ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG Ô NHIỄM VÀ XÂY DỰNG CƠ SỞ DỮ LIỆU ĐỂ QUẢN LÍ MÔI TRƯỜNG NƯỚC LƯU VỰC SÔNG NHUỆ TẠI KHU VỰC HÀ NỘI

1
M CL C
DANH M C CỄC T VI T T T ........................................................................... 3
DANH M C CỄC HỊNH V ................................................................................... 5
DANH M C CỄC B NG BI U .............................................................................. 7
M
U .................................................................................................................... 9
CH
NG 1: T NG QUAN ................................................................................... 13
1.1. T NG QUAN I U KI N A Lụ T NHIểN ....................................... 13
1.1.1. V trí đ a lỦ ............................................................................................... 13
1.1.2. a ch t .................................................................................................... 13
1.1.3. c đi m h th ng thu v n ..................................................................... 14
1.1.4. c đi m n c ng m trong khu v c ......................................................... 15
1.1.5. TƠi nguyên khoáng s n ............................................................................. 17
1.1.6. c đi m th nh ng, tƠi nguyên đ t ........................................................ 18
1.1.7. c đi m các h sinh thái l u v c sông nhu ............................................ 18
1.1.8. i u ki n khí h u l u v c sông Nhu ....................................................... 19
1.2. I U KI N KINH T , Xẩ H I L U V C SÔNG NHU ...................... 21
1.2.1. c đi m xƣ h i ........................................................................................ 21
1.2.2. c đi m kinh t ....................................................................................... 22
1.3. T NG QUAN V B N Ô GIS ................................................................ 25
CH
NG 2. PH
NG PHỄP L Y M U VÀ C S Lụ THUY T H
TH NG C S D LI U L U V C SÔNG NHU B NG B N
GIS....... 30
2.1. XÂY D NG B N
GIS QU N Lụ THÔNG TIN MÔI TR NG ...... 30
2.1.1. i u tra thu th p vƠ biên t p c s d li u GIS ......................................... 30
2.1.2. Chu n hóa các thông tin d li u môi tr ng ............................................. 31

2.2. X Lụ TệCH H P THÔNG TIN THU C TệNH VÀO C S D LI U . 32
2.2. 1.Tích h p c s d li u n n đia lỦ .............................................................. 32
2.2.2. X lỦ vƠ tích h p thông tin v đi u ki n t nhiên, kinh t xƣ h i vƠo GIS. 35
2.2.3. X lỦ tích h p thông tin v các ngu n gơy ô nhi m vƠo GIS. .................... 39
2.2.4. X lỦ tích h p các s li u quan tr c các thƠnh ph n môi tr ng môi tr ng
vƠo GIS. ............................................................................................................. 43
2.2.5. Truy xu t d li u vƠ thƠnh l p các b n đ môi tr ng............................... 47
2.3. T CH C QUAN TR C L Y M U HI N TR NG MÔI TR NG TRểN
SÔNG NHU ..................................................................................................... 49
CH
NG 3. HI N TR NG CH T L
NG N
C L U V C SÔNG NHU 52
3.1. HI N TR NG CH T L NG N C M T ............................................. 52
3.1.1. Hi n tr ng môi tr ng n c m t sông Nhu khu v c HƠ N i.................... 53
3.1.2. Hi n tr ng môi tr ng n c m t sông nhánh c a Sông Nhu t i khu v c HƠ
N i ..................................................................................................................... 58
3.2. HI N TR NG CỄC NGU N N C TH I .............................................. 61
3.2.1. N c th i sinh ho t................................................................................... 62
3.2.2. N c th i công nghi p .............................................................................. 69
3.2.3. N c th i y t , bƣi rác ............................................................................... 83
3.2.4. N c th i lƠng ngh .................................................................................. 87
Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


2
3.2.5. N c th i nông nghi p.............................................................................. 90
3.3. D BỄO Ô NHI M .................................................................................... 90
3.3.1. Nguyên nhơn gơy ô nhi m môi tr ng l u v c sông Nhu ........................ 90

3.3.2. T i l ng n c th i sinh ho t ................................................................... 91
3.3.3. T i l ng n c th i công nghi p .............................................................. 93
3.3.4. T i l ng n c th i y t ............................................................................ 94
3.3. 4. Nh ng nh h ng c a ô nhi m môi tr ng song Nhu ............................ 95
CH
NG 4. NG D NG GIS TRONG GIỄM SỄT, C NH BỄO VÀ QU N Lụ
MÔI TR
NG N
C L U V C SÔNG NHU KHU V C HÀ N I ............. 98
4.1. NG D NG C S D LIểU CUNG C P THÔNG TIN ......................... 100
4.1. NG D NG CÔNG NGH GIS VÀO GIỄM SỄT VÀ C NH B O MÔI
TR
NG N
C KHU V C HÀ N I................................................................ 100
4.2. QU N Lụ MÔI TR
NG N
C L U V C SÔNG NHU KHU V C HÀ
N I 105
K T LU N. KI N NGH ..................................................................................... 107
I. K T LU N ..................................................................................................... 107
II. KI N NGH .................................................................................................. 108
TÀI LI U THAM KH O ..................................................................................... 110

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


3

DANH M C CỄC T

T vi t t t

VI T T T
Gi i thích

LVS

L u v c sông

CNTT

Công ngh thông tin

TN&MT

TƠi nguyên vƠ môi tr

NN&PTNN

Nông nghi p vƠ phát tri n nông thôn

HCBVTV

Hóa ch t b o v th c v t

DS - KHHGD

Dơn s k ho ch hóa gia đình

TTCN - XD

Ti u th công nghi p xơy d ng

GTSX

Giá tr s n xu t

CN - TTCN

Công nghi p ti u th công nghi p

CCN

C m công nghi p

KHKT

Khoa h c k thu t

CBTP

Ch bi n th c ph m

CN-DV-NN

Công nghi p d ch v nông nghi p

SKKN

Sáng ki n kinh nghi m

GD - T

Giáo d c đƠo t o

GDTX

Giáo d c th

THCN

Trung h c chuyên nghi p

THCS

Trung h c c s

PTTH

Ph thông trung h c

CBNV

Cán b công nhơn viên

TM - DV

Th

TNHH

Trách nhi m h u h n

CP

C ph n

CTCP TMXNK

Công ty c ph n th

LDTNHH

Liên doanh trách nhi m h u h n

TCCP

Tiêu chu n cho phép

ng

ng xuyên

ng m i d ch v

ng m i xu t nh p kh u

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i

4
NS&VSMT

N

c s ch v sinh môi tr

ng

TCVN

Tiêu chu n Vi t Nam

QCVN

Quy chu n Vi t Nam

KT-XH

Kinh t xƣ h i

CSSX

C s s n xu t

KCN

Khu công nghi p

TTCN

Ti u th công nghi p

KHCN - MT

Khoa h c công ngh môi tr

KPH , KPT

Không phát hi n đ

KHCN&MT

Khoa h c Công ngh vƠ Môi tr

BVMT

B o v môi tr

VLXD

V t li u xơy d ng

HTTT

H th ng thông tin

GSMT

Giám sát môi tr

ng

c
ng

ng

ng

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


5

DANH M C CỄC HỊNH V
Danh m c hình v
Hình 2.1.c. B ng d li u thông tin môi tr

ng

Hình 2.2a. Quy trình tích h p d li u n n đ a lý
Hình 2.2b. Quá trình t o các l p d li u đ a lý
Hình 2.2c. Quy trình tích h p d li u đi u ki n t nhiên, kinh t - xã h i
Hình 2.2d. Quá trình nh p các d ng d li u vào các l p có s n
Hình 2.2e. B n đ sau khi tích h p toàn b thông tin đ a lý
Hình 2.2f. Quy trình tích h p d li u ngu n th i
Hình 2.2g. B ng thông tin thu c tính c a các đ i t

ng

Hình 2.2h. Quy trình tích h p d li u quan tr c môi tr

ng

Hình 2.2i. Cách nh p d li u vào GIS t các b ng thông tin đã đ

c biên t p

Hình 2.2j. Truy su t thông tin d li u
Hình 2.2k. Truy su t thông tin và nh t d li u
Hình 3.1a. Di n bi n hàm l

ng DO l u v c sông Nhu (2007 - 2009)

Hình 3.1b. Di n bi n hàm l

ng BOD5 l u v c sông Nhu (2007 - 2009)

Hình 3.1c. Di n bi n hàm l

ng COD L u v c sông Nhu (2007 - 2009)

Hình 3.1d. Bi u đ giá tr hàm l

ng Amoni trên l u v c sông Nhu

Hình 3.1e. Bi u đ giá tr hàm l

ng NO-3 trên l u v c sông Nhu

Hình 3.1f. Di n bi n hàm l
Hình 3.2a. Quan tr c n

ng Coliorm trên l u v c sông Nhu

c th i t i

ng Xa - Mai D ch - C u Gi y

Hình 3.2b: K t qu phân tích BOD5 trong n
Hình 3.2c: KQ phân tích BOD trong n
Hình 3.2d: KQ phân tích COD n
Hình 3.2e. Quan tr c N

c th i KVI

c th i sinh ho t

c th i sinh ho t

c th i t i C u

nh - Tam H ng - Thanh Oai.

Hình 3.2f. K t qu quan tr c BOD5 t i các KCN, CCN
Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i

6
Hình 3.2g. K t qu quan tr c COD t i các KCN, CCN
Hình 3.2h. K t qu quan tr c Coliform t i các KCN, CCN
Hình 3.2i. K t qu quan tr c BOD5 n

c th i CBTP

Hình 3.2j. K t qu quan tr c COD n

c th i CBTP

Hình 3.2k. KQ quan tr c Coliform n

c th i CBTP

Hình 3.2l. KQ quan tr c T ng nit n

c th i CBTP

Hình 3.2m. KQ quan tr c T ng ph tpho NT CBTP
Hình 3.2n. KQ quan tr c BOD5 n
Hình 3.2o. KQ quan tr c COD n

c th i d t nhu m
c th i d t nhu m

Hình 3.2p. K t qu quan tr c đ màu n

c th i d t nhu m

Hình 3.2q. K t qu quan tr c n ng đ Fe trong n

c th i c khí

Hình 3.2r. K t qu quan tr c n ng đ Zn trong n

c th i c khí

Hình 3.2s. K t qu phân tích BOD5 n

c th i bãi rác l u v c sông Nhu

Hình 3.2t. K t qu phân tích COD n

c th i bãi rác l u v c sông Nhu

Hình 3.2u. K t qu phân tích COD n

c th i làng ngh l u v c sông Nhu khu

v c Hà N i
Hình 3.2v. K t qu phân tích t ng Nit

n

c th i làng ngh sông Nhu

khu v c Hà N i

Hình 3.3. Ba vòng tròn so sánh đ t nông nghi p phía Tây s đô th hóa trong 1000
n m, 100 n m và 10 n m t i
Hình 4.2a. H th ng quan tr c n

c m t t xa

Hình 4.2b. H th ng truy n nh n d li u qua m ng không dây GPRS/GSM
Hình 4.2c. Hình bi u đ t

ng ng các thông s &

B ng c nh báo các thông s v

t ng

Hình 4.2d. H th ng quan tr c n
Hình 4.3a. S đ qu n lý môi tr

ng

c th i t đ ng online
ng l u v c sông b ng công ngh m i

Hình 4.3b. Giao di n WEB GIS mã m Kvwmap

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


7

DANH M C CỄC B NG BI U
Danh m c các b ng bi u
B ng 1.1a. Nhi t đ và l
B ng 1.1.8b. L

ng m a trung bình tháng và n m (mm)

ng m a trung bình tháng và n m (mm)

B ng 1.2.a. Quy mô dân s khu v c Hà N i t i l u v c sông Nhu các n m
B ng 1.2b. Giá tr s n xu t c a các ngành kinh t qua các n m
B ng 1.2c. GTSX CN - TTCN c a các đ a ph

ng c a qu n Hà ông

B ng 1.2d. Giá tr s n xu t kinh t huy n Thanh Trì qua các n m
B ng 1.2e. Giá tr s n xu t kinh t c a huy n Thanh Oai
B ng 2.3a: Các thông s quan tr c n
B ng 2.3b: Ph

cm t

ng pháp phân tích

B ng 2.3c: Các thông s quan tr c n

c th i

B ng 3.1a. Danh m c các đi m quan tr c n

cm t

l u v c sông Nhu

B ng 3.1b. K t qu phân tích n

c m t l u v c sông Nhu khu v c Hà N i

B ng 3.1c. K t qu phân tích n

c m t sông nhánh l u v c sông Nhu khu v c

Hà N i
B ng 3.2a K t qu phân tích n

c th i sinh ho t l u v c sông Nhu

B ng 3.2b. K t qu phân tích n

c th i sinh ho t l u v c sông Nhu

B ng 3.2c. Danh sách các c s s n xu t công nghi p đã đi u tra
B ng 3.2d. K t qu phân tích n

c th i KCN l u v c sông Nhu

B ng 3.2e. K t qu phân tích n

c th i c s ch bi n th c ph m l u v c sông Nhu

B ng 3.2f. K t qu phân tích n

c th i c s CSSX d t nhu m l u v c sông Nhu

B ng 3.2g. K t qu phân tích n

c th i c s s n xu t c khí l u v c sông Nhu

B ng 3.2h. Danh sách các đi m l y m u n

c th i làng ngh và y t

B ng 3.2i. K t qu phân tích n

c th i bãi rác l u v c sông Nhu

B ng 3.2j. K t qu phân tích n

c th i c s y t

B ng 3.2k. K t qu phân tích n

c th i làng ngh

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


8

B ng 3.3a.. Kh i l

ng tác nhân ô nhi m do m t ng

i đ a vào môi tr

ng trong

m t ngày (ch a qua x lý)
B ng 3.3b T i l

ng ch t ô nhi m t ngu n th i y t l u v c sông Nhu

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


9
M

U

Sông Nhu lƠ m t sông trong h th ng sông Nhu n

c t sông H ng qua c ng Liên M c đ t

áy. Sông Nhu l y

i cho h th ng th y nông

an HoƠi.

Sông Nhu có chi u dƠi kho ng 74km ch y qua đ a bƠn thƠnh ph HƠ N i (g m các
huy n: T Liêm, HoƠi
Trì, Thanh Oai, Th

c, C u Gi y, HƠ

ông, Thanh Xuơn, HoƠng Mai, Thanh

ng Tín, Phú Xuyên,

ng Hòa) vƠ HƠ Nam (g m các huy n:

Duy Tiên, Kim B ng vƠ thƠnh ph Ph LỦ). Sông Nhu có di n tích l u v c kho ng
1.075km2, trong đó kho ng 72.000ha lƠ đ t canh tác.
Sông H ng cung c p kho ng 85 - 90% l

ng n

c cho l u v c sông Nhu .

L u v c sông Nhu mùa l b t đ u t tháng 6 - 10 vƠ đóng góp 70 - 80% l u l

ng

dòng ch y c n m. Ch đ dòng ch y c a sông Nhu ph thu c hoƠn toƠn vƠo ch
đ đóng m c a các c ng đi u ti t: C ng Liên M c (l y n
Thanh Li t (l y n

c t sông H ng), c ng

c t sông Tô L ch), m t s c ng trên tr c chính nh : HƠ ông,

ng Quan, Nh t T u, L

ng C vƠ m t s c ng trên tr c nhánh nh : La Khê, Vơn

ình, Di p S n,...
Tuy nhiên trong nh ng n m g n đơy, l u v c sông Nhu có nhi u v n đ
môi tr
n

ng n y sinh.

c bi t đƣ có nh ng c nh báo ô nhi m n ng v môi tr

c vƠ các h sinh thái. HƠng ngƠy có hƠng tr m ngu n x không qua x lỦ đ th i

th ng vƠo sông Nhu v i l u l
tơm
n

ng

ng kho ng 600.000 m3 (Theo t ng h p c a Trung

ng d ng Công ngh TƠi nguyên vƠ Môi tr

ng). Trong đó có nh ng ngu n

c th i ch a r t nhi u ch t đ c h i cho s c kh e con ng

i t các c s s n xu t

vƠ lƠng ngh d c 2 b sông Nhu . Ch riêng c m lƠng ngh d t nhu m t p trung ven
qu n HƠ

ông: l a V n Phúc, Xí nghi p Len, nhu m in hoa HƠ

ông. S n ph m

chính lƠ các m t hƠng t t t m s n xu t th công vƠ bán th công, s n l

ng hƠng

n m 2,5 tri u mét. Quy trình s n xu t s d ng nhi u than đá, d u m , thu c nhu m,
hóa ch t vƠ n

c. H ng ngƠy V n Phúc th i ra kho ng 1.000m3 n

c th i, ch a các

t p ch t t nhiên tách ra t v i s i, ch t b n, d u, h p ch t ch a nit , péctin, h tinh
b t, NaOH, H2SO4, HC… các lo i thu c nhu m, hóa ch t tr . Kho ng 30% thu c
nhu m vƠ 85 - 90% hóa ch t n m l i trong n

c th i ch y vƠo kênh m

ng vƠ đ

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


10
tr c ti p ra sông Nhu . K t qu kh o sát vƠ quan tr c cho th y, ngu n n
dòng sông trên không th dùng đ t
B1). HƠng ch c kênh m
tr ng c ng héo r . S n l

i tiêu cho nông nghi p (không đ t tiêu chu n

ng trên h th ng sông nƠy đƣ bi n thƠnh dòng n

b c mùi hôi tanh khó ch u. N

c t i hai
c ch t,

c ô nhi m ch y đ n đơu, cá tôm ch t n i đ n đó, cơy

ng nuôi tr ng th y s n (đ c bi t lƠ nuôi cá bè trên sông)

trên h th ng nƠy đƣ b gi m sút do v n đ ô nhi m ngu n n

c m t.

i n hình lƠ

các v cá l ng ch t hƠng lo t.
th c hi n các đ án c i t o vƠ b o v môi tr
Chính ph đƣ phê duy t

ng sông Nhu

án t ng th b o v môi tr

(Th t

ng sông Nhu -

ng

áy đ n

n m 2020, có 12 d án u tiên v i kho ng 3.335 t đ ng đ

c huy đ ng t ngơn

sách) vi c th ng kê các ngu n th i đánh giá hi n tr ng môi tr

ng trên l u v c sông

Nhu lƠ r t c p thi t. NgoƠi ra các hình th c giám sát vƠ qu n lỦ ch t l
c ng ph i đ

c ti n hƠnh song song v i các đ án b o v môi tr

Nhu đ đ m b o tình hình môi tr

ng n

c

ng l u v c sông

ng trên l u v c sông Nhu phát tri n b n v ng

tránh nh ng phát sinh tiêu c c sau khi x lỦ. Công tác giám sát vƠ qu n lỦ môi
tr

ng l u v c sông Nhu s khó th c hi n, ho c th c hi n kém hi u qu n u

không có m t h th ng thông tin (vt: HTTT) v i các c s d li u t t (thông tin
chính xác, đ

c c p nh t th

ng xuyên, ... ). S thi u h t thông tin ho c thông tin

ch t l

ng không cao s lƠm nh h

đ nh.

ơy lƠ m t trong các nguyên nhơn h n ch kh n ng qu n lỦ th ng nh t vƠ

t ng h p môi tr

ng đ n k t qu phơn tích v n đ vƠ ra quy t

ng l u v c sông. Tuy nhiên do đi u ki n h n ch v th i gian,

kinh phí vƠ d li u ngu n (d li u r i r c, phơn tán

nhi u c quan l u tr , không

có s đ ng b , không liên t c...), đ c bi t ch a có bƠi toán t ng th vƠ mô hình
th ng nh t cho HTTT c ng nh c ch c p nh t thông tin môi tr
sông Nhu c ng nh l u v c sông trên c n
ch đ

ng cho l u v c

c nên h th ng c s d li u nƠy m i

c phát tri n m t ph n, nhi u lo i thông tin ch a đ

c thu th p vƠ c p nh t

đ y đ cho toƠn LVS. H th ng thông tin áp d ng công c GIS đ a lên b n đ s
các tr

ng thông tin bao g m các thông s v môi tr

hình.... Các thông tin đ

ng, khí t

ng th y v n, đ a

c c p nh t liên t c giúp ta có m t cái nhìn t ng quan v

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


11
môi tr

ng trong khu v c nghiên c u, đ ng th i tr giúp các thông tin cho các

nghiên c u khác x lỦ, vƠ đánh giá môi tr

ng trong khu v c.

Chính vì v y lu n v n t t nghi p ắ ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây
d ng c s d li u đ qu n lý môi tr
Hà N i” đ

ng n

c l u v c sông Nhu t i khu v c

c xơy d ng v i m c đích.

 M c đích c a đ tƠi:
M c đích tr

-

c m t:

sông Nhuê. C b n đánh giá đ
d ng đ

c ch t l

ng l u v c

ng các ngu n th i đ ra sông Nhu . Xơy

c h th ng thông tin vƠ c s d li u ph c v cho các công tác nghiên c u

vƠ x lỦ môi tr

ng trên l u v c sông Nhu .

M c đích lơu dƠi: Truy su t thông tin ph c v công tác xơy d ng h

-

th ng giám sát vƠ c nh báo môi tr
b o môi tr

ng.

ra các bi n pháp qu n lỦ phù h p đ m

ng l u v c sông phát tri n b n v ng.
it



Th ng kê đ
dơn c có l u l

ng vƠ ph m vi nghiên c u:
c các ngu n th i t các c s s n xu t , khu công nghi p, khu

ng t

ng đ i l n trong ph m vi 2 km tính t sông Nhu .

khái quát hi n tr ng môi tr
l

ánh giá c b n hi n tr ng môi tr

ánh giá

ng l u v c sông, tính toán chính xác t 70 -80% t i

ng các ch t ô nhi m t i khu v c HƠ N i đ vƠo sông Nhu . Xơy d ng các đi m

giám sát môi tr

ng vƠ các bi n pháp qu n lỦ t

hi n nay, đáp ng đ

ng đ i phù h p v i các đi u ki n

c các đi u ki n d dƠng cho vi c c p nh t thông tin c a

HTTT.
 Cách ti p c n vƠ ph

ng pháp nghiên c u:

Lu n v n xơy d ng d a trên m t s ph
Ph
môi tr

ng pháp nghiên c u vƠ ti p c n:

ng pháp k th a: Khai thác vƠ k th a các k t qu đi u tra hi n tr ng

ng hƠng n m c a l u v c, các báo cáo khoa h c v hi n tr ng môi tr

ng

các nhƠ máy xí nghi p, lƠng ngh c a các Vi n vƠ các Trung tơm nghiên c u. Thu
th p phơn tích các thông tin v hi n tr ng môi tr
Ph

ng các ngƠnh.

ng pháp th ng kê, đi u tra th c đ a: Ph

ng pháp nƠy đ

c s d ng

r t nhi u trong các lo i đ tƠi nghiên c u khoa h c thu c nhi u l nh v c khác nhau.
Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


12
ơy lƠ ph

ng pháp quan tr ng vƠ c n thi t, đ c bi t lƠ trong ph m vi c a d án.

Các s li u th ng kê vƠ đi u tra th c đ a s lƠ c s đ xơy d ng các gi i pháp đi u
ch nh l i các đánh giá ch a phù h p lƠm c s d báo chính xác xu h
trong t

ng di n bi n

ng lai.
Ph

ng pháp d báo: Trên c s các s li u đi u tra, thu th p, ph

ng

pháo nƠy s d ng mô hình tính toán đ d báo kh n ng, xu th di n bi n v môi

tr

ng trong t
Ph

ng lai.

ng pháp c ng đ ng: ụ ki n c a c ng đ ng đ

c tham kh o thông qua

hình th c đi u tra b n ph ng v n. C ng đ ng s tham gia vƠo m t s quá trình; l p
k ho ch tri n khai; ph n h i quy ho ch;…
Ph

ng pháp phơn vùng: X p x p, t ch c không gian lƣnh th nh m s

d ng các thƠnh ph n môi tr
môi tr

ng vƠ các y u t tƠi nguyên phù h p v i ch c n ng

ng vƠ đi u ki n t nhiên, kinh t xƣ h i theo h
Ph

ng phát tri n b n v ng.

ng pháp b n đ : S d ng công c GIS phơn tích thông tin b n đ

ph c v cho vi c b sung d li u.

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


13
CH

NG 1: T NG QUAN

1.1. T NG QUAN I U KI N

A Lụ T

NHIểN

1.1.1. V trí đ a lý
L u v c sông Nhu lƠ m t trong nh ng khu v c có v trí đ a lỦ đ c bi t quan
tr ng trong chi n l
đ

c phát tri n kinh t - xƣ h i, an ninh qu c phòng c a đ t n

c bao b c b i sông H ng

Chơu Giang

phía B c vƠ phía

ông, sông

áy

c,

phía Tơy, sông

phía Nam thu c đ a ph n HƠ N i vƠ HƠ Nam. L u v c sông Nhu có

t a đ đ a lỦ:
Kinh đ : 105034’02’’ ÷ 105057’16’’; V đ : 20032’37’’ ÷ 21005’08’’;
Sông Nhu có chi u dƠi kho ng 76km, lƠ ph l u c a sông H ng qua c ng
Liên M c ch y qua thƠnh ph HƠ N i vƠ h p l u v i sông áy t i HƠ Nam r i đ ra
bi n qua c a

áy. Sông Nhu có vai trò lƠ h th ng th y l i ph c v phát tri n

nông nghi p khu v c các huy n T Liêm, HƠ
lƠ h th ng thoát n

ông, Thanh Trì, Th

ng Tín,… vƠ

c th i khi qua khu v c HƠ ông vƠ n i thƠnh HƠ N i.

L u v c sông Nhu có di n tích l u v c kho ng 1.075km2 v i dơn s
3.851.000 ng

i m t đ dơn s 3.582 ng

i/km2 (n m 2008), chi u r ng trung bình

kho ng 20km. Trong ph m vi lu n v n m i ch ti n hƠnh đi u tra kh o sát trên di n
tích 563km2 trên đia phơn cua 115 xƣ thu c 14 qu n huy n c a 2 t nh thƠnh v i dơn
s lƠ 1.099.471 ng

i m t đ dơn s 1.953 ng

i/km2 (n m 2008).

V i đ c đi m v v trí đ a lỦ nh v y lƠ ti n đ thu n l i cho ho t đ ng phát
tri n s n xu t công nghi p, nông nghi p c ng nh vi c phát tri n các c s h t ng.
i u nƠy giúp cho l u v c sông Nhu tr thƠnh trung tơm l n v kinh t , v n hóa,
chính tr vƠ xƣ h i c a mi n B c nói riêng, mƠ còn lƠ c a c n
1.1.2.

c nói chung.

a ch t

1.1.2.1. Các thành t o đ a ch t
ThƠnh t o đ a ch t l u v c sông Nhu bao g m các đ a t ng:
*/ Gi i Protezozoi
*/ Gi i Paleozoi
Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


14

*/ Gi i Mezozoi
1.1.2.2. C u trúc đ a ch t - ki n t o


i Sông H ng
Chi u r ng c a đ i trong khu v c nghiên c u r ng 10 ÷ 20km v i chi u dƠi

trên 100km. V phía Tơy B c, đ i gi i h n v i ki n trúc núi đ i b i m t s đ t gƣy
ngang theo ph

ng

ông B c - Tơy Nam.

ơy lƠ đ i đ u tiên th hi n rõ rƠng v

phía Tơy Nam s t võng HƠ N i.


i Hà N i
i HƠ N i n m ph ch m lên c hai mi n ki n t o

ông B c vƠ Tơy B c.

Trong khu v c nghiên c u, đ i ch chi m m t ph n r t nh thu c ph m vi thƠnh
ph HƠ N i.

i HƠ N i chi m di n tích kho ng 1.500km2 (bao g m các thƠnh t o

Kainozoi). Theo nhi u ngu n tƠi li u đƣ công b đ i HƠ N i đ

c b t đ u t Vi t

Trì vƠ phát tri n r ng v phía bi n, g n trùng v i đ ng b ng B c B hi n nay.
1.1.3.

c đi m h th ng thu v n

1.1.3.1. M ng l

i sông ngòi trong l u v c sông Nhu

Sông Nhuê co chiêu rông trung bốnh t
m nh do ph thu c vƠo chê đô n
Tô L ch. VƠo mùa m a, m c n
mùa khô m c n

15 ÷ 30m, m c n

c sông Hông cung nh l

ng n

c bi n đ ng

c th i t sông

c trung bốnh cua sông Nhuê t 5,3 ÷ 5,7m, còn vƠo

c trung bình t 1,5 ÷ 2,5m. L u l

ng dong chay trung bốnh Q tb =

250m3/s.
Tuy sông Nhuê co chiêu dai không l n nh ng trong l u v c co hê th
ph l u, kênh m
HƠ N i đ

ng kha day đ c . H th ng các sông thoát n

c n i v i sông Nhu thông qua

ng các

c trong n i thƠnh

p Thanh Li t, bao g m các con sông

n i thƠnh:
-

Sông Tô l ch dƠi 14,6km. Sông L (sông Nam

ng) dƠi 5,6km, Sông

Sét dƠi 5,9, Sông Kim Ng u dƠi 11,8km, Sông La Khê thu c đ a ph n thƠnh ph HƠ
ông, dƠi 6,8km n i sông

áy v i sông Nhu , Sông Ngo i

c a sông Nhu thu c đ a ph n huy n Th

lƠ m t ph l u nh

ng Tín (HƠ N i), Sông Vơn

ình ( ng

Hòa - HƠ N i) có chi u dƠi 11,8km.
Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


15
1.1.3.2. Ch đ th y v n
Mùa m a trùng v i mùa hè , t tháng V đên tháng X , l
85% t ng l

ng m a chi m 80 ÷

ng m a /n m, đ t khoang t 1.600 ÷ 1.900mm v i s ngƠy m a trong

n m kho ng 130 ÷ 140 ngƠy. L

ng m a t ng d n t

phía B c xu ng phía

Nam.Vùng m a trung bình n m phơn b vùng b c t Liên M c t i
(1.607mm), vùng phía Nam t

tr n m a l n phơn b t

ng Quan tr xu ng l

ng Quan

ng m a đ t 1.768mm. Các

ng đ i đ ng đ u.

sơu c a lòng sông trong l u v c có xu h
h l u sông Nhu . L u l

ng n

ng gi m d n t th

ng l u v

c t ng dơn lên do ap l c dong chay , nhơt la điêm

h p l u gi a dong chay sông Nhuê va sông Tô Lich

. L ul

ng dong chay trung

bình Qtb = 250m3/s.
Nhìn chung đ a hình l u v c sông Nhu t
n

ng đ i b ng ph ng, l u l

c không quá l n nên nhìn chung t c đ dòng ch y các sông trong l u v c không

l n. Ch đ dòng ch y ph thu c ch y u vƠo ch đ n
n

ng

c thai thông qua ho t đ ng đi u ti t n

c c a các c ng Liên M c (l y n

H ng vƠo sông Nhu ), c ng Thanh Li t (l y n
c ng trên tr c chính nh
c đi m n

1.1.4.

ng Quan, Hòa M , L

ng
c sông

c sông Tô L ch) vƠ h th ng các
ng C , Nh t T u,…

c ng m trong khu v c

Vùng nghiên c u đ
t o có tu i

c sông H ng va l

c c u thƠnh b i các tr m tích b r i

t vƠ các thƠnh

tam đ n Protezozoi. D a vƠo thƠnh ph n th ch h c, các thông s đ a

ch t th y v n vƠ đ c đi m th y đ ng l c v.v. có th phơn chia vùng nghiên c u
thƠnh 2 t ng ch a n
 Các t ng ch a n
a) T ng ch a n

c chính đó lƠ:
c l h ng
c trong tr m tích l h ng Holocen (qh)

ơy lƠ t ng ch a n
r ng rƣi

phía

c không áp vƠ có tu i tr nh t. T ng nƠy phơn b khá

ông vùng nghiên c u, chi m 2/3 di n tích c a vùng. ThƠnh ph n

th ch h c ch y u lƠ cát pha, cát các lo i có mƠu vƠng, vƠng nh t trong các tr m

tích c a h t ng Thái Bình.

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


16
Chi u sơu m c n
ch a n

c t nh t nh h n 1 ÷ 5m, ph bi n t 1 ÷ 4m.

c có tính th m trung bình, đ d n n

s nh n

c trung bình 300 ÷ 500m2/ngƠy, h

c tr ng l c bi n đ i t 0,001 ÷ 0,17.

giƠu n

đ t t trung bình tr lên, tuy nhiên, m c đ ch a n
vùng. Ngu n cung c p cho t ng ch a n
b) T ng ch a n

c c a t ng ch a n

c

c không đ ng đ u trên toƠn

c ch y u lƠ n

c m a vƠ n

c m t.

c l h ng trong tr m tích Pleistocen (qp)

ơy lƠ t ng ch a n
d

t đá

c có áp, trong vùng nghiên c u, ph n l n b ph kín

i t ng (qh). V thƠnh ph n th ch h c, t ng ch a n

c (qp) g m 2 l p:

-

L p trên: LƠ tr m tích h t min, ch y u lƠ cát.

-

L pd

i bao g m các v t li u thô nh cu i, s i, s n, cát h t thô c a h

t ng HƠ N i (kỦ hi u lƠ qp1) có chi u dƠy thay đ i trong ph m vi r ng t 4 ÷ 60,5m.
 Các t ng ch a n
a) T ng ch a n

c khe n t
c khe n t - l h ng tr m tích Neogen (m)

H u h t t ng nƠy n m chìm d

i tr m tích

t . ThƠnh ph n th ch h c c a

t ng bi n đ i r t ph c t p theo c di n tích l n chi u sơu, ch y u lƠ cu i k t, s n
k t g n b i sét, cát k t xen b t k t, sét k t, các th u kính sét than r t nghèo n
Ngu n cung c p cho t ng lƠ n
xu ng vƠ n

c m a r i trên vùng l , n

c.

c th m t các t ng trên

c th m d c theo các đ t gƣy ki n t o.

b) T ng ch a n

c khe n t trong h t ng Yên Duy t (p2 - t1 yd)

a ph n b tr m tích tr h n ph lên trên. ThƠnh ph n th ch h c ph c t p
g m đá phi n sericit xen v a qu ng s t, đá vôi, cát k t, b t k t, đá phi n sét vôi, silic, sét than, th u kính than đá. Lo i hình hóa h c c a n
n

c nh t. T ng nghèo n

c lƠ HCO3 - Ca, n

c nên ch có kh n ng cung c p n

c cho các đ i t

c lƠ
ng

đ nl .
c) T ng ch a n

c khe n t - karst trong tr m tích bi n ch t Proterozoi (eo)

ThƠnh ph n th ch h c g m đá phi n th ch anh - biotit, đá phi n glagioclas silimanit, đá phi n hai mica ch a granat, quarzit biotit - amphibol, th u kính đá hoa.
Do thƠnh ph n th ch h c đa d ng nh v y nên t ng ch a n
terozoi có đ ch a n

c trong tr m tích Pro-

c r t không đ ng đ u.

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý

môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


17
T ng ch a n
cung c p n

c nƠy không có Ủ ngh a cung c p n

c l n, ch thích h p cho

c quy mô nh l .

1.1.5. TƠi nguyên khoáng s n
1.1.5.1. Nhóm khoáng s n nhiêu li u
Nhóm khoáng s n nhiên li u trong khu v c nghiên c u ít, các đi m qu ng
khoáng s n nhiên li u.
1.1.5.2. Nhóm khoáng s n kim lo i
Nhóm khoáng s n kim lo i trong khu v c nghiên c u ít, các đi m qu ng
d ng vƠnh phơn tán. Tr l

ng các đi m qu ng đ u nh , l i n m trong các khu v c

không thu n l i cho khai thác.
1.1.5.3. Nhóm khoáng s n không kim lo i
Nhóm khoáng s n không kim lo i chi m s l

ng l n vƠ có giá tr s d ng

cao trong vùng nghiên c u. Chúng bao g m các lo i nguyên li u công nghi p, xi

m ng vƠ v t li u xơy d ng.
 Nguyên li u công nghi p
Nhóm khoáng s n công nghi p trong khu v c nghiên c u g m 2 lo i khoáng
s n chính: Kaolin, sét dung d ch.
a) Kaolin: Nhìn chung kaolin khu v c nghiên c u v i t ng tr lu ng kho ng
2,86 tri u t n có ch t l

ng t trung bình đ n t t đang đ

c khai thác lƠm s , g m

dơn d ng, g ch ch u l a cao c p.
b) SỨt dung d ch: Xác đ nh đ
l

c 1 m sét dung d ch

ng

a - HƠ N i tr

ng 4 tri u t n. Sét đ t tiêu chu n lƠm dung d ch khoan, khuôn đúc công nghi p.
ơy lƠ m l n có giá tr công nghi p.

 V t li u Xơy d ng
Trong l u v c sông Nhu khoáng s ntv t li u xơy d ng ch y u lƠ sét g ch
ngói.

ƣ th ng kê xác đ nh đ

c các m sét g ch ngói có qui mô khác nhau phơn

b r i rác trong vùng nghiên c u. H u h t các m nƠy đƣ vƠ đang đ

c khai thác đ

s n xu t g ch ngói.

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


18
1.1.6.

c đi m th nh

ng, tƠi nguyên đ t

L u v c sông Nhu , có lo i đ t ch y u lƠ đ t phù sa vƠ phù sa c . Theo
cách phơn lo i đ t phát sinh k t h p chuy n ngang theo cách phơn lo i c a FAOUNESCO thì vùng nghiên c u bao g m:
t phù sa (Fluvisols) trong đó đ

-

c b i hƠng n m phơn b ch y u

sông Nhu , sông Chơu v i di n tích nh thƠnh t ng d i không liên t c.
đ

d c

t không

c b i hƠng n m phơn b ph n l n di n tích vùng nghiên c u.
-

Lo i đ t phù sa gley (Gleyre Fluvisols) phơn b ch y u quanh th xƣ Ph

LỦ trên các x đ ng th p, tr ng ng p n

c th

(Glegic- Dystri Fluvisols) phơn b ch y u

ng xuyên. Lo i đ t phù sa gley chua
các x đ ng huy n

ng Hòa, quanh

thƠnh ph Ph LỦ, huy n Kim B ng, Duy Tiên.
-

TƠi nguyên đ t nhìn chung khá thích h p cho vi c phát tri n nông nghi p

canh tác lúa n
Xuyên,

c. Trên nh ng x đ ng th p tr ng

các huy n Th

ng Tín, Phú

ng Hòa, quanh thƠnh ph Ph LỦ có th k t h p 1 lúa 1 cá khá thu n l i

ho c c n kh chua khi canh tác lúa n

c. Ng

cl i

vùng đ u ngu n sông Nhu ,

trên nh ng vùng đ t cao vƠ bƣi b i ven sông thích h p v i tr ng lúa xen hoa mƠu,
ho c cơy công nghi p ng n ngƠy.
1.1.7.

c đi m các h sinh thái l u v c sông nhu

1.1.7.1. H sinh thái t nhiên
H sinh thái t nhiên l u v c sông Nhu ch y u lƠ các h sinh thái th y v c
n

c ng t bao g m th y v c n
Thu v c n

Thu v c n
n

c l ng đ

c ch y

c l y lên t n

c quan tr ng vƠ th

-

Th y sinh n

c l ng

-

Th y v c n

c ch y

Th y v c n

c ng t

c ch y

c chia theo m c đ sơu nông c a m c n

l u v c c ng ch g i lƠ t

c ch y khác vì ngu n n

ngu n cung c p n

c l ng vƠ th y v c n

c ng p.

ng đ i. Nó khác xa v i thu v c

c ng m qua sinh ho t, s n xu t l i lƠ

ng xuyên.

l u v c mang nét đ c tr ng c a th y v c n

c ng t

nhi t đ i. Chúng đang b bi n đ i m nh m v không gian c ng nh c u trúc, s
Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


19
l

ng loƠi do thay đ i quá nhanh v đi u ki n sinh thái c ng nh vi c khai thác v i

c

ng đ m nh.

1.1.7.2. H sinh thái nhân t o
a) H sinh thái nông nghi p
H sinh thái nông nghi p chi m ph n l n di n tích l u v c. H sinh thái
đ

c t o l p trên n n đ t phù sa ng p n

ng n m n, ng n l , t
phù sa th

c. Trong m t quá trình r t dƠi t đ p đê

i tiêu... h sinh thái nƠy đƣ thoát kh i ch đ ng p vƠ b i đ p

ng xuyên.

Th m th c v t bao g m nhi u qu n xƣ cơy tr ng trên các đ a hình v i các k
thu t ch m bón, canh tác, mùa v khác nhau.
b) H sinh thái khu dân c
H sinh thái khu dơn c có 2 lo i: H sinh thái khu dơn c đô th vƠ công
nghi p; H sinh thái khu dơn c nông thôn.
H sinh thái khu dơn c đô th vƠ công nghi p: Phơn b thƠnh t ng c m

-

trong l u v c sông Nhu , đi n hình lƠ các h sinh thái khu đô th thƠnh ph HƠ N i,
HƠ

ông, đ c tr ng c a h sinh thái nƠy lƠ m t đ dơn c cao, b m t tr ng (nhƠ ,

công s , xí nghi p...) không có th m th c v t ph l n, l

ng ch t th i sinh ho t vƠ

công nghi p l n.
H sinh thái khu dơn c nông thôn: Phơn b t p trung thƠnh các thôn, lƠng

-

xƣ, trên đ a th đ t cao c a đ ng b ng.
c th p, l p ph th c v t t

c tr ng c a h sinh thái nƠy có m t đ dơn

ng đ i cao (v

n rau, cơy n qu , cơy bóng mát, cơy v t

li u xơy d ng, cho g ), ngu n ch t th i không t p trung, m t ph n tái s d ng lƠm
phơn bón.
Th c v t trong h sinh thái khu dơn c ch y u lƠ các cơy tr ng v i các m c
đích nh l
c nh...

ng th c, th c ph m, cơy n qu , cơy bóng mát, l y g , cơy thu c, cơy

ng v t ch y u lƠ đ ng v t nuôi.

ng v t t nhiên, th c v t hoang d i ch

chi m vai trò th y u.
1.1.8. i u ki n khí h u l u v c sông Nhu
 Ch đ n ng
Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


20
Khu v c nghiên c u n m trong mi n khí h u nhi t đ i gió mùa, v i l

ng

b c x t ng c ng trung bình n m kho ng 105 - 120 Kcal/cm2 vƠ có s gi n ng
thu c lo i trung bình, đ t kho ng 1.600 - 1.750 gi /n m, trong đó tháng VII có s
gi n ng nhi u nh t đ t 200 - 230 gi /tháng vƠ tháng II, III có s gi n ng ít nh t
kho ng 25 - 45 gi / tháng.


Ch đ nhi t
L u v c Sông Nhu h u h t n m trong vùng đ ng b ng th p nên không

l

ng b c x t ng c ng t i các vùng n m trong l u v c sông Nhu không phơn hóa

theo đ cao rõ r t. Di n tích tr i r ng c a l u v c ch a đ l n đ th y đ

c s phơn

hóa ch đ nhi t vƠ b c x .
Nhi t đ không khí trung bình n m ( đ cao 2m)
kho ng 23,5oC, t

ng đ

vùng ven sông Nhu

ng v i t ng nhi t đ n m lƠ 8.500oC. M t đ c tr ng quan

tr ng trong ch đ nhi t vùng nƠy lƠ có m t mùa l nh khác th
nhi t đ i. Mùa l nh, đ

ng so v i đi u ki n

c hi u lƠ th i k có nhi t đ trung bình d

i 20oC, kéo dƠi

g n 4 tháng, t cu i tháng XI đ n gi a tháng III. L nh nh t lƠ tháng I, nhi t đ
trung bình kho ng 16oC.
B ng 1.1a. Nhi t đ và l
Tháng

ng m a trung bình tháng và n m (mm)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Trung bình cao 19

19

22

27

31

32

32

32

31

28

24

22

°C (°F)

(66) (67) (72) (80) (87) (90) (90) (89) (88) (82) (76) (71)

Trung bình

14

16

18

22

25

27

27

27

26

23

19

16

th p °C (°F)

(58) (60) (65) (71) (77) (80) (80) (80) (78) (73) (66) (60)

L

20.1 30.5 40.6

ng m a

mm (inch)

80 195.6 240

320 340.4 254 100.3 40.6 20.3

(0.79) (1.20) (1.60) (3.15) (7.70) (9.45) (12.6) (13.4) (10.0) (3.95) (1.60) (0.80)

(Ngu n: The Weather Channel và Asia for Visitors 27 tháng 12 n m 2008)


Ch đ gió
Ch đ gió c a l u v c sông Nhu chia theo hai mùa rõ r t.
Mùa đông có h

n i do nh h

ng gió th nh hƠnh lƠ ông B c, t n su t đ t 60 - 70%. M t s

ng c a đ a hình, h

ng gió đ i thƠnh Tơy B c vƠ B c, t n su t đ t 25 -

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i


21
40%. Mùa hè vƠo các tháng V, VI, VII h
ông vƠ
h

ng gió t

ng đ i n đ nh, th nh hƠnh lƠ

ông Nam, t n su t đ t kho ng 60 - 70%. Tháng VIII h

ng gió phơn tán,

ng th nh hƠnh nh t c ng ch đ t t n su t 20 - 25%.

 L

ng m a
i v i các khu v c thu c l u v c sông Nhu , mùa m a trùng v i th i k

mùa hè, t tháng V - X, l

ng m a chi m 80 - 85% t ng l

ng m a n m, đ t t

1200 - 1800mm v i s ngƠy m a vƠo kho ng 60 - 70ngƠy.
B ng 1.1.8b. L

ng m a trung bình tháng và n m (mm)
Các tháng trong n m

a đi m
I
HƠ N i

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

N m

19 26,2 46,8 90,1 188,5 240 288,2 318,0 266 131 43,4 23,4 1.676
m không khí



m tuy t đ i bi n đ i r t l n theo mùa, vƠo mùa nóng đ
r t cao, giá tr trung bình đ t đ n 30 - 33mb, t
mùa l nh đ

1.2.

ng đ

m tuy t đ i gi m xu ng 15 - 20mb, t

m tuy t đ i lên

ng v i 21 - 24g/cm3. VƠo

ng đ

ng v i 11- 15g/cm3.

I U KI N KINH T , Xẩ H I L U V C SÔNG NHU

1.2.1.

c đi m xƣ h i
HƠ N i lƠ trung tơm đ u nƣo v chính tr , v n hóa, khoa h c - k thu t, đ ng

th i lƠ m t trung tơm l n v kinh t , giao d ch qu c t c a c n
M c sinh c a dơn s HƠ N i trong nhi u n m qua đ
ch t ch . Do v y, m c sinh
h

n i thƠnh n đ nh,

c.

c ki m soát t

ng đ i

các huy n ngo i thƠnh có xu

ng gi m rõ r t. T su t sinh thô gi m d n qua các n m, trung bình m i n m

gi m t 0,6% đ n 0,72%.
B ng 1.2.a. Quy mô dân s khu v c Hà N i t i l u v c sông Nhu các n m
n v tính: Nghìn ng
TT

N m

HƠ N i

Qu n HƠ Tơy

1

N m 2004

3.082,9

2.500,2

2

N m 2005

3.149,8

2.524,8

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i

i


22
3

N m 2006

3.236,4

2.543,2

4

N m 2007

3.295,3

2.561,7

(Ngu n: Niên giám th ng kê)
Dơn s HƠ N i có t l gi i tính nam cao h n n so v i dơn s c n

1995 - 1998

m c 96,5 - 96,6 nam/100 n ), vƠ có xu h

c (n m

ng ngƠy cƠng rõ r t, d n

th hi n s m t cơn b ng v gi i tính. Qua t ng đi u tra dơn s ngƠy 1/4/1999, dơn
s HƠ N i có s thay đ i trong c c u gi i tính v i t l nam chi m 50,02% vƠ n
lƠ 49,98% (t l t

ng ng c a c n

c lƠ 49,8% vƠ 50,2%). V c c u phơn b dơn

s thƠnh th - nông thôn, có th nói, g n đơy dơn s thƠnh th ngƠy cƠng t ng vƠ dơn
s nông thôn ngƠy cƠng gi m. Tuy nhiên hi n nay v i vi c sáp nh p toƠn b t nh HƠ
Tơy (c ), m t s xƣ c a Hòa Bình vƠ V nh Phúc vƠo đ a gi i hƠnh chính c a HƠ N i
thì t l nƠy đƣ có s đ o ng

c đáng k .

C c u lao đ ng theo trình đ chuyên môn k thu t vƠ c p b c đ i h c trong
nh ng n m tr

c đơy v n còn cách xa so v i nhu c u th c t c a quá trình phát

tri n kinh t - xƣ h i, nh t lƠ trong nh ng ngƠnh ngh mang tính khoa h c vƠ công
ngh cao. Hi n nay kho ng cách đó đang đ

c thu h p l i, tuy nhiên c ng v n ch a

th đáp ng m t cách đ y đ nh t cho quá trình phát tri n.
1.2.2.

c đi m kinh t

 N i thƠnh HƠ N i
T ng s n ph m n i đ a (GDP) c a thƠnh ph HƠ N i n m 2008 t ng 12,1%,
trong đó giá tr s n xu t công nghi p t ng 21,2%. Khu v c đ u t n
kinh t ngoƠi qu c doanh có t c đ t ng tr

c ngoƠi vƠ

ng lƠ 31,8% vƠ 27,7%. ThƠnh ph đƣ

t p trung xơy d ng các quy ho ch phát tri n kinh t - xƣ h i nh h t ng k thu t
khu v c B c sông H ng, quy ho ch c b n phát tri n khu v c sông H ng, chu n b
đi u ch nh quy ho ch chung xơy d ng th đô.
Giá tr s n xu t công nghi p khu v c có v n đ u t n

c ngoƠi trên đ a bƠn

HƠ N i trong 9 tháng đ u n m 2008 t ng 17,6% so v i cùng k n m 2007. Trong
t ng s 20 ngƠnh ngh s n xu t thì có t i 18 ngƠnh có giá tr s n xu t t ng, trong đó
nh ng ngƠnh có m c t ng khá nh s n xu t gi y vƠ s n ph m t gi y, xu t b n in,
Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i

23
s n xu t xe có đ ng c , hóa ch t, s n ph m cao su - nh a… Trong 9 tháng có thêm
20 doanh nghi p đ u t n

c ngoƠi đi vƠo ho t đ ng, t o thêm 0,4% t ng giá tr s n

xu t c a c khu v c nƠy. Hi n nay, HƠ N i lƠ m t trong nh ng đ a ph
thu hút v n đ u t tr c ti p n

ng d n đ u

c ngoƠi (FDI) v i 290 d án vƠ t ng v n đ ng kỦ

1,7 t USD. Hi n có trên 1.600 v n phòng đ i di n n

c ngoƠi có tr s

HƠ N i.

Huy n T Liêm



N m 2007 kinh t huy n T Liêm đ t t c đ t ng tr

ng cao: T ng giá tr

s n xu t chung đ t 3.415.650 tri u đ ng, t ng 546.826 tri u so v i n m 2006.
B ng 1.2b. Giá tr s n xu t c a các ngành kinh t qua các n m

2005
NgƠnh kinh t
Công nghi p,
TTCN - XD
Th

2007

GTSX

C c u

GTSX

C c u

GTSX

C c u

(tri u đ ng)

(%)

(tri u đ ng)

(%)

(tri u đ ng)

(%)

1.275.913

62,2

1.944.679

67,8

2.357.800

69,0

489.471

23,9

645.579

22,5

771.300

22,6

285.822

13,9

278.566

9,7

286.550

8,4

2.051.206

100

2.868.824

100

3.415.650

100

ng M i, d ch

v -V nt i
Nông - lơm th y s n
T ng s

2006

(Ngu n: Báo cáo KT - XH huy n T Liêm, 2007)
 Qu n HƠ ông

Kinh t qu n HƠ ông trong nh ng n m g n đơy có nh ng b
khá, t c đ t ng tr

ng kinh t hƠng n m đ t 12,8%, GDP bình quơn đ u ng

2007 đ t 1.082 USD. C c u kinh t chuy n d ch theo h
B ng 1.2c. GTSX CN - TTCN c a các đ a ph
TT
1

c t ng tr

n v hƠnh chính
P. Nguy n Trƣi

in m

ng tích c c.
ng c a qu n Hà ông

T ng giá tr

T tr ng

(tri u đ ng)

(%)

42.500,00

86,73

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i

ng


24
2

P. HƠ C u

6.968,64

6,00

3

P. Phúc La

21.400,00

37,54

4

P. Y t Kiêu

8.309,70

6,00

5

P. V n Phúc

40.000,00

95,13

6

Ki n H ng

8.222,40

17,07

(Ngu n: Trung tâm

ng d ng Công ngh Tài nguyên và Môi tr

ng, 2008)

 Huy n Thanh Trì
N m 2008 huy n Thanh Trì đƣ đ t đ

c m t s thƠnh t u trong phát tri n

kinh t vƠ chuy n d ch c c u kinh t đúng h

ng so v i ngh quy t c a Huy n

y

vƠ H i đ ng nhơn dơn. C th nh sau:
B ng 1.2d. Giá tr s n xu t kinh t huy n Thanh Trì qua các n m
Ch tiêu

TT
1
2
3

2006

2007

2008

110.776,05

132.825

154.077

426.466,734

511.351

593.167,16

ng m i d ch v

111.522,48

133.720

155.115,2

T ng giá tr s n xu t

648.765,264

777.896

902.359,36

Giá tr SX nông nghi p, th y s n
Giá tr SX công nghi p vƠ xơy d ng
c b n
Giá tr SX th

(Ngu n: Báo cáo kinh t xã h i huy n Thanh Trì, 2008)
 Huy n Th

ng Tín

C c u kinh t huy n Tr

ng Tín: Nông - lơm - ng nghi p 25 %; công

nghi p - ti u th công nghi p - xơy d ng c b n 46%; d ch v - th
Ho t đ ng công nghi p c a huy n Th

ng Tín t

ng m i 29%.

ng đ i sôi đ ng, trong đó t p

trung ch y u vƠo các ho t đ ng s n xu t c a các lƠng ngh , bên c nh đó lƠ ho t
đ ng c a c m công nghi p HƠ Bình Ph

ng xƣ V n Bình, c m công nghi p Qu t

ng vƠ c m công nghi p L u Xá trên đ a bƠn xƣ Qu t
Khánh Vơn xƣ Khánh HƠ. V các ho t đ ng th

ng, c m công nghi p

ng m i thì di n ra sôi đ ng t i các

xƣ n m g n trung tơm huy n nh xƣ V n Bình, HƠ H i ho c các xƣ có ho t đ ng
s n xu t lƠng ngh phát tri n nh Nh Khê, Hòa Bình…

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i

25
 Huy n Thanh Oai
Huy n Thanh Oai lƠ m t huy n s n xu t nông nghi p lƠ ch y u. Trong
nh ng n m g n đơy kinh t c a huy n ph t tri n khá m nh, t c đ t ng tr

ng GDP

bình quơn trên 10%/n m. Huy n Thanh Oai có t ng c ng 8 xƣ n m trong l u v c
sông Nhu . S n xu t chính v n lƠ nông nghi p, trong nh ng n m g n đơy đang
chuy n d n sang c c u kinh t công nghi p vƠ ti u th công nghi p. V i di n tích
141,8 km2, dơn s lƠ 204.729 ng

i, GDP h ng n m đ t m c 645.643 tri u đ ng.

V t tr ng kinh t nông nghi p chi m 33,25%, công nghi p, ti u th công
nghi p chi m 46,96%, th

ng m i d ch v chi m 19,8%. Xu th t tr ng nông

nghi p ngƠy cƠng gi m t tr ng công nghi p, ti u th công nghi p ngƠy cƠng t ng.
B ng 1.2e. Giá tr s n xu t kinh t c a huy n Thanh Oai
L nh v c s n xu t

TT

T ng giá tr

T tr ng

(t đ ng)

(%)

1

Nông nghi p

452,2

33,25

2

Công nghi p - TTCN

638,7

46,96

3

Th

269,3

19,8

1360,2

100%

ng m i - D ch v

T ng giá tr

(Ngu n: Báo cáo KT - XH huy n Thanh Oai, 2007)
 Huy n Phú Xuyên
T c đ t ng tr
quơn đ u ng

ng GDP hƠng n m t ng bình quơn 12,4%. Thu nh p bình

i t ng 11,6%. C c u kinh t : Nông nghi p 43,98%; công nghi p -

th công nghi p 34,08%; Th
d ch theo h

ng m i - d ch v 21,94%. C c u kinh t chuy n

ng tích c c, t tr ng nông nghi p ch còn 43,98%. Công tác xoá đói,

gi m nghèo, gi i quy t vi c lƠm cho ng

i lao đ ng đƣ đ t đ

c k t qu quan tr ng.

1.3. T NG QUAN V B N Ô GIS
Các ng d ng GIS đ

môi tr

ng. T ch

c liên t c phát tri n trong l nh v c qu n lỦ vƠ b o v

ng trình ki m kê ngu n tƠi nguyên thiên nhiên c a Canada

trong nh ng n m 1960, đ n các ch

ng trình GIS c p bang c a M b t đ u vƠo

Lu n V n: ánh giá hi n tr ng ô nhi m và xây d ng c s d li u đ qu n lý
môi tr ng n c l u v c sông Nhu t i khu v c Hà N i