Đánh giá tác động của việc chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất đô thị tại một số xã, thị trấn trên địa bàn huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội (Luận văn thạc sĩ)

BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI

NGUYỄN ĐỨC KHÁNH

ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC CHUYỂN MỤC ĐÍCH
SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP SANG ĐẤT ĐÔ THỊ
TẠI MỘT SỐ XÃ, THỊ TRẤN TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN MÊ LINH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ
CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Hà Nội - Năm 2018


BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI

NGUYỄN ĐỨC KHÁNH

ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC CHUYỂN MỤC ĐÍCH
SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP SANG ĐẤT ĐÔ THỊ
TẠI MỘT SỐ XÃ, THỊ TRẤN TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN MÊ LINH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI
Chuyên ngành

: Quản lý đất đai

Mã số

: 8 85 01 03

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. Dương Đăng Khôi

Hà Nội - Năm 2018


i

CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI

Cán bộ hướng dẫn chính: TS. Dương Đăng Khôi.
Cán bộ chấm phản biện 1: TS. Nguyễn Thị Hải Yến.
Cán bộ chấm phản biện 2: TS. Lưu Văn Năng.

Luận văn thạc sĩ được bảo vệ tại:
HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SĨ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
Ngày 15 tháng 9 năm 2018


ii

LỜI CAM ĐOAN

Những kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận văn là hoàn toàn trung

thực, của tôi, không vi phạm bất cứ điều gì trong luật sở hữu trí tuệ và pháp luật
Việt Nam. Nếu sai, tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Nguyễn Đức Khánh


iii

LỜI CẢM ƠN.

Trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn này, tôi đã nhận được sự
quan tâm, giúp đỡ của nhiều cá nhân, tập thể.
Tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn đến Ban giám hiệu, tập thể các thầy cô giáo
khoa Quản lý đất đai, phòng Đào tạo trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà
Nội đã tận tình giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận
văn này.
Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Dương Đăng Khôi đã tận
tình hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn.
Tôi cũng xin gửi lòng biết ơn tới các cán bộ địa chính Uỷ ban nhân dân thị
trấn Quang Minh, xã Tiền Phong, cán bộ phòng Tài nguyên và Môi trường huyện
Mê Linh cùng người dân địa phương đã giúp đỡ và tạo điều kiện cho tôi trong quá
trình thu thập thông tin, khảo sát thực địa để thực hiện luận văn.
Cuối cùng tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới các tập thể cơ quan, ban ngành, bạn
bè, gia đình và người thân đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện
luận văn.
Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn tất cả sự giúp đỡ quý báu của các tập
thể và cá nhân đã giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Nguyễn Đức Khánh


iv

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ..................................................................................................... ii
LỜI CẢM ƠN. ......................................................................................................... iii
MỤC LỤC ................................................................................................................ iv
THÔNG TIN LUẬN VĂN ..................................................................................... vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ...................................................................... viii
DANH MỤC BẢNG ................................................................................................ ix
DANH MỤC HÌNH ...................................................................................................x
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1
1. Tính cấp thiết...........................................................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................................2
3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn.................................................................................3
Chương 1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ..............................................4
1.1. Đất nông nghiệp ...................................................................................................4
1.1.1. Khái niệm đất nông nghiệp ...............................................................................4
1.1.2. Phân loại đất nông nghiệp .................................................................................5
1.2. Đô thị hoá .............................................................................................................6
1.2.1. Khái niệm về đô thị hoá ....................................................................................6
1.2.2. Đặc điểm và xu hướng đô thị hoá .....................................................................7
1.2.3. Vai trò của đô thị hoá đối với phát triển kinh tế, xã hội ...................................8
1.3. Chuyển mục đích sử dụng đất ............................................................................10
1.3.1. Khái niệm ........................................................................................................10
1.3.2. Hình thức chuyển mục đích sử dụng đất .........................................................11

1.3.3. Quy định chuyển mục đích sử dụng đất ..........................................................11
1.4. Tác động của đô thị hoá và chuyển mục đích sử dụng đất. ...............................13
1.4.1. Tác động của việc chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất đô thị
đối với đời sống và việc làm của người dân .............................................................13
1.4.2. Tác động của đô thị hoá đến đời sống kinh tế, xã hội .....................................15


v

1.5. Thực trạng chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất đô thị .............17
1.5.1. Thực trạng và kinh nghiệm chuyển đổi đất đai ở một số nước trên thế giới ..17
1.5.2. Quá trình đô thị hóa và tình hình chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất phi
nông nghiệp ở Việt Nam ...........................................................................................21
1.5.3. Tình hình chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp ở Việt Nam....25
Chương 2. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......27
2.1. Phạm vi, đối tượng nghiên cứu ..........................................................................27
2.1.1. Phạm vi nghiên cứu .........................................................................................27
2.1.2. Đối tượng nghiên cứu......................................................................................27
2.2. Nội dung nghiên cứu ..........................................................................................27
2.2.1. Nghiên cứu điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Mê Linh, thành phố Hà
Nội .............................................................................................................................27
2.2.2. Thực trạng chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất đô thị tại
huyện Mê Linh giai đoạn 2008 - 2017 ......................................................................27
2.2.3. Đánh giá tác động của việc chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang
đất đô thị tại huyện Mê Linh giai đoạn 2008 - 2017 .................................................27
2.2.4. Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả chuyển mục đích sử dụng
đất nông nghiệp sang đất đô thị.................................................................................28
2.3. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................................28
2.3.1. Phương pháp điều tra, thu thập số liệu thứ cấp ...............................................28
2.3.2. Phương pháp điều tra, thu thập số liệu sơ cấp ................................................28

2.3.3. Phương pháp thống kê, phân tích, so sánh mức độ tác động ..........................30
Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN .................................31
3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Mê Linh - thành phố Hà Nội ..........31
3.1.1. Điều kiện tự nhiên ...........................................................................................31
3.1.2. Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội ..............................................................32
3.2. Thực trạng chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất đô thị tại huyện
Mê Linh giai đoạn 2008 - 2017 .................................................................................39
3.2.1. Hiện trạng và biến động sử dụng đất tại huyện Mê Linh giai đoạn 2008 - 2017 ... 39


vi

3.2.2. Thực trạng chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất đô thị huyện
Mê Linh giai đoạn 2008 - 2017 .................................................................................43
3.3. Đánh giá tác động của việc chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất
đô thị ..........................................................................................................................44
3.3.1. Khái quát chung về các xã, thị trấn nghiên cứu ..............................................44
3.3.2. Hiện trạng sử dụng đất và biến động đất đai của xã, thị trấn nghiên cứu .......46
3.3.3. Tác động đến việc thực hiện một số nội dung quản lý nhà nước về đất đai. ..49
3.3.4. Tác động đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế .......................................................56
3.3.5. Tác động đến việc làm của người dân.............................................................57
3.3.6. Tác động đến thu nhập của người dân ............................................................62
3.3.7. Tác động đến đời sống của người dân ............................................................63
3.4. Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả chuyển mục đích sử dụng đất
nông nghiệp sang đất đô thị ......................................................................................65
3.4.1. Nâng cao chất lượng công tác thông tin, tuyên truyền và giáo dục ................65
3.4.2. Nâng cao chất lượng và công khai đầy đủ quy hoạch, kế hoạch chuyển mục
đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp ..........................................66
3.4.3. Giải pháp về đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho lao động bị thu hồi đất
nông nghiệp ...............................................................................................................67

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................70
1. Kết luận .................................................................................................................70
2. Kiến nghị ...............................................................................................................71
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................72


vii

THÔNG TIN LUẬN VĂN
1. Họ và tên học viên: Nguyễn Đức Khánh
2. Lớp: CH2B.QĐ. Khoá: 2B
3. Cán bộ hướng dẫn: TS. Dương Đăng Khôi.
4. Tên đề tài: Đánh giá tác động của việc chuyển mục đích sử dụng đất nông
nghiệp sang đất đô thị tại một số xã, thị trấn trên địa bàn huyện Mê Linh, thành phố
Hà Nội.
5. Những nội dung được nghiên cứu trong luận văn và kết quả đạt được:
Nghiên cứu điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội;
Thực trạng chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất đô thị tại huyện Mê
Linh giai đoạn 2008 - 2017; Đánh giá tác động của việc chuyển mục đích sử dụng
đất nông nghiệp sang đất đô thị tại huyện Mê Linh giai đoạn 2008 - 2017 đến một
số nội dung quản lý nhà nước về đất đai; chuyển dịch cơ cấu kinh tế; việc làm, thu
nhập, đời sống của người dân; Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả
chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất đô thị.


viii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Từ viết tắt

Giải thích

HTX

Hợp tác xã

UBND

Uỷ ban nhân dân

KCN

Khu công nghiệp

QHC

Quy hoạch chung

BĐKH

Biến đổi khí hậu

TP

Thành phố

NN

Nông nghiệp

KD-DV

Kinh doanh - dịch vụ

SL

Số lượng

CT

Công ty

CPĐT

Cổ phần đầu tư

TNHH

Trách nhiệm hữu hạn

TN & MT

Tài nguyên và Môi trường

QĐ

Quyết định

NN

Nông nghiệp

THĐ

Thu hồi đất


ix

DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1. Hiện trạng sử dụng đất của huyện Mê Linh năm 2017 ............................40
Bảng 3.2. Biến động diện tích đất theo mục đích sử dụng giai đoạn 2008 - 2017 ...41
Bảng 3.3. Tổng hợp diện tích đất nông nghiệp chuyển sang đất đô thị tại huyện Mê
Linh trong giai đoạn 2008 - 2017 ..............................................................................44
Bảng 3.4. Tổng hợp số lượng các dự án đất nông nghiệp chuyển sang đất đô thị tại
huyện Mê Linh theo năm trong giai đoạn 2008 - 2017 .............................................44
Bảng 3.5. Hiện trạng sử dụng đất và biến động đất đai xã Tiền Phong và ...............46
thị trấn Quang Minh giai đoạn 2008 - 2017 ..............................................................46
Bảng 3.6. Tổng hợp các dự án thu hồi đất nông nghiệp để chuyển sang đất đô thị tại
xã Tiền Phong trong giai đoạn 2008 - 2017 ..............................................................48
Bảng 3.7. Tổng hợp các dự án thu hồi đất nông nghiệp để chuyển sang đất đô thị tại
thị trấn Quang Minh trong giai đoạn 2008 - 2017 ....................................................49
Bảng 3.8. Ý kiến về tác động của việc chuyển mục đích sử dụng đất ......................50
nông nghiệp sang đất đô thị đến việc thực hiện văn bản quy phạm pháp luật ..........50
về quản lý và sử dụng đất ..........................................................................................50
Bảng 3.9. Ý kiến về tác động của việc chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp
sang đất đô thị đến công tác quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất....................52
Bảng 3.10. Ý kiến về tác động của việc chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp
sang đất đô thị đến công tác bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất nông nghiệp ...........54
Bảng 3.11. Ý kiến về tác động của việc chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp

sang đất đô thị đến giá đất .........................................................................................55
Bảng 3.12. Một số chỉ tiêu phát triển kinh tế giai đoạn 2008 - 2017 ........................56
Bảng 3.13. Tình hình dân số, lao động và việc làm trên địa bàn điều tra .................57
Bảng 3.14. Tình hình biến động ngành nghề của các hộ có đất bị thu hồi ...............58
Bảng 3.15. Tình hình việc làm của lao động ở hộ điều tra .......................................59
Bảng 3.16. Thu nhập bình quân của các hộ nông dân tại địa bàn nghiên cứu giai
đoạn 2008 - 2017 .......................................................................................................62
Bảng 3.17. Tình trạng kinh tế của các nông hộ điều tra 2008 - 2017 .......................64


x

DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1. Thống kê tổng số đô thị ở Việt Nam giai đoạn 1990 - 2014.....................23
Hình 1.2. Thống kê dân số đô thị Việt Nam giai đoạn 2005 - 2014 .........................24


Luận văn đủ ở file: Luận văn full