Tải bản đầy đủ (.doc) (18 trang)

SKKN “Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa hoạt động học tập”

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (119.54 KB, 18 trang )

“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.

MỤC LỤC
Phần
I
II
III
IV
V
VI
VII
VII

I
II

Nội dung
A- Phần mở đầu
Lý do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Nhiệm vụ nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài
Phạm vi nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
Giả thuyết nghiên cứu
Cấu trúc của đề tài
B- Phần nội dung
Chương I: Cơ sở khoa học
Chương II: Thực trạng vấn đề


Chương III: Giải pháp rèn luyện kĩ năng đọc cho học sinh
C- Phần kết luận
Kết luận
Đề xuất, kiến nghị
Tài liệu tham khảo

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

Trang
4
5
5
5
5
6
6
6
7
10
12
18
19
20

3


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.

A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Định hướng đổi mới phương pháp dạy và học, đã được xác định trong nghị quyết
TW4 Khóa VII (01/1993) nghị quyết TW 2 khóa VIII (12/1996) được thể chế hóa trong
Luật Giáo dục (12/1998).
Luật giáo dục điều 24 đã ghi “phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính
tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc điểm của từng lớp
học, môn học bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực
tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh”.
Tiếp tục thực hiện theo chương trình dạy học theo tinh thần linh hoạt, sáng tạo, phù
hợp với thực tiễn, giáo dục từng địa phương, từng lớp học từng nhóm đối tượng học sinh
trong lớp (CV 896 BGD-ĐT – GDTH) được ban hành nhằm đổi mới phương pháp dạy
học theo hứng tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh.
Nhưng thực tế cho đến nay nhiều người vẫn chưa xem việc đổi mới phương pháp dạy
học là vấn đề cần quan tâm hoặc quan tâm chưa đúng mức.
Mặt khác trong quá trình giảng dạy đối với học sinh tiểu học nói chung, đối với phân
môn tập đọc nói riêng, người dạy chưa đặc biệt chú ý rèn cho học sinh một kỹ năng quan
trọng, đó là “Kỹ năng đọc”. Từ đó kỹ năng đọc của học sinh trở nên hạn chế, đôi khi đọc
các em phải dừng lại để đánh vần, dẫn đến tình trạng thụ động, nhàm chán, lười học do
mất kiến thức cơ bản
Theo tinh thần đổi mới phương pháp dạy và học, phân môn Tập đọc là môn học rất
cần phải tạo điều kiện cho học sinh tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo trong mọi
hoạt động học tập và rút kinh nghiệm và thực hành dưới sự hướng dẫn của giáo viên.
Với tầm quan trọng và thực tế trên, việc rèn kỹ năng đọc theo hướng tích cực hóa hoạt
động học tập trong quá trình giảng dạy phân môn Tập đọc là một nhân tố góp phần vào
việc giáo dục học sinh (HS) là một việc làm thực tiễn, có ý nghĩa sâu sắc. Trong kinh
nghiệm này tôi xin đề xuất một số biện pháp rèn kỹ năng đọc cho học sinh thông qua việc
“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa hoạt
động học tập”.


Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

4


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Tôi chọn đề tài này nhằm tiếp cận, vận dụng có hiệu quả các phương pháp dạy học.
Qua đó đề xuất một số biện pháp rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hướng đổi mới
III. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
1. Cơ sở lý luận
Xây dựng những cơ sở lý luận của việc rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hướng
tích cực hóa hoạt động học tập.
2. Thực trạng
Nghiên cứu khảo sát thực trạng trẻ lớp 2 hiện nay nói chung, học sinh lớp 2 Trường
THCS Hoàng Hoa Thám nói riêng. Về kỹ năng đọc cũng như tính tích cực, tự giác, sáng
tạo… của học sinh trong quá trình học tập.
3. Giải pháp
Xây dựng, đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy – học phân môn
tập đọc theo hướng lấy học sinh làm trung tâm
IV. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
1. Khách thể nghiên cứu
Bằng nội dung kiến thức, chương trình phân môn Tập đọc lớp 2, cũng như sự hình
thành và phát triển kỹ năng đọc của từng đối tượng học sinh.
2. Đối tượng nghiên cứu
Trên cơ sở học sinh lớp 2 nói chung, học sinh lớp 2 Trường THCS Hoàng Hoa Thám
nói riêng – hướng tác động vào việc, rèn kỹ năng đọc cho học sinh theo hướng tích cực
hóa hoạt động học tập. Làm cơ sở cho việc thực hiện và nghiên cứu.

V. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
- Đối tượng : học sinh lớp 2
- Thời gian : năm học (2015 – 2016)
- Rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hướng tích cực hóa hoạt động học tập.

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

5


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.
VI. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Phương pháp lý thuyết
Tổng hợp từ sách báo, tạp chí giáo dục… các tài liệu, công văn, văn bản hướng dẫn có
liên quan đến nội dung, kiến thức chương trình phân môn Tập đọc lớp 2.
2. Phương pháp thực tiễn
- Dự giờ, học hỏi trao đổi kinh nghiệm giảng dạy cùng đồng nghiệp
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp phân tích – tổng hợp
- Phương pháp thực nghiệm
- Phương pháp thực hành luyện tập
- Phương pháp thống kê
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm sư phạm
VII. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC:
- Nếu như giáo viên biết cách “Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2
theo hứơng tích cực hóa hoạt động học tập”. đồng thời kết hợp với một số phương pháp
dạy học khác sẽ tạo ra một không khí học tập tích cực, giúp các em chú ý quan tâm hơn
đến việc rèn luyện kỹ năng đọc, vì vậy sẻ đạt được kết quả học tập được tốt hơn.

VIII. CẤU TRÚC ĐỀ TÀI:
A- Phần mở đầu:
Viết lại toàn bộ đề cương nghiên cứu.
B- Phần nội dung: gồm 3 chương
Chương I: Cơ sở lí luận của đề tài.
Chương II: Thực trạng vấn đề
Chương III: Giải pháp rèn luyện kĩ năng đọc cho học sinh
C- Phần kết luận

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

6


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.
B. PHẦN NỘI DUNG
Chương I. CƠ SỞ KHOA HỌC
1. Vị trí và tầm quan trọng của phân môn Tập đọc.
Trong Trường Tiểu học, Tiếng Việt là môn học quan trọng có nhiệm vụ hình thành
năng lực ngôn ngữ cho học sinh, được thể hiện qua bốn dạng hoạt động: nghe – nói – đọc
– viết. Trong đó tập đọc là phân môn đảm nhiệm việc hình thành và phát triển cho học
sinh kỹ năng quan trọng, đó là kỹ năng đọc. Vì vậy việc tìm hiểu một liệu pháp, để nâng
cao hiệu quả giờ dạy phân môn tập đọc, là một việc làm hết sức cần thiết của người giáo
viên tiểu học.
2. Quan điểm về hoạt động đọc và kỹ năng đọc
Đọc là một hoạt động tiếp nhận thông tin thông qua kênh chữ. Hoạt động đọc chỉ xảy
ra khi người đọc tiếp nhận được nội dung, kiến thức trong bài đọc. Mà người đọc dùng
mắt nhìn, miệng đọc, tâm để cảm thụ, phân tích nội dung thông tin vừa đọc. Có các hình

thức đọc sau.
2.1. Đọc thành tiếng
Là hình thức đọc phát ra âm thanh
+ Phát âm đúng
+ Ngắt nghỉ hơi hợp lý
+ Cường độ đọc vừa phải (không đọc to quá hay đọc lí nhí).
+ Tốc độ đọc vừa phải (không ê, a, ngắt ngứ hay liến thoắng)
2.2. Đọc thầm và hiểu nội dung
+ Đọc không thành tiếng, không mấp máy môi
+ Hiểu được nghĩa của các từ ngữ trong văn cảnh (bài đọc); nắm được nội dung của
câu, đoạn hoặc bài đã đọc.
3. Yêu cầu về kiến thức – kỹ năng đối với phân môn tập đọc lớp 2

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

7


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.
Đọc có ý thức hơn, lưu loát hơn, thể hiện rõ hơn, những phản ứng cảm xúc, tình cảm,
thông qua bài đọc (CV896 BGDĐT – GDTH), học sinh cần đạt yêu cầu tối thiểu sau:
+ Đọc đúng, không ngắc ngứ
+ Tốc độ đọc
- Giữa học Kỳ I : 35 tiếng/phút
- Cuối học kỳ I : 40 tiếng/phút
- Giữa học Kỳ II : 45 tiếng/phút
- Cuối học kỳ II : 50 tiếng/phút
4. Suy nghĩ về việc đổi mới phương pháp dạy học hiện nay

Thực hiện đổi mới phương pháp dạy học một yếu tố vô cùng quan trọng được các cấp
quản lý giáo dục quan tâm và đưa lên vị trí hàng đầu, trong sự nghiệp giáo dục. Nhằm
nâng cao chất lượng hiệu quả dạy – học giáo dục tiểu học. Để phù hợp với xu hướng phát
triển của đất nước. Để thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp dạy học ở tiểu học chúng
ta cần lưu ý tiến hành đổi mới một cách đồng bộ và hiệu quả một số vấn đề sau:
4.1 Công tác quản lý
Quán triệt chủ trương của ngành về đổi mới phương pháp dạy học, nhằm nâng cao
nhận thức cho cán bộ quản lý giáo dục đặc biệt là giáo viên trực tiếp giảng dạy trên lớp,
như: tổ chức các giờ học, các hoạt động giáo dục diễn ra một cách nhẹ nhàng, tự nhiên –
hiệu quả và chất lượng.
Tăng cường hoạt động kiểm tra chuyên môn dự giờ rút kinh nghiệm đánh giá xếp loại
theo chuẩn 14. Bên cạnh đó thường tổ chức cho giáo viên giao lưu trao đổi học hỏi rút
kinh nghiệm giảng dạy trong và ngoài trường.
Thường xuyên kiểm tra đánh giá, xếp lại học sinh theo tinh thần đổi mới (QĐ30).
4.2. Đội ngũ giáo viên
Cần từng bước chuẩn hóa đội ngũ giáo viên. Nhằm trang bị cho giáo viên những kiến
thức cơ bản cụ thể về đổi mới phương pháp dạy học thông qua các hoạt động sau:
+ Tổ chức tạo điều kiện cho giáo viên học chuẩn và tiêu chuẩn
+ Xây dựng các chuyên đề giáo dục phổ thông
+ Đổi mới nâng cao sinh hoạt chuyên môn, sinh hoạt tổ khối,…

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

8


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.
4.3. Cơ sở vật chất

Trang bị đầy đủ SGK, sách tham khảo của giáo viên , đồ dùng học tập , thiết bị dạy –
học.
- Trở về với mỗi giáo viên hiện nay, việc đổi mới phương pháp dạy học là một vấn đề
đang thu hút và tác động đến từng cá nhân. Mỗi tiết dạy để đảm bảo sự thành công, thì
việc đổi mới phương pháp dạy học phải được đặt, lên vị trí hàng đầu đó là “kim chỉ nam”
cho việc dạy học ngày nay.
5. Đôi điều về tính tích cực và phương pháp dạy học tích cực.
5.1 . Tính tích cực là gì? (TTC)
Tính tích cực là một phẩm chất vốn có của con người trong đời sống xã hội. Tính tích
cực của con người biểu hiện trong hoạt động đặc biệt trong những hoạt động chủ động
của chủ thể. Học tập là hoạt động chủ đạo của trẻ ở lứa tuổi đi học.
Tính tích cực nhận thức trong hoạt động học tập liên quan trước hết với động cơ học
tập. Động cơ đúng tạo ra hứng thú. Hứng thú là tiền đề của tự giác, hứng thú và tự giác là
hai yếu tố tâm lý tạo nên tính tích cực.
Tính tích cực học tập biểu hiện ở những dấu hiệu như : hăng hái trả lời câu hỏi của
giáo viên, bổ sung các câu trả lời của bạn; thích phát biểu ý kiến của mình trước những
vấn đề nêu ra, hay nêu thắc mắc, đòi hỏi giải thích những vấn đề chưa đủ rõ, chủ động
vận dụng kiến thức, kỹ năng đã học để nhận thức vấn đề mới…
5.2. Phương pháp tích cực là gì?
- Phương pháp tính tích cực là một thuật ngữ được rút gọn; được dùng ở nhiều nước,
để chỉ những phương pháp giáo dục – dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ
động sáng tạo của người học.
5.3. Những dấu hiệu đặc trưng của phương pháp tích cực (TTC)
- Dạy học thông qua tổ chức các hoạt động học tập của học sinh
- Dạy học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học
- Tăng cường học tập cá thể phối hợp với học tập hợp tác.
- Kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trò.

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý


9


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.

Chương II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ
1. Sự hạn chế trong quá trình giảng dạy phân môn Tập đọc lớp 2 qua việc rèn kỹ
năng đọc cho học sinh
Thực tế cho thấy đến nay phần lớn giáo viên trực tiếp giảng dạy trên lớp nói chung và
giảng dạy phân môn Tập đọc nói riêng chỉ chú trọng về mặt hình thức là giảng dạy đầy
đủ, không sót kiến thức, ổn định được in trong sách giáo khoa. Mà chưa quan tâm đến
vấn đề cốt lõi của phân môn Tập đọc là việc rèn kỹ năng quan trọng cho học sinh : “ Kỹ
năng đọc”. Hơn nữa giáo viên chưa thật sự đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích
cực hóa hoạt động học tập của học sinh nghĩa là mọi hoạt động dạy học diễn ra không
nhằm phát huy tính tích cực của người học, mà tập trung vào phát huy tính tích cực của
người dạy.
Đành rằng để dạy theo PPTC thì giáo viên phải nổ lực nhiều so với dạy theo phương
pháp thụ động. Muốn đổi mới cách học phải đổi mới cách dạy. Rõ ràng, cách dạy chỉ đạo
cách học nhưng ngược lại, thói quen học tập của trò có ảnh hưởng tới cách dạy của thầy.
Có trường hợp học sinh đòi hỏi cách dạy tích cực hoạt động nhưng giáo viên chưa đáp
ứng được. Cũng như có trường hợp, giáo viên hăng hái áp dụng PPTC nhưng thất bại vì
HS chưa thích ứng vẫn theo lối học tập thụ động.
* Tóm lại : Từ thực trạng trên cho thấy quá trình dạy học như thế chưa phát huy được
tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh; không phát huy được khả năng tìm tòi,
khám phá của các em, chưa khuyến khích, phát triển năng lực – năng khiếu sở trường của
cá nhân học sinh. Làm cho hiệu quả giáo dục không đạt chất lượng như mong muốn.
2. Hiệu quả học tập và kỹ năng đọc của học sinh trong quá trình học phân môn
tập đọc.

Thực trạng không mấy lạc quan về kết quả đọc còn thấp của học sinh, cũng như sự
thiếu tự giác và lơ là của các em hiện nay. Các em thường mắc khá nhiều lỗi đọc. Cụ thể
là các lỗi cơ bản sau:

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

10


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.
2.1. Lỗi phát âm lệch chuẩn chữ viết
Khi đọc HS thường phát âm không chính xác cả âm đầu lẫn phần vần và thanh điệu.
Chẳng hạn : đọc r thành g (bối rối – bối gối, rập rình – gập gình) , đọc phụ âm qu
thành v (quảng cáo - vảng cáo) đọc âm ê trong vần kéo dài thành i ê (mếu máo – miếu
máo, đều – điều) đọc âm o thành âm ô (trong xanh – trông xanh) đọc âm y thành i ( may
mắn – mai mắn, bàn tay – bàn tai,..) đọc vần oan thành on (hoàn toàn – hòn tòn,..) âm
cuối n thành ng (củi mùn – củi mùng; bắn súng – bắng súng ) ; t thành c (ánh mắt – ánh
mắc) … nguyên nhân lỗi phát âm lệch chuẩn này là do học sinh chịu ảnh hưởng tiêu cực
từ thể âm của môi trường sinh sống
2.2. Lỗi đọc không đúng trọng âm:
Học sinh sử dụng cách đọc không có điểm nhấn hoặc nhấn giọng vào những tiếng
không có trọng âm, khiến cho giọng đọc trở nên đều đều, buồn tẻ hoặc làm cho nội dung
thông báo bị hiểu sai lệch. Nguyên nhân của hiện tượng này, là do các em chưa xác định
được các từ ngữ đảm nhiệm vai trò thông báo chính trong câu; chưa biết phân biệt đâu là
yếu tố trọng âm trong một từ. Đây là một lỗi đọc, mà đa số học sinh thường mắc phải.
2.3. Lỗi ngắt giọng không đúng chỗ
Ngắt giọng không chính xác ở các câu văn dài, có cấu tạo ngữ pháp phức tạp (ngắt
giọng ngẫu hứng theo nhịp thở (còn gọi là ngắt giọng sinh lý). Khi đọc thơ, học sinh

thường đọc theo áp lực của nhạc thơ, tách rời đọc với hiểu.
2.4. Lỗi đọc không đúng ngữ điệu, không diễn cảm
Học sinh không thể hiện đúng các kiểu câu khi đọc do nhầm lẫn về hình thức diễn đạt.
Chẳng hạn: Đọc các câu hỏi tu từ như: câu hỏi thông thường, đọc câu cảm như câu hỏi,
đọc lên giọng máy móc ở các từ cuối câu hỏi. Khiến cho một cuộc trò chuyện tâm tình
được thể hiện như một cuộc cải vã. Một số giáo viên, do cách hiểu chưa thật chính xác,
khái niệm đọc diễn cảm. Nên khi đọc mẫu đã cố gắng uốn gịong một cách cầu kỳ, khiến
giọng đọc trở nên thiếu độ trung thực cần thiết. Học sinh vì làm theo mẫu, nên cũng đọc
thái quá như vậy
* Tóm lại : xuất phát từ thực trạng nêu trên, cho thấy hiệu quả giờ học phân môn tập
đọc thông qua kỹ năng đọc của học sinh còn nhiều hạn chế, như thế chưa phát huy tính
tích cực hoạt động học tập, sáng tạo mang tính sáng tạo, tự giác của học sinh. Thể hiện

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

11


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.
qua kết quả khảo sát chất lượng học kì I của lớp 2 trường THCS Hoàng Hoa Thám như
sau:
Tổng số học sinh : 25/15 nữ
- Đọc tốt : 2 em tỉ lệ 8%
- Đọc khá : 2 em tỉ lệ 8%
- Đọc TB : 11 em tỉ lệ 44%
- Đọc yếu : 10 em tỉ lệ 40%
* Tỉ lệ trên TB : 60%
* Tỉ lệ dưới TB : 40%

→ Chất lượng cho thấy học sinh đọc mức độ trung bình trở lên chưa cao; tỉ lệ học sinh
đọc yếu còn nhiều cũng như sự thiếu tự giác, và lơ là của các em hiện nay. Tất yếu dẫn
tới câu hỏi: chúng ta có thể làm gì để nâng cao khả năng đào tạo trình độ đọc cho HS?
Đây không chỉ là vấn đề nghiên cứu lý thuyết thuần túy về đọc mà còn liên quan đến việc
phát triển mục đích và phương pháp đào tạo, giáo dục việc đọc cho học sinh tiểu học hiện
nay.
Với thực trạng nêu trên, trong khuôn khổ bài viết này, tôi xin đề cập việc sửa lỗi đọc
cho học sinh lớp 2 bằng một hoạt động bỗ trợ, đó là : sử dụng tổ hợp bài tập (BT) rèn kỹ
năng đọc cho học sinh trong giờ tập đọc.
Chương III. GIẢI PHÁP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG ĐỌC CHO HỌC SINH
1. Vị trí, vai trò của giáo viên trong phương pháp dạy tập đọc theo hướng đổi mới
Đổi mới phương pháp dạy – học là vấn đề được đặt lên vị trí hàng đầu được các cấp
quản lý giáo dục đặc biệt quan tâm. Vì nó là một trong những nhân tố quan trọng quyết
định đến chất lượng và hiệu quả giáo dục. Vì vậy mỗi giáo viên chúng ta trực tiếp giảng
dạy cần xác định rõ chính xác, nắm vững về việc đổi mới sao cho phù hợp với tình hình,
năng lực của học sinh. Nghĩa là giáo viên không đóng vai trò truyền thụ kiến thức cho
học sinh bằng các phương pháp như : thuyết trình giảng giải, song song đó là học sinh chỉ
tiếp thu kiến thức một cách thụ động. Mà được vận dụng bằng các phương pháp sao cho
giáo viên là người tổ chức, hướng dẫn học sinh bằng các câu hỏi gợi ý, gợi mở – song

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

12


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.
song đó là học sinh tích cực tham gia hoạt động học tập một cách tích cực nhằm tiếp thu
bài một cách chủ động và hiệu quả hơn. Muốn làm được công việc trên thì bản thân giáo

viên phải nổ lực nhiều so với phương pháp dạy học thụ động và phải kiên trì vận dụng
phương pháp đổi mới nhằm tạo cho các em thích ứng dần với phương pháp học tập chủ
động một cách vừa sức, từ thấp đến cao. Trong đổi mới phải có sự hợp tác của thầy và trò,
sự phối hợp giữa hoạt động dạy và hoạt động học thì mới thành công.
→Như vậy khi nhấn mạnh vai trò chủ thể nhận thức, cảm thụ của học sinh. Phương
pháp dạy học theo hướng đổi mới. Giáo viên không chỉ đơn giản là truyền đạt tri thức mà
còn hướng dẫn hành động với phương pháp dạy học trên thì vai trò của giáo viên không
những không bị hạ thấp mà còn được đề cao với tư cách là người gợi mở, hướng dẫn, cố
vấn, trọng tài trong hoạt động học tập của học sinh.
2. Bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hoá hoạt động
học tập
2.1. Bài tập luyện chính âm (còn gọi là bài tập (BT) luyện phát âm đúng).
Đây là loại BT dễ thực hiện nhưng ít xuất hiện trong SGK nên ít được giáo viên sử
dụng. Hình thức bT có thể là tìm (gạch dưới, đóng khung, liệt kê) những từ ngữ khó đọc
trong bài.
Cách thực hiện : Để đổi mới cho phù hợp với tình hình năng lực thực tế học sinh của
lớp, ta không nên chọn và ghi sẵn các từ ngữ khó cho học sinh luyện đọc. Và sau khi cho
học sinh thực hiện BT, GV không đọc mẫu, yêu cầu HS đọc từ ngữ, câu có chứa tiếng HS
hay mắc lỗi rồi GV mới chữa, hoặc GV đọc mẫu những từ ngữ, câu có chứa tiếng trong
đó có âm vần HS hay đọc lẫn rồi yêu cầu học sinh đọc theo
* Bài tập minh họa
VD : Chọn trong đoạn 1 của bài “Sự tích cây vú sữa” (TV2, Tập 1 , Trang 96) những
tiếng có thanh hỏi và thanh ngã rồi viết vào 2 dòng dưới đây
- Những tiếng có thanh hỏi:………………………………………….
- Những tiếng có thanh ngã :………………………………………….
* Giải đáp: (?) bỏ, ở, mỏi (~) nghĩ

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

13



“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.
VD 2 : Đọc thầm đoạn 2 của bài “Câu chuyện bó đũa” (TV2 – tập 1 tr112) ghi lại
những tiếng có phụ âm đầu g, r vào chỗ trống.
- g………
- r ………
*Giải đáp
+ g : gọi, gái, gãy
+ r : rồi, rất, rể , ra
VD 3 : đọc thầm đoạn 2 của bài “Chuyện bốn mùa” (TV 2 – Tập 2 – Trang 5) và ghi
lại những tiếng có chứa ao, au.. rồi điền vào chỗ trống dưới đây
+ au:……………..
+ ao :………….
* Giải đáp
+ au : cháu
+ ao : nào, cao
VD 4 : Đọc đoạn 1 của bài “Mùa xuân đến” (TV 2, tập 2 , Tr 17) vô ghi lại những
tiếng có chứa i, y vào chỗ trống dưới đây :
+ i : ………..
+ y : …………
* Giải đáp
+ i :thì , trời, lại
+ y :Ngày, nảy, đầy, bay, nhảy, gáy
Với dạng bài tập này sẽ giúp cho học sinh nhanh chóng hiểu và phát âm chính xác các
tiếng / từ khó dễ lẫn mà nguyên nhân chính là do học sinh chịu ảnh hưởng tiêu cực từ thổ
âm của môi trường mình sinh sống.
2.2. Bài tập luyện đúng trọng tâm

Đây là kiểu bài tập giúp HS đọc rõ, nhấn giọng hay kéo dài, những từ chìa khóa của
bài đọc
* Cách thực hiện : Khi đến phần hướng dẫn học sinh đọc đoạn. Theo cách dạy thông
thường, giáo viên ghi sẵn câu hoặc đoạn vào băng giấy hoặc bảng phụ. Dùng các ký hiệu
( /; //) ngắt, nghỉ hoặc gạch chân các từ cần nhấn giọng … với cách hướng dẫn trên thì

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

14


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.
chưa phát huy được tính tự giác, chủ động của học sinh . Vì học sinh chỉ làm theo mẫu có
sẵn. Nó mang tính chất áp đặt, chưa khơi dậy được ở học sinh óc sáng tạo, cũng như sự
đam mê hứng thú trong học tập.
→ Với hình thức luyện đọc trên tôi thay thế bằng cách xây dựng BT luyện đúng trọng
âm.
VD 1 : Ghi dấu ↑ dưới tiếng cần nâng cao giọng và dấu bằng ( = ) dưới tiếng cần hạ
thấp giọng khi đọc các câu sau :
Bạn là ai? Vì sao bạn khóc?
Tôi là cá sấu. Tôi khóc vì chả ai chơi với tôi (quả tim khỉ, TV 2, tập 2, tr.51).
* Giải đáp
Bạn là ai? ↑ vì sao bạ n khóc? ↑
Tôi là cá Sấu . Tôi khóc vì chả ai chơi với tôi
VD 2 : Gạch dưới các từ cần nhấn giọng khi đọc 4 dòng thơ sau của bài Mẹ (TV 2,
tập 1 , Tr 101)
Lặng rồi / cả tiếng con ve /
Con ve cũng mệt / vì hè nắng oi //

Những ngôi sao / thức ngoài kia /
Chẳng bằng mẹ / đã thức vì chúng con//
* Giải đáp
Lặng rồi / cả tiếng con ve /
Con ve cũng mệt / vì hè nắng oi //
Những ngôi sao / thức ngoài kia /
Chẳng bằng mẹ / đã thức vì chúng con//
* Cách tiến hành
Khi hướng dẫn học sinh luyện đọc giáo viên không ghi sẵn mà yêu cầu học sinh nêu
cách đọc của cá nhân. Cuối cùng giáo viên kết luận cách đọc rồi hướng dẫn các em đọc
theo yêu cầu.
Qua đó hướng dẫn HS nâng dần lên khả năng biết đọc ngắt nghỉ trong câu văn, câu
thơ,… cũng là căn cứ để xác định những chỗ cần luyện ngắt giọng trong bài.
2.3. Bài tập luyện đọc ngắt giọng đúng chỗ

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

15


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.
Khi dạy HS đọc văn bản, cần tạo điều kiện cho học sinh nắm được cơ chế ngắt giọng,
đó là đảm bảo nghĩa của từ, cụm từ, đảm bảo cấu trúc ngữ pháp của câu. Dạy đọc các bài
văn xuôi, chỗ ngắt giọng phải trùng hợp với ranh giới ngữ đoạn. Dạy đọc một bài thơ, chỗ
ngắt nhịp phải tương ứng với chỗ kết thúc một tiết đoạn. Đọc sai chỗ ngắt giọng phản ánh
một cách hiểu sai nghĩa, hoặc ít ra là một cách đọc không để ý đến nghĩa. Vì vậy, đọc
đúng ngữ điệu nói chung, ngắt giọng đúng nói riêng vừa là mục đích của dạy đọc thành
tiếng vừa là phương tiện giúp HS chiếm lĩnh nội dung bài đọc. Để làm được điều đó giáo

viên cho học sinh thực hiện một số dạng bài tập sau:
Bài tập minh hoa
Bài tập 1: Khi dấu ngắt (/ , nghỉ //) hơi cần thiết để đọc diễn cảm đoạn thơ sau:
Ai yêu các nhi đồng
Bằng Bác Hồ Chí Minh
Tính các cháu ngoan ngoãn
Mặt các cháu xinh xinh
(Trích trong bài Thư Trung Thu, TV 2 , tập 2 , tr.10).
* Giải đáp:
Ai yêu / các nhi đồng /
Bằng / Bác Hồ Chí Minh //
Tính các cháu / ngoan ngoãn /
Mặt các cháu / xinh xinh //
Bài tập 2 : Dùng gạch xiên ( / ) đánh dấu chỗ ngắt hỏi, gạch ( // )và gạch dưới các từ
ngữ cần nhấn giọng khi đọc đoạn văn sau:
Xưa có chàng trai thấy một bọn trẻ định giết con rắn nước liền bỏ tiền ra mua, rồi thả
rắn đi. Không ngờ con rắn ấy là con của Long Vương. Đền ơn chàng trai, Long Vương
tặng chàng một viên ngọc quý (Tìm ngọc, TV 21, T1 .tr 13*).
* Giải đáp
Xưa/ có chàng trai thấy một bọn trẻ định giết con rắn nước liền / bỏ tiền ra mua, / rồi
thả rắn đi.// Không ngờ / con rắn ấy là con của Long Vương//. Đền ơn chàng trai,/ Long
Vương tặng chàng một viên ngọc quý //.
* Tóm lại :

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

16


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa

hoạt động học tập”
.
Để rèn tốt các kỹ năng đọc đã nêu. Nhằm nâng cao hiệu quả đọc cho học sinh cần phải
đảm bảo các yêu cầu sau:
- Giáo dục việc đọc ngay từ đầu phải hướng dẫn sự trãi nghiệm và tạo niềm vui cho
học sinh
- Giáo dục việc đọc cho học sinh cần phải khách quan khoa học, nghĩa là phải chú
trọng bản chất của hoạt động đọc và quá trình đọc
- Trong đổi mới phương pháp dạy học phải có sự hợp tác của thầy và trò, sự phối hợp
giữa hoạt động dạy và hoạt động học thì mới thành công.
- Giáo viên phải kiên trì dùng cách dạy hoạt động để dần dần xây dựng cho học sinh
phương pháp học tập chủ động một cách vừa sức, phù hợp với từng đối tượng học sinh
trong lớp mình phụ trách theo nguyên tắc từ thấp đến cao, từ dễ đến khó, từ đơn giản đến
phức tạp.
3. Kết quả đạt được
3.1. Đánh giá chung
Qua một số phương pháp rèn kỹ năng đọc cho học sinh đã nêu ở trên, sau khi áp dụng
với học sinh lớp 2 từ đầu học kì II cho đến nay, đã thu được kết quả dạy học chủ yếu
sau:
Phần lớn học sinh trong lớp có ý thức, tự giác hơn trong quá trình luyện đọc, cũng như
quá trình học tập, các em trở nên yêu thích môn học, thích được làm việc tích cực tham
gia các hoạt động học tập.
Các em có một thói quen học tập nhất định là tích cực tham gia các hoạt động học tập
ở hầu hết các môn học.
Kết quả học tập của các em được nâng lên một cách rõ rệt, đặc biệt là kỹ năng đọc của
các em được thể hiện cụ thể như sau:
3.2. Kết quả khảo sát cụ thể
- Khảo sát chất lượng học kì I của lớp 2:
Tổng số học sinh : 25/15 nữ
- Đọc tốt : 2 em tỉ lệ 8%


Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

17


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.
- Đọc khá : 2 em tỉ lệ 8%
- Đọc TB : 11 em tỉ lệ 44%
- Đọc yếu : 10 em tỉ lệ 40%
* Tỉ lệ trên TB : 60%
* Tỉ lệ dưới TB : 40%
+ Chất lượng cho thấy học sinh đọc ở mức trên trung bình còn chưa cao mà tỉ lệ học
sinh đọc dưới trung bình còn khá cao 40%
Sau khi áp dụng biện pháp nghiên cứu vào thực tiễn lớp 2 đã thu được kết quả sau :
+ Tổng số học sinh : 25/15 nữ
- Đọc tốt : 2 em tỉ lệ 8%
- Đọc khá : 5 em tỉ lệ 20%
- Đọc TB : 14 em tỉ lệ 56%
- Đọc yếu : 4 em tỉ lệ 16%
* Tỉ lệ trên TB : 84%
* Tỉ lệ dưới TB : 16%
Với kết quả đạt được sau môt thời gian áp dụng biện pháp nghiên cứu, cho ta thấy
rằng đã giải quyết tốt được thực trạng thực tế nêu trên. Tôi tin tưởng rằng, các em học
sinh lớp 2 năm học 2015 – 2016 này sẽ đủ điều kiện lên lớp 3 để tiếp tục học tập và tiếp
cận với chương trình SGK mới cũng như những phương pháp dạy học theo hướng đổi
mới của những năm học tiếp theo.
C. PHẦN KẾT LUẬN

I. KẾT LUẬN
Môn Tiếng Việt ở tiểu học có vai trò rất quan trọng trong việc giáo dục toàn diện cho
học sinh tiểu học nhu cầu học tập của học sinh ngày càng cao. Vì thế là một giáo viên trực
tiếp giảng dạy ở tiểu học phải không ngừng học hỏi nghiên cứu các tài liệu giáo dục nhằm
thỏa mãn nhu cầu ham học hỏi của học sinh. Trong quá trình dạy học giáo viên cần phối
hợp linh hoạt các phương pháp và các hình thức tổ chức dạy học sao cho không khí lớp
học trở nên sôi nổi, trong sôi nổi lại mang tính kỹ thuật, nền nếp cao nhằm tạo tính tự

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

18


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.
giác, sáng tạo, trong hoạt động học tập của học sinh.
Giáo viên phải biết cách chuyển từ cách dạy thụ động (GV giảng giải, làm mẫu theo
tài liệu có sẵn, HS lắng nghe rồi làm theo mẫu), sang cách dạy học chủ động, tích cực,
sáng tạo, GV tổ chức và hướng dẩn HS các hoạt động học tập, HS tham gia tích cực vào
các hoạt động, phát hiện vấn đề, giải quyết vấn đề, tự chiếm lĩnh các kiến thức mới, vận
dụng các kiến thức đó để giải quyết các vấn đề trong học tập cùng như trong đời sống.
→ Do đó trong quá trình tổ chức và thực hiện các hoạt động học tập nói chung rèn kỹ
năng đọc cho học sinh nói riêng. Giáo viên cần giúp HS tự học, tự chiếm lĩnh tri thức
mới, có kỹ năng thực hành và ứng dụng kiến thức tiếng Việt trong hoạt động học tập và
đời sống.
II. ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ
Trước thực tế giảng dạy trong năm học qua nhằm mục đích nâng cao chất lượng dạy
học cũng như việc rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong phân môn tập đọc. Tôi xin
đưa ra một vài kiến nghị sau:

- Khi trẻ bắt đầu đến trường, giáo viên cùng với gia đình, nhà trường, xã hội phải giáo
dục và rèn kỹ năng đọc cho các em một cách hiệu quả nhất.
- Mỗi giáo viên, cần dành nhiều thời gian hơn vào việc nghiên cứu, vận dụng các
phương pháp rèn kỹ năng đọc cho học sinh sao cho tốt hơn, hiệu quả hơn.
- Cần tổ chức, tạo điều kiện cho giáo viên tham gia học hỏi, trao đổi kinh nghiệm
giảng dạy trong và ngoài trường theo tinh thần đổi mới phương pháp dạy học.

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý

19


“Xây dựng bài tập rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 2 theo hứơng tích cực hóa
hoạt động học tập”
.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Phương pháp dạy học môn Tiếng Việt ở tiểu học (2 Tập) - PGS.TS. Lê Quang Ninh
2. Bồi dưỡng học sinh giỏi Tiếng việt ở tiểu học - Lê Phương Nga
3. Tài liệu “Thực hành giải bài tâp Tiếng Việt ở tiểu học” - Trần Thị Quỳnh Nga
4. Tài liệu “ Bồi dưỡng thường xuyên” cho giáo viên chu kì III - Tập II của Bộ Giáo Dục
& ĐT- Vụ Giáo Dục tiểu học.
5. “Dạy và học môn Tiếng Việt ở tiểu học” theo chương trình mới - Tiến sĩ Nguyễn Trí .
6. Tài liệu “ Bồi dưỡng giáo viên” SGK lớp 2 theo chương trình tiểu học mới - Đặng
Huỳnh Mai.
7. Sách giáo khoa, Sách giáo viên Tiếng Việt lớp 2 - Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Người thực hiện: Phạm Thị Như Ý


20



×