QUẢN LÝ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG NƯỚC VÙNG ĐỒNG BẰNG VEN BIỂN TỈNH THANH HÓA
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.37 MB, 195 trang )
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
TR
NG
I H C THU L I
NGUY N TH MÙI
QU N LÝ B O V MÔI TR
VÙNG
NG N
C
NG B NG VEN BI N T NH THANH HÓA
Chuyên ngành:
Khoa h c môi tr
Mã s :
60-85-02
LU N V N TH C S MÔI TR
Ng
ih
ng
NG
ng d n khoa h c:
PGS-T.S Nguy n V n Th ng
Hà N i - 2010
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
NG
I H C THU L I
NGUY N TH MÙI
QU N LÝ B O V MÔI TR
VÙNG
NG N
C
NG B NG VEN BI N T NH THANH HÓA
LU N V N TH C S MÔI TR
Hà N i - 2010
NG
Lu n v n Th c s
L IC M N
Trong quá trình th c hi n lu n v n ‘’Qu n lý b o v môi tr
đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hóa’’ tác gi đã nh n đ
c a đ ng nghi p, th y cô và các cán b
ng n
c vùng
c s giúp đ nhi t tình
các c quan khác. Tác gi xin chân thành
bày t lòng c m n sâu s c đ n:
+ PGS-T.S Nguy n V n Th ng, ng
i th y h
ng d n chính c a lu n v n đã
giúp đ , ch b o và t o m i đi u ki n thu n l i nh t cho tôi trong su t quá trình
làm lu n v n t khi tìm đ tài đ n khi hoàn thi n lu n v n.
+ Các th y, cô trong Khoa Môi tr
ng – tr
ng
i H c Th y L i – Hà N i
đã ch b o, đóng góp ý ki n cho lu n v n.
+ Các cán b c a các s : S Tài nguyên và Môi tr
ng t nh Thanh Hóa; S
Nông nghi p và Phát tri n nông thôn t nh Thanh Hóa; S Khoa h c và Công ngh
t nh Thanh Hóa; S Công th
ng t nh Than Hóa; Trung tâm d báo khí t
ng th y
v n t nh Thanh Hóa…. đã cung c p các tài li u và đóng góp ý ki n th c ti n cho
lu n v n.
+ Cu i cùng là gia đình, b n bè luôn khích l , đ ng viên và giúp đ tôi trong
su t quá trình h c t p và th c hi n lu n v n này.
Xin chân thành c m n!
Tác gi
Nguy n Th Mùi
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
-1-
Lu n v n Th c s
M CL C
Trang
M
U .......................................................................................................... 11
CH
NG 1 ...................................................................................................... 15
T
4
T
4
T
4
T
4
GI I THI U VÙNG NGHIÊN C U VÀ BÀI TOÁN NGHIÊN C U................ 15
T
4
T
4
1.1. I U KI N T
NHIÊN ............................................................................15
T
4
T
4
1.1.1. V trí đ a lý ..........................................................................................15
T
4
T
4
1.1.2.
c đi m đ a hình ...............................................................................15
1.1.3.
c đi m m ng l
1.1.4.
c đi m đ a ch t, th nh
1.1.5.
c đi m th m ph th c v t ...............................................................21
1.1.6.
c đi m khí h u, khí t
1.1.7.
c đi m thu v n ngu n n
T
4
T
4
T
4
T
4
T
4
T
4
T
4
i sông ngòi ...........................................................18
T
4
ng ...........................................................20
T
4
T
4
ng ...............................................................23
T
4
c ..........................................................26
T
4
1.2. I U KI N KINH T - XÃ H I .............................................................28
T
4
T
4
1.2.1. Các ngành kinh t ................................................................................28
T
4
T
4
1.2.2. C s h t ng .......................................................................................34
T
4
T
4
1.2.3. Thành t u và ph
ng h
T
4
ng phát tri n kinh t c a vùng nghiên c u 36
T
4
1.2.4. Tình hình khai thác s d ng ngu n n
c vùng nghiên c u ................38
T
4
CH
NG 2 ...................................................................................................... 44
T
4
T
4
T
4
T
4
ÁNH GIÁ Ô NHI M N
C VÙNG NGHIÊN C U ..................................... 44
T
4
2.1. GI I THI U CHUNG ...............................................................................44
T
4
T
4
2.2. PHÂN TÍCH ÁNH GIÁ CÁC NGU N GÂY Ô NHI M N
T
4
2.2.1 Phân lo i các ngu n gây ô nhi m n
T
4
C .........45
T
4
c ...............................................45
T
4
2.2.1. ánh giá ngu n ô nhi m do ho t đ ng công nghi p ..........................46
T
4
T
4
2.2.2. ánh giá ngu n ô nhi m n
T
4
c do n
c th i sinh ho t .......................48
T
4
2.2.3. ánh giá ngu n ô nhi m do ho t đ ng nông nghi p ..........................51
T
4
T
4
2.2.4. Các ngu n ô nhi m khác .....................................................................52
T
4
T
4
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
-2-
Lu n v n Th c s
2.3. TÍNH TOÁN ÁNH GIÁ T I L
NG CÁC CH T Ô NHI M ...........55
T
4
2.3.1. Tính toán t i l
T
4
2.3.2. Tính toán/
ng ô nhi m do n
c tính t i l
T
4
T
4
c th i sinh ho t ...........................56
T
4
ng ô nhi m do n
c th i công nghi p........69
T
4
2.3.3. Tính toán t i l
ng ô nhi m n
2.3.4. T ng h p t i l
ng ô nhi m vùng nghiên c u ....................................94
T
4
T
4
c do nông nghi p .............................87
T
4
T
4
2.4. ÁP L C Ô NHI M VÙNG NGHIÊN C U .............................................97
T
4
T
4
2.4.1. Áp l c ô nhi m do các ngu n ô nhi m trong vùng nghiên c u ..........97
T
4
T
4
2.4.2. T ng h p áp l c ô nhi m vùng nghiên c u ......................................103
T
4
T
4
2.5 K T LU N CHUNG ................................................................................106
T
4
CH
NG 3 .................................................................................................... 107
T
4
T
4
T
4
T
4
ÁNH GIÁ CH T L
NG N
C VÙNG NGHIÊN C U............................ 107
T
4
3.1. GI I THI U CHUNG .............................................................................107
T
4
T
4
3.1.1. N i dung và ph m vi đánh giá ..........................................................107
T
4
3.1.1. Ph
T
4
T
4
ng pháp đánh giá .......................................................................107
T
4
3.2. S LI U CH T L
T
4
NG N
CS
D NG
ÁNH GIÁ .............108
T
4
3.2.1. Tình hình quan tr c s li u ch t l
ng n
3.2.2. L a ch n tiêu chu n ch t l
c dùng cho đánh giá ................114
T
4
T
4
3.3. ÁNH GIÁ CH T L
ng n
NG N
T
4
c ....................................108
T
4
T
4
C CÁC L CH TRONG D I
T
VÙNG BI N THANH HÓA ..........................................................................115
T
4
3.3.1. L ch Càn ...........................................................................................115
T
4
T
4
3.3.2. L ch Sung..........................................................................................116
T
4
T
4
3.3.3. L ch Tr
ng ......................................................................................118
T
4
T
4
3.3.4. L ch H i ............................................................................................118
T
4
T
4
3.3.5. L ch Ghép .........................................................................................119
T
4
T
4
3.3.6. L ch B ng .........................................................................................119
T
4
T
4
3.3. ÁNH GIÁ CH T L
T
4
NG N
3.4. ÁNH GIÁ CHUNG V CH T L
T
4
C BI N VEN B ...........................125
T
4
NG N
C VÙNG NGHIÊN C U
T
4
.........................................................................................................................131
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
-3-
Lu n v n Th c s
3.4.1. Các l ch và c a l ch ..........................................................................131
T
4
T
4
3.4.2. N
c bi n ven b ..............................................................................132
T
4
T
4
3.5. K T LU N CHUNG ...............................................................................132
T
4
CH
T
4
NG 4 .................................................................................................... 134
T
4
T
4
NGHIÊN C U
XU T Ý KI N V QU N LÝ B O V CH T L
T
4
N
NG
C VÙNG NGHIÊN C U ........................................................................ 134
T
4
4.1. GI I THI U CHUNG .............................................................................134
T
4
T
4
4.2. ÁNH GIÁ CHUNG V QU N LÝ B O V CH T L
T
4
NG N
C
TRONG VÙNG NGHIÊN C U ....................................................................134
T
4
4.2.1. Nh n xét, đánh giá v th ch chính sách liên quan đ n qu n lý b o v
T
4
ch t l
ng n
c ...........................................................................................134
T
4
4.1.2. T ch c qu n lý .................................................................................140
T
4
T
4
4.1.3. S tham gia c a c ng đ ng ...............................................................143
T
4
T
4
4.3. PHÂN TÍCH.............................................................................................144
T
4
T
4
4.3.1. D báo t i l
T
4
ng các ch t ô nhi m các khu v c trong vùng nghiên c u
đ n n m 2020 ..............................................................................................144
T
4
4.3.2. Phân tích xác đ nh các vùng có nguy c cao đ i v i ô nhi m n
T
4
4.4. PHÂN TÍCH
NG N
C ...........................................................................................151
T
4
4.4.1. L ng ghép chi n l
T
4
v ch t l
4.4.2.
T
4
T
4
XU T CÁC GI I PHÁP QU N LÝ B O V MÔI
T
4
TR
c .149
ng n
c b o v môi tr
ng qu c gia đ i v i qu n lý b o
c c a vùng nghiên c u ...................................................151
T
4
xu t gi i pháp ..............................................................................152
T
4
K T LU N VÀ KI N NGH .......................................................................... 155
T
4
T
4
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
-4-
Lu n v n Th c s
DANH M C CÁC B NG
Trang
B ng 1.1 Di n tích r ng ng p m n vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hóa ........22
T
4
T
4
B ng 1.2 Các khu công nghi p t p trung vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hóa
T
4
T
4
...................................................................................................................................29
B ng 1.3 B ng phân b di n tích tr ng lúa vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh
T
4
Hoá ............................................................................................................................30
T
4
B ng 1.4 B ng phân b di n tích tr ng hoa màu vùng đ ng b ng ven bi n t nh
T
4
Thanh Hoá .................................................................................................................31
T
4
B ng 1.5 B ng phân b di n tích cây công nghi p hàng n m vùng đ ng b ng ven
T
4
bi n t nh Thanh Hoá ..................................................................................................31
T
4
B ng 1.6 B ng phân b di n tích nuôi tr ng thu s n vùng đ ng b ng ven bi n t nh
T
4
Thanh Hoá .................................................................................................................32
T
4
B ng 1.7 B ng s n l
T
4
ng thu s n khai thác vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh
Hóa ............................................................................................................................33
T
4
B ng 1.8 B ng di n tích l u v c sông vùng ven bi n t nh Thanh Hoá ...................34
T
4
T
4
B ng 1.9 B ng t ng h p s l
T
4
ng công trình thu l i vùng
BVB t nh Thanh Hoá
T
4
...................................................................................................................................35
B ng 1.10
T
4
i s ng kinh t c a dân c
vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá
T
4
...................................................................................................................................37
B ng 1.11 N
T
4
c s ch và v sinh môi tr
ng vùng ven bi n ...................................39
T
4
B ng 2.1 Di n tích và dân s c a các huy n vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh
T
4
Hoá ............................................................................................................................49
T
4
B ng 2.2 D ki n dân s c a V B ven bi n t nh Thanh Hoá đ n n m 2020 ..........50
T
4
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
T
4
-5-
Lu n v n Th c s
B ng 2.3 B ng phân b di n tích đ t nông nghi p vùng đ ng b ng ven bi n t nh
T
4
Thanh Hoá .................................................................................................................51
T
4
B ng 2.4 B ng phân b di n tích nuôi tr ng thu s n vùng đ ng b ng ven bi n t nh
T
4
Thanh Hoá .................................................................................................................53
T
4
B ng 2.5 H s phát sinh ch t th i khi không x lý .................................................57
T
4
T
4
B ng 2.6 H s phát sinh ch t th i khi x lý ...........................................................58
T
4
T
4
B ng 2.7 T i l
T
4
ng ch t ô nhi m ti m n ng do n
c th i sinh ho t khi ch a x lý
khu v c đô th vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá ......................................59
T
4
B ng 2. 8 T i l
T
4
ng ch t ô nhi m ti m n ng do n
c th i sinh ho t khi đã x lý
c a khu v c đô th vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá ................................60
T
4
B ng 2.9 T i l
T
4
ng các ch t ô nhi m ti m n ng do n
c th i sinh ho t đô th vùng
đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá. ........................................................................61
T
4
B ng 2. 10 T i l
T
4
ng các ch t ô nhi m ti m n ng do n
c th i sinh ho t nông thôn
khi ch a x lý vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá ......................................63
T
4
B ng 2. 11 T i l
T
4
ng các ch t ô nhi m ti m n ng do n
c th i sinh ho t nông thôn
khi đã x lý vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá ...........................................64
T
4
B ng 2.12 T i l
T
4
ng các ch t ô nhi m ti m n ng do n
c th i sinh ho t nông thôn
vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá. ...............................................................65
T
4
B ng 2.13 B ng t ng h p t i l
T
4
ng các ch t ô nhi m ti m n ng do n
c th i sinh
ho t vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá. .......................................................67
T
4
B ng 2.14 N ng đ các ch t ô nhi m trong n
T
4
c th i công nghi p theo nhóm ngành
ngh s n xu t. ............................................................................................................70
T
4
B ng 2.15
nh m c s d ng n
B ng 2.16
nh m c nhu c u s d ng n
T
4
T
4
c sinh ho t cho các c p đô th .............................72
T
4
c và t l đ
cc pn
c s ch c a các
khu v c vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá. .................................................73
T
4
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
-6-
Lu n v n Th c s
B ng 2.17 L u l
T
4
ng n
c dùng sinh ho t c a vùng đ ng b ng ven bi n t nh
Thanh Hoá .................................................................................................................74
T
4
B ng 2.18 L u l
T
4
ng n
c th i c a các KCN t p trung hi n t i vùng đ ng b ng ven
bi n t nh Thanh Hóa ..................................................................................................76
T
4
B ng 2.19 T i l
T
4
ng các ch t ô nhi m ti m n ng do n
c th i c a các KCN t p
trung hi n t i vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hóa. .........................................77
T
4
B ng 2.20 L u l
T
4
ng n
c th i c a các KCN t p trung vùng đ ng b ng ven bi n
t nh Thanh Hóa đ n n m 2020 ..................................................................................79
T
4
B ng 2.21 T i l
T
4
ng các ch t ô nhi m ti m n ng do n
c th i c a các KCN t p
trung vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hóa đ n n m 2020 ..............................81
T
4
B ng 2.22 L u l
T
4
ng n
c th i c a các c s công nghi p phân tán, làng ngh vùng
đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hóa .........................................................................83
T
4
B ng 2.23 T i l
T
4
ng các ch t ô nhi m ti m n ng do n
c th i s n xu t công nghi p
phân tán, làng ngh vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hóa ................................84
T
4
B ng 2.24 T ng h p t i l
T
4
ng ô nhi m do ho t đ ng công nghi p c a vùng đ ng
b ng ven bi n t nh Thanh Hóa ..................................................................................85
T
4
B ng 2.25 T i l
T
4
ng ch t ô nhi m do n
c h i quy sau t
i c a vùng đ ng b ng
ven bi n t nh Thanh Hoá ...........................................................................................88
T
4
B ng 2.26 Giá tr n ng đ m t s ch t ô nhi m trong n
T
4
B ng 2.27 L u l
T
4
ng n
c th i ch n nuôi .............90
T
4
c th i ch n nuôi vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh
Hoá ............................................................................................................................90
T
4
B ng 2.28 T i l
T
4
ng các ch t ô nhi m do ho t đ ng ch n nuôi c a vùng đ ng b ng
ven bi n t nh Thanh Hoá ...........................................................................................91
T
4
B ng 2.29 T ng h p t i l
T
4
ng các ch t ô nhi m do ho t đ ng nông nghi p vùng
đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hóa .........................................................................92
T
4
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
-7-
Lu n v n Th c s
B ng 2.30 T ng t i l
ng các ch t ô nhi m vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh
T
4
Hóa ............................................................................................................................94
T
4
B ng 2.31 Áp l c ô nhi m c a các ngu n ô nhi m vùng đ ng b ng ven bi n t nh
T
4
Thanh Hoá .................................................................................................................97
T
4
B ng 2.32 T ng h p áp l c ô nhi m vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá ...103
T
4
T
4
B ng 3.1 S li u ch t l
ng n
c t i các c a l ch .................................................109
B ng 3.2 S li u ch t l
ng n
c bi n ven b .......................................................110
T
4
T
4
T
4
T
4
B ng 3.3. V trí đ a đi m l y m u n
c t i các c a l ch ........................................110
B ng 3.4 V trí đ a đi m l y m u n
c bi n ven b ...............................................113
T
4
T
4
T
4
T
4
B ng 3.5 K t qu đánh giá các thông s ch t l
ng n
c ......................................116
B ng 3.6 K t qu đánh giá các thông s ch t l
ng n
c ......................................117
T
4
T
4
B ng 3.7 T ng h p s m u v
T
4
t QC và t l v
T
4
T
4
t t i các l ch .............................119
T
4
T
4
B ng 3.8 V trí các đi m l y m u n
c so v i QCVN 10 ......................................125
B ng 3.9 B ng th ng kê s m u v
t và t l v
T
4
T
4
T
4
t so v i QCVN 10 c a n
c bi n
ven b ......................................................................................................................126
T
4
B ng 4.1
T
4
c tính t i l
ng ô nhi m do n
c th i sinh ho t vùng đ ng b ng ven
bi n t nh Thanh Hóa đ n n m 2020. .......................................................................145
T
4
B ng 4.2 T ng h p
T
4
c tính t i l
ng ô nhi m do n
c th i công nghi p vùng đ ng
b ng ven bi n t nh Thanh Hóa đ n n m 2020 ........................................................146
T
4
B ng 4.3 T i l
T
4
ng ô nhi m do nông nghi p vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh
Hóa đ n n m 2020 ..................................................................................................147
T
4
B ng 4.4 T ng h p
T
4
c tính t i l
ng ô nhi m vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh
Hóa đ n n m 2020 ..................................................................................................148
T
4
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
-8-
Lu n v n Th c s
DANH M C CÁC HÌNH
Trang
Hình 1.1 B n đ đ a hình vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá.......................17
T
4
T
4
Hình 1.2 B n đ m ng l
T
4
i sông ngòi, c a l ch vùng đ ng b ng ven bi n t nh
Thanh Hóa. ................................................................................................................20
T
4
Hình 1.3 B n đ phân b l
T
4
ng m a trung bình n m (mm) vùng ven bi n t nh
Thanh Hoá .................................................................................................................25
T
4
Hình 2. 1 T i l
ng các ch t ô nhi m ti m n ng do n
T
4
c th i sinh ho t đô th vùng
đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá .........................................................................62
T
4
Hình 2.2 T i l
T
4
ng các ch t ô nhi m ti m n ng do n
c th i sinh ho t nông thôn
vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá. ...............................................................66
T
4
Hình 2.3 T ng h p t i l
ng ch t ô nhi m ti m n ng BOD 5 do n
T
4
R
R
c th i sinh ho t
vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá ................................................................68
T
4
Hình 2.4 T ng h p t i l
ng ch t ô nhi m ti m n ng t ng N do n
T
4
c th i sinh ho t
vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá ................................................................68
T
4
Hình 2.5 T ng h p t i l
ng ch t ô nhi m ti m n ng t ng P do n
T
4
c th i sinh ho t
vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá ................................................................69
T
4
Hình 2.6 T i l
ng các ch t ô nhi m ti m n ng do n
T
4
c th i công nghi p vùng
đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hóa .........................................................................86
T
4
Hình 2.7 T i l
ng các ch t ô nhi m do ho t đ ng nông nghi p vùng đ ng b ng ven
T
4
bi n t nh Thanh Hóa ..................................................................................................93
T
4
Hình 2.8 T ng h p t i l
ng ch t ô nhi m h u c (BOD 5 ) vùng đ ng b ng ven bi n
T
4
R
R
t nh Thanh Hóa ..........................................................................................................95
T
4
Hình 2.9 T ng h p t i l
ng ch t ô nhi m dinh d
T
4
ng N,P trong vùng đ ng b ng
ven bi n t nh Thanh Hóa ...........................................................................................96
T
4
Hình 2.10 B n đ áp l c ô nhi m v t lý TSS do n
T
4
c th i sinh ho t vùng đ ng b ng
ven bi n t nh Thanh Hóa ...........................................................................................98
T
4
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
-9-
Lu n v n Th c s
Hình 2.11 B n đ áp l c ô nhi m h u c BOD 5 do n
T
4
R
c th i sinh ho t vùng đ ng
R
b ng ven bi n t nh Thanh Hóa ..................................................................................99
T
4
Hình 2.12 B n đ áp l c ô nhi m v t lý (TSS) do n
T
4
c th i công nghi p vùng đ ng
b ng ven bi n t nh Thanh Hóa ................................................................................101
T
4
Hình 2.13 B n đ áp l c ô nhi m h u c
(BOD 5 ) do n
T
4
R
R
c th i công nghi p vùng
đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hóa .......................................................................101
T
4
Hình 2.14 B n đ áp l c ch t ô nhi m dinh d
ng N,P do ho t đ ng nông nghi p
T
4
vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hóa ..............................................................103
T
4
Hình 2.15 B n đ áp l c t ng h p ch t ô nhi m h u c (BOD 5 ) vùng đ ng b ng
T
4
R
R
ven bi n t nh Thanh Hóa .........................................................................................104
T
4
Hình 2.16 B n đ áp l c t ng h p ch t ô nhi m dinh d
T
4
ng (N,P) vùng đ ng b ng
ven bi n t nh Thanh Hóa .........................................................................................105
T
4
Hình 3.1 B n đ v trí các đi m kh o sát l y m u n
T
4
Hình 3.2 B n đ v trí các đi m kh o sát l y m u n
T
4
c t i các c a l ch ...............112
T
4
c vùng ven bi n Thanh Hoá
.................................................................................................................................113
Hình 3.3 Bi u đ gía tr TSS t i các c a l ch .......................................................122
T
4
T
4
Hình 3.4 Bi u đ gía tr DO t i các c a l ch ........................................................123
T
4
T
4
Hình 3.5 Bi u đ gía tr As t i các c a l ch..........................................................123
T
4
T
4
Hình 3.6 Bi u đ gía tr Cu t i các c a l ch .........................................................124
T
4
T
4
Hình 3.7 Bi u đ gía tr Pb t i các c a l ch ..........................................................124
T
4
T
4
Hình 3.8 Bi u đ gía tr TSS t i vùng ven bi n ...................................................126
T
4
T
4
T
4
Hình 3.9 Bi u đ gía tr DO t i vùng ven bi n ......................................................126
T
4
T
4
T
4
Hình 3.10 Bi u đ gía tr As t i vùng ven bi n......................................................127
T
4
T
4
T
4
Hình 3.11 Bi u đ gía tr Cu t i vùng ven bi n .....................................................127
T
4
T
4
T
4
Hình 3.12 Bi u đ gía tr Pb t i vùng ven bi n ......................................................128
T
4
Hình 4.1
T
4
T
4
c tính T ng t i l
T
4
ng ô nhi m vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh
Hóa đ n n m 2020 ..................................................................................................148
T
4
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
T
4
-10-
Lu n v n Th c s
DANH M C CÁC T
VI T T T
B TN&MT : B tài nguyên và môi tr
ng
S TN&MT : S tài nguyên và môi tr
ng
UBND
: y ban nhân dân
LVS
: L u v c sông
BVMT
: B o v môi tr
KCN
: Khu công nghi p
KTXH
: Kinh t xã h i
QCVN
: Quy chu n Vi t Nam
TCCP
: Tiêu chu n cho phép
HSPSCT
: H s phát sinh ch t th i
CLN
: Ch t l
TSS
: T ng ch t r n l l ng
BOD
: Nhu c u oxy hóa h c
DO
:L
BVMT
: B o v môi tr
ng
TNN
: Tài nguyên n
c
KTXH
: Kinh t xã h i
BVB
CBKS
:
ng n
ng
c
ng ôxy hòa tan
ng b ng ven bi n
: Ch bi n khoáng s n
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
-11-
Lu n v n Th c s
M
1. TÍNH C P THI T C A
Bi n và đ i d
U
TÀI
ng là n i ch a đ ng ngu n tài nguyên vô cùng quí giá, phong
phú, đa d ng và là m i quan tâm không ch c a qu c gia mà là c a toàn th gi i.
Ti n ra bi n là xu th t t y u đ tìm ki m, phát tri n ti m n ng v nguyên li u, n ng
l
ng, th c ph m và không gian sinh s ng trong t
giao l u c a các ngu n n
d
c m n và n
ng lai. Vùng ven bi n là n i
c ng t, n i ch a đ ng các ngu n dinh
ng quí giá, quan tr ng đ i v i đ ng, th c v t và các h sinh thái đ c tr ng.
C ng nh nhi u t nh thành trong c n
c, Thanh Hoá là m t t nh có đ
ng
b bi n ch y dài, có nhi u đi u ki n thu n l i, có nhi u l i th cho vi c phát tri n
kinh t , xã h i, c ng c an ninh qu c phòng nên trong nh ng n m v a qua
Chính ph , UBND t nh đã có nhi u ch tr
ng chính sách, nhi u c ch t o đi u
ki n cho KTXH vùng này phát tri n. Nhi u ch
khai th c hi n
ng,
ng trình, d án đ u t đ
c tri n
t t c các l nh v c nh : Khai thác h i s n xa b ; Xây d ng c ng,
b n cá; Phát tri n NTTS; Xây d ng c ng giao thông; Phát tri n du l ch; Xây d ng
đê, kè ch n sóng v.v… H u nh l nh v c nào c ng đã đ
c các c p chính quy n,
các ngành quan tâm và t o đi u ki n đ đ u t phát tri n.
Tuy nhiên do l i th v v trí, đi u ki n t nhiên thu n l i cho s phát tri n
c a nhi u ngành, l nh v c nh v y, nên nhi u thành ph n kinh t , nhi u đ i t
ng
và các t ng l p dân c đã t p trung khai thác vùng ti m n ng này mà thi u s ki m
soát c a Nhà n
c, d n đ n nguy c ti m n ng c a vùng ven bi n đang b khai thác
quá m c do không có quy ho ch, k ho ch, thi u c s khoa h c, thi u s qu n lý
c a Nhà n
c mà theo tình tr ng m nh ai n y làm. M t khác trong quá trình khai
thác ti m n ng và nh ng l i th đ phát tri n kinh t , c ng đang b c l , n y sinh
nhi u mâu thu n, b t c p gi a l i nhu n c a ngành, c a yêu c u phát tri n kinh t
xã h i vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá ngày càng t ng, cùng v i đó áp l c
ô nhi m c ng không ng ng t ng cao nên khu v c r t c n có nh ng nghiên c u đ
b o v môi tr
ng n
c.
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
-12-
Lu n v n Th c s
áp ng yêu c u c p thi t trên, lu n v n đã ch n đ tài ‘’Qu n lý b o v môi
tr
ng n
c vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá’’ nh m nghiên c u đánh giá
hi n tr ng môi tr
tr
ng n
ng khu v c và đ a ra các c s khoa h c c n cho b o v môi
c c a vùng nghiên c u.
2. M C ÍCH C A
TÀI
tài lu n v n có m c đích nh sau: Kh o sát đánh giá các nhân t tác đ ng
t i ch t l
ng n
c và ô nhi m n
c khu v c nghiên c u, t đó nghiên c u đ xu t
các gi i pháp qu n lý b o v môi tr
3. CÁCH TI P C N VÀ PH
ng n
c vùng nghiên c u.
NG PHÁP NGHIÊN C U
3.1 Cách ti p c n
gi i quy t các n i dung nghiên c u, lu n v n s d ng các ph
ng pháp
ti p c n nh sau:
1) Ti p c n th c t c a khu v c: tìm hi u th c tr ng c a khu v c, tìm ra các
ngu n gây ra ô nhi m c a vùng.
2) Ti p c n các chi n l
Nhà n
c, chính sách qu n lý b o v môi tr
ng n
cc a
c đ v n d ng vào vùng nghiên c u.
3) Ti p c n quan đi m phát tri n b n v ng đ ti n hành nghiên c u, đ c bi t
là nghiên c u đ xu t các gi i pháp …
4) Ti p c n các nguyên t c c a qu n lý t ng h p tài nguyên n
3.2 Ph
c.
ng pháp nghiên c u
1) Ph
ng pháp k th a: Nghiên c u ti p thu và s d ng có ch n l c k t qu
nghiên c u c a các tác gi đã nghiên c u có liên quan đ n đ tài. Ph
đ
c s d ng trong ch
2) Ph
ng pháp này
ng 1, 2 c a lu n v n nh m cung c p s li u cho đ tài.
ng pháp đi u tra kh o sát th c đ a: i u tra thu th p tài li u, kh o sát
và nghiên c u th c t b sung s li u còn thi u. Ph
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
ng pháp này đ
c s d ng
-13-
Lu n v n Th c s
trong ch
ng 1,2,3 c a lu n v n nh m b sung các s li u còn thi u, n m đ
c th c
tr ng c a vùng.
3) Ph
ng pháp t ng h p phân tích các s li u: t các s li u đi u tra kh o
sát thu th p s t h p phân tích x lý các s li u cho đ tài, t đó rút ra các c s
khoa h c và kh n ng ng d ng vào th c ti n. Ph
ch
ng 1, 2, 3 giúp đánh giá đ
4) Ph
Ph
ng pháp này đ
c vùng ô nhi m, t i l
c s d ng trong
ng ô nhi m
ng pháp th ng kê: th ng kê các s li u đ nghiên c u tính toán.
ng pháp này đ
c s d ng trong ch
ng 1, 2, 3 giúp cho vi c phân tích t
quan, phân tích th ng kê các s li u ngu n n
c, s li u ch t l
ng n
ng
c, quan h
đ u vào cho nghiên c u.
5) Ph
ng pháp chuyên gia: ti p c n các chuyên gia am hi u các vùng
nghiên c u đ trao đ i l y ý ki n cho các v n đ liên quan đ n gi i pháp c a lu n
v n. Ph
h
ng pháp này đ
c s d ng trong ch
ng c ng nh gi i pháp b o v môi tr
4. K T QU D
1)
KI N
ánh giá đ
T
ng 4 c a lu n v n đ xác đ nh đ nh
ng n
c vùng nghiên c u.
C
c th c tr ng c a môi tr
ng n
c và xác đ nh đ
c nh ng
v n đ t n t i c n gi i quy t đ phát tri n b n v ng vùng nghiên c u.
2) Tính toán xác đ nh đ
v môi tr
ng n
c c a l u v c.
3) V n d ng đ
môi tr
h
c nh ng s li u đ u vào cho bài toán qu n lý b o
ng c a nhà n
c các quan đi m, c ng nh m c tiêu, chi n l
c vào trong vùng nghiên c u, t đó đ xu t đ
ng c ng nh gi i pháp c n b o v môi tr
ng n
cv b ov
c các đ nh
c trong vùng.
5. N I DUNG LU N V N
Báo cáo c a lu n v n đ
c trình bày trong 145 trang kh A 4 , 32 hình v , 50
bi u b ng và 8 ph l c
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
R
R
-14-
Lu n v n Th c s
N i dung c a báo cáo đ
c trình bày thành 4 ch
ng v i các tiêu đ nh
sau:
- Ch
ng 1: Gi i thi u vùng nghiên c u và bài toán nghiên c u
- Ch
ng 2:
các ngu n n
ánh giá các ngu n gây ô nhi m và ti m n ng gây ô nhi m c a
c th i trong vùng nghiên c u.
- Ch
ng 3: ánh giá ch t l
ng n
- Ch
ng 4: Nghiên c u đ xu t ý ki n v qu n lý b o v ch t l
vùng nghiên c u.
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
c vùng nghiên c u.
ng n
c
-15-
Lu n v n Th c s
CH
NG 1
GI I THI U VÙNG NGHIÊN C U VÀ BÀI TOÁN NGHIÊN C U
1.1. I U KI N T
NHIÊN
1.1.1. V trí đ a lý
Vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá là vùng nghiên c u c a lu n v n
g m 6 huy n th nh sau: Huy n Nga S n, H u L c, Ho ng Hoá, S m S n, Qu ng
X
ng, T nh Gia (theo th t t B c xu ng Nam) v i chi u dài b bi n 102km kéo
dài t v đ 19040’N đ n 20010’N. Sáu huy n, th ven bi n thu c khu v c nghiên
P
P
P
P
P
P
P
P
c u có t ng di n tích t nhiên là 1219,04km2, chi m 11,06% t ng di n tích t nhiên
P
P
toàn t nh
- Phía B c khu v c giáp v i huy n Yên Mô và Kim S n t nh Ninh Bình.
- Phía Tây giáp v i các huy n Hà Trung, Yên
nh, Thi u Hoá, thành ph
Thanh Hoá, ông S n, Nông C ng, Nh Thanh t nh Thanh Hoá
- Phía Nam giáp v i huy n Qu nh L u t nh Ngh An
- Phía
ông m t ph n thu c huy n Nga S n giáp v i huy n Kim S n t nh
Ninh Bình, ph n còn l i c a vùng giáp v i bi n ông
c đi m đ a hình
1.1.2.
Vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá có đ a hình t
ng đ i b ng ph ng
v i đ cao trung bình 3-6m, xen vào các vùng cao khô c n là nh ng vùng tr ng khó
thoát n
c. T Nga S n, H u L c, Ho ng Hoá, TX S m S n, Qu ng X
T nh Gia, ch y d c theo b bi n g m vùng sình l y
Ho t, sông Mã, sông Yên và sông B ng.
ng đ n
Nga S n và các c a sông
ng b bi n c a vùng dài 102km t
ng
đ i b ng ph ng, có bãi t m n i ti ng S m S n, các khu ngh mát H i Ti n (Ho ng
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
-16-
Lu n v n Th c s
Hoá) và H i Hoà (T nh Gia) …. Bên c nh đó còn là vùng đ t đai r ng l n thu n l i
cho vi c l n bi n, nuôi tr ng thu s n, phát tri n nông nghi p, phân b các khu d ch
v , khu công nghi p, phát tri n kinh t bi n ( Nga S n, Nam S m S n, Nghi S n,
Ho ng Hoá,…).
D a theo đ c đi m đ a hình có th phân vùng b bi n thu c t nh Thanh Hoá
thành hai vùng:
1) Vùng b bi n phía B c : T Ninh Bình đ n l ch H i có nhi u c n cát ven
b nh : c n Tròn, c n N i, c n Ngang, c n Bò.
song c ng có m t s r n ng m. Tr
áy bi n t
c kia vùng bi n đ
ng đ i b ng ph ng
c b i thêm do nh h
ng
c a phù sa sông H ng và các sông thu c đ a ph n t nh Thanh Hoá. Nh ng t khi có
nông tr
đ
ng Bình Minh c a t nh Ninh Bình thì vùng bi n Thanh Hoá không còn
c phù sa sông H ng b i đ p. Hi n t i bi n Thanh Hoá đang ti n vào đ t li n,
toàn b h th ng c a sông đang kéo dài v phía c a bi n Thu L .
2) Vùng b b i n phía Nam: t l ch H i đ n giáp Ngh An, ven b có nhi u
v ng, v nh, ngoài bi n có nhi u đ o là đi u ki n thu n l
tr
cho các loài h i s n sinh
ng, phát tri n và là n i trú gió bão cho tàu thuy n.
B n đ vùng ven bi n Thanh Hóa xem trong hình 1.1
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
-17-
Lu n v n Th c s
Ngu n: Trung tâm quan tr c và mô hình hoá môi tr
Hình 1.1 B n đ đ a hình vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hoá
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
ng
-18-
Lu n v n Th c s
c đi m m ng l
1.1.3.
i sông ngòi
Vùng đ ng b ng ven bi n t nh Thanh Hóa có m ng l
i sông ngòi bao g m
h l u các con sông nh sông Ho t , sông Mã , sông Yên và sông B ng , trong đó
sông Mã là sông l n có ngu n t Trung Qu c, các sông khác là sông nh vùng đ ng
b ng ven bi n . Các con sông này đ ra 5 c a l ch thu c vùng ve n bi n Thanh Hóa
là : l ch Sung, l ch Tr
Sông Ho t
ng, l ch H i, l ch Ghép và l ch B ng.
phía B c huy n Hà Trung và Nga S n đ ra c a áy. Sông có
chi u dài 55km, l u v c r ng 236km2.
P
P
Sông Mã kh i ngu n t i núi Phu Lan (Tu n Giáo – Lai Châu), sông ch y
ng Tây B c – ông Nam.
theo h
l i đ t Vi t Nam t i M
n Chi n Kh
ng sông ch y qua đ t Lào và tr
ng Lát, r i ch y qua H i Xuân, C m Thu và đ ra bi n t i
c a l ch Sung, l ch H i và l ch Tr
ng, sông có chi u dài 512km, l u v c r ng
28400km2, đây là con sông l n nh t trong vùng.
P
P
Sông Yên: B t ngu n t
Qu ng X
huy n Nh
Xuân ch y qua huy n Nông C ng,
ng và đ ra bi n t i c a L ch Ghép. Sông Yên có chi u dài 89km, l u
v c r ng 1850km2, t ng l
P
P
ng dòng ch y hàng n m kho ng 1,13 t m3 .
P
P
Sông L ch B ng: b t ngu n t phía B c huy n Nh Xuân ch y qua huy n
T nh Gia đ ra bi n t i c a L ch B ng. Chi u dài sông 34,5km, l u v c r ng
236km2.
P
P
Các c a l ch phân b t B c xu ng Nam trong vùng nghiên c u nh sau:
+ L ch Sung: n m gi a huy n Nga S n và H u L c, chi u r ng c a l ch
50m, đ sâu gi a lu ng l ch nh nh t vào mùa khô là 1 m, lu ng l ch th
thay đ i do l
ng xuyên
ng phù sa b i đ p, nên r t khó kh n cho tàu thuy n công su t l n ra
vào c a l ch. N i đây đã hình thành b n cá l ch Sung, trung bình có kho ng 15 tàu
thuy n neo đ u hàng ngày, s tàu thuy n này có công su t nh t 6 – 33 CV.
+ L ch Tr
ng: n m gi a hai huy n H u L c và Ho ng Hóa, có đ r ng c a
l ch 50m, đ sâu gi a lu ng 0,5m, vì v y tàu thuy n l n r t ít ra vào, ch có các tàu
công su t t 6-75 CV neo đ u t i đây, trung bình 30 chi c/ngày.
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
Lu n v n Th c s
-19-
+ L ch H i: là c a l ch l n nh t trong t nh, n m gi a huy n Ho ng Hóa,
Qu ng X
ng và TX S m S n, chi u r ng c a l ch 60m v i đ sâu nh nh t vào
mùa khô là 1,5 m, đ m b o cho các tàu công su t trên 90 CV ra vào. T i đây đã xây
d ng c ng cá và b n cá L ch H i, trung bình m i ngày có kho ng trên 40 tàu neo
đ u và trên 50 tàu công su t nh neo đ u t i b n H i. C a l ch này tr thành m t
n i t p trung v h u c n, d ch v ngh cá t nh Thanh Hóa. Ngoài ra g n c a l ch có
thành ph Thanh Hóa và khu du l ch bãi bi n S m S n nên đây c ng là vùng tr ng
đi m ch u áp l c ô nhi m c a công nghi p và sinh ho t.
+ L ch Ghép: n m gi a hai huy n Qu ng X
ng và T nh Gia, v i chi u
r ng c a l ch 35 m và là c a l ch c n nh t trong t nh, n i đây ch có các lo i tàu có
công su t d
i 75 CV ra vào, trong tr
ng h p bão gió tàu thuy n ra vào r t khó
kh n. Tuy nhiên đây là vùng c a l ch phát tri n nuôi tr ng th y s n t
ng đ i
nhi u.
+ L ch B ng: n m trên đ a ph n huy n T nh Gia, có chi u r ng c a l ch
50m và đ sâu nh nh t vào mùa khô là 1m, hàng ngày t i đây có hàng tr m tàu
thuy n c a các t nh b n ra vào neo đ u t i đây, tàu thuy n có công su t trên 90 CV
có th ra vào các c a l ch.
Các c a l ch trong vùng này đ u có th xây d ng c ng cá, b n cá.
Hình 1.2 là b n đ các sông và c a l ch trong vùng nghiên c u thu c ven
bi n Thanh Hóa
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
-20-
Lu n v n Th c s
Hình 1.2 B n đ m ng l
i sông ngòi, c a l ch vùng đ ng b ng ven bi n t nh
Thanh Hóa.
1.1.4.
a.
c đi m đ a ch t, th nh
ng
c đi m đ a ch t
c đi n đ a ch t c a vùng nghiên c u nhìn chung có c u t o nh sau:
- Gi i PTOTEOZOI h th ng camri h t ng N m cò (PR 3t1m) thu c khu
v c Ho ng Hoá và th xã S m S n g m đá bi n ch t phi n đá phi n l c, trong đó
ch y u là: pilit màu xám tro chuy n ti p t sang các phi n đá h t mi ca có grami,
nh ng l p k p quaczit và đá hoa.
H c viên: Nguy n Th Mùi – L p: CH16MT
