TAI LIEU DIEN KHUYET HOA 12
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (558.7 KB, 8 trang )
Chương I: ESTE - LIPIT
Bài 1: ESTE
*********
I.KHÁI NIỆM, DANH PHÁP, ĐỒNG PHÂN
1. Khái niệm: ……………………………………………………………………………………………….
……………...…………………………………..……………………………………………………………
Vd: .....................................................................................................................................................................
- CTC este đơn chức:………………………….............
R là ................................................ R’.........................
- CTC este no, đơn chức, mạch hở:…………………………....................................................
- CTPT ..............………………………………………………………….
* Este đa chức tạo ra từ:
a) R(COOH)n và R’OH là:………………………………………….......
b) RCOOH và R’(OH)m là:……………………………………………..
c) R(COOH)n và R’(OH)m là:……………………………………………
2. Danh pháp : ....................................................................................................
Tên gốc axit
Tên gốc hidrocacbon
HCOO- : .................................................
-CH3 :...........................................................................
CH3COO- : .............................................
-C2H5 :..........................................................................
C2H5COO- : ...........................................
-CH2CH2CH3 :..............................................................
-CH(CH3)2 : ..................................................................
C6H5COO- : ...........................................
-C6H5 :.........................................................................
-CH2C6H5:...................................................................
CH2=CHCOO- : ................................ .......
-CH=CH2 :...................................................................
CH2=C(CH3)COO- : ...............................
(CH3)2CHCH2CH2-: ...................................................
Vd: HCOOC2H5:..............................................; CH3COOCH=CH2: .................................................................
C6H5COOCH3: …………………………..; CH3COOC6H5: .......................................................................
Metylfomat: ................................. Etylaxetat: ................................ Propylfomat:...................................
Axit cacboxylic:
CTC:
Axit fomic:
Axit axetic:
Axit propionic:
Axit butiric:
Axit arcylic:
Axit metacrylic:
Axit benzoic:
Axit oxalic:
Ancol:
CTC:
Ancol metylic:
Ancol etylic:
Ancol propylic:
Ancol isopropylic:
Ancol benzylic:
Etilenglicol:
Glixerol:
Este:
CTC:
Metylfomat:
Etylaxetat:
Propylfomat:
Metylpropionat:
Metylbenzoat:
Phenylaxetat:
Vinylaxetat:
Etylacrylat:
Metylmetacrylat:
Isopropylaxetat:
3. Đồng phân:
………………………………………………
CnH2nO2 có………………….. ………………………………………………….
………………………………………………
………………………………………………
………………………………………………
………………………………………………
a/ Este no, đơn chức:……………………….
CTPT
CH2O2
C2H4O2
C3H6O2
C4H8O2
C5H10O2
Số đp axit
Số đp este
Vd1: C2H4O2 ………………… ............................................................................................
..........................................................................................................................
.........................................................................................................................
Vd2:C3H6O2 ………...........................................................................................................
……………. ......................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
Vd3: C4H8O2 ……………………...............................................................................................
……………………...............................................................................................
……………….......................................................................................................
……………… ......................................................................................................
Vd4 :C5H10O2 ……………… ......................................................................................................
……………… .....................................................................................................
……………… .....................................................................................................
……………… .......................................................................................................
……………… ..........................................................................................................
……………… ........................................................................................................
……………… ............... ......................................................................................................
……………… ............... ..........................................................................................
……………… ........................................................................................................
b/ Este không no đơn chức: ................................................
CTPT
C3H4O2
C4H6O2
C5H8O2
Este no,đơn chức
M
Vd1: C3H4O2 ……………… ............... ...................................................................................
Vd2: C4H6O2 ……………… .................................................................................................
……………… .................................................................................................
……………… .................................................................................................
……………… .................................................................................................
……………… .................................................................................................
Vd3: C5H8O2
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
c/ Este thơm,đơn chức……………………………………….
Vd1: C7H6O2………………………………………………………………………………………………
Vd2:C8H8O2…………………………………………………….. ……… …..........
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………..
d/ Este no đa chức:
*Este đa chức được tạo bởi axit cacboxylic đa chức R-(COOH)n và ancol đơn chức R’OH
+
o
H ,t
→
¬
R-(COOH)n + nR’OH
...........................................................
Vd: Từ HOOC-COOH và hỗn hợp 2 ancol CH3OH, C2H5OH → este?
……………...…………………………………..……………………………………………………………
……………...…………………………………..……………………………………………………………
……………...…………………………………..……………………………………………………………
……………...…………………………………..……………………………………………………………
* Este đa chức được tạo bởi axit cacboxylic đơn chức R-COOH và ancol đa chức R’(OH)m
+
o
H ,t
→
¬
mR-COOH + R’(OH)m
....................................................................
Vd: Từ HOCH2-CH2OH và hỗn hợp 2 axit HCOOH, CH3CO OH → este?
……………...…………………………………..……………………………………………………………
……………...…………………………………..……………………………………………………………
……………...…………………………………..……………………………………………………………
……………...…………………………………..……………………………………………………………
* Este đa chức được tạo bởi axit cacboxylic đa chức R-(COOH)n và ancol đa chức R’(OH)m
+
o
H ,t
→
¬
mR-(COOH)n + nR’(OH)m
.....................................................................
Vd: Từ HOOC-COOH và HOCH2-CH2OH→ este?
……………...…………………………………..……………………………………………………………
……………...…………………………………..……………………………………………………………
……………...…………………………………..……………………………………………………………
……………...…………………………………..……………………………………………………………
e/ Este vòng no:…………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………
Vd1: C3H4O2 ............................................................................................................................................
Vd2: C4H6O2 ..........................................................................................................................................
................................................................................................................................................................ …….
.............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
4. Tính chất vật lí:
-……………………………………………………………………………………………………………
- Nhiệt độ sôi : este.....ancol.....axit cacboxylic
- Độ tan trong nước : …………………………………………………………………………………….
- Mùi ……………………………………………………………………………………………………
II. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
1. Phản ứng thủy phân
+
a. Thủy phân trong môi trường axit (…………………………)
+
Vd: HCOOC2H5 + H2O
o
H ,t
→
¬
…………..…………………….....
o
H ,t
→
¬
……………………………+…………………………
H + ,t o
CH3COOC2H5 + H2O
→
¬
+
TQ: RCOOR/ + H2O
……………………………+ …………………...
o
H ,t
→
¬
………………………+……………….......................
+
o
H ,t
→
¬
Chú ý : RCOOCH=CH2 - R + H2O
RCOOH + RCH2CHO
Axit + anđehit
+
o
H ,t
→
¬
Vd : CH3COOCH=CH2 + H2O
…………………+
……………….....
0
b.Thủy phân trong môi trường kiềm: (………………....)
H 2 O ,t
→
…....………..............…………………
0
H 2 O ,t
→
Vd: HCOOC2H5 + NaOH
…………......………+.......………………..........
0
H 2 O ,t
→
CH3COOC2H5 + NaOH
…………………………...+.……………………....
H 2 O ,t 0
→
TQ: RCOOR/ + NaOH
…………………………...........................................
.....................................................................................................................................
CTPT
CTCT
M
CHO2Na
C2H3O2Na
C3H5O2Na
C4H7O2Na
*Chú ý:
(1) ESTE + BAZƠ → 1 LOẠI MUỐI + 1 LOẠI ANCOL
0
RCOO-R’ + NaOH
t
→
……………………………………………………………….
0
ROOC–COOR + 2NaOH
t
→
……………………………………………………………
0
RCOO-CH2-CH2-OOCR + NaOH
t
→
………………………………………………………..
t0
(RCOO)3C3H5 + NaOH
→
……………………………………………………………….
t0
R(COO)2R’+ NaOH
→
……………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………
(2) ESTE + BAZƠ → 1 MUỐI + 1 ANĐEHIT
0
t
→
RCOO–CH=CH2 + NaOH
……………………………………………..
0
t
→
RCOO–CH=CHCH3 + NaOH
…………………………………………………
(3) ESTE + BAZƠ → 2 MUỐI + NƯỚC
0
t
→
RCOO–C6H5 + 2NaOH
………………………………………………………….
(4) ESTE + BAZƠ → 1 MUỐI + 2 ANCOL
0
t
→
R1OOC- R-COOR2 + 2NaOH
………………………………………………………….
(5) ESTE + BAZƠ → 2 MUỐI + 1 ANCOL
0
t
→
R1COO- R-OOCR2 + 2NaOH
………………………………………………………….
(6) ESTE + BAZƠ → 3 MUỐI + 1 ANCOL
R1COO-CH2
0
t
→
R2COO- CH + NaOH
……………………………………………………………….
3
R COO- CH2
(7) ESTE + BAZƠ → 1 MUỐI
0
CnH2n-C=O + NaOH
O
Một số chú ý:
t
→
……………………………………………………………….
o
t
→
RCOO-R’ + NaOH
RCOONa + R’-OH
a mol
b mol
Nếu: a > b ⇒ Rắn: R-COONa (b mol);
Nếu: a < b ⇒ Rắn: R-COONa (a mol) & NaOH dư: ( b – a ) mol.
FTác dụng với NaOH (1 : 2) ⇒ Este 2 chức
FTác dụng với NaOH (1 : 3) ⇒ Este 3 chức
FEste đơn CxHyO2 tác dụng với NaOH (1 : 2) ⇒ Este đơn chức của phenol
FEste HCOOR’ tham gia phản ứng tráng gương ⇒ HCOOR’ → 2Ag
FEste có số C ≤ 3 và M ≤ 100 ⇒ Este đơn chức.
+ Este fomat (.................), muối fomat (...................................................) tham gia pư .......................
……............…….................; ...............................................................................................................
2. Phản ứng ở gốc hidrocacbon
a. Phản ứng cộng:
→
0
- Cộng H2
Ni, t
→
………………………….
0
Ni, t
→
CH3COOCH =CH2 + H2
………………………………………………………….
TQ:……………………………………………………………………………………………….
- Cộng dd Br2 (t0 thường): có hiện tượng ………………………………………….
CH3COOCH =CH2 + Br2 → …………………………………………………………
b. Phản ứng trùng hợp
0
xt ,t
→
p
CH2=C(CH3)COOCH3
……………………………………………………….............................
……………………………..………………………………………………......
3. Phản ứng cháy:
F Este no, đơn chức mạch hở:
t0
→
TQ: ................ + (...............)O2
.................+ .......................... .
……………………………→…………………………………………..
→ ……………………………………..………
→ ………………………………………
……………………………………………………………………………………………………….
F Este không no có một nối đôi, đơn chức mạch hở:
t0
→
TQ: ................ + (...............)O2
.................+ .......................... .
……………………………→…………………………………………..
→ ……………………………………..………
→ ………………………………………
F Este no, hai chức mạch hở:
3n − 5
t0
Cn H 2 n − 2O4 +
O2
→ nCO2 + (n − 1) H 2O
2
⇒
nCO2 > nH 2O
CTPT
M
nEste = nCO2 − nH 2O
và
C2H4O2
C3H6O2
C4H8O2
C5H10O2
III. ỨNG DỤNG VÀ ĐIỀU CHẾ
1. Điều chế :
*Pp chung :.....................................................................................................................................................
+
TQ: RCOOH + R’OH
o
H ,t
→
¬
...................................................................................................................
+
o
H ,t
→
¬
Vd: CH3COOH + (CH3)2CHCH2CH2OH
…………………………………………………..
...........................................................................................................................................................................
* Chú ý: Để nâng cao hiệu suất của phản ứng (tức chuyển dịch cân bằng về phía tạo thành este) cần phải:
+……………………………………………………………………………………………….……….
+…………………………………………………………………………...……………….…………..
+…………………………………………….………………………………………..………………...
2. Ứng dụng:
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………...............
CHUYỂN GIAO QUYỀN SỬ DỤNG TÀI LIỆU HÓA HỌC
Bộ tài liệu tập bài học Hóa 10,11,12 và ôn thi THPT quốc gia theo chuyên đề từ lớp 10 đến lớp 12 (Gồm
phần lý thuyết thiết kế theo kiểu điền khuyết, bài tập trắc nghiệm, tài liệu trên 300 trang). Đồng nghiệp và các
em học sinh, sinh viên nào cần chuyển giao bản word để chỉnh sửa cho phù hợp với từng đối tượng học sinh thì
liên hệ với mình qua :
email :
Số điện thoại: 0979278226
