitaxetic có công thức C2H4O2. Hãy tính thành phần phần trăm khối lượng của các
nguyên tố trong axitaxetic.
Hướng dẫn giải
- Tính khối lượng mol của C2H4O2.
- Áp dụng công thức :

Bài giải
- Khối lượng mol của C2H4O2 là:

M C2 H 4O2 = (2 x12) + (4 x1) + (2 x16) = 60( g )

%mc =

M C x2
x100%
M C2 H 4O2

- Thành phần phần trăm của các nguyên tố có
trong hợp chất là:

%mH =

M H x4
x100%
M C2 H 4O2

%mc =

%mO =

M O x2
x100%
M C2 H 4O2

hay mO = 100% − (%mC + %mH )

12 x 2
x100% = 40%
60
1x 4
%mH =
x100% = 6, 67%
60
16 x 2
%mO =
x100% = 53.33%
60
hay %mO = 100% − (%mC + %mH )
= 100% − (40% + 6, 67%) = 53.33%

b. Dặn dò về nhà (3’):
- Dặn các em làm bài tập về nhà:1,2,3,4,5/ 108
- Chuẩn bị bài “Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ”
4. RÚT KINH NGHIỆM: :
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………

------------------------------