NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM CHỌN GIẢI PHÁP DẪN DÒNG THI CÔNG CÔNG TRÌNH THỦY ĐIỆN DAKDRINH

Tr

ng

i h c Thu l i

1

Lu n v n th c s

L IC M

N

Lu n v n th c s k thu t chuyên ngành xây d ng công trình th y v i đ tài:
“Nghiên c u th c nghi m ch n gi i pháp d n dòng thi công Công trình th y đi n
kđrinh ” đ̃ đ

c hoàn thành v i s giúp đ t n tình c a các Th y giáo , Cô giáo

trong Khoa Công trình, Khoa sau đ i h c, cùng các b n bè và đ ng nghi p.
Tác gi xin bày t lòng bi t n sâu s c đ n PGS.TS Tr n Qu c Th
ng

i đ̃ dành nhi u tâm huy t, t n tình h

ng,

ng d n, ch b o cho tác gi trong quá

trình th c hi n lu n v n.

V i tình c m chân thành , tác gi xin trân tr ng c m n Vi n K thu t tài
nguyên n

c, đ̃ t o đi u ki n cho tác gi v th i gian trong su t quá trình h c t p

và th c hi n lu n v n t t nghi p.
Sau cùng, tác gi xin c m n Gia đình, B n bè &

ng nghi p đ̃ đ̃ có nh ng

đóng góp quý báu, đ ng viên v v t ch t và tinh th n đ tác gi hoàn thành lu n v n
này.
Tuy đ̃ có nh ng c g ng nh t đ nh, nh ng do th i gian và trình đ còn nhi u
h n ch , vì v y lu n v n còn nhi u thi u sót. Tác gi kính mong Th y giáo, Cô giáo,
B n bè &

ng nghi p góp ý đ tác gi có th ti p t c h c t p và nghiên c u hoàn

thi n đ tài.
H̀ N i, tháng 02 n m 2011
H c viên

V

H c viên: V

c H nh

c H nh

L p: 16C2


Tr

ng

CH
T
7

2

i h c Thu l i

Lu n v n th c s

NG 1. T NG QUAN V CÔNG TÁC D N DÒNG THI CÔNG.......................6
T
7

1.1. T ng quan v d n dòng thi công công trình đ u m i thu l i, thu đi n .... 6
T
7

T
7

1.1.1.
T

7

c đi m công trình th y l i ....................................................................... 6
T
7

1.1.2. Nhi m v d n dòng ...................................................................................... 6
T
7

T
7

1.1.3. Các tài li u c b n ph c v thi t k d n dòng ............................................. 7
T
7

T
7

1.1.4. Trình t thi t k d n dòng ............................................................................ 7
T
7

T
7

1.2. Các ph

ng pháp d n dòng c b n ................................................................. 7

1.2.1. Ph

ng pháp đ p đê quai ng n dòng m t đ t .............................................. 7

1.2.2. Ph

ng pháp đ p đê quai ng n dòng nhi u đ t ......................................... 15

T
7

T
7

T
7

T
7

T
7

T
7

1.2.3. M t s ph
T
7

1.2.4. Các ph
T
7

ng pháp d n dòng đ c bi t khác ............................................ 19
T
7

ng pháp d n dòng k t h p........................................................... 21
T
7

1.3. Tính toán l a ch n các thông s d n dòng thi công ..................................... 30
T
7

T
7

1.3.1. Ch n l u l

ng d n dòng thi t k .............................................................. 30

T
7

T
7

1.3.2. Ch n t n su t thi t k d n dòng ................................................................. 31
T
7

T
7

1.3.3. Ch n th i đo n d n dòng ........................................................................... 32
T
7

T
7

1.3.4. Ch n l u l

ng thi t k d n dòng .............................................................. 32

T
7

T
7

1.3.5. Nh ng bài h c kinh nghi m khi ch n l u l
T
7

CH
T

7

ng thi t k d n dòng .......... 33
T
7

NG 2. GI I THI U CHUNG V CÔNG TRÌNH THU

I N

K RINH

T
7

.............................................................................................................................................34

2.1. Gi i thi u chung v công trình. ...................................................................... 34
T
7

T
7

2.2. Nhi m v quy mô và c p công trình .............................................................. 34
T
7

T
7

2.2.1. Nhi m v .................................................................................................... 34
T
7

T
7

2.2.2. Quy mô và c p công trình .......................................................................... 35
T
7

T
7

2.3. Các thông s chính c a công trình ................................................................ 35
T
7

T
7

Nhà máy th y đi n ............................................................................................... 38
T
7

T
7

2.4. Công tác d n dòng công trình thu đi n

T
7

2.4.1 T n su t, th i đo n và l u l
T
7

kđrinh ..................................... 39
T
7

ng d n dòng thi công. .................................. 39
T
7

2.4.2 Thông s chính c a s đ d n dòng. ........................................................... 41
T
7

T
7

2.4.3 Tính toán th y l c cho các giai đo n d n dòng .......................................... 42
T
7

T
7

2.4.4 Các thông s c a công trình d n dòng ........................................................ 42

T
7

H c viên: V

T
7

c H nh

L p: 16C2


Tr

ng

3

i h c Thu l i

Lu n v n th c s

2.4.5. Tính toán qua c ng d n dòng ..................................................................... 45
T
7

T
7

2.4.6. D n dòng thi công qua c ng k t h p v i đ p bê tông xây d .................... 48
T
7

T
7

2.4.7 H ng m c d n dòng thi công. ..................................................................... 57
T
7

T
7

2.5 Các giai đo n xây d ng chính. ........................................................................ 59
T
7

T
7

2.5.1 N m chu n b . ............................................................................................. 59
T
7

T
7

2.5.2 N m thi công th 1 . ................................................................................... 59
T

7

T
7

2.5.3 N m thi công th 2. .................................................................................... 59
T
7

T
7

2.5.4 N m thi công th 3 . .................................................................................... 60
T
7

T
7

2.5.5 N m thi công th 4. ..................................................................................... 61
T
7

T
7

2.5.6 N m thi công th 5 . .................................................................................... 61
T
7

CH
T
7

T
7

NG3. MÔ HÌNH HOÁ VÀ XÂY D NG MÔ HÌNH .........................................64
T
7

3.1. Công th c và các tiêu chu n áp d ng ........................................................... 64
T
7

T
7

3.1.1. Tiêu chu n t

ng t ................................................................................... 64

T
7

T
7

3.2 .Thi t k mô hình.............................................................................................. 66
T

7

T
7

3.2.1 Mô hình c ng d n dòng............................................................................... 66
T
7

T
7

3.2.2. D n dòng thi công qua c ng và đ p tràn xây d
T
7

cao trình ∇336,00 mùa l

n m xây d ng th ba (2011) ................................................................................ 69
T
7

3.2.3. D n dòng thi công qua c ng và đ p tràn xây d
T
7

cao trình ∇385,50 và

381,00 mùa l n m xây d ng th t (2012) ......................................................... 70
T

7

3.3. Xây d ng mô hình ........................................................................................... 70
T
7

T
7

3.3.1 Kích th
T
7

c mô hình.................................................................................... 70
T
7

3.3.2 V t li u xây d ng và ch t o mô hình......................................................... 71
T
7

T
7

3.3.3 B trí các m t c t đo đ c trên mô hình ....................................................... 71
T
7

T
7

3.4. N i dung thí nghi m chính v d n dòng ....................................................... 80
T
7

T
7

3.4.1 Thí nghi m cho riêng c ng ......................................................................... 80
T
7

T
7

3.4.2.Thí nghi m x k t h p c ng + tràn xây d

mùa l 2011 ........................... 81

T
7

T
7

3.4.3Thí nghi m x k t h p c ng + tràn xây d mùa l 2012 ............................ 81
T
7

CH

T
7

T
7

NG 4. K T QU THÍ NGHI M MÔ HÌNH D N DÒNG ...............................83
T
7

A/ K T QU THÍ NGHI M PH
T
7

4.1. S đ d n dòng ph
T
7

H c viên: V

c H nh

NG ÁN 1 ................................................... 83
T
7

ng án thí nghi m 1 ...................................................... 83
T
7

L p: 16C2


Tr

ng

4

i h c Thu l i

Lu n v n th c s

4.2 Thí nghi m x riêng qua c ng d n dòng ........................................................ 83
T
7

T
7

4.3. Thí nghi m x k t h p c ng và đ p TXD cao trình 336m. ......................... 85
T
7

T
7

4.3.1. Mô t tình hình th y l c. ............................................................................ 85
T
7

T
7

4.3.2. Tr ng thái ch y trong c ng d n dòng......................................................... 85
T
7

T
7

4.3.3 L u t c trong c ng và trên m t đ p tràn xây d ......................................... 86
T
7

T
7

4.3.4. Áp su t trong c ng và trên m t đ p tràn xây d ........................................ 87
T
7

T
7

4.4. Thí nghi m x k t h p c ng + đ p tràn xây d cao trình +385,5m ........... 87
T
7

T

7

4.4.1. Mô t tình hình thu l c. ............................................................................ 87
T
7

T
7

4.4.2. Tr ng thái ch y trong c ng d n dòng......................................................... 88
T
7

T
7

4.4.3 L u t c trên m t đ p tràn xây d và t i m i phun và c ng d n dòng ......... 89
T
7

T
7

4.4.4. Áp su t trong c ng và trên m t đ p tràn xây d ........................................ 89
T
7

T
7

4.5. ánh giá v d n dòng ph

ng án 1 ............................................................... 89

T
7

T
7

4.5.1. Nh n xét ..................................................................................................... 89
T
7

T
7

4.5.2. K t lu n ...................................................................................................... 91
T
7

T
7

B/ K T QU THÍ NGHI M PH
T
7

NG ÁN 2 ................................................... 91
T

7

4.6. Nh ng thay đ i so v i PA1 ............................................................................ 91
T
7

T
7

4.7. Thí nghi m x k t h p c ng và đ p TXD ∇336m:....................................... 94
T
7

T
7

4.7.1. Mô t tình hình th y l c. ............................................................................ 94
T
7

T
7

4.7.2. Tr ng thái ch y trong c ng d n dòng......................................................... 95
T
7

T
7

4.7.3 L u t c trong c ng và trên m t đ p tràn xây d ......................................... 95
T
7

T
7

4.7.4. Áp su t trong c ng và trên m t đ p tràn xây d ........................................ 95
T
7

T
7

4.8. Thí nghi m x k t h p c ng + đ p tràn xây d ∇381m .............................. 96
T
7

T
7

4.8.1. Mô t tình hình thu l c. ............................................................................ 96
T
7

T
7

4.8.2. Kh n ng x qua đ p xây d cao trình 381m. ............................................ 96
T

7

T
7

4.8.3 L u t c trên m t đ p tràn xây d và t i m i phun và c ng d n dòng ......... 97
T
7

T
7

4.8.4. Áp su t trong c ng và trên m t đ p tràn xây d ........................................ 97
T
7

T
7

4.9 So sánh các thông s d n dòng c a hai ph
T
7

ng án ....................................... 97
T
7

4.9.1. V kh n ng x : .......................................................................................... 97
T
7

T
7

4.9.2. V m c n

c trong h ................................................................................ 98

4.9.3 V m c n

c và l u t c t i các đi m quan tâm: ......................................... 98

T
7

T
7

H c viên: V

T
7

c H nh

T
7

L p: 16C2

Tr

ng

5

i h c Thu l i

Lu n v n th c s

4.9.4. V áp su t trong c ng:................................................................................ 99
T
7

T
7

4.10. K t lu n ch

ng ............................................................................................ 99

T
7

CH
T
7

T

7

NG 5. K T LU N VÀ KI N NGH ..................................................................101
T
7

5.1 K t lu n ........................................................................................................ 101
T
7

T
7

5.2 Các t n t i và ki n ngh ................................................................................ 102
T
7

T
7

5.2.1. Các t n t i ................................................................................................ 102
T
7

T
7

5.2.2. ki n ngh ................................................................................................... 102
T
7

T
7

TÀI LI U THAM KH O ...............................................................................................102
T
7

T
7

Ph l c k t qu thí nghi m d n dòng qua đ p tràn xây d PA1..................... 104
T
7

T
7

Ph l c k t qu thí nghi m d n dòng qua đ p tràn xây d PA2..................... 108
T
7

T
7

Hình nh thí nghi m d n dòng ........................................................................... 112
T
7

H c viên: V

T
7

c H nh

L p: 16C2


Tr

ng

6

i h c Thu l i
Ch

Lu n v n th c s

ng 1. T NG QUAN V CÔNG TÁC D N DÒNG THI CÔNG

1.1. T ng quan v d n dòng thi công công trình đ u m i thu l i, thu đi n
D n dòng thi công là công tác h t s c quan tr ng trong xây d ng các công
trình thu l i. Xác đ nh đ

c bi n pháp d n dòng thi công h p lý là đ m b o cho

công tác thi công công trình đúng ti n đ , an toàn và gi m giá thành xây d ng.
D n dòng thi công v mùa ki t l u l

ng nh , dòng ch y th

ng đ

qua lòng sông thu h p, qua kênh. V mùa l d n dòng qua c ng, kênh….
nh ng công trình nh . G n đây n

ó là v i

c ta xây d ng nhi u công trình thu l i, thu

đi n l n nh : Sê San 3, Sê San 4, B n v , Tuyên Quang, C a
s đ d n dòng thông th

cd n

t… N u theo các

ng thì qui mô các công trình d n dòng r t l n t n nhi u

kinh phí. Do đó, l a ch n s đ

x l d n dòng thi công k t h p qua c ng và đ p

tràn xây d ... gi m đáng k kinh phí xây d ng công trình d n dòng và công trình
chính. Tuy nhiên, ch đ thu l c khi x l thi công qua công trình trên r t ph c
t p, c n tính toán h t các y u t thu l c nh h

ng đ n công trình và th

ng thông

qua thí nghi m mô hình thu l c đ đ a ra bi n pháp h n ch nh ng b t l i c a
dòng ch y, ki m đ nh các thông s tính toán đ m b o tính hi u qu cao nh t c a
công trình d n dòng c ng nh công trình chính.
1.1.1.

c đi m công trình th y l i
- Xây d ng trên các sông su i, kênh r ch ho c b̃i b i nên khi thi công

th

ng ch u nh h
- Kh i l

ng b t l i c a n

c m t, n

c ng m, n

c m a...;

ng công trình l n, th i gian thi công kéo dài, đi u ki n thi công,

đ a hình, đ a ch t không thu n l i;
- Tuy t đ i đa s là dùng v t li u đ a ph

ng, v t li u t i ch ;

- Quá trình thi công đòi h i h móng khô ráo và ph i đ m b o yêu c u l i
d ng t ng h p dòng ch y

h l u.

1.1.2. Nhi m v d n dòng
-

p đê quai bao quanh h móng, b m c n n

c và ti n hành n o vét, x lý

n n và xây móng công trình;

H c viên: V

c H nh

L p: 16C2


Tr

ng

7

i h c Thu l i

Lu n v n th c s

- D n n c sông t th ng l u v h l u qua các công trình d n dòng đ̃ xây
d ng xong tr c khi ng n dòng.
1.1.3. Các tài li u c b n ph c v thi t k d n dòng
- H s thi t k công trình;
- Tài li u th y v n, đ a hình, đ a ch t và đ a ch t th y v n c a khu v c;
- N ng l c c a đ n v thi công;
- Tình hình s d ng n c ph c v dân sinh, v n t i th y và các ngành kinh t .
1.1.4. Trình t thi t k d n dòng
- T p h p và nghiên c u các tài li u c b n;
xu t và ch n ph ng pháp d n dòng;
- Xác đ nh l u l ng thi t k d n dòng;
- Tính toán thi t k công trình d n dòng;
1.2. Các ph
1.2.1. Ph

ng pháp d n dòng c b n

ng pháp đ p đê quai ng n dòng m t đ t
p đê quai ng n dòng m t đ t là đ p đê quai m t l n ng n toàn b lòng

sông, dòng ch y đ
dài đ

c d n v h l u qua các công trình tháo n

c g i là công trình d n dòng. Ph

ng pháp này th

c t m th i ho c lâu
ng áp d ng khi xây

d ng các công trình nh , lòng sông h p. Trong đó, các công trình d n dòng th
đ

ng

c s d ng là máng, kênh, tuy nen, c ng, tràn t m.

1.2.1.1. D n dòng qua máng
a) S đ :
2

4

3
a)

1

b)

3

2

1

4

Hình 1.1: S đ d n dòng qua máng
a) M t b ng

b) M t c t d c máng

1. Máng; 2. Công trình chính; 3. ê quai th

H c viên: V

c H nh

ng l u; 4. ê quai h l u

L p: 16C2


Tr

ng

8

i h c Thu l i

Lu n v n th c s

Máng b ng g , thép ho c bê tông c t thép… b c qua đê quai th
h l uđ d nn

ng l u và

c v h l u công trình (xem hình 1.1).

b) T ch c thi công:
p đê quai th

-

ng và h l u;

-

L p đ t máng qua 2 đê quai đ d n n

c v h l u;

-

Ti n hành thi công công trình chính;

-

Tháo d máng và hoàn thành công trình.
i u ki n áp d ng:

c)
-

Lòng sông h p, công trình nh , thi công xong trong m t mùa khô;

-

L ul

-

Khi các công trình tháo n

ng nh : Q ≤ 2m3/s;
P

tháo không h t l u l
-

Các ph

P
P

ng thi t k d n dòng;

ng pháp tháo n

Hi n nay, ph

c khác quá đ t.

ng pháp này ít dùng vì kh n ng tháo n

các giá ch ng đ và s rò r n
khác, các ph

c hi n có không th l i d ng đ d n dòng ho c

c c a máng nh ,

c xu ng h móng gây c n tr khi thi công. M t

ng pháp khác nh dùng b m, xi phông ng

c b ng các ng cao su

ho c ng nh a thay cho máng c ng s thu n ti n h n r t nhi u đ i v i nh ng công
trình có l u l

ng nh .

1.2.1.2. D n dòng qua kênh
a) S đ :
Kênh đ

c đào

m t bên b đ d n dòng thi công (hình 1.2; 1.3 và 1.4).
2

4
1

3

120

115

110

105

105

110

115 120

125

Hình 1.2: S đ d n dòng qua kênh
1. Tuy n công trình chính; 2,3. ê quai th

H c viên: V

c H nh

ng l u, h l u; 4. Kênh d n dòng

L p: 16C2

Tr

ng

i h c Thu l i

9

Hình 1.3: Kênh d n dòng công trình

Lu n v n th c s

m Hà

ng

1. Lòng kênh d n; 2. V i ch ng th m; 3. B kênh ti p giáp đ p; 4. Vai trái đ p

H c viên: V

c H nh

L p: 16C2


Tr

ng

i h c Thu l i

10

Lu n v n th c s

Hình 1.4: Kênh d n dòng công trình
1. Lòng kênh d n

nh Bình

2. á gia c b kênh

b) T ch c thi công:
c)

ào kênh d n dòng;
p đê quai th

ng l u và đê quai h l u ;

Ti n hành thi công công trình chính theo yêu c u c a ti n đ .
i u ki n áp d ng:
Th

ng áp d ng cho các công trình xây d ng trên các đo n sông đ ng b ng,

có b tho i và r ng, đi u ki n đ a hình và đ a ch t thu n l i cho vi c đào kênh.
1.2.1.3. D n dòng qua c ng ng m
a) S đ (xem hình 1.5, 1.6 v̀ 1.7):

i v i các công trình v a và nh th

ng s d ng c ng l y n

cđ d n

dòng mùa khô ho c b trí các l x trong thân đ p (c ng ng m) đ tháo l thi công.
i v i các công trình l n, c ng đ

c thi t k riêng đ d n dòng c mùa khô và

mùa l , mùa khô n m thi công cu i cùng m i hoành tri t c ng;

H c viên: V

c H nh

L p: 16C2


Tr

ng

11

i h c Thu l i

Lu n v n th c s

Khi s d ng c ng ng m đ d n dòng, n u l u l
ta th

i

ng ph i thi t k c ng ng m có nhi u khoang (công trình Núi C c, K G và

Yên L p, Tuyên Quang, B n Chát, Bình
ng

ng d n dòng l n thì ng

i n,

ng Nai,...). Khi thi công xong,

i ta hoành tri t và ch đ l i m t khoang đ d n n

ct

i lâu dài, các khoang

đ̃ hoành tri t s tr thành các hành lang ki m tra và s a ch a.

200

190

3

4

22
0

23
0

210

24
0

260

250

170

a)

180

0
162.2

1
0
0.0

244.70

20

244.70

2

200

210

220
230

157.00

240

189.40

170

180

190

158.70

5

210

b)

1
2

6

Hình 1.5: Ph

ng pháp d n dòng qua c ng ng m b trí trong thân đ p bê tông
(Th y đi n H a Na)
a) M t b ng

1. C ng d n dòng
4. ê quai th

H c viên: V

2. Ph n đ p đã thi công
ng

c H nh

5. ê quai h

b) C t d c
3. C a nh n n

c

6. Ph m vi ph t v a xi m ng

L p: 16C2


Tr

ng

12

i h c Thu l i

Hình 1.6: C ng l y n

cđ

(Công trình
1. M t đo n c ng;2. T

H c viên: V

c H nh

Lu n v n th c s

c s d ng đ d n dòng mùa khô
m Hà

ng)

ng cánh c a v̀o; 3. Tháp van đang thi công d

L p: 16C2


Tr

ng

13

i h c Thu l i

Lu n v n th c s

Hình 1.7: S d ng l x b trí trong thân tràn bê tông c t thép đ d n dòng mùa
ki t (công trình

m Hà

1. L x trong thân đ p tr̀n

ng)

2. Thân đ p tr̀n đang xây d ng d

b) T ch c thi công:

-

Thi công c ng ng m vào mùa khô, hoàn thành tr

m t kho ng th i gian theo qui đ nh v c
-

c th i đi m c n tháo n

c

ng đ c a bê tông c ng;

p đê quai ng n sông và thi công công trình chính;
Hoành tri t c ng ng m (đ i v i tr

ng h p c ng ch l̀m nhi m v d n dòng)

vào th i đi m thích h p đ đ m b o đ th i gian thi công công trình chính theo ti n
đ thi công.
c)

i u ki n áp d ng:
Khi lòng sông h p, đ a ch t n n cho phép và không th s

ph

ng pháp d n dòng qua kênh. Thông th

thân đ p, các l x đáy ho c l x t m th i đ

H c viên: V

c H nh

d ng đ

c

ng nh t là l i d ng c ng đ t trong
c b trí trong thân đ p bê tông.

L p: 16C2


Tr

ng

i h c Thu l i

14

Lu n v n th c s

1.2.1.4. D n dòng qua tuy nen
Tuy nen đ

c dùng làm công trình d n dòng (hình 1.8 và 1.9) trong đi u

ki n sông mi n núi, lòng sông h p, vách đá d c, l u l
đ

c ph

ng l n mà không áp d ng

ng pháp d n dòng qua kênh. Vi c tính toán thi t k t

ng nh ph

ng

pháp d n dòng qua c ng ng m. Thi công tuy nen khó kh n và t n kém nên khi áp
d ng ph

ng pháp này c n ph i xác đ nh m t c t tuy nen sao cho t ng giá thành tuy

nen và đê quai là nh nh t.

ào tuy nen theo công ngh khoan n mìn ho c công

ngh TBM (đ̀o tòn m t c t b ng thi t b khoan đ̀o chuyên d ng);
Các ph
th

ng đ

c dùng đ d n dòng trong mùa ki t, nhi u tr

trong mùa l .
ng

ng pháp trên (d n dòng qua máng, kênh, c ng ng m và đ
i v i m t s công trình có l u l

i ta còn ph i dùng k t h p thêm các ph

ng h p c ng đ

ng h m)
c dùng

ng d n dòng l n, v mùa l ,

ng pháp d n dòng khác

Hình 1.8: C a vào 2 tuy nen d n dòng, Th y đi n Hòa Bình

H c viên: V

c H nh

L p: 16C2


Tr

ng

15

i h c Thu l i

Lu n v n th c s

5

TN1-1

Tc

s1
5

s2
9

4

25

Tc

BM11

BM13
BM12

3

BM8
BM7
¶

®¸
BM6

ct

23

s2
4

1

BM5

s2
5

3

t7

BM4

TN1-2
BM3
BM2

a1
2

TN1-3

2

s3
6

H

§3

BM1

Tc

t6

10

§-

§1

ê
ng

K

vµ

TR2

a9

o
lß
ng

s3
5

hå

TN2-3

E
a8

a7

hg

a6

3

s1
1

4
Hình 1.9: Ph

F

ct

TN2-4

18

TN2-5

TR4

ng pháp d n dòng qua tuy nen tháng 10/2008 (Công trình C a
t)

1. M t đ p đá đ đang xây d ng d
4. Tuy nen d n n

2. Tr̀n x l

c v̀o nh̀ máy th y đi n; 5. ê quai th
d n dòng tr

1.2.2. Ph

3. Tuy nen d n dòng
ng l u c a giai đo n

c

ng pháp đ p đê quai ng n dòng nhi u đ t
i v i các công trình l n ng

i ta th

ng dùng ph

ng pháp đ p đê quai

ng n dòng nhi u đ t. Ph bi n nh t là hai đ t, đ t đ u d n dòng qua lòng sông thu
h p đ thi công công trình đ t 1.

t 2 s ng n ph n lòng sông còn l i và tháo n

qua các công trình d n dòng đ̃ đ

c thi công trong đ t 1 nh khe r ng l

x đáy, l x sâu, tuy nen, tràn t m ho c ch lõm đ

c

c, c ng

c ch a l i trên m t đ p (bê

tông ho c đ p đá đ ) đang xây d .
1.2.2.1. D n dòng qua lòng sông thu h p
a) S đ (xem hình 1.10, 1.11 v̀ 1.12):
ây là ph
và l n.

ng pháp đ

c dùng r t ph bi n khi thi công các công trình v a

u tiên, vào mùa khô, đ p đê quai th

ng l u, đê quai d c và đê quai h

l u đ thi công m t ph n công trình chính và công trình d n dòng cho đ t 2 (t t c

H c viên: V

c H nh

L p: 16C2


Tr
đ

ng

16

i h c Thu l i

Lu n v n th c s

c g i là công trình đ t 1). Mùa l dòng ch y đ

c d n qua ph n lòng sông thu

h p và ti p t c thi công công trình đ t 1 trong ph m v đ
4

5

3

a)

c b o v b i các đê quai.

6

2

1

3

b)

2

4
z

V0

Vc

H

Hình 1.10: S đ d n dòng qua lòng sông thu h p
a) M t b ng

b) C t d c

1. Lòng sông đã b thu h p 2. ê quai d c
4. ê quai h

3. ê quai th

ng

5. Tuy n đ p chính 6. L p đá gia c

b) T ch c thi công:
-

p đê quai th

ng, h l u và đê quai d c đ d n dòng qua lòng sông thu

h p;
-

Thi công công trình đ t 1 trong ph m vi đ

c các đê quai b o v ;

p đê quai đ t 2 ch n lòng sông thu h p đ thi công công trình đ t 2;
Hoàn thành toàn b công trình đ n cao trình yêu c u.
i u ki n áp d ng:

c)
-

i v i nh ng công trình l n, có th chia đ

-

Lòng sông r ng, l u l

-

Có yêu c u s d ng t ng h p dòng ch y trong th i gian thi công.

H c viên: V

c H nh

ng và m c n

c thành t ng đo n, t ng đ t;

c bi n đ i nhi u trong n m;

L p: 16C2


Tr

ng

17

i h c Thu l i

Lu n v n th c s

220
210
200

190

4
16

9.

4

5
3

2
170.2

1

170

6

180
190
200

210
200

220

210

230

Hình 1.11: D n dòng qua lòng sông thu h p (Th y đi n H a Na)
1. Lòng sông đã b thu h p

2. ê quai th

ng

3. ê quai d c

4. ê quai h ; 5. C ng ng m đ d n dòng đ t sau; 6. Tuy n đ p chính

Hình 1.12: Ph

ng pháp d n dòng qua lòng sông thu h p

1. Lòng sông đã b thu h p; 2. ê quai th

Th y đi n S n La

ng; 3. ê quai d c

4. H móng c a kênh v̀ c ng d n dòng đ t sau; 5. L p đá gia c đê quai d c

H c viên: V

c H nh

L p: 16C2


Tr

ng

18

i h c Thu l i

1.2.2.2. D n dòng qua khe r ng l

Lu n v n th c s

c

a) S đ (hình 1.13):
Khe r ng l
dòng ch y đ
2. Khe r ng l

c th

ng đ

c dùng đ ph c v d n dòng giai đo n hai. Khi

c d n qua các khe r ng l
c th

ng đ

c thì thi công các h ng m c công trình đ t

c b trí t i các khoang c a đ p tràn vì:

-

T i v trí đ p tràn th

ng có đ a ch t t t nh t, thu n dòng ch y;

-

Có th l i d ng c n tr c s n có đ th phai ho c van khi l p khe r ng l

-

Không ph i xây d ng các công trình tiêu n ng vì đ̃ có công trình tiêu n ng

c;

c a đ p tràn;
-

Vi c l p khe r ng l
ít, duy nh t ch đ

c r t ph c t p. Vì v y, t tr

c đ n nay đ

c dùng r t

c áp d ng t i công trình thu đi n Thác Bà, Yên Bái.

8

5

9

3

4

6

2
1

10
7

Hình 1.13: S đ d n dòng qua khe r ng l
1. Khe r ng l

c;

c, Th y đi n Thác Bà

2. Nh̀ máy th y đi n;

3.

p đá đ b ph i;

4. H móng đ p đá đ b trái; 5, 6, 7. Các đê quai đ t 1; 8. L p đá gia c
9, 10. ê quai đ t 2 (khi d n dòng qua khe r ng l

c)

b) T ch c thi công:
r ng l

p các đê quai thu h p lòng sông, thi công công trình đ t 1 trong đó có khe
c;

H c viên: V

c H nh

L p: 16C2


Tr

ng
-

19

i h c Thu l i

Lu n v n th c s

Sau khi hoàn thành công trình đ t 1, đ p đê quai đ t 2 đ ch n lòng sông thu

h p và thi công công trình đ t 2;
-

L p khe r ng l

c khi không c n dùng đ d n dòng, thi công công trình đ n

cao đ yêu c u.
i u ki n áp d ng:

c)

Ch áp d ng cho nh ng công trình bê tông, đ a ch t t t. Nói chung hi n nay
ít s d ng ph

ng pháp này do vi c l p khe r ng l

1.2.2.3. Các ph

c r t ph c t p.

ng pháp d n dòng khác khi đ p đê quai ng n dòng nhi u đ t

Ngoài khe r ng l

c, ng

i ta còn dùng các công trình khác nh c ng x

đáy, tuy nen, tràn t m ho c ch lõm đ

c ch a l i trên m t đ p bê tông ho c đ p đá

đ đang xây d , đ d n dòng đ t 2.
1.2.3. M t s ph

ng pháp d n dòng đ c bi t khác

1.2.3.1. Không d n dòng ho c tr l i th
Ph

ng pháp này đ

ng l u

c áp d ng khi thi công m t s công trình nh

mi n

núi, th i gian xây d ng trong m t mùa khô. Mùa khô h u nh không có dòng ch y
làm nh h
tr l i th

ng đ n vi c xây d ng công trình nên không c n d n dòng ho c có th
ng l u.

1.2.3.2. D n dòng b ng máy b m
Khi thi công m t s công trình nh , th i gian xây d ng trong m t mùa khô,

l ul

ng d n dòng nh Q ≤ 2m3/s thì có th dùng máy b m đ b m n
P

cv h l u

P
P

ho c sang l u v c khác.
1.2.3.3. D n dòng b ng các ng xi phông ng

c

i v i m t s công trình nh , th i gian xây d ng trong m t mùa khô, l u
l

ng d n dòng nh thì có th dùng các ng nh a đ làm xi phông ng

c ph c v

d n dòng.
1.2.3.4. Cho tr̀n qua m t đ p đ t đang xây d ng d đ
Ph

ng pháp này th

c ph b ng b t ho c ni lon

ng dùng cho các công trình nh , l u l

ng d n dòng

không l n.

H c viên: V

c H nh

L p: 16C2


Tr

ng

20

i h c Thu l i

Lu n v n th c s

1.2.3.5. Thi công trên bãi b i
Khi lòng sông r ng, có b̃i b i l n và không b ng p n

c vào mùa ki t thì

có th ti n hành thi công ph n công trình đ t 1 trên b̃i b i tr

c (xem hình 1.14).

Trong công trình đ t 1 có b trí các công trình d n dòng cho đ t 2. Khi thi công
xong công trình đ t 1 s ti n hành ng n sông đ thi công công trình đ t 2. L c này
dòng ch y đ

c d n qua các công trình d n dòng đ̃ đ

c b trí trong công trình đ t

1. Khi đ̃ hoàn thành công trình đ t 2 thì l p các công trình d n dòng này.
Ph

ng pháp này th

ng dùng khi xây d ng các đ p dâng trên các sông

vùng đ ng b ng.

a)

b)
6

4

3

3
2

2

2

1

1
5

7
Hình 1.14 S đ thi công trên bãi b i
a. D n dòng đ t 1
1. C ng; 2.

b. D n dòng đ t 2
p đ t; 3. Âu thuy n;

4,5. Kênh d n v̀o v̀ ra; 6,7. ê quai th

ng, h l u

1.2.3.6. Dùng đê quai b ng c thép vây t ng ph n công trình
Khi thi công m t s công trình trên các lòng sông r ng
bi n, l u l

ng trên sông r t l n (nh c ng

dùng hai hàng c thép (gi a chúng đ

ò

đ ng b ng, ven

i m, Hà T nh) ng

i ta th

ng

c đ p đ t đ ch ng th m) vây t ng ph n

công trình đ thi công cho đ n khi hoàn thành toàn b công trình (hình 2.15). Lúc
này dòng ch y đ
đây là ph

c d n qua các ph n còn l i c a lòng sông. M t s ng

i còn g i

ng pháp “Không d n dòng”.

H c viên: V

c H nh

L p: 16C2


Tr

ng

21

i h c Thu l i

Hình 1.15: Ph

ng pháp d n dòng

1. Tr pin c ng đang thi công;
1.2.4. Các ph
1.2.4.1 Ph

Lu n v n th c s

c ng ò i m, Hà T nh

2. ê quai b ng 2 h̀ng c thép

ng pháp d n dòng k t h p

ng pháp d n dòng t ng h p th

ng dùng trong th c t

a) S đ :
ây là s đ d n dòng ph bi n nh t trong xây d ng th y l i, th y đi n.
Trong th c t , có th đ

c b trí theo nhi u hình th c khác nhau nh ng nhìn chung

đ u có 5 h ng m c chính là đ p chính, c ng l y n

c, tràn chính, kênh t m, tràn

t m
(hình 1.16);
n

N m thi công th nh t: D n dòng qua lòng sông t nhiên, thi công c ng l y

c và kênh d n dòng;

H c viên: V

c H nh

L p: 16C2


Tr

ng
-

22

i h c Thu l i

N m thi công th 2:

Lu n v n th c s

u mùa ki t d n dòng qua kênh t m, thi công đ p đ n

cao đ ch ng l , cu i mùa ki t l p kênh d n dòng và d n dòng qua c ng l y n

c.

Mùa l d n dòng qua tràn t m, ti p t c thi công đ p;
-

N m thi công th 3: Mùa ki t l p tràn t m, d n dòng qua c ng l y n

th i tích n

c đ ng

c trong h , ti p t c thi công các h ng m c công trình đ n cao trình thi t

k . Mùa l d n dòng qua tràn chính và hoàn ch nh công trình.

4

5
3

7

1

2
6

Hình 1.16. S đ d n dòng t ng h p qua kênh, c ng, tràn t m
1. C ng l y n

c; 2. Kênh d n dòng; 3. Tr̀n t m; 4.

p chính; 5. Tr̀n chính; 6.

Cao trình đ nh đê quai; 7. Cao trình đ p đ p ch ng l
b) T ch c thi công:
-

N m thi công th nh t: D n dòng qua lòng sông t nhiên. Làm công tác

chu n b , thi công xong c ng l y n
-

c và kênh d n dòng;

N m thi công th 2:
+ Mùa ki t:

u mùa ki t ti n hành ng n sông, d n dòng qua kênh, thi công

đ p và đào tràn t m. Cu i mùa ki t ch n kênh d n dòng và dòng ch y đ

c ng l y n

c d n qua

c, ti p t c thi công đ p đ n cao trình ch ng l ;

+ Mùa l : D n dòng qua tràn t m, ti p t c thi công đ p;
-

N m thi công th 3:
+ Mùa ki t: Ng n tràn t m, d n dòng qua c ng l y n

c, ti p t c thi công các

h ng m c công trình đ n cao trình thi t k ;
+ Mùa l : Hoàn ch nh công trình, dòng ch y đ
c)

c d n qua tràn chính.

i u ki n áp d ng:

H c viên: V

c H nh

L p: 16C2


Tr

ng

23

i h c Thu l i

Ph

ng pháp này đ

Lu n v n th c s

c dùng r t ph bi n t tr

v a và nh . Khi thi t k d n dòng th

c t i nay cho các công trình

ng l i d ng tri t đ các h ng m c công trình

chính đ d n dòng thi công.
1.2.4.2 K t h p c ng v̀ kênh
a) S đ : (hình 1.17 và 1.18)
4

6

3

1

2

5

Hình 1.17. K t h p c ng v i kênh đ d n dòng
1. ê quai d c;
trình m c n

2. Kênh d n dòng;

3. C ng d n dòng;

c khi d n dòng qua lòng sông thu h p;

4.

6. M c n

p chính; 5. Cao
c khi d n dòng

đ ng th i qua c ng v̀ kênh

Hình 1.18. Ph

ng pháp K t h p c ng và kênh đ d n dòng đ t 2 (Th y đi n
S n La)

1. Kênh d n dòng; 2. C ng d n dòng ; 3. H móng đ p chính;
4. ê quai th

H c viên: V

c H nh

ng l u;

5. ê quai h l u.

L p: 16C2


Tr

ng

24

i h c Thu l i

D n dòng đ t 1: Ti n hành đ p đê quai th

-

Lu n v n th c s
ng l u, đê quai d c và đê quai h

l u đ vây m t ph n c a h móng đ p bên b ph i, d n dòng qua lòng sông thu h p

bên
b trái;
D n dòng đ t 2:

ch y đ
-

ng h l u ng n lòng sông thu h p, dòng

c d n qua c ng và kênh;
D n dòng đ t 3: Mùa ki t đ p đê quai th

dòng ch y đ
b t đ u tích n
-

p đê quai th

ng h l u ng n kênh d n dòng,

c d n qua c ng d n dòng. Cu i mùa ki t hoành tri t c ng d n dòng,
c;

D n dòng đ t 4: Ti p t c tích n

c và d n dòng qua tràn chính.

b) T ch c thi công:
-

N m thi công th nh t: ti n hành đ p các đê quai đ thu h p lòng sông, hoàn

thành các công trình đ n dòng (c ng, kênh) ph c v d n dòng. Khi này d n dòng
qua lòng sông thu h p.
-

N m thi công th 2:
+ Mùa ki t: ng n lòng sông thu h p, d n dòng qua c ng và kênh, đ p đ p

đ n cao trình ch ng l ;
+ Mùa l : d n dòng đ ng th i qua c ng và kênh, ti p t c thi công đ p;
-

N m thi công th 3:
+ Mùa ki t: l p kênh, d n dòng qua c ng, thi công đ p đ n cao đ ch ng l .

Cu i mùa ki t hoành tri t c ng d n dòng và b t đ u tr n

c trong h ;

+ Mùa l : d n dòng qua tràn chính và hoàn ch nh công trình.
c)

i u ki n áp d ng:
Áp d ng v i lòng sông không r ng l m, chênh l ch l u l

ng gi a mùa ki t

và mùa l l n, th i gian thi công kéo dài.
1.2.4.3 K t h p c ng ng m, ch lõm ch a l i trên m t đ p đang xây d ng d , các

l x sâu v̀ tr̀n chính đang xây d ng d đ d n dòng (Mô hình th y đi n Tuyên
Quang)

H c viên: V

c H nh

L p: 16C2


Tr

ng

25

i h c Thu l i

Lu n v n th c s

a) S đ (hình 1.19 v̀ 1.20):

3

8

7

6

4

2
1
5
Hình 1.19. S đ k t h p c ng d n dòng, ch lõm ch a l i trên thân đ p đá đ
đang xây d ng d , l x sâu và tràn chính đang xây d ng d đ d n dòng
1. C ng ng m; 2. Ch lõm ch a l i trên thân đ p đá đ đang xây d ng d ;
3.

p đá đ ; 4. Tr̀n chính đang xây d ng d ; 5. Các l x sâu c a tr̀n

chính; 6. Nh̀ máy th y đi n; 7.

p bê tông không tr̀n; 8. Ranh gi i gi a

đ p đá đ v̀ đ p bê tông

Hình 1.20. Hi n tr ng công trình tr
đang xây d ng d
1. ê quai th
xây d

c khi x l qua đê quai th

ng và m t đ p

cao đ 48m, Th y đi n Tuyên Quang ( nh ch p t h l u)

ng l u

cao đ 60m; 2. ê quai h l u

cao trình 48 đã b ng p n

cao đ 55m; 3. M t đ p

c ; 4. Ph n đ p b ph i đã đ

c gia c đ

ch ng xói l khi x l ; 5. Vai đ p phía b trái
-

D n dòng đ t 1: d n dòng qua lòng sông t nhiên;

-

D n dòng đ t 2:
+ Mùa ki t: Ng n sông, d n dòng qua c ng ng m, đ p đ p chính;

H c viên: V

c H nh

L p: 16C2