Bài tập phát triển khả năng lãnh đạo – ví dụ về giám đốc ngân hàng VCB

BÀI TẬP PHÁT TRIỂN KHẢ NĂNG LÃNH ĐẠO – VÍ DỤ VỀ GIÁM ĐỐC
NGÂN HÀNG VCB

Trong suy nghĩ của nhiều người luôn tồn tại một câu hỏi:” Đối với một nhà
lãnh đạo thành công, bao nhiêu phần trăm là do tố chất và bao nhiêu phần trăm là
do kỹ năng và kinh nghiệm thực tế tạo ra? và yếu tố nào là quyết định sự thành
công của một nhà lãnh đạo: tố chất hay kỹ năng?” Cùng với kinh nghiệm hơn 5
năm dưới cương vị Trưởng Phòng một Phòng chủ chốt của một chi nhánh ngân
hàng thuộc loại lớn ở Việt nam, tôi cho rằng hai yếu tố này như một mệnh đề
trong toán học: “điều kiện cần và đủ”.
Tố chất của nhà lãnh đạo là điều kiện cần và kỹ năng là điều kiện đủ. Anh
có tố chất mà không có kỹ năng thì cũng không thể trở thành một nhà lãnh đạo
thành công và ngược lại. Có thể hình dung một nhà lãnh đạo tài năng như một
viên kim cương và để có một viên kim cương đẹp thì người ta phải làm từ một
viên kim cương thô (tố chất), chứ không thể từ một viên đá bình thường và để nó
trở thành một viên kim cương có giá trị thì cần phải có sự gọt giũa dưới bàn tay
của người thợ (kỹ năng).
Trên đây là một số cảm nhận của tôi về tố chất và kỹ năng lãnh đạo. Còn
theo giáo trình “Phát triển khả năng lãnh đạo” của chương trình đại học Griggs thì
cho rằng tố chất được liệt kê bao gồm: Khả năng thích ứng tốt với tình hình; Tỉnh
táo trong môi trường xã hội; Tham vọng, luôn định hướng thưc hiện mục tiêu;
Quyết đoán; Hợp tác; Có thể tin cậy; Thể hiện quyền lực; Năng động; Kiên trì;
Tự tin; Chịu được áp lực căng thẳng; Sẵn sàng chịu trách nhiệm. Các kỹ năng của
một nhà lãnh đạo gồm: Thông minh; Có kỹ năng dựa trên khái niệm; Sáng tạo;
Giỏi ngoại giao và tế nhị; Nói năng lưu loát; Hiểu biết về công việc; Có đầu óc tổ
chức (có khả năng quản lý); Có sức thuyết phục; Có kỹ năng giao tiếp. Có 3
nhóm kỹ năng lãnh đạo đã được phân loại: Kỹ năng nghiệp vụ - Kỹ năng giao
tiếp – Kỹ năng nhận thức. Tùy thuộc vào từng vị trí (cấp bậc) của quản lý mà tầm
quan trọng các các kỹ năng này được xếp ở mức cao, thấp hay trung. Nhận định
về tố chất của nhà quản lý hiệu quả người ta cho rằng đó là: Định hướng hiệu quả
rõ ràng; Định hướng quyền lực hòa nhập xã hội mạnh mẽ; Tự tin cao; Niềm tin

mãnh liệt vào giá trị bản thân; Trung tâm điều khiển nội. Một số các tố chất khác


cũng được nêu đến gồm: Trí thông minh cảm xúc; Hiểu biết xã hội; Tư duy hệ
thống; Khả năng học hỏi.
Từ việc nghiên cứu lý thuyết của chương trình học và kinh nghiệm thực tế,
tôi cho rằng còn một số yếu tố thuộc về tố chất và kỹ năng của một lãnh đạo mà
nằm ngoài những quan điểm lý thuyết vừa nêu trên. Và nhà lãnh đạo trực tiếp của
tôi hiện nay là ông Nguyễn Mỹ Hào, Giám đốc Sở giao dịch Ngân hàng thương
mại cổ phần ngoại thương Việt nam (sở giao dịch VCB) là ví dụ điển hình mà tôi
thấy hội đủ các “yêu cầu cần và đủ “Nêu trên, đồng thời còn đáp ứng được những
yếu tố ngoài lý thuyết.
LÒNG ĐAM MÊ VÀ KHẢ NĂNG TRUYỀN NHIỆT HUYẾT
Đam mê là một nhân tố rất quan trọng đối với một người lãnh đạo. Nếu
thiếu đam mê thì anh sẽ biến thành nhà lãnh đạo “robot”, thiếu cá tính, thiếu bản
sắc. Ngoài ra, tất cả các những nhà lãnh đạo doanh nghiệp lớn đều thể hiện sự
nhiệt tình vì công việc, vì công ty và sự nghiệp bản thân. Họ có niềm tin và cảm
nhận mạnh mẽ về một ý tưởng, một sản phẩm hay một quy trình mới và có khả
năng sử dụng hiệu quả cương vị của mình để truyền bá niềm tin này với nhân
viên họ một cách hiệu quả nhất.
Sở giao dịch VCB của chúng tôi là một chi nhánh lớn nhất trong hệ thống
ngân hàng VCB. Sự đam mê khẳng định thương hiệu SGD VCB đã ăn sâu vào
máu thịt của từng cán bộ và đặc biệt là người giám đốc điều hành trực tiếp hoạt
động kinh doanh. Tôi thấy ông thật sự nhiều lúc “ăn, ngủ” với hoạt động kinh
doanh này. Nhưng những đam mê này của ông không thể biến trở thành những
sản phẩm thật sự có hiệu quả nếu như mình không thể truyền những đam mê đó
tới các nhân viên cấp dưới. Ông bỏ ra hàng giờ để nói chuyện, tâm sự với những
đồng sự, cán bộ giao dịch tại quầy trực tiếp về về những ý tưởng, ấp ủ của mình.
Trong Ban giám đốc, ông không ngại tranh luận, suy ngẫm, hoàn toàn không áp
đặt để có thể đi đến một ý chí thống nhất. Và thật nhạc nhiên là sau mội thời gian

tôi nhận thấy ông Giám đốc đã truyền được những “lửa” đam mê đó, những ý
tưởng đó đã như được “đốt” lên ở những đồng sự của tôi. Và kết quả là họ là việc


hoàn thành chỉ tiêu kinh doanh một cách ngoạn mục không ngờ tới. Từ “ngọn
lửa” trong ông Giám đốc khi truyền để có thể “đốt” lên thêm càng nhiều “ngọn
lửa” khác thì khả năng thành công toàn Sở giao dịch càng hiện thực.
Theo quan điểm cá nhân, một nhà lãnh đạo tài giỏi là người có trong tim
“ngọn lửa” nhiệt huyết có khả năng lan tỏa và “sưởi ấm” những người xung
quanh. Họ đều có thể đưa ra định hướng chiến lược, nhưng quan trọng hơn, họ có
tài thuyết phục khiến mọi người làm việc hết mình vì mục tiêu chung của toàn
doanh nghiệp.
Theo David Glass – nguyên Chủ tịch, Tổng giám đốc của Tập đoàn bán lẻ
Wal-Mart , xét trên khía cạnh chiến lược, các nhà lãnh đạo có thể đưa ra những
quyết định lớn lao nhưng điều đó chưa hẳn giúp được nhiều cho họ trừ khi họ là
người lãnh đạo có khả năng truyền cảm. Khi công ty gặp biến cố, mà sớm hay
muộn thì điều này cũng sẽ xảy ra với hầu hết các công ty, khả năng lãnh đạo đầy
nhiệt huyết và có sức lan tỏa sẽ có ý nghĩa quan trọng đối với sự thành bại của tổ
chức.
TĂNG CƯỜNG GIAO TIẾP NỘI BỘ VÀ KHÁCH HÀNG
Thường xuyên ra khỏi văn phòng để đi tới các phòng ban, các quầy giao
dịch để có thể tiếp xúc nhiều hơn với những cấp dưới là cách để bạn nhìn thấy và
hiểu được mọi người thực hiện nhiệm vụ thường ngày ra sao. Tranh thủ trò
chuyện và thu lượm các thông tin thực tế từ các nhân viên về các thách thức trong
công việc và đời sống của họ.
Tạo nên bầu không khí làm việc khuyến khích mọi người năng động, sáng
tạo. Hãy đánh giá đầy đủ vai trò của những kỹ thuật để cải tiến quy trình làm việc
của doanh nghiệp, tạo ra bầu không khí hợp tác, đảm bảo sự thỏa mãn của từng cá
nhân đối với công việc. Sau đây là một số cách mà ông Giám đốc chỗ tôi đã áp
dụng để tạo ra bầu không khí làm việc năng động:

• Tham khảo ý kiến của nhiều người.


• Đưa cho nhân viên dưới quyền nhiều lựa chọn khác nhau hơn là chỉ đưa
ra một cách tốt nhất để họ giải quyết công việc. Làm như thế, họ sẽ biết cách tự
nhìn nhận bản thân theo một hướng đi phù hợp nhất với công việc.
• Đưa ra những phản hồi tích cực khi nhân viên thổ lộ ý kiến của họ.
• Hãy thách thức các nhân viên động não, lên kế hoạch và hành động.
• Hướng dẫn mọi người biết chấp nhận và học cách vượt qua các rủi ro
trong công việc.
Đối với khách hàng, phần lớn những nhà lãnh đạo đều nhận thức rất rõ
chính khách hàng sẽ là người quyết định số phận của một doanh nghiệp, đặc biệt
là doanh nghiệp kinh doanh mảng dịch vụ như ngân hàng. Vì vậy,ông giám đốc
đã dành một phần đáng kể trong quỹ thời gian của mình để tiếp xúc và nói chuyện
với khách hàng, bất kể đó là khách hàng lớn hay khách hàng nhỏ.
Ông cũng có cùng quan điểm như rất nhiều nhà lãnh đạo thàn công khác,
đó là: “Không nên lấy lợi nhuận làm mục đích trong mối quan hệ với khách hàng.
Thay vào đó, cần tập trung hơn nữa vào việc phục vụ khách hàng, sao cho khách
hàng hài lòng và tiếp tục quay lại với ngân hàng. Đó chính là chìa khóa tạo ra khả
năng sinh lợi, nhất là vào thời kỳ kinh tế khó khăn...”
KỸ NĂNG GIAO QUYỀN HIỆU QUẢ:
Trong lý thuyết về lãnh đạo trong giáo trình có nêu đến vấn đề này nhưng ở
mức độ rộng hơn. Ở đây tôi chỉ muốn nhấn mạnh sâu về kỹ năng này bởi tính
chất quan trọng của nó trong doanh nghiệp. Nhà lãnh đạo phải biết phát hiện nhân
tài – người có khả năng bổ sung những khiếm khuyết của bạn thay vì biết cách
khen ngợi mà hãy phân quyền và phân bổ công việc một cách hợp lý. Bên cạnh
đó, người lãnh đạo cần phải có chính sách đãi ngộ đặc biệt cho những con người
giỏi, những người dám đặt những mục tiêu vô cùng thách thức và tìm cách để
thực hiện nó.
Trong thực tế ở vị trí điều hành, ông giám đốc của tôi đã tin tưởng và ủy

quyền hoàn toàn cho tôi phụ trách mảng kinh doanh vốn, một mảng kinh doanh


vừa chiến lược, vừa mang lại lợi nhuận cao nhưng cũng rất nhạy cảm. Quan điểm
của ông là “dùng là phải tin hoàn toàn, còn không tin thì không dùng”. Khi cấp
dưới tạo được lòng tin và thực hiện một cách minh bạch , luôn luôn có phản hồi
về việc triển khai thì ông Giám đốc không ngại ngùng ủy quyền hoàn toàn.
Tóm lại, tôi cho rằng, một người lãnh đạo thực sự không chỉ hội tụ những
tố chất lãnh đạo vốn có mà còn phải trau dồi những kỹ năng cần thiết để lãnh đạo
hiệu quả. Thế nhưng, nhiều người trong chúng ta xem nhẹ điều đó và cứ giữ mãi
quan niệm chủ quan khi cho rằng họ sinh ra là để làm người đứng đầu. Hãy tự hỏi
mình vì sao những người khác cần phải lắng nghe, tôn trọng và thực hiện theo sự
điều động, hướng dẫn của bạn. Vì vậy nhà lãnh đạo phải biết được đâu là tố chất
và kỹ năng cần có cho mình để xây dựng và phát huy chúng một cách hiệu quả.
Những phẩm chất và kỹ năng này ảnh hưởng trực tiếp tới hình ảnh người lãnh
đạo và nền tảng thành công của doanh nghiệp.
Tài liệu tham khảo:
Tài liệu tham khảo lưu hành nội bộ “Phát triển khả năng lãnh đạo” chương trình đào
tạo thạc sỹ Quản trị kinh doanh quốc tế - ĐH Griggs
( />( /> /> />ew/Tri-thuc-Secoin2/Ong_chu-To_chat_hay_ky_nang/?print=1977050574
/> />