QUẢN LÝ VÀ KHAI THÁC CÔNG TRÌNH THỦY LỢI Ở HẢI PHÒNG

 Lu n v n th c s kinh t

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

L IC M

N

Trong quá trình nghiên c u và làm lu n v n th c s em đã nh n đ

cs

giúp đ nhi t tình, s đ ng viên sâu s c c a nhi u cá nhân, c quan và nhà
tr

ng; em xin chân thành c m n các cá nhân, c quan và nhà tr

ng đã t o

đi u ki n cho em hoàn thành lu n v n này.
Tr

c h t em xin bày t lòng bi t n sâu s c nh t đ n Cô giáo PGS.TS.

Ngô Th Thanh Vân, ng

i đã tr c ti p h

ng d n và giúp đ em trong quá

trình nghiên c u và hoàn thành lu n v n này.

Em xin chân thành c m n Ban giám hi u tr
Phòng

ng

i h c Th y l i,

ào t o đ i h c và Sau đ i h c, Ban ch nhi m Khoa Kinh t và

Qu n lý cùng các th y cô giáo khoa Kinh t và Qu n lý, đã đ ng viên, t o
m i đi u ki n giúp đ em v m i m t trong quá trình nghiên c u và hoàn
thành lu n v n t t nghi p.
Em xin chân thành c m n nh ng ng

i thân và b n bè đã chia s cùng

em nh ng khó kh n, đ ng viên và giúp đ cho em nghiên c u và hoàn thành
lu n v n này.
Do nh ng h n ch v ki n th c, th i gian, kinh nghi m và tài li u tham
kh o nên thi u xót và khi m khuy t là đi u không th tránh kh i. Vì v y, em
r t mong nh n đ

c s góp ý, ch b o c a các th y cô giáo và đ ng nghi p.

ó chính là s giúp đ quý báu mà em mong mu n đ c g ng hoàn thi n
h n trong quá trình nghiên c u và công tác sau này.
EM XIN CHÂN THÀNH C M N!
Hà N i, ngày
tháng n m 2012
Ng i vi t lu n v n

Ph m Th Bích Ngoan
H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

M CL C
CH

NG I: TH C TR NG QU N LÝ KHAI THÁC CÔNG TRÌNH

TH Y L I THÀNH PH

H I PHÒNG ..................................................... 1

1.1.

i u ki n t nhiên, kinh t xã h i thành ph H i Phòng........................ 1

1.1.1.

i u ki n t nhiên ................................................................................... 1

1.1.2.

i u ki n kinh t , xã h i ......................................................................... 5

1.2.

Th c tr ng h th ng công trình th y l i thành ph H i Phòng .............. 6

1.2.1. H th ng đê kè và c ng d

i đê.............................................................. 7

1.2.2. H th ng công trình th y l i ................................................................... 8
1.3.

Th c tr ng h th ng công trình th y l i An H i .................................... 8

1.3.1. Gi i thi u h th ng công trình th y l i An H i ...................................... 8
1.3.2. ánh giá chung v h th ng các công trình th y l i ............................. 9
1.4.

Th c tr ng công tác qu n lý công trình th y l i An H i ...................... 10

1.4.1. Ho t đ ng qu n lý v n hành c a các công ty KTCTTL ....................... 10
1.4.2. Công trình th y l i do đ a ph
1.5.

Th c tr ng phân c p qu n lý công trình th y l i An H i ..................... 20

1.6. K t lu n ch
CH

ng qu n lý........................................... 16

ng 1 ................................................................................... 21

NG II: PHÂN C P QU N LÝ KHAI THÁC CÔNG TRÌNH

TH Y L I ..................................................................................................... 25
2.1. C n c phân c p ....................................................................................... 26
2.2. Nguyên t c phân c p ................................................................................ 28
2.3 Các ph

ng án phân c p đã th c hi n ...................................................... 30

2.3.1. Ph

ng án phân c p th c hi n t i t nh Thái Bình................................. 31

2.3.2. Ph

ng án phân c p th c hi n t i t nh Tuyên Quang ........................... 33

2.3.3. Ph

ng án phân c p th c hi n t i t nh B c K n ................................... 36

2.3.4. Nh ng t n t i, v

ng m c khi th c hi n phân c p qu n lý khai thác

công trình th y l i ........................................................................................... 41

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

2.4. Ph

ng án phân c p đ

2.5. K t lu n ch
CH

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

c đ xu t ........................................................... 44

ng 2 .................................................................................... 50

NG III: TH C HI N PHÂN C P QU N LÝ KHAI THÁC

CÔNG TRÌNH TH Y L I

I V I H

TH NG CÔNG TRÌNH

TH Y L I AN H I...................................................................................... 52
3.1. Th c hi n phân c p qu n lý công trình th y l i t i h th ng công trình

th y l i An H i ................................................................................................ 52
3.2. Trách nhi m c a các t ch c trong qu n lý công trình th y l i khi th c
hi n phân c p................................................................................................... 53
3.2.1 Trách nhi m c a các Công ty KTCTTL v qu n lý, khai thác công trình
th y l i đ

c phân c p .................................................................................... 54

3.2.2. Trách nhi m c a các t ch c ho c cá nhân đ

c giao qu n lý, khai thác

và b o v công trình th y l i........................................................................... 56
3.2.3. Trách nhi m và m i quan h gi a các t ch c, c quan có liên quan
trong phân c p qu n lý khai thác và b o v công trình th y l i ..................... 58
3.3. Hoàn thi n công tác chuy n giao công trình th y l i cho t ch c h p tác
dùng n

c ........................................................................................................ 60

3.4. Hoàn thi n v c ch t ch c và chính sách ............................................ 61
3.4.1. Chính sách v đ u t ............................................................................. 62
3.4.2. V t ch c qu n lý ................................................................................ 62
3.4.3. C ch chính sách tài chính .................................................................. 64
3.4.4.

ào t o, t p hu n, tuyên truy n, nâng cao ý th c v qu n lý khai thác

công trình th y l i ........................................................................................... 65
3.5. Hi u qu kinh t c a vi c ng d ng phân c p qu n lý công trình th y l i

đ i v i h th ng công trình th y l i An H i ................................................... 65
3.5.1. Hi u qu kinh t c a vi c phân c p đ i v i h p tác xã dùng n

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

c ...... 67

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

3.5.2. Hi u qu kinh t c a vi c phân c p đ i v i công ty khai thác công trình
th y l i ............................................................................................................ 69
3.5.3. Hi u qu kinh t c a vi c phân c p đ i v i đ n v qu n lý Nhà n

cv

l nh v c th y l i .............................................................................................. 71
3.6 K t lu n ch

ng 3 ..................................................................................... 72

K T LU N VÀ KI N NGH ......................................................................... 73
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................... 77
PH L C ....................................................................................................... 78

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

DANH M C T , C M T

VI T T T

STT

Vi t t t

1

KTCTTL

2

PTNT

Phát tri n nông thôn

3

HTX

H p tác xã

4

HTXNN

5

PIM

6

UBND

7

TCHTDN

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

Vi t đ y đ
Khai thác công trình th y l i

H p tác xã nông nghi p
Nông dân tham gia qu n lý công trình th y l i
y ban nhân dân
T ch c h p tác dùng n

c

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

DANH M C B NG
Tên b ng

STT
1

Trang

B ng 1.1: T ng h p hi n tr ng qu n lý công trình
th y l i trên đ a bàn thành ph H i Phòng

23

B ng 2.1. Các lo i tiêu chí phân c p qu n lý công
2

trình th y l i

B ng 2.2.
3

m t s t nh

nh l

38

ng các tiêu chí phân c p qu n lý

theo quy mô công trình th y l i

m t s t nh

40

B ng 3.1: B ng t ng h p phân c p qu n lý công
4

trình th y l i trên đ a bàn thành ph H i Phòng

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

53

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

DANH M C HÌNH

STT

Tên hình

Trang

1

Hình 1.1: B n đ thành ph H i Phòng

1

2

Hình 1.2: S đ t ch c

12

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

PH N M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
tn
nghi p đ
Nhà n

c ta đang trong th i k m c a và h i nh p, n n kinh t nông
c phát tri n theo h

ng hi n đ i hoá. Trong nhi u th p k qua,

c và nhân dân ta đã t p trung đ u t khôi ph c và xây d ng nhi u h

th ng th y l i đ ph c v c p n

c sinh ho t, s n xu t nông nghi p, nuôi

tr ng th y s n, phát đi n, giao thông th y, du l ch, ... C s h t ng to l n đó
đã góp ph n quan tr ng trong vi c phát tri n ngu n n
đ m b o an ninh l

c, b o v môi tr

ng,

ng th c, xóa đói gi m nghèo và phát tri n nông nghi p,

nông thôn b n v ng.
phát tri n nông nghi p trong đi u ki n gi i h n v đ t đai và ngu n
n

c ngày càng suy gi m v ch t l

ng c ng nh s l

ng, tr

c s c ép gia

t ng v dân s và t c đ đô th hoá, bu c chúng ta ph i nâng cao hi u qu s
d ng c a qu đ t hi n có. Phát tri n b n v ng đã và đang tr thành ph
châm trong chi n l

c phát tri n c a m i qu c gia.

nghi p b n v ng thì tr
các h th ng t
ch c c a ng

ng

có m t n n nông

c h t ph i nâng cao hi u qu và tính b n v ng c a

i. Trong qu n lý thu nông c s , đ có t ch c qu n lý (t
i dùng n

c) t t, thì s tham gia c a ng

y u t t o nên s b n v ng c a t ch c đó.

ih

huy đ ng ng

ng l i là m t

i nông dân tham

gia th c s vào qu n lý h th ng công trình thu l i, các nghiên c u đã ch rõ
r ng c n ph i b o đ m nh ng y u t nh : Ng
qu n lý m t ph n ho c toàn b h th ng t

i nông dân đ

i; Ng

i nông dân đ

c trao quy n
c tham gia

vào quá trình hình thành và ra các quy t đ nh có liên quan đ n các ho t đ ng
qu n lý thu nông; Ng

i s d ng n

c ph i đ

c đào t o k n ng chuyên

môn có liên quan đ n ho t đ ng c a t ch c qu n lý thu nông c s , và
qu n lý h th ng t

i nh m đ t đ

c các m c tiêu đ ra; Ng

th c hi n và giám sát vi c th c hi n các công vi c đã đ
H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

i dùng n

c

c đ ra; Các ho t
L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

đ ng c a t ch c, c a nh ng ng

i dùng n

c phù h p v i lu t pháp và chính

sách.
H i Phòng là thành ph c ng, thành ph công nghi p, là đô th trung tâm
c p Qu c gia; là đ u m i giao thông quan tr ng và là c a chính ra bi n c a
các t nh phía B c; tr ng đi m phát tri n kinh t bi n, m t trong nh ng trung
tâm công nghi p, th

ng m i l n c a c n

c. Trong nh ng n m qua, đ

c

s h tr c a Nhà n

c và các t ch c Qu c t , cùng v i s đóng góp ti n

c a, công s c c a nhân dân, trên đ a bàn thành ph H i Phòng đã xây d ng
đ

c hàng tr m c ng, đ p đi u ti t các lo i, ngoài ph c v t

nghìn ha đ t canh tác còn tham gia c p n

i cho hàng tr m

c cho công nghi p và sinh ho t,

tham gia vào quá trình xoá đói gi m nghèo, c i t o môi tr

ng sinh thái.

i đôi v i công tác xây d ng, nâng c p h th ng công trình thu l i, H i
Phòng r t quan tâm đ n công tác t ch c qu n lý, khai thác công trình thu l i
đ phát huy hi u qu ph c v . Th c t hi n nay, ho t đ ng qu n lý, khai thác
công trình thu l i v n còn nhi u t n t i, t ch c qu n lý c ng k nh, kém hi u
l c, nh t là m i quan h gi a các doanh nghi p khai thác công trình thu l i
v i các t ch c h p tác, các h dùng n

c. Công tác qu n lý, khai thác công

trình thu l i trong ph m vi các h dùng n
ph thu c nhi u vào Nhà n

c ch a đ i m i và phù h p, còn

c nên vi c v n hành, duy tu b o d

ng không

k p th i khi n công trình b xu ng c p, ch a phát huy h t hi u qu c a công
trình.

phát huy đ

c hi u qu ph c v c a các công trình thu l i, thì công

tác qu n lý khai thác và b o v công trình thu l i đòi h i có nh ng b
tri n, đ i m i v t ch c qu n lý theo h

c phát

ng xã h i hoá, hi n đ i hoá, đa d ng

hoá m c tiêu, khai thác t ng h p nh m nâng cao hi u qu ph c v c a công
trình thu l i.
Phân c p qu n lý h th ng công trình thu l i trên đ a bàn thành ph H i
Phòng s giúp t o ra s th ng nh t và hoàn thi n vi c qu n lý khai thác khép
H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

kín h th ng t đ u m i đ n m t ru ng; làm rõ trách nhi m v qu n lý khai
thác công trình thu l i gi a các doanh nghi p và các t ch c h p tác dùng
n

c, phát huy vai trò ch đ ng c a nông dân đ qu n lý khai thác hi u qu

và phát tri n công trình thu l i theo ph

ng châm “Nhà n

c và nhân dân

cùng làm”.
2. M c đích c a đ tài

- ánh giá th c tr ng phân c p, đ xu t tiêu chí phân c p gi m s quá t i
và ph c t p, t n kém cho Công ty khai thác qu n lý;
- Huy đ ng ng

i nông dân và các t ch c h p tác dùng n

c tham gia

vào qu n lý h th ng công trình thu l i nh m phát huy t i đa hi u qu ho t
đ ng c a các công trình thu l i;
3. Cách ti p c n và ph
- S d ng ph

ng pháp nghiên c u

ng pháp t ng h p, đi u tra c b n thu th p các s li u v

h th ng các trình thu l i trên đ a bàn thành ph H i Phòng.
- Các ph

ng pháp khoa h c khác.

4. K t qu d ki n đ t đ

c

- T ng h p th c tr ng qu n lý công trình th y l i danh m c công trình
do công ty qu n lý và h p tác xã qu n lý.
- Xây d ng tiêu chí và đ xu t ph

ng án phân c p qu n lý công trình

thu l i cho các đ n v thu nông c s . Áp d ng phân c p công trình theo
tiêu chí và nguyên t c đã xây d ng, th ng kê l i danh m c công trình do công
ty qu n lý và đ a ph

ng qu n lý.

- Hi u qu kinh t c a vi c phân c p theo tiêu chí m i.
5. N i dung c a lu n v n
Ph n m đ u
Ch

ng I: Th c tr ng qu n lý khai thác công trình th y l i thành ph H i

Phòng
H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

0

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

Ch

ng II: Phân c p qu n lý khai thác công trình th y l i

Ch

ng III: Th c hi n phân c p qu n lý khai thác công trình th y l i đ i v i

h th ng công trình th y l i An H i

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

1
CH

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

NG I

TH C TR NG QU N LÝ KHAI THÁC CÔNG TRÌNH TH Y L I
THÀNH PH

H I PHÒNG

1.1. i u ki n t nhiên, kinh t xã h i thành ph H i Phòng
1.1.1. i u ki n t nhiên

Hình 1.1: B n đ thành ph H i Phòng

H i Phòng là thành ph ven bi n, n m phía ông mi n Duyên h i B c B ,
cách th đô Hà N i 102 km, có t ng di n tích t nhiên là 152.069,8 (Theo

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

2

Quy t đ nh s 272/Q -TTg ngày 27/02/2007 c a Th t

ng chính ph v phê

duy t k t qu ki m kê đ t đai) chi m 0,46% di n tích t nhiên c n

c.

V ranh gi i hành chính: Phía B c giáp t nh Qu ng Ninh, phía Tây giáp
t nh H i D

ng, phía Nam giáp t nh Thái Bình, phía

H i Phòng n m

v trí giao l u thu n l i v i các t nh trong n

thông qua h th ng giao thông đ
và đ

ông giáp bi n

ng b , đ

ng s t, đ

ông.

c và qu c t

ng bi n, đ

ng sông

ng hàng không.

a hình, đ t đai, th nh

ng:

a hình H i Phòng thay đ i r t đa d ng ph n ánh m t quá trình l ch s đ a
ch t lâu dài và ph c t p. Ph n B c H i Phòng có dáng d p c a m t vùng
trung du v i nh ng đ ng b ng xen gi a đ i k p, ph n phía nam Thành ph có
đ a hình th p và khá b ng ph ng.
Tuy đ i núi ch chi m 15% di n tích t nhiên c a Thành ph , nh ng l i
phân b

h

h n n a ph n b c Thành ph , t o thành t ng d i liên t c theo

ng tây b c - đông nam, có quá trình phát sinh g n li n v i h núi Qu ng

Ninh thu c khu

ông b c B c b .

i núi c a H i Phòng hi n nay là các d i

đ i núi còn sót l i, di tích c a n n móng u n n p c bên d
đã x y ra quá trình s t võng v i c

ng Tây B c -

c phân b thành t ng d i

ông Nam t

Có hai d i núi chính: d i đ i núi t An Lão đ n
t c, kéo dài kho ng 30 km có h

c đây

ng đ nh . C u t o đ a ch t g m các lo i

đá cát k t, phi n sét và đá vôi có tu i khác nhau đ
liên t c theo h

i, n i tr

đ t li n ra bi n.

S n n i ti p không liên

ng Tây B c - ông Nam g m các núi: Voi,

phù Li n, Xuân S n, Xuân áng, núi

i,

S n, Hòn Dáu; d i K S n -

Tràng Kênh và An S n - Núi

èo g m hai nhánh: nhánh An S n - Núi đèo

c u t o chính là đá cát k t có h

ng tây b c đông nam g m các núi Phù L u,

Thanh Lãng, Núi

èo, nhánh K S n - Trang Kênh có h

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

ng tây tây b c -

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

3

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

đông đông nam g m nhi u núi đá vôi, đ c bi t là đá vôi Tràng Kênh là ngu n
nguyên li u quý c a công nghi p xi m ng H i Phòng. Xen k các đ i núi là
nh ng đ ng b ng nh phân tán v i tr m tích c t các đ i núi trôi xu ng và
c tr m tích phù sa hi n đ i.
Khí h u:
N m trong vành đai nhi t đ i gió mùa châu Á, sát bi n
Phòng ch u nh h

ng c a gió mùa. Mùa gió ông b c l nh và khô kéo dài t

tháng 11 đ n tháng 4 n m sau. Gió
tháng 5 đ n tháng 10. L
Bão th

ông nên H i

ông nam mát m , nhi u m a kéo dài t

ng m a trung bình hàng n m t 1.600 - 1.800 mm.

ng x y ra t tháng 6 đ n tháng 9.

Nhi t đ trung bình tháng t 20 - 230C, cao nh t có khi t i 400C, th p nh t
ít khi d
và th

i 50C.

m trung bình trong n m là 80% - 85%, cao nh t là 100%

ng x y ra vào các tháng 7, 8, 9, th p nh t là vào tháng 12 và tháng 1.

T ng s gi n ng trong n m kho ng 1.692,4 gi .
Sông ngòi:
H i Phòng có m ng l

i sông ngòi khá dày đ c, m t đ trung bình t 0,6 -

0,8 km trên 1 km2. Sông ngòi
ra v nh B c B . N u ng
vùng núi V n Ôn

đây đ u là các chi l u c a sông Thái Bình đ

c dòng ta s th y nh sau: sông C u b t ngu n t

đ cao trên 1.170 m thu c B c C n, v đ n Ph L i thì

h p l u v i sông Th
ch y vào đ ng b ng tr

ng và sông L c Nam, là ngu n c a sông Thái Bình
c khi đ ra bi n v i đ dài 97 km và chuy n h

ng

ch y theo tây b c - đông nam. T n i h p l u đó, các dòng sông ch y trên đ
d c ngày càng nh , và sông Thái Bình đã t o ra m ng l

i chi l u các c p

nh sông Kinh Môn, Kinh Th y, V n Úc, L ch Tray,... đ ra bi n b ng các
c a sông chính.

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

4

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

H i Phòng có 16 sông chính, trong đó có m t s con sông l n, to r ng
kh p đ a bàn Thành ph v i t ng đ dài trên 300 km, bao g m:
Sông Thái Bình dài 35 km là dòng chính ch y vào đ a ph n H i Phòng t
Quí Cao và đ ra bi n qua c a sông Thái Bình làm thành ranh gi i gi a hai
huy n V nh B o và Tiên Lãng.

Sông L ch Tray dài 45 km là nhánh c a sông Kinh Th y t Kênh

ng ra

bi n b ng c a L ch Tray qua đ a ph n Ki n An, An H i và c n i thành.
Sông C m là nhánh c a sông Kinh Môn dài trên 30 km ch y qua n i thành
và đ ra bi n

c a C m. C ng H i Phòng đ

c xây d ng trên khu v c c a

sông này t cu i th k 19. Sông C m c ng là ranh gi i hành chính gi a
huy n Thu Nguyên và An H i.
Sông

á B ch - B ch

Môn đ ra bi n

ng dài h n 32 km c ng là nhánh c a sông Kinh

c a Nam Tri u và là ranh gi i phía B c và

ông B c c a

H i Phòng v i Qu ng Ninh.
o n sông V n Úc ch y qua H i Phòng t ngã ba Gùa ra đ n bi n dài 45
km r ng trung bình 500-800m, đáy sông sâu t -10 đ n -16m. Sông V n Úc
sâu và r ng nh t trong s các sông

h du sông Thái Bình.

Sông Hoá là m t nhánh c a sông Lu c t i ngã ba Chanh Ch , đ ra bi n
vào c a sông Thái Bình. Sông có chi u dài 37km, chi u r ng lòng sông trung
bình t 150-250 m, cao đ đáy t -5m đ n -7m. Sông Hoá là ranh gi i gi a
huy n V nh B o và t nh Thái Bình.
N m

h l u c a sông Thái Bình v i 104 km đê bi n, 313,8km đê sông,

H i Phòng có c ng bi n l n có h th ng sông ngòi v i m t đ l n. H th ng
sông ngòi cung c p n

c ng t và phù sa cho đ ng ru ng, tiêu úng trong mùa

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

5

m a l . Hàng n m, phù sa b i l ng phía c a sông l n ra bi n làm t ng thêm
di n tích đ t cho thành ph .
Tuy nhiên, h th ng sông ngòi chia c t đ a hình, đ t đai H i Phòng thành

các vùng nh h p, c ng thêm ch đ nh t tri u biên đ l n, t ng đ t canh tác
m ng, t ng kh n ng sinh phèn, nh h

ng đ n s n xu t nông nghi p. Do

n m sát v i bi n đông, vùng ho t đ ng m nh c a các c n bão nhi t đ i, nên
Thành ph ch u nhi u bão vào mùa m a. V mùa khô, khu v c thi u n

c

ng t gây xâm nh p m n.
a hình m t s huy n Thu Nguyên, Tiên Lãng, V nh B o, có nh ng
vùng tr ng, th p gây khó kh n cho vi c tiêu thoát n
ch đ nh t tri u nên th i gian l y n

c, tiêu n

c. Do nh h

ng c a

c ng n d n đ n quy mô các

công trình đ u m i l n h n so v i các khu v c khác trong vùng.

1.1.2. i u ki n kinh t , xã h i
H i Phòng có di n tích đ t t nhiên là 152.569,8 ha trong đó đ t nông
nghi p là 53.398,05 ha chi m 35,11% di n tích đ t t nhiên toàn thành ph .
Theo s li u th ng kê n m 2005 di n tích lúa c n m là 88300 ha, n ng su t
v

ông xuân là 61,6 t /ha, v Mùa là 45,2 t /ha.
L

ng th c bình quân nhân kh u toàn thành ph

260,4kg/ng

i/n m, s n l

ng l

đ t kho ng

ng th c n m 2005 là 466,9 nghìn t n. C

c u cây tr ng g n v i hi u qu kinh t theo h

ng đa canh, đa d ng s n ph m,

chuy n t đ c canh cây lúa có n ng su t th p sang đa canh cây tr ng, phong
phú s n ph m ch t l
V thu s n, s n l
S n l

ng cao.
ng nuôi tr ng thu s n hàng n m đ t trên 20.000 t n.

ng khai thác đ t kho ng 26.000 t n n m. Nh v y s n xu t nông

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

6

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

nghi p thành ph H i Phòng trong nh ng n m qua có t c đ t ng tr
nhanh, toàn di n c tr ng tr t và ch n nuôi, đ m b o đ l

ng th c n đ nh

cho trên 1 tri u dân khu v c nông thôn và cung c p cho th tr
đ mb ođ

ng

ng thành ph

c nhu c u th c ph m cung c p (ch y u là rau và th t) và tham

gia xu t kh u.
Theo s li u th ng kê n m 2005, toàn thành ph có trên 1,793 tri u ng

i

trong đó khu v c nông thôn có 0,972 tri u chi m 54,21% t ng s dân toàn
thành ph . Dân s nông nghi p chi m trên 80% dân s nông thôn. M t đ dân
s trung bình là 1.175 ng

i/km2.

1.2. Th c tr ng h th ng công trình th y l i thành ph H i Phòng
H th ng công trình th y l i là c s h t ng quan tr ng, đáp ng yêu c u
t

i, tiêu n

c cho s n xu t nông nghi p, nuôi tr ng th y s n, gi m nh thiên

tai và thúc đ y các ngành kinh t khác. Khi các công trình đ a vào v n hành
khai thác, ngu n kinh phí tu b , s a ch a hàng n m đ u trông vào ngu n th y
l i phí. M c thu th y l i phí mang n ng tính bao c p đ h tr nông dân phát
tri n s n xu t, nên ngu n thu này không đ đ trang tr i chi phí v n hành, tu
b công trình.
Theo báo cáo c a các đ n v qu n lý khai thác th y nông, nh ng n m
tr

c đây, m i n m kinh phí đ u t cho s a ch a, tu b công trình ch đ t 30-

35% yêu c u th c t . Nhi u tr c kênh t

i tiêu l n không có kinh phí n o vét

đã b i l ng nghiêm tr ng, gi m đáng k kh n ng d n n

c. V i nhi u công

trình m i xây d ng còn thi u công trình đi u ti t và h th ng kênh m
d

ng c p

i và công tác qu n lý v n hành ch a t t nên đã h n ch n ng l c t

thoát n

i và

c.

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

7

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

Nh ng y u kém trong công tác qu n lý khai thác công trình th y l i c ng
là m t nguyên nhân quan tr ng làm gi m hi u qu và n ng l c c a nh ng h
th ng công trình th y l i hi n có. Quá trình đô th hóa, công nghi p hóa đã
gây nh h

ng không nh đ n v n hành c a các công trình th y l i nh gi m

di n tích t

i. B máy t ch c qu n lý khai thác công trình th y l i ch a

đ

c th ng nh t. Vai trò c a ng

thác công trình th y l i ch a đ

i dân đ

ch

ng l i trong qu n lý, khai

c quan tâm đúng m c, quy đ nh rõ ràng...

công trình, h th ng công trình th y l i phát huy đ
đúng n ng l c thi t k , c n ki m tra, đánh giá ch t l

c hi u qu theo

ng t ng h ng m c đ

có k ho ch tu b , thay th và hoàn thi n h th ng.
Các công trình thu l i đ

c xây d ng trên đ a bàn thành ph có các

nhi m v chính sau:
- Phòng và ch ng l ;
- D n và c p n

c cho nông nghi p, dân sinh và các ngành kinh t ;

- D n và tiêu thoát n

c cho nông nghi p, dân sinh

- B o v và c i t o đi u ki n môi tr

ng sinh thái, ngoài ra còn k t h p giao

thông thu , du l ch và d ch v trên đ a bàn.

1.2.1 H th ng đê kè và c ng d

i đê

Toàn thành ph có 24 tuy n đê v i t ng chi u dài là 416,97 km trong đó
có 6 tuy n đê bi n v i chi u dài là 104,88km; 18 tuy n đê sông thu c h
th ng đê h l u sông Thái Bình có chi u dài là 312,09 km;
Thành ph có 67 tuy n kè trong đó kè bi n là 21 tuy n v i t ng chi u dài
là 42,3 km; kè sông có 46 tuy n v i t ng chi u dài là 11,34km.

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

8

T ng c ng có 389 c ng d
c ng d

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

i đê trong đó có 323 c ng d

i đê sông và 66

i đê bi n.

1.2.2. H th ng công trình thu l i
Thành ph H i Phòng có 5 h th ng công trình thu l i: h th ng công
trình th y l i Th y Nguyên, h th ng công trình th y l i An H i, h th ng
công trình th y l i

a

, h th ng công trình th y l i Tiên Lãng, h th ng

công trình th y l i V nh B o ph c v t
nông nghi p, ngoài ra còn c p n

i, tiêu cho g n 70.000 ha di n tích

c, tiêu thoát n

c cho công nghi p và dân

sinh.

1.3. Th c tr ng h th ng công trình th y l i An H i
1.3.1 Gi i thi u h th ng công trình th y l i An H i
H th ng thu nông An H i chia làm 2 vùng vùng b c và nam c ng lu n
qua sông L ch Tray. Vùng b c c ng lu n (g m 16 xã, th tr n) l y n
t 83 đi m b m trong huy n An D
C m qua các c ng d

ng, c ng bãi M m và tiêu n

i đê. Khu v c này còn l y n

ct

An Kim H i dài 59 km. Tiêu n

i

c ra sông

i t c ng B ng Lai

(chi u r ng c a B=8m, cao trình đáy -1) và c ng Qu ng
trình đáy -1.5) thu c huy n Kim Thành t nh H i D

ct

t (B=10m, cao

ng và h th ng kênh d n

c ra sông R qua c ng Cái T t và các c ng

i đê t L ch Tray.

d

Vùng nam c ng lu n bao g m n i thành và 9 xã H i An c . L y n
a

b ng tr m b m Xi Phông (8 máy công su t 4000 m3/h). Tiêu n

sông L ch Tray và sông C m b ng các c ng Phi Tr

ct
c ra

ng A, B, ông H i, H

o n.
H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

9

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

Qua kh o sát toàn h th ng có 99 tr m b m các lo i, 54 c ng d
Trong đó công ty qu n lý 24 tr m b m, 13 c ng d

i đê.

i đê còn l i do h p tác xã

nông nghi p qu n lý.

1.3.2 ánh giá chung v h th ng các công trình th y l i
Do đ c đi m đ a hình b chia c t b i các con sông trên đ a bàn thành ph
chia làm 5 h th ng đ c l p nhau. Do đ c đi m vùng duyên h i sát bi n nh
h

ng tr c ti p c a ch đ thu tri u v nh B c B , các h th ng đ u có đi m

chung là h th ng đ ng b gi a t
k t h p, các khu t

i và tiêu, đ u có kênh tr c chính t

i và tiêu đ u có đ u m i và kênh chính d n n

không ch ng chéo và không nh h
đ

ng x u đ n nhau. H

ng t

i tiêu
c riêng

i và tiêu

c xác đ nh c th trong t ng h th ng, t ng khu v c, t ng mùa v , quy

trình v n hành h p lý, rõ ràng.
H u h t các công trình đ

c xây d ng đã lâu, sau th i gian dài đ a vào

v n hành khai thác đã b xu ng c p. H th ng kênh b b i l ng, tình tr ng l n
chi m lòng kênh gây ách t c dòng ch y, h n ch kh n ng d n và tr n
th

c

ng xuyên x y ra.
Nhìn chung các h th ng công trình đ u m i t

ng đ i đ y đ n ng l c

l n xong ch a phát huy h t kh n ng vì m t trong nh ng nguyên nhân là các
công trình n i đ ng ch a đ

c tu s a nâng c p đ ng b , t

ng x ng v i công

trình đ u m i. Do v y ch a phát huy h t n ng l c c a công trình đ u m i nói
riêng và c a c h th ng nói chung.
M t s h th ng do có s chuy n d ch c c u cây tr ng, m c đích s d ng
đ t nên c ng nh h

ng t i kh n ng ph c v c a công trình thu l i. T đó

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

10

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

làm n y sinh mâu thu n trong vi c cung c p n
c nđ

i và tiêu n

c đòi h i

c gi i quy t.

Các c ng đ u m i t

i th

ng b b i l p th

Trang, c ng R , hàng n m ph i n o vét. Ng
th

ct

ng l u nh c ng Trung

c l i phía h l u c ng đ u m i

ng b xói l sân tiêu n ng, ph m vi phá hu ra ngoài sân tiêu n ng, t o

thành vùng xói c v chi u r ng và chi u sâu gây m t an toàn cho công trình.
M t trong nh ng nguyên nhân d n đ n đi u này là ch đ qu n lý v n hành
ch a đúng quy trình k thu t.

1.4. Th c tr ng công tác qu n lý công trình th y l i An H i
1.4.1. Ho t đ ng qu n lý v n hành c a các công ty KTCTTL
Th c t hi n nay, ho t đ ng qu n lý khai thác công trình th y l i v n còn

nhi u t n t i, t ch c qu n lý còn c ng k nh, kém hi u l c, nh t là m i quan
h gi a các doanh nghi p Nhà n
ch c h p tác, các h dùng n
Ng
n

c khai thác công trình th y l i v i các t

c. Vi c s d ng n

c còn lãng phí, tùy ti n.

i dân nhi u n i ch a tham gia tích c c cùng v i các t ch c c a nhà
c trong đ u t , qu n lý, v n hành, duy tu, b o d

trong khi đó ngu n ngân sách Nhà n

ng công trình th y l i,

c c p cho v n đ duy tu, b o d

ng,

v n hành công trình r t h n h p, d n đ n nhi u h th ng công trình d n d n b
xu ng c p, phát huy hi u qu ch a cao.
Hi n nay trên đ a bàn thành ph có 5 Doanh nghi p qu n lý khai thác
công trình th y l i là các công ty khai thác công trình th y l i An H i, a

,

Tiên Lãng, Th y Nguyên và V nh B o.
Các công ty này có nhi m v chính: Qu n lý, v n hành h th ng công trình
thu l i ph c v n
sinh. B o v ch t l

ct

i tiêu cho s n xu t nông nghi p, công nghi p và dân

ng n

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

c, ng n m n, gi ng t ph c v s n xu t và đ i
L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

11

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

s ng. Các công ty KTCTTL trên đ a bàn thành ph ch y u qu n lý các h
th ng công trình đ u m i (c ng, tr m b m), các kênh tr c chính, kênh c p 1,
kênh c p 2, kênh liên xã.
Các công trình còn l i trong h th ng, các công trình thu l i đ c l p có
ph m vi ph c v trong thôn, xã do các t ch c h p tác dùng n

c (các h p tác

xã nông nghi p) qu n lý, v n hành.
T ch c b máy c a các Công ty KTCTTL
T ch c b máy c a các Công ty Khai thác công trình thu l i thành ph
H i Phòng bao g m:
- Các phòng ch c n ng: g m t 3-4 phòng: K thu t-K ho ch, k toán (tài
v ), Phòng QLN và CTTL, Phòng t ch c – Hành chính;
- Các c m, tr m thu nông.

Công ty KTCTTL

Ban Giám đ c

Phòng
QLN&CTTL

Phòng K
ho ch, K thu t

Phòng Tài v

Phòng T ch c Hành chính

D ch v công ích

Kinh doanh TH

C m, tr m TN

Xí nghi p KSTK,

xây l p…

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

12

Hình 1.2: S đ t ch c
Theo quy đ nh t i i u 12 - Pháp l nh Khai thác và b o v công trình thu
l i ngày 4/4/2001, các Doanh nghi p Khai thác công trình thu l i doanh
nghi p nhà n

c ho t đ ng công ích trong l nh v c cung c p n

ct

i, tiêu

ph c v s n xu t nông nghi p.
T n m 2005 tr v tr
n

c, hình th c ho t đ ng c a các Doanh nghi p Nhà

c KTCTTL tuân theo Lu t Doanh nghi p Nhà n

c và Ngh đ nh 56/CP

ngày 2/10/1996 c a Chính ph v Doanh nghi p nhà n
ích. Theo quy đ nh này Doanh nghi p nhà n
nghi p nhà n

c ho t đ ng công

c ho t đ ng công ích là doanh

c th c hi n nhi m v s n xu t s n ph m, cung ng d ch v

công c ng theo chính sách c a Nhà n

c, do Nhà n

đ t hàng và theo giá, khung giá ho c phí do Nhà n

c giao k ho ch ho c
c quy đ nh, ho t đ ng

ch y u không vì m c tiêu l i nhu n.
Doanh nghi p Khai thác công trình thu l i cung ng d ch v t
theo thu l i phí do Nhà n

c quy đ nh. Doanh nghi p đ

i, tiêu

c s d ng các

kho n thu nh p này đ bù đ p các kho n chi phí. Tr

ng h p các kho n thu

không đ trang tr i các kho n chi phí h p lý thì đ

c Nhà n

ph n chênh l ch và b o đ m l i ích v t ch t tho đáng cho ng

c h tr đ
i lao đ ng.

T n m 2005, theo Lu t Doanh nghi p và Ngh đ nh s 31/2005/N -CP
c a Chính ph ngày 11 tháng 3 n m 2005 v s n xu t và cung ng s n ph m,
d ch v công ích, các Doanh nghi p khai thác công trình thu l i chuy n t
hình th c doanh nghi p nhà n

c ho t đ ng công ích sang hình th c doanh

nghi p cung ng, s n xu t d ch v công ích c th là d ch v t
v s n xu t nông nghi p. Ph
vào ph

i, tiêu ph c

ng th c ho t đ ng c a doanh nghi p c n c

ng th c s n xu t, cung ng s n ph m, d ch v công ích, c th là đ u

th u, đ t hàng ho c giao k ho ch.
H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

13

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

Theo quy đ nh này, Doanh nghi p Khai thác công trình thu l i cung ng
d ch v t

i, tiêu ph i đ m b o đúng, đ s l

ng và th i h n đã cam k t

trong h p đ ng và theo m c thu l i phí quy đ nh t i
143/2003/N -CP ngày 28/11/2003 s đ

i u 19 Ngh đ nh s

c h ch toán và bù đ p chi phí theo

giá th c hi n th u ho c thu thu l i phí theo quy đ nh c a c quan nhà n

có th m quy n. Hay nói m t cách khác, Doanh nghi p nhà n

c

c khai thác

công trình thu l i không đ kinh phí trang tr i chi phí qu n lý, v n hành
ph c v ho t đ ng công ích trong đi u ki n th i ti t bình th
áp d ng thu thu l i phí theo khung quy đ nh t i
đ

ng m c dù đã

i u 19, Ngh đ nh 143 s

c c p bù kinh phí.

Ho t đ ng qu n lý, v n hành công trình t

i, tiêu:

Vi c qu n lý v n hành công trình thu l i c a các Doanh nghi p Khai thác
công trình thu l i trên đ a bàn thành ph hi n nay c b n đ

c th c hi n nh

sau:
- C m, tr m xí nghi p tr c ti p qu n lý khai thác công trình đ u m i, tr c
kênh chính đ n kênh c p 2, kênh liên xã. Hi n nay các công vi c này đ

c

nhi u Doanh nghi p th c hi n theo ch đ giao k ho ch ho c khoán theo
kh i l

ng công vi c cho các b ph n qu n lý v n hành c n c theo đ nh

m c kinh t k thu t c a các công ty khai thác công trình thu l i đã đ

c

U ban nhân dân thành ph H i Phòng phê duy t.
- Công vi c giao khoán này đ

c th c hi n vào tr

k ho ch th c hi n c a Doanh nghi p và đ
cu i các v s n xu t. Các công vi c đ

c các v s n xu t theo

c ti n hành nghi m thu vào

c giao, khoán cho các b ph n s n

xu t bao g m t t c các ho t đ ng th c hi n vi c qu n lý, v n hành công
trình k c công tác duy tu b o d

ng và s a ch a công trình. Vi c giao,

khoán công vi c s t o đ ng l c khuy n khích đ
H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

c đ i ng cán b c a
L p CH17KT


 Lu n v n th c s kinh t

14

GVHD: PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân

Doanh nghi p hoàn thành t t các công vi c đ

c giao và là đi u ki n r t

quan tr ng đ hoàn thành k ho ch s n xu t.
- Công trình trong ph m vi m t xã, kênh c p 3, công trình n i đ ng do các
t ch c h p tác dùng n

c qu n lý. Các t ch c h p tác dùng n

đó chi m đa s là các h p tác xã nông nghi p là các đ n v dùng n

c trong
c ch

y u t các h th ng công trình do Doanh nghi p qu n lý khai thác trên đ a
bàn thành ph . Ho t đ ng gi a Doanh nghi p và t ch c h p tác dùng

n

cđ

c th c hi n trên c s h p đ ng ký k t gi a hai bên. H p đ ng

này chính là c s pháp lý đ Doanh nghi p th c hi n vi c cung c p d ch
v và các t ch c h p tác dùng n

c ch u trách nhi m ph i h p th c hi n

và thanh toán nghi m thu. Công ty có trách nhi m cung c p và phân ph i
n

c đ n đ u kênh c p 3 (ho c kênh n i đ ng) còn các t ch c h p tác

dùng n

c có trách nhi m phân ph i n

c trên đ ng theo l ch t

ic a

Doanh nghi p.

a. M t s ho t đ ng tài chính c a qu n lý khai thác công trình th y l i
S li u báo cáo và kh o sát t các doanh nghi p KTCTTL thành ph H i
Phòng cho th y toàn b doanh thu công ích c a các doanh nghi p KTCTTL
nói chung và công ty KTCTTL An H i nói riêng là t thu l i phí. Các doanh

nghi p Khai thác công trình thu l i ngoài ho t đ ng cung c p d ch v t

i

tiêu còn th c hi n các ho t đ ng kinh doanh t ng h p khác. Tuy nhiên ho t
đ ng công ích v n là ch y u.
Theo s li u t ng h p, chi phí l

ng và các kho n theo l

ng c a các

Công ty KTCTL chi m t l l n nh t (42,3% trong t ng các chi phí qu n lý,
v n hành, ti p đ n là chi phí s a ch a th

H c viên : Ph m Th Bích Ngoan

ng xuyên 20,4%, chi phí qu n lý

L p CH17KT