Quản trị rủi ro tại Công ty CP Kỹ thuật công trình Việt Nam (Luận văn thạc sĩ)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ

QUẢN TRỊ RỦI RO TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
KỸ THUẬT CÔNG TRÌNH VIỆT NAM

Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh

PHẠM THỊ HỒNG MINH

Hà Nội - 2018


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ

QUẢN TRỊ RỦI RO TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
KỸ THUẬT CÔNG TRÌNH VIỆT NAM

Ngành: Kinh doanh
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
Mã số: 8340101

Họ và tên: Phạm Thị Hồng Minh
Ngƣời hƣớng dẫn: PGS.TS. Lê Thị Thu Thủy

Hà Nội - 2018

i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu độc lập của tôi và có sự giúp đỡ
hỗ trợ từ PGS.TS Lê Thị Thu Thủy. Các nội dung nghiên cứu và kết quả trong đề
tài này là trung thực và chưa từng được công bố. Những số liệu trong các bảng biểu
phục vụ cho việc phân tích, nhận xét, đánh giá được chính tác giả thu thập từ các
nguồn khác nhau có ghi trong phần tài liệu tham khảo.
Tôi xin chịu trách nhiệm về nội dung của luận văn và lời cam đoan này.
Hà Nội, ngày

tháng

năm 2018

Tác giả

Phạm Thị Hồng Minh


ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn thạc sĩ của mình, tôi gửi lời cảm ơn chân thành tới Ban
giám hiệu, phòng đào tạo, khoa sau đại học, các khoa, phòng ban và các chuyên gia,
giảng viên trường Đại học Ngoại thương đã tạo điều kiện hỗ trợ về mặt kiến thức và
các thông tin cần thiết giúp tôi trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận văn.

Xin được chân thành bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Lê Thị Thu Thủy
đã tận tình hướng dẫn, chỉnh sửa nội dung luận văn này trong suốt quá trình từ xây
dựng, hoàn thiện đề cương sơ bộ cho đến khi hoàn thành luận văn.
Xin được trân trọng gửi lời cảm ơn tới Ban Lãnh đạo, các anh, chị đồng nghiệp
Công ty Cổ phần Kỹ thuật Công trình Việt Nam đã giúp đỡ tôi trong quá trình thu
thập thông tin, số liệu liên quan đến đề tài nghiên cứu, đã tạo điều kiện tốt nhất để
tôi hoàn thành luận văn này.
Cuối cùng xin cảm ơn gia đình và các bạn đã động viên và hỗ trợ tôi trong suốt
thời gian học tập cũng như thực hiện luận văn này.
Em xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, ngày

tháng

năm 2018

Tác giả

Phạm Thị Hồng Minh


iii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii
MỤC LỤC ....................................................................................................... iii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT......................................................................... vi
DANH MỤC BẢNG, HÌNH VÀ SƠ ĐỒ ..................................................... vii

TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN ................................ viii
LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1
CHƢƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO CỦA
DOANH NGHIỆP ........................................................................................... 5
1.1. Khái niệm về rủi ro và phân loại rủi ro. ................................................ 5
1.1.1. Khái niệm về rủi ro................................................................................. 5
1.1.2. Phân loại rủi ro. ..................................................................................... 6
1.1.2.1. Phân loại theo phương pháp quản trị rủi ro truyền thống. ............................ 6
1.1.2.2. Phân loại rủi ro theo nguồn gốc rủi ro............................................................ 7
1.1.2.3. Phân loại rủi ro theo môi trường tác động...................................................... 8
1.1.2.4. Phân loại theo đối tượng rủi ro........................................................................ 8
1.1.2.5. Phân loại theo các ngành, lĩnh vực hoạt động................................................ 8
1.1.2.6. Các rủi ro thường gặp trong doanh nghiệp xây dựng: .................................. 9
1.2. Khái niệm, vai trò và mục tiêu của quản trị rủi ro. ............................... 11
1.2.1. Khái niệm quản trị rủi ro. .................................................................... 11
1.2.2. Vai trò của quản trị rủi ro.................................................................... 12
1.2.3. Mục tiêu của quản trị rủi ro. ............................................................... 13
1.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quản trị rủi ro của doanh nghiệp............ 14
1.3.1. Yếu tố môi trường bên ngoài ............................................................... 15
1.3.2. Yếu tố môi trường bên trong................................................................ 19
1.4. Nội dung quản trị rủi ro. ....................................................................... 20
1.4.1. Nhận dạng rủi ro. ................................................................................. 23


iv

1.4.2. Phân tích rủi ro .................................................................................... 24
1.4.3. Đo lường rủi ro..................................................................................... 26
1.4.4. Kiểm soát rủi ro. ................................................................................... 27
1.4.5. Tài trợ rủi ro. ........................................................................................ 29

1.5. Công cụ quản trị rủi ro doanh nghiệp. ................................................ 30
1.5.1. Ma trận rủi ro ....................................................................................... 30
1.5.2. Bảng liệt kê danh mục rủi ro. .............................................................. 31
CHƢƠNG II: THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO TẠI CÔNG TY CP
KỸ THUẬT CÔNG TRÌNH VIỆT NAM (2T CORPORATION) ........... 32
2.1. Tổng quan về Công ty CP Kỹ thuật Công trình Việt Nam (2T
Corporation). ................................................................................................. 32
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty. .................................... 32
2.1.2. T m nhìn và s mệnh .......................................................................... 32
2.1.3. Ngành nghề kinh doanh ...................................................................... 33
2.1.3.1. Các lĩnh vực hoạt động chính của 2T. ...........................................................33
2.1.3.2. Những dự án tiêu biểu Công ty 2T đã thi công trong các năm qua: ...........33
2.1.4. Cơ cấu tổ ch c của doanh nghiệp ....................................................... 34
2.1.5.Kết quả hoạt động kinh doanh của công ty trong giai đoạn 2014-2017.
......................................................................................................................... 37
2.2. Phân tích các yếu tố ảnh hƣởng đến việc thực hiện quản trị rủi ro tại
công ty ............................................................................................................. 39
2.2.1. Yếu tố môi trường bên ngoài ............................................................... 39
2.2.2. Yếu tố môi trường bên trong ............................................................................45
2.3. Thực trạng quản trị rủi ro tại công ty 2T. ........................................... 49
2.3.1. Mô hình quản trị rủi ro tại công ty 2T. ............................................... 49
2.3.2. Nhận diện các loại rủi ro tại công ty 2T ............................................. 51
2.3.2.1. Rủi ro tài chính ................................................................................................51
2.3.2.2. Rủi ro về cân đối dòng tiền: ...........................................................................51
2.3.2.3. Rủi ro lãi suất: .................................................................................................52


v

2.3.2.4. Rủi ro về thị trường. ........................................................................................52

2.3.2.5. Rủi ro về quản lý và điều hành.......................................................................53
2.3.2.6. Rủi ro về môi trường .......................................................................................53
2.3.3. Phân tích và đo lường các rủi ro ......................................................... 54
2.3.4. Tài trợ rủi ro. ........................................................................................ 60
2.4. Đánh giá chung về công tác quản trị rủi ro tại công ty 2T. ............... 62
2.4.1. Những thành quả đạt được. ................................................................ 62
2.4.2 Những mặt hạn chế............................................................................... 62
CHƢƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN TRỊ RỦI RO
TẠI CÔNG TY CP KỸ THUẬTCÔNG TRÌNH VIỆT NAM .................. 65
3.1. Phƣơng hƣớng phát triển của công ty trong thời gian tới. ................ 65
3.1.1. Xu hướng phát triển của thị trường xây dựng Việt Nam. ................. 65
3.1.2. Mục tiêu và phương hướng phát triển của công ty trong 05 năm tới 67
3.2. Các giải pháp hoàn thiện quản trị rủi ro cho công ty 2T ................... 69
3.2.1. Giải pháp về nhân sự. .......................................................................... 71
3.2.2. Giải pháp về xây dựng hệ thống quản trị rủi ro. ........................... 74
3.2.3. Nâng cao năng lực của các phòng ban ............................................... 76
3.2.4. Duy trì và phát triển thương hiệu mạnh ............................................. 78
3.3. Kiến nghị đối với nhà nƣớc ................................................................... 79
3.3.1. Đảm bảo môi trường hoạt động ổn định giúp doanh nghiệp phát triển
hoạt động sản xuất kinh doanh. .................................................................... 79
3.3.2. Hỗ trợ nguồn lực cho doanh nghiệp ................................................... 79
3.3.3. Giải pháp phát triển hoạt động thi công xây dựng và lắp đặt tại thị
trường trong nước. ......................................................................................... 80
KẾT LUẬN .................................................................................................... 81
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 82


vi

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

TỪ VIẾT TẮT
2T

TỪ TIẾNG ANH
2T Corporation

DIỄN GIẢI TIẾNG VIỆT
Công ty CP Kỹ thuật công
trình Việt Nam
Quản trị rủi ro doanh nghiệp

ERM

Enterprise Risk Management

COSO

The Committee of Sponsoring Ủy ban thuộc Hội đồng quốc
Organizations of the Treadway gia Hoa Kỳ về chống gian
Commission

lận khi lập báo cáo tài chính

WTO

World Trade Organization

Tổ chức thương mại thế giới

GDP

Gross Domestic Product

Tổng sản phẩm quốc nội

ISO 9001:2008

Bộ tiêu chuẩn về quản lý
chất lượng và hệ thống quản
lý môi trường


vii

DANH MỤC BẢNG, HÌNH VÀ SƠ ĐỒ
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1. Bảng liệt kê danh mục rủi ro ....................................................................31
Bảng 2.1: Tình hình tài chính của Công ty 2T qua các năm 2014, 2015, 2016. .......37
Bảng 2.2. Bảng tóm tắt doanh thu và lợi nhuận của công ty 2T ...............................38
Bảng 2.3. Bảng so sánh tài chính qua 03 năm (2014-2016) của công ty 2T ............38
Bảng 2.4. Bảng thống kê số lượng nhân sự của công ty ...........................................45
Bảng 2.5. Bảng phân tích rủi ro dòng tiền của dự án tại công ty 2T ........................56
Bảng 3.1. Bảng tóm tắt kế hoạch 2018 – 2022 của công ty 2T ................................67
DANH MỤC HÌNH

Hình 1.1. Mô hình thể hiện các yếu tố ảnh hưởng của môi trường tới DN 15
Hình 1.2: Mô hình năm áp lực của Michael E. Porter (1980) ..................... 17
Hình 1.3. Mô hình quản trị công ty............................................................... 21
Hình 1.4. Mô tả chuỗi DOMINO của Henrich ............................................ 25
Hình 1.5. Ma trận đo lường rủi ro ............................................................... 26

Hình 1.6. Ma trận rủi ro ................................................................................ 30
Hình 2.1. Cơ cấu GDP cả nước năm 2017 theo ngành. ............................... 40
Hình 2.2: Mô hình quản trị rủi ro tại công ty 2T ......................................... 50
DANH MỤC SƠ ĐỒ

Sơ đồ 1.1. Sơ đồ mối quan hệ giữa quản trị rủi ro với các bộ phận khác
trong doanh nghiệp ........................................................................................ 21
Sơ đồ 2.1. Sơ đồ tổ ch c của công ty 2T ....................................................... 36


viii

TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN
Ngành xây dựng giao đoạn 2018-2025 có triển vọng phát triển rất lớn, các doanh
nghiệp trong ngành xây dựng cần chuẩn bị thật tốt về nguồn lực kinh tế và con
người để có thể đứng vững và cạnh tranh với các doanh nghiệp khác. Với tốc độ
tăng trưởng của ngành xây dựng nói chung, công ty 2T cũng có nhiều cơ hội để
thực hiện các dự án xây dựng trong năm 2018-2025.
Trong năm 2017, ngành xây dựng thì kinh tế Việt Nam đạt được nhiều kết quả
tích cực nên đã hỗ trợ tốt cho ngành xây dựng tiếp tục tăng trưởng. Chính vì thế,
kinh tế Việt Nam trong năm 2018 tiếp tục ổn định và tăng trưởng hỗ trợ tích cực
cho ngành xây dựng phát triển, vì ngành xây dựng là ngành có tốc độ tăng trưởng
hàng đầu trong 10 năm trở lại đây.
Việc phát triển của ngành xây dựng làm cho các công ty về xây dựng cũng có
kết quả khả quan và tích cực hơn. Các công ty xây dựng có thêm nhiều dự án và
tăng doanh thu hàng năm của mình. Công ty 2T nói riêng cũng đang có xu hướng
phát triển hơn nữa về doanh thu cũng như chất lượng dự án. Để dự án hoàn thành
với hiệu quả cao đòi hỏi công ty ngày càng phải sát sao hơn nữa, phải xây dựng
được bộ máy giám sát chặt chẽ hơn, hiệu quả hơn. Để làm được điều này thì quản
trị rủi ro là thực sự cần thiết và quan trọng đối với bộ máy của công ty 2T. Trong

quá trình quản trị dự án, nếu quản trị rủi ro tốt thì dự án sẽ mang lại hiệu quả cao,
đồng thời thương hiệu 2T ngày càng được khẳng định hơn nữa trong lĩnh vực xây
dựng.
Để góp phần xây dựng quy trình quản trị rủi ro cho Công ty CP Kỹ thuật Công trình
Việt Nam (2T Corporation). Doanh nghiệp là một nhà thầu lớn trong lĩnh vực ME, cấp
thoát nước tại Việt Nam, bài luận văn thực hiện với mục đích: Hệ thống lý thuyết về
Quản trị rủi ro; Đánh giá thực trạng tình hình quản trị rủi ro tại công ty và các tác động
môi trường bên trong, bên ngoài, các rủi ro chính trong ngành xây dựng tác động lên
doanh nghiệp nhằm xây dựng và từ đó có phương hướng xây dựng quy trình quản trị
rủi ro sao cho hiệu quả cho Công ty trong giai đoạn 05 năm tới. Đồng thời, luận văn
cũng đề xuất một số giải pháp hoàn thiện quy trình quản trị rủi ro tại công ty.


ix
Nội dung của luận văn gồm có ba chương không kể phần mở đầu và kết luận:
Chương 1: Cơ sở lý luận về Quản trị rủi ro, bao gồm các khái niệm, vai trò, phân
loại rủi ro, quy trình xây dựng quản trị rủi ro, ảnh hưởng của môi trường bên trong, bên
ngoài đến việc xây dựng hệ thống quản trị rủi ro, phân tích các rủi ro chính của doanh
nghiệp.
Chương 2: Tập trung trình bày về hiện trạng thực tế của quản trị rủi ro tại Công ty
CP Kỹ thuật Công trình Việt nam (2T Corporation): giới thiệu về lịch sử hình thành và
phát triển của công ty, kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, tình hình tài chính,
nguồn nhân lực. Trên cơ sở nội tại doanh nghiệp, tác giả phân tích các tác động của
môi trường bên trong và bên ngoài lên hoạt động quản trị rủi ro của Công ty, xác định
những ưu điểm, nhược điểm, giá trị cốt lõi của doanh nghiệp bằng các công cụ quản trị
rủi ro.
Chương 3: Từ kết quả phân tích thực trạng và các yếu tố tác động lên doanh nghiệp
ở chương 2, Chương 3 tác giả đề xuất một số giải pháp cụ thể để hoàn thiện quy trình
quản trị rủi ro cho Công ty CP Kỹ thuật công trình Việt Nam (2T Corporation), hoàn
thiện hệ thống quản trị rủi ro trong giai đoạn 05 năm tới, đồng thời đề xuất các giải

pháp để thực hiện quản trị rủi ro và kiến nghị với nhà nước nhằm hoàn thiện chính sách
phát triển ngành xây dựng đặc biệt là lĩnh vực ME, xây dựng hệ thống cấp thoát nước
và điều hòa không khí là lĩnh vực hoạt động của công ty.


1
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Quản trị rủi ro là một công việc đặc biệt quan trọng đối với mọi doanh nghiệp
nhằm hạn chế rủi ro, đem lại lợi nhuận tốt nhất cho doanh nghiệp trong tương lai.
Điều này càng có ý nghĩa hơn khi môi trường kinh doanh thường xuyên biến động,
vì nó cho phép doanh nghiệp có thể chủ động đưa ra những giải pháp đối phó với
những nguy cơ hoặc chuyển đổi rủi ro. Mặc dù, quản trị rủi ro có một vai trò quan
trọng, song tại Việt Nam công tác này vẫn thường bị xem nhẹ. Bên cạnh việc đưa ra
những phương pháp quản trị rủi ro tốt thì công tác thực hiện quản trị rủi ro cũng rất
quan trọng, đó là sự thành công hay thất bại của dự án.
Công ty CP Kỹ thuật công trình Việt Nam là một công ty có quy mô lớn, một
nhà thầu lâu năm trong ngành M&E, cấp thoát nước và điều hòa không khí. Là một
công ty thực hiện các dự án chuyên về ngành xây dựng lắp đặt nên có nhiều vấn đề
phát sinh trong quá trình thực hiện dự án. Mặc dù hơn 30 năm thi công về các dự án
ME, cấp thoát nước và điều hòa không khí, có uy tín và tầm cỡ lớn đối với các nhà
thầu trong nước nhưng với mỗi một dự án khác nhau lại có những vấn đề phát sinh
khác nhau và rủi ro khác nhau. Tuy nhiên, nhà thầu đã thực hiện được thành công
nhiều dự án. Để có được sự thành công đó là một sự tổ chức tốt, có đường lối chỉ
đạo đúng đắn, đội ngũ công nhân viên tốt và kiểm soát nội bộ và giám sát tốt, luôn
lấy chất lượng đặt lên hàng đầu.
Ngoài ra, để nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ, trình độ quản lý của Công
ty cũng như tính cạnh tranh trên thị trường, Công ty đã triển khai và áp dụng hệ
thống quản lý chất lượng tới các bộ phận và phòng ban của Công ty và đã đạt được
chứng chỉ ISO 9001:2000 do SGS United Kingdom Ltd cấp. Ngày 16-5-2010 công

ty đã chuyển đổi thành công sang phiên bản ISO 9001-2008. Vì định hướng công ty
ngày càng xây dựng bộ máy có sự hệ thống và kiểm soát chất lượng tốt hơn. Điều
này cũng đặt ra cho mỗi doanh nghiệp không ít những vấn đề cần nghiên cứu giải
quyết như: làm thế nào để tăng khả năng cạnh tranh, nâng cao hiệu quả trong hoạt
động sản xuất, làm sao để quản lý được rủi ro đảm bảo dự án không xảy ra rủi ro


2
.....Để đạt được những mục tiêu đề ra mỗi công ty đều phải có sự tổ chức tốt và
kiểm soát tốt, đặc biệt là quản lý dự án để hạn chế được rủi ro là thấp nhất.
Hiện tại tác giả đang công tác tại Công ty Cổ phần Kỹ thuật Công trình Việt
Nam. Qua phân tích thực tế tình hình quản trị rủi ro của Công ty Cổ phần Kỹ thuật
Công trình Việt Nam, tác giả nhận thấy rằng tuy công ty đã xây dựng cho mình một
hệ thống quản lý dự án phù hợp với quy mô của một doanh nghiệp lớn, nhưng trong
quá trình thực hiện dự án công ty còn mắc phải khá nhiều hạn chế. Nếu không có sự
hoàn thiện trong quá trình quản lý dự án thì doanh nghiệp không thể đạt được
những mục tiêu đã đề ra là tăng doanh thu, lợi nhuận và có thêm nhiều dự án mới.
Bằng những kinh nghiệm trong quá trình làm việc, cùng những kiến thức tiếp thu
trong quá trình học tập tại trường Đại học Ngoại thương và mong muốn nâng cao
tối đa sự thành công của công ty trong việc đạt được những mục tiêu đã đề ra tác giả
đã tiến hành nghiên cứu vấn đề: “Quản trị rủi ro tại Công ty CP Kỹ thuật công trình
Việt Nam”.
2. Tình hình nghiên c u.
Đã có nhiều nghiên cứu về xây dựng quản trị rủi ro trong các lĩnh vực khác
nhau, có thể kể đến như các luận văn:
- Đề tài luận văn thạc sĩ: “Quản trị rủi ro trong lĩnh vực kinh doanh nhập khẩu
dược phẩm tại công ty TNHH Dược phẩm DOHA”, tác giả Phạm Minh Huyền (Đại
học Ngoại thương), 2016, đã phân tích thực trạng quản trị rủi ro trong việc nhập
khẩu dược phẩm và các hướng phát triển, hoàn thiện quản trị rủi ro tại công ty
DOHA.

- Hay đề tài luận văn thạc sĩ: “Quản trị rủi ro trong hoạt động kinh doanh thẻ tín
dụng quốc tế Agribank CN Cầu Giấy” đã phân tích thực trạng quản trị rủi ro trong
hoạt động kinh doanh, nêu khó khăn, thách thức, cơ hội cho quản trị rủi ro thẻ tín
dụng quốc tế tại ngân hàng Agribank CN Cầu Giấy.
- Hoặc có thể kể đến khóa luận: “Hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tại công ty
TNHH Cơ khí xây dựng VDC”, tác giả Nguyễn Thị Hằng, Đại học thương mại thực


3
hiện năm 2014, cũng phân tích tình hình quản trị rủi ro tại công ty và hướng hoàn
thiện công tác này.
Có thể nhận thấy rằng, chưa có đề tài nào nghiên cứu một cách tổng thể về hoàn
thiện quản trị rủi ro tại Công ty CP Kỹ thuật Công trình Việt Nam. Chính vì vậy, đề
tài mà Học viên lựa chọn nghiên cứu là hoàn toàn không trùng lặp với các công
trình nghiên cứu trước đây.
3. Mục đích nghiên c u
Trên cơ sở hệ thống hóa lý luận về quản trị rủi ro của doanh nghiệp, đề tài
nghiên cứu về thực trạng triển khai quản trị rủi ro của Công ty CP Kỹ thuật Công
trình Việt Nam đề từ đó đưa ra kiến nghị, giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản
trị rủi ro của doanh nghiệp.
Để đạt được mục đích nêu trên đề tài cần thực hiện những nhiệm vụ sau:
-

Hệ thống hóa lý luận về quản trị rủi ro của doanh nghiệp.

-

Nghiên cứu thực trạng triển khai quản trị rủi ro của Công ty CP Kỹ thuật

Công trình Việt Nam bằng cách tìm hiểu nội bộ công ty, dựa trên báo cáo tài chính

của công ty trong 3 năm 2014, 2015, 2016 các thông tin chọn lọc từ các tài liệu
tham khảo từ đó đưa ra mặt tích cực và hạn chế.
-

Đưa ra những giải pháp phù hợp nhất giúp công ty hoàn thiện hơn về quản trị

rủi ro của mình, đạt được hiệu quả tốt nhất và đáp ứng được những mục tiêu dài hạn
của doanh nghiệp.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên c u
-

Đối tượng nghiên cứu: Những vấn đề lý luận và thực tiễn về Quản trị rủi ro

của doanh nghiệp.
-

Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu công tác quản trị rủi ro của Công ty CP Kỹ

thuật Công trình Việt Nam trong giai đoạn 2013-2017 và đề xuất giải pháp cho giai
đoạn 2018 – 2022.
5. Phương pháp nghiên c u
Là một đề tài nghiên cứu ứng dụng khoa học kinh tế vào một doanh nghiệp cụ
thể, để đạt được những mục tiêu đề ra, luận văn đã thực hiện các phương pháp
nghiên cứu sau đây:


4
-

Phương pháp thống kê, so sánh: thu thập và xử lý các số liệu qua việc thực

hiện các dự án trước đó, các báo cáo tài chính của Công ty CP Kỹ thuật Công trình
Việt Nam, đưa ra các đánh giá và đề xuất những phương án ứng phó với rủi ro.
-

+ Thu thập số liệu: Theo số liệu cung cấp từ phòng tài chính kế toán với báo

cáo tài chính qua các năm, tác giả tổng hợp các số liệu từ các dự án tương tự: giá trị
chi phí quản lý dự án, giá trị lợi nhuận sau thuế, giá trị quyết toán dự án...
-

+ Xử lý số liệu: Sau khi tổng hợp số liệu như trên tác giả thực hiện việc so

sánh giữa các dự án bằng cách lấy giá trị lợi nhuận chia cho giá trị quyết toán cuối
cùng của dự án. Đồng thời, xét về các chi phí phí phát sinh, chi phí quản lý dự án có
bị phát sinh nhiều hay ít ... từ đó tác giả đánh giá được rủi ro xảy ra đối với dự án là
nghiêm trọng hay vừa phải, thiệt hại nhiều hay ít...
-

Phương pháp phân tích, tổng hợp: trên cơ sở thu thập và nghiên cứu các quy

trình, đánh giá quá trình thực hiện và được đưa vào phần mềm quản lý để từ đó đưa
ra phương án điều chỉnh kịp thời trong quá trình xử lý rủi ro, xác định điểm cần
điều chỉnh của các yếu tố trong các ma trận của khung phân tích hình thành rủi ro.
Các số liệu thứ cấp được thu thập tại Công ty CP Kỹ thuật Công trình Việt Nam và
các đối thủ cạnh tranh trực tiếp. Từ đó, tác giả đã rút ra những đánh giá và có những
giải pháp phù hợp để hoàn thiện công tác xây dựng, thực hiện quản trị rủi ro tại
Công ty CP Kỹ thuật Công trình Việt Nam.
6. Kết cấu của luận văn
Ngoài Lời cảm ơn, Lời cam đoan, Mục lục, Danh mục từ viết tắt, Danh

mục hình vẽ, Danh mục bảng biểu, Phần mở đầu, Kết luận, Phụ lục, tài liệu tham
khảo, nội dung Luận văn được triển khai theo 3 chương gồm:
-

Chương 1: Cơ sở lý luận quản trị rủi ro của doanh nghiệp.

-

Chương 2: Thực trạng quản trị rủi ro của Công ty CP Kỹ thuật Công trình

Việt Nam.
-

Chương 3: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản trị rủi ro của

Công ty CP Kỹ thuật Công trình Việt Nam.
Trong quá trình thực hiện đề tài không tránh khỏi những sai sót. Kính mong
được sự góp ý chỉ dạy của các thầy cô để học viên hoàn thiện hơn đề tài của mình.


5
CHƢƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
CỦA DOANH NGHIỆP
1.1. Khái niệm về rủi ro và phân loại rủi ro.
1.1.1. Khái niệm về rủi ro
Rủi ro xuất hiện ở mọi nơi trong cuộc sống, luôn đe dọa cuộc sống của con
người. Do vậy con người luôn quan tâm và tìm cách đối phó với rủi ro nhằm ngăn
ngừa giảm thiểu rủi ro. Thuật ngữ “quản trị rủi ro” bắt đầu xuất hiện phổ biến từ
những năm 50 của thế kỷ trước, tuy nhiên khái niệm về nó đã từng được đề cập
trước đó khá lâu, vào năm 1916 trong tác phẩm của Henri Fayol, một nhà quản trị

học nổi tiếng người Pháp. Tuy xuất hiện sớm như vậy, nhưng cho đến nay, quan
niệm về quản trị rủi ro vẫn chưa hoàn toàn thống nhất. Những trường phái khác
nhau, tác giả khác nhau đưa ra những định nghĩa rủi ro khác nhau.
Theo trường phái tiêu cực: Rủi ro được coi là sự không may, sự tổn thất, mất
mát, nguy hiểm…
Thuộc trường phái này ta có thể thấy các định nghĩa:
+ Theo từ điển Tiếng Việt do Trung tâm Từ điển học Hà Nội xuất bản năm 1995
thỉ “Rủi ro là điều không lành, không tốt, bất ngờ xảy đến”.
+ Theo GS. Nguyễn Lân thì “Rủi ro (đồng nghĩa với rủi) là sự không may” (Từ
điển từ và ngữ Việt Nam, năm 1998, tr.1540).
+ Theo từ điển Oxford “Rủi ro là khả năng gặp nguy hiểm hoặc bị đau đớn, thiệt
hại…”.
+ Một số từ điển khác đưa ra các khái niệm tương tự, như “Rủi ro là sự bất trắc,
gây ra mất mát, hư hại” hay “Rủi ro là yếu tố liên quan đến nguy hiểm, sự khó khăn
hoặc điều không chắc chắn” …
Tóm lại, theo cách nghĩ truyền thống thì “Rủi ro là những thiệt hại, mất mát,
nguy hiểm hoặc điều không chắc chắn có thể xảy ra cho con người”.
-

Theo trường phái trung hòa:

+ “Rủi ro là sự bất trắc có thể đo lường được”.


6
+ “Rủi ro là sự bất trắc có thể liên quan đến việc xuất hiện những biến cố không
mong đợi”. (Allan Willett).
+ “Rủi ro là một tổng hợp những ngẫu nhiên có thể đo lường bằng xác suất”
(Irving Preffer).
Diễn giải một cách đầy đủ hơn về rủi ro và nguy cơ rủi ro, trong cuốn “Risk

Management and Insurance”, các tác giả C. Arthur William, Jr. Micheal, L.Smith đã
viết: “Rủi ro là sự biến động tiềm ẩn ở những kết quả. Rủi ro có thể xuất hiện trong
hầu hết mọi hoạt động của con người. Khi có rủi ro, người ta không thể dự đoán
được chính xác kết quả. Sự hiện diện của rủi ro gây nên sự bất định. Nguy cơ rủi ro
phát sinh bất cứ khi nào một hành động dẫn đến khả năng được hoặc mất không thể
đoán trước”.
Như vậy, theo trường phái trung hòa, rủi ro là sự bất trắc có thể đo lường được.
Rủi ro có tính hai mặt: vừa có tính tích cực, vừa có tính tiêu cực. Rủi ro có thể gây
ra những tổn thất, mất mát, nguy hiểm… nhưng cũng chính rủi ro có thể mang đến
cho con người những cơ hội.
(GS. TS Đoàn Thị Hồng Vân, ThS Kim Ngọc Đạt, ThS Hà Đức Sơn, 2009, tr
20).
Theo tác giả thì rủi ro là những nguy cơ, những sự kiện chưa chắc chắn trong
tương lai sẽ làm cho chủ thể không đạt được mục tiêu chiến lược và mục tiêu hoạt
động đã đề ra trước đó.
1.1.2. Phân loại rủi ro.
Như đã trình bày có rất nhiều loại rủi ro và ngày càng xuất hiện thêm nhiều loại
rủi ro mới, phức tạp hơn trước. Để phân loại rủi ro người ta sử dụng nhiều tiêu chí
khác nhau.
1.1.2.1.

Phân loại theo phương pháp quản trị rủi ro truyền thống.

Theo phương pháp này, tập trung vào ba nhóm rủi ro cơ bản sau:
-

Rủi ro từ thảm họa: động đất, núi lửa, hỏa hoạn, chiến tranh, khủng bố…


7

-

Rủi ro tác nghiệp: trang thiết bị, hệ thống máy tính hư hỏng, chuỗi cung ứng

hay quy trình hoạt động có lỗi….
-

Rủi ro tài chính: các khoản nợ xấu, tỷ giá hối đoái, cổ phiếu hay lãi suất biến

động…
-

Rủi ro chiến lược: Có bảy loại rủi ro chiến lược chính:

+ Rủi ro dự án (dự án bị thất bại).
+ Rủi ro từ khách hàng (khách hàng bỏ đi).
+ Rủi ro từ chuyển đổi (ngành kinh doanh đứng trước những thay đổi lớn về
công nghệ hoặc hướng đi, nếu không có sự lựa chọn thích hợp sẽ phải chịu thiệt hại
nặng nề).
+ Rủi ro từ đối thủ cạnh tranh duy nhất (xuất hiện đối thủ cạnh tranh không thể
đánh bại).
+ Rủi ro thương hiệu (thương hiệu bị mất sức mạnh).
+ Rủi ro ngành (ngành kinh doanh trở thành vùng phi lợi nhuận).
+ Rủi ro đình trệ (công ty không tăng trưởng, thậm chí bị suy giảm).
1.1.2.2.
-

Phân loại rủi ro theo nguồn gốc rủi ro.

Rủi ro do môi trường thiên nhiên: Rủi ro do môi trường thiên nhiên gây ra:

động đất, núi lửa, bão, lũ lụt…
-

Rủi ro do môi trường văn hóa: Là những rủi ro do sự thiếu hiểu biết về

phong tục, tập quán, tín ngưỡng, lối sống, nghệ thuật, đạo đức… của dân tộc khác,
từ đó dẫn đến cách hành xử không phù hợp gây ra những thiệt hại, mất mát, mất cơ
hội kinh doanh.
-

Rủi ro do môi trường xã hội: Đó là rủi ro do sự thay đổi các chuẩn mực giá

trị, hành vi của con người, cấu trúc xã hội, các định chế…Ví dụ như kinh doanh tại
Nhật thì phải biết những chuẩn mực xã hội tại đó, nếu không sẽ rất khó thành công.
-

Rủi ro do môi trường chính trị: Đó là các rủi ro do môi trường chính trị thay

đổi. Môi trường chính trị ổn định sẽ làm giảm rất nhiều rủi ro trong hoạt động sản
xuất kinh doanh.


8
-

Rủi ro do môi trường luật pháp: Là những rủi ro phát sinh từ hệ thống luật

pháp. Luật pháp đảm bảo sự công bằng cho các doanh nghiệp, chống lại sự cạnh
tranh không lành mạnh.

-

Rủi ro do môi trường kinh tế: Đó là rủi ro ảnh hưởng từ môi trường kinh tế

như: tốc độ phát triển kinh tế, khủng hoảng, suy thoái kinh tế, lam phát…
-

Rủi ro do môi trường hoạt động của tổ chức: Trong quá trình hoạt động của

mọi tổ chức có thể phát sinh rất nhiều rủi ro: công nghệ, tổ chức bộ máy, văn hóa tổ
chức, tuyển dụng, đãi ngộ nhân sự, quan hệ với khách hàng…
-

Rủi ro do nhận thức của con người: Rủi ro từ môi trường nhận thức. Khi

nhận diện và phân tích không đúng thì tất yếu sẽ đưa ra kết luận sai. Nếu nhận thức
và thực tế hoàn toàn khác nhau thì rủi ro sẽ vô cùng lớn.
1.1.2.3.
-

Phân loại rủi ro theo môi trường tác động.

Môi trường bên trong: Môi trường hoạt động nội tại của doanh nghiệp, tổ

chức: quản trị, marketing, sản xuất/ tác nghiệp, tài chính/ kế toán…
-

Môi trường bên ngoài: Bao gồm các yếu tố, lực lượng, thể chế, xảy ra ở bên

ngoài doanh nghiệp không kiểm soát được, nhưng có ảnh hưởng đến hoạt động và

hiệu quả của doanh nghiệp.
+ Môi trường vĩ mô: kinh tế, chính trị, luật pháp, văn hóa, xã hội, địa lý, công
nghệ, thông tin…
+ Môi trường vi mô: nhà cung cấp, khách hàng, đối thủ cạnh tranh hiện hữu, đối
thủ cạnh tranh tiềm ẩn, sản phẩm thay thế.
1.1.2.4.

Phân loại theo đối tượng rủi ro.

-

Rủi ro về tài sản.

-

Rủi ro về nhân lực.

-

Rủi ro về trách nhiệm pháp lý.

1.1.2.5.

Phân loại theo các ngành, lĩnh vực hoạt động.

-

Rủi ro trong công nghiệp;

-

Rủi ro trong nông nghiệp;

-

Rủi ro trong kinh doanh thương mại;

-

Rủi ro trong đầu tư;


9
-

Rủi ro trong ngành xây dựng;

-

Rủi ro trong ngành giao thông vận tải;

-

Rủi ro trong ngành thông tin liên lạc;

1.1.2.6.

Các rủi ro thường gặp trong doanh nghiệp xây dựng:

Hiện nay, đa phần các doanh nghiệp trong lĩnh vực xây lắp thi công công trình

đều bị động đối phó với rủi ro, nghĩa là khi rủi ro xảy ra rồi họ mới tìm phương án
giải quyết. Để xây dựng và triển khai hệ thống quản trị rủi ro cho công ty cần phân
loại, nhận diện được đầy đủ và toàn diện những rủi ro đã xảy ra với công ty. Vì
doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng nên luôn phải đối mặt với nhiều rủi ro bị
động bao gồm các rủi ro bên ngoài và rủi ro nội tại bên trong doanh nghiệp. Những
rủi ro này có thể ảnh hưởng xấu đến hoạt động kinh doanh, tình hình tài chính và
kết quả hoạt động của công ty. Có thể thấy rằng, khi nhà thầu khắc phục được
những rủi ro có thể xảy ra với họ thì sẽ hạn chế và giảm bớt những rủi ro mà họ có
thể gây ra cho cộng đồng và các bên liên quan theo phản ứng dây chuyền. Do đó,
nếu rủi ro không được xử lý kịp thời thì hậu quả của nó sẽ vô cùng nghiêm trọng.
Có rất nhiều rủi ro xảy ra với doanh nghiệp xây dựng nhưng phổ biến hơn cả là:
 Rủi ro về quản lý điều hành (Management risks):
Bao gồm những rủi ro sau: Thay đổi cơ cấu tổ chức, nghiên cứu tiền khả thi dự
án không hợp lý, lên kế hoạch, dự trù ngân sách dự án không hợp lý, chọn địa điểm
dự án không hợp lý, chọn đối tác tham gia dự án không hợp lý, cấu trúc tổ chức dự
án không hợp lý, đội ngũ quản lý dự án không có năng lực, tăng chi phí quản lý dự
án, quan hệ không tốt với đối tác, quan hệ không tốt đối với chính quyền, dự án bị
trì hoãn
 Rủi ro về tài chính và kinh tế (Financial & economic risks):
Rủi ro tài chính liên quan đến các rủi ro: Đối tác tham gia dự án bị phá sản,
khủng hoảng kinh tế, lạm phát, tỉ giá không ổn định, lãi suất tăng, cổ đông và người
cho vay không đáng tin.


10
 Rủi ro thị trường (Market risks):
Rủi ro thị trường bao gồm các rủi ro: Cạnh tranh từ các dự án tương tự, thu nhập
kỳ vọng của dự án hạ thấp, tăng giá sử dụng các trang thiết bị, giải phóng mặt bằng,
dự báo sai về nhu cầu thị trường, đấu thầu không công bằng. Áp lực cạnh tranh từ
các đối thủ chuyên nghiệp hơn, có bề dày kinh nghiệm, sở hữu các công nghệ thi

công tiên tiến đặc thù, đặc biệt là các đối thủ cạnh tranh có tiềm lực tài chính lớn
hơn, sở hữu nhiều máy móc công nghệ hơn sẵn sàng chào thầu với mức giá thấp
hơn để thắng thầu. Không những đứng trước các rủi ro cạnh tranh từ các công ty lớn
hơn mà còn chịu sự cạnh tranh gay gắt của các công ty mới, các công ty dạng
Design & Build.
 Rủi ro pháp lý và hợp đồng (Legal & contractual risks):
Trong lĩnh vực xây dựng, công ty luôn phải đối mặt với các tranh chấp đến từ
nhà cung cấp, thầu phụ, chủ đầu tư… hoặc các tranh chấp liên quan đến chất lượng
hàng hóa, dịch vụ từ nhà cung cấp, thầu phụ. Hoặc các rủi ro đến từ nhà cung cấp và
thầu phụ. Các bên tham gia vi phạm hợp đồng, hệ thống luật không hiệu quả, tác
động bởi hành lang pháp lý, chậm trễ trong việc giải quyết các vấn đề tranh chấp.
Ví dụ năm 2015-2016 đã gặp phải rủi ro với một số hợp đồng như với Chủ đầu
tư Tây Hồ View – Dự án nhà mẫu Newtatco (hợp đồng bị hủy giữa chừng), nhà
thầu phụ không đủ tư cách pháp lý (thầu phụ thi công Alumium), hay một số đơn vị
cung cấp vật liệu ngừng hoạt động nhưng chưa hoàn thành trách nhiệm thuế với cơ
quan thuế.
 Rủi ro về kỹ thuật (Technical risks):
Các rủi ro kỹ thuật bao gồm các rủi ro liên quan chủ yếu đến quá trình thi công
như:Tai nạn trên công trường, thay đổi thiết kế, thiết bị bị hư hỏng, lỗi trong bảng
vẽ thiết kế, rủi ro trong qui định về các vấn đề môi trường, các phương tiện vận
chuyển không đủ năng lực, tăng chi phí quản lý tại công trường, thiếu nguyên vật
liệu,trang thiết bị xây dựng cũ kỹ, mua sắm vật liệu và các thiết bị phụ kiện có chất
lượng kém, thiếu công nhân có tay nghề, thiếu nguồn cung cấp nước, ga, điện, nhà
thầu phụ không đủ năng lực, thiếu hiểu biết về điều kiện vật lý của công trường
 Rủi ro chính sách và chính trị (Policies and political risks):
Ở Việt Nam thường xuyên có sự thay đổi các quy định, chính sách về pháp luật.
Do đó, hoạt động chào thầu, ký kết hợp đồng thi công xây dựng tiềm ẩn nhiều rủi ro
không thay đổi kịp thời, chính xác và đầy đủ.

11
Ví dụ: Từ năm 2014 đến 2016 bộ xây dựng đã ra rất nhiều Nghị định thông tư
liên quan đến quản lý chi phí đầu tư xây dựng (Nghị định 32/2015/NĐ-CP về quản
lý chi phí đầu tư xây dựng), Quản lý dự án đầu tư xây dựng (Nghị định
59/2015/NĐ-CP về quản lý dự án đầu tư xây dựng), hợp đồng xây dựng (Nghị định
37/2015/NĐ-CP hướng dẫn về hợp đồng xây dựng) và một số thông tư về thay đổi
đơn giá nhân công….
 Rủi ro môi trường (environment risks):
Bao gồm các rủi ro: Thời tiết không thuận lợi, thiên tai, địch họa; Dự án gây ô
nhiễm cho môi trường; Môi trường làm việc gây độc hại cho công nhân, nhân viên
dự án. Dự án thực hiện tại khu đông dân cư, gần đường phố đông đúc…
1.2. Khái niệm, vai trò và mục tiêu của quản trị rủi ro.
1.2.1. Khái niệm quản trị rủi ro.
Cho đến nay chưa có khái niệm thống nhất về quản trị rủi ro. Có nhiều trường
phái nghiên cứu về rủi ro và quản trị rủi ro, đưa ra những khái niệm về quản trị rủi
ro rất khác nhau, thậm chí mâu thuẫn, trái ngược nhau.
Có những tác giả cho rằng quản trị rủi ro chỉ đơn thuần là đồng nghĩa với việc
mua bảo hiểm. Chỉ quản trị những rủi ro “thuần túy”, “những rủi ro có thể phân
tán”, “những rủi ro có thể mua bảo hiểm”.
Ngược lại, trường phái mới cho rằng cần quản trị tất cả mọi loại rủi ro của tổ
chức một cách toàn diện.
Như vậy, theo quan điểm trước đây thì Quản trị rủi ro là quá trình tiếp cận rủi ro
một cách khoa học, toàn diện và có hệ thống nhằm nhận dạng, kiểm soát, phòng
ngừa và giảm thiểu những tổn thất mất mát, những ảnh hưởng bất lợi của rủi ro.
Theo cách nhìn mới thì Quản trị rủi ro là quá trình tiếp cận rủi ro một cách khoa
học, toàn diện, liên tục và có hệ thống nhằm nhận dạng, kiểm soát, phòng ngừa và
giảm thiểu những tổn thất, mất mát, những ảnh hưởng bất lợi của rủi ro, đồng thời
tìm cách biến rủi ro thành những cơ hội thành công.
(ThS Kim Ngọc Đạt, ThS Hà Đức Sơn, GS. TS Đoàn Thị Hồng Vân, 2009, tr 61-62)

12
Theo tác giả thì quản trị rủi ro là một khuôn khổ thống nhất (bao gồm các quy
trình, chính sách, chiến lược) để quản lý các rủi ro chính của doanh nghiệp, hạn chế
những tác động không mong đợi, tối đa hóa giá trị doanh nghiệp.
1.2.2. Vai trò của quản trị rủi ro.
Trong các doanh nghiệp, quản trị rủi ro là vấn đề trọng tâm của hệ thống quản trị
doanh nghiệp và quản trị chiến lược hiệu quả. Đặc biệt đối với các công ty thuộc
lĩnh vực xây dựng thì quản trị rủi ro là một trong các yếu tố tiên quyết cho thành
công của dự án và đem lại lợi nhuận cho doanh nghiệp. Hơn nữa, một doanh nghiệp
quản trị rủi ro tốt sẽ có uy tín và thương hiệu tốt trên thị trường, được đánh giá tốt
hơn các đối thủ cạnh tranh.
Vai trò hoạch định: Khi thực hiện chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp,
quản trị rủi ro vạch ra cho chúng ta các khả năng nguy cơ có thể xảy ra và từ đó
chúng ta có hướng đi đúng đắn hơn. Quản trị rủi ro có vai trò quan trọng trong
doanh nghiệp và nó là bộ phận không thể tách rời với chiến lược doanh nghiệp.
Quản trị rủi ro được sử dụng để đánh giá các cơ hội cũng như những nguy cơ tác
động đến doanh nghiệp. Điều này có nghĩa là quản trị rủi ro không chỉ được áp
dụng chung chung mà được sử dụng từ việc xây dựng chiến lược ban đầu của dự án
và các quyết định đầu tư của doanh nghiệp.
Vai trò dự báo: Bất cứ một hệ thống quản trị rủi ro nào cũng phải vạch ra chi
tiết các nguy cơ có thể xảy ra và càng làm chi tiết nguy cơ đó càng tốt cho dự án,
cho doanh nghiệp. Điều đó phải thể hiện bằng việc xác định giá trị, thời điểm, nhân
tố tác động và khả năng khắc phục hậu quả. Chính vì vậy, quản trị rủi ro luôn dự
báo cho lãnh đạo doanh nghiệp biết trước để phòng tránh. Với vai trò này, quản trị
rủi ro luôn song hành cùng với dự án cũng như doanh nghiệp trong suốt quá trình
hoạt động.
Vai trò điều khiển: Quản trị rủi ro giúp nhà quản trị sử dụng và phân bổ các
nguồn lực hiện có một cách tối ưu cũng như có phương án tốt nhất để phòng tránh
trong quá trình tổ chức, thực hiện nhằm đạt được mục tiêu chung đề ra. Tại sao quản

trị rủi ro lại làm được điều đó? Trước hết ta phải xem xét cơ cấu tổ chức của


13
một doanh nghiệp. Về cơ cấu tổ chức, doanh nghiệp bao gồm các bộ phận chức
năng khác nhau như phòng tổ chức, phòng hành chính, phòng tài vụ, phòng kế
hoạch… Mỗi phòng ban này sẽ đảm trách từng nhiệm vụ cụ thể mà chức năng của
nó quy định. Do sự phân chia theo chức năng như vậy nên các bộ phận này hoạt
động hoàn toàn độc lập và chịu sự quản lý của cấp cao hơn là ban giám đốc. Chiến
lược vạch ra một hướng đi đúng cho hoạt động cho doanh nghiệp, giúp doanh
nghiệp liên kết được các cá nhân với các lợi ích khác cùng hướng tới một mục đích
chung, cùng phát triển doanh nghiệp. Nó tạo ra một mối liên kết gắn bó giữa các
nhân viên với nhau, giữa các phòng ban, bộ phận với nhau. Như vậy quản trị rủi ro
sẽ khai thác được những xu thế cạnh tranh từ sự phối hợp giữa các nguồn lực này.
Những vai trò cơ bản của quản trị rủi ro đã khẳng định sự cần thiết khách quan
của việc quản trị trong hoạt động quản trị nói chung và quản trị rủi ro nói riêng
trong một nền kinh tế hiện đại. Vì thế việc tiếp cận và xây dựng một hệ thống
quản trị rủi ro bài bản và chi tiết là một vấn đề rất cần thiết hiện nay.
Như vậy, hoạt động quản lý rủi ro được tổ chức tốt và vận hành hiệu quả sẽ
góp phần tăng thêm giá trị cho doanh nghiệp, cụ thể là:
- Giúp cải thiện hiệu quả hoạt động và tạo lợi thế cạnh tranh;
- Góp phần phân bổ và sử dụng hiệu quả những nguồn lực trong doanh nghiệp;
- Giảm thiểu những sai sót trong mọi mặt hoạt động của doanh nghiệp…
1.2.3. Mục tiêu của quản trị rủi ro.
Quản trị rủi ro của doanh nghiệp (Enterprise Risk Management - ERM) liên
quan đến tất cả các rủi ro quan trọng nhằm duy trì và làm tăng giá trị của doanh
nghiệp. ERM tìm cách chăm chú vào tất cả các rủi ro của doanh nghiệp trong phạm
vi một khung được tổ chức, được hội nhập và chặt chẽ. Xét chung, các rủi ro phải
được xem như là danh mục rủi ro tức là gồm nhiểu loại rủi ro khác nhau. Một tổ
chức phi lợi nhuận Hoa Kỳ có tên viết tắt là COSO (The Committee of Sponsoring

Organizations of the Treadway Commission), đã gợi ý việc tiếp cận quản trị rủi ro
doanh nghiệp phải được định hướng với nhiều mục tiêu phụ:
-

Bảo đảm xu hướng rủi ro của doanh nghiệp được xếp với chiến lược toàn

diện của doanh nghiệp.


14
-

Làm tăng các quyết định đáp ứng rủi ro bằng cách cung ứng cho quản trị rủi

ro với các phương tiện để quản trị nhiều rủi ro và các công cụ kiểm soát hay tài trợ
các rủi ro.
-

Làm giảm bớt các bất ngờ và các tổn thất trong hoạt động bằng cách làm gia

tăng năng lực của doanh nghiệp để nhận diện được các sự kiện tiềm ẩn và bảo đảm
các đáp ứng phù hợp.
-

Nhận diện và hành động trên các cơ hội kinh doanh (mới) từ việc quản trị

các rủi ro một cách thành công.
-

Cho phép ban lãnh đạo doanh nghiệp đánh giá hữu hiệu các nhu cầu vốn của

doanh nghiệp và cải tiến việc phân bổ vốn.
Các kết luận từ nhiều cuộc nghiên cứu đã bổ trợ cho tầm quan trọng của các mục
tiêu phụ. Ngoài ra, hoạt động ERM thành công đòi hỏi sự phối hợp các nỗ lực quản
trị rủi ro của tất cả các cấp, và việc cam kết thực hiện của viên chức cao cấp và các
nhân viên trong bộ phận quản trị rủi ro. Như vậy, mục tiêu của quản trị rủi ro chính
là tăng giá trị của công ty. Khi quản trị rủi ro tốt sẽ làm giảm các yếu tố tác động
tiêu cực cho doanh nghiệp, đảm bảo cho lợi nhuận doanh nghiệp cao hơn, bên cạnh
đó, danh tiếng cùng uy tín của doanh nghiệp ngày càng được phát triển và bền
vững.
1.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quản trị rủi ro của doanh nghiệp.
Rủi ro là một trong những yếu tố không thể tránh khỏi trong mọi hoạt động sản
xuất kinh doanh nói chung. Quản trị rủi ro chịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố, tuy
nhiên chúng ta không thể kể đến môi trường hoạt động có ảnh hưởng đến rất nhiều
mặt của doanh nghiệp. Môi trường kinh tế sẽ chi phối hoạt động kinh doanh của
doanh nghiệp, tạo thuận lợi hay bất lợi vì nếu kinh tế ổn định và phát triển sẽ ảnh
hưởng đến khả năng phát triển và tìm kiếm lợi nhuận của doanh nghiệp. Vì vậy, các
yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động cũng như quản trị rủi ro của doanh nghiệp không gì
khác đó chính là môi trường trong đó bao gồm môi trường vi mô (môi
trường tác nghiệp hoặc là môi trường bên trong) và môi trường vĩ mô (môi
trường bên ngoài). Tóm tắt các yếu tố môi trường bên trong và bên ngoài theo như
hình vẽ