TÂY TIẾN TIẾT 21, 22 ( SOẠN THEO 5 bước) SOẠN THEO ĐỔI MỚI PP

Ngày soạn
10/10/2018

Ngày giảng
Lớp

12B7
10/2018

12B8
10/2018

Tiết 21: Đọc Văn:
TÂY TIẾN
Quang Dũng
I. MỤC TIÊU :
1. Kiến thức:
Giúp HS :
- Cảm nhận được vẻ đẹp hùng vĩ, mĩ lệ của thiên nhiên Miền tây và nét hào hoa dũng cảm, vẻ
đẹp bi tráng của hình ảnh người lính Tây Tiến.
- Nắm được những nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ: Bút pháp lãng mạn, những sáng tạo về
hình ảnh và giọng điệu.
2. Kĩ năng:
- Đọc, phân tích thơ trữ tình.
3. Thái độ, tư tưởng:
- Tự hào truyền thống anh bộ đội cụ Hồ.
- Học sinh tích cực học tập bộ môn, hăng say nghiên cứu khoa học.
4. Năng lực:
-

Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản.

Năng lực giải quyết các tình huống đặt ra trong bài học.
Năng lực thưởng thức và cảm thụ thẩm mỹ. .
Năng lực trao đổi, hợp tác.

II. CHUẨN BỊ :
1. Giáo viên:
- Giáo án lên lớp; Sách giáo khoa Ngữ văn 12 – tập 1.; Sách giáo viên Ngữ văn 12 – tập 1.
2. Học sinh:


- SGK, vở ghi, vở soạn.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
* Hoạt động 1: 5 phút
1.&. KHỞI ĐỘNG ( 5 phút)
Hoạt động của Thầy và trò

Nội dung
cần đạt

- B1: GV giao nhiệm vụ: GV hướng dẫn học sinh đến với tìm hiểu về tác HS quan
phẩm Việt Bắc bằng cách cho HS: TRÒ CHƠI XEM HÌNH ĐOÁN CHỮ sát tranh
và tư liệu
Quan sát các hình ảnh và tư liệu sau và đi tìm từ khóa
Xem hình ảnh về Tây Bắc ( Sông Mã, Mai Châu, …)
CH 2: Những hình ảnh trên gợi dẫn em tới địa danh, sự kiện nào? Tác
phẩm, tác giả nào?
Yêu cầu HS đoán hình biết nội dung
- B2: HS thực hiện nhiệm vụ:
- B3: HS báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ:
- B4: GV nhận xét từ đó giới thiệu Vào bài.

2.&. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
Hoạt động Tìm hiểu tiểu chung.
Mục tiêu: Nắm được những nét
chính về tác giả, tác phẩm.
Phương pháp: Phát vấn; kĩ thuật trình
bày 1 phút, công não.

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học
tập.
– khái quát những nét chính về tg,
giới thiệu đoàn quân Tây Tiến và
hcrđ bài thơ?

NỘI DUNG BÀI HỌC
I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
– Quang Dũng: 1921 – 1988
– Quê: Hà Tây
– Ông là nghệ sĩ đa tài, nhưng được biết đến
nhiều nhất với tư cách là nhà thơ, với hồn thơ
phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa.
2.Tác phẩm
* Hoàn cảnh sáng tác
– 1947: Đơn vị Tây Tiến được thành lập để bảo
vệ biên giới Việt Lào. Quang Dũng là đại đội
trưởng.


Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học

tập
HS dựa vào sgk và hiểu biết của bản
thân suy nghĩ trả lời ra giấy nháp.

– Cuối 1948 Quang Dũng chuyển đơn vị nhớ lại
đơn vị tác giả viết bài thơ trong tâm thế xa cách,
hoài niệm.

Bước 3: Báo cáo kết quả học tập:
GV gọi hs trả lời, gọi hs khác nhận
xét.
Bước 4: đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ
– GV nhận xét, đánh giá, bổ sung,
chốt lại kt

GV goị HS đọc diễn cảm bài thơ,
nhận xét cách đọc của HS
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học
tập.
Chia bố cục của văn bản và nêu nội
dung chính của mỗi đoạn?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học
tập
HS dựa vào sgk và hiểu biết của bản
thân suy nghĩ trả lời ra giấy nháp.
Bước 3: Báo cáo kết quả học tập:
GV gọi hs trả lời, gọi hs khác nhận
xét.
Bước 4: đánh giá kết quả thực hiện

nhiệm vụ
– GV nhận xét, đánh giá, bổ sung,
chốt lại kt
Hoạt động 2: Đọc-hiểu văn bản.
Mục tiêu: Cảm nhận được vẻ đẹp
riêng của thiên nhiên miền Tây và
hình ảnh người lính Tây Tiến trong
khổ một của bài thơ. Có thái độ trân
trọng, yêu quý anh bộ đội cụ Hồ, có ý
thức trách nhiệm với đất nước ; HS
phát triển năng lực: Năng lực chuyên

* Bố cục
– Đoạn 1: (14 câu đầu): Thiên nhiên hoang sơ,
hùng vĩ của Tây Bắc và những cuộc hành quân
gian khổ của binh đoàn Tây Tiến.
– Đoạn 2: (8 câu tiếp): Kĩ niệm đẹp về tình quân
dân và cảnh núi rừng miền Tây thơ mộng.
– Đoạn 3: (8 câu tiếp): Chân dung người lính Tây
Tiến.
– Đoạn 4: (4 câu cuối): Lời thề của người chiến sĩ
Tây Tiến.

II. Đọc – hiểu văn bản
1. Bức tranh thiên nhiên của núi rừng Tây Bắc.
* Hai câu đầu:
“Sông Mã xa rồi…nhớ chơi vơi”
– Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!:
– Thán từ ơi!à khiến sông Mã, Tây Tiến trở nên
có linh hồn.

môn, năng lực làm việc theo nhóm.
Phương pháp: Phát vấn, thảo luận
nhóm; kĩ thuật công não, phòng
tranh.
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học
tập.
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học
tập.
– Câu thơ mở đầu có vai trò gì đối
với bài thơ? Em hiểu ntn về nỗi “nhớ
chơi vơi”?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học
tập
HS dựa vào sgk và hiểu biết của bản
thân suy nghĩ trả lời ra giấy nháp.
Bước 3: Báo cáo kết quả học tập:
GV gọi hs trả lời, gọi hs khác nhận
xét.
Bước 4: đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ
– GV nhận xét, đánh giá, bổ sung,
chốt lại kt

– GV chia lớp thành nh 4 nhóm,
bầu nhóm trưởng, thư kí.
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học
tập.
–Nhóm 1,2: Núi rừng Tây Bắc được

tg tập trung miêu tả qua những hình
ảnh nào?Hình ảnh đó có đặc điểm
gì? Nhận xét thanh điệu của 4 câu
thơ? Thanh điệu có hiệu quả gì trong
việc miêu tả thiên nhiên?
– Nhóm 3,4: Người chiến sĩ Tây Tiến
được miêu tả qua những hình ảnh,
chi tiết nào?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học
tập

– Cụm từ Nhớ chơi vơiàNỗi nhớ lơ lửng không
mất đi mà trở thành nỗi thao thức, ám ảnh.
=> Là lời gọi tha thiết, lời giải bày tâm sự mang
cảm xúc bâng khuâng hoài niệm để gợi lại nỗi
nhớ trong lòng nhà thơ.

* Thiên nhiên Tây Bắc (6 câu tiếp)
– Sương lấp, hoa về trong đêm hơi à Hình ảnh
vừa ảo, vừa thực
– Dốc: khúc khuỷu, thăm thẳm
–Ngàn thước lên cao >< ngàn thước xuống.
àNghệ thuật điệp từ, láy từ, đối từ, nhiều thanh
trắc tạo không gian cao, sâu, nhằm nhấn mạnh sự
hùng vĩ hiểm trở.
– Súng ngửi trời à Cách ví von đậm chất lính, thể
hiện tư thế hiên ngang của người lính
– Câu cuối: Toàn thanh bằng tạo cảm giác bồng
bềnh với không gian rộng mở.
Þ Bằng thủ pháp đối lập với những nét vẽ gân

guốc Quang Dũng đã làm nỗi bật bức tranh thiên
nhiên Tây Bắc vừa hiểm trở, dữ dội vừa mát dịu,
bồng bềnh được thể hiện qua bút pháp gợi hình
đặc sắc của tác giả.
* Hình ảnh binh đoàn Tây Tiến (6 câu cuối).
– Đoàn quân mỏi
– Dãi dầu không bước nữa
– Gục trên súng mũ
* Bi tráng, gian khổ, mất mát, hi sinh.
– “Chiều chiều… cọp trêu người”
- Binh đoàn Tây Tiến thường xuyên đối diện với


– Dựa vào sgk, thảo luận, ghi sản
phẩm ra bảng phụ, gv quan sát hỗ trợ
hs các nhóm
Bước 3: Báo cáo kết quả học tập:
– Gọi đại diện nhóm HS báo cáo sản
phẩm,
– HS nhóm khác theo dõi, nhận xét,
bổ sung,
Bước 4: đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ
– GV nhận xét, đánh giá, bổ sung
– GV kết luận.

những hiểm nguy nơi núi rừng Tây Bắc.
– “Nhớ ôi …. thơm nếp xôi” àNhững giờ phút
nghỉ ngơi hiếm hoi của binh đoàn Tây Tiến.

* Nỗi nhớ về đoàn quân Tây Tiến sống và chiến
đấu trong hoàn cảnh dữ dội , hiểm nguy và hào
hùng giữa núi rừng Tây Bắc.
3. Củng cố luyện tập và hướng dẫn học sinh tự học
3.1. Củng cố, luyện tập
& HĐ LUYỆN TẬP (5 phút)
Hoạt động của GV - HS

Kiến thức cần đạt

- B1: GV giao nhiệm vụ: Đọc và trả lời câu hỏi sau:
" Chiều chiều oai linh thác gầm thét,
Đêm đêm Mường Hịnh cọp trêu người"
1/ Chỉ ra 02 biện pháp tu từ, tác dụng ở hai câu thơ trên?
2/ Thiên nhiên Tây bắc được cảm nhận như thế nào ở hai câu
thơ này?
- B2: HS thực hiện nhiệm vụ:
- B3: HS báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ:
- B4: GV nhận xét, chốt lại kiến thức
3.2. Hướng dẫn học sinh tự học
& HĐ VẬN DỤNG

1/Từ láy, nhân hóa; gợi
không gian thời gian;
2/ Hoang sơ, dữ dội, ẩn
chứa hiểm nguy.


Hoạt động của GV - HS

Kiến thức cần đạt

- B1: GV giao nhiệm vụ:

- HS sử dụng các thao tác,
Viết một đoạn văn cảm nhận về 2 câu thơ sau phương thức biểu đạt để viết
được đoạn văn về kie niệm sâu
của đoạn 1?
sắc.
- B2: HS thực hiện nhiệm vụ: ở nhà
- B3: HS báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ: KT
- Chất tài hoa, lãng mạn của
bài cũ
Quang Dũng.
- B4: GV nhận xét, chốt lại kiến thức
& HĐ MỞ RỘNG VÀ SÁNG TẠO
Hoạt động của GV - HS
- B1: GV giao nhiệm vụ:

Kiến thức cần đạt
-

1. Vẽ sơ đồ tư duy kiến thức phần 1.
2. Tìm những đọc những tác phẩm thơ chống Pháp

Vẽ chính xác bản đồ tư
duy;

Vẽ bằng tranh theo trí tưởng
tượng.

- B2:HS thực hiện nhiệm vụ: ở nhà
- B3: HS báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ: KT
bài cũ
- B4: GV nhận xét, chốt kiến thức

-

…. …


Ngày soạn
10/10/2018

Ngày giảng
Lớp

12B7
10/2018

12B8
10/2018

TÂY TIẾN - QUANG DŨNG
Tiết 22: Đọc văn
I. MỤC TIÊU
1.Về kiến thức:
– Nhận diện được bố cục của văn bản ” Tây Tiến”.
– Nhận biết, lí giải và phân tích các thông tin nổi bật trong văn bản như:
+ Nhận biết những nét khái quát chung nhất về tác giả và tác phẩm.

+ Cảm nhận được vẻ đẹp hùng vĩ, mĩ lệ của thiên nhiên miền Tây và hình tượng người lính Tây
Tiến.
+ Nắm được những nét đặc sắc về nghệ thuật trong bài thơ: bút pháp lãng mạn, những sáng tạo
về hình ảnh, ngôn ngữ và giọng điệu.
2.Về kĩ năng:
– Rèn luyện kĩ năng đọc hiểu văn bản về thơ theo đặc trưng của văn bản thơ.
– Kết nối, vận dụng những kiến thức đã đọc được từ văn bản “Khái quát văn học Việt Nam từ
cách mạng tháng Tám năm 1945 đến hết thế kỉ XX” vào việc đọc hiểu văn bản “Tây Tiến”.
– Phân tích, so sánh, bình luận về vẻ đẹp của bài thơ, về sự thể hiện hình tượng người lính của
bài thơ so với thơ ca cách mạng cùng thời đại.
– Năng lực: Phát huy năng lực tự học và tự chủ, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải
quyết vấn đề và sáng tạo, năng lực ngôn ngữ, năng lực tìm hiểu tự nhiên và xã hội, năng lực
thưởng thức văn học và cảm thụ thẩm mỹ…
3. Về thái độ:
– Tự nhận thức về tinh thần yêu nước, ý chí vượt khó của người lính Tây Tiến, qua đó tự rút ra
bài học cho cá nhân:Trân trọng, yêu quý anh bộ đội cụ Hồ, có ý thức trách nhiệm với đất nước.
Chủ động, tích cực học tập, sáng tạo.
– Phẩm chất: Yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm.
4.Định hướng góp phần hình thành năng lực
– Năng lực giao tiếp (nghe, nói, đọc, viết)
– Năng lực thẩm mĩ (cảm thụ và sáng tạo)
– Năng lực hợp tác
– Năng lực tự học…
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
Chuẩn bị của giáo viên
– Giáo án/thiết kế bài học


– Các slides trình chiếu (nếu có)
– Các phiếu học tập, bao gồm: các sơ đồ để HS điền thông tin, các bài tập dùng để kiểm tra,

đánh giá HS trong quá trình đọc hiểu.
Chuẩn bị của học sinh
Chuẩn bị bài ở nhà theo các yêu cầu sau:
– Đọc trước bài “Tây Tiến” trong SGK Ngữ văn 12, Tập một.
– Soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn tìm hiểu cuối bài.
– Các sản phẩm chuẩn bị được giao.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC.
1.&. KHỞI ĐỘNG ( 5 phút)
Hoạt động của GV và HS
I. Hoạt động 1- Khởi động
B1:GV chia HS thành 4 nhóm tham gia trò
chơi ô chữ.
B2: HS thảo luận suy nghĩ, thống nhất đáp án.
B3: HS cử đại diện trình bày
B4: GV nhận xét, đánh giá chốt lại
–
Nội dung: Giải các ô chữ hàng ngang
để tìm ra từ khóa hàng dọc.
–
GV nêu câu hỏi ô chữ hàng ngang từ
01 đến 09. Nhóm nào trả lời nhanh nhất và
chính xác sẽ được tính điểm tối đa.
–
Sau khi HS giải đầy đủ các ô chữ, GV
chốt kiến thức bài cũ, lí giải ô chữ hàng dọc để
dẫn dắt sang kiến thức bài mới
–
Kiến thức trọng tâm bài mới ( tiết 2):
Những kỉ niệm đẹp và chân dung người lính
Tây Tiến.

Nội dung kiến thức cần đạt
– Nội dung câu hỏi giải ô chữ:
1. Tên con sông ở miền Bắc được nhắc đến
trong bài thơ Tây Tiến?
2. Bút pháp nghệ thuật tiêu biểu của bài thơ
Tây Tiến?
3. Bài thơ tây Tiến được in trong tập thơ nào?
4. Tên đơn vị sát nhập của đoàn quân Tây Tiến
sau khi trở về Hòa Bình?
5. Hình ảnh thơ độc đáo có sử dụng biện pháp
nhân hóa trong đoạn 01 của bài thơ?
6. Tên địa danh nơi Quang Dũng sáng tác bài
thơ Tây Tiến?
7. Cho biết tên khác của bài thơ Tây Tiến?
8. Một trong những vùng giải phóng đầu tiên
của lực lượng kháng chiến Pa-thét Lào tại
Thượng Lào được nhắc đến trong bài thơ?
9. Cho biết tên của bài thơ ra đời cùng bài thơ
Tây Tiến đã học trong chương trình Ngữ văn
lớp 9 – THCS?
* Đáp án giải các ô chữ hàng ngang:
1. Sông Mã
2. Lãng mạn
3. Mây đầu ô
4. Trung đoàn 52
5. Súng ngửi trời
6. Phù Lưu Chanh
7. Nhớ Tây Tiến
8. Sầm nứa

9. Đồng chí


* Ô chữ hàng dọc: Người lính.
2.&. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động của GV và HS
.2. GV hướng dẫn HS đọc đoạn 2 của
văn bản.
Mục tiêu: Nắm được vẻ đẹp hào hoa,
lãng mạn, oai phong, lẫm liệt của người
lính Tây Tiến, cảnh sông nước Miền tây
thơ mộng. Nắm được những nét đặc sắc
về nghệ thuật của bài thơ. Có thái độ
trân trọng, yêu quý anh bộ đội cụ Hồ, có
ý thức trách nhiệm với đất nước.
HS phát triển năng lực: Năng lực chuyên
môn, năng lực làm việc theo nhóm.
Phương pháp: Phát vấn, thảo luận
nhóm; kĩ thuật công não, phòng tranh.
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập.
– Câu hỏi: Kỉ niệm vui tươi hào hứng
của tình quân dân được mt qua những
chi tiết nào?Cảnh sông nước miền Tây
Bắc được miêu tả như thế nào?
-Nhận xét về nghệ thuật?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
HS dựa vào sgk và hiểu biết của bản thân
suy nghĩ trả lời ra giấy nháp.
Bước 3: Báo cáo kết quả học tập:
GV gọi hs trả lời, gọi hs khác nhận xét.

Bước 4: đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ
– GV nhận xét, đánh giá, bổ sung, chốt
lại kt

Nội dung kiến thức cần đạt
3.2 Đoạn 2: Những kỷ niệm đẹp của tình
quân dân và cảnh sông núi miền Tây đầy
thơ mộng của Tổ quốc
a) Cảnh đêm liên hoan văn nghệ
– Khi màn đêm buông xuống cũng là lúc
đêm liên hoan văn nghệ bắt đầu.
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
+ Chữ “bừng”: vừa diễn tả không khí tưng
bừng, sôi nổi của đêm văn nghệ, vừa tỏa
sáng không gian, xua đi màn đêm bóng tối.
+ Hai chữ “đuốc hoa”: chỉ ngọn đuốc thắp
sáng trong đêm văn nghệ, vừa chỉ ngọn
đuốc thắp sáng trong đêm tân hôn. Ý thơ
thể hiện sự tinh nghịch của chàng trai Tây
Tiến.
– Hình ảnh của “em” chính là trung tâm, là
linh hồn của đêm văn nghệ:
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn lên man điệu nàng e ấp
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ
+ Đó là cô gái dân tộc dịu dàng, duyên
dáng (e ấp), trong trang phục dân tộc (xiêm
áo), trong vũ điệu dân tộc “man điệu”. Vẻ
đẹp của em đã thu hút sự chú ý của các

chàng trai Tây Tiến.
+ Hai chữ “kìa em” biểu lộ sự ngõ ngàng
đến ngạc nhiên của chàng trai Tây Tiến
trước vẻ đẹp của cô gái.
+ Âm thanh của tiếng khèn, cảnh vật và
tình quân dân ấm áp đã thăng hoa cảm xúc
của người nghệ sĩ: “Nhạc về Viên Chăn
xây hồn thơ”.
b) Cảnh sông nước Tây Bắc.


3..3. GV hướng dẫn HS đọc đoạn 3 của
văn bản
GV chia lớp thành 4 nhóm
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập.
Nhóm 1: Vẻ đẹp kiêu hùng ( dung mạo bề
ngoài) của lính Tây Tiến.
Nhóm 2: Vẻ đẹp tâm hồn lãng mạn của
lính Tây Tiến.
Nhóm 3: Tinh thần hi sinh của các anh.
Nhóm 4: Bút pháp nghệ thuật miêu tả.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
– Dựa vào sgk, thảo luận, ghi sản phẩm
ra bảng phụ, gv quan sát hỗ trợ hs các
nhóm
Bước 3: Báo cáo kết quả học tập:
– Gọi đại diện nhóm HS báo cáo sản
phẩm,
– HS nhóm khác theo dõi, nhận xét, bổ
sung,

Bước 4: đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ
– GV nhận xét, đánh giá, bổ sung
– GV kết luận.

Nếu đêm liên hoan văn nghệ đem đến cho
người đọc không khí say mê ngây ngất, thì
cảnh sông nước Tây Bắc gợi cảm giác
mênh mang huyền ảo:
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa.
+ Nhà thơ không tả mà chỉ gợi. Vậy mà
cảnh vẫn hiện lên thơ mộng.
+ Không gian của buổi chiều giăng mắc
một màn sương – “chiều sương”.
+ Bông hoa lau như có hồn, phảng phất
trong gió.
+ Bến bờ tĩnh lặng, hoang dại như thời tiền
sử.
+ Bông hoa rừng không “đung đưa” mà
“đong đưa” như làm duyên với cảnh, với
người.
– Trên dòng sông ấy là hình ảnh một cô gái
duyên dáng, uyển chuyển, khéo léo trên
chiếc thuyền độc mộc, giữa dòng nước lũ.
Hình ảnh đó tạo nên một vẻ đẹp lãng mạn
cho bức tranh thơ mộng của núi rừng Tây
Bắc.

– Ngòi bút tài hoa của Quang Dũng thể
hiện tập trung ở đoạn này, chất nhạc hòa
quyện chất thơ. Vì thế, Xuân Diệu có lí khi
cho rằng: “Đọc đoạn thơ này như ngâm
nhạc trong miệng”.
=> Bằng bút pháp lãng mạn, Quang Dũng
đã vẽ ra bức tranh thiên nhiên thơ mộng,
duyên dáng, mĩ lệ của núi rừng Tây Bắc.
3.3 Đoạn 3: Chân dung người lính Tây
Tiến.
Đoạn thơ khắc họa hình ảnh đoàn quân
Tây Tiến vừa kiêu hùng, vừa lãng mạn,
vừa bi tráng.


3.4. GV hướng dẫn HS đọc đoạn 4 của
văn bản
– GV yêu cầu HS làm việc cá nhân để trả
lời câu hỏi:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập.
– Tinh thần chung của một thời Tây Tiến
được tác giả tô đậm bằng hình ảnh nào?
( Nhóm 1)

a) Vẻ đẹp kiêu hùng của lính Tây Tiến
– Chân dung của người lính Tây Tiến được
vẽ bằng nét bút khác lạ:
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
+ Người lính Tây Tiến chiến đấu trong

điều kiện thiếu thốn gian khổ, bệnh sốt rét
hoành hành làm cho mái tóc xanh hôm nào
rụng hết (không mọc tóc) và hậu quả của
bệnh sốt rét rừng đã để lại làn da xanh xao
như “màu lá”. Nhưng dưới ngòi bút của
Quang Dũng những mái đầu không mọc
tóc, màu nước da xanh như màu lá lại có
vẻ đẹp kiêu dũng, oai phong của con hổ
nơi rừng thiêng. Dường như họ xem
thường mọi khổ ải, thiếu thốn.
– Nét độc đáo trong cách miêu tả của nhà
thơ là không miêu tả cụ thể một gương mặt
nào của người lính Tây Tiến mà tập trung
khắc họa rõ nét mặt chung của cả đoàn
quân Tây Tiến.
+ Hai chữ “đoàn binh” tạo một âm hưởng
mạnh mẽ, dứt khoát còn hình ảnh “không
mọc tóc” lại gợi lên nét ngang tàng của
người lính Tây Tiến.
– Thơ ca kháng chiến khi viết về người
lính thường nói đến căn bệnh sốt rét hiểm
nghèo. Quang Dũng không hề che dấu
những gian khổ đó nhưng ông không miêu
tả một cách trần trụi mà qua một cái nhìn
đậm màu sắc lãng mạn.
b) Vẻ đẹp lãng mạn
– Những chàng trai Tây Tiến không chỉ có
vẻ đẹp oai hùng cuả con hổ nơi rừng thiêng
mà còn có tâm hồn lãng mạn:
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới

Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Cái nhìn nhiều chiều đã giúp nhà thơ nhìn
qua cái dằn dữ mắt trừng của họ là những


– Em có nhận xét gì về nhịp điệu và
giọng điệu của đoạn thơ?( Nhóm 2)
– Tác dụng của việc đưa địa danh vào
khổ thơ?( Nhóm 3)
– Nhận xét đoạn 4(Nhóm 4)
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
– Dựa vào sgk, thảo luận, ghi sản phẩm
ra bảng phụ, gv quan sát hỗ trợ hs các
nhóm
Bước 3: Báo cáo kết quả học tập:
– Gọi đại diện nhóm HS báo cáo sản
phẩm,
– HS nhóm khác theo dõi, nhận xét, bổ
sung,
Bước 4: đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ
GV nhận xét, đánh giá, bổ sung
III. Hoạt động 3: Tổng kết, luyện tập.
* Tổng kết:
Hình thức: HS làm việc cá nhân để trả
lời câu hỏi:
Mục tiêu: Hs nắm được những nét cơ
bản nhất về nd và nt của bài thơ.
Phương pháp: Phát vấn, kĩ thuật trình
bày1 phút

Bước 1:
GV yêu cầu: Xác định nội dung chính của
bài thơ?Qua bài thơ, em hiểu gì về tình
cảm của tác giả?
– Nêu những nét nghệ thuật đặc sắc trong
thơ Quang Dũng?
Bước2: HS suy nghĩ trả lời ra giấy nháp.
Bước 3: GV gọi hs trả lời, gọi hs khác
nhận xét.
Bước 4: – GV nhận xét, đánh giá, bổ
sung, chốt lại

tâm hồn, trái tim rạo rực yêu thương. Họ
chiến đấu trong điều kiện gian khổ nhưng
vẫn mơ về Hà Nội. Ở đó có dáng hình của
người đẹp “dáng kiều thơm”. Hình bóng
người đẹp ở quê hương là động lực tinh
thần thúc giục các anh cầm súng tiêu diệt
kẻ thù.
c) Vẻ đẹp bi tráng
– Viết về người lính Tây Tiến, Quang
Dũng không hề che dấu cái bi, nhưng cái
bi lại được nâng đỡ bằng đôi cánh lãng
mạn làm cho cái bi trở thành bi tráng:
+ Hình ảnh những nấm mồ rái rác nơi biên
cương, viễn xứ gợi một cảm xúc bi thương.
+ Hình ảnh “đời xanh” là biểu tượng cho
tuổi trẻ đặt sau chữ “chẳng tiếc” thể hiện
tinh thần tự nguyện, sẵn sàng vượt lên cái
chết hiến dâng cả sự sống, tuổi trẻ cho

nghĩa lớn của dân tộc.
+ Người lính Tây Tiến khi chết chỉ có
manh chiếu (thậm chí không có) quấn thân
nhưng tác giả đã thay vào đó tầm áo
bàosang trọng. Và khúc nhạc tiễn đưa anh
là âm thanh gầm réo của dòng sông Mã. Sự
thật bi thương vậy mà dưới ngòi bút của
Quang Dũng, người lính Tây Tiến vẫn chói
ngời vẻ đẹp lý tưởng và mang dáng dấp
của những tráng sĩ thuở xưa.
– Tinh thần xả thân của người lính Tây
Tiến được diễn đạt bằng những từ Hán Việt
hết sức trang trọng: biên cương, viễn xứ,
chiến trường, áo bào, độc hành… Cách nói
giảm nói tránh “về đất” làm mờ đi cái bi
thương rồi bị át hẳn trong cái âm thanh của
dòng sông Mã. Âm thanh đó làm cho sự hi
sinh của người lính Tây Tiến không bi lụy
mà thấm đẫm tinh thần bi tráng.
è Bằng bút pháp lãng mạn nhà thơ đã khắc
họa thành công bức chân dung tượng đài


bằng ngôn từ về đoàn quân Tây Tiến.
3.4 Đoạn 4: Lời thề và lời hẹn ước
– Nhớ đến Tây Tiến, tác giả nhớ đến tháng
ngày đẹp đẽ, hào hùng say mê:
Tây Tiến người đi không hẹn ước
Đường lên thăm thẳm một chia phôi
+ Hình ảnh “người đi không hẹn ước” thể

hiện tinh thần chung của Tây Tiến.
– Xa Tây Tiến nhưng tâm hồn, tình cảm
nhà thơ vẫn gửi lại nơi ấy, những nơi mà
đoàn quân Tây Tiến đã đi qua.
– Nhịp thơ chậm, giọng điệu thơ buồn
nhưng linh hồn của đoạn thơ vẫn toát lên
vẻ hào hùng.
– Các địa danh được nói tới tạo ấn tượng
về tính cụ thể, xác thực của thiên nhiên,
cuộc sống con người.
è Đoạn kết gợi lại không khí của một thời
Tây Tiến một đi không trở lại.

4. Tổng kết- Luyện tập
*Tổng kết:
– Kết hợp giữa chất thơ, chất nhạc, chất
họa.Tây Tiến là một bài thơ toàn bích. Bài
thơ đã tái hiện được vẻ hùng vĩ, thơ mộng
của núi rừng Tây Bắc, vẻ đẹp lãng mạn và
tinh thần bi tráng của đoàn quân Tây Tiến.
Qua bài thơ, ta thấy tình yêu thiên nhiên,
sự gắn bó với đoàn quân Tây Tiến của tác
giả.
– Bài thơ kết tinh nhiều sáng tạo nghệ
thuật của tác giả: bút pháp tạo hình đa
dạng, ngôn ngữ vừa quen thuộc, vừa độc
đáo, vừa có nét cổ kính vừa mới lạ; bút
pháp lãng mạn và tinh thần bi tráng.

* Luyện tập- củng cố
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
B1: GV chia lớp thành 4 đội, phổ biến luật chơi
Luật chơi:
+ 7 ô chữ hàng ngang
+ 1 ô chữ hàng dọc
+ Sau khi nghe câu hỏi gợi ý, đội nào có tín hiệu nhanh được quyền trả lời. Mỗi câu trả lời đúng
được 10 điểm. Từ ô hàng ngang thứ 3 đội nào có tín hiệu sẽ có quyền trả lời ô hàng dọc, nếu trả
lời đúng được 40 điểm, trả lời sai mất quyền được chơi tiếp.
B2: Các nhóm thảo luận thống nhất đáp án.
B3: Nhóm có đáp án nhanh nhất cử đại diện trình bày.
B4: GV nhận xét chốt đúng/ sai, cho điểm hoặc gọi nhóm khác.
* Gợi ý về ô chữ hàng dọc: (có 7 chữ cái) Từ diễn tả Vẻ đẹp nổi bật của hình tượng người lính
Tây Tiến cũng như cảm hứng sáng tác của Quang Dũng trong bài thơ.
* Gợi ý về ô chữ hàng ngang:
– Ô chữ số 1 (có 6 chữ cái): Tên địa bàn in dấu những chặng đường hành quân của binh đoàn
Tây Tiến
– Ô chữ số 2: (có 5 chữ cái) Nét riêng của thiên nhiên nơi người lính TT hành quân, được thể
hiện qua những câu thơ:
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống
– Ô chữ số 3: (có 6 chữ cái) Vẻ đẹp độc đáo của người lính TT được thể hiện qua những câu
thơ:
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
– Ô chữ số 4: (có 7 chữ cái)Những câu thơ Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa Thể hiện nét đẹp nào nữa của thiên nhiên nơi đơn vị TT hành
quân qua.
– Ô chữ số 5: (có 8 chữ cái) Địa danh xuất hiện trong câu thơ

………..hoa về trong đêm hơi
– Ô chữ số 6: (có 6 chữ cái): Hai câu thơ: Anh bạn dãi dầu không bước nữa
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Nói lên hiện thực gì?
– Ô chữ số 7: (7 chữ cái) Vẻ đẹp tinh thần của người lính thể hiện qua câu thơ:
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
*Trò chơi giải ô chữ.
Ô chữ hàng dọc:


BI TRÁNG
Ô chữ hàng ngang:
– ô số 1: TÂY BẮC
– ô số 2: DỮ DỘI
– ô số 3: LÃNG TỬ
– ô số 4: TRỮ TÌNH
– ô số 5: MƯỜNG LÁT
– ô số 6: HY SINH
– ô số 7: DŨNG CẢM

M

Ư

T Â

Y B

Ắ C

D

Ữ D

Ộ I

L

à N

G T

Ử

T R

Ữ T Ì

Ờ

N G

L Á

T

H

Y S

I

H

D Ũ

N G

N

N H

C Ả M

IV.Hoạt động 4: Vận dụng, mở rộng
GVYêu cầu HS tìm hiểu và làm bài tập thu hoạch ở nhà. Nộp sản phẩm vào buổi học sau.
HS lựa chọn một trong số các vấn đề sau:
– So sánh nét giống và khác nhau giữa hình tượng người lính Tây Tiến với hình tượng người
lính trong một số bài thơ khác cùng viết về đề tài người lính chống Pháp như:
( Nhớ – Hồng Nguyên; Đồng chí – Chính Hữu)
– Cảm nhận về hình tượng người lính thủ đô sau khi đọc bài thơ Tây Tiến – Quang Dũng; Nhật
kí Đặng Thùy Trâm; Nhật kí “Mãi mãi tuổi hai mươi” – Nguyễn Văn Thạc
– Có ý kiến cho rằng: Hiện nay, Rất nhiều học sinh giỏi đăng kí vào các trường quân đội chứng
tỏ phẩm chất của người lính VN đang được kế thừa phát huy
Anh/chị có đồng ý với ý kiến trên không?Vì sao?
– Từ hình tượng người lính Tây Tiến, anh/chị có suy nghĩ gì về lý tưởng sống của thanh niên
hiện nay.