Quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi tại các trường mầm non huyện phú lương, tỉnh thái nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

LÊ THỊ THANH THỦY

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO
TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI TẠI CÁC TRƯỜNG MẦM
NON HUYỆN PHÚ LƯƠNG, TỈNH THÁI NGUYÊN

LUÂN VĂN THAC SI KHOA HỌC GIAO DUC

THÁI NGUYÊN - 2015
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

LÊ THỊ THANH THỦY

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO
TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI TẠI CÁC TRƯỜNG MẦM
NON HUYỆN PHÚ LƯƠNG, TỈNH THÁI NGUYÊN
Chuyên nganh: QUẢN LY GIÁO DUC
Ma sô: 60.14.01.14

LUÂN VĂN THAC SI KHOA HỌC GIAO DUC

Ngươi hướng dân khoa học: TS. PHAN HỮU THAM

THÁI NGUYÊN - 2015
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây la công trình nghiên cưu cua riêng tôi, các kế t
qua nghiên cưu la trung thưc va chưa đươc công bố trong bấ t ky công trinh
nao khac.
Thái Nguyên, tháng 8 năm 2015
Tac gia luân văn

Lê Thị Thanh Thủy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐiHTN




LỜI CẢM ƠN
Sau một thời gian học tập, nghiên cứu, đến nay luận văn: “Quản lý hoạt
động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non
huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên” đã hoàn thanh.
Với tình cảm chân thanh, tôi xin bay tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến tập thể
thầy cô giáo khoa sau Đại học Trường Đại học Thái Nguyên đã giảng dạy, tư
vấn, giúp đỡ tôi thực hiện đề tài. Đặc biệt tôi xin chân thanh cảm ơn thầy giáo

TS. Phan Hữu Tham người đã trực tiếp hướng dẫn khoa học trong suốt quá
trình tôi nghiên cứu, thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn các đồng chí lãnh đạo, chuyên viên Phòng
Giáo dục va Đao tạo, các đồng chí cán bộ quản lý, giáo viên các trường mầm
non trên địa bàn huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên đã tạo điều kiện về thời
gian, cung cấp số liệu, đóng góp ý kiến. Chân thành cảm ơn bạn bè, đồng
nghiệp giúp đỡ, động viên để tôi hoan thanh luận văn.
Mặc dù rất cố gắng, nhưng chắc chắn luận văn không thể tránh khỏi
những thiếu sót. Kính mong được sự chỉ dẫn, góp ý của quý thầy cô, các nha
khoa học trong hội đồng khoa học cùng các bạn đồng nghiệp để luận văn hoàn
thiện hơn.
Thái Nguyên, tháng 8 năm 2015
Tac gia luận văn

Lê Thị Thanh Thủy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐiiHTN




MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ....................................................................iv
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. v
DANH MỤC SƠ ĐỒ..........................................................................................vi
MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1

2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 2
3. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 2
4. Khách thể va đối tượng nghiên cứu................................................................. 3
5. Phạm vi nghiên cứu ......................................................................................... 3
6. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 4
7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 4
8. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 5
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN
NGÔN NGỮ CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở CÁC TRƯỜNG MẦM
NON.............. 6
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu....................................................................... 6
1.2. Các khái niệm cơ bản ................................................................................. 13
1.2.1. Khái niệm quản lý ............................................................................... 13
1.2.2. Quản lý giáo dục.................................................................................. 15
1.2.3. Quản lý nha trường .............................................................................. 15
1.2.4. Quản lý trường mầm non..................................................................... 18
1.2.5. Khái niệm ngôn ngữ ............................................................................ 18
1.2.6. Phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi .................................................... 18
1.3. Một số vấn đề về phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở
trường mầm non................................................................................................. 19
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐiiHi TN




1.3.1. Một số quan điểm về sự phát triển của ngôn ngữ của trẻ em.............. 19
1.3.2. Vai trò của ngôn ngữ đối với việc giáo dục trẻ em ............................. 20
1.3.3. Mục tiêu của hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6
tuổi ở trường mầm non ...................................................................................... 22
1.3.4. Nội dung hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi

ở trường mầm non ............................................................................................. 22
1.3.5. Phương pháp tổ chức hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu
giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non ........................................................................ 22
1.3.6. Hình thức tổ chức hoạt động cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong trường
mầm non................................................................................................. 27
1.4. Một số vấn đề lí luận về quản lí hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ
mẫu giáo 5-6 tuổi trong trường mầm non.......................................................... 27
1.4.1. Trường mầm non trong hệ thống giáo dục quốc dân .......................... 27
1.4.2. Nội dung quản lí hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu
giáo 5-6 tuổi ...................................................................................................... 29
1.4.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ
cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non .................................................... 32
Kết luận chương 1.............................................................................................. 33
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN
NGÔN NGỮ HO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI TẠI CÁC TRƯỜNG
MẦM NON HUYỆN PHÚ LƯƠNG, TỈNH THÁI NGUYÊN ....................
35
2.1. Tổng quát về tình hình kinh tế, xã hội, giáo dục huyện Phú Lương, tỉnh
Thái Nguyên ...................................................................................................... 35
2.1.1. Đặc điểm vị trí địa lý, dân số............................................................... 35
2.1.2. Đặc điểm tình hình kinh tế, xã hội ...................................................... 35
2.1.3. Đặc điểm tình hình giáo dục Mầm non huyện Phú Lương ................. 36
2.2. Khái quát về khảo sát thực trạng ................................................................ 36
2.2.1. Mục đích khảo sát................................................................................ 36
Số hóa bởi Trung tâm Học
liệu


– ĐHiv
TN

2.2.2. Đối tượng khảo sát............................................................................... 37
2.2.3. Nội dung khảo sát ................................................................................ 37
2.2.4. Phương pháp khảo sát .......................................................................... 37
2.3. Thực trạng hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở
các trường mầm non huyện Phú Lương. ........................................................... 38
2.3.1. Thực trạng việc lựa chọn, xây dựng nội dung chương trình hoạt
động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non
huyện Phú Lương............................................................................................... 38
2.3.2. Thực trạng về thực hiện các phương pháp tổ chức hoạt động phát triển
ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi .......................................................... 40
2.3.3. Thực trạng về sử dụng các hình thức tổ chức hoạt động phát triển ngôn
ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi................................................................... 41
2.3.4. Thực trạng việc ứng dụng công nghệ thông tin vao quản lý hoạt động
phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ......................................... 43
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6
tuổi ở các trường mầm non huyện Phú Lương .................................................. 45
2.4.1. Thực trạng việc lập kế hoạch hoạt động phát triển ngôn ngữ cho
trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non huyện Phú Lương ...................... 45
2.4.2. Thực trạng việc tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động phát triển
ngôn
ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non huyện Phú Lương ..............
46
2.4.3. Thực trạng công tác chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động phát
triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non huyện
Phú Lương......................................................................................................... 47
2.4.4. Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động phát triển ngôn
ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non huyện Phú Lương ..... 48
2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý hoạt động phát triển ngôn

ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non huyện Phú Lương ........ 49
2.5.1. Thuận lợi.............................................................................................. 49
Số hóa bởi Trung tâm Học
liệ



u – ĐHv
TN


2.5.2. Khó khăn.............................................................................................. 50
Kết luận chương 2.............................................................................................. 50
Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN
NGÔN NGỮ CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI TẠI CÁC TRƯỜNG
MẦM NON HUYỆN PHÚ LƯƠNG .............................................................. 52
3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp .............................................................. 52
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống va phát triển................................. 52
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa va tính thực tiễn ............................. 52
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính cần thiết ...................................................... 53
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ......................................................... 53
3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ ....................................................... 53
3.2. Một số biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu
giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên ... 53
3.2.1. Bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ
giáo viên............................................................................................................. 54
3.2.2. Chỉ đạo, hướng dẫn giáo viên tạo môi trường chữ cái trong va
ngoài lớp học cho trẻ hoạt động ........................................................................ 58
3.2.3. Hướng dẫn giáo viên tổ chức tốt các hoạt động cho trẻ mẫu giáo 56 tuổi lam quen với chữ cái va lam quen với văn học trong giờ học va lồng
ghép, tích hợp giáo dục trẻ ở mọi lúc, mọi nơi.................................................. 63

3.2.4. Tổ chức tốt các chuyên đề, hội thi cấp trường, phối hợp với các
nha trường tổ chức tốt các chuyên đề, hội thi cấp cụm, bồi dưỡng giáo viên
cốt cán để tham gia các hội thi cấp huyện, cấp tỉnh .......................................... 75
3.2.5. Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học tích cực trong việc tổ chức
hoạt động cho trẻ làm quen với văn học va chữ viết. ........................................ 77
3.2.6. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phối hợp với các bậc cha mẹ
trẻ nhằm nâng cao chất lượng hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu
giáo 5-6 tuổi ....................................................................................................... 80
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐvHi
TN




3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................. 82
3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết va tính khả thi của các biện pháp ................... 84
Kết luận chương 3.............................................................................................. 86
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 88
1. Kết luận.......................................................................................................... 88
2. Khuyến nghị................................................................................................... 92
2.1. Đối với Bộ GD&ĐT ............................................................................... 92
2.2. Đối với Sở GD&ĐT tỉnh Thái Nguyên .................................................. 92
2.3. Đối với UBND huyện Phú Lương.......................................................... 93
2.4. Đối với Phòng Giáo dục va Đao tạo huyện Phú Lương ......................... 93
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 94
PHỤ LỤC ......................................................................................................... 96

Số hóa bởi Trung tâm Học
liệ

u–
N
ĐHvii T




DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
STT

CHỮ VIẾT TẮT

NỘI DUNG

1

BGH

Ban giám hiệu

2

CBQL

Cán bộ quản lý

3

CNTT

Công nghệ thông tin

4

CSGD

Chăm sóc, giáo dục

5

CSVC

Cơ sở vật chất

6

GD&ĐT

Giáo dục va Đào tạo.

7

NXB

Nha xuất bản

8

NXBĐHQG

Nha xuất bản Đại học quốc gia

9

QĐ

Quyết định.

10

QL

Quản lý

11

QLGD

Quản lý giáo dục.

12

TW

Trung ương

13

UBND

Uỷ ban nhân dân

14

VBHN

Văn bản hợp nhất

15

HĐPTNN

Hoạt động phát triển ngôn ngữ

16

VD

Ví dụ

17

XHHGD

Xã hội hóa giáo dục

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐivHTN

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Thực trạng việc lựa chọn, xây dựng nội dung chương trình phát
triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ........................................ 38
Bảng 2.2: Thực trạng về sử dụng các hình thức tổ chức hoạt động phát
triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ........................................ 41
Bảng 2.3: Thực trạng việc ứng dụng CNTT vao quản lý hoạt động phát
triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ........................................ 43
Bảng 2.4: Thực trạng việc lập kế hoạch hoạt động phát triển ngôn ngữ cho
trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ....................................................................... 45
Bảng 2.5: Thực trạng việc tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động phát triển
ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ................................................ 46
Bảng 2.6: Thực trạng việc kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động phát triển
ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm non
huyện
Phú Lương ........................................................................................ 48
Bảng 3.1: Tổng hợp kết quả khảo sát về tính cần thiết va tính khả thi của
các biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ
mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương,
tỉnh Thái Nguyên............................................................................. 84

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐvHTN




DANH MỤC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1: Mối quan hệ giữa chủ thể quản lý va đối tượng quản lý ................. 13
Sơ đồ1.2: Mối quan hệ của các chức năng trong chu trình quản lý .................. 14
Sơ đồ 3.1: Mối quan hệ giữa các biện pháp quản lý ......................................... 84

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐvHi
TN




MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục đối với hầu hết các quốc gia trên thế giới được xác định la một
lĩnh vực quan trọng, la chìa khóa đưa đến thành công của đất nước. Đại hội lần
thứ IX của Đảng đã khẳng định: “Giáo dục là quốc sách hàng đầu, là chìa
khoá mở cửa vào tương lai. Phát triển Giáo dục và Đào tạo là nâng cao dân
trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, chuẩn bị những điều kiện cần thiết
cho đất nước tiến nhanh, tiến mạnh trong công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước”. [3]
Để đẩy mạnh cả quá trình giáo dục trước hết ta không thể không quan
tâm đến vai trò của giáo dục mầm non vi giáo dục mầm non có vai trò quan
trọng của hệ thống giáo dục quốc dân, la cấp học chuẩn bị tiền đề cho giáo dục
phổ thông”, giáo dục mầm non la “bản lề”, la “gốc rễ”, la khâu đặt nền móng,
nền tảng cho sự phát triển của con người.
Trẻ mầm non nói chung, trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi nói riêng được học qua
chơi, trẻ được phát triển toan diện về các lĩnh vực: Thể chất, nhận thức, thẩm
mỹ, tình cảm va kỹ năng xã hội, ngôn ngữ trong đó phát triển ngôn ngữ cho
trẻ la một trong những nhiệm vụ vô cùng quan trọng ở trường mầm non. Lĩnh
vực nay giúp trẻ hình thành va phát triển các năng lực ngôn ngữ như: nghe, nói,
tiền biết đọc va tiền biết viết, bên cạnh đó bước đầu giúp trẻ phát triển khả năng
tư duy, nhận thức, tình cảm va các kỹ năng xã hội.
Giai đoạn từ 0-6 tuổi la giai đoạn vàng để phát triển ngôn ngữ cho trẻ va
có tính quyết định tới sự phát triển giao tiếp sau nay của trẻ. Chính vi vậy phát

triển ngôn ngữ không chỉ dừng lại ở nhiệm vụ hinh thanh va phát triển các năng
lực ngôn ngữ nghe, nói, tiền đọc, tiền viết ma nhiệm vụ quan trọng hơn đó la
bồi dưỡng vốn từ vựng cho trẻ đặc biệt la với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi. Thông qua
các hoạt động phát triển ngôn ngữ trẻ nhớ được, hiểu được va nói được, diễn
đạt lưu loát, mạnh dạn trinh bay suy nghĩ của bản thân về các vấn đề trong cuộc
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
Đ1HTN




sống hàng ngay, dùng ngôn ngữ như một phương tiện, công cụ để thể hiện các
khả năng năng lực của bản thân, năng lực hợp tác, giao tiếp với mọi người để
tăng cường nhận thức về thế giới xung quanh.
Phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi la nhiệm vụ không thể
thiếu va có ý nghĩa để chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1. Tuy nhiên việc quản lý các
hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm
non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên còn bộc lộ nhiều hạn chế như: Một số
nha trường chưa coi trọng việc quản lý các hoạt động nay, còn thực hiện một
cách dập khuôn, máy móc, một số nha trường còn nặng về việc dạy chữ cho trẻ,
chưa bám sát vào đặc điểm tâm sinh lý của trẻ cũng như điều kiện thực tế tại
địa phương để lựa chọn nội dung dạy trẻ cho phù hợp.
La một chuyên viên phụ trách chuyên môn cấp học mầm non mặc dù
kinh nghiệm chưa nhiều, tôi vẫn mạnh dạn lựa chọn đề tài "Quản lý hoạt động
phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện
Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên", với hy vọng những biện pháp nay khi được
áp dụng vao thực tế sẽ giúp các đồng chí hiệu trưởng các trường mầm non quản
lý tốt hơn các hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi, góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục trẻ tại các trường mầm non.
2. Mục đích nghiên cứu

Nghiên cứu cơ sở lý luận va thực trạng quản lý hoạt động phát triển ngôn
ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh
Thái Nguyên, từ đó đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt
động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi đáp ứng yêu cầu của đổi
mới giáo dục, chuẩn bị tốt cho trẻ vao lớp 1.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Nghiên cứu cơ sở ly luân quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho
trẻ 5-6 tuổi tại các trường mầm non.
3.2. Khảo sát thực trạng quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 56 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
Đ2HTN




3.3. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6
tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên.
4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
4.1. Khách thể nghiên cứu
Quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các
trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên.
4.2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6
tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên
5. Phạm vi nghiên cứu
5.1. Giới hạn về nội dung nghiên cứu
Đề tai nghiên cứu các biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ
cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái
Nguyên bao gồm các nội dung sau:
- Quản lý hoạt động cho trẻ lam quen với văn học

- Quản lý hoạt động cho trẻ lam quen với chữ cái
5.2. Giới hạn về đối tượng khảo sát
- Tổng số trường mầm non: 19 trường
- Tổng số lớp 5 tuổi: 56 lớp
5.3. Giới hạn về địa bàn nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu ở 19 trường mầm non của huyện Phú Lương,
tỉnh Thái Nguyên đó la: Trường Mầm non xã Sơn Cẩm, Trường Mầm non
Khánh Hòa, Trường Mầm non xã Cổ Lũng, Trường Mầm non Thị trấn Giang
Tiên, Trường Mầm non Vô Tranh, Trường Mầm non xã Tức Tranh, Trường
Mầm non xã Phú Đô, Trường Mầm non xã Phấn Mễ, Trường Mầm non Phấn
Mễ 1, Trường Mầm non Thị trấn Đu, Trường Mầm non xã Động Đạt, Trường
Mầm non Động Đạt 1, Trường Mầm non Ôn Lương, Trường Mầm non Phủ Lý,
Trường Mầm non Hợp Thành, Trường Mầm non Yên Lạc, Trường Mầm non
xã Yên Đổ, Trường Mầm non xã Yên Ninh, Trường Mầm non xã Yên Trạch.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
Đ3HTN




6. Gia thuyết khoa học
Quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại các
trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên đã đạt được một số kết
quả song còn nhiều bất cập va hạn chế trong quá trình thực hiện. Đề xuất được
các biện pháp quản lý va áp dụng đồng bộ các biện pháp thi việc quản lý hoạt
động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi sẽ được nâng cao, chất
lượng giáo dục toan diện sẽ được cải thiện.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Sử dụng các phương pháp: Phân tích, tổng hợp lý thuyết, phương pháp

so sánh, phương pháp hệ thống hóa để nghiên cứu các văn bản, Chỉ thị, Nghị
quyết của Đảng, Nha nước, Chiến lược phát triển GD&ĐT giai đoạn 20112020, các tai liệu về dự báo giáo dục của các nha giáo dục, nha khoa học, các
tai liệu về giáo dục mầm non, quản lý giáo dục, quản lý giáo dục mầm non...
lam cơ sở lý luận trong luận văn.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Điều tra bằng hệ thống phiếu hỏi đối tượng la CBQL, tổ trưởng chuyên
môn tổ mẫu giáo va giáo viên dạy lớp mẫu giáo 5-6 tuổi nhằm tìm hiểu va đánh
giá sơ bộ về thực trạng quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ của cán bộ quản
lý va giáo viên mầm non.
- Phỏng vấn sâu: CBQL cấp trường; Tổ trưởng chuyên môn tổ mẫu giáo
va giáo viên trực tiếp chăm sóc, giáo dục trẻ tại các lớp mẫu giáo 5-6 tuổi của
các trường mầm non nhằm tìm hiểu sâu hơn về quản lý hoạt động phát triển
ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi của các trường trên địa bàn huyện.
- Thảo luận nhóm giáo viên mầm non nhằm tìm hiểu thêm về nhu cầu
bồi dưỡng va quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo
viên mầm non.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
Đ4HTN




7.3. Phương phap toán thông kê
Phương pháp nay được sử dụng trong quá trình nghiên cứu đề tai nhằm
thống kê, phân tích va xử lý số liệu, giúp cho việc đánh giá đúng thực trạng
hiệu quả hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, tai liệu tham khảo, phụ lục, luận văn
được trình bay gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận của quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho

trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ
mẫu giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu
giáo 5-6 tuổi tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
Đ5HTN




Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN
NGÔN NGỮ CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
Giáo dục con người như việc thả diều, cánh diều dù có bay cao, bay xa
đến đâu đều bắt nguồn từ một sợi dây bám vao mặt đất va giáo dục mầm non
chính la mặt đất, nơi tạo đa cho những ước mơ bay cao, bay xa hơn.
Chương trình giáo dục mầm non với các lĩnh vực phát triển như: Phát
triển thể chất, phát triển thẩm mỹ, phát triển nhận thức, phát triển tình cảm va
quan hệ xã hội, phát triển ngôn ngữ, trong đó lĩnh vực phát triển ngôn ngữ la
lĩnh vực vô cùng quan trọng. Ngôn ngữ của trẻ phát triển tốt sẽ giúp cho trẻ
nhận thức va giao tiếp tốt góp phần to lớn vao việc hình thành va phát triển
nhân cách cho trẻ. Việc phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ trong giao tiếp sẽ
giúp trẻ dễ dang tiếp cận với các môn khoa học khác như: Môn lam quen với
môi trường xung quanh, lam quen với toán, âm nhạc, tạo hình...đặc biệt la
thông qua bộ môn làm quen văn học bộ môn văn học trẻ được đọc thơ, kể
chuyên, đóng kịch tạo cho trẻ được hoạt động nhiều, giúp trẻ khả năng phát
triển trí nhớ, tư duy va ngôn ngữ, phát triển khả năng cảm thụ cái hay, cá i đẹp,

cái tốt cái xấu của mọi vật xung quanh. Song song với hoạt động cho trẻ lam
quen với văn học để phát triển ngôn ngữ cho trẻ chúng ta cần thực hiện có hiệu
quả hoạt động cho trẻ lam quen với chữ cái. Cho trẻ lam quen với chữ cái la
một quá trình sư phạm được tổ chức đặc biệt theo cách tiếp cận ngôn ngữ trọn
vẹn nghĩa la tất cả các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết đều được phát triển va có
mối quan hệ qua lại với nhau, trẻ lam quen với chữ cái khi được hoạt động va
bị thu hút vao các hoạt động đa giác quan. Cách tiếp cận nay sẽ thúc đẩy các
nhu cầu của trẻ, giúp trẻ phát triển trí óc, sự hiểu biết về xã hội, tình cảm va thể
chất, lam quen với chữ cái la hoạt động giúp trẻ hình thành, phát triển năng lực
va thái độ cần thiết chuẩn bị cho trẻ học Tiếng việt ở lớp 1.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
Đ6HTN




Loai người ngay từ thuở sơ khai đã sáng tạo ra ngôn ngữ, một hệ thống
tín hiệu đặc biệt dùng lam phương tiện cơ bản va quan trọng nhất trong giao
tiếp giữa các thanh viên trong cộng đồng người. Cũng từ đó ngôn ngữ được
phát triển cùng với sự phát triển của xã hội loài người. Ngôn ngữ chính la một
trong những yếu tố nâng tầm cao của con người lên vượt xa về chất so với mọi
giống loai.
Ngôn ngữ la chức năng tâm lý cấp cao của con người, la công cụ để tư
duy, để giao tiếp, la chìa khoá để con người nhận thức va chiếm lĩnh kho tang
tri thức của dân tộc va nhân loại.
Với mỗi cá nhân, sự phát triển ngôn ngữ diễn ra cực kỳ nhanh ở giai đoạn
từ 0 - 6 tuổi (lứa tuổi mầm non). Từ chỗ sinh ra chưa có ngôn ngữ, đến cuối 6
tuổi chỉ một khoảng thời gian rất ngắn so với cả một đời người trẻ đã có thể sử
dụng thành thạo tiếng mẹ đẻ trong sinh hoạt hàng ngày. Đây chính la giai đoạn
phát cảm về ngôn ngữ. Ở giai đoạn này nếu không có những điều kiện thuận lợi

cho sự phát triển ngôn ngữ thi sau này khó có thể phát triển tốt được. Chính vi
vậy ngôn ngữ nói chung va ngôn ngữ của trẻ trước tuổi học la vấn đề được
nhiều nha khoa học trên thế giới va trong nước quan tâm nghiên cứu.
Vấn đề ngôn ngữ đã được đề cập đến ngay từ thời cổ đại. Nhưng thời cổ
đại người ta nghiên cứu ngôn ngữ không tách khỏi triết học va lôgíc học. Các
nha triết học cổ đại đã coi ngôn ngữ như la một hình thức biểu hiện bề ngoài của
cái bên trong la "logos", tinh thần, trí tuệ của con người. Trong cuốn " Bàn
về phương pháp", Descartes đã chỉ ra những đặc tính chủ yếu của ngôn ngữ va
lấy đó làm tiêu chí phân biệt con người khác với động vật. Ông đã nhấn mạnh
tính chất của ngôn ngữ, cái tín hiệu duy nhất ấy chắc chắn la của một tư duy
tiềm tàng trong cơ thể va kết luận rằng " Có thể lấy ngôn ngữ làm chỗ khác
nhau thực sự giữa con người và con vật" [2]. Chỉ đến giữa thế kỷ 19 khuynh
hướng tâm lý học mới nảy sinh trong ngôn ngữ học. Người đầu tiên sáng lập ra
trường phái ngôn ngữ học tâm lý la Shteintal (1823-1899). Ông đã đưa ra học
thuyết ngôn
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
Đ7HTN




ngữ la sự hoạt động của cá nhân va sự phản ánh tâm lý dân tộc. Theo ông, ngôn
ngữ học phải dựa vào tâm lý cá nhân trong khi nghiên cứu ngôn ngữ cá nhân,
phải dựa vào tâm lý dân tộc trong khi nghiên cứu ngôn ngữ của dân tộc.
Thuyết tâm lý liên tưởng, đại biểu la V.Vunt (1832-1920) nghiên cứu lý
thuyết về dạng thức bên trong của từ, về các loại ý nghĩa chuyển đổi của từ, về
nghĩa hiện có của từ va câu, về mối quan hệ liên tưởng có tính ngữ đoạn.
Sau cách mạng tháng Mười Nga 1917, các nha ngôn ngữ học, tâm lý học
Xô Viết đã vận dụng quan điểm của Mac-Lênin vào hoạt động nghiên cứu ngôn
ngữ đó la: xem xét ngôn ngữ với tư cách la một hiện tượng xã hội. Ngôn ngữ

thể hiện các mối quan hệ giữa con người với con người được quy định bởi
những điều kiện cụ thể của thời kỳ lịch sử nhất định. Ngôn ngữ la hiện thực
trực tiếp của tư duy va la phương tiện giao tiếp chủ yếu của con người. Với
quan điểm nay có thể kể đến: L.X.Vưgutxki; R.O.Shor; E.D.Polivanov;
K.N.Derzhavin; B.A.Larin; M.V.Sergievskij; M.N.Peterson; L.J.JaKubinskij;
A.M.Selishchev…. Họ đã đi vào nghiên cứu tính chất xã hội của ngôn ngữ, về
mối quan hệ giữa ngôn ngữ va tư duy, sự phụ thuộc qua lại giữa các thuộc tính
của ngôn ngữ…L. X. Vưgotxki trong cuốn: " Tư duy và ngôn ngữ" đã lập luận
rằng hoạt động tinh thần của con người chính la kết quả học tập mang tính xã
hội chứ không phải la một học tập chỉ la của cá thể. Theo ông, khi trẻ em gặp
phải những khó khăn trong cuộc sống, trẻ tham gia vao sự hợp tác của người
lớn va bạn bè có năng lực cao hơn, những người nay giúp đỡ trẻ va khuyến
khích trẻ. Trong mối quan hệ hợp tác này, quá trình tư duy trong mét xã hội
nhất định được chuyển giao sang trẻ. Do ngôn ngữ la phương thức đầu tiên ma
qua đó, con người trao đổi các giá trị xã hội, L.X. Vưgotxki coi ngôn ngữ la vô
cùng quan trọng đối với sự phát triển của tư duy.
Việc nghiên cứu ngôn ngữ của trẻ em lứa tuổi mầm non (0-6 tuổi) cũng
được rất nhiều tác giả trong va ngoai nước quan tâm va tiếp cận sâu ở từng góc
độ khác nhau trong sự phát triển ngôn ngữ của trẻ.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
Đ8HTN




Lênin đã viết: “Ngôn ngữ la phương tiện giao tiếp quan trọng nhất của
con người” [13]. Trong cuộc sống của con người, trong sự phát triển xã hội loài
người, ngôn ngữ la phương tiện để phát triển tư duy, la phương tiện giữ gìn,
bảo tồn, truyền đạt va phát triển kinh nghiệm xã hội loài người. Ngôn ngữ còn
la công cụ biểu đạt tư tưởng, tình cảm, công cụ giao tiếp giữa các thành viên

trong xã hội.
Theo triết học Mác-Lênin, ngôn ngữ la sản phẩm của sự phát triển
lịch sử xã hội. Tư duy va ngôn ngữ được hình thành va phát triển trong quá
trình lao động.
Ngôn ngữ la cơ sở của mọi sự phát triển trí tuệ va la kho tàng của mọi
kiến thức. Tất cả mọi sự hiểu biết đều bắt đầu từ ngôn ngữ, thông qua ngôn ngữ
va trở lại cũng bằng ngôn ngữ. Ngôn ngữ la sự sáng tạo kỳ diệu của con người.
Ngay từ khi hình thành, ngôn ngữ đã trở thành phương tiện giao tiếp cơ bản
nhất, hữu hiệu nhất của cả loai người. Chúng ta, ai cũng có thể sử dụng phương
tiện nay để trao đổi thông tin cho nhau một cách nhanh nhất, nhiều nhất, đầy đủ
nhất, từ đó có thể dễ dang hiểu nhau, thông cảm, chia sẻ, liên kết hay hợp tác
với nhau… Nhờ ngôn ngữ ma con người từ khắp năm châu bốn bể, con người ở
các thời đại khác nhau, các thế hệ khác nhau có thể tìm hiểu nhau hoặc giao lưu
với nhau… Hơn thế ngôn ngữ la công cụ để chúng ta tư duy, la chìa khoá vạn
năng thông minh nhất để chúng ta mở kho tang tri thức khổng lồ của nhân loại
để chiếm lĩnh nó, phát triển nó, đưa nó đến với mọi người… Cứ như thế cá
nhân ngay cang hoàn thiện, xã hội ngay cang văn minh hơn, hiện đại hơn.
Phạm Ngọc Định - Trung tâm công nghệ giáo dục khi nghiên cứu những
yếu tố tâm lý cần thiết cho trẻ em vao lớp 1 thu được kết quả la 30% số trẻ
ngôn ngữ nói chưa rành rọt (nghiên cứu trên 240 trẻ lúc mới vào lớp 1).
Khi nói về ngôn ngữ, nha giáo dục nổi tiếng người Nga E.I. Tikheeva đã
khẳng định " Tiếng mẹ đẻ là cơ sở phát triển trí tuệ và là nguồn gốc để chiếm
lĩnh kho tàng kiến thức của dân tộc và nhân loại" [6].
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
Đ9HTN




Bởi vậy giáo dục ngôn ngữ cho trẻ la vô cùng cần thiết va phải bắt đầu

ngay từ rất sớm từ tuổi mầm non (0-6 tuổi) đặc biệt la lứa tuổi trẻ 5-6 tuổi, lứa
tuổi này ngôn ngữ trẻ có điều kiện phát triển cực kỳ nhanh về tất cả các mặt:
ngữ âm, từ vựng va ngữ pháp ma không giai đoạn nào có thể sánh bằng. Nếu
nha giáo dục bỏ qua giai đoạn phát cảm trong ngôn ngữ này sẽ la thiệt thòi lớn
cho sự phát triển của đứa trẻ, trẻ sẽ khó theo kịp sự phát triển của các bạn cùng
lứa tuổi.
Nhiều nha nghiên cứu cho rằng phát triển ngôn ngữ cho trẻ la khâu chủ
yếu của hoạt động trong trường mầm non, la tiền đề cho mọi sự thành công
khác.
Mặt khác khi hết tuổi mẫu giáo trẻ sẽ chuyển sang trường tiểu học, đây la
bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời của trẻ 6 tuổi vi trẻ phải chuyển qua một
lối sống mới với sự thay thế của hoạt động chủ đạo từ vui chơi sang học tập.
Đồng thời trẻ cũng chuyển qua một vị trí xã hội mới với những quan hệ mới
của một người học sinh thực thụ. Sự thay đổi đó đòi hỏi trẻ phải có những điều
kiện tâm lý cần thiết đủ để trẻ có thể thích nghi bước đầu với các điều kiện học
tập có hệ thống ở phổ thông. Khi trẻ sử dụng thành thạo tiếng mẹ đẻ trong sinh
hoạt hàng ngay: phát âm chuẩn; vốn từ phong phú, đa dạng; câu nói hoàn chỉnh
về mặt ngữ pháp la trẻ có một công cụ để tư duy trừu tượng, có một phương
tiện cơ bản để lĩnh hội kiến thức khoa học của các môn học, đặc biệt la môn
Tiếng Việt - môn học được xem la cơ bản nhất va khó khăn nhất đối với học
sinh lớp 1 đồng thời trẻ còn có phương tiện hữu hiệu để tiếp xúc thuận lợi với
môi trường mới, quan hệ mới.
Việc trẻ biết phát âm đúng tiếng mẹ đẻ, nói có ngữ điệu, đúng ngữ pháp,
biết biểu đạt ý nghĩ bằng ngôn ngữ, biết dùng ngôn ngữ lam phương tiện chính
để tiếp xúc, giao lưu… la hoàn toan có thể đạt được ở lứa tuổi 5 - 6 tuổi. Nhưng
hiện nay ở các trường mầm non, trẻ 5 - 6 tuổi còn nhiều cháu nói ngọng, không
diễn đạt được bằng lời suy nghĩ của mình một cách mạch lạc… dẫn đến việc
tiếp thu bài học ở lớp 1 chậm, khó khăn, trẻ nhút nhát, sợ sệt, khó gia nhập vào
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
Đ1010HTN

các quan hệ mới với cô, với bạn.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
Đ1111HTN




Trong quá trình tổ chức hoạt động cho trẻ lam quen với chữ cái ở một số
trường mầm non trên địa ban toan huyện giáo viên chưa nhận thức được tầm
quan trọng của việc tổ chức hoạt động lam quen với chữ cáicho trẻ cho trẻ mẫu
giáo, các hoạt động của trẻ chưa được tổ chức theo chiều sâu vi vậy chất lượng
giáo dục chưa đảm bảo.
Một số giáo viên chưa thực sự hiểu sâu sắc về sự đổi mới về phương
pháp, hinh thức dạy học, còn dạy trẻ theo hướng áp đặt, một chiều, trong các
giờ học chủ yếu la các hoạt động của cô, những hoạt động tìm tòi, khám phá
của trẻ còn mờ nhạt.
Việc tạo cơ hội cho trẻ trải nghiệm, khám phá qua các hoạt động còn hạn
chế. Tại các lớp học, các bai tập còn dở dang để trẻ tiếp tục tư duy, hoạt động
còn chưa nhiều. Các mảng chính la phần thể hiện hoạt động của cô va trẻ trong
suốt chủ đề thi chủ yếu lại la các tranh ảnh giáo viên sưu tầm dán lên tường,
chưa mang tính chất gợi mở cho trẻ, môi trường để trẻ lam quen với chữ viết
còn hạn chế, chưa khơi gợi được sự tò mò, hứng thú của trẻ. Một số giáo viên
chưa linh hoạt, sáng tạo trong quá trình tổ chức các hoạt động học tập va vui
chơi cho trẻ, đội ngũ giáo viên cao tuổi còn khó khăn trong việc cập nhật những
đổi mới nội dung, hình thức dạy học đặc biệt la việc ứng dụng công nghệ thông

tin: Chưa biết thiết kế bai giảng điện tử, chưa biết khai thác nguồn thông tin từ
Internet... vi vậy quá trình giảng dạy chương trình giáo dục mầm non mới còn
gặp nhiều khó khăn.
Ban giám hiệu một số nha trường chưa sáng tạo trong việc tổ chức các
chuyên đề ma trường mình còn yếu để nâng cao dần chất lượng giáo dục. Một
số nha trường còn trông chờ sự hướng dẫn của cấp trên.
Cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi phục vụ cho các hoạt
động giáo dục còn thiếu thốn. Một số trường chưa có đủ lớp học nên việc thu
hút trẻ nha trẻ đến trường va việc tạo môi trường giáo dục trong va ngoài lớp
còn hạn chế.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
Đ1212HTN




Góc tuyên truyền tại các trường mầm non còn ít, công tác tuyên
truyền qua đài truyền hình còn chưa nhiều, các bài gửi đài phát thanh còn
chưa thường xuyên.
Số lượng máy chiếu va máy vi tính phục vụ cho công tác giảng dạy còn
thiếu, vi vậy ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng tổ chức các hoạt động phát
triển ngôn ngữ cho trẻ.
Theo kết quả nghiên cứu test " Sẵn sàng đi học" của Nguyễn Thị Hồng
Nga - Viện Khoa học giáo dục - trong 4 phần của test la ngôn ngữ, toán, tâm
vận động va giao tiếp thi ngôn ngữ của trẻ yếu hơn các mặt khác (Điểm số
trung bình so với % của max về ngôn ngữ chỉ đạt 53% trong khi đó: toán đạt
70%; tâm vận động: 69%, còn giao tiếp là 57%).
Đối với cấp học Mầm non, có một số đề tai nghiên cứu la Hoàng Thị
Quang Trường "Mối quan hệ giữa ngôn ngữ va tư duy ở trẻ từ 1-3 tuổi Đại học
Khoa học Xã hội va Nhân văn, Đại học Quốc gia Ha Nội" Luận văn Thạc sĩ 2014; Kim Thị Hơn "Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi

trường mẫu giáo Minh Tân, xã Minh Tân, huyện Bảo Yên, tỉnh Lao Cai qua tô
chưc hoạt đông đoc thơ"...Những công trình đi sâu vào việc nâng cao hiệu quả
phát triển ngôn ngữ nhất la cấp học mầm non không nhiều; phần lớn la những
báo cáo sáng kiến kinh nghiệm đúc rút được từ thực tiễn hoạt động của các đơn
vị, các trường lớp mầm non. Vấn đề nâng cao hiệu quả công tác quản lý hoạt
động chăm sóc, giáo dục của các trường mầm non, nhất la phần quản lý hoạt
động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi cần được quan tâm.
La chuyên viên trực tiếp chỉ đạo chuyên môn cấp học mầm non
huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên, tác giả thấy rõ vị trí, vai trò của việc
quản lý hoạt động phát triển ngôn ngữ ch o trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi la rất cần
thiết khi kinh tế xã hội đang trên đa phát triển nhanh, khối trường mầm
non phát triển lớn mạnh.
Đề tài nghiên cứu tại các trường mầm non huyện Phú Lương, tỉnh Thái
Nguyên, tác giả la người đầu tiên tập trung nghiên cứu toàn diện quá trình tổ
chức
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
Đ1313HTN