Một số biện pháp chỉ đạo chuyên môn triển khai cho giáo viên tích hợp giáo dục biến đổi khí hậu và cách ứng phó biến đổi khí hậu cho trẻ mẫu giáo trường mầm non yên lạc, huyện như thanh

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NHƯ THANH

TRƯỜNG MẦM NON YÊN LẠC

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP
CHỈ ĐẠO CHUYÊN MÔN TRIỂN KHAI CHO GIÁO VIÊN
TÍCH HỢP GIÁO DỤC BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU VÀ CÁCH
ỨNG PHÓ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở
TRƯỜNG MẦM NON YÊN LẠC HUYỆN NHƯ THANH
TỈNH THANH HÓA

Người thực hiện: Trịnh Thị Thanh
Chức vụ: Hiệu trưởng
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Yên Lạc
SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lý

NHƯ THANH NĂM 2018


MỤC LỤC
Stt
1
2
3
4
5
6
7
8

Nội dung

Số trang
1
2
2
3
3
3
3
3

10

MỤC LỤC
I. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
2. Mục đích nghiên cứu
3. Đối tượng nghiên cứu
4. Phương pháp nghiên cứu
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh
nghiệm
2.1. Thuận lợi

11

2.2. Khó khăn

5

12

2.3. Kết quả thực trạng

6

13

3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề

6

9

14
16
17
18

19
20
21
22
23

3.1. Xây dựng kế hoạch chỉ đạo chuyên môn hướng dẫn giáo
viên dạy trẻ mẫu giáo ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng

chống thiên tai
3.2. Chỉ đạo chuyên môn nhà trường triển khai cho giáo viên
Tích hợp, lồng ghép nội dung biến đổi khí hậu trong một số
hoạt động học
3.3. Chỉ đạo chuyên môn trong nhà trường triển khai cho
giáo viên dạy trẻ Mẫu giáo hình thành những kỹ năng ứng
phó với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai theo chủ đề
3.4. Chỉ đạo chuyên môn trong nhà trường triển khai cho
giáo viên sưu tầm, sáng tác trò chơi, bài thơ, hò vè, câu đố về
biến đổi khí hậu và cách ứng phó
3.5. Chỉ đạo chuyên môn nhà trường triển khai giáo viên
Tích hợp nội dung giáo dục giúp trẻ hình thành những kỹ
năng cần thiết để ứng phó với biến đổi khí hậu và cách ứng
phó ở mọi lúc, mọi nơi
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động
giáo dục, với bản thân ,đồng nghiệp và nhà trường
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
2. Kiến nghị

5
5

6
9
13
15

17
19

20
20
21

2


I. MỞ ĐẦU.
1. Lý do chọn đề tài:
Vấn đề cấp bách của toàn cầu hiện nay đó chính là biến đổi khí hậu. Việt
Nam cũng như nhiều nước khác trên thế giới chịu ảnh hưởng của biến đổi khí
hậu và các hệ sinh thái bị suy thoái nghiêm trọng do sự gia tăng dân số, do quá
trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đô thị hoá… Thời tiết của nước ta những
năm gần đây ngày càng bất thường. Hạn hán, ngập lụt, sạt lở, giông tố, bão lũ có
diễn biến phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế phụ thuộc nhiều
vào sản xuất nông nghiệp của nước ta.
Con người chính là nguyên nhân gây nên biến đổi khí hậu, con người sử
dụng thiên nhiên, bắt thiên nhiên phục vụ cho lợi ích của mình và đồng thời
cũng cải tạo thiên nhiên. Tuy nhiên việc cải tạo thiên nhiên theo mục đích sử
dụng của con người làm cho khí hậu biến đổi. Hay nói cách khác con người là
thủ phạm chính gây nên biến đổi khí hậu và biến đổi khí hậu cũng ảnh hưởng
trực tiếp đến đời sống của con người. Chính vì vậy mỗi con người chúng ta phải
tìm cách ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai.
Với cương vị là Hiệu trưởng Trường Mầm non, Tôi nhận thấy vấn đề này
rất thiết thực khi áp dụng vào giáo dục trẻ mầm non. Bởi giáo dục mầm non là
nền tảng của sự phát triển nhân cách của con người. Vì vậy Giáo dục mầm non
có vị trí quan trọng đặc biệt trong chiến lược giáo dục bảo vệ môi trường, phòng
ngừa và giảm nhẹ thảm hoạ của Biến đổi khí hậu. Trẻ lứa tuổi mầm non nói
chung và trẻ ở lứa tuổi Mẫu giáo nói riêng rất thích tiếp xúc với thiên nhiên và
cuộc sống xung quanh, dễ tiếp thu và hình thành những nề nếp, thói quen, những

giá trị tốt đẹp, tạo cơ sở ban đầu cho việc hình thành nhân cách sau này.
Trẻ ở lứa tuổi Mẫu giáo rất nhạy cảm với những tác động và ảnh hưởng
của môi trường xung quanh, trẻ dễ bị tổn thương bởi những tác động của biến
đổi khí hậu. Môi trường sống của trẻ ngày mai phụ thuộc vào chính những hành
động của trẻ từ ngày hôm nay. Vì vậy việc giáo dục hình thành ý thức, thái độ,
đặc biệt là hành vi đúng đắn bảo vệ môi trường sống, cách ứng phó và giảm nhẹ
hậu quả của Biến đổi khí hậu phải bắt đầu từ lứa tuổi mầm non.
Nội dung giáo dục trẻ về Biến đổi khí hậu, cách ứng phó và giảm nhẹ hậu
quả của Biến đổi khí hậu trong trường mầm non cần phù hợp với mức độ phát
triển của trẻ, phù hợp với những hiểu biết gắn với hành động thực tiễn và những
quan sát hàng ngày của trẻ.
Theo Mark Richmond – Giám đốc điều phối về Giáo dục của Liên Hợp
Quốc. UNESCO cũng đã làm nổi bật vai trò then chốt của giáo dục tại hội nghị
thượng đỉnh về biến đổi khí hậu lần thứ 19 do Liên Hợp Quốc tổ chức vào tháng
11 năm 2013 tại Warsaw ( Ba Lan ). Biến đổi khí hậu là một trong những thách
thức toàn cầu và là chủ đề quan trọng của thập kỷ giáo dục bền vững 2005 –
2014/Liên Hợp Quốc – UNESCO (UN DESD 2005 – 2014)
Để trẻ em “Là chủ nhân tương lai của đất nước” được phát triển toàn
diện về mọi mặt thì chúng ta cần phải chăm sóc, bảo vệ trẻ và tạo điều kiện tốt
nhất về vật chất và tinh thần cho trẻ. Ở độ tuổi này trẻ rất dễ bị tổn thương bởi
môi trường sống, sức đề kháng của trẻ đối với bệnh dịch còn yếu. Do đó việc
giáo dục về biến đổi khí hậu cần bắt đầu ngay từ lứa tuổi Mầm non.
3


Ngày nay dưới sự tác động trực tiếp của con người vào môi trường đã dẫn
đến hiện tượng hệ sinh thái tự nhiên dần dần bị tác động chuyển thành hệ sinh
thái nhân tạo, thậm chí dẫn tới mất cân bằng suy thái gây ra biến đổi khí hậu.
Việc hình thành cho trẻ từ khi còn nhỏ tình yêu thiên nhiên, sống hòa đồng với
thiên nhiên quan tâm tới thế giới xung quanh, có lối sống vệ sinh ngăn nắp phụ

thuộc vào rất nhiều nội dung và cách thức giáo dục của chúng ta. Do đó việc
giáo dục biến đổi khí hậu và cách ứng phó với biến đổi khí hậu vào chương trình
giáo dục mầm non là hoàn toàn đúng và phù hợp. Để trẻ có tình yêu thiên nhiên,
bảo vệ môi trường sống xung quanh trong mỗi con người, hình thành thói quen,
kỹ năng để bảo vệ chính mình.
Nhận thức được tầm quan trọng đó tôi đã chọn đề tài “Một số biện pháp
chỉ đạo chuyên môn triển khai cho giáo viên tích hợp giáo dục biến đổi khí hậu
và cách ứng phó biến đổi khí hậu cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non Yên Lạc”
2. Mục đích nghiên cứu:
Đánh giá đúng thực trạng giáo dục biến đổi khí hậu tại lớp các Mẫu giáo
3-4 tuổi, 4-5 tuổi, 5-6 tuổi Trường Mầm non Yên Lạc.
Tìm ra các giải pháp mang lại hiệu quả cao nhất để tích hợp giáo dục biến
đổi khí hậu và cách ứng phó với biến đổi khí hậu ở các lớp mẫu giáo trong nhà
trường.
Góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ và ý thức giữ gìn
môi trường cũng như tình yêu thiên nhiên cho trẻ.
Cung cấp cho trẻ một số kiến thức về biến đổi khí hậu và cách ứng phó
với biến đổi khí hậu trong trường Mầm non.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Một số biện pháp chỉ đạo chuyên môn triển khai giáo viên tích hợp giáo
dục biến đổi khí hậu và cách ứng phó biến đổi khí hậu cho trẻ mẫu giáo ở trường
mầm non Yên Lạc, huyện Như Thanh, tỉnh Thanh Hoá.
4. Phương pháp nghiên cứu:
Phương pháp nghiên cứu lý luận.
Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
Phương pháp thực nghiệm sư phạm.
Phương pháp thống kê toán học.
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm:
Biến đổi khí hậu ngày càng có những tác động trực tiếp lên hệ sinh thái và

ảnh hưởng đến cuộc sống của con người. Trước tình hình trên, thế giới liên tục
kêu gọi các hành động ứng phó với biến đổi khí hậu nhằm khắc phục hậu quả do
biến đổi khí hậu gây ra và điều chỉnh nhằm thích ứng với sự thay đổi này. Các
trung tâm nghiên cứu về biến đổi khí hậu đã được thành lập với sự tham gia
đóng góp của các chuyên gia đầu ngành. Tiêu biểu là Ủy ban Liên chính phủ về
biến đổi khí hậu (Intergovernmental Panel on Climate Change – IPCC). IPCC đã
xuất bản hàng loạt các báo cáo kỹ thuật liên quan đến biến đổi khí hậu, tiêu biểu
là 5 báo cáo đánh giá tổng hợp gồm : Báo cáo đánh giá IPCC thứ nhất năm
1990; Báo cáo đánh giá IPCC thứ 2 năm 1995: Biến đổi khí hậu; Báo cáo đánh
4


giá IPCC thứ 3 năm 2001: Biến đổi khí hậu; Báo cáo đánh giá IPCC thứ 4 năm
2007: Biến đổi khí hậu; Báo cáo đánh giá IPCC thứ 5 năm 2014. [1]
Năm 2008, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình mục tiêu
quốc gia ứng phó biến đổi khí hậu. Mục tiêu của Chương trình này là đánh giá
mức độ tác động của biến đổi khí hậu đối với các lĩnh vực, ngành, địa
phương…, tham gia cùng cộng đồng quốc tế trong nỗ lực giảm nhẹ những tác
động tiêu cực của biến đổi khí hậu, bảo vệ hệ thống khí hậu trái đất. [2]
Tháng 1/2011, Nghị quyết Đại hội lần thứ 11 của Đảng Cộng sản Việt
Nam được thông qua, khẳng định biến đổi khí hậu sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng
tới Việt Nam. Nghị quyết cũng chỉ rõ ứng phó với biến đổi khí hậu là vấn đề cần
được ưu tiên trong giai đoạn 2011 – 2015. [3]
Tháng 6-2013, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 7, khóa
XI đã thông qua Nghị quyết về “Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng
cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường" (Nghị quyết số 24-NQ/TW).
Nghị quyết đề ra mục tiêu đến năm 2020: Hình thành cho mỗi thành viên trong
xã hội ý thức chủ động phòng, tránh thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu.
Giảm dần thiệt hại về người, tài sản do thiên tai gây ra. [4]
Có thể nói biến đổi khí hậu chính là những biến đổi trong môi trường vật

lý hoặc sinh học gây ra những ảnh hưởng có hại đáng kể đến thành phần, khả
năng phục hổi hoặc sinh sản của các hệ sinh thái tự nhiên và ảnh hưởng đến hoạt
động của các hệ thống kinh tế – xã hội hoặc đến sức khỏe và phúc lợi của con
người.
Các biểu hiện của biến đổi khí hậu: Sự nóng lên của khí quyển và Trái đất
nói chung; Sự thay đổi thành phần và chất lượng khí quyển có hại cho môi
trường sống của con người và các sinh vật trên Trái đất; Sự dâng cao mực nước
biển do băng tan, dẫn tới sự ngập úng ở các vùng đất thấp, các đảo nhỏ trên
biển; Sự di chuyển của các đới khí hậu tồn tại hàng nghìn năm trên các vùng
khác nhau của Trái đất dẫn tới nguy cơ đe dọa sự sống của các loài sinh vật, các
hệ sinh thái và hoạt động của con người; Sự thay đổi cường độ hoạt động của
quá trình hoàn lưu khí quyển, chu trình tuần hoàn nước trong tự nhiên và các
chu trình sinh địa hóa khác; Sự thay đổi năng suất sinh học của các hệ sinh thái,
chất lượng và thành phần của thủy quyển, sinh quyển, các địa quyển; Một số
hiện tượng của biến đổi khí hậu: Hiệu ứng nhà kính; Mưa axit; Thủng tầng ôzôn;
Cháy rừng; Lũ lụt; Hạn hán; Sa mạc hóa; Hiện tượng sương khói. [8]
Giáo dục biến đổi khí hậu có vai trò đặc biệt quan trọng vì sự phát triển
bền vững của đất nước ta nói riêng và toàn thế giới nói chung. Mục tiêu và định
hướng cơ bản của giáo dục ứng phó với biến đổi khí hậu là giúp người học quan
tâm về vấn đề khí hậu, hiểu rõ nguyên nhân và hiệu quả của biến đổi khí hậu,
giúp cá nhân và cộng đồng tiếp cận với những giải pháp bảo vệ và ứng phó với
biến đổi khí hậu chứ không đơn giản là kiến thức, kỹ năng liên quan đến biến
đổi khí hậu và cách ứng phó. Bộ giáo dục và đào tạo đã xuất bản nhiều tài liệu,
sách hướng dẫn về biến đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu cho các cấp
học. Riêng đối với cấp học mầm non nhà xuất bản giáo dục đã xuất bản nhiều
loại sách phù hợp cho chuyên ngành và độ tuổi như: “Giáo dục ứng phó với
biến đổi khí hậu và phòng, chống thiên tai trong trường mầm non”; Biến đổi khí
5

hậu và giáo dục ứng phó với biến đổi khí hậu trong trường mầm non” tài liệu
dành cho cán bộ quản lí và giáo viên mầm non; “Giáo dục ứng phó với biến đổi
khí hậu”; “Giáo dục trẻ mầm non ứng phó với biến đổi khí hậu qua trò chơi,
thơ, ca, truyện kể, câu đố”,…..
Nâng cao ý thức về biến đổi khí hậu cần phải được bắt đầu càng sớm càng
tốt, từ khi trẻ còn nhỏ và bắt đầu bằng những việc nhỏ, gần gũi, giúp các em biết
bảo vệ môi trường, tôn trọng môi trường thiên nhiên, các nguồn thiên nhiên để
bảo vệ khí hậu. Đơn giản như việc tắt đèn khi không cần thiết, hoạt động kiệm
nước, bảo vệ cây xanh, không vứt rác ra đường,… tất cả những điều thể hiện sự
tôn trọng thiên nhiên và các nguồn lực có hạn mà chúng ra có, điều đó sẽ giúp
giảm thải các tác nhân có hại cho khí hậu. Những kiến thức đó sẽ ăn sâu và tạo
thành ý thức cho trẻ trong suốt cuộc đời.
Với trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi, 4-5 tuổi, 5-6 tuổi khả năng chú ý, ghi nhớ đang
ở giai đoạn phát triển mạnh mẽ thích tìm tòi khám phá và luôn tò mò. Đặc biệt là
thích được trải nghiệm trực tiếp. Điều đó cũng có nghĩa là chỉ cần giáo viên biết
tích hợp nội dung một cách phù hợp về ứng phó với biến đổi khí hậu trong các
hoạt động hàng ngày của trẻ thì chắc chắn sẽ đạt được kết quả như mong muốn.
2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
Việc xây dựng ứng dụng những biện pháp tích hợp giáo dục và cách ứng
phó với biến đổi khí hậu sao cho phù hợp với nội dung trong Chương trình giáo
dục mầm non và khả năng nhận thức của trẻ ở độ tuổi Mẫu giáo để có kết quả
cao trên lý thuyết thì đơn giản, nhưng khi vào thực hiện thì đó là cả một vấn đề
không hề dễ dàng. Xét thực tế tại trường, lớp và năng lực của Giáo viên dạy
khối Mẫu giáo, tôi nhận thấy có những thuận lợi và khó khăn sau:
2.1.Thuận lợi:
Trường Mầm non Yên Lạc, Như Thanh là đơn vị thuộc trường hạng I và
được cấp trên bố trí 3 cán bộ quản lý đúng quy định nên khá thuận lợi trong
công tác quản lý, chỉ đạo nhà trường. Nhà trường luôn tạo mọi điều kiện để giáo
viên thực hiện tốt công việc của mình.
Đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên trẻ, nhiệt tình yêu nghề, mến trẻ;

trình độ đào tạo đạt chuẩn trở lên trong đó trên chuẩn là 97%.
Cơ sở vật chất, trang thiết bị của nhà trường tương đối đầy đủ. Hàng năm,
Nhà trường bổ sung thêm tài liệu, học liệu về biến đổi khí hậu đầy đủ để giáo
viên nghiên cứu, tham khảo.
Phụ huynh quan tâm tới việc học của con em mình vì vậy hàng năm số trẻ
ra lớp đạt chỉ tiêu kế hoạch, năm học 2017-2018 trẻ nhà trẻ ra lớp đạt 45%, mẫu
giáo đạt 100%.
2.2. Khó khăn:
Một số giáo viên còn hạn chế kiến thức về biến đổi khí hậu, hiểu biết về
biến đổi khí hậu chưa đầy đủ và phương pháp tổ chức hoạt động giáo dục cho trẻ
về ứng phó với biến đổi khí hậu và cách ứng phó. Tài liệu về giáo dục biến đổi
khí hậu còn ít.
Một số gia đình phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến vấn đề biến đổi
khí hậu vì vậy chưa chú trọng đến việc giáo dục biến đổi khí hậu cho con em
mình.
6


2.3. Kết quả của thực trạng:
NỘI DUNG
Trẻ thể hiện ý
Trẻ thể hiện tình
Trẻ yêu
Trẻ có ý thức
thức hoạt
cảm, sự quan
thiên nhiên
tuân thủ sự
động tiết
tâm, chia sẻ với

và ứng xử
chỉ dẫn của kiệm, và biết
các bạn và
thân thiện
ĐỘ TUỔI
người lớn
bảo vệ bản
những người
với môi
khi thiên tai
thân khi có
xung quanh khi
trường xung
xảy ra
thiên tai
thiên tai xảy ra
quanh
xảy ra
Chưa
Chưa
Chưa
Chưa
Đạt
Đạt
Đạt
Đạt
đạt
đạt
đạt
đạt

3-4 tuổi
72
44
74
42
78
38
76
40
116 cháu
cháu
cháu
cháu cháu cháu cháu cháu cháu
Tỉ lệ
62%
38%
64% 36% 67%
33% 66% 34%
4-5 tuổi
75
40
78
37
79
36
79
36
115 cháu
cháu
cháu

cháu cháu cháu cháu cháu cháu
Tỉ lệ
65%
35%
68% 20% 69%
19% 69% 19%
5-6 tuổi
86
51
96
41
99
38
101
36
137 cháu
cháu
cháu
cháu cháu cháu cháu cháu cháu
Tỉ lệ
63%
37%
70% 30% 72%
28% 74% 23%
Tổng số
233
135
248
120
256

112
256
112
368 cháu
cháu
cháu
cháu cháu cháu cháu cháu cháu
Tỉ lệ
63%
37%
67% 33% 70%
30% 70% 30%
Từ kết quả khảo sát trên, tôi luôn trăn trở mình phải làm gì và làm thế nào
để nâng cao kết quả giáo dục biến đổi khí hậu cho trẻ. Trước hết tôi đã chỉ
đạo chuyên môn triển khai cho giáo viên dạy khối Mẫu giáo trong trường những
kiến thức để dạy trẻ. Đồng thời tuyên truyền đến cha mẹ và người chăm sóc trẻ,
đánh thức ở họ ý thức về khí hậu xung quanh theo phương châm “Hãy sống cho
mình và cả tương lai của con em mình sau này”. Và tôi đã đạt được những kết
quả như mong đợi. Tôi xin mạnh dạn đưa ra một số giải pháp sau đây để các
đồng nghiệp cùng tham khảo.
3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề:
3.1. Giải Pháp 1: Xây dựng kế hoạch chỉ đạo chuyên môn hướng dẫn giáo
viên dạy trẻ mẫu giáo ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai:
Việc đưa Giáo dục Biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai vào trường
lớp mầm non là cần thiết. Do đó, để làm được việc này, mỗi cán bộ, giáo viên,
nhân viên trong nhà trường cần phải nắm vững nội dung và phương pháp giáo
dục biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai cho trẻ mẫu giáo trong nhà
trường. Ngay từ đầu năm học, Tôi đã xây dựng kế hoạch chỉ đạo chuyên môn
nhà trường triển khai đến giáo viên dạy mẫu giáo để thực hiện.
* Đối với Ban giám hiệu:

Nghiêm túc thực hiện sự chỉ đạo của ngành, đưa chương trình Giáo dục,
ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng, chống thảm họa thiên tai vào trong hoạt
7


động của trường mầm non; Nghiên cứu kỹ mục đích, yêu cầu, nội dung của
chuyên đề Giáo dục ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng, chống thảm họa
thiên tai. Chỉ đạo cho cán bộ, giáo viên, nhân viên thực hiện có hiệu quả chuyên
đề.
* Đối với Giáo viên, nhân viên:
Tham gia các lớp bồi dưỡng về nội dung, phương pháp, hình thức Giáo
dục ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai, ứng phó với biến đổi
khí hậu và phòng, chống thảm họa thiên tai vào trong các hoạt động của trẻ; Tổ
chức nội dung Giáo dục ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai,
ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng, chống thảm họa thiên tai thông qua các
chủ đề, chuyên đề để giáo dục trẻ, tuyên truyền cho các bậc phụ huynh có ý thức
trong việc ứng phó và phòng chống. Đồng thời phối hợp với các ban ngành,
đoàn thể để tổ chức tốt chuyên đề này dưới nhiều hình thức.
Nội dung cụ thể:
* Đối với Ban giám hiệu:
Tham gia các lớp bồi dưỡng do Phòng Giáo dục - Đào tạo tổ chức, nghiên
cứu kỹ các nội dung của chuyên đề.
Xây dựng kế hoạch thực hiện nội dung, kế hoạch thực hiện chuyên đề cho
cán bộ, giáo viên, nhân viên trong nhà trường có bồi dưỡng chuyên đề cho đội
ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên trước khi triển khai thực hiện.

Hình ảnh một buổi triển khai chuyên đề tại Trường MN Yên Lạc
Xây dựng các hoạt động dạy có tích hợp nội dung giáo dục ứng phó với
biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai cho giáo viên dự giờ và học tập rút
kinh nghiệm.

8


Chỉ đạo cho cán bộ, giáo viên, nhân viên làm tốt công tác tuyên truyền về
Giáo dục ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng, chống thảm họa thiên tai đến
phụ huynh học sinh lồng ghép vào các nội dung cuộc họp trong năm học và đưa
tiêu chí thực hiện chuyên đề vào nội dung thi đua của cán bộ, giáo viên, nhân
viên.
* Đối với Giáo viên, nhân viên:
Không đưa vào từng đề tài riêng mà chỉ lồng ghép vào trong các hoạt
động sao cho phù hợp, tránh gượng ép, áp đặt. Nên tập trung lồng ghép vào các
hoạt động vui chơi, múa hát, vẽ, kể chuyện,… Ngoài hoạt động học việc lồng
ghép phải nhẹ nhàng, đơn giản, hấp dẫn và thật gần gũi với đời sống xung quanh
trẻ, bảo đảm tính vừa sức, phù hợp từng độ tuổi.
Giúp trẻ nhận biết được vai trò của môi trường, biến đổi khí hậu, thảm
họa thiên tai đối với đời sống con người và những tác động của con người đối
với môi trường. Thúc đẩy được tính tò mò, lòng ham thích được tiếp xúc với
môi trường xung quanh, khám phá thiên nhiên của trẻ.
Hình thức thực hiện chuyên đề Giáo dục ứng phó với biến đổi khí hậu và
phòng chống thiên tai:
- Nội dung Giáo dục ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên
tai được tích hợp thông qua các chủ đề lớn.
- Nội dung Giáo dục ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên
tai, ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng, chống thảm họa thiên tai được tích
hợp vào nội dung các thời điểm trong một ngày ở trường mầm non như: (giờ
đón trả trẻ, Thể dục sáng, vệ sinh, hoạt động có chủ đích, hoạt động ngoài trời,
nêu gương, hoạt động chiều).
- Tổ chức giao lưu Giáo dục ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng chống
thiên tai phòng ngừa, ứng phó giảm nhẹ thiên tai.
* Công tác chỉ đạo thực hiện:

- Ban giám hiệu luôn nhắc nhở, kiểm tra đưa nội dung Giáo dục ứng phó
với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai phòng ngừa, ứng phó giảm nhẹ
thiên tai trong trường học.
- Mỗi lớp xây dựng nội dung tuyên truyền về biến đổi khí hậu và ứng phó
với biến đổi khí hậu ở góc trao đổi với cha mẹ và người chăm sóc trẻ; Trang trí,
lồng ghép tuyên truyền như: Hình ảnh, thơ, ca, hò, vè.
- Trường xây dựng nội dung Hội thi phù hợp, mang tính chất giáo dục;
Giáo viên chủ động xây dựng kế hoạch, lồng ghép nội dung thực hiện trong mỗi
nhóm, lớp mình về chuyên đề này.
- Ban giám hiệu, Ban thanh tra nhân dân, đoàn kiểm tra luôn đánh giá
thực chất kết quả thực hiện chuyên đề qua những lần dự giờ, thăm lớp, kiểm tra
các hoạt động nhà giáo, kiểm tra việc thực hiện chuyên đề của giáo viên, nhân
viên trong nhà trường.
- Thực hiện làm đồ dùng đồ chơi, học liệu phục vụ cho dạy và học cho trẻ
từ các nguyên vật liệu có sẵn của địa phương và các nguyên vật phế thải sưu tầm
đảm bảo tính thẩm mỹ, an toàn và thân thiện với môi trường.
9


Hình ảnh giáo viên sử dụng học liệu sẵn có ở địa phương
và đồ dùng đồ chơi tự tạo từ phế liệu cho trẻ hoạt động
3.2. Giải pháp 2: Chỉ đạo chuyên môn nhà trường triển khai cho giáo viên
Tích hợp, lồng ghép nội dung biến đổi khí hậu trong một số hoạt động học:
Ở trường mầm non trẻ được tham gia nhiều vào các hoạt động khác nhau
như: Khám phá khoa học, âm nhạc, làm quen tác phẩm văn học, tạo hình, Làm
quen với các biểu tượng sơ đẳng về toán, khám phá xã hội, thể dục…. Mỗi hoạt
động trên đều có những đặc trưng riêng và có ưu thế khác nhau trẻ quan sát, đàm
thoại, thực hành trải nghiệm, thí nghiệm, chơi các trò chơi.....Với trẻ, để trẻ nhận
ra được những việc làm tốt, không tốt, những hành động đúng – hành động
không đúng, kích thích trẻ suy nghĩ, bộc lộ tình cảm, có thái độ phù hợp với

thiên nhiên, với môi trường sống thì cần phải rèn luyện kỹ năng, hành vi một
cách thường xuyên, có hiệu quả. Giáo viên đóng vai trò quan trọng trong việc
hướng dẫn, hình thành kỹ năng, thói quen và sự hiểu biết ở trẻ.
Chính vì vậy, Bản thân đã chỉ đạo cho chuyên môn và giáo viên cốt cán
trong nhà trường hướng dẫn triển khai chuyên đề biến đổi khí hậu và ứng phó
với biến đổi khí hậu, giảm nhẹ hậu quả thiên tai đề thực hiện có hiệu quả thông
qua các hoạt động học. Thông qua các cuộc họp Ban giám hiệu mở rộng, họp
hội đồng chỉ đạo cho chuyên môn và giáo viên thảo luận về các biện pháp nâng
cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ tại trường và trong đó chú trọng thực hiện
chuyên đề ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai phòng ngừa,
ứng phó giảm nhẹ thiên tai một cách hiệu quả. Khuyến khích kịp thời các hoạt
động hiệu quả của giáo viên trong việc triển khai thực hiện việc giáo dục về biến
đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu ở lớp mình phụ trách.
10


Hình ảnh họp ban giám hiệu mở rộng chỉ đạo triển khai tích hợp
lồng ghép nội dung biến đổi khí hậu
* Thông qua hoạt động giáo dục âm nhạc:
Tôi luôn chỉ đạo cho chuyên môn nhà trường triển khai cho giáo viên ở
khối mẫu giáo chú trọng trong việc chọn bài hát dạy trẻ ở từng độ tuổi, những
bài hát có nội dung về biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường phù hợp với chủ
đề, chủ điểm.Tìm hiểu, nghiên cứu tài liệu về biến đổi khí hậu thông qua báo,
đài, qua các trang web chuyên biệt về môi trường, về biến đổi khí hậu. Lựa chọn
nội dung sưu tầm bài hát về Biến đổi khí hậu bao gồm nhiều nội dung khác,
cung cấp cho trẻ mầm non nói chung và trẻ Mẫu giáo nói riêng. Chính vì vậy,
biện pháp này giúp giáo viên sàng lọc, lựa chọn nội dung giáo dục biến đổi khí
hậu sao cho phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của trẻ và với chủ đề, chủ điểm đang
thực hiện.
Ví dụ: - Với hoạt động Âm nhạc ở chủ đề “Bản thân” ở độ tuổi Mẫu

giáo 3-4 tuổi, 4-5 tuổi, cần dạy trẻ nghe hát, hát, vận động minh họa các bài hát
liên quan đến thời tiết, biến đổi khí hậu như: bài hát “Trời nắng, trời mưa”,
“Cho tôi đi làm mưa với”, “Âm thanh của tôi”, “Bốn mùa của bé”, “Giai điệu
của mưa”,…
- Với hoạt động Âm nhạc ở chủ đề “ Nước và các hiện tượng tự nhiên”
độ tuổi Mẫu giáo 5-6 tuổi, giáo viên cần dạy trẻ hát, nghe hát, vận động theo
nhạc các bài hát có nội dung về Trái đất, Biến đổi khí hậu và cách ứng phó như
bài hát “ Trái đất này là của chúng mình”, “ Em yêu cây xanh”..
* Thông qua hoạt động tạo hình:
Tôi luôn chỉ đạo cho chuyên môn, giáo viên cốt cán trong nhà trường triển
khai cho giáo viên khối mẫu giáo lồng ghép tích hợp vào hoạt động học theo nội
11


dung của từng chủ đề như những yêu cầu trong sách, yêu cầu trẻ vẽ, cắt, dán, nối
tranh ảnh về trái đất, các nguồn nước, sử dụng năng lượng tiết kiệm, lựa chọn
trang phục, đồ ăn thức uống phù hợp với thời tiết. Tô màu tranh vẽ bạn có hành
vi đúng trong tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường, biết cách ứng phó với
biến đổi khí hậu.
Ví dụ: - Khi hướng dẫn hoạt động học Tạo hình ở chủ đề “Bản thân” cho
trẻ mẫu giáo
Ở độ tuổi 3-4 tuổi, hướng dẫn trẻ tô màu và nối những hành vi đúng trong
tranh vẽ có nội dung về bảo vệ môi trường (Bỏ rác đúng nơi quy định, chăm sóc
cây….);
Ở độ tuổi 4-5 tuổi vẽ, tô màu, cắt dán tranh ảnh về trái đất, vệ sinh cá
nhân trẻ, bảo vệ môi trường, sử dụng năng lượng tiết kiệm….
Ở chủ đề “Nước và các hiện tượng tự nhiên” cho trẻ mẫu giáo đội tuổi 56 tuổi, hướng dẫn trẻ vẽ các vật chứa nước, vẽ mưa, giếng, ao, hồ, sông, suối. Vẽ
mặt trời, vẽ những vật dụng cần dùng khi ra ngoài trời (Ô, mũ, nón, ủng..)

Hình ảnh của trẻ trong giờ hoạt động tạo hình

* Thông qua hoạt động khám phá khoa học:
Thông qua hoạt động này cho trẻ tìm hiểu về trái đất, tìm hiểu về thời tiết,
khí hậu và biến đổi khí hậu: Trẻ được xem tranh, thảo luận về đất, nước, không
khí, lợi ích của đất nước, cách bảo vệ nguồn nước sạch như Sử dụng tiết kiệm ,
không xả rác, thả xuống nguồn nước, cách giữ không khí trong lành như trồng
cây, biết thu gom, phân loại và đổ rác đúng nơi quy định, không đốt củi, rơm, rạ,
đi vệ sinh đúng nơi quy định, bão lốc, lũ lụt, sạt lở đất, hạn hán, cháy rừng. Cho
12


trẻ quan sát môi trường sống xung quanh trẻ, tìm hiểu nơi nào an toàn, không an
toàn để trú ẩn hoặc tránh xa nơi nguy hiểm khi có thiên tai xảy ra.
Ví dụ: - Khi hướng dẫn hoạt động Khám phá khoa học ở chủ đề “ Bản thân”
cho trẻ ở độ tuổi mẫu giáo 3-4 tuổi. Tôi đã chỉ đạo chuyên môn nhà trường triển
khai giáo viên hướng dẫn trẻ nhận biết đặc điểm an toàn, không an toàn và cách
đi đến nơi an toàn nhanh nhất để phòng chống tai nạn thương tích khi có thiên
tai xảy ra (Bão, lũ, lụt, sạt lở đất, cháy…). Một số nguyên nhân và hậu quả nguy
hiểm có thể xảy ra với trẻ và có biện pháp phòng tránh một số bệnh, dịch bệnh
sau mua lũ, tránh xa các vùng, hố nước sâu có dấu hiệu, cảnh báo nguy hiểm….
- Khi hướng dẫn hoạt động Khám phá khoa học ở chủ đề “Trường Mầm
non” cho trẻ mẫu giáo độ tuổi 4-5 tuổi thì hướng dẫn trẻ nhận biết hiện tượng
thời tiết như nắng, mưa, mây, gió, nóng lạnh ở các thời điểm khác nhau trong
ngày, trong tuần. Trẻ nhận biết các mùa trong năm mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông
đối với miền Bắc, mùa mưa, mùa khô đối với Miền Nam. Và các ảnh hưởng của
biến đổi khí hậu với đời sống của con người như mưa nhiều gây lũ lụt, nắng
nóng kéo dài gây hạn hán, rét đậm, rét hại kéo dài trẻ phải nghỉ học, ảnh hưởng
đến sức khỏe con người, vật nuôi, cây trồng….
- Khi hướng dẫn hoạt động khám phá khoa học ở chủ đề “ Nước và các
hiện tượng tự nhiên” cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi thì hướng dẫn trẻ xem tranh,
băng hình, trao đổi, trò chuyện về nước, biết nước có từ đâu? Nước giúp gì cho

chúng ta? Vì sao ô nhiễm nước và hậu quả gây ra cho con người khi nguồn nước
bị ô nhiễm….
* Thông qua hoạt động làm quen văn học:
Văn học Việt Nam rất phong phú và đa dạng, trong đó kho tàng văn học
thiếu nhi là bất tận do đó mỗi khi chọn đề tài tôi luôn chú ý đến nội dung của bài
thơ, câu chuyện, các câu tục ngữ, ca dao như chỉ đạo giáo viên hướng dẫn trẻ
nghe, kể chuyện, tự kể chuyện, đọc thơ, ca dao, tục ngữ về thời tiết, biến đổi khí
hậu, cách ứng phó và giảm nhẹ hậu quả của biến đổi khí hậu.
Ví dụ: - Khi hướng dẫn hoạt động Làm quen với Văn học ở chủ đề “Trường
Mầm non” cho trẻ Mẫu giáo ở độ tuổi 4-5 tuổi, thì giáo viên cần dạy trẻ nghe, kể
chuyện, đọc thơ, ca dao về biến đổi khí hậu, cách ứng phó và giảm nhẹ hậu quả
của biến đổi khí hậu như câu chuyện “Nỗi đau của lá”, “Ước mơ của Hươu
Sao”, “Gấu trắng và Vẹt con biết lặn”…, những bài thơ “Cầu vồng”, “ Dông
chiều”, “Có mưa”… Hướng dẫn trẻ làm sách tranh về biến đổi khí hậu, cách ứng
phó và giảm nhẹ hậu quả của biến đổi khí hậu.
- Khi hướng dẫn hoạt động Làm quen Văn học ở chủ đề “ Nước và các
hiện tượng Tự nhiên” cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi, Giáo viên cần dạy trẻ nghe, kể
chuyện, kể chuyện sáng tạo, đọc thơ, ca dao, tục ngữ về thời tiết, về biến đổi khí
hậu, cách ứng phó và giảm nhẹ hậu quả của biến đổi khí hậu như câu chuyện
“Cóc kiện trời”, “Tiếng kêu cứu của rừng xanh”, “Thần gió và mặt trời”,. Các
bài thơ “Bão”, “Cả nhà chống bão”, Rét về”.
Như vậy việc lồng ghép giáo dục biến đổi khí hậu cho trẻ thông qua các
hoạt động quả thật rất phong phú, đa dạng khi chúng ta biết lồng ghép tích hợp
để giúp trẻ có những kiến thức hiểu biết về môi trường ảnh hưởng như thế nào
13


đến cuộc sống đến thiên tai, bệnh tật của con người, động vật và cây cỏ, hoa
lá…
3.3. Giải pháp 3: Chỉ đạo chuyên môn trong nhà trường triển khai cho giáo

viên dạy trẻ Mẫu giáo hình thành những kỹ năng ứng phó với biến đổi khí
hậu, phòng chống thiên tai theo chủ đề:
Như chúng ta đã biết trẻ ở lứa tuổi Mầm non nói chung và trẻ Mẫu giáo
nói riêng rất thích tiếp xúc với thiên nhiên và cuộc sống xung quanh dễ tiếp thu
và hình thành những nề nếp, thói quen, những giá trị tốt đẹp, tạo cơ sở ban đầu
cho việc hình thành phát triển nhân cách sau này. Đồng thời trẻ cũng rất nhạy
cảm với những tác động và ảnh hưởng của môi trường xung quanh, dễ bị tổn
thương bởi những tác động của biến đổi khí hậu.
Tôi đã chỉ đạo chuyên môn nhà trường hướng dẫn cho giáo viên hiểu rõ
nội dung giáo dục trẻ Mẫu giáo về biến đổi khí hậu, cách ứng phó và giảm nhẹ
hậu quả của biến đổi khí hậu trong trường mầm non cần phù hợp với mức độ
phát triển của trẻ. Được tích hợp trong tất cả các lĩnh vực giáo dục trong các chủ
đề đó là giáo dục phát triển thể chất, giáo dục phát triển nhận thức, giáo dục phát
triển ngôn ngữ, giáo dục phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội, giáo dục phát
triển thẩm mỹ. Được đưa vào các hoạt động từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức
tạp, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của trẻ, không gây quá tải.
Ví dụ: - Ở chủ đề "Trường Mầm non", Với các cháu độ tuổi 3-4 tuổi hướng
dẫn cho giáo viên trò chuyện với trẻ về trường Mầm non, nơi trường học được
xây dựng, hãy cho trẻ liên hệ, xác định những vị trí khu vực, địa điểm an toàn
mà trẻ có thể di chuyển đến đó khi có thiên tai. Xác định những vật dụng có sẵn
ở trường cần thiết phải sử dụng khi có thiên tai. Khi có thảm họa thiên tai nhắc
trẻ không được sợ hãi, không hoảng loạn, bình tĩnh thực hiện những yêu cầu,
hướng dẫn vủa cô giáo, giúp cô giáo đóng cửa nếu cần thiết, không tự ý ra khỏi
lớp, hoặc ra khỏi nơi sơ tán khi không có người lớn bên cạnh, cần biết tìm nơi
trú ẩn an toàn, biết gọi người lớn khi gặp nguy hiểm.
- Với chủ đề "Bản thân" Với các cháu mẫu giáo độ tuổi 4-5 tuổi giáo viên
cần phải giúp trẻ nhận biết một số hiện tượng. Cụ thể như sau:
+ Bé cần làm gì khi trời mưa, dông, sấm, sét:
Khi có hiện tượng gió mạnh kèm theo mưa , dông, sấm, sét… Trẻ phải chạy
ngay vào nhà, lớp học, không được chơi đùa ngoài trời. nếu ở trong nhà trẻ phải

tát ti vi, máy tính, quạt điện… và tránh xa các thiết bị điện. Đồng thời tránh
những chỗ ẩm ướt như buồng tắm, bể nước, vòi nước. Nếu đang ở ngoài trời trẻ
hãy nhanh chóng tìm nơi trú ẩn an toàn để ẩn nấp, tuyệt đói không được nấp
dưới những cây to, cột điện và những vật dụng bằng kim loại để đề phòng sét
đánh và biết gọi cho người lớn khi gặp nguy hiểm.
+ Bé cần làm gì khi có bão, lốc xoáy: Khi có hiện tượng này nếu ở trong
nhà trẻ cần tìm nơi trú ẩn an toàn có vị trí sát mặt đất nhất. nếu ở ngoài trời hãy
chạy về nhà ngay đóng cửa lại hoặc tìm bãi đất trống hay rãnh, mương, hố
không có nước nằm xuống thật sát mặt đất, che kín đầu để khỏi bị thương do đất
đá, cành cây rơi xuống. Không núp dưới bóng cây to dưới những ngôi nhà
không chắc chắn hoặc quá lớn vì đó là những nơi rất dễ bị sụp đổ. Dạy trẻ tuyệt
14


đối không được trú ẩn trong ô tô, tránh bị lốc xoáy cuốn đi, không chơi ngoài
trời, không tắm mưa, tránh xa các hố ga, đoạn dây điện bị đứt.
+ Bé cần làm gì khi có lũ, sạt lở đất, triều cường: Khi xảy mưa lũ, để đảm
bảo an toàn trẻ tuyệt đối không được tùy ý đi chơi khi không có người lớn đi
kèm. Dạy trẻ không chơi ở triền đồi, triền núi sau các đợt mưa lũ kéo dài vì rất
dễ bị sạt lở đất, không được tự bơi lội hoặc chơi đùa ở bờ sông, bờ ao tránh đuối
nước và sạt lở đất, tránh xa dây điện, miệng cống, trẻ biết kêu cứu khi gặp nguy
hiểm, Trẻ biết giữ vệ sinh cá nhân, không sử dụng nước nhiễm bẩn trong mưa lũ
để tránh dịch bệnh.
+ Bé cần làm gì khi có cháy: Dạy trẻ khi có cháy phải hét thật to để báo
cho người lớn và mọi người xung quanh biết. Nếu cháy ở trong phòng hãy dùng
khăn ướt bịt mũi để hạn chế hít phải khói độc, bò bằng đầu gối dưới đám khói và
thoát ra ngoài càng nhanh, càng tốt, nếu quần áo bị cháy hãy nằm ngay xuống
đất che mặt và lăn qua, lăn lại cho đến khi lửa tắt, không được chạy vì lửa sẽ
càng cháy nhanh hơn, không được nấp dưới gầm giường, tủ hãy luôn tạo ra tiếng
động để mọi người biết nơi ẩn nấp.

- Chủ đề: "Nước và một số hiện tượng tự nhiên" ở độ tuổi 5-6 tuổi tôi chỉ
đạo giáo viên dạy trẻ nhận biết một số dấu hiệu và tận dụng các cơ hội để trẻ
được quan sát các hiện tượng tự nhiên đang hoặc sắp xảy ra, quan sát sự thay đổi
của cảnh vật, sự thay đổi của các hoạt động của con người, con vật, trước những
thay đổi của hiện tượng tự nhiên. Đối với chủ đề này giáo viên cần dạy trẻ biết
sự cần thiết của nước đối với đời sống của con người và động thực vật trên trái
đất, các loại nguồn nước (Nước biển, sông, suối, hố, giếng, thác nước). Các dấu
hiệu để nhận biết thế nào là nước sạch, nước bẩn. Nguyên nhân gây ô nhiễm
nguồn nước. Vì sao phải bảo vệ nguồn nước? cần làm gì để bảo vệ nguồn nước.
Tìm hiểu về ích lợi và tác hại của mưa biết trong mùa mưa hay xảy ra
hiện tượng các cơ dông, sấm sét. Trẻ biết hiện tượng sét và cách phòng chống bị
sét đánh không nên trú ẩn dưới các gốc cây to, trẻ biết được một số đồ dùng có
thể sử dụng khi trời mưa, bão như ô, áo mưa, ủng…
Trẻ biết được thời tiết là các hiện tượng tự nhiên như: Nắng, mưa, gió,
bão, lũ lụt, hạn hán, nóng, lạnh, độ ẩm... diễn ra trong một thời gian rất ngắn như
sáng, trưa, chiều, tối, ở một khoảng không gian hẹp như xã, huyện, tỉnh, vùng
miền.
Đối với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi giáo viên cần giải thích và phân biệt thời tiết
và khí hậu. Khí hậu cũng là nắng, mưa, gió bão, lạnh, nóng, độ ẩm nhưng xảy ra
trong một thời gian dài, mang tính lặp lại. Biết các mùa trong năm ở hai miền
Bắc và miền Nam, sự thay đổi thời tiết. Các dấu hiệu để nhận biết lũ, lụt, dông
tố, lốc, sấm sét, hạn hán, hỏa hoạn. Trẻ biết được hậu quả của biến đổi khí hậu
nắng kéo dài sẽ xảy ra hạn hán, hỏa hoạn, dịch bệnh. Rét hậu quả của rét kéo dài
sẽ ảnh hưởng đến đời sống con người và động thực vật.
Thực hiện kiểm tra chuyên đề và đột xuất về việc hướng dẫn trẻ thực hành
kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai theo chủ đề ở các
lớp.
15

Hình ảnh kiểm tra việc thực hiện của giáo viên về hướng dẫn trẻ thực hành
kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai
3.4. Giải pháp 4: Chỉ đạo chuyên môn trong nhà trường triển khai cho giáo
viên sưu tầm, sáng tác trò chơi, bài thơ, hò vè, câu đố về biến đổi khí hậu và
cách ứng phó:
Ở lứa tuổi mẫu giáo, hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo, bởi vui
chơi đã gây ra những biến đổi về chất, có ảnh hưởng quyết định đến sự hình
thành nhân cách trẻ và là tiền đề cho hoạt động học tập ở lứa tuổi tiếp theo.
Phương châm “Học bằng chơi, chơi mà học” luôn được quán triệt trong công
tác chăm sóc, giáo dục trẻ mẫu giáo ở trường mầm non. Trong hoạt động vui
chơi, bên cạnh đó các bài thơ, ca dao, hò vè, tục ngữ cũng là nguồn giá trị để trẻ
được nghe, được đọc cùng với sự giảng giải của cô, trẻ sẽ thấm dần ý nghĩa của
lời ca, từ đó tích luỹ cho mình những bài học kinh nghiệm trong cuộc sống,
ngoài ra thông qua những nội dung những câu ca dao, hò vè, tục ngữ trẻ biết về
thời hoạt động của ông cha ta để lại.
Trong các hoạt động của trẻ mầm non nói chung và trẻ Mẫu giáo nói riêng
tôi đã chỉ đạo cho chuyên môn hướng dẫn giáo viên lồng ghép các trò chơi theo
hướng tích hợp nhằm giúp trẻ rèn luyện kiến thức và vận động cơ bắp, giác
quan, tạo sự thoải mái trong hoạt động nhận thức từ đó giúp hoạt động học thêm
sinh động. Sưu tầm và sáng tác một số trò chơi có nội dung về biến đổi khí hậu
và cách ứng phó để triển khai cho giáo viên hướng dẫn trẻ thực hiện:
* Trò chơi sưu tầm:
- Trò chơi 1: Đô Mi no về biến đổi khí hậu: Giúp trẻ ghi nhớ, nhận biết các hình
ảnh về biến đổi khí hậu và các hành động để giảm nhẹ biến đổi khí hậu.
(Hướng dẫn cách chơi ở phần phụ lục)
16


- Trò chơi 2: Ai đúng, ai sai: Giúp trẻ củng cố hiểu biết của trẻ về những nguyên
nhân tác hại của hạn hán và cách ứng phó có lợi nhất (Hướng dẫn cách chơi ở

phần phụ lục)
- Trò chơi 3: Phản ứng dây chuyền: Giúp trẻ ghi nhớ cách xử lý tình huống khi
đi ngoài đường gặp mưa dông, sấm sét (Hướng dẫn chơi ở phần phụ lục)
- Trò chơi 4: Bé cần làm gì khi có cháy: Giúp trẻ nhận biết kí hiệu của cửa thoát
hiểm, cầu thang thoát hiểm, trẻ biết cách xử lí khi xảy ra hỏa hoạn, trẻ biết tuân
thủ sự hướng dẫn của người lớn khi xảy ra hỏa hoạn (Hướng dẫn cách chơi ở
phần phụ lục)
* Trò chơi sáng tác:
- Trò chơi 1: Thời tiết và khí hậu: Giúp trẻ nhận biết đặc điểm của một số hiện
tượng thời tiết. (Hướng dẫn cách chơi ở phần phụ lục)

Hình ảnh trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi B1 chơi trò chơi thời tiết và khí hậu
- Trò chơi 2: Nước biển dâng: Cung cấp cho trẻ biết biến đổi khí hậu làm băng
tan, nước biển dâng lên làm ngập, mất nơi sinh sống của con người và các loài
vật. (Hướng dẫn cách chơi ở phần phụ lục)
- Trò chơi 3: Phân loại: Giúp trẻ nhận biết và phân biệt các hành động góp phần
gây ra biến đổi khí hậu và các hành động có tác dụng ứng phó với biến đổi khí
hậu. Trẻ biết được đâu là hành động nên hay không nên. (Hướng dẫn cách chơi
ở phần phụ lục)
- Trò chơi 4: Mưa to, mưa nhỏ: Luyện phản xạ nhanh cho trẻ (Hướng dẫn cách
chơi ở phần phụ lục)
* Sưu tầm, sáng tác thơ, hò vè, tục ngữ, ca dao, câu đố có nội dung về
biến đổi khí hậu và cách ứng phó giúp trẻ dễ nhớ, dễ thuộc:
Chỉ đạo giáo viên sưu tầm một số bài thơ có nội dung biến đổi hí hậu và
cách ứng phó giúp trẻ dễ nhớ chóng thuộc như “Cả nhà chống bão”, “Khi cơn
bão đến”, “Rét về không sợ”, “Mưa rào”. (Nội dung các bài thơ ở phần phụ lục)
Sáng tác một số bài thơ “Lời cô bé nhớ”, “Bé tự bảo vệ sức khỏe” (Nội
dung các bài thơ ở phần phụ lục)
Bên cạnh đó các bài ca dao, tục ngữ cũng là nguồn giá trị để trẻ nghe
thường xuyên.

17


3.5. Giải pháp 5: Chỉ đạo chuyên môn nhà trường triển khai giáo viên Tích
hợp nội dung giáo dục giúp trẻ hình thành những kỹ năng cần thiết để ứng
phó với biến đổi khí hậu và cách ứng phó ở mọi lúc, mọi nơi:
Trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ mầm non nói chung và
trẻ mẫu giáo nói riêng, tôi đã chỉ đạo chuyên môn nhà trường hướng dẫn giáo
viên tích hợp các nội dung giáo dục về biến đổi khí hậu, cần chú ý tận dụng cơ
hội để trẻ được quan sát các hiện tượng tự nhiên đang hoặc sắp xảy ra, quan sát
sự thay đổi của cảnh vật, sự thay đổi của con người, con vật, sự thay đổi bất
thường của thời tiết. Các hoạt động này được đưa vào kế hoạch giáo dục trẻ
mầm non nói chung, trẻ mẫu giáo nói riêng và tổ chức thực hiện tích hợp các nội
dung giáo dục về biến đổi khí hậu trong các tình huống, thời điểm sinh hoạt một
ngày của trẻ một cách phù hợp:
* Đón trẻ: Yêu cầu giáo viên lên kế hoạch cụ thể cho từng chủ đề ở từng
độ tuổi phù họp với tình hình địa phương, trường lớp.
Ví dụ: - Ở chủ đề Bản thân đối với trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi, giáo viên trò chuyện
hoặc cho trẻ xem tranh ảnh, băng hình về thời tiết, khí hậu, ứng phó với biến đổi
khí hậu và cho trẻ tự liên hệ thực tế về thời tiết và trang phục của trẻ.
- Ở chủ đề Trường Mầm non đối với trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi, giáo viên trò
chuyện với trẻ về thời tiết (Nắng,gió, mưa..), hôm nay trẻ mặc trang phục có phù
hợp với thời tiết không? Nhắc nhở trẻ cách chọn trang phục phù hợp với thời tiết
và cách sắp xếp đồ dùng, ba lô gọn gàng, ngăn nắp, đúng nơi quy định.
- Ở chủ đề Nước và các hiện tượng tự nhiên đối với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi,
Giáo viên cùng trẻ trò chuyện về thời tiết hiện tại Nắng, gió, mưa... Quan sát
xem trẻ mặc có phù hợp với thời tiết không? Thảo luận với trẻ nên mặc quần áo
như thế nào cho phù hợp với thời tiết hiện tại. Trẻ biết đội mũ, mặc áo chống
nắng, đeo kính khi trời nắng, biết mặc áo mưa, đội mũ khi trời mưa.
* Hoạt động thể dục sáng: Cho trẻ tập các động tác kết hợp với lời ca

phù hợp với chủ đề, chủ điểm và giáo dục trẻ thông qua các trò chơi tập thể
trong buổi tập.

Hình ảnh một buổi tập thể dục sáng của trẻ
18


* Hoạt động góc:
Ví dụ: - Ở chủ đề Bản thân đối với trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi, cần hướng dẫn trẻ tô
màu tranh trái đất, làm đồ chơi bằng vật liệu sử dụng, chơi trò chơi Nghe dự
báo thời tiết, chọn trang phục, đồ ăn, có lợi cho sức khỏe, phù hợp với thời tiết.
- Ở chủ đề Trường mầm non đối với trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi, giáo viên
hướng dẫn trẻ tô màu tranh về các hiện tượng biến đổi khí hậu, những hoạt động
bảo vệ môi trường ở trường mầm non. Hướng dẫn trẻ làm sách tranh, truyện
tranh liên quan đến trái đất, các hiện tượng biến đổi khí hậu, các hoạt động bảo
vệ môi trường, cho trẻ xem tranh, quan sát thực tế và thảo luận về cách đi đến
trường an toàn trong mùa mưa lũ.
- Ở chủ đề Nước và các hiện tượng tự nhiên đối với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi,
giáo viên hướng đẫn trẻ vẽ tranh, làm đồ dùng, dụng cụ thí nghiệm về nước và
gió. Làm sách tranh về mặt trời, mặt trăng, mưa, bão, các hiện tượng thời tiết, kể
chuyện, xem sách truyện tranh liên quan đến hiện tượng tự nhiên và tác động
của chúng tới môi trường, hướng dẫn trẻ làm chong chóng, quạt…
* Hoạt động ngoài trời:
- Ở chủ đề Bản thân đối với trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi, giáo viên hướng dẫn trẻ
quan sát, trò chuyện, thảo luận về sự thay đổi của thời tiết, biểu hiện của biến
đổi khí hậu. Hướng dẫn trẻ chơi các trò chơi thực hành kỹ năng tự bảo vệ khi có
hiện tượng bất thường do biến đổi khí hậu.
- Ở chủ đề Trường mầm non đối với trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi, giáo viên
hướng dẫn trẻ khi cho trẻ dạo chơi nên kết hợp cho trẻ quan sát thời tiết, cây cối.
Nếu có thể cho trẻ quan sát, vườn cây, đồng ruộng, quan sát quang cảnh xung

quanh trường, lớp, xác định nơi có thể di chuyển đến nơi an toàn khi có bão lũ.
- Ở chủ đề Nước và các hiện tượng tự nhiên đối với trẻ 5-6 tuổi, cần tổ
chức cho trẻ làm các thí nghiệm về nước: Nước sạch, nước bẩn, nước chảy từ
trên cao xuống, tạo các thác nước, chảy yếu và hướng dẫn trẻ quan sát xem điều
gì xảy ra? Tổ chức cho trẻ chơi trò chơi “ Bé chọn đồ dùng và trang phục nào”.
Hướng dẫn trẻ gom và phân loại rác, chăm sóc góc thiên nhiên.

Hình ảnh chỉ đạo giáo viên hướng dẫn trẻ mẫu giáo chăm sóc cây
ở góc thiên nhiên và thu gom rác,lá cây trên sân trường
19


* Hoạt động chiều:
Ví dụ: - Ở chủ đề Bản thân đối với trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi, giáo viên hướng dẫn
trẻ thực hành các tình huống, các trò chơi rèn luyện kỹ năng tự bảo vệ bản thân,
kỹ năng xử lí tình huống khi có mưa, bão, cháy, lũ, lụt. Trẻ nghe cô giáo kể
chuyện, đọc thơ có nội dung giáo dục liên quan đến biến đổi khí hậu.
- Ở chủ đề Trường Mầm non đối với trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi, giáo viên tổ
chức các hoạt động: đọc thơ, kể chuyện, vẽ, làm album có nội dung liên quan
đến biến đổi khí hậu, hướng dẫn trẻ chơi nhiều trò chơi khác nhau như trò chơi
vận đông, trò chơi học tập thể hiện sự hiểu biết có phản ứng phù hợp với những
trường hợp cụ thể như trò chơi “Bé đi lối nào”, “Ai nhanh nhất”, ….
- Ở chủ đề Nước và các hiện tượng tự nhiên đối với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi,
giáo viên tổ chức cho trẻ hoạt động đọc thơ, kể chuyện, vẽ, làm album có nội
dung liên quan đến biến đổi khí hậu, tổ chức cho trẻ chơi nhiều trò chơi khác
nhau….
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản
thân, đồng nghiệp và nhà trường:
Trên đây là một số giải pháp tôi đã thực hiện trong năm học tuy rằng thời
gian chưa nhiều, nhưng trong quá trình thực hiện tôi đã thu được kết quả sau:

* Đối với hoạt động giáo dục:
NỘI DUNG
Trẻ thể hiện tình
Trẻ có ý
Trẻ thể hiện
cảm, sự quan
thức tuân
ý thức hoạt
tâm, chia sẻ với
thủ sự chỉ
động kiệm,
các bạn và những
dẫn của
và biết bảo
ĐỘ TUỔI
người xung
người lớn
vệ bản thân
quanh khi thiên khi thiên tai khi có thiên
tai xảy ra
xảy ra
tai xảy ra
Chưa
Chưa
Chưa
Đạt
Đạt
Đạt
đạt
đạt

đạt
3-4 tuổi
107
9
109
7
112
4
116 cháu
cháu
cháu
cháu cháu cháu cháu
Tỉ lệ
92%
8%
94% 6%
97%
3%
4-5 tuổi
105
10
108
7
109
6
115 cháu
cháu
cháu
cháu cháu cháu cháu
Tỉ lệ

91%
9%
94% 6%
95%
5%
5-6 tuổi
128
9
130
7
131
6
137 cháu
cháu
cháu
cháu cháu cháu cháu
Tỉ lệ
93%
7%
95% 5%
96%
4%
Tổng số
340
28
347
21
352
16
368 cháu

cháu
cháu
cháu cháu cháu cháu
Tỉ lệ
92%
8%
94% 6%
96%
4%
* Đối với bản thân và đồng nghiệp:

Trẻ yêu
thiên nhiên
và ứng xử
thân thiện
với môi
trường xung
quanh
Chưa
Đạt
đạt
110 6 cháu
cháu
95%
5%
110
5
cháu cháu
96%
4%

129
8
cháu cháu
94%
6%
349
19
cháu cháu
95%
5%
20


Nhận thức được tầm quan trọng trong công tác giáo dục giúp trẻ hình
thành những kỹ năng cần thiết để ứng phó với biến đổi khí hậu và cách ứng phó,
nên bản thân tôi, cán bộ, giáo viên luôn cố gắng trau dồi kiến thức, lấy tình
thương yêu trẻ làm tiêu trí phấn đấu và hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Việc lồng ghép tích hợp kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu và cách
ứng phó vào hoạt động học và các hoạt động trong ngày của trẻ linh hoạt và
sáng tạo hơn; Thường xuyên trao đổi, kết hợp giáo dục trẻ với các bậc phụ
huynh về qua từng tháng.
* Đối với nhà trường:
Tổ chức triển khai quán triệt các hoạt động tuyên truyền về ứng phó với
biến đổi khí hậu và phòng, chống thiên tai cho học sinh với các hình thức phong
phú: Viết, vẽ, tổ chức cho học sinh mẫu giáo tham gia lao động vệ sinh quét dọn,
nhặt rác,… vào những ngày quy định thường xuyên theo lịch vào thứ 6 hàng
tuần.
Thường xuyên tổ chức tuyên truyền về Giáo dục bảo vệ môi trường, ứng
phó với biến đổi khí hậu và phòng, chống thiên tai cho cán bộ, giáo viên, phụ
huynh học sinh; Hiểu và có kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu,...

III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ:
1. Kết luận:
Trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lại của đất nước.
Chăm sóc giáo dục trẻ là chăm sóc đến tương lai của cả một dân tộc. Bởi vậy
các nhà nghiên cứu khoa học đều thống nhất rằng: Giáo dục biến đổi khí hậu cần
được quan tâm đúng mức ngay từ lứa tuổi mầm non vì trẻ ở lứa tuổi này rất
thích tiếp xúc với thế giới tự nhiên và cuộc sống xung quanh. Để giúp trẻ có
những kiến thức và kỹ năng thực hành về biến đổi khí hậu phù hợp với khả năng
của trẻ, điều quan trọng giáo viên phải luôn gương mẫu cho trẻ làm theo, luôn có
ý thức hướng dẫn trẻ kiên trì không được đốt cháy giai đoạn. Trên cơ sở đó giáo
dục trẻ biết yêu quý, gần gũi môi trường và đánh giá các hành vi tốt, xấu của con
người trong việc chăm sóc bảo vệ môi trường. Vì vậy giáo dục biến đổi khí hậu
cho trẻ là vấn đề quan trọng và vô cùng cần thiết.
Bản thân tôi và cán bộ, giáo viên phải nhận thức đầy đủ đúng đắn về nội
dung giáo biến đổi khí hậu.Vì thế đòi hỏi giáo viên phải nghiên cứu và hiểu đặc
điểm tâm sinh lý của trẻ để từ đó có những biện pháp tích hợp giáo dục mọi lúc
mọi nơi không ngại khó, khổ, ngại bẩn... Tích cực tìm tòi, sáng tạo áp dụng linh
hoạt các phương pháp giảng dạy để áp dụng nội dung chuyên đề một cách phù
hợp với khả năng của trẻ và tình hình thực tế ở trường, lớp.
Luôn phối kết hợp chặt chẽ cùng phụ huynh học sinh gia đình và nhà
trường để giáo dục biến đổi khí hậu cho trẻ. Tích cực sưu tầm tranh đẹp, phim
ảnh hấp dẫn đảm bảo tính thẩm mỹ có nội dung giáo dục biến đổi khí hậu; Tích
cực ứng dụng công nghệ thông tin, bài giảng điện tử sưu tầm băng hình chất
lượng cao để lưu giữ và sử dụng trên tiết học và các hoạt động; Lập kế hoạch chỉ
đạo chuyên môn và giáo viên cốt cán trong nhà trường dự giờ đóng góp xây
dựng ý kiến.
2. Kiến nghị:
21

* Đối với giáo viên:
Phải có trách nhiệm tuyên truyền và phối kết hợp cùng các bậc phụ huynh
cũng như nhân dân về biến đổi khí hậu. Phát động phong trào trồng cây xanh,
tạo môi trường xanh – sạch- đẹp cho trường lớp. Giáo viên cần tăng cường sưu
tầm tranh ảnh, tài liệu để trẻ được trải nghiệm và khám phá.
* Đối với nhà trường:
Nhà trường đầu tư mua sắm và nâng cấp các loại trang thiết bị cơ sở vật
chất, thùng đựng rác, xử lý tốt các nguồn nước thải, nhà vệ sinh. Bổ sung các
học liệu, tài liệu về chuyên đề để giáo viên tham khảo; Chỉ đạo cho các lớp
trồng vườn rau sạch giúp bé tìm hiểu các loại rau, củ, quả, đồng thời còn cung
cấp thực phẩm tươi, sạch cho nhà bếp.
* Đối với địa phương:
Quan tâm sâu sắc hơn nữa đến ngành học mầm non. Tuyên truyền trên các
thông tin đại chúng, các buổi họp giao ban với trưởng các ban ngành đoàn thể và
tìm ra những giải pháp tốt nhất tránh tình trạng gây ô nhiễm đồng thời có biện
pháp xử lý và phân loại rác thải kịp thời.
* Đối với ngành giáo dục:
Mở các lớp tập huấn, chuyên đề cho giáo viên rèn luyện thêm các kỹ năng
về giáo dục biến đổi khí hậu.
Trên đây là những giải pháp mà thực tế tôi đã thực hiện và thành công.
Nhưng không thể tránh khỏi những thiếu xót nên rất mong sự đóng góp ý kiến
của hội đồng khoa học, các bạn bè đồng nghiệp để đề tài của tôi hoàn thiện và
đạt kết quả cao hơn.
XÁC NHẬN CỦA THỦ
TRƯỞNG ĐƠN VỊ
KT. Hiệu trưởng
Phó Hiệu trưởng

Yên Lạc, ngày 08 tháng 4 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,

không sao chép nội dung của người khác
NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN

Trịnh Thị Thanh

22


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Các báo cáo kỹ thuật liên quan đến biến đổi khí hậu: Báo cáo đánh giá IPCC
thứ nhất năm 1990; Báo cáo đánh giá IPCC thứ 2 năm 1995: Biến đổi khí hậu;
Báo cáo đánh giá IPCC thứ 3 năm 2001: Biến đổi khí hậu; Báo cáo đánh giá
IPCC thứ 4 năm 2007: Biến đổi khí hậu; Báo cáo đánh giá IPCC thứ 5 năm
2014.
2. Chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó biến đổi khí hậu của
Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt năm 2008.
3. Nghị quyết đại hội lần thứ XI của Đảng Cộng Sản Việt Nam
thông qua tháng 1/2011.
4. Nghị quyết số 24-NQ/TW của Hội nghị Ban Chấp hành Trung
ương Đảng lần thứ 7, khóa XI đã thông qua Nghị quyết về “Chủ
động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài
nguyên và bảo vệ môi trường".
5. Biến đổi khí hậu và giáo dục ứng phó với biến đổi khí hậu
trong trường mầm non của nhà xuất bản Giáo dục Việt nam.
6. Cùng bé tìm hiểu và ứng phó với biến đổi khí hậu; (Vụ giáo
dục Mầm non - Nhà xuất bản Giáo dục).
7. Giáo dục trẻ Mầm non ứng phó với biến đổi khí hậu qua trò
chơi, thơ ca, truyện kể, câu đố (Tác giả Nguyễn Hồng Thu,
Nguyễn Thị Hiếu, Trần Thu Trang- Nhà xuất bản Giáo dục).
8. Chuyên đề biến đổi khí hậu và giáo dục ứng phó với biến đổi

khí hậu của Sở giáo dục và đào tạo Thanh Hóa.

Mẫu 1 (2)
DANH MỤC


SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ
CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Trịnh Thị Thanh
Chức vụ và đơn vị công tác: Hiệu trưởng – Trường Mầm non Yên Lạc

TT
1.

2.

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá
xếp loại
(Ngành GD cấp
huyện/tỉnh;
Tỉnh...)

Một số giải pháp nâng cao
hiệu quả công tác xã hội hoá
giáo dục để xây dựng cơ sở Phòng GD&ĐT
vật chất ở Trường Mầm non
Như Thanh

Yên Lạc huyện Như Thanh
Một số biện pháp nâng cao
hiệu quả công tác quản lí của
Phòng GD&ĐT
người hiệu trưởng Trường
Như Thanh
Mầm non Yên Lạc huyện
Như Thanh tỉnh Thanh Hoá

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A, B,
hoặc C)

Năm học
đánh giá
xếp loại

B

2015-2016

B

2016-2017

* Liệt kê tên đề tài theo thứ tự năm học, kể từ khi tác giả được tuyển dụng vào
Ngành cho đến thời điểm hiện tại.
----------------------------------------------------

24


PHỤ LỤC
1. Thơ sưu tầm:
Cả nhà chống bão
Ông bà đan rổ say mê
Cha mẹ xe đất đắp đê cả ngày
Anh chị chôn cọc đỡ cây
Mái nhà đè nặng, ken dày làn tre
Mở đài báo bão em nghe
Lấy bao bịt kín cả khe cửa lùa
Nhốt chuồng con gà mới mua
Bão tan em mới vui đùa trên sân
Mẹ khen em đến mấy lần
Con biết tránh bão giữ thân an toàn
Con mẹ đã giỏi lại ngoan
Chống bão thắng lợi, kết đoàn phải tăng
Học hành phải cố siêng năng
Giỏi tài, thì bão cứ rằng cũng thua!
Khi cơn bão đến
Ông trời thổi gió đùng đùng
Thành cơn bão nổi khắp vùng gần xa
Làm tốc cả hai mái nhà
Cuốn gãy mất máy cành đa, cành đào…
Tránh bão, em đóng cửa vào
Cài then thật chặt, gió nào cũng lui
Bão tan, cùng bạn đùa vui
Quét sân sạch sẽ, lau chùi hè hiên.

Rét về không sợ
Gió khô lạnh buốt tay chân
Mẹ bảo cái rét nó “ lần” về đây
Gió lạnh táp cả lá cây
Giá buốt làm tấm thân gầy tái tê
Em chống gió rét nó về
Lấy mũ len đội, chân vê tất giày
Tất len xỏ kín hai tay
Mặc thêm cái áo len dày có tay
Thế là cái rét lùi ngay
Em ra lớp học, cả ngày vui chơi.
Mưa rào
Hơi nước bốc lên trời cao
Gặp không khí lạnh tan thành đám mây
Mây dầy, nặng chẳng muốn bay