Tiết 61 Tựa ""Trích diễm thi tập""

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
Tuần 21 Đọc văn:
Tiết : 61
Ngày soạn:16.01.2010 (Hoàng Đức Lương)
I .M ụ c tiêu : Giúp học sinh:
1.Kiến thức : -Hiểu được tấm lòng trân trọng, niềm tự hào sâu sắc và ý thức
trách nhiệm của Hoàng Đức Lương trong việc bảo tồn di sản vắn học của tiền nhân,
và không khí học thuật của thời đại.
- Thấy được cách lập luận chặt chẽ kết hợp với tính biểu cảm của bài tựa.
2. Kó năng: Nắm được nghệ thuật lập luận của tác giả.
3.Thái độ: - Có thái độ trân trọng và yêu quý di sản văn học dân tộc.
II.Chuẩn bò:
1. Chuẩn bò của giáo viên:
-Giáo viên thiết kế giáo án, làm một số sơ đồ biểu bảng.
2. Chuẩn bò của học sinh:
-Học sinh đọc bài, soạn bài, làm bài tập, chuẩn bò tài liệu và đồ dùng học tập .
III. Hoạt động d ạ y h ọ c:
1 . n đònh tình hình lớp : (1phút) Kiểm tra só số, vệ sinh phòng học, đồng phục .
2. Ki ể m tra bài c ũ : (5 phút) Nghệ thuật chính luận và cảm hứng trữ tình được thể
hiện như thế nào trong tác phẩm Đại cáo bình Ngô ? Vì sao tác phẩm Đại cáo bình
Ngô được xem là một bản tuyên ngôn độc lập?
3. Giảng bài m ớ i :
* Giới thiệu bài : (1 phút)
Có nhiều cách biểu hiện lòng yêu nước, ở Hoàng Đức Lương là sự trân trọng di sản
văn hoá của cha ông, đau xót trước thực trạng “một nước văn hiến, xây dựng đã mấy
trăm năm, chẳng lẽ không có quyễn sách nào có thể làm căn bản, mà phải tìm xa xôi
để học thơ văn đời nhà Đường”. Lòng yêu nước phải được thể hiện bằng hành động cụ
thể. Chẳng quản công việc nặng nhọc, sách vở tản mát không còn, sức người có hạn,
Hoàng Đức Lương đã sưu tầm bộ Trích diễm thi tập gồm sáu quyển.
-Tiến trình bài dạy:
Giáo án 10 cơ bản - 1 - – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
Giáo án 10 cơ bản - 2 - – Nguyễn Văn Mạnh

Thời
gian
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

7’

15’
Hoạt động 1:
Giáo viên hướng dẫn
học sinh tìm hiểu
chung :
-Nêu những nét chính
về tác giả?
-Những hiểu biết về
tác phẩm?
-Nêu cách hiểu của
em về thể tựa? So
sánh với một số lời nói
dầu trong một số cuốn
sách hiện nay?
Giáo viên nhận xét, bổ
sung.
Hoạt động 2:
Giáo viên hướng dẫn
học sinh đọc- hiểu văn
bản:

Hướng dẫn học sinh
Hoạt động 1 :
Học sinh tìm hiểu
chung :
Trình bày về tác giả,
tác phẩm.
Tác giả :
-Nhà thơ, nhà biên
khảo thế kỉ XV
-Quê ở Hưng Yên
-Đậu tiến só 1478, làm
quan dưới triều Lê
.Tác phẩm:
-Tuyển chọn những bài
thơ hay từ thời Trần
đến thời Lê
-Tựa:bài viết đặt ở đầu
sách, do tác giả hoặc
người khác viết,
thường nêu quan điểm
của người viết về cuốn
sách
→ bài tựa viết 1497
2.Bố cục:
-Phần 1:động cơ sưu
tầm, biên soạn sách
-Phần 2:quá trình sưu
tầm biên soạn sách
-Phần 3:lạc khoản
(niên hiệu, thông tin

tác giả)
Hoạt động 2:
Học sinh đọc- hiểu
văn bản: đọc giọng xót
xa, tự hào.
Bốn nguyên nhân chủ
A.Tìm hiểu chung:
1/ Tác giả: Hoàng Đức
Lương (?..– ?)
-Người làng Cử Cao, huyện
Văn Giang, tỉnh Hưng Yên.
-1478: Ông đỗ tiến só.
-Tác phẩm :
a/ Hồn cảnh sáng tác:
Năm 1497- năm Hồng Đức
thứ 28. Năm 1407 Minh xâm
lược Việt Nam, mục đích:xóa
sổ, tiêu diệt nền văn hiến
( thiêu hủy sách vở của ta,vơ
vét sách quý có giá trò…).Sau
khi thắng giặc, vua Lê bảo
tồn, khôi phục- Xóa bỏ
được nỗi đau xót của dân
b/ Thể loại:
Tựa có nguồn gốc từ Trung
Quốc ra đời vào khoảng đời
nhà Hán.Tựa là một bài văn
đặt ở đầu một tác phẩm văn
học, sử học, địa lý…nhằm giới
thiệu mục đích, nội dung, q

trình hình thành.
c/ Bô cục :
Phần 1: Từ đầu …khơng rách
nát tan tành”: Những ngun
nhân khiến thơ văn bị thất lạc
và khơng được lưu truyền.
Phần 2: “Đức Lương này…
chê trách người xưa vậy”: Thái
độ và hành động của tác giả.
Phần 3: lạc khỏan: Giới thiệu
về người viết.
d/ Chủ đề:
Tác phẩm là lời giới thiệu của
Hồng Đức Lương về “trích
diễm thi tập”. Bài tựa thể hiện
niềm tự hào và ý thức trách
nhiệm của tác giả trong việc
giữ gìn và bảo tồn di sản văn
học nước nhà.
B.Đọc – hiểu văn bản:
I.Đọc:
1/ Đọc và giải thích từ khó;
-Đọc: Đọc theo kiểu một văn
bản nghò luận để nắm được
Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
4.Dặn dò học sinh chuẩn bò cho tiết học tiếp theo: ( 3 phút)
- Ra bài tập về nhà :
-Chuẩn bò bài : “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia”( Thân Nhân Trung).
IV. Rút kinh nghiệm, bổ sung :
................................................................................................................................

.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................

................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................




Giáo án 10 cơ bản - 3 - – Nguyễn Văn Mạnh