Bài tập phát triển khả năng lãnh đạo (5)

Ph¹m ViÖt Trung

GaMBA M0709

Phát triển khả năng lãnh đạo

BÀI TẬP CÁ NHÂN
Môn: Phát triển khả năng lãnh đạo
Học viên: Phạm Việt Trung
Ngày sinh: 04/02/1969
Lớp: GaMBA M0709
____________________________________

*§Ò bµi số 9: Nếu bạn có ý định xây dựng một chương trình đào tạo và
phát triển lãnh đạo cho tổ chức của bạn, bạn sẽ xem xét các loại yếu tố nào?
*Phần trả lời:
I. Mở đầu:
Trong nền kinh tế ở Việt Nam hiện nay, đối với hầu hết các doanh nghiệp
trong và ngoài nước vấn đề nguồn nhân lực đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ
hết. Nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước đang phải tìm hướng giải quyết
vấn đề lao động và phát triển nguồn nhân lực, nó phản ánh tầm quan trọng hết
sức to lớn tới quá trình phát triển của doanh nghiệp đồng thời cũng là sự quan
tâm của toàn xã hội để hướng tới việc đào tạo, phát triển con người một cách
toàn diện, nâng cao chất lượng làm việc và thu hút đầu tư một cách hiệu quả.
Để phát triển doanh nghiệp thì việc đào tạo nhân viên cũng như đội ngũ
lãnh đạo kế cận là một nhiệm vụ quan trọng, có một số những chú ý ngay từ đầu
cho công tác chuẩn bị đội ngũ này mà bất cứ người quản lý nào cũng cần nắm
chắc.
Lập kế hoạch đào tạo nhân tài thông thường kế hoạch đào tạo thế hệ kế
cận có những điểm đáng chú ý sau:
- Định ra nhu cầu cụ thể về thế hệ lãnh đạo tiếp theo cần nắm chắc kế

hoạch phát triển của doanh nghiệp để từ đó biết rằng trong quá trình phát triển
sắp tới doanh nghiệp cần những quản lý có thế mạnh gì, năng lực ra sao, cần số
lượng bao nhiêu, đào tạo theo cách nào, phân rõ các tầng thứ lãnh đạo trong
công ty, định hướng phát triển nhân lực chung, nêu bật những tố chất của nhà
lãnh đạo tương lai là nhiệm vụ quan trọng nhất, vừa có năng lực vừa có trách
nhiệm là điều cần thiết, song đó chỉ là cách nói đơn thuần, phẩm chất này có thể
biểu hiện qua những đặc điểm sau:
+ Có khả năng chứng tỏ bản thân tốt
+ Có khả năng giao tiếp tốt, thích nghi cao
+ Có khả năng học tập tốt, có ý chí vươn lên
+ Có khả năng quan sát và tập hợp tốt
+ Có khả năng ra quyết định tốt
+ Có tầm quan sát, phán đoán tình huống và tổng hợp tốt
+ Có tính trung thực, thẳng thắn, nghiêm túc
1


Ph¹m ViÖt Trung

GaMBA M0709

Phát triển khả năng lãnh đạo

+ Có bản lĩnh, đủ dũng cảm đương đầu thử thách, đối mặt khó khăn
- Ngoài ra, còn có 3 điểm chú ý trong việc lựa chọn nòng cốt cho đào tạo
lãnh đạo tương lai: người đó phải làm trong công ty một thời gian tương đối dài,
nắm rõ tình hình công ty, có những thế mạnh thực sự nổi bật, là mẫu người rộng
mở hướng ngoại.
* Công khai thông báo: Hãy thông báo rộng rãi thông tin về kế hoạch
phát động, tiêu chuẩn, nội dung đào tạo cho toàn công ty để ngay cả những nhân

vật mới gia nhập cộng đồng này cũng xác định cho mình hướng phát triển hợp
lý đồng thời có điều kiện tiến cử những nhân vật họ cho là xứng đáng, khi đã
chọn được cũng nhanh chóng tiến hành thông báo rộng rãi về danh sách này, tập
hợp sớm và tổ chức đào tạo ngay khi họp mặt. Trong quá trình đào tạo, chương
trình học cũng được công bố để học viên sẵn sàng trước mỗi giờ học và những
người khác trong công ty có thể tham gia đóng góp.
* Đào tạo toàn diện: Chương trình đào tạo quản lý kế cận có thể tận dụng
nguồn tài nguyên phong phú là các lãnh đạo cao cấp của công ty vì họ là những
nhân vật vừa nắm được tình hình doanh nghiệp, vừa có nhiều kinh nghiệm. Tuy
nhiên cũng không thể thiếu sự tham gia của các chuyên gia ngành trong công
tác giảng dạy vì những bài học của họ sẽ là sự định hướng phát triển chuyên
môn phù hợp với xu hướng chung, người quản lý chương trình này cũng cần
nhận ra những cá nhân xuất sắc và bổ nhiệm họ nắm giữ những vai trò tiên
phong trong lớp học, đừng khiến cho những đánh giá ban đầu này ảnh hưởng
đến quá trình phấn đấu của các ứng viên tiềm năng, điều đó có nghĩa là luôn
đảm bảo có sự thay đổi về sắp xếp vị trí cùng với sự thay đổi của việc biểu hiện
năng lực của những nhà lãnh đạo tương lại. Quá trình đào tạo luôn đi kèm với
một loạt các biện pháp thử thách để người học có những cơ hội thực hành luôn
những điều đã học được, yếu tố thực hành là phần quan trọng nhất của đào tạo
lãnh đạo nên công ty cần ra quy định rõ về quyền hạn tối đa của các lãnh đạo
tiềm năng xem họ làm được gì trong quyền hạn của mình.
* Thiết lập cơ cấu, chế độ cho lãnh đạo kế cận: Đây là phần rất quan
trọng vì quyền lợi sẽ quyết định trách nhiệm và là động lực phấn đấu cho tất cả
những ứng viên, khi đề ra kế hoạch tuyển người vào vị trí ứng viên cho các
chức lãnh đạo tương lai, nhà lãnh đạo đã phải có một bản kế hoạch chi tiết về
những chế độ đãi ngộ đặc biệt dành cho những người này, kèm theo đó là trách
nhiệm họ phải làm gì, chế độ học tập, những cơ hội làm việc mới, những người
cộng sự..., những lớp học này cần được tổ chức đều đặn để những người được
chọn luôn có ý thức tập trung nâng cao kỹ năng, hoàn thành các bài tập của
mình.

II. Mục đích yêu cầu:
2


Ph¹m ViÖt Trung

GaMBA M0709

Phát triển khả năng lãnh đạo

1. Tố chất lãnh đạo:
* Mỗi cá nhân, gia đình, tổ chức, cộng đồng, và dân tộc tại mỗi thời điểm
có những tiềm năng nhất định cho phát triển của mình, tiềm năng này được đặc
trưng bởi các định tố về thể chất, trí tuệ, văn hóa, trải nghiệm, nguồn lực vật
chất, quan hệ xã hội và các cơ may hay vận hội.
Tố chất lãnh đạo là khả năng và phẩm chất giúp con người trong nỗ lực
tạo nên giá trị mới cho xã hội, thông qua khai thác và phát triển tiềm năng của
chính bản thân mình và của tổ chức mà họ lãnh đạo. Tố chất lãnh đạo cũng giúp
mỗi cá nhân có tác động tích cực đến các cá nhân khác thông qua các quan hệ
tương tác.
Thiếu tố chất lãnh đạo sẽ làm cho cá nhân không chỉ không phát huy hết
tiềm năng của bản thân và của tổ chức mà mình lãnh đạo mà còn làm nó thui
chột theo thời gian, một con người, một gia đình, một tổ chức, hay một quốc
gia, qua thời gian sẽ chỉ có tiến lên hoặc đi xuống, các đối tượng này sẽ đi lên
hay đi xuống; nếu đi lên thì đi lên được bao xa, nếu đi xuống, thì đi xuống đến
mức nào, tất cả những điều này tùy thuộc một phần quyết định vào tố chất lãnh
đạo trong từng cá nhân, từng gia đình, từng tổ chức, và cả xã hội. Tố chất lãnh
đạo có thể coi là sự tổng hòa của ba yếu tố nền tảng Lòng khát khao học hỏi, Tư
duy và Tầm vóc.
+ Lòng khát khao học hỏi hàm chứa khả năng và tính cầu thị trong học

hỏi cái mới của tri thức khoa học, cái tinh hoa của nhân loại. Phẩm chất này thể
hiện khả năng và nỗ lực vươn lên của cá nhân.
+ Tư duy bao hàm khả năng nhận thức thấu đáo cơ hội, thách thức, và qui
luật phát triển; ý thức học hỏi và kiểm nghiệm chân lý từ thực tiễn cuộc sống;
và khả năng nhận ra cái hay, cái tốt đẹp của đồng đội và đối tác.
+ Tầm vóc thể hiện ở khả năng học hỏi và lớn lên từ mỗi thất bại hay
thách thức mà chính mình gặp phải. Người ta chỉ có thể lớn lên nếu thấy mình
còn quá nhiều khiếm khuyết và trăn trở vì sinh ra trên đời mà chưa đóng góp gì
được cho cộng đồng.
Bởi những lẽ trên, khơi dậy và phát triển yếu tố lãnh đạo cần được coi là
định hướng chiến lược, là nội dung trọng tâm và là khâu đột phá cho toàn bộ nỗ
lực của xã hội
* Tư duy của nhà lãnh đạo: Hãy biết vận dụng trí não để giải quyết mọi
vấn đề xung quanh, chớ có ỷ lại người khác hay để người khác áp đặt, không ai
khác ngoài lãnh đạo có thể giải quyết vấn đề của chính mình, bằng tư duy có
phương pháp, người lãnh đạo sẽ gỡ dần những gì phức tạp sang đơn giản.
* Hành vi và thái độ của nhà lãnh đạo: Phải xây dựng thái độ tích cực,
duy trì thái độ tích cực là sự một lựa chọn hữu hiệu, nhân tố con người và sự
kiện trong cuộc sống của người lãnh đạo có thể ảnh hướng tới cảm giác của họ,
3


Ph¹m ViÖt Trung

GaMBA M0709

Phát triển khả năng lãnh đạo

nhưng quan trọng là họ phải quyết định cách suy nghĩ của bản thân và tương tác
với người khác, suy nghĩ lạc quan sẽ tác động tích cực tới sự phát triển của cá

nhân người lãnh đạo và giúp hình thành lên một môi trường tương hỗ đối cho
những nỗ lực kinh doanh của họ.
* Phong cách lãnh đạo: Mỗi phong cách lãnh đạo đều có những điểm tích
cực và hạn chế nhất định, song chúng khác nhau ở một số điểm cơ bản như:
cách truyền đạt mệnh lệnh; cách thiết lập mục tiêu; ra quyết định; quá trình
kiểm soát và sự ghi nhận kết quả:
+ Phong cách lãnh đạo trực tiếp: Phong cách này rất thích hợp khi có một
mệnh lệnh từ cấp trên mô tả những gì cần phải làm và phải làm nó như thế nào,
khi đó, nhà quản lý là người chỉ huy thực hiện nhiệm vụ, làm đúng những gì
được yêu cầu, phong cách quản lý này cũng thích hợp trong trường hợp các
nhân viên còn hạn chế về kinh nghiệm hoặc thiếu những kỹ năng cần thiết để
hoàn thành công việc, nhà quản lý theo phong cách này đưa ra các bước đi và
hành động, kiểm soát những khâu quan trọng để các nhân viên có thể dễ dàng
hoàn thành nhiệm vụ.
+ Phong cách lãnh đạo dựa trên sự trao đổi, thảo luận: Phong cách lãnh
đạo dựa trên trao đổi và thảo luận đặc biệt thích hợp khi cần câu trả lời cho các
vấn đề như: “Mục tiêu của chúng ta là gì?”; “Tiêu chuẩn chất lượng chúng ta
cần là gì?”; “Tiến trình thực hiện công việc nên tiến hành như thế nào?”; “Ai
nên làm công việc này?”; “Dạng kiểm soát và thông tin phản hồi nào là cần
thiết?”. Phong cách thảo luận thường có hiệu quả khi nhân viên là những người
có chính kiến riêng và tự tin nói ra chính kiến của mình, nhà quản lý sẽ xác định
những gì cần phải làm và làm như thế nào để tăng sự ràng buộc của nhân viên
với những gì sẽ xảy ra.
+ Phong cách lãnh đạo ủy thác, giao phó: Phong cách lãnh đạo này rất
thích hợp khi nhân viên là người hiểu biết, có kỹ năng và động lực để hoàn
thành công việc, bởi vì, những nhân viên có kinh nghiệm sẽ không cần một nhà
quản lý nói rằng họ phải làm gì, họ muốn tự do lựa chọn cách thức thực hiện
công việc, phong cách lãnh đạo này cũng tạo cho các nhà quản lý có nhiều thời
gian để dành cho việc thực hiện các nhiệm vụ khác như xây dựng các tiêu
chuẩn, suy nghĩ chiến lược và lên kế hoạch.

2. Kỹ năng lãnh đạo, trình độ quản lý:
* Kỹ năng nhận thức: Bao gồm khả năng phân tích, tổng hợp vấn đề, suy
nghĩ logic và toàn diện, nhà lãnh đạo cần có các kỹ năng này để nhận thức được
các xu thế phát triển, những cơ hội và thách thức trong tương lai, dự đoán được
những thay đổi, từ đó hình thành nên tầm nhìn cho tổ chức.
* Kỹ năng quan hệ xã hội: Bao gồm khả năng nhận thức về hành vi của
con người và quá trình tạo lập mối quan hệ giữa con người với con người, cụ
4


Ph¹m ViÖt Trung

GaMBA M0709

Phát triển khả năng lãnh đạo

thể đó là những hiểu biết về cảm xúc, thái độ, động cơ của con người thông qua
lời nói và hành động của họ, chính kỹ năng “hiểu người” sẽ giúp nhà lãnh đạo
có cách truyền cảm hứng và tạo động lực cho cấp dưới một cách hiệu quả.
* Kỹ năng công việc: Là những kiến thức về phương pháp, tiến trình, kỹ
thuật… về một lĩnh vực chuyên biệt nào đó, người lãnh đạo cần phải là người sở
hữu các tri thức và phải là chuyên gia trong lĩnh vực họ đang làm, một nhà lãnh
đạo tốt phải là một nhà quản lý giỏi, vì vậy nhà lãnh đạo phải có được các kỹ
năng quản lý, lập kế hoạch…của một nhà quản lý. Các kỹ năng công việc có thể
được đào tạo thông qua các môn học như quản trị doanh nghiệp, quản trị
marketing, quản trị tài chính, quản trị nhân lực …..
Ngoài ra người lãnh đạo phải có những kiến thức đa dạng và toàn diện.
III. Nội dung:
1. Xây dựng, phát triển chương trình đào tạo:
Việc xây dựng và phát triển chương trình đào tạo thường bao gồm các

bước: Phân tích nhu cầu đào tạo; Phân tích các đặc điểm của học viên; Xây
dựng một môi trường đào tạo; Xác định mục đích, mục tiêu đào tạo; Xác
định nội dung chương trình và trình tự sắp xếp nội dung; Việc lựa chọn các
phương pháp giảng dạy và tài liệu học tập.
Bước 1: Phân tích nhu cầu đào tạo
Bước 1 được thực hiện nhằm trả lời câu hỏi: Có tồn tại một nhu cầu
đào tạo không, để trả lời câu hỏi cần xác định sự khác biệt giữa công việc
mà cán bộ quản lý đang tiến hành và những yêu cầu đảm bảo thực hiện công
việc đó một cách tốt nhất, trọng tâm của việc đào tạo là phải thu hẹp khoảng
cách giữa thực thi công việc mong muốn và thực thi công việc hiện tại.
Khi chương trình đào tạo được xây dựng không trên cơ sở phân tích
nhu cầu đào tạo sẽ dẫn đến xây dựng những chương trình không thích hợp.
Việc phân tích nhu cầu đào tạo bắt đầu từ việc phân tích nhiệm vụ, chức
năng của công việc mà các nhà quản lý giáo dục đang đảm nhiệm và năng
lực quản lý của họ, cán bộ quản lý giáo dục trong nhà trường phổ thông và ở
các cơ quan quản lý giáo dục thông thường được đề bạt do có năng lực
phẩm chất đặc biệt trong giảng dạy, họ có kinh nghiệm quản lý nhưng
thường chưa đào tạo có hệ thống về lý luận và nghiệp vụ quản lý. Việc xây
dựng chương trình đào tạo cán bộ quản lý cần cung cấp hệ thống tri thức lý
luận và các kỹ năng quản lý, nhưng phải tính đến các kinh nghiệm đã có của
họ trong xây dựng nội dung và lựa chọn các phương pháp giảng dạy, cần
xác định rõ mô hình các tri thức và kỹ năng cần có của cán bộ quản lý,
khoảng cách giữa năng lực hiện thực và năng lực cần có theo mô hình, từ đó
xây dựng những chương trình đào tạo thích hợp, các phương pháp nghiên

5


Ph¹m ViÖt Trung

GaMBA M0709

Phát triển khả năng lãnh đạo

cứu nhu cầu đào tạo thường là: Quan sát, điều tra bằng phiếu hỏi, đàm thoại,
phỏng vấn, test.
Bước 2: Phân tích các đặc điểm học viên
Việc phân tích các đặc điểm học viên giúp hướng dẫn quyết định
trong những vấn đề: Xây dựng nội dung đào tạo, lựa chọn phương pháp
giảng dạy, lượng thời gian cho thực hành và phản hồi, xác định các loại
nguồn lực học tập và việc sử dụng nguồn lực. Trong xây dựng chương trình
đào tạo cần thu thập thông tin.
+ Đặc điểm thể lực.
+ Các đặc điểm giáo dục gồm: Trình độ văn hoá, trình độ đào tạo
chuyên ngành, trình độ đào tạo quản lý.
+ Các đồng văn hoá, tâm lý: dân tộc, tôn giáo, thái độ, giá trị, tiêu
chuẩn hành vi, động cơ thúc đẩy.
+ Các đặc điểm kinh tế - xã hội: Địa vị xã hội, nghề nghiệp, thâm niên
công tác, mức sống.
Những đặc điểm sau đây của học viên quản lý cần đặc biệt quan tâm
trong xây dựng chương trình đào tạo.
* Nhu cầu của học viên:
Học viên quản lý là cán bộ đang đương nhiệm, một trong những động
cơ học tập của học là lợi ích từ việc học, một chương trình đào tạo thích hợp
là chương trình đem lại và giải thích rõ lợi ích từ việc học (giúp họ đạt được
những vị trí xã hội mong muốn trong tương lai, giúp họ giải quyết những
tình huống, những vấn đề đang gặp trong công việc, giúp họ tự khẳng
định...). Do vậy thiết kế chương trình nên giành phần lớn lượng thời gian
thực hành, trong xây dựng chương trình sau phần lý thuyết phải là các bài
tập tình huống, các phương pháp giảng dạy như dạy học nêu và giải quyết

vấn đề, động não, thực địa... được tăng cường.
* Sự tự nhận thức của học viên Quản lý:
Học viên Quản lý là học viên người lớn, họ thường nhận thức được
trách nhiệm đối với các quyết định của mình và thường khó chịu khi bị
người khác áp đặt ý kiến, do vậy trong chương trình đào tạo cần:
+ Tạo điều kiện cho họ sử dụng kinh nghiệm học tập, giúp họ chuyển
từ học viên phụ thuộc sang học viên tự định hướng.
+ Xây dựng môi trường học tập nhằm hỗ trợ sự tự nhận thức, ở đó học
viên thấy thoải mái, dễ chịu và được tôn trọng, mối quan hệ giữa học viên
và giảng viên là mối quan hệ hợp tác chứ không phải là quan hệ có tính
đẳng cấp.
+ Chú trọng sự tham gia của học viên vào quá trình tự chuẩn đoán
những nhu cầu học tập của bản thân.
6


Ph¹m ViÖt Trung

GaMBA M0709

Phát triển khả năng lãnh đạo

+ Lôi cuốn học viên, xây dựng kế hoạch, sử dụng kiến thức của họ.
+ Khuyến khích quá trình dạy học thành quá trình mà giáo viên và
học viên đều có trách nhiệm, vai trò của giáo viên dần trở thành người hỗ
trợ nguồn lực và người cùng yêu cầu.
+ Giúp học viên quản lý học tập của bản thân và tự đánh giá.
* Kinh nghiệm cá nhân:
Các đối tượng của chương trình đào tạo thường là cán bộ quản lý có
thâm niên công tác, một số anh chị đã làm công tác đến 20 năm, kinh

nghiệm công tác giúp họ tổ chức tốt các giá trị, thái độ, kiến thức và khả
năng cá nhân. Mặt khác, kinh nghiệm có thể là vật cản cho việc hình thành
tri thức, kỹ năng và các giá trị, trong xây dựng chương trình, cần quan tâm
đến những phương pháp giúp học viên:
+ Liên hệ những tình huống mới, tài liệu mới, phương pháp giảng dạy
mới và kinh nghiệm của học viên.
+ Minh họa những khái niệm mới hoặc khái quát chúng từ kinh
nghiệm cuộc sống của bản thân học viên.
+ Thừa nhận kinh nghiệm như là một thành tố tích cực trong học tập
và tôn trọng nó như nguồn lực tiềm năng trong đào tạo.
+ Tăng cường áp dụng các phương pháp đào tạo có sử dụng kinh
nghiệm học viên.
+ Sử dụng các phương pháp giúp học viên tự xem xét mình một cách
khách quan và giúp họ thoát khỏi những quan niệm trước kia.
* Sự sẵn sàng để học:
Học viên quản lý tốt nhất những nội dung mà họ nhận thấy là cần
thiết đối với họ, cho phép họ tiếp tục chuyển sang giai đoạn sau của sự phát
triển, nếu tâm thế sẵn sàng học của thanh thiếu niên chủ yếu là kết quả của
sự trưởng thành về tâm sinh lý, thì ở học viên quản lý, tâm thế sẵn sàng học
là thành quả của sự phát triển vai trò xã hội mà họ đang và sẽ đảm nhiệm,
do đó cần:
+ Đảm bảo rằng nội dung của chương trình là thích hợp và đáp ứng
được các nhu cầu nhận thức của học viên, để thực hiện được điều này, trong
xây dựng chương trình cần có sự thảo luận của các học viên.
+ Sắp xếp nội dung theo thứ tự, theo đúng các nhiệm vụ phát triển cho
học viên.
* Định hướng học tập:
Các cán bộ quản lý thường chú trọng vào những vấn đề hiện tại, họ
muốn nội dung học tập giúp họ giải quyết các xung đột và vấn đề một cách
nhanh chóng và có tiến độ trong cuộc sống, họ thường miễn cưỡng tham gia

7


Ph¹m ViÖt Trung

GaMBA M0709

Phát triển khả năng lãnh đạo

vào các hoạt động hoặc nội dung học tập khi chứng tỏ ra có vẻ không có khả
năng áp dụng ngay vào thực tế cuộc sống của họ, do đó:
+ Chương trình đào tạo cần tăng cường những nội dung về các giải
pháp giúp cán bộ quản lý đương đầu với những vấn đề thường nhật.
+ Tạo điều kiện cho họ thực hành những kỹ năng này.
+ Thứ tự tổ chức tài liệu học tập dựa trên việc giải quyết vấn đề hơn
là những vấn đề môn học.
+ Giới thiệu chương trình học tập, bài học bằng những vấn đề, những
mối quan tâm hiện thời của cán bộ quản lý, thay thế lời giới thiệu: "Toàn bộ
khoá học, bài học bao gồm những nội dung gì?" bằng "Học viên sẽ thu nhận
gì từ khóa học, bài học?".
* Động cơ học tập của cán bộ quản lý:
Trong quan sát bề ngoài, người lớn thường phản ứng với nhiều yếu tố
thúc đẩy bên ngoài thì trên thực tế, những động cơ mạnh mẽ nhất là những
áp lực bên trong (mong muốn hài lòng hơn nữa với công việc, nâng cao lòng
tự trọng, chất lượng công việc...) thúc đẩy họ học tập, do vậy:
+ Cần đảm bảo rằng chương trình hỗ trợ thêm về lòng tự trọng và thúc
đẩy sự hài lòng hơn về công việc.
+ Đảm bảo rằng có đầy đủ các nguồn lực và cơ hội để sử dụng các
nguồn lực đó trong đào tạo.

Tóm lại: Khi xây dựng một chương trình đào tạo thích hợp, đặc biệt là
chương trình đào tạo cho học viên Quản lý cần có đầy đủ thông tin về các
học viên mà bạn đang muốn tiến hành đào tạo, thông thường, người ta
thường sử dụng tờ khai "Thông tin cá nhân" (bảo mật) để có được những
thông tin này.
Bước 3: Xây dựng môi trường đào tạo
Người làm chương trình cần có kế hoạch xây dựng môi trường học
tập để thực hiện chương trình, môi trường học tập có thể chia làm 4 loại:
+ Môi trường trí tuệ: Ở đây chúng ta quan tâm đến các phương pháp
học tập của học viên và có kế hoạch xây dựng phương pháp học tập tích
cực.
+ Xây dựng môi trường vật chất: Phòng học thoáng gió, không ồn,
ánh sáng đủ, kích cỡ phòng phù hợp, bàn ghế và các phương tiện khác đẩy
đủ và phù hợp.
+ Xây dựng môi trường tâm lý tích cực, bình đẳng, công bằng,
nghiêm túc và có tình bằng hữu.
+ Xây dựng môi trường xã hội: Trong chương trình cần có kế hoạch
xây dựng quan hệ giao tiếp giữa giảng viên và học viên, giữa các học viên,
tạo quan hệ hợp tác trong thực hiện chương trình đào tạo.
8


Ph¹m ViÖt Trung

GaMBA M0709

Phát triển khả năng lãnh đạo

Bước 4: xác định mục đích và các mục tiêu của chương trình (các
kết quả học tập cần đạt)

Mục đích chương trình được xây dựng từ những yêu cầu nghề nghiệp
và năng lực hiện có của học viên, mục đích được xây dựng bằng các thuật
ngữ khái quát, định tính về các kiến thức, kỹ năng và thái độ mà học viên
cần đạt trong khóa học, trong mục đích chương trình phản ánh những vấn đề
mà chương trình đào tạo sẽ giải quyết, các mục tiêu là những lời tuyên bố
chính xác và cụ thể về thời gian thực hiện, về con số xác định các kiến thức,
kỹ năng và thái độ mà học viên cần đạt trong khoá học, các mục tiêu cần đạt
phải được nêu một cách rõ ràng về:
+ Việc thực thi: Cái mà học viên có thể làm được nhờ vào những gì đã
học được.
+ Các tiêu chuẩn: Trình độ thực hiện tối thiểu có thể chấp nhận được
mà học viên phải chứng minh để có thể được xem là thành thạo về năng lực
này, điều kiện để thực hiện việc học tập và kiểm tra, đánh giá học viên, các
mục tiêu sẽ được sử dụng như là công cụ để đánh giá kết quả học tập và
đánh giá chương trình đào tạo của bạn.
Bước 5: Xây dựng nội dung chương trình và trình tự sắp xếp
* Nội dung chương trình cần xác định:
+ Nội dung học viên cần biết để đạt được mục đích, mục tiêu đào tạo.
+ Nội dung học viên nên biết: Là nội dung quan trọng song không
nhất thiết phải biết.
+ Nội dung có thể biết: Bao gồm các thông tin có liên quan để thực
hiện mục tiêu song không thiết yếu.
* Trình tự sắp xếp nội dung học tập cần tuân theo các nguyên tắc:
+ Từ đơn giản đến phức tạp.
+ Từ cái đã biết đến cái chưa biết.
+ Từ cái cụ thể đến trừu tượng, từ cái nguyên tắc chung đến ứng dụng
cụ thể.
+ Từ quan sát đến lập luận.
+ Từ tổng thể đến bộ phận, từ bộ phận đến tổng thể.
Bước 6: Lựa chọn các phương pháp giảng dạy và tài liệu học tập

Các tiêu chuẩn lựa chọn và đánh giá các phương pháp giảng dạy của
bạn là:
+ Phù hợp với nội dung dạy học.
+ Phù hợp với các thiết bị và nguồn lực.
+ Đạt được mục tiêu.
+ Giúp học viên vượt qua các trở ngại trong học tập.
+ Tạo điều kiện hoạt động tối đa cho học viên.
9


Ph¹m ViÖt Trung

GaMBA M0709

Phát triển khả năng lãnh đạo

+ Tạo cơ hội cho họ liên hệ với công việc đang đảm nhiệm tại cơ
quan.
+ Tạo cơ hội tương tác thông tin, phản hồi, củng cố và điều chỉnh.
+ Cân nhắc thời gian: Thời gian phải dành đủ cho: thực hành, phản
hồi, củng cố, điều chỉnh, học tập tự quản.
2. Tổ chức thực hiện:
Chương trình đào tạo và phát triển lãnh đạo bao gồm những hình thức
đào tạo cụ thể sau:
+ Đào tạo và phát triển trực tiếp: Công ty trực tiếp cử cán bộ trong diện
quy hoạch nguồn tham gia các khóa đào tạo, bồi dưỡng, khảo sát, nghiên cứu,
học tập thực tập tại các Trường Đào tạo Cán bộ trong nước hoặc nước ngoài.
+ Đào tạo và phát triển gián tiếp: Thông qua nhiều hình thức đạo tạo như
qua kênh truyền hình trực tiếp, thông qua mạng Internet.
V. Kết luận:

Để không ngừng phát triển và nâng cao chất lượng công việc đối với các
doanh nghiệp thì vấn đề đào tạo và phát triển lãnh đạo, phát triển nguồn nhân
lực đóng góp một vai trò hết sức to lớn và quyết định đến sự thành công của các
doanh nghiệp, tổ chức. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực là công việc vô
cùng quan trọng, hàng năm doanh nghiệp phải xây dựng kế hoạch đào tạo cho
riêng mình, với tầm nhìn chiến lược lâu dài cũng như qua kinh nghiệm thực tế
hàng ngày, các doanh nghiệp đều nhận thức được rằng để thành công họ phải
không ngừng phát triển nguồn nhân lực của mình, đặc biệt là các nhà lãnh đạo
của họ. Các nhà lãnh đạo không xuất hiện một cách tự nhiên mà phải trải qua
một quá trình tuyển chọn đào tạo lâu dài mới có được, hơn nữa một nhà lãnh
đạo giỏi của một tổ chức này không đồng nghĩa với việc nhà lãnh đạo đó giỏi ở
một tổ chức khác. Do đó, xây dựng một chương trình đào tạo và phát triển lãnh
đạo phù hợp với đặc điểm của từng tổ chức là một điều kiện tiên quyết để có
được những nhà lãnh đạo tài giỏi cho tương lai, góp phần vào việc xây dựng và
phát triển doanh nghiệp, tổ chức không ngừng lớn mạnh đáp ứng được các yêu
cầu phát triển không ngừng của nền kinh tế đất nước.
Ngày 25/12/2010
Học viên
Phạm Việt Trung
• Tài liệu tham khảo :
- Giáo trình Phát triển khả năng lãnh đạo – Chương trình đào tạo thạc sỹ
quản trị kinh doanh Quốc tế - Đại học Griggs - Hoa Kỳ.
10


Ph¹m ViÖt Trung

GaMBA M0709

Phát triển khả năng lãnh đạo

11