Quản lý hoạt động giáo dục thể chất cho học sinh theo tiếp cận năng lực ở các trường THPT tỉnh phú thọ

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN ĐỨC HẬU

QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC THỂ CHẤT CHO
HỌC SINH THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC Ở CÁC
TRƯỜNG THPT TỈNH PHÚ THỌ

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2018


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN ĐỨC HẬU

QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC THỂ CHẤT CHO
HỌC SINH THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC Ở CÁC
TRƯỜNG THPT TỈNH PHÚ THỌ
Ngành: Quản lí giáo dục
Mã ngành: 8.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: TS. VŨ ĐÌNH CHUẨN

THÁI NGUYÊN - 2018

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan bản luận văn là công trình nghiên cứu khoa học độc lập
của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực, có nguồn
gốc rõ ràng và chưa từng được công bố trong bất kỳ chương trình nghiên cứu
khoa
học nào trước đây.
Thái Nguyên, ngày tháng 4 năm 2018
Tác giả

Nguyễn Đức Hậu

i


LỜI CẢM ƠN
Đề tài “Quản lí hoạt động giáo dục thể chất cho học sinh theo tiếp cận
năng lực ở các trường THPT tỉnh Phú Thọ” đã được hoàn thành, với tình cảm
chân thành và lòng biết ơn sâu sắc, em xin trân trọng gửi lời cảm ơn tới Khoa
Tâm lý giáo dục, Phòng sau đại học trường Đại học sư phạm Thái Nguyên cùng
các Thầy giáo, Cô giáo đã tận tình giảng dạy, giúp đỡ em trong quá trình học
tập và nghiên cứu.
Đặc biệt em xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS.Vũ Đình Chuẩn, người đã
tận tnh hướng dẫn khoa học, cung cấp cho em những kiến thức lý luận, thực
tiễn cùng với những kinh nghiệm quý báu, động viên khích lệ em trong suốt
thời gian nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn sự ủng hộ, động viên, giúp đỡ của Ban giám
hiệu, đồng nghiệp các trường THPT huyện Lâm Thao - tỉnh Phú Thọ đã nhiệt
tình cung cấp số liệu, đóng góp ý kiến và tư vấn khoa học cho tôi trong việc
thực hiện luận văn này.

Tôi xin gửi lời cảm ơn tới gia đình, người thân, bạn bè đã khích lệ tạo
điều kiện thuận lợi giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu.
Dù đã có nhiều cố gắng trong học tập và nghiên cứu để hoàn thành luận
văn, song không thể tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế, kính mong các
Thầy giáo, Cô giáo, bạn bè đồng nghiệp và những ai quan tâm tới vấn đề
nghiên cứu, đóng góp ý kiến để bản luận văn được hoàn thiện hơn.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, ngày tháng 4 năm 2018
Tác giả

Nguyễn Đức Hậu
ii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ....................................................................iv
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. v
DANH MỤC CÁC HÌNH ..................................................................................vi
MỞ

ĐẦU

............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu................................................................. 2
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu đề tài ................................................................ 2

5. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 2
6. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 3
7. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................
3
8. Cấu trúc của luận văn ...................................................................................... 4
Chương 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC THỂ CHẤT
CHO HỌC SINH THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ
THÔNG ....................................................... 5
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề....................................................................... 5
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài ..............................................................
7
1.2.1. Quản lí giáo dục, Quản lí nhà trường ....................................................... 7
1.2.2. Hoạt động Giáo dục thể chất ..................................................................... 9
1.2.3. Giáo dục thể chất cho học sinh theo tiếp cận năng lực ...........................
11
iii


1.2.4. Quản lý hoạt động giáo dục thể chất cho HS THPT theo theo tiếp cận
năng lực.............................................................................................................. 12
1.3. Một số vấn đề cơ bản về giáo dục thể chất theo tiếp cận năng lực học
sinh ở trường trung học phổ thông ....................................................................
13

iii


1.3.1 Cấu trúc của năng lực thể chất của học sinh THPT ................................. 13
1.3.2. Mục tiêu giáo dục thể chất theo tiếp cận năng lực ..................................
14

1.3.3. Nội dung giáo dục thể chất theo tiếp cận năng lực cho học sinh ............
15
1.3.4. Hình thức giáo dục thể chất theo tiếp cận năng lực cho học sinh ...........
16
1.4. Một số vấn đề về quản lý hoạt động giáo dục thể chất cho học sinh
ở
các trường trung học phổ thông theo theo tiếp cận năng lực ............................
18
1.4.1. Mục tiêu quản lý hoạt động giáo dục thể chất cho học sinh ...................
18
1.4.2.Quản lý hoạt động giáo dục thể chất cho học sinh ..................................
19
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý hoạt động giáo dục thể
chất
cho học sinh trường trung học phổ thông theo tiếp cận năng lực .....................
24
1.5.1. Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về tổ chức hoạt động
giáo
dục thể chất cho học sinh theo theo tếp cận năng lực ......................................
24
1.5.2. Năng lực của giáo viên ............................................................................ 26
1.5.3. Chương trình môn Thể dục......................................................................
26
1.5.4. Điều kiện cơ sở vật chất ..........................................................................
27
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 .................................................................................. 28
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC THỂ CHẤT
CHO HỌC SINH THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC
PHỔ THÔNG HUYỆN LÂM THAO, TỈNH
PHÚ THỌ .........................................................................................................

29


2.1. Khái quát về giáo dục trung học phổ thông tỉnh Phú Thọ..........................
29
2.1.1. Khái quát chung .......................................................................................
29
2.1.2. Vài nét về khách thể khảo sát ..................................................................
30
2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng .......................................................................
32
2.2.1. Mục đích khảo sát....................................................................................
32
2.2.2. Nội dung khảo sát ....................................................................................
32
2.2.3. Đối tượng khảo sát: .................................................................................
33
2.2.4 Phương pháp khảo sát và xử lý các kết quả .............................................
33
iv


2.2.5. Tiến trình khảo sát ................................................................................... 33
Thực hiện được theo các bước sau ....................................................................
33
2.3.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về khái niệm, ý
nghĩa hoạt động giáo dục thể chất ở trường trung học phổ thông huyện Lâm
Thao, tỉnh Phú Thọ ............................................................................................ 34
2.3.2. Thực trạng tổ chức hoạt động giáo dục thể chất cho học sinh trung
học phổ thông huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ ................................................. 38

2.3.3. Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục thể chất theo tiếp cận năng
lực ở các trường THPT huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ ................................. 41
2.3.4. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động GDTC theo
tếp cận năng lực ở các trường trung học phổ thông huyện Lâm Thao,
tỉnh
Phú Thọ.............................................................................................................. 49
2.3.5. Đánh giá chung về thực trạng.................................................................. 52
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 .................................................................................. 56
Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC THỂ CHẤT CHO
HỌC SINH THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC
PHỔ THÔNG HUYỆN LÂM THAO - TỈNH
PHÚ THỌ .........................................................................................................
57
3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ..............................................................
57
3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu ..........................................................
57
3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ..........................................................
57
3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi .............................................................
57
3.2. Một số biện pháp Quản lí hoạt động giáo dục thể chất cho học sinh


theo tếp cận năng lực ở các trường trung học phổ thông huyện Lâm
Thao, tỉnh
Phú Thọ.............................................................................................................. 58
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho giáo viên, cán bộ quản lý về tổ chức hoạt
động GDTC cho học sinh theo TCNL............................................................... 58
3.2.2. Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên dạy môn thể dục về kỹ năng tổ chức các

v


hoạt động ngoại khóa, kỹ năng tổ chức giờ dạy thể dục theo TCNL học sinh
........................................................................................................................... 60
3.2.3. Đổi mới sinh hoạt tổ/nhóm chuyên môn trong xây dựng và tổ chức
kế hoạch giảng dạy môn Thể dục theo tiếp cận năng lực cho học sinh ............
62
3.2.4. Đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả giáo dục thể chất cho học sinh theo
tếp cận năng lực ở trường THPT ...................................................................... 65
3.2.5. Hoàn thiện các điều kiện phục vụ tổ chức hoạt động giáo dục thể chất
theo tiếp cận năng lực cho học sinh THPT........................................................ 68
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .................................................................
71
3.4. Khảo nghiệm nhận thức về tính cần thiết và tính khả thi của các biện
pháp đã được đề xuất .........................................................................................
73
3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ............................................................................ 73
3.4.2. Địa bàn khảo nghiệm và Đối tượng khảo nghiệm................................... 73
3.4.3. Tiến trình khảo nghiệm và Phân tích kết quả khảo nghiệm .................... 74
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 .................................................................................. 77
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ......................................................................... 78
1. Kết luận.......................................................................................................... 78
2. Kiến nghị ....................................................................................................... 80
2.1. Đối với Sở GD&ĐT tỉnh Phú Thọ ............................................................. 80
2.2. Đối với các trường THPT huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ ....................... 81
2.3. Đối với giáo viên ........................................................................................ 81
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 82
PHỤ LỤC

vi


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CBQL

:

Cán bộ quản lý

CNH, HĐT

:

Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

CNTT

:

Công nghệ thông tin

CSVC

:

Cơ sở vật chất ĐGKQ

:

Đánh giá kết quả

DHPTNL

:

Định hướng phát triển năng lực

ĐTB

:

Điểm trung bình GD&ĐT

:

Giáo dục và đào tạo GDNGLL

:

Giáo dục ngoài giờ lên lớp GDTC

:

Giáo dục thể chất
GV

:

Giáo viên

GVCN

:

Giáo viên chủ nhiệm

GVTD

:

Giáo viên thể dục

HĐ

:

Hoạt động

HĐDH

:

Hoạt động dạy học HĐGD

:

Hoạt động giáo dục HĐGDTC

động giáo dục thể chất HĐNG

:
:

Hoạt
Hoạt

động ngoài giờ
HĐNK

:

Hoạt động ngoại khóa

HS

:

Học sinh

KH

:

Kế hoạch

KHGD

:

Kế hoạch giáo dục

KTĐG

:

Kiểm tra đánh giá

KTKN

:

Kiến thức kỹ năng

NCBH

:

Nghiên cứu bài học

NL

:

Năng lực

PHHS

:

Phụ huynh học sinh

PP

:

Phương pháp
iv


PPDH

:

Phương pháp dạy học

v


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Sơ lược về các trường THPT Huyện Lâm Thao - tỉnh Phú Thọ năm
học 2017 -2018 .................................................................................. 31
Bảng 2.2. Cơ cấu trình độ chuyên môn được đào tạo của đội ngũ giáo viên
các trường THPT huyện Lâm Thao - tỉnh Phú Thọ .......................... 32
Bảng 2.3. Bảng quy điểm số của các biến ......................................................... 34
Bảng 2.4. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về khái niệm, ý
nghĩa hoạt động giáo dục thể chất ở trường trung học phổ thông
huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ......................................................... 34
Bảng 2.5. Thực trạng về mức độ tổ chức hoạt động giáo dục thể chất cho học

sinh trung học phổ thông huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ ............... 39
Bảng 2.6. Thực trạng về mức độ thực hiện các nội dung quản lý hoạt
động giáo dục thể chất thông qua dạy học môn thể dục ở
trường trung
học phổ thông huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ................................. 42
Bảng 2.7. Thực trạng mức độ thực hiện các nội dung quản lý hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp chú trong phát triển năng lực thể
chất cho
học sinh ở trường THPT huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ ................ 44
Bảng 2.8. Thực trạng về mức độ thực hiện các nội dung quản lý hoạt động
ngoại khóa môn thể dục ở trường trung học phổ thông huyện Lâm
Thao, tỉnh Phú Thọ ............................................................................
47
Bảng 2.9. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động GDTC
theo tiếp cận năng lực ở các trường trung học phổ thông huyện
Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ.................................................................... 49
Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm mức độ cần thiết của các biện pháp ....................
vi


74
Bảng 3.2 Kết quả khảo nghiệm mức độ khả thi của các biện pháp........................
75

vi
i


DANH MỤC CÁC HÌNH
Biểu đồ 2.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về khái

niệm, ý nghĩa hoạt động giáo dục thể chất ở trường trung
học
phổ thông huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ ................................... 36
Biểu đồ: 2.2. Thực trạng về mức độ tổ chức hoạt động giáo dục thể chất cho
học sinh THPT huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ ........................... 40
Biểu đồ 2.3.Thực trạng mức độ thực hiện các nội dung quản lý hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp chú trong phát triển năng lực thể
chất cho học sinh ở trường trung học phổ thông huyện
Lâm
Thao, tỉnh Phú Thọ ........................................................................ 45
Biểu đồ 2.4. Thực trạng về mức độ thực hiện các nội dung quản lý hoạt
động giáo dục thể chất thông qua ngoại khóa môn thể dục ở
trường trung học phổ thông huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ .......
48
Biểu đồ 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động GDTC
theo tếp cận năng lực ở các trường trung học phổ thông huyện
Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ ............................................................... 50

vi
ii


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trước những yêu cầu mới của công cuộc đổi mới căn bản toàn diện của
giáo dục Việt Nam, đội ngũ nhà giáo còn nhiều bất cập, những đánh giá của
Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 Hội nghị Trung ương 8 khóa XI
“Quản lý giáo dục và đào tạo còn nhiều yếu kém. Đội ngũ nhà giáo và cán bộ
quản lý giáo dục bất cập về chất lượng, số lượng và cơ cấu một bộ phận chưa
theo kịp yêu cầu đổi mới và phát triển giáo dục, thiếu tâm huyết, thậm chí vi

phạm đạo đức nghề nghiệp”. Nghị quyết trên cũng yêu cầu phải đổi mới mạnh
mẽ phương pháp dạy học theo hướng hiện đại, coi trọng dạy cách học; phát
huy tính tích cực, chủ động sáng tạo và vận dụng kiến thức, kĩ năng của người
học; khắc phục lối truyền đạt áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Chuyển từ
học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt
động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học.
Nhiều công trình khoa học cho thấy giáo dục thể chất góp phần tạo
dựng cơ sở cho sự phát triển cơ thể toàn diện, hoàn thiện hình thể, sức khỏe
và hình thành các kỹ năng vận động cho học sinh; Góp phần rèn luyện và hình
thành nhân cách cho học sinh - nguồn nhân lực tương lai của đất nước. Đây
chính là vấn đề khoa học mà hoạt động giáo dục thể chất trong các trường học
nói chung, trường THPT nói riêng phải hướng đến để học sinh phát triển toàn
diện. Tuy nhiên trong thực tế, chúng ta chưa làm được nhiệm vụ đó.
Xuất phát từ đòi hỏi thực tiễn cần phải xây dựng nguồn nhân lực cho xã
hội cũng như từ những hạn chế, còn thiếu và yếu trong quản lý về hoạt động
giáo dục thể chất ở các trường THPT tỉnh Phú Thọ, tác giả lựa chọn đề tài:
“Quản lý hoạt động giáo dục thể chất cho học sinh theo tiếp cận năng lực ở
các trường THPT tỉnh Phú Thọ" làm đề tài nghiên cứu cho luận văn Thạc sỹ
1


quản lý giáo dục của mình.

2


2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận quản lý hoạt động giáo dục thể chất theo
tếp cận năng lực, luận văn đánh giá thực trạng và đề xuất một số biện pháp
quản lý hoạt động giáo dục thể chất cho học sinh theo tiếp cận năng lực ở các

trường THPT tỉnh Phú Thọ; qua đó nâng cao hiệu quả giáo dục thể chất và
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh THPT tỉnh Phú Thọ.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Quản lý các hoạt động giáo dục thể chất học sinh ở trường THPT theo
tếp cận năng lực
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động giáo dục thể chất cho học sinh theo tiếp cận năng lực
ở các trường THPT tỉnh Phú Thọ
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu đề tài
4.1. Đề tài tập trung nghiên cứu quản lý hoạt động GDTC cho học sinh
theo tiếp cận năng lực ở các trường THPT huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ.
4.2. Việc khảo sát thực trạng quản lý hoạt động GDTC cho học sinh theo
tếp cận năng lực được tiến hành tập trung tại 03 trường Trung học phổ thông
công lập huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ.
5. Giả thuyết khoa học
Quản lý hoạt động giáo dục thể chất của các trường THPT tỉnh Phú Thọ
đã đạt được những kết quả nhất định, bên cạnh đó vẫn còn bộc lộ những hạn
chế và bất cập về công tác tổ chức, chỉ đạo và đánh giá kết quả quản lý. Nếu
xây dựng được các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục thể chất theo tiếp
cận năng lực khoa học, đồng bộ và phù hợp với điều kiện thực tiễn của giáo
dục phổ thông của tỉnh Phú Thọ thì sẽ nâng cao chất lượng giáo dục, góp phần
thực hiện mục têu giáo dục toàn diện cho học sinh THPT.
3


6. Nhiệm vụ nghiên cứu
6.1. Xây dựng cơ sở lí luận về quản lý hoạt động giáo dục thể chất cho
học sinh THPT theo tiếp cận năng lực.
6.2. Khảo sát đánh giá thực trạng quản lý hoạt động giáo dục thể chất

cho học sinh THPT tỉnh Phú Thọ theo tiếp cận năng lực.
6.3. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động giáo dục thể chất cho học sinh
THPT tỉnh Phú Thọ theo tiếp cận năng lực.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa, khái quát hóa những vấn đề liên
quan từ các tài liệu lí luận, văn kiện, chính sách của Đảng, Nhà nước; Bộ
GD&ĐT, Sở GD&ĐT, công trình khoa học có liên quan đến vấn đề nghiên cứu
để xây dựng cơ sở lí luận cho đề tài luận văn.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp quan sát:
Quan sát những hoạt động giáo dục thể chất của học sinh, giáo viên
trong nhà trường THPT tỉnh Phú Thọ để thu thập thông tn phục vụ quá trình
nghiên cứu đề tài.
- Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi:
Chúng tôi xây dựng bảng hỏi xin ý kiến của cán bộ quản lý cấp trường và
tổ chuyên môn, của giáo viên bộ môn thể dục, giáo viên chủ nhiệm lớp nhằm
thu thông thông tin về thực trạng hoạt động giáo dục thể chất và quản lý hoạt
động giáo dục thể chất trong nhà trường THPT.
- Phương pháp chuyên gia:
Xin ý kiến của chuyên gia, những người có trình độ cao, nhiều kinh
nghiệm về chuyên ngành, phương pháp sư phạm, năng lực quản lý để tìm
kiếm các kết luận thỏa đáng trong việc đánh giá thực trạng và trong việc đề
xuất các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý.
4


7.3. Nhóm phương pháp xử lí kết quả nghiên cứu
Dùng phương pháp thống kê toán học để xử lí tổng hợp số liệu sử dụng
thống kê mô tả và thống kê suy luận để rút ra kết luận vừa có ý nghĩa định

tính, vừa có ý nghĩa định lượng.
8. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, kiến nghị, danh mục các tài liệu tham
khảo và phụ lục, luận văn có 3 chương với nội dung như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về Quản lí hoạt động giáo dục thể chất cho học
sinh theo tiếp cận năng lực ở các trường THPT.
Chương 2: Thực trạng Quản lí hoạt động giáo dục thể chất cho học sinh
theo tiếp cận năng lực ở các trường THPT huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ.
Chương 3: Biện pháp Quản lí hoạt động giáo dục thể chất cho học sinh
theo tiếp cận năng lực ở các trường THPT huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ.

5


Chương 1
CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC THỂ CHẤT CHO HỌC
SINH THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
Sinh thời Bác Hồ kính yêu đã dạy: "Chúng ta phải học, phải cố gắng học
nhiều. Không chịu khó học thì không tến bộ được. Không tiến bộ là thoái bộ.
Xã hội càng đi tới, công việc càng nhiều, máy móc càng tnh xảo. Mình không
chịu học thì lạc hậu, mà lạc hậu là bị đào thải, tự mình đào thải mình...". Ghi
nhớ lời dạy của Bác, cả dân tộc Việt Nam, trong đó có lực lượng học sinh, sinh
viên đang ra sức thi đua học tập, rèn luyện, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc. Giáo dục và phát triển giáo dục trong Nhà trường có ý nghĩa to lớn trong
việc phát huy và bồi dưỡng nhân tố con người. Đồng thời góp phần nâng cao
thể lực giáo dục nhân cách, đạo đức, lối sống lành mạnh, làm phong phú đời
sống văn hóa và phát huy tnh thần dân tộc của con người Việt Nam, tăng
cường và giữ vững an ninh quốc phòng cho đất nước.
NQTW 2, khoá XIII, Đảng ta tiếp tục khẳng định “Giáo dục và đào tạo là

quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tư
cho giáo dục là đầu tư cho phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương
trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội” [4].
Từ cuối thế kỷ XIV vấn đề dạy học và quản lý dạy học được nhiều nhà
giáo dục quan tâm, nổi bật nhất trong thời kỳ đó là: Cômenxki (1592-1670),
ông đã đưa ra quan điểm giáo dục phải thích ứng với tự nhiên, theo ông quá
trình dạy học để truyền thụ và tiếp nhận tri thức là phải dựa vào sự vật, hiện
tượng do học sinh tự quan sát, tự suy nghĩ mà hiểu biết, không nên dùng uy
quyền bắt buộc, gò ép người ta chấp nhận bất kỳ một điều gì và ông đã nêu
ra một số nguyên tắc dạy học có giá trị rất lớn đó là:
6


Nguyên tắc trực quan; Nguyên tắc phát huy tính tự giác tích cực của
học sinh; Nguyên tắc hệ thống và liên tục; Nguyên tắc củng cố kiến thức;
Nguyên tắc giảng dạy theo khả năng tiếp thu của học sinh (vừa sức); Dạy học
phải thiết thực; Dạy học theo nguyên tắc cá biệt...
Giáo dục là một chức năng của xã hội loài người được thực hiện một
cách tự giác, mà ở bất cứ thời đại nào, quốc gia nào cũng dành được nhiều sự
quan tâm, nghiên cứu của các nhà khoa học. Từ hơn hai nghìn năm trước đây,
trên thế giới đã có nhiều nhà chính trị, nhà tư tưởng nghiên cứu về giáo dục,
đặc biệt là quản lý giáo dục và đưa ra nhiều những ý kiến, luận điểm khoa học
được áp dụng vào thực tế và có những thành công lớn về quản lý giáo dục.
Quản lý giáo dục, quản lý nhà trường là những vấn đề được nhiều nhà
nghiên cứu trong và ngoài nước hết sức quan tâm. Việc chú trọng tới các biện
pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động dạy học trong nhà trường
luôn giữ vị trí đặc biệt quan trọng. Nhiều công trình nghiên cứu của các nhà
quản lý
nước ngoài đã đề cập đến vấn đề cốt lõi của quản lý và quản lý giáo dục
như:

Về phạm trù GDTC trong nhà trường, trong cuốn Tuyển tập nghiên cứu
khoa học Giáo dục thể chất, y tế trường học (Bộ GD&ĐT, NXB TDTT năm
2006), đã công bố công trình nghiên cứu của các tác giả trong lĩnh vực GDTC
và y tế trường học. Trong số các nghiên cứu này có thể kể đến công trình của
Ngũ Duy Anh và Vũ Đức Thu trong đề tài Định hướng chiến lược tăng cường
GDTC, bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ học sinh trong nhà trường phổ thông các
cấp đến năm 2010. Trong đề tài này, các tác giả đã đưa ra mục tiêu định
hướng lâu dài, mục tiêu trước mắt 2003 - 2010 và đồng thời đưa ra các giải
pháp chiến
lược nhằm thực hiện để đạt được mục tiêu đề ra. Trong nghiên cứu khoa học
của tác giả Ngũ Duy Anh và Trần Văn Lam với nội dung Nghiên cứu thực trạng
7


và giải pháp nâng cao công tác GDTC trường học các tác giả đã đánh giá thực
trạng về các hoạt động GDTC đồng thời vạch ra những khó khăn yếu kém và
đề ra mục tiêu, giải pháp để khắc phục những hạn chế còn tồn tại. Phạm
vi

8


nghiên cứu đề tài này thực hiện trên các địa phương cả nước do đó nó thể
hiện
được bức tranh tổng thể công tác GDTC. Nhưng hạn chế của nó là chưa thể
hiện được sự khác biệt giữa các vùng miền, địa phương và các giải pháp
tương ứng.
Nghiên cứu về giáo dục thể chất và quản lý giáo dục thể chất cho học
sinh theo định hướng phát triển năng lực đã được nhiều tác giả, nhà khoa học
quan tâm nghiên cứu.

1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Quản lí giáo dục, Quản lí nhà trường
1.2.1.1. Quản lý giáo dục
Theo tác giả Nguyễn Thị Tính quản lý giáo dục được tếp cận dưới hai góc
độ là góc độ vĩ mô và góc độ vi mô [19]:
Từ những khái niệm đó ở góc độ vĩ mô: chủ thể quản lý giáo dục là hệ
thống các cơ quan quản lý giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân, đối
tượng của quản lý là hệ thống giáo dục quốc dân và hệ thống quản lý, mục tiêu
của quản lý là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất
nước, vì vậy khái niệm quản lý có thể hiểu như sau: Quản lý giáo dục là những
tác động có hệ thống, có mục đích, hợp quy luật của chủ thể quản lý ở các cấp
khác nhau đến tất cả các mắt xích của hệ thống giáo dục, nhằm đảm bảo cho
hệ thống giáo dục vận hành, phát triển, thực hiện mục tiêu của nền giáo dục.
Tác giả Hồ Văn Liên cho rằng QLGD là sự tác động có ý thức của chủ thể
quản lý đến khách thể quản lý nhằm đưa hoạt động sư phạm của hệ thống giáo
dục đạt kết quả mong muốn một cách có hiệu quả nhất. Tùy theo việc xác định
đối tượng quản lý mà QLGD được hiểu dưới nhiều góc độ khác nhau [dẫn theo
3].
Tác giả Đặng Quốc Bảo quan niệm rằng: QLGD theo nghĩa tổng quan là
9