HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI THƢỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC LÂM HÀ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐÀ LẠT
KHOA KINH TẾ - QTKD
NGÀNH TCKT
--------

HÀ THỊ CHÍNH

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KIỂM SOÁT
CHI THƢỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ
NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC LÂM HÀ

CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
KTK38DLA

Lâm Hà, tháng 9 năm 2018

1


NHẬN
XÉT CỦA
CƠHỌC
QUAN
TRƯỜNG
ĐẠI
ĐÀTHỰC
LẠT TẬP
KHOA KINH

TẾ - QTKD
NGÀNH TCKT

.............................................................................................................................................
-------.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
HÀ THỊ CHÍNH
.........................................................................................................................................
Hà, Ngày
25 tháng
9 năm 2018
HOÀN THIỆN CÔNGLâm
TÁC
KIỂM
SOÁT
Giám đốcNHÀ
CHI THƢỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH
(Ký tên, đóng dấu)
NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC
LÂM HÀ

CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
KTK38DLA

GVHD. Ths. Lê Vũ Phƣơng Thảo

SVTT. Hà Thị Chính

Lâm Hà, tháng 9 năm 2018

2


LỜI CÁM ƠN
Trong suốt quá trình thực tập tại KBNN Lâm Hà em đã hoàn thành xong
báo cáo thực tập với chuyên đề ‘‘hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường
xuyên Ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Lâm Hà ‟‟. Sự hoàn thành
chuyên đề tốt nghiệp trên là do sự tận tình giúp đỡ của BGĐ, các Anh Chị làm
việc tại KBNN Lâm Hà. Các Anh Chị đã tạo điều kiện thuận lợi, cung cấp số liệu,
tư liệu cần thiết và tận tình hướng dẫn em trong suốt thời gian thực tập.
Song song với sự giúp đỡ đó là sự chỉ dạy của quý Thầy Cô trường Đại
học Đà Lạt. Trong suốt bốn năm học tại trường em đã được quý Thầy Cô truyền
đạt cho em những kiến thức từ cơ bản đến nâng cao để em hoàn thành khóa học
và đề tài tốt nghiệp này.
Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến toàn thể quý Thầy Cô trường Đại
học Đà Lạt, đặc biệt là sự giúp đỡ tận tình của cô Lê Vũ Phương Thảo. BGĐ
cùng các anh chị tại KBNN Lâm Hà đã giúp đỡ em trong thời gian qua.
Em xin kính chúc BGĐ, các Anh Chị làm việc tại Kho bạc nhiều sức
khỏe, hạnh phúc và thành đạt. Xin chúc quý Thầy Cô mạnh khỏe, ngày càng gặt
hái được nhiều thành công trong lĩnh vực giáo dục.

3


LỜI CAM ĐOAN
Em xin cam đoan: Đề tài chuyên đề tốt nghiệp : Hoàn thiện công tác kiểm

soát chi thường xuyên Ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà Nước Lâm Hà
là công trình nghiên cứu độc lập của bản thân .
Các nguồn tài liệu trích dẫn, số liệu sử dụng và nội dung chuyên đề tốt
nghiệp trung thực
Đồng thời kết quả quá trình nghiên cứu của chuyên đề tốt nghiệp chưa từng
được công bố trong bất kỳ luận văn nào.

4


NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP

.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................

Lâm Hà, Ngày 25 tháng 9 năm 2018
Giám đốc

(Ký tên, đóng dấu)

5


NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƢỚNG DẪN

.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Giáo viên hƣớng dẫn

GV. Lê Vũ Phƣơng Thảo

6


MỤC LỤC
Chƣơng 1.

Trang

CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HOÀN THIỆN
CÔNG TÁC KSC THƢỜNG XUYÊN NSNN QUA HỆ
THỐNG KBNN
1.1. Những vấn đề cơ bản về chi thƣờng xuyên ........................................ 15
1.1.1 Khái niệm ................................................................................... 15
1.1.2 Đặc Điểm chung của chi thường xuyên .................................... 15
1.2. Nội dung chi thƣờng xuyên ................................................................. 16
1.2.1. Nội dung chi thường xuyên của NSNN qua KBNN ................. 16
1.2.2. Theo lĩnh vục chi ...................................................................... 16
1.2.3. Theo nội dung kinh tế ............................................................... 17
1.3. Kho bạc Nhà nƣớc trong nhiệm vụ kiểm soát chi thƣờng xuyên .... 17
1.3.1.Nhiệm vụ của kho bạc Nhà nước............................................... 17
1.3.2.Quyền hạn của kho bạc Nhà nước ............................................. 18
1.4. Quy trình kiểm soát các khoản chi thƣờng xuyên NSNN qua KBNN
1.4.1. Chi thanh toán theo dự toán từ Kho bạc Nhà nước .................. 18
1.4.2. Chi trả, thanh toán bằng hình thức lệnh chi tiền ....................... 23
1.5. Nguyên tắc quản lý, cấp phát, thanh toán các khoản chi NSNN . 24
1.5.1. Điều kiện để các khoản chi được cấp phát thanh toán ............. 24
1.5.2. Phương thức cấp phát, thanh toán các khoản chi thường xuyên cho
các đơn vị hành chính sự nghiệp......................................................... 26
Chƣơng 2 :
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI THƢỜNG XUYÊN
NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC HUYỆN
LÂM HÀ – TỈNH LÂM ĐỒNG
2.1. Sự hình thành và phát triển hệ thống kho bạc Nhà nƣớc………….28
2.2. Sự ra đời và phát triển KBNN huyện Lâm Hà ................................. 29
7

2.3. Bộ máy tổ chức và chức năng nhiệm vụ của KBNN huyện Lâm Hà
2.3.1. Cơ cấu và sơ đồ tổ chức bộ máy KBNN huyện Lâm Hà .................... 30
2.3.2. Chức năng ........................................................................................... 32
2.3.3. Nhiệm vụ ............................................................................................. 33
2.3.4. Vai trò của KBNN trong kiểm soát chi ............................................... 34
2.4. Tổ chức kế toán tại KBNN huyện Lâm Hà........................................ 34
2.4.1. Tổ chức bộ máy kế toán ..................................................................... 34
2.4.1.1. Chức năng của kế toán ..................................................................... 35
2.4.1.2. Nhiệm vụ của kế toán ....................................................................... 36
2.4.2. Tổ chức công tác kế toán ................................................................... 36
2.4.2.1. Tổ chức hệ thống chứng từ kế toán ................................................. 37
2.5. Thực trạng công tác kiểm soát chi Ngân sách Nhà nƣớc qua kho bạc Nhà
nƣớc huyện Lâm Hà.................................................................................... 37
2.5.1. Tình hình thực hiện chi NSNN qua KBNN huyện Lâm Hà ............... 37
2.5.2. Công tác kiểm soát chi thường xuyên của NSNN qua KBNN huyện Lâm
Hà .................................................................................................................. 42
2.6. Các nhóm mục chi thƣờng xuyên Ngân sách Nhà nƣớc................... 47
2.6.1. Nhóm mục chi thanh toán cho cá nhân ............................................... 47
2.6.2. Nhóm mục chi nghiệp vụ chuyên môn ............................................... 52
2.6.3. Nhóm mục chi mua sắm, sửa chữa ..................................................... 53
2.6.4. Chi khác............................................................................................... 55
2.6.5. Thanh toán không dùng tiền mặt......................................................... 55
Chƣơng 3 :
MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI
THƢỜNG XUYÊN QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC HUYỆN LÂM HÀ
3.1. Những ƣu điểm, hạn chế, nguyên nhân tồn tại ................................. 57
3.1.1. Ưu điểm ............................................................................................... 57
3.1.2. Hạn chế và nguyên nhân .................................................................... 59

8


3.2. Định hƣớng hoàn thiện công tác kiểm soát chi thƣờng xuyên ở nƣớc ta
trong điều kiện hiện nay ............................................................................. 60
3.3. Một số giải pháp hoàn thiện công tác kiểm soát chi thƣờng xuyên qua
KBNN ........................................................................................................... 63
3.3.1. Trong khâu duyệt dự toán kinh phí cho các đơn vị thụ hưởng NSNN
của phòng tài chính Huyện ............................................................................ 63
3.3.2. Trong khâu lập và duyệt dự toán NSNN hàng năm ................. 64
3.4.3. Trong khâu kiểm soát chi NSNN.............................................. 65
3.5.4. Về tiêu chuẩn định mức chi tiêu ............................................... 65
3.6.5. Về tình hình thực hiện hai hình thức cấp phát của phòng Tài chính –
kế hoạch huyện Lâm Hà ................................................................................ 65
3.7.6. Giải pháp tăng cường thanh toán không dùng tiền mặt ............ 66
3.4. Kiến nghị ............................................................................................... 66
4.3.1. Kiến nghị về công tác quản lý hồ sơ ........................................ 66
4.3.2. Về quy định trách nhiệm của các ngành liên quan ................... 66
4.3.3. Về hệ thống văn bản ................................................................. 68
4.3.4. Kiến nghị về công tác đào tạo cán bộ làm công tác kiểm soát chi 68
4.3.5. Kiến nghị về quy trình một cửa ................................................ 69
Kết luận ........................................................................................................ 70

9


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
KSC : Kiểm soát chi
NSNN : Ngân sách Nhà nước

KBNN : Kho bạc Nhà nước
CNXH : Chủ nghĩa xã hội
CNH : Công nghiệp hóa
HĐH : Hiện đại hóa
TCNN : Tài chính Nhà nước
QLDA : Quản lý dự án
XDCB : Xây dựng cơ bản
LKB : Liên kho bạc

DANH SÁCH BẢNG BIỂU
Bảng 1 : Chi ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước

Trang

39

Lâm Hà trong giai đoạn từ năm 2015-2017
Bảng 2 : Chi thường xuyên ngân sách Nhà nước qua

42

Kho bạc Nhà nước Lâm Hà giai đoạn 2015-2017
Bảng 3 : Tỷ trọng thường xuyên của Ngân sách Nhà

44

Nước qua Kho bạc Nhà nước Lâm Hà giai đoạn 2015-2017
Bảng 4 : Tình hình thực chi thường xuyên của NSNN qua

46

KBNN Lâm Hà so sánh năm 2017 với năm 2015,2016
Bảng 5 : Tổng hợp số món, số tiền từ chối thanh toán từ
năm 2015-2017

10

58


DANH SÁCH ĐỒ THỊ
Biểu đồ 1 : Tổng chi Ngân sách Nhà nước

Trang

40

Biểu đồ 2 : Chi NSNN qua KBNN Lâm Hà giai đoạn 2015-2017 40
Biểu đồ 3 : Tổng chi thường xuyên Ngân sách Nhà nước

43

Biểu đồ 4 : Chi thường xuyên NSNN qua KBNN

44

Lâm Hà giai đoạn 2015-2017
Biểu đồ 5 : Tỷ trọng chi thường xuyên của NSNN qua Kho bạc Nhà nước Lâm
Hà giai đoạn 2015-2017

45

Biểu đồ 6 : Thực chi thường xuyên của Ngân sách Nhà nước qua Kho Bạc
46
DANH SÁCH SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1 : Quy trình giao dịnh một cửa trong kiểm soát chi

Trang
19

thường xuyên Ngân sách Nhà nước
Sơ đồ 2 : Quy trình cấp phát NSNN bằng lệnh chi tiền

11

24


LỜI MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài.
Ngày 01/04/1990, hệ thống kho bạc Nhà nước ra đời và chính thức đi vào
hoạt động. Đây là một sự kiện có ý nghĩa quan trọng trong lịch sử của ngành Tài
chính Việt Nam. Có thể khẳng định, quá trình xây dựng và phát triển hơn 20 năm
của hệ thống Kho bạc Nhà nước cũng là quá trình không ngừng củng cố, hoàn
thiện và mở rộng chức năng, đặc biệt là chức năng quản lý quý NSNN, nhằm đáp
ứng yêu cầu quản lý phục vụ cho cuộc đổi mới của đất nước cũng như sự phát
triển, cải cách của ngành.
Chi Ngân sách Nhà nước vận dụng những số tiền rất lớn, mà hầu hết số
tiền này do nhân dân đóng góp bằng cách này hay cách khác. Cũng chính vì vậy
mà những người có trách nhiệm trong chi tiêu công, phải hết sức thận trọng trong

việc ấn định từng khoản chi. Hơn nữa, cần phải có sự kiểm soát chặt chẽ không
những về hình thức mà cả về nội dung các khoản chi. Nếu không nó sẽ gây ra
những hậu quả tai hại cho đời sống kinh tế - xã hội, không chỉ trước mắt mà còn
ảnh hưởng lâu dài đến các thế hệ con cháu mai sau.
Chi ngân sách nhà nước (NSNN) bao gồm hai bộ phận chính là chi đầu tư
Phát triển và chi thường xuyên, trong đó chi thường xuyên chiếm một số lượng
lớn và có vị trí quan trọng đối với phát triển KT-XH của đất nước. Chi NSNN là
một công cụ chủ yếu của Đảng, nhà nước và cấp ủy, chính quyền cơ sở để thực
hiện nhiệm vụ chính trị, phát triển KT-XH, đảm bảo an ninh, quốc phòng và thúc
đẩy sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước.
Những năm qua KSC thường xuyên NSNN qua KBNN của ta nói chung và
KBNN Lâm Hà nói riêng đã có những chuyển biến tích cực, cơ chế KSC thường
xuyên KBNN đã từng bước được cụ thể theo hướng hiệu quả, ngày một chặt chẽ
và đúng mục đích hơn cả về quy mô và chất lượng. kết quả của thực hiện cơ chế
KCS đã góp phần quan trọng trong việc sử dụng NSNN ngày càng hiệu quả hơn.
Mặc dù vậy quá trình thực hiện cơ chế KSC thường xuyên NSNN qua
KBNN vẫn còn những tồn tại, hạn chế, bất cập như: Sử dụng NSNN vẫn còn tình
12


trạng loại kém hiệu quả, lãng phí thất thoát, dễ sinh tiêu cực. Công tác KSC vẫn
còn phân ra nhiều lĩnh vực với nhiều hình thức khác nhau, nhiều khoản chi kiểm
soát chưa có đủ cơ sở để KBNN kiểm soát đến khâu cuối cùng và chưa có cơ chế
qui trách nhiệm trong thực hiện một số nghiệp vụ chi cụ thể, chưa có cơ chế tổng
thể và thống nhất để kiểm soát mua sắm một số hàng hóa dịch vụ một cách chặt
chẽ và có hiệu quả nhất. Cán bộ làm nhiệm vụ chi ngân sách tại các đơn vị sử
dụng NSNN còn có tình trạng chưa am hiểu đầy đủ để về quản lý NSNN và chưa
được đào tạo đồng đều. Việc phân công nhiệm vụ KSC trong hệ thống KBNN
còn bất cập. Việc thực hiện chế độ công khai minh bạch trong chi tiêu ngân sách
của những đơn vị sử dụng ngân sách còn hạn chế. Do vậy, thực hiện cơ chế KSC

thường xuyên NSNN qua KBNN còn bộc lộ những hạn chế và tồn tại, ảnh hưởng
đến chất lượng và sử dụng ngân sách, chưa đáp ứng yêu cầu quản lý và cải cách
thủ tục hành chính trong xu thế đẩy mạnh mở cửa và hội nhập quốc tế.
Mặt khác lý luận về cơ chế KSC NSNN nói chung và KSC thường xuyên
NSNN qua KBNN nói riêng trong nền kinh tế thị trường chưa được nghiên cứu
đầy đủ để áp dụng.
Xuất phát từ những lý do trên em xin lựa chọn đề tài :
Hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước
qua Kho bạc Nhà nước Lâm Hà – tỉnh Lâm Đồng.
2. Mục tiêu, đối tƣợng, nhiệm vụ và đóng góp của đề tài.
Đối tượng nghiên cứu là cơ chế KSC thường xuyên NSNN qua KBNN.
Mục tiêu nghiên cứu là làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn để hoàn thiện cơ
chế KSC thường xuyên NSNN qua Kho bạc Nhà nước Lâm Hà.
Nhiệm vụ nghiên cứu là làm rõ những vấn đề lý luận chung cơ chế KSC
thường xuyên NSNN qua KBNN. Đặc biệt dưới góc độ kinh tế chính trị , phân
tích, đánh giá thực trạng cơ chế KSC thường xuyên NSNN qua KBNN Lâm Hà
đề xuất quan điểm, giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện cơ chế KSC thường
xuyên NSNN qua KBNN Lâm Hà.

13


Đóng góp của đề tài là làm rõ thêm về cơ sở lý luận và thực tiễn về hoàn
thiện cơ chế KSC thường xuyên NSNN qua KBNN trong quá trình xây dựng kinh
tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Đánh giá sát thực trạng cơ
chế KSC thường xuyên NSNN qua KBNN Lâm Hà.
Đề xuất quan điểm, giải pháp và hoàn thiện cơ chế KSC thường xuyên
NSNN qua KBNN Lâm Hà, từ đó sử dụng NSNN có hiệu quả hơn, nâng cao
trách nhiệm của đơn vị sử dụng ngân sách góp phần thúc đẩy sự phát triển KTXH và tăng cường hội nhập quốc tế.
3. Phƣơng pháp nghiên cứu.

Đề tài sử dụng các phương pháp luận cơ bản của chủ nghĩa duy vật biện
chứng trong học thuyết của chủ nghĩa Mác- Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, lý
luận về kinh tế chính trị, bên cạnh việc sử dụng phương pháp khác như : thống kê,
khảo sát, đối chiếu, phân tích, so sánh, biểu đồ, tổng hợp...
4. Phạm vi nghiên cứu.
Phần lý luận sẽ nghiên cứu tổng quát về cơ chế KSC thường xuyên NSNN
qua KBNN Lâm Hà trong tiến trình hình thành cơ chế KSC thường xuyên NSNN.
Phần thực trạng cơ chế KSC thường xuyên NSNN qua KBNN sẽ lấy số
liệu và thực tế công tác KSC trên địa bàn huyện Lâm Hà giới hạn trong khoảng
thời gian từ năm 2015 đến năm 2017, trên cơ sở đó sẽ đề xuất ra các quan điểm
để giải pháp và kiến nghị để hoàn thiện.
5.Kết cấu của đề tài.
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, đề tài được kết cấu gồm 4 chương là :
Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về thực hiện công tác KSC thường
xuyên NSNN qua kho bạc Nhà nước.
Chương 2. Thực trạng cơ chế KSC thường xuyên NSNN qua KBNN Lâm
Hà.
Chương 3. Một số giải pháp tăng cường công tác KSC thường xuyên
NSNN qua KBNN Lâm Hà.

14


Chƣơng 1 :
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HOÀN THIỆN
CÔNG TÁC KSC THƢỜNG XUYÊN NSNN
QUA HỆ THỐNG KBNN
1.1. Những vấn đề cơ bản về chi thƣờng xuyên.
1.1.1. Khái niệm:
Chi thường xuyên của NSNN là quá trình phân phối, sử dụng vốn từ quỹ

NSNN để đáp ứng cho các nhu cầu chi gắn liền với việc thực hiện các nhiệm vụ
của Nhà nước về lập pháp, hành pháp, tư pháp và một số dịch vụ công cộng khác
mà Nhà nước vẫn phải cung ứng.
1.1.2. Đặc điểm của chi thƣờng xuyên:
Đại bộ phận các khoản chi thường xuyên mang tính ổn định khá rõ nét.
Những chức năng vốn có của Nhà nước như: Bạo lực, trấn áp và tổ chức quản lý
các hoạt động kinh tế- xã hội đều đòi hỏi phải được thực hiện chi cho dù có sự
thay đổi về thể chế chính trị. Để đảm bảo cho Nhà nước có thể thực hiện được
chức năng đó, tất yếu phải cung cấp nguồn vốn từ NSNN.
Mặt khác tính ổn định của chi thường xuyên còn bắt nguồn từ tính ổn định
trong từng hoạt động cụ thể, mà mỗi bộ phận cụ thể thuộc guồng máy của Nhà
nước phải thực hiện.
Xét theo cơ cấu chi NSNN ở từng niên độ và mục đích sử dụng cuối cùng
của vốn cấp phát, thì đại bộ phận các khoản chi thường xuyên của NSNN mang
tính chất tiêu dùng xã hội. Bởi lẽ ở trong từng niên độ ngân sách đó có các khoản
chi thường xuyên chủ yếu nhằm tạo ra của cải vật chất hoặc không gắn trực tiếp
với việc tạo ra của cải vật chất cho xã hội ở năm đó. Song điều đó cũng không hề
làm mất đi ý nghĩa chiến lược của một số khoản chi thường xuyên, theo đó người
ta lại có thể coi nó như là những khoản chi có tính chất tích luỹ đặc biệt.
Phạm vi, mức độ chi thường xuyên của NSNN gắn chặt với cơ cấu tổ chức
của bộ máy Nhà nước và sự lựa chọn của Nhà nước trong việc cung ứng các hàng
hoá công cộng. Với tư cách là một quỹ tiền tệ tập trung của Nhà nước, nên tất yếu
15


quá trình phân phối và sử dụng vốn ngân sách Nhà nước luôn phải hướng vào
việc đảm bảo sự hoạt động bình thường của bộ máy Nhà nước đó. Nếu một bộ
máy quản lý Nhà nuớc gọn nhẹ, hoạt động có hiệu quả thì số chi ngân sách
thường xuyên cho nó được giảm bớt, và ngược lại. Hoặc quyết định của Nhà
nước trong việc lựa chọn phạm vi và mức độ cung ứng các hàng hoá công cộng,

cũng sẽ có ảnh hưởng trực tiếp đến phạm vi và mức độ chi thường xuyên của
NSNN.
Nội dung chi thƣờng xuyên

1.2.

1.2.1. Nội dung chi thƣờng xuyên của NSNN qua KBNN:
Cùng với quá trình phát triển kinh tế - xã hội, các nhiệm vụ chi thường
xuyên mà nhà nước phải đảm nhận càng tăng. Chi thường xuyên của NSNN rất
rộng lớn, rất đa dạng và có thể nhìn nhận dưới nhiều góc độ khác nhau và nhiều
tiêu thức khác nhau.
Chi NSNN là sự phối hợp giữa 2 quá trình phân phối và sử dụng quỹ
NSNN. Nhằm đảm bảo thực hiện các chức năng của Nhà nước theo những
nguyên tắc nhất định.
Vậy chi thường xuyên NSNN là quá trình phân phối, sử dụng vốn từ quỹ
NSNN, để đáp ứng nhu cầu chi gắn với sự thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên
của nhà nước về quản lý kinh tế - xã hội.
1.2.2. Theo lĩnh vực chi:
Xét theo từng lĩnh vực chi thì nội dung chi thường xuyên của NSNN bao
gồm:
- Chi cho các hoạt động sự nghiệp kinh tế của Nhà nước.
- Chi cho các hoạt động quản lý Nhà nước.
- Chi cho các hoạt động thuộc lĩnh vực văn xã như: Chi cho sự nghiệp giáo
dục - đào tạo, sự nghiệp y tế, văn hoá nghệ thuật, thể dục thể thao, thông tấn báo
chí...
- Chi cho quốc phòng - an ninh và trật tự an toàn xã hội.

16

- Chi khác: Chi trợ giá theo chính sách của Nhà nước, chi hỗ trợ quỹ bảo
hiểm xã hội, phần chi thường xuyên thuộc các chương trình mục tiêu Quốc gia,
dự án Nhà nước ...
1.2.3. Theo nội dung kinh tế
Xét theo nội dung kinh tế của các khoản chi thường xuyên của NSNN bao
gồm:
Chi thanh toán cá nhân:
Các khoản chi cho người thuộc khu vực hành chính - sự nghiệp, bao gồm:
Tiền lương, tiền công, phụ cấp, phúc lợi tập thể, tiền thưởng, các khoản đóng góp
theo tiền lương và các khoản thanh toán khác cho cá nhân.
Các khoản chi về nghiệp vụ chuyên môn
Các chi phí về nhiên liệu, dịch vụ công cộng, công cụ dịch vụ, văn phòng
phẩm, vật tư văn phòng, chi phí cho nghiên cứu, hội thảo khoa học; chi phí về
thuê mướn chuyên gia ...
Các khoản chi mua sắm, sửa chữa ; Để mua sắm thêm tài sản, để thực hiện
sửa chữa thường xuyên và sửa chữa lớn tài sản cố định
Các khoản chi khác như:
Thuộc phạm vi các khoản chi khác nằm trong cơ cấu chi thường xuyên của
NSNN, có thể nói một cách khái quát nhất là các khoản chi có thời hạn tác động
ngắn nhưng chưa được đề cập tới ở 03 nhóm mục trên.
1.3. Kho bạc Nhà nƣớc trong nhiệm vụ kiểm soát chi thƣờng xuyên
1.3.1. Nhiệm vụ của kho bạc Nhà nƣớc
Nhiệm vụ cơ bản của KBNN là xuất nhập công nhận và giữ gìn công quỹ,
với nhiệm vụ này Kho bạc phải tiến hành kiểm soát các khoản chi ngân sách sao
cho không vượt quá giới hạn kinh phí đã dự trù trong ngân sách, nhằm tránh tình
trạng nợ công kéo dài, gây nên hậu quả của tai hại cho đời sống kinh tế- xã hội.
Tổ chức hạch toán, kinh tế các khoản chi NSNN theo mục lục NSNN hiện
hành

17

Thống kê, báo cáo tình hình chi NSNN cho cơ quan có thẩm quyền KBNN
cấp trên theo chế độ thống kê, báo cáo do Bộ Tài chính và KBNN trung ương quy
định.
Đối chiếu, xác nhận số thực chi NSNN qua KBNN cho đơn vị sự dụng
ngân sách hàng quý, năm.
Thực hịên thu hồi giảm chi NSNN theo quyết định của cơ quan Tài chính
hoặc KBNN có thẩm quyền.
Tạm dừng thanh toán nếu tồn quỹ NSNN không đảm bảo chi trả, thanh toán
hoặc theo yêu cầu của cơ quan tài chính, đồng thời thông báo cho đơn vị sử dụng
ngân sách biết.
1.3.2. Quyền hạn của Kho bạc Nhà nƣớc
Yêu cầu đơn vị sử dụng NSNN cung cấp đầy đủ hồ sơ, chứng từ chi NSNN.
Từ chối cấp phát, thanh toán các khoản chi NSNN và thông báo cho đơn vị
sử dụng NSNN biết trong các trường hợp sau:
+ Không đủ điều kiện cấp phát thanh toán theo quy định.
+ Vi phạm chế độ quản lý tài chính nhà nước.
+ Số dư trên tài khoản dự toán của đơn vị không đủ để cấp phát, thanh toán
Tham gia phối hợp với cơ quan tài chính, cơ quan nhà nước có liên quan
trong việc kiểm tra tình hình sử dụng kinh phí của các đơn vị sử dụng NSNN.
1.4. Quy trình kiểm soát các khoản chi thƣờng xuyên NSNN qua KBNN
Tương ứng với mỗi hình thức thanh toán các khoản chi thường xuyên
NSNN thì có một quy trình kiểm soát chi thường xuyên NSNN cụ thể:
1.4.1. Chi thanh toán theo dự toán từ KBNN
- Đối tượng:
+ Cơ quan hành chính Nhà nước
+ Các đơn vị sự nghiệp
+ Các tổ chức chính trị xã hội, chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã
hội, tổ chức xã hôi - nghề nghiệp được NSNN hỗ trợ thường xuyên.

18


+ Các tổng công ty được nhà nước hỗ trợ thực hiện một số nhiệm vụ
thường xuyên theo quy định của pháp luật
* Quy trình chi trả, thanh toán theo dự toán từ KBNN:
Sơ đồ 1: Quy trình giao dịch một cửa trong kiểm soát chi thƣờng xuyên
Ngân sách Nhà nƣớc

Khách hàng

Cán bộ KSC
( thanh toán
viên)

Kế toán
trƣởng

Giám đốc

Thủ quỹ

Thanh toán
viên

Trung tâm
thanh toán

Ghi chú:

Hướng đi của hồ sơ, chứng từ kiểm soát chi
Hướng đi của chứng từ thanh toán
* Các bước thực hiện trong quy trình
Bước 1: Tiếp nhận hồ sơ, chứng từ
1. Khách hàng gửi hồ sơ, chứng từ cán bộ kiểm soát chi KBNN. Tùy theo
từng phương thức cấp phát, hình thức thanh toán và nội dung chi NSNN, khách
hàng cung cấp hồ sơ, chứng từ phù hợp.
2. Kiểm soát sơ bộ hồ sơ: Cán bộ kiểm soát chi tiếp nhận và kiểm tra sơ bộ
hồ sơ, chứng từ:
+ Tính đầy đủ của các tài liệu theo quy định đối với từng nội dung chi.
+ Về hình thức của hồ sơ: Các tài liệu là chứng từ kế toán phải đảm bảo
đúng mẫu, đầy đủ số liên theo quy định, có dấu, chữ ký trực tiếp trên các liên
19


chứng từ. Các tài liệu như dự toán, hợp đồng, hóa đơn thanh toán phải là bản
chính, các tài liệu, chứng từ khác là bản chính (hoặc bản sao có chứng thực của
cơ quan có thẩm quyền theo quy định tại Nghị định 79/2007/NĐ-CP ngày
18/5/2007 của Chính phủ)
- Phân loại hồ sơ và xử lý:
+ Đối với công việc phải giải quyết ngay bao gồm các đề nghị tạm ứng bằng tiền
mặt, thanh toán tiền lương, tiền công, học bổng, sinh hoạt phí, chi hành chính, các
khoản chi từ tài khoản tiền gửi mà theo quy định KBNN không kiểm soát chi.
Trường hợp đã đầy đủ theo quy định, cán bộ kiểm soát chi tiếp nhận và xem
xét giải quyết ngay.
Trường hợp hồ sơ còn thiếu hoặc hoàn chỉnh, bổ sung: cán bộ kiểm soát chi
lập 2 liên phiếu giao nhận hồ sơ với khách hàng, trong đó nêu rõ những tài liệu,
chứng từ đã nhận, các yêu cầu bổ sung, hoàn chỉnh hồ sơ, giao một liên phiếu
giao nhận cho khách hàng, lưu một liên làm căn cứ theo dõi và sử lý hồ sơ.
+ Đối với công việc phải giải quyết trên một ngày bao gồm: Các khoản thanh

toán bằng chuyển khoản cho nhà cung cấp hàng hoá, dịch vụ thanh toán khoản
chi chuyên môn, nghiệp vụ và các khoản chi khác có tính chất phúc tạp, thanh
toán tạm ứng.
Trường hợp hồ sơ đầy đủ theo quy định, cán bộ kiểm soát chi tiếp nhận và
lập hai liên phiếu giao nhận hồ sơ với khách hàng, trong đó nêu rõ ngày hẹn trả
kết quả.
Trường hợp hồ sơ còn thiếu hoặc phải hoàn chỉnh, bổ sung: Cán bộ kiểm
soát lập 2 liên phiếu giao nhận hồ sơ với khách hàng, trong đó nêu rõ những tài
liệu, chứng từ đã nhận, các yêu cầu bổ sung, hoàn chỉnh hồ sơ; giao 1 liên phiếu
giao nhận cho khách hàng, lưu 1 liên làm căn cứ theo dõi và xử lý hồ sơ.
- Xử lý giao nhận đối với các trường hợp bổ sung hồ sơ, và chứng từ.
Khi khách hàng đến bổ sung tài liệu, chứng từ theo yêu cầu tại phiếu giao
nhận hồ sơ, cán bộ KSC phản ánh việc bổ sung hồ sơ và phiếu giao nhận hồ sơ
đã lưu. Nếu hồ sơ đã đầy đủ thì tiến hành tiếp nhận và xem xét, giải quyết ngay
20


đối với những công việc cần phải giải quyết ngay; đối với nhưng công việc có
thời gian giải quyết trên một ngày thì ghi rõ ngày hẹn trả kết quả, tính từ ngày
KBNN nhận đủ hồ sơ trên phiếu giao nhận hồ sơ, trả lại 1 bản trả khách hàng.
Bước 2: Kiểm soát chi.
1. Cán bộ KSC: Kiểm tra tính hợp lệ, hợp pháp và sự chính xác của hồ sơ chứng
từ; kiểm tra số dư tài khoản, số dư dự toán, kiểm tra mẫu dấu chữ ký và các điều
kiện thanh toán, chi trả đối với từng nội dung chi. Nếu hồ sơ đáp ứng đủ điều kiện
chi NSNN theo qui định, thực hiện hạch toán kế toán, ký chứng từ và chuyển toàn
bộ hồ sơ, chứng từ cho Kế toán trưởng (hoặc người được ủy quyền) theo qui định.
Nếu số dư tài khoản của khách hàng không đủ; khoản chi không đủ điều kiện
chi NSNN theo chế độ qui định (sai chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi, không đúng
đối tượng, mục đích theo dự toán được duyệt), cán bộ KSC lập thông báo từ chối
thanh toán trình lãnh đạo KBNN ký gửi khách hàng giao dịch.

- Đối với các trường hợp phức tạp, chưa đầy đủ căn cứ pháp lý, chưa có
hướng dẫn cụ thể phải chờ ý kiến của cấp có thẩm quyền thì cán bộ KSC phải báo
cáo lãnh đạo phòng (bộ phận) xem xét, chỉ đạo đơn vị KBNN có ý kiến chính
thức bằng văn bản trả lời khách hàng.
* Quy trình kiểm soát chi:
- Đối với lệnh chi tiền: Cán bộ KSC kiểm tra tính hợp lệ, hợp pháp lệnh chi
tiền của cơ quan tài chính, KBNN thực hiện xuất quỹ ngân sách Nhà nước và
thanh toán cho đơn vị sử dụng NSNN theo nội dung ghi trong lệnh chi tiền của cơ
quan tài chính.
- Đối với trường hợp rút dự toán: Kiểm tra số dư tài khoản dự toán của đơn
vị; kiểm tra tính đầy đủ, hợp lệ, hợp pháp của hồ sơ, chứng từ; kiểm soát nội dung
chi cho phù hợp với tiêu chuẩn, định mức chế độ của cấp có thẩm quyền quy
định; kiểm soát mẫu dấu, chữ ký của giấy rút dự toán; kiểm soát đối tượng và nội
dung chi bằng tiền mặt (đối với đề nghị chi bằng tiền mặt).
Bước 3: Kế toán trưởng (hoặc người ủy quyền)ký chứng từ.

21


- Cán bộ KSC trình kế toán trưởng (hoặc người ủy quyền) hồ sơ,chứng từ
được kiểm soát đã đảm bảo đủ điều kiện tạm ứng, thanh toán kinh phí NSNN.
- Kế toán trưởng (hoặc người ủy quyền) kiểm tra nếu đủ điều kiện tạm
ứng/thanh toán sẽ ký (trên máy, trên giấy) và chuyển hồ sơ, chứng từ cho cán bộ
KSC để trình Giám đốc (hoặc người ủy quyền).
Bước 4: Giám đốc (hoặc được ủy quyền) ký
- Giám đốc (hoặc được ủy quyền) xem xét, nếu đủ điều kiện thì ký chứng từ
giấy và chuyển cho cán bộ KSC. Trường hợp, Giám đốc (hoặc được ủy quyền)
không đồng ý tạm ứng /thanh toán, thì chuyển trả hồ sơ cho cán bộ KSC để dự
thảo văn bản thông báo từ chối tạm ứng thanh toán gửi khách hàng.
Bước5: Thực hiện thanh toán

1. Trường hợp thanh toán bằng chuyển khoản: cán bộ KSC thực hiện tách tài liệu,
chứng từ KSC và chuyển chứng từ cho thanh toán viên. Căn cứ loại hình thanh
toán áp dụng tại đơn vị, thanh toán viên thực hiện:
Đối với thanh toán bù trừ thông thường: Thanh toán viên tập hợp chứng từ,
lập bảng kê thanh toán bù trừ, trình kế toán trưởng ký kiểm soát, trình Giám đốc
ký duyệt.
Đối với thanh toán bù trừ điện tử: Thanh toán viên chuyển hóa các chứng từ
giấy sang chứng từ điện tử, lập bảng kê các lệnh thanh toán chuyển đi ngân hàng
chủ trì, trình kế toán trưởng ký chứng từ trên máy, trình giám đốc ký bảng kê.
Đối với trường hợp thanh toán điện tử trong hệ thống kho bạc: Căn cứ chứng
từ giấy được lãnh đạo phê duyệt do cán bộ KSC chuyển sang, thanh toán viên
kiểm tra lại thông tin trên hệ thống thanh toán, chuyển chứng từ trên máy và
chứng từ gốc cho kế toán trưởng (người được ủy quyền). Kế toán trưởng kiểm
soát, ký chứng từ điện tử. Trường hợp lệnh thanh toán có giá trị cao, Giám đốc
(hoặc người được ủy quyền) kiểm soát thanh toán và ký chứng từ điện tử.
2. Trường hợp thanh toán bằng tiền mặt, cán bộ KSC đóng dấu kế toán lên các
liên chứng từ, chuyển các liên chứng từ chi tiền cho thủ quỹ theo đường nội bộ.

22


Bước 6: Trả tài liệu, chứng từ cho khách hàng: cán bộ KSC tiến hành lưu hồ sơ
KSC theo quy định:
Các tài liệu, chứng từ lưu bao gồm: Liên chứng từ kế toán lưu theo quy định,
dự toán NSNN được duyệt, bảng đăng ký biên chế- quỹ lương, học bổng, sinh
hoạt phí, hợp đồng mua bán hàng hóa, thiết bị, sữa chữa tài sản, quyết định phê
duyệt kế quả đấu thầu, quyết định chỉ định thầu, bảng kê thanh toán.
Cán bộ KSC trả tài liệu, chứng từ cho khách hàng ngay sau khi thực hiện
xong thủ tục thanh toán đối với trường hợp hồ sơ phải giải quyết ngay, trả lại tài
liệu chứng từ cho khách hàng theo thời gian hẹn trên phiếu giao nhận đối với loại

hồ sơ giải quyết trên một ngày làm việc.
Các tài liệu, chứng từ trả lại cho khách hàng bao gồm: liên chứng từ báo nợ
cho khách hàng, hóa đơn thanh toán, liên 2 bảng kê chứng từ thanh toán (nếu có),
các hồ sơ, tài liệu khác liên quan, riêng đối với chứng từ chi tiền mặt, thủ quỹ
đóng dấu đã chi tiền lên liên chứng từ, trả một liên chứng từ chi cho khách hàng
(liên báo nợ cho khách hàng)
Bước 7: Chi tiền mặt tại quỹ:
Thủ quỹ nhận và kiểm soát chứng từ chi tiền mặt (ngày, tháng chứng từ, họ
tên, địa chỉ người lĩnh tiền, đối chiếu thông tin trên giấy CMND, số tiền bằng số
và bằng chữ, kiểm tra khớp đúng thông tin trên máy do kế toán chuyển sang và
thông tin trên chứng từ:
Lập bảng kê chi tiền, nhập quỹ sổ trên máy, chi tiền cho khách hàng và yêu
cầu khách hàng ký vào bảng kê chứng từ chi: thủ quỹ ký vào chức năng “thủ quỹ”
và đóng dấu “đã chi tiền” lên bảng kê và các liên chứng từ chi, sau đó trả 01 liên
chứng từ chi cho khách hàng:
Thủ quỹ trả các liên chứng từ còn lại cho kế toán theo đường dây nội bộ.
1.4.2. Chi trả, thanh toán bằng hình thức lệnh chi tiền:
Đối tượng thực hiện chi trả, thanh toán bằng hình thức lệnh chi tiền bao
gồm: chi cho các doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế, xã hội không có quan hệ

23


thường xuyên với NSNN, chi trả viện trợ và một số chi trả khác theo quyết định
của thủ trưởng cơ quan tài chính.
Trách nhiệm kiểm tra tính hợp lệ, hợp pháp của chứng từ, thực hiện xuất quỹ
NSNN và thanh toán cho đơn vị sử dụng NSNN theo nội dung ghi trong lệnh chi
tiền của cơ quan tài chính.
Quy trình cấp phát bằng lệnh chi tiền
Sơ đồ 2: Quy trình cấp phát NSNN bằng lệnh chi tiền

(1)
CƠ QUAN
TÀI
CHÍNH

(2)
KBNN

ĐƠN VỊ SỬ
DỤNG
NSNN

Cơ quan tài chính cấp lệnh chi tiền cho đơn vị thụ hưởng NSNN gửi ra KBNN
(1) KBNN căn cứ vào lệnh chi tiền của cơ quan tài chính tiến hành xuất quỹ
NSNN chuyển tiền cho đơn vị hưởng thụ NSNN.
1.5. Nguyên tắc quản lý, cấp phát, thanh toán các khoản chi NSNN
1.5.1. Điều kiện để các khoản chi đƣợc cấp phát thanh toán.
- Các khoản chi đã có trong dự toán NSNN năm được duyệt.
+ Trường hợp trong tháng 01/2011 đơn vị sử dụng ngân sách chưa được
cấp có thẩm quyền quyết định giao dự toán, cơ quan tài chính và KBNN tạm cấp
kinh phí thực hiện các nhiệm vụ chi cho các đơn vị sử dụng ngân sách trực thuộc
theo quy định tại điều 45 Nghị định số 60/2003/NĐ-CP ngày 06/06/2003 của
Chính phủ. Sau ngày 31/01/2011 cơ quan tài chính và KBNN tạm dừng cấp kinh
phí cho các đơn vị sử dụng ngân sách (trừ trường hợp đặc biệt phải có ý kiến
bằng văn bản của cơ quan tài chính đồng cấp)
+ Trường hợp các khoản chi đột xuất ngoài dự toán được duyệt nhưng
không thể trì hoãn được như: Chi khắc phục hậu quả thiên tai, hoả hoạn ... thì
việc cấp, phát thanh toán được căn cứ vào quyết định của cấp có thẩm quyền .
24

- Các khoản chi đúng chế độ tiêu chuẩn, định mức chi tiêu NSNN do Nhà
nước và cơ quan có thẩm quyền quy định .
- Các khoản đã được cơ quan Tài chính hoặc thủ trưởng đơn vị sử dụng kinh
phí NSNN hoặc người được uỷ quyền chuẩn chi .
+ Đối với các khoản chi đã có trong dự toán được duyệt, lệnh chuẩn chi là "
giấy rút dự toán ngân sách" của đơn vị sử dụng NSNN.
Nội dung “giấy rút dự toán ngân sách" phải ghi rõ“
Đơn vị ra quyết định chuẩn chi ( đơn vị sử dụng NSNN)
. Nội dung chi
. Số tiền bằng số, bằng chữ
. Mục lục NSNN
. Chữ ký của thủ trưởng (hoặc người được uỷ quyền), kế toán trưởng (hoặc
người được uỷ quyền) của đơn vị ra quyết định chuẩn chi.
. Đúng mẫu dấu chữ ký đã đăng ký tại Kho bạc Nhà nước nơi giao dịch
- Có đầy đủ các chứng từ liên quan, tùy theo tính chất từng khoản chi
* Đối với các khoản chi lương và phụ cấp lương
+ Bản đăng ký biên chế quỹ lương được cơ quan có thẩm quyền phê đuyệt
+ Danh sách những người hưởng lương và phụ cấp lương
+ Bảng tăng giảm biên chế và quỹ lương được cấp có thẩm quyền phê
duyệt
* Đối với học bổng , sinh hoạt phí của học sinh, sinh viên
+ Bảng đăng ký học bổng, sinh hoạt phí của học sinh, sinh viên được cấp
có thẩm quyền phê duyệt
+ Bảng tăng hoặc giảm học bổng, sinh hoạt phí của học sinh, sinh viên
được cấp có thẩm quyền phê duyệt
* Đối với các khoản mua sắm đồ dùng, trang thiết bị, phương tiện làm việc,
sửa chửa nhỏ
+ Dự toán mua sắm xây dựng, sửa chữa nhỏ hàng quý được cấp có thẩm

quyền phê duyệt
25