TIỂU LUẬN LỚP CHUYÊN VIÊN VỀ VẤN ĐỀ BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG

MỤC LỤC
Trang
PHẦN 1 - LỜI NÓI ĐẦU .................................................................. 03
PHẦN 2 - NỘI DUNG ........................................................................ 05
1. Mô tả tình huống ..............................................................................05
2. Nguyên nhân và hậu quả ................................................................. 07
3. Mục tiêu xử lí tình huống ............................................................... 10
4. Các phương án xử lý tình huống ..................................................... 12
4.1 Phương án 1 ................................................................................. 12
4.2 Phương án 2 .................................................................................. 12
4.3 Phương án 3................................................................................... 12
4.4 Phương án 4 .................................................................................. 13
5. Phương thức thực hiện phương án tối ưu ........................................ 15
6. Vấn đề rút ra khi nghiên cứu, xử lí phương án tối ưu ..................... 15
PHẦN 3 - KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ ................................................. 17
1. Kết luận ........................................................................................... 17
2. Kiến nghị ........................................................................................ 18
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................. 20


Tiểu luận tình huống

2

PHẦN I – LỜI MỞ ĐẦU
Từ xưa đến nay, nghề giáo luôn được xem là một nghề cao quý. Người
dạy học luôn được xã hội kính trọng tôn vinh là những người thầy. Và để xứng
đáng với sự tôn vinh ấy, người làm nghề giáo bao giờ cũng là người có đạo đức,
giữ nếp sống thanh cao, tận tụy, suốt đời toàn tâm toàn ý cho việc dạy dỗ học
trò.
Phát huy truyền thống đó, từ sau Cách mạng Tháng Tám đến nay, dưới sự

lãnh đạo của Đảng, nhiều thế hệ các thầy cô giáo đã lớn lên và trưởng thành
dưới mái trường xã hội chủ nghĩa. Vượt qua những khó khăn gian khổ trong
chiến tranh cũng như trong hoà bình, họ là những thế hệ đầu tiên có nhiều đóng
góp cho nền giáo dục của nước nhà đi từ ngày đâu tiên với các lớp Bình dân học
vụ. Sau khi giặc đói bị đẩy lùi thì giặc dốt cũng dẫn được xóa bỏ. Giáo dục nước
ta ngày càng phát triển và hoàn thiện thành một hệ thông. Khắp trên mọi nẻo
đường của đất nước, trong khói lửa ác liệt của hai cuộc chiến tranh chống Pháp
và Mỹ, ở nơi chiến khu gian khổ trong rừng sâu, hay ở những bản làng hẻo lánh
trên núi cao, hoặc nơi hải đảo xa xôi, họ đều có mặt, không quản ngày đêm đèn
sách, dạy chữ, dạy làm người cho học sinh. Chính họ đã rèn giũa nên biết bao
lớp thanh thiếu niên, hướng họ đi trên con đường lớn của Đảng, của dân tộc, biết
sống vì lý tưởng cao đẹp, vì độc lập tự do của Tổ quốc. Nguyễn Văn Thạc, Đặng
Thùy Trâm là những tấm gương tiêu biểu. Nhờ được học tập đã tạo nên một
điểm khác biệt giữa người lính của thời chống Pháp và chống Mĩ. Thời chống
Pháp chủ yếu là những người xuất thân từ nông dân, còn thời chống Mĩ, phần
lớn là những thanh niên rời ghế nhà trường, chia tay bút mực, khoác ba lô trên
vai vào chiến trường.
Sứ mệnh của người thầy có ý nghĩa cao cả đặc biệt, họ là bộ phận lao
động tinh hoa của đất nước. Lao động của họ trực tiếp và gián tiếp thúc đẩy sự
phát triển của đất nước, cộng đồng đi vào trạng thái phát triển bến vững. Theo
Tiến sĩ Raja Roy Singh, nhà canh tân giáo dục nổi tiếng ở Ấn Độ, khi ông nói
đến tầm quan trọng của đội ngũ giáo viên “giáo viên giữ vai trò quyết định trong
quá trình giáo dục và đặc biệt trong việc định hướng lại giáo dục. Những công
nghệ thành đạt nói chính xác hơn là những công nghệ thông tin (giáo dục từ xa
chẳng hạn) sử dụng trình độ nghề nghiệp và phong cách của những giáo viên
giỏi nhất. Trong quá trình dạy học, giáo viên không chỉ là những người truyền
thụ những phần tri thức rời rạc. Giáo viên giúp người học thường xuyên gắn với
cơ cấu lớn hơn. Giáo viên cũng đồng thời là những người hướng dẫn, người cố
vấn, người mẫu mực của người học. Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước Việt
Nam luôn coi giáo dục là quốc sách hàng đầu của sự nghiệp công nghiệp hoá và

hịên đại hoá đất nước. Điều này thể hiện rất rõ ở các văn kiện, Nghị quyết của
Đảng và nhà nước ta về giáo dục.
Trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 - 2020 tại Đại
hội XI của Đảng đã nhấn mạnh: "Phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu. Đổi
mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hoá, hiện đại
hoá, xã hội hoá, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, trong đó, đổi mới cơ chế quản
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................


Tiểu luận tình huống

3

lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là khâu then chốt.
Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, coi trọng giáo dục đạo đức, lối
sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành, khả năng lập nghiệp. Đổi mới cơ
chế tài chính giáo dục. ".
Theo chỉ thị số 40-CT/TW ngày 18/6/2004 của Ban Bí thư Trung ương
Đảng về xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo
dục cũng chỉ rõ: "Mục tiêu là xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo
dục được chuẩn hoá, đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu,
đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm,
tay nghề của nhà giáo, thông qua việc quản lý, phát triển đúng hướng và có hiệu
quả sự nghiệp giá dục để nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, đáp ứng
những đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước”.
Sau 25 năm thực hiện công cuộc đổi mới, trong sự thay đổi kỳ diệu của
đất nước hôm nay có phần đóng góp không nhỏ của đội ngũ những thầy cô giáo,
với tư cách là những người đào tạo nên nguồn nhân lực trẻ cho sự nghiệp công
nghiệp hoá, hiện đại hóa. Rất tiếc trong khi đa số giáo viên vẫn tiếp tục giữ vững
và phát huy phẩm chất cao đẹp của người thầy thì cũng có một bộ phận giáo

viên suy thoái về phẩm chất đạo đức, lối sống. Dư luận xã hội đang hết sức bất
bình đối với một bộ phận nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục và nhân viên có biểu
hiện thiếu gương mẫu, chưa tu dưỡng rèn luyện, phấn đấu vươn lên, thậm chí
còn có những hành vi thô bạo, xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm, xâm phạm
thân thể học sinh, vi phạm Luật Giáo dục, Luật chăm sóc và bảo vệ trẻ em Việt
Nam. Các vụ việc làm tổn thương học sinh đang “chảy” như vết dầu loang khiến
dư luận lo lắng về sự “bình yên” của con em mình mỗi khi đến trường.
Xuất phát từ những lí do trên, tôi đã chọn đề tài “Xử lý tình huống giáo
viên xúc phạm thân thể học sinh” làm đề tài tiểu luận tình huống cho chương
trình học lớp Quản lý nhà nước ngạch Chuyên viên.
Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tôi đã đứng ở góc độ lý luận về giáo
dục để phân tích vấn đề.
Phương pháp luận nghiên cứu, đề tài dựa vào phương pháp duy vật biện
chứng và duy vật lịch sử - tư tưởng chỉ đạo của đề tài là dựa theo văn kiện của
Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh nói về đạo đức nghề giáo, các qui định của Bộ
Giáo dục – Đào tạo về đạo đức nhà giáo.
Các phương pháp cụ thể là phương pháp lôgíc, lịch sử thống kê, phân
tích, đi khảo sát thực tế, phỏng vấn sâu, lấy ý kiến chuyên gia.

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................


Tiểu luận tình huống

4

PHẦN 2 – NỘI DUNG
1. Mô tả tình huống:
Năm học 2010 - 2011, không chỉ trong phạm vi xã P, huyện A, Tỉnh L mà
dư luận trong cả nước đều rất bất bình về việc thầy Nguyễn Văn A giáo viên dạy

môn lịch sử tại Trường THCS X (huyện A, Tỉnh L) đã dùng tay, chân và một
thanh gỗ to đánh một học sinh lớp 8 phải nhập viện. Nguyên nhân là vì học sinh
này… thuộc bài mà không chịu phát biểu!
Theo lời tường trình của em Phạm Văn C, sinh năm 1993, trú tại Ấp D, xã
P, huyện A, là học sinh lớp 8A1 Trường THCS X. Chi tiết sự việc đó xảy ra như
sau: Trong giờ kiểm tra bài cũ 5 phút đầu giờ, vừa vào lớp, thầy giáo đặt câu hỏi:
“Nêu nguyên nhân, diễn biến, tính chất và ý nghĩa lịch sử của các cuộc cách
mạng tư sản Hà Lan giữa thế kỷ XVI?”. Nhìn ngang, nhìn dọc, không một cánh
tay giơ lên. Buộc thầy Nguyễn Văn A phải chỉ định. Phạm Văn C ngồi ngay đầu
bàn thứ hai nên rơi vào “tầm ngắm”. Những đứa trẻ khác ở dưới nín thở nhưng
trong bụng có vẻ như mở cờ, vì đã có bạn bị “tóm tóc”. Tất cả lớp hồi hộp. Đó
dường như là không khí thường thấy trong giờ Lịch sử của lớp 8A1 từ khi thầy
A vào dạy bù cho cô B nghỉ hậu sản từ giữa năm học. Không cần phải nhờ thầy
nhắc lại câu hỏi như một số bạn khác, C trả lời bài một cách trôi chảy, mạch lạc.
Chứng tỏ giờ học trước em đã chú ý nghe giảng, hiểu bài và về nhà có đọc thêm
tài liệu thì mới trả lời vừa đúng vừa trúng vừa sâu như vậy được.
Cả lớp thở phào nhẹ nhõm và đứa nào cũng chắc mẫm C hôm nay lĩnh 10
điểm tròn trịa là chắc. Ai dè...Sắc mặt thầy A không đổi và cũng không có một
dấu hiệu tỏ ra hài lòng. Cả lớp nhao nhao:
- Bạn C được mấy điểm hả thầy?
- Không điểm!
- Không khí trở nên ồn ào, mọi người ầm ĩ và đoán thầy đang đùa cả lớp.
Có học sinh còn tỏ ra thích thú vì hôm nay thầy A cũng...biết đùa kiểu này.
- Anh về chỗ và đứng đó hết buổi học cho tôi. Từ hôm sau vào tiết học
Lịch sử của tôi, anh không được phép ngồi xuống! Nhớ đấy, tôi không nhắc lại
lần hai đâu!
- ???
- Vì tội...biết mà không nói!
- Lạ lùng nhưng không ai dám hỏi hay thắc mắc gì. Lớp học hôm đó trôi
đi nặng nề chưa từng có. Tất cả không ai dám hó hé, ngọ nguậy, chỉ còn tiếng

bút viết sột soạt xuống trang giấy. Giờ học kết thúc, cả lớp nghĩ thế là thoát nạn.
C cũng ra chơi đá cầu cùng các bạn trai sau tiết ra chơi đó.
Tiết học thứ 4 của ngày Thứ sáu là tiết Lịch sử. Nghe đâu hình như thầy A
bị ốm. Nhưng đó chỉ là nghe đâu thôi. Trống vừa vào tiết, thầy A đã xuất hiện
ngay cửa lớp.
- Cả lớp đứng! Giọng D lớp trưởng hô to
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................


Tiểu luận tình huống

5

- Tất cả ngồi xuống. Riêng anh C đứng cho tôi. Giọng thầy lạnh lùng.
C vừa chạy từ sân trường vào, trước khi thầy A đến nên vẫn thở hổn hển
và chưa kịp giở sách vở để trước bàn và cũng không nghe thấy thầy A nói. Chợt
cả lớp giật mình:
- Mày bị điên à? Mà không nhớ lời lần trước
- Cả lớp sửng sốt, hóa ra thầy A đang “moi” chuyện từ tuần trước. C vừa
đứng vừa chép bài cho đến khoảng phút thứ 30 của lớp. Hôm đó thầy A tiếp tục
dạy phần còn lại của bài học Cách mạng Cách mạng tư sản Anh giữa thế ky
XVII và cuộc chiến tranh giành độc lập 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ và sư
thành lập hợp chủng quốc Châu Mĩ. Thời gian còn lại thầy cho lớp tự đọc sách
giáo khoa.
Do mệt nên thầy gục mặt xuống bàn. Lúc bất ngờ ngẩng lên, thầy thấy C
đang quay mặt xuống bàn dưới nói chuyện với E. Lập tức, thầy A gọi em C lên
bảng và dùng tay đánh vào mặt, dùng chân đạp liên tục vào người em, khiến em
ngã xuống đất vì choáng. Các bạn trong lớp đỡ C về chỗ. Thầy A bỏ ra ngoài.
Khoảng 5 phút sau, Thầy A quay lại trên tay cầm một thanh gỗ lớn. Lúc này C
đã tỉnh lại và về chỗ ngồi.

Theo lời kể lại của em C và các bạn trong lớp: Khi C thấy thầy A quay lại,
đúng lúc đó em chạy ra xuống góc lớp lượm nửa viên gạch ống đưa cho thầy và
bảo: “Nếu thầy đánh thì đánh cho chết em luôn”. Nhưng thầy A bảo: “Tao không
chơi cái này!”. Nói xong thầy gạt phắt tay C, viên gạch rơi “choang” xuống nền
nhà. Sau đó thầy A dùng thanh gỗ đánh vào người em ngay tại giữa lớp làm em
không kịp phản ứng gì. Ngồi nghỉ khoảng 5 phút, thầy A lại dùng thanh gỗ đó
đánh liên tiếp vào em C rạn xương đùi trái.
Sau khi đánh xong, thầy A giải tán lớp. Trống báo hết tiết cũng điểm lên
ngay sau đó. Cũng là tiết cuối nên mọi người ra về tưởng như không có chuyện
gì xảy ra. May có bạn cùng bàn luôn trữ một chai dầu gió nên các bạn đã xoa
vào vết thương cho C. Cuối cùng em cũng tự đi về nhà được vì nhà không quá
xa trường. Em C về nhà, sau khi tắm và ăn com xong, C thấy đau chân trái và
tức ngực, gia đình đã đưa em vào Bệnh viện Đa khoa huyện A lúc 15 giờ 45 phút
cùng ngày. Chẩn đoán của các y bác sĩ khoa ngoại chấn thương - Bệnh viện đa
khoa huyện A cho biết: C bị đa chấn thương phần mềm với nhiều vết bầm tím đã
mờ. Riêng chân trái bị rạn xương dùi do tác động của vật cứng.
Sau gần một tháng nằm viện, được sự chăm sóc của y, bác sĩ Bệnh biện
Đa Khoa huyện A, đặc biệt là sự chăm sóc ngày đêm của mẹ C. Hết giờ làm
việc, chị lại cơm cháo vào viện với C. Gia đình, thầy cô, bạn bè vui mừng khôn
xiết khi C được ra viện và tiếp tục đi học. Nhờ khoa học hiện đại, các chấn
thương phần mềm và rạn xương đùi được điều trị và sức khỏe của em C đã bình
phục. Song diễn biến tâm lý của em C rất xấu. Em hay buồn bã, cười nói thất
thường và không muốn tiếp tục đến trường và cũng không mặn mà với sách vở
nữa. Nhất là em thường sợ sệt khi thấy đông người hay một vật to lớn hơn em
đột nhiên xuất hiện có màu tôi tối như màu bộ Comle của thầy A thường mặt.
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................


Tiểu luận tình huống

6

Đối với môn Lịch sử – môn học mà em thích nhất, bởi em mơ ước sau này sẽ trở
thành một nhà khảo cổ học thì sau đó em không còn thích thú nữa. Đôi mắt em
đôi khi nhìn xa xăm và càng trầm tư mất thần sắc.
Hành vi thầy A đánh em C là do bản chất nóng nảy hay là chưa hiểu rõ về
những chủ trương, quan điểm của Đảng và Nhà nước về giáo dục, đặc biệt là
Luật Giáo dục sửa đổi, Quyết định số 16 của Bộ Giáo dục về qui định đạo đức
nhà giáo và cuộc vận động hai không với 4 nội dung. Nếu như thế thì chúng ta
sẽ giải quyết, xử lý ra sao?
2. Nguyên nhân và hậu quả
Về nguyên nhân khách quan:
Phải thừa nhận rằng đó là sự thiếu sót của hệ thống quản lí bắt đầu từ các
nhà làm luật đến các cấp quản lý giáo dục. Cụ thể như sau:
Các cơ sở pháp lý để xử phạt các hành vi bạo lực học đường chưa được
đưa vào luật , cho dù luật giáo dục đã nhiều lần sửa đổi. Sự thiếu sót nội dung
hoặc nội dung có nhưng thiếu chặt chẽ là hạn chế chung của Luật Giáo dục hiện
hành. Năm nào cũng có sửa đổi, bổ sung sau khi sự việc đã nằm ở “việc đã rồi”.
Luật Giáo dục Việt Nam cho đến nay đã có nhưng còn thiếu rất nhiều nội dung.
Việc bạo hành học đường chưa được đưa vào Luật là một dẫn chứng. Theo đó,
các văn bản dưới luật không có quy định xử, phạt cụ thể đối với người vi phạm.
Thêm nữa, chúng ta hay nói đến “tình cảm”, ít sử dụng luật để xử lý các hành vi
trái pháp luật. Đối với đội ngũ trí thức, việc dựa vào những kẻ hở của luật lệ để
thực hiện các hành vi cá nhân là khó tránh khỏi, chưa nói đến việc lách luật.
Sự buông lỏng quản lí của các cấp quản lý giáo dục trong việc giáo dục
đạo đức nhà giáo. Hệ thống giáo dục nước nhà đã phân công, phân cấp quản lý
từ trung ương đến địa phương khá hoàn chỉnh. Điều lệ trường trung học và
trường phổ thông có nhiều cấp học hiện hành cũng phân công, phân nhiệm từng
thành viên trong các nhà trường khá chi tiết. Để quản lý trường học có hiệu
trưởng, hiệu phó, giáo vụ, giáo viên phụ trách công tác Đoàn - đội, giáo viên chủ

nhiệm…Quản lý lớp học có giáo viên chủ nhiệm, đến lớp trưởng, lớp phó, tổ
trưởng…cơ bản là đã có sự phân công, phân cấp chức năng, nhiệm vụ một cách
rõ ràng. Tuy nhiên, những hành vi bạo lực học đường vẫn còn xảy ra, gây nhức
nhối cho dư luận xã hội.
Hành vi bạo lực học đường vừa nêu là một ví dụ về sự buông lỏng quản
lỳ. Sự buông lỏng quản lý ấy không chỉ thể hiện ở một cấp, một cá nhân mà đó
là hệ quả sự buông lỏng quản lý của một dây chuyền. Trước hết, người biết sự
việc đầu tiên và rõ nhất là các thành viên trong lớp. Đặc biệt, trong đó có tổ
trưởng, lớp trưởng, lớp phó...gọi chung là ban cán sự lớp. Hàng tuần đều có sinh
hoạt lớp để báo cáo tình hình nhưng sự việc của C, các em vẫn im lặng, không
báo cáo gì cả. Đến giáo viên chủ nhiệm, mặc dù phải thực sự thông cảm vì cho
đến thời điểm hiện tại ở Việt Nam, giáo viên chủ nhiệm thường là giáo viên
kiêm nhiệm, vừa dạy vừa làm công tác trên. Với lí do bận nhiểu việc, không có
thời gian đến lớp và thế là giáo viên chủ nhiệm không được biết một học sinh
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................


Tiểu luận tình huống

7

của mình đã bị xúc phạm thân thể gây thương tích. Tiếp đến là Ban giám hiệu
nhà trường đã không kịp thời phát hiện ngăn chặn sự việc. Có người nghĩ rằng
“đánh học trò” là việc nhỏ nhặt, thường nhật của giáo viên đứng lớp. Ban giám
hiệu trường không cần phải theo dõi mỗi sự việc, mỗi cách răn dạy học sinh của
thầy cô. Thực tế là sai lầm. Nhà trường thường có các giáo vụ hoặc một số
trường hiện nay có giám sát lớp học. Nhiệm vụ của các nhân viên này là thường
xuyên “ghé hành lang” qua các lớp học để xem nền nếp, có học sinh trốn tiết,
chơi bài, đánh nhau không...Nhưng họ lại lờ mờ thậm chí chưa nghe nói khi
được hỏi đến. Văn hóa Việt Nam là văn hóa truyền miệng, ở nhà chưa rõ, ngoài

ngõ đã thông. Huống gì các câu chuyện trong trường, lớp này đồn lớp kia, học
sinh nọ truyền học sinh kia...Cả “thiên hạ” biết chỉ có thầy cô giáo, các nhà quản
lí là hay “té ra” và “chúng tôi không được thông báo. Đó là các câu trả lời
thường thấy của các nhà chức trách. Bà Phạm Thị G - Phó Hiệu trưởng Trường
THCS X: cho biết, khi sự việc xảy ra, nhà trường không hề hay biết. Đến khi gia
đình trình báo vụ việc vào chiều ngày 18/2, nhà trường lập tức cử cô giáo
Nguyễn Thị Ngọc K và Nguyễn Thị Bích T cùng người nhà đưa em C đến bệnh
viện khám, điều trị. Đây chính là nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến hàng
loạt những hiện tượng tiêu cực trong giáo dục trong thời gian qua. Chiều 21/2,
chúng tôi đã tìm gặp nhiều lãnh đạo của ngành giáo dục tỉnh B. Nhưng tất cả
đều từ chối trả lời quan điểm về vụ việc. “Tất cả mọi việc chúng tôi đang xử lý
và không muốn báo chí quan tâm…” - một lãnh đạo ngành giáo dục nói.
Khi được hỏi về quan điểm xử lý vụ việc của cơ quan tố tụng. Một cán bộ
lãnh đạo Công an huyện A cho biết, hiện cơ quan công an chưa nhận được đơn
thư hoặc khiếu nại của gia đình học sinh. Các cơ quan chức năng lúc này hay
“đổ vấy” cho nhau.
Về nguyên nhân chủ quan:
Nhiều người thường biện minh cho các hành động sai trái bằng rất nhiều
lí do. Vì hoàn cảnh xô đẩy, vì tâm lí lúc đó...Người xưa có câu: Nếu không
muốn người khác biết, chi bằng đừng làm. Ai cũng có cái lí của riêng mình.
Riêng về câu chuyện của Thầy A, Ban giám hiệu trường THCS X “bào chữa”
rằng thầy A trong thời gian gầy đây sức khỏe không được tốt. Chúng tôi đồng ý
nhưng chỉ là phần trăm rất nhỏ gây nên sự cố trên. Sâu xa nhất của tình trạng
trên là khả năng sư phạm yếu kém. Tìm hiểu nguyên nhân vụ việc, nhiều học
sinh trong trường đã lên cho biết, thầy A thường xuyên nạt nộ hoặc dùng hình
phạt để răn dạy đối với học sinh. Trước đây, cũng đã xảy ra một số trường hợp
nhưng không gây thương tích cho học sinh nên bản thân các em và gia đình
không có ý kiến. Điều đáng nói hơn nữa là thầy A không chỉ phạt học sinh lười
học, không làm được bài mà còn phạt cả những em làm bài và trả bài tốt khiến
các em luôn lo sợ, căng thẳng mỗi khi đến giờ sử của thầy. Bà Phạm Thị G - Phó

Hiệu trưởng Trường THCS X còn cho biết thầy Nguyễn Văn A đã có thâm niên
gần 10 năm giảng dạy môn Lịch Sử. Đánh giá về chuyên môn, nhà trường khẳng
định thầy A là một giáo viên có trình độ, nhưng tính tình nóng nảy. Sinh thời
Bác Hồ từng nói: tài phải đi với tâm, với đức. Đặc biệt hơn, có tài mà không có
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................


Tiểu luận tình huống

8

đức là vô dụng. Để cho một người như thế làm thầy liệu có hợp lí không? Khi
nghề của họ là đào tạo ra bao nhiêu thế hệ, bao nhiêu con người.
Ngày nay, khi bàn về các nguyên nhân của nạn bạo lực học đường, người
ta hay nói tại học sinh bây giờ hư hỏng quá, đạo đức bị xuống cấp. Không phủ
nhận sự “cá tính” đó của học sinh. Nhưng nó vẫn là một đứa trẻ không hơn. Còn
kia là những người nếu không đem chữ thầy ra để dùng thì cũng đứng hàng anh,
hàng cha, hàng chú nó. Chẳng nhẽ lại bó tay. Chúng tôi đồng ý với một ý kiến
của một phụ huynh tên là N khi chị lên mạng bình luận về một bài viết nói về sự
xuống cấp của giáo dục hiện đại: Chẳng qua đó là sự bất lực của người thầy khi
ứng xử trước học sinh.
Đối với một số trường hợp chúng tôi sẽ chỉ ra nguyên nhân từ hai phía:
học sinh (người bị nạn) và thầy giáo (người trực tiếp). Nhưng trong trường họp
cụ thể trên, C là người không có lỗi, chí ít là do em sống quá trầm tư. Qua các
hành động của em cũng chứng minh em là đứa trẻ ngoan, vì nhiều học sinh
khác, khi bị đánh các em sẽ kháng cự lại. Chỉ có điều, các thầy cô giáo quá thờ ơ
và không tìm hiểu hoàn cảnh của từng em thôi. C là đứa trẻ đáng thương nhất
trong tình huống này.
Về hậu quả:
Thực ra câu chuyện cũng chỉ trong phạm vi một trường học cấp THCS,

một xã vùng xa xôi nhưng nhân dân ta thường nói: “Con sâu làm rầu nồi canh”,
“cái sẩy nẩy cái ung” vậy nên hậu quả của nó để lại là không nhỏ đếu nhìn vấn
đề một cách chi tiết, cặn kẽ và thấu đáo theo một tư duy logic.
To tát hóa vấn đề thì câu chuyện trên là một vấn đề nhức nhối của toàn
ngành, toàn tỉnh và nếu “làm to” hơn nữa nó là vấn đề liên quan đến chế độ xã
hội. Việt Nam theo thể chế Xã hội chủ nghĩa – nghĩa là hướng tới một chế độ đã
xóa bỏ giai cấp người bóc lột người, mọi người tự do, bình đẳng như nhau và
đặc biệt là hướng tới xã hội giàu mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh. Nếu đây
là một ví dụ (mặc dù nhỏ thôi) nó chính là một bằng chứng bất lợi. Từ đó, nhiều
người có thể xuất hiện những hoài nghi nhất định về điều mà họ thường được
tuyên truyền. Và một lần mất tiền, vạn lần sau mất tín. Câu chuyện cậu bé chăn
cừu là một ví dụ về giá trị quan trọng của niềm tin.
Về mặt chính trị là vậy, về mặt kinh tế cũng có những thiệt hại đáng kể.
Trực tiếp nhất là đối với ngôi trường đó. Khi trẻ con bắt đầu đến tuổi đi học, môi
trường nhà trường có vai trò cực kì quan trọng vì thời gian chủ yếu là các em ở
trường. Nhưng trường học giờ đây lại là một nơi không an toàn. Cảm giác
“trứng để đầu đá” cứ đè nặng lên đầu các cha mẹ từ khi con ra khỏi nhà cho đến
khi con trở về. Hiện nay có rất nhiều trường để các phụ huynh chọn lựa, do vậy
nếu không tốt, học sinh sẽ thưa vắng dần. Hệ quả là nhà trường không đủ để cân
bằng nguồn tài chính, kinh phí trả lương cho cán bộ, giáo viên, nhân viên, kinh
phí sửa chữa trường, lớp hàng năm...Đặc biệt khó khăn hơn với những trường
ngoài công lập.

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................


Tiểu luận tình huống

9

Hậu quả đối với giáo viên và học sinh là quá rõ ràng. Bởi họ là người
“trong cuộc”. Với học sinh đó là sự suy giảm sức khỏe, tinh thần. Cuộc sống của
các em còn quá dài về sau. Nhưng nó như một sự chấm lửng...một sự cảnh báo
về sự phát triển bình thường ở em học sinh này. Đối với C, em may mắn hơn
một số bạn khác là điều trị và khỏi vết thương. Nhưng đau đớn nhất là sự biến
đổi về mặt tinh thần theo hướng xấu đi. C trở nên thẫn thờ, buồn bã. Đó thực sự
là một dấu chấm đen đậm vào tớ giấy trắng nến như ai đó thường bảo trẻ em như
một tờ giấy trắng mà người lớn chúng ta sẽ viết vào đó. Đau lòng chồng chất,
nỗi đau mất bố vì tai nạn giao thông của C cách đây 2 tháng đã nguôi ngoai đâu!
Còn với thầy A, bản thân thầy cũng đang rơi vào tình cảnh không tốt lắm
với những trục trặc gia đình và sức khỏe của thầy. Nhưng thầy là người gây ra
sự việc trên, thầy phải là người chịu trách nhiệm đó. Ngay sau khi vụ việc xảy
ra, sáng ngày 20/2, nhà trường đã chính thức đình chỉ việc giảng dạy của thầy A
để làm kiểm điểm. Đồng thời báo cáo vụ việc với cơ quan chức năng, xử lý theo
đúng qui định của pháp luật. Mười năm trong ngành giáo dục, nếu tính công của
thầy cũng không thể phủ nhận có nhiều học sinh giỏi huyện, tỉnh và cả nhiều thế
hệ đã tốt nghiệp đại học ra trường...Nhưng phút chốc những thứ ấy như tan biến
mất. “Kiếm củi ba năm tiêu một giờ”, câu này có thể áp dụng ở đây chăng?
Hậu quả bao giờ cũng khôn lường là vậy. Sự liên đới của nhiều cấp,
nhiều ngành và của cả toàn ngành giáo dục cũng như nền chính trị – kinh tế – xã
hội nếu mở rộng quy mô tác động của vụ việc.
3. Mục tiêu xử lí tình huống:
Buồn bã và cũng rất băn khoăn trước thực trạng liên quan đến đạo đức
thầy, cô giáo, Nguyên Thứ trưởng Bộ Giáo duc – Đào tạo Đặng Huỳnh Mai bộc
bạch: “Mọi người lên án tiêu cực giáo dục, chúng tôi đồng ý. Nhưng lên án phải
nhằm mục đích để cùng xử lý cho thấu đáo”. Tôi xin được trích dẫn một số câu
phỏng vấn và trả lời được đăng trên website vietbao.vn của tác giả Mai Trinh để
hiểu hơn mục tiêu xứ lí:
Vậy, thưa Thứ trưởng, phải chăng cách lên án về các tiêu cực trong giáo
dục trên các phương tiện thông tin đại chúng hiện nay là chưa ổn trong việc

phục vụ mục đích lên án để cùng xử lý cho thấu đáo?
- Chúng ta phải thừa nhận nguyên nhân khách quan dẫn đến những tiêu
cực và cùng nhau ứng xử. Giáo viên không tốt là một hiện tượng của xã hội. Tôi
nghĩ chúng ta không nên khái quát vấn đề toàn màu đen hết. Vì mới phát hiện
một vài trường hợp thì cũng không thể đánh đồng cả triệu giáo viên như thế...
- Mặt khác, đất nước mình vẫn có truyền thống “quân, sư, phụ” cho nên
ngày xưa học trò bị thầy đánh là bố mẹ không can dự vào. Truyền thống đó ảnh
hưởng đến giờ... Thời tôi đi học, cũng có trường hợp thầy giáo ném thước lim
làm toạc cả đầu học sinh nhưng đâu có có dám nói. Hỏi thầy cô có thương học
trò không? Có thương chứ.

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................


Tiểu luận tình huống

10

Tức là theo Thứ trưởng thì trước khi lên án mỗi hành vi sai phạm của
người thầy cũng cần nhìn nhận lại các nguyên nhân khách quan dẫn đến hành
vi sai phạm đó để “luận tội” sao cho đảm bảo được sự công bằng nhất?
- Theo tôi thì mình phải có quan điểm cái gì xấu thì không ủng hộ, còn tốt
thì biểu dương. Bản thân mỗi giáo viên bằng các phương pháp sư phạm phải
hiểu học trò của mình. Nhưng để thấm nhuần thành phương pháp sư phạm đó thì
đòi hỏi mỗi người có sự rèn luyện.
Cơ quan chức năng của huyện A khi được hỏi về quan điểm xử lý vụ việc
của cơ quan tố tụng, Một cán bộ lãnh đạo Công an huyện A cho biết: hiện cơ
quan công an khi nhận được đơn thư hoặc khiếu nại của gia đình học sinh. Khi
vụ việc xảy ra, các nhà báo đã đến làm việc. Tuy nhiên, qua thông tin phản ánh,
cơ quan Công an huyện A đã cử lực lượng theo dõi vụ việc. Quan điểm của công

an là nếu vụ việc nghiêm trọng, sau khi có giám định tỷ lệ thương tích trên 11%
và có đơn yêu cầu của người bị hại thì sẽ khởi tố vụ án. Còn ngược lại, tuỳ theo
mức độ sẽ giao cho địa phương và ngành xử lý hành chính.
Còn đối với trường THCS X: Ngay sau phát hiện vụ việc, trường đã tiến
hành đình chỉ việc giảng dạy của thầy A để làm kiểm điểm. Đồng thời báo cáo
vụ việc với cơ quan chức năng, xử lý theo đúng qui định của pháp luật.
Như vậy, mặc dù là một tình huống cụ thế nhưng việc áp dụng các hình
thức xử phạt đều chứa đựng mục đích chung là mang lại sự trong sạch của
ngành giáo dục. Theo đó, lập lại kỉ cương, trật tự của ngành, thầy ra thầy, trò ra
trò. Trên cơ sở áp dụng đúng người, đúng tội, mang lại công bằng và tiến bộ xã
hội.
4. Các phương án xử lí tình huống:
Sau khi phân tích cụ thể và dựa trên tình huống trên tôi xin đưa ra một số
phương án giải quyết tình huống cụ thể như sau:
4.1 Phương án 1: Đào tạo thêm nghiệp vụ sư phạm
Nội dung: Hàng năm các trường đều có các đợt đi tập huấn bồi dưỡng
kiến thức chuyên môn và kĩ năng nghiệp vụ. Do đó, trong đợt này có thể cử thầy
A tham gia lớp học đó. Hiện tại là tháng 2, đợt tập huấn sẽ rơi vào đợt nghỉ hè
sắp tới.
Ưu điểm: Bản thân thầy A là người rất giỏi chuyên môn, nắm chắc các
kiến thức Lịch sử mà thầy dạy, bao gồm Lịch sử thế giới, Lịch sử Việt Nam,
Lịch sử địa phương...Thầy đã từng là một giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh. Nhưng
thầy lại thiếu nghiệp vụ sư phạm.
Hạn chế: rất khó để thay đổi tác phong của một con người.
4.2 Phương án 2: Hưởng án treo
Nội dung: Theo Điều 104 của Bộ luật Hình sự nếu tỷ lệ thương tích trên
11% và có đơn yêu cầu của người bị hại thì sẽ khởi tố vụ án. Còn ngược lại, tuỳ
theo mức độ sẽ giao cho địa phương và ngành xử lý hành chính. Như vậy, thầy A
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................

Tiểu luận tình huống

11

có thể hưởng án treo nếu sức khỏe của em C đã bình phục và nằm trong diện
theo dõi
Ưu điểm: Thầy A vẫn tiếp tục đi dạy được và không gây ra những tiêu
cực trong tâm lí như bất cần, chán nản. Vì bản thân thầy cũng đang có một áp
lực tâm lí nặng nề và mệt mỏi.
Nhược điểm: Nếu non tay sẽ không răn đe được những người khác, lại
tiếp tục vi phạm mà không có biện pháp xữ lý nghiêm khắc.
4.3 Phương án 3: Không đề nghị xét khen thưởng, thi đua trong năm
học đó
Nội dung: Thầy A sẽ không được đưa vào danh sách xếp loại giáo viên
trong diện khen thưởng của năm học 2010 – 2011.
Ưu điểm: Điều 11 trong quy định chung về chuẩn giáo viên quy định
phương pháp đánh giá, xếp loại giáo viên như sau:
1. Việc đánh giá giáo viên phải căn cứ vào các kết quả đạt được thông qua
xem xét các minh chứng, cho điểm từng tiêu chí, tính theo thang điểm 4, là số
nguyên; nếu có tiêu chí chưa đạt 1 điểm thì không cho điểm.
Với 25 tiêu chí, tổng số điểm tối đa đạt được là 100.
2. Việc xếp loại giáo viên phải căn cứ vào tổng số điểm và mức độ đạt
được theo từng tiêu chí, thực hiện như sau:
a. Đạt chuẩn :
Loại xuất sắc: Tất cả các tiêu chí đạt từ 3 điểm trở lên, trong đó phải có ít
nhất 15 tiêu chí đạt 4 điểm và có tổng số điểm từ 90 đến 100.
Loại khá: Tất cả các tiêu chí đạt từ 2 điểm trở lên, trong đó phải có ít nhất
15 tiêu chí đạt 3 điểm, 4 điểm và có tổng số điểm từ 65 đến 89.
Loại trung bình: Tất cả các tiêu chí đều đạt từ 1 điểm trở lên nhưng không

xếp được ở các mức cao hơn.
b. Chưa đạt chuẩn
Loại kém: Tổng số điểm dưới 25 hoặc từ 25 điểm trở lên nhưng có tiêu chí
không được cho điểm.
Như vậy, có thể áp dụng điều này vào để xử lí trường hợp của thầy A.
Hạn chế: Phạt nhẹ, non tay
4.4 Phương án 4: Cho thôi việc
Nội dung: Họp Ban giám hiệu, thành lập Hội đồng kỹ luật và ra quyết
định thôi việc
Ưu điểm: Tính chất răn đe và làm gương cho người khác
Hạn chế: áp dụng quá mạnh tay thậm chí không cho họ cơ hội lấy công
chuộc tội và sửa sai.
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................


Tiểu luận tình huống

12

Trong số trên, theo nghiên cứu của tôi, nó vừa khách quan khi dựa trên
quy định chung của Luật Giáo dục sửa đổi năm 2009 và Quyết định số
16/2008/QĐ-BGDĐT ngày 16/04/2008 của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về
đạo đức nhà giáo và chủ quan khi từng là một học sinh, một giáo viên và công
dân của một đất nước, tôi chọn phương án tối ưu là phương án số 4. Như đã chỉ
ra ở trên, mỗi phương án đều có những ưu điểm và hạn chế nhất định. Nhưng tôi
chọn phương án 4 sau khi đã dùng thủ pháp so sánh và đặt lên “bàn cân” để cân
đo. Cụ thể như sau:
So với phương án 1, thực tế là giang sơn dễ đổi, bản tính khó dời. Thầy A
vốn tính tình nóng nẩy, hay quát mắng học sinh, đặc biệt lại không có phương
pháp giúp học sinh học tiến bộ. Thầy đã có 10 năm làm giáo viên, chưa kể 4

năm ngồi trên ghế nhà trường đại học. Hơn thế nữa, ai trong chúng ta, kể cả thầy
A đều từng là học sinh, “nhất quỷ, nhì ma, thứ ba học trò”, quỷ, ma chắc gì đã
có, vậy học trò là nhất. Lẽ nào thầy không nhớ câu này. Do vậy, một thời gian
ngắn chỉ trong một vài tháng khó để thay đổi cả một con người và phong cách
đã định hình trong 10 năm. Đấy là lí do chúng tôi không chọn phương án 1.
So với phương án 2, Phương án này chỉ áp dụng nếu thầy A không thuộc
tuýp người bảo thủ. Nhưng cũng như trên vừa phân tích, rất khó để thầy trở
thành một người khác.
So với phương án 3, Phương án không được hưởng khen thưởng. Đó là
một điều hiển nhiên ngay cả đối với giáo viên bình thường. Bởi thưởng là hình
thức dành cho người hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Thầy A không
những chưa hoàn thành mà còn vi phạm.
Với phương án 4, Nếu đứng từ góc độ nhân văn, đây là phương án
“mạnh tay” nhất. Bản chất của con người nhất là đối với tư duy và văn hóa của
người Việt Nam xưa – sống nặng tình cảm và không hiểu biết, tôn trọng pháp
luật. Hơn thế nữa, nếu quá nhẹ tay, tính chất răn đe gần như không có. Vì xong
lại thôi, đâu vào đấy. Dường như đây chính là nguyên nhân chính của tình trạng
nhiều phức tạp, tiêu cực trong giáo dục xảy ra thường xuyên trong một vài năm
trở lại đây. Mạnh tay cũng là ý kiến của Nguyên Thứ trưởng Bộ Giáo dục và
Đào tạo Đặng Huỳnh Mai khi được hỏi:
Và Bộ Giáo dục và Đào tạo liệu có xử lý “mạnh” tay đối với những
trường hợp giáo viên nâng cấp mãi mà vẫn không đạt chuẩn?
Nếu không chuyển biến thì sẽ không để họ làm giáo viên - đó là nguyên
tắc không chỉ có trong ngành giáo dục mà trong tất cả các ngành nghề khác của
xã hội.
Chúng tôi còn đồng ý với phương án này bởi lẽ nghề nghiệp chọn người.
Quan sát sẽ thấy mỗi người sẽ có một cái “tạng” (sự phù hợp) là khác nhau.
Không phải ai cũng kinh doanh được, ai cũng trở thành một nhà thơ. Công nhận
nó là sự kết hợp cả sự rèn luyện, luyện tập, sự phù hợp với sở thích.... Nghĩa là
họ cần thời gian để thử nghiệm và trải nghiệm. Nhưng không phải là cả đời.

Thầy A có 10 năm trong nghề, tất cả dường như đang đồng loạt chống lại thầy.
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................


Tiểu luận tình huống

13

Đã là nhà giáo thì chắc chắn tất cả chúng ta ai cũng đều đã được học về tâm lí
học, Giáo dục học và các phương pháp, hình thức giảng dạy cũng như giáo dục
đạo đức cho học sinh. Ở mỗi giai đoạn khác nhau thì ý thức và tình cảm, nhân
cách và đạo đức của các em cũng khác nhau. Ở lứa tuổi "nhất quỷ nhì ma, thứ ba
học trò" thì chắc chắn các em sẽ rất hiếu động và có rất nhiều trò để quậy phá.
Điều đó là đương nhiên. Mặt khác, các em còn chịu ảnh hưởng của nhiều môi
trường khác nhau: gia đình, xã hội, phim ảnh, sách báo, mạng intennet,...Nhiệm
vụ của giáo viên là phải hiểu các em, giúp các em hướng đến những điều tốt
đẹp, biết nhận thấy cái xấu, cái sai để tránh xa. Có rất nhiều phương pháp và
hình thức giáo dục hiệu quả mà chúng ta chưa kiên trì áp dụng đó thôi. Tất cả
điều này được quy định cụ thể trong Luật giáo dục sửa đổi năm 2009 và Thông
tư số 30/2009/TT-BGDĐT ngày 22/10/2009 về quy định chuẩn nghê nghiệp giáo
viên trung học cơ sở, trung học phổ thông bao gồm 6 tiêu chuẩn: tiêu chuẩn
phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống; Năng lực tìm hiểu đối tượng và môi
trường giáo dục; Năng lực dạy học; Năng lực giáo dục; Năng lực hoạt động
chính trị, xã hội và Năng lực phát triển nghề nghiệp. Đi kèm với mỗi tiêu chuẩn
là các tiêu chí rất cụ thể nhằm đánh giá đúng mức độ hoàn thành nhiệm vụ. Tổng
cộng có 25 tiêu chí. Trong quy định này, vấn đề đạo đức, lối sống, tác phong,
ứng xử với học sinh, với đồng nghiệp được quy định rất cụ thể và được xem là
tiêu chuẩn đầu tiên trong việc đánh giá, công nhận chuẩn nghề nghiệp. Giáo viên
trung học phải yêu thương, tôn trọng, đối xử công bằng với học sinh, giúp học
sinh khắc phục khó khăn để học tập và rèn luyện tốt. Có lối sống lành mạnh, văn

minh, phù hợp với bản sắc dân tộc và môi trường giáo dục; có tác phong mẫu
mực, làm việc khoa học.
5. Phương thức thực hiện phương pháp tối ưu
Để thực hiện phương pháp tối ưu trên, cần thiết phải trải qua các
bước sau:
* Bước 1: Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện A ban hành quyết định thành
lập đoàn thanh tra. Vụ việc này do thương tích chưa thực sự nghiêm trọng do đó,
chính quyền địa phương, cụ thể là công an xã, công an huyện sẽ phối hợp với
các ban, ngành đoàn thể có liên quan như đại diện trường THCS X.
* Bước 2: Đoàn thanh tra xác minh xử lý vụ việc (thu thập tất cả các
chứng cứ,…): Đoàn thanh tra phải thực hiện thu thập tất cả các chứng cứ như
việc em C lên bảng, lời ứng xử, tác phong của cậu bé, ứng xử của thầy A. Chú ý
không được chỉ nghe nhất nhất một bên mà cần có sự xác thực của người làm
chứng. Ở đây chọn các em học sinh trong lớp là công minh nhất.
* Bước 3: Đoàn thanh tra đề xuất các phương pháp xử lý và dự thảo
quyết định để xử lý tình huống thầy A xúc phạm thân thể học sinh trình UBND
huyện A.
* Bước 4: UBND huyện A ban hành quyết định và tổ chức thực hiện
quyết định đối với các cá nhân có liên quan.

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................


Tiểu luận tình huống

14

* Bước 5: Mời tất cả các bên có liên quan đến trao quyết định và thông
báo tất cả các công việc trên thông tin đại chúng và thông báo cho địa phương.
* Bước 6: Họp hội ý để sơ kết rút kinh nghiệm cho việc xử lý này.

Ban ngành từ huyện đến địa phương, nhà trường và các tổ chức như Đảng
bộ, Công đoàn... đều phải tiến hành họp và rút kinh nghiệm.
6. Vấn đề rút ra khi nghiên cứu, xử lí tình huống trên:
Qua việc nghiên cứu một tình huống cụ thể tôi rút ra một số vấn đề sau:
- Thứ nhất là xác định tình huống đúng đắn: Tình huống là tập hợp các
chi tiết, sự kiện, chi tiết...quan trọng dẫn đến sự phát triển của cốt truyện. Đây
chính là biểu hiện của tập họp các tình huống dẫn đến điểm thắt nút của cốt
truyện – cao trào cần phải giải quyết, ta thường gặp trong nhiều vở kịch. Do vậy
công việc đầu tiên cũng giống như khi gặp gỡ ai đó, phải hỏi tên nó và nó là cái
gì đã. Viết rõ hơn, tránh chung chung dùng cho tiểu luận nào cũng được. Cụ thể
là xác định bản chất của tình huống, xác định đúng, xác định sai hậu quả ra sau?
- Thứ hai cần tìm ra nguyên nhân trước khi kết luận một việc gì đó:
Theo quy luật biện chứng, nguyên nhân – kết quả là một chuỗi trong mối quan
hệ biện chứng. Một nguyên nhân ắt sẽ dẫn đến kết quả. Và ngược lại, kết quả đó
đến từ một nguyên nhân. Việc C trầm tính và không thích phát biểu trước đám
đông là do tính cách của em từ trước. Bộ môn tâm lí học, đặc biệt tâm lí học lứa
tuổi đã phân tích rất rõ điều này. Thêm vào đó thầy A không biết rằng không
phải thầy mệt mỏi mà C cũng đang rất đau lòng khi mất đi người cha thân yêu
nhất sao? Đó là nguyên nhân chính để em biết mà...không nói.
- Thứ ba cần linh hoạt trong cách giải quyết vấn đề: Có rất nhiều cách
để kết thúc một câu chuyên, có cách kết thúc đóng vòng tròn như cái lò gạch cũ
xuất hiện trong Chí Phèo của Nam Cao hay cái kết thúc mở trong bài Vợ nhặt.
Có nhiều hướng nhưng chắc chắn rằng bao giờ cũng có một hướng đi về phía
nhiều ánh sáng nhất so với các hướng còn lại. Đó là lí do tại sao con người phải
nhận đường, tìm đường nếu không sẽ lạc lối. Hậu quả mà câu chuyện để lại đã
chứng minh điều đó.

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................

Tiểu luận tình huống

15

PHẦN 3 - KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Điểm lại những vụ việc đã từng xảy ra trong những năm gần đây, mới
thấy đạo đức người thầy đang có những vấn đề khiến cho hình ảnh người thầy ít
nhiều có những méo mó. Trong số những câu chuyện đau lòng, có lẽ nên bắt đầu
từ việc các cháu một số trường mầm non bị ăn bớt khẩu phần, bị cho ăn cơm
nguội của ngày hôm trước. Có trường mầm non, cô giáo còn dùng hình thức doạ
cho học sinh vào bao tải buộc lại, dán băng dính vào miệng... Đây là những việc
làm phản sư phạm, vi phạm đạo đức người thầy. Ở cấp học cao hơn lại xảy ra
chuyện “đổi tình lấy điểm”, trò bị thầy xâm hại tình dục. Vết nhơ mà người đàn
ông mang trên mình danh từ cao quý “thầy giáo” Đỗ Tư Đông ở Trường Cao
đẳng Phát thanh – Truyền hình (Hà Nam) gây ra sẽ khó mờ trong các thế hệ thầy
trò của nhà trường. Và tình huống chửi, phạt, đánh học sinh mà chúng tôi đã
trình bày ở trên là một ví dụ tiếp theo. Hơn nữa, lí do để thầy xúc phạm thân thể
học sinh cũng đáng phải xem lại: Tội...biết mà không nói.
Đâu còn cái thời “thích nói oan, làm quan mà nói”. Trong lớp thầy có vai
trò quan trọng như một vị quan nhưng cần phải là quan thanh liêm. Qua đây tôi
cũng rút ra cho mình các bài học:
Một là, sự vào cuộc của các cơ quan chức năng có thẩm quyền: Một
nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến nguyên nhân trên là do sự thiếu sót những
nội dung trong Luật và sự buông lỏng quản lí. Nhận thức được điều đó, Bộ GD
và ĐT đã có những cải cách mới trong giáo dục: Điều chỉnh những quy định
chung về chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học cơ sở, giáo viên trung học phổ
thông Ban hành kèm theo Thông tư số 30/2009/TT-BGDĐT ngày 22 tháng 10
năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã áp dụng điều chỉnh cho
từng đối tượng là giáo viên thuộc các cấp khác nhau (phân biệt với Giáo viên

mầm mon, mẫu giáo, tiểu học). Chuẩn của Giáo viên THCS và GV THPT gồm 6
tiêu chuẩn với 25 tiêu chí. Trong 6 chuẩn đó, tiêu chuẩn 1: Phẩm chất chính trị,
đạo đức, lối sống được đưa lên đầu tiên, trước cả tiêu chuẩn về năng lực chuyên
môn nghiệp vụ. Điều đó cũng là hợp lí. Ngay cả khi đi dạy học sinh, chúng ta
cũng yêu cầu: Tiên học lễ, hậu học văn”. Trước hết phải học lễ nghi, phép tắc
trước khi học chữ nghĩ, tri thức khoa học. Trong tiêu chuẩn 1 có tiêu chí số 3 là
ứng xử với học sinh, quy định ghi rõ: Thương yêu, tôn trọng, đối xử công bằng
với học sinh, giúp học sinh khắc phục khó khăn để học tập và rèn luyện tốt. Rõ
ràng thầy A đã ứng xử không đúng mực với quy định của một giáo viên.
Hai là, vấn đề ứng xử và giải quyết tình huống: Thực tế là giáo viên
nào đánh học sinh là giáo viên đó đã bất lực trước học sinh. Mà đã bất lực rồi thì
rất dễ làm liều. Biết là sai, là phản khoa học, phản giáo dục nhưng vẫn cứ đánh,
vẫn cứ xúc phạm học sinh. Đánh học sinh có phải là hoàn toàn phản giáo dục
không? Các em chắc chắn sẽ không ngoan mà có thể sẽ lì hơn, ngoan cô hơn.
Rồi những HS khác trong lớp có đồng tình với các thầy cô không hay thầy cô đã
vẽ vào tâm hồn các em một hình ảnh xấu về chính bản thân mình.
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................


Tiểu luận tình huống

16

Ba là, phương pháp giáo dục trẻ: Chỉ có “thân lừa” chắc mới “ưa nặng”
còn con người hiển nhiên thích nhẹ nhàng. Vậy nên nhiều cách để chúng ta giáo
dục các em, nhưng theo tôi cách giáo dục hiệu quả nhất là dùng tình yêu thương
để cảm hóa các em. Thầy cô hãy chịu khó tìm hiểu để hiểu các em, phải biết rõ
về từng em, phải biết được các em đang sống với ai, hoàn cảnh gia đình các em
thế nào? Khi đã hiểu các em rồi thì thầy cô sẽ thông cảm và yêu thương các em
hơn. Nếu các em chưa ngoan, chưa ham học thì thầy cô đến gặp cha mẹ các em,

trao đổi với phụ huynh các phương pháp giáo dục, cùng với gia đình để dạy giỗ
các em. Đừng vì nóng giận mà vi phạm những điều cấm trong giáo dục. Làm
mất uy tín của nhà giáo và uy tín của cả ngành giáo dục. Sự việc xảy ra không
chỉ là một hồi chuông báo động về tình trạng bạo lực học đường mà còn là sự
thức tỉnh đối với lương tâm người thầy.
2. Kiến nghị:
Để thực hiện tốt phương án tối ưu, tôi đề xuất một số kiến nghị sau đây:
Một là, Các cấp ủy Đảng cần tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW
ngày 15/6/2004 của Ban Bí thư. Đồng thời với việc xây dựng đội ngũ nhà giáo
theo hướng chuẩn hóa, chất lượng cao, đảm bảo đủ về số lượng, đồng bộ và cân
đối về cơ cấu, thì cơ quan quản lý giáo dục các cấp cần đặc biệt chú trọng nâng
cao tinh thần trách nhiệm, đạo đức và lương tâm nghề nghiệp cũng như trình độ
năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, phong cách sư phạm cho đội ngũ nhà giáo.
Hai là, Ngành giáo dục từ trung ương đến địa phương thực hiện nghiêm
túc và hiệu quả Chỉ thị số 06-CT/TW của Bộ Chính trị về tổ chức cuộc vận động
“Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, Chỉ thị số 33/2006/CTTTg ngày 8/9/2006 của Thủ tướng Chính phủ về việc “chống tiêu cực, khắc
phục bệnh thành tích trong giáo dục” và cuộc vận động "hai không với bố nội
dung” của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Chỉ thị số 2516/CT-BGDĐT về việc thực
hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”
trong ngành giáo dục. Trong quá trình học tập, liên hệ thực tiễn, cần lựa chọn
những tấm gương tiêu biểu gần gũi với cán bộ, công chức trong ngành, đặc biệt
là những tấm gương hết lòng vì sự nghiệp giáo dục và đào tạo để mọi người có
thể học tập và làm theo. Các nhà trường tổ chức cho toàn thể nhà giáo, cán bộ
quản lý, nhân viên của đơn vị sinh hoạt nghiệp vụ sư phạm, đánh giá những mặt
được, mặt còn hạn chế của từng cá nhân, từ đó xây dựng phương hướng rèn
luyện đạo đức, lối sống, chuyên môn, nghiệp vụ cho mỗi thành viên, trong đó
cần nhấn mạnh yêu cầu: Mỗi nhà giáo là một tấm gương về đạo đức, tự học và
sáng tạo.
Thứ ba, Các cơ sở giáo dục tiếp tục tuyên truyền, triển khai sâu rộng
trong đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên về Thông tư số 30/2009/TTBGDĐT ngày 22 tháng 10 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về

quy định chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học cơ sở - trung học phổ thông và
Quyết định số 16/2008/QĐ-BGDĐT ngày 16/04/2008 của Bộ Giáo dục và Đào
tạo quy định về đạo đức nhà giáo; thực hiện chương trình bồi dưỡng thường
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................


Tiểu luận tình huống

17

xuyên, bồi dưỡng chuẩn hóa để nâng cao phẩm chất và năng lực cho đội ngũ
giáo viên.
Cuối cùng, các cơ sở giáo dục cần phối hợp chặt chẽ với ban đại diện cha
mẹ học sinh, liên hệ thường xuyên với gia đình học sinh để phối hợp giáo dục
học sinh; đấu tranh kiên quyết với các biểu hiện vi phạm đạo đức nghề nghiệp,
thiếu gương mẫu trong đạo đức, lối sống, có hành vi bạo hành đối với học sinh,
vi phạm quy chế chuyên môn, nghiệp vụ. Tất cả những trường hợp vi phạm đều
phải xử lý nghiêm minh, kịp thời bằng giải pháp hành chính hoặc theo luật pháp
hiện hành. Có như vậy, đội ngũ giáo viên mới có thể đảm đương được trách
nhiệm vẻ vang của mình như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Người thầy
giáo tốt - thầy giáo xứng đáng là thầy giáo - là người vẻ vang nhất. Dù là tên
tuổi không đăng trên báo, không được thưởng huân chương, song những người
thầy giáo tốt là những anh hùng vô danh. Đây là một điều rất vẻ vang”.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 18/6/2004 của Ban Bí thư Trung ương
Đảng về xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo
dục 3. Nghị định số: 35/NĐ-CP của Chính phủ về việc xử lý kỷ luật cán bộ,
công chức
1. Chỉ thị số 33/2006/CT-TTg ngày 8/9/2006 của Thủ tướng Chính phủ

về việc “chống tiêu cực, khắc phục bệnh thành tích trong giáo dục”
2. Luật Cán bộ công chức năm 2008
3. Luật Giáo dục sửa đổi năm 2009

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................


Tiểu luận tình huống

18

4. Nghị định 49/2005/NĐ-CP ngày 11/4/2005 quy định về xử phạt vi
phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục
5. Nghị định số 118/2006/NĐ-CP ngày 10/10/2006 do Chính phủ ban
hành quy định về xử lý trách nhiệm vật chất đối với cán bộ, công chức có hành
vi vi phạm các quy định của pháp luật, làm mất mát, hư hỏng trang bị, thiết bị
hoặc gây ra thiệt hại về tài sản của cơ quan, tổ chức, đơn vị, nhưng chưa đến
mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự
6. Quyết định số 16/2008/QĐ-BGDĐT ngày 16/4/2008 của Bộ Giáo dục
và Đào tạo quy định về đạo đức nhà giáo
7. Thông tư 30/2009/TT-BGDĐT ngày 22/10/2009 của Bộ Giáo dục và
Đào tạo quy định Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học cơ sở, giáo viên trung
học phổ thông
8. Thông tư số: 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3/2011 của Bộ Giáo dục
và Đào tạo về ban hành Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ
thông và trường phổ thông có nhiều cấp học
9. Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện .......................