Biện pháp quản lý tổ chức đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh ở các trường THCS trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ (Luận văn thạc sĩ)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.58 MB, 114 trang )
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
NGUYỄN QUANG HUY
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ TỔ CHỨC
ĐỘI TNTP HỒ CHÍ MINH Ở CÁC TRƯỜNG THCS
TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN YÊN LẬP, TỈNH PHÚ THỌ
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
THÁI NGUYÊN - 2018
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
NGUYỄN QUANG HUY
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ TỔ CHỨC ĐỘI TNTP
HỒ CHÍ MINH Ở CÁC TRƯỜNG THCS TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN YÊN LẬP, TỈNH PHÚ THỌ
Ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã ngành: 8 14 01 14
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Phan Thanh Long
THÁI NGUYÊN - 2018
LỜI CAM ĐOAN
Tên tôi là: Nguyễn Quang Huy, học viên cao học QLGD khóa 24 Trường Đại
học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên, khóa học 2016 - 2018.
Tôi xin cam đoan: Luận văn này là công trình nghiên cứu thực sự của cá nhân,
được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS Phan Thanh Long.
Các số liệu có nguồn gốc rõ ràng, tuân thủ đúng nguyên tắc và kết quả trình
bày trong luận văn được thu thập trong quá trình nghiên cứu là trung thực, chưa từng
được ai công bố trước đây.
Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.
Yên Lập, tháng 4 năm 2018
Tác giả luận văn
Nguyễn Quang Huy
i
LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành, tác giả xin trân trọng cảm ơn các thầy giáo, cô
giáo cán bộ quản lý, giáo viên Trường Đại học sư phạm Thái Nguyên đã tận tình
giảng dạy, hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu thực hiện
Luận văn.
Tác giả xin trân trọng cảm ơn các đồng chí Bí thư huyện đoàn, Chủ tịch Hội
đồng Đội huyện Yên Lập (đơn vị công tác của tác giả) đã luôn động viên, tạo điều
kiện thuận lợi cho tôi trong suốt thời gian khoá học.
Đặc biệt, tác giả Đề tài xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đến Thầy
hướng dẫn khoa học: Phó Giáo sư - Tiến sĩ Phan Thanh Long, đã trực tiếp hướng dẫn
và giúp đỡ tác giả trong quá trình nghiên cứu, hoàn thành Luận văn.
Tác giả xin cảm ơn các thầy, cô là lãnh đạo lãnh đạo chuyên viên, cán bộ
Phòng Giáo dục và Đào tạo Yên Lập; các thầy giáo, cô giáo cán bộ quản lý, giáo
viên- phụ trách chi Đội, giáo viên- tổng phụ trách Đội và các em học sinh- đội viên
các trường trung học cơ sở trên địa bàn huyện, đã tạo điều kiện, cộng tác, giúp đỡ tác
giả trong quá trình thực hiện đề tài này.
Bản thân dù đã rất cố gắng, song chắc chắn Luận văn không tránh khỏi thiếu
sót. Tác giả rất mong nhận được sự góp ý, chỉ dẫn của các thầy cô giáo, các bạn đồng
nghiệp và những người quan tâm đến đề tài này.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 4 năm 2018
Tác giả
Nguyễn Quang Huy
ii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
KÝ HIỆU VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN .................................................... iv
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. v
MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................. 3
4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 3
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu .......................................................................... 4
7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 4
8. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 5
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ TỔ CHỨC ĐỘI TNTP
HỒ CHÍ MINH Ở TRƯỜNG THCS ............................................................... 6
1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề ........................................................... 6
1.1.1. Những nghiên cứu ở nước ngoài ............................................................... 6
1.1.2. Những nghiên cứu ở Việt Nam ................................................................. 7
1.2. Đội TNTP Hồ Chí Minh trong nhà trường ................................................. 10
1.2.1. Vai trò, chức năng Đội TNTPHCM trong nhà trường ............................ 10
1.2.2. Mục đích hoạt động của Đội TNTPHCM ............................................... 11
1.2.3.Tính chất của Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh ............................ 11
1.2.4. Nhiệm vụ và quyền hạn của Đội TNTPHCM ......................................... 12
1.2.5. Bộ máy tổ chức và quan hệ tổ chức Đội với nhà trường ......................... 13
1.2.6. Tổng phụ trách Đội trong nhà trường phổ thông .................................... 14
iii
1.2.7. Nội dung, hình thức và phương pháp hoạt động của Đội TNTP Hồ
Chí Minh ............................................................................................................ 17
1.3. Lý luận về quản lý tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh ở trường THCS....... 24
1.3.3. Nội dung quản lý tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh ở trường THCS ...... 26
1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh ở
trường THCS ..................................................................................................... 32
1.4.1. Các yếu tố chủ quan................................................................................. 32
1.4.2. Các yếu tố khách quan ............................................................................. 33
Kết luận chương 1.............................................................................................. 35
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TỔ CHỨC ĐỘI TNTP HỒ
CHÍ MINH Ở CÁC TRƯỜNG THCS TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN
YÊN LẬP, TỈNH PHÚ THỌ .......................................................................... 36
2.1. Khái quát một số đặc điểm tình hình chung và công tác giáo dục -đào
tạo của huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ............................................................... 36
2.1.1. Đặc điểm tự nhiên và địa lý hành chính .................................................. 36
2.1.2. Tình hình công tác giáo dục và đào tạo của huyện Yên Lập, tỉnh
Phú Thọ .............................................................................................................. 36
2.2. Tình hình giáo dục THCS và tổ chức Đội thiếu niên TPHCM của các
trường THCS huyện Yên Lập............................................................................ 42
2.2.1. Quy mô trường, lớp, học sinh và đội ngũ cán bộ, GV, NV các
trường THCS ..................................................................................................... 42
2.2.2. Về tình hình và tổ chức Đội TNTPHCM của các trường THCS ............ 43
2.3. Tổ chức khảo sát thực tiễn .......................................................................... 44
2.3.1. Mục tiêu khảo sát thực tiễn...................................................................... 44
2.3.2. Nội dung khảo sát .................................................................................... 44
2.3.3. Lựa chọn đối tượng và địa bàn khảo sát .................................................. 44
2.3.4. Công cụ khảo sát...................................................................................... 44
2.3.5. Cách thức xử lý kết quả khảo sát ............................................................. 45
iv
2.4. Thực trạng công tác quản lý tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh ở các
trường THCS huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ..................................................... 45
2.4.1. Thực trạng nhận thức của CBQL, GV, GV tổng phụ trách Đội và
HS ở các trường THCS huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ về tổ chức Đội
TNTP HCM ở các trường THCS....................................................................... 45
2.4.2. Thực trạng nội dung, hình thức, phương pháp và mức độ tham gia hoạt
động Đội ở các trường THCS trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ............. 50
2.4.3. Thực trạng công tác quản lý, chỉ đạo tổ chức Đội TNTP Hồ Chí
Minh ở các trường THCS trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ............. 56
2.5. Đánh giá thực trạng quản lý tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh ở
trường THCS trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ................................. 62
2.5.1. Kết quả đạt được ...................................................................................... 62
2.5.2. Những hạn chế cần khắc phục ................................................................. 62
2.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế............................................................. 63
Kết luận chương 2.............................................................................................. 64
Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ TỔ CHỨC ĐỘI TNTP HỒ CHÍ
MINH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN YÊN LẬP, TỈNH PHÚ THỌ ................ 65
3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lý tổ chức Đội ở trường THCS
trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ........................................................ 65
3.2. Biện pháp quản lý tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh ở trường THCS
trên địa bàn huyện Yên Lập ............................................................................... 66
3.2.1. Phát triển năng lực của đội ngũ cán bộ đội trong trường THCS ............. 66
3.2.1.1. Mục tiêu của biện pháp ......................................................................... 66
3.2.3. Tăng cường phối hợp các lực lượng giáo dục; tăng cường cơ sở
vật chất, tài chính cho hoạt động đội và chế độ chính sách cho giáo
viên-TPT đội ..................................................................................................... 73
3.2.4. Đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá, khen thưởng trong tổ chức Đội
TNTP Hồ chí Minh ............................................................................................ 75
v
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................. 76
3.4. Khảo nghiệm về tính cần thiết và tính khả thi của biện pháp trong
quản lý tổ chức Đội TNTP HCM trong trường THCS ...................................... 77
Kết luận chương 3.............................................................................................. 83
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 84
1. Kết luận .......................................................................................................... 84
2. Khuyến nghị................................................................................................... 85
2.1. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện ................................................ 85
2.2. Đối với Hội Đồng Đội huyện ..................................................................... 85
2.3. Đối với các trường THCS trên địa bàn huyện ............................................ 85
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 87
PHỤ LỤC
vi
KÝ HIỆU VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN
CHỮ VIẾT TẮT
STT
GIẢI THÍCH
1.
BCH
Ban chỉ huy
2.
CBQL
Cán bộ quản lý
3.
CT
Cần thiết
4.
GD&ĐT
Giáo dục và đào tạo
5.
GV
Giáo viên
6.
GV-TPT
Giáo viên- Tổng phụ trách
7.
HS
Học sinh
8.
KBG
Không bao giờ
9.
KCT
Không cần thiết
10.
KKT
Không khả thi
11.
KT
Khả thi
12.
NXB
Nhà xuất bản
13.
QLGD
Quản lý giáo dục
14.
RCT
Rất cần thiết
15.
RKT
Rất khả thi
16.
RTX
Rất thường xuyên
17.
THCS
Trung học cơ sở
18.
TN, NĐ
Thiếu niên, nhi đồng
19.
TNTP
Thiếu niên tiền phong
20.
TPT
Tổng phụ trách
21.
TT
Thi thoảng
22.
TX
Thường xuyên
23.
UBND
Ủy ban nhân dân
iv
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Thống kê số lượng trường, học sinh và đội ngũ cán bộ, giáo viên,
nhân viên trong các trường THCS của huyện Yên Lập năm học 2016
- 2017:........................................................................................................ 42
Bảng 2.2. Khái quát về tổ chức Đội TNTPHCM của các trường THCS................... 43
Bảng 2.3. Thực trạng nhận thức của CBQL, GV, GV tổng phụ trách Đội và HS
ở các trường THCS huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ về vị trí, vai trò
của tổ chức Đội trong nhà trường THCS .................................................. 46
Bảng 2.4: Thực trạng nhận thức của CBQL, GV, GV tổng phụ trách ở các
trường THCS huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ về mục đích hoạt động
của Đội TNTP HCM ................................................................................. 47
Bảng 2.5. Thực trạng nhận thức của CBQL, GV, GV tổng phục trách ở các
trường THCS huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ về chức năng, nhiệm vụ
của Đội TNTP HCM ................................................................................. 49
Bảng 2.6. Thực trạng thực hiện nội dung hoạt động Đội TNTP HCM tại các
trường THCS trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ........................ 50
Bảng 2.7. Thực trạng về các hình thức hoạt động Đội TNTP HCM tại các
trường THCS trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ........................ 52
Bảng 2.8. Thực trạng về các phương pháp tổ chức hoạt động Đội TNTP HCM
tại các trường THCS trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ............. 54
Bảng 2.9. Thực trạng về mức độ tham gia các hoạt động Đội TNTP HCM của
HS tại các trường THCS trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ....... 55
Bảng 2.10. Thực trạng chỉ đạo, triển khai hoạt động của Đội TNTP HCM ở các
trường THCS địa bàn huyện Yên Lập....................................................... 56
Bảng 2.11. Thực trạng công tác bồi dưỡng GV- TPT Đội tại các trường THCS
trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ............................................... 58
Bảng 2.12. Thực trạng công tác phối kết hợp các lực lượng giáo dục trong triển
khai hoạt động Đội tại các trường THCS trên địa bàn huyện Yên Lập,
tỉnh Phú Thọ .............................................................................................. 59
v
Bảng 2.13. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động của Đội TNTP HCM ở các
trường THCS trên địa bàn huyện Yên Lập ............................................... 61
Bảng 3.1. Ý kiến đánh giá mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp
quản lý tổ chức Đội TNTP HCM trong trường THCS .............................. 79
Bảng 3.2. Tương quan giữa mức độ cần thiết và mức độ khả thi của các biện pháp ..... 81
vi
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
“Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo
đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập
dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng
lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc” (Luật
Giáo dục 2005). Hiện nay, đất nước đang tiến hành sự nghiệp đổi mới toàn diện và
sâu sắc, với mục tiêu tổng quát của Chiến lược phát triển kinh tế, xã hội Việt Nam từ
năm 2001-2020 theo Nghị Quyết Trung ương 2 (khoáVIII) của Đảng đã khẳng định:
“Đưa đất nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển, nâng cao đời sống vật chất tinh
thần cho nhân dân, tạo nền tảng đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước
công nghiệp theo hướng hiện đại hoá”. Để tiến hành sự nghiệp đổi mới đó, thì chúng
ta phải hết sức coi trọng con người, nhân tố con người được đặt vào vị trí trung tâm
của chiến lược kinh tế xã hội, xây dựng đất nước. Muốn vậy phải phát triển giáo dục
“Coi giáo dục là quốc sách hàng đầu” mà “Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho con
người”. Như vậy, con người được đặt ở trung tâm chiến lược, trong đó lớp thiếu niên,
nhi đồng hôm nay sẽ là những chủ nhân tương lai của đất nước.
Đáp ứng yêu cầu về con người, mục tiêu giáo dục đào tạo nói chung và giáo
dục học sinh trung học cơ sở (THCS) nói riêng, có nhiệm vụ đào tạo ra những con
người có tính tự chủ, năng động, sáng tạo, có kiến thức văn hoá, đặc biệt phải có lòng
nhân ái, yêu đất nước. Trong đó, giáo dục là nền tảng nhằm giúp học sinh hình thành
những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn, lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ
và các kỹ năng cơ bản để học tiếp lên phổ thông trung học hoặc học nghề.
Để đạt được mục tiêu trên, chúng ta phải giáo dục cho HS trong một môi
trường đồng bộ, nghĩa là phải có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa các lực lượng giáo dục
trong nhà trường. Trong số các lực lượng giáo dục cần đặc biệt chú ý đến tổ chức Đội
thiếu niên tiền phong (TNTP) Hồ Chí Minh, vì nó có vị trí rất quan trọng; Đội TNTP
là một tổ chức hỗ trợ tích cực với nhà trường, cùng nhà trường thực hiện nội dung,
mục tiêu giáo dục. Đội TNTP là tổ chức nòng cốt trong các phong trào thiếu nhi, là
thể hiện vai trò chủ động tập hợp thiếu nhi vào các hoạt động do Đội tổ chức. Nhiều
1
Luận văn đủ ở file: Luận văn full
