DÂN SỰ BÀI TẬP LỚN HỌC KỲ

PHẦN 5: THỪA KẾ KHÔNG PHỤ THUỘC VÀO NỘI DUNG CỦA DI CHÚC
5.1. Đoạn nào của Quyết định cho thấy ông Lưu đã định đoạt bằng di chúc
toàn bộ tài sản của ông Lưu cho bà Xê?
- Đoạn của Quyết định cho thấy là: “Bà Cao Thị Xê được hưởng thừa kế theo di
chúc ngày 27-7-2002 do ông Võ Văn Lưu viết gồm t ất cả các tài s ản nhà và đ ất
toạ lạc tại số 150/6A Lý thường Kiệt, phường 6, thành phố Mỹ Tho...T ổng giá tr ị
nhà và đất và tài sản tủ bàn ghế 379.085.094 đồng.”
5.2. Bà Xê, bà Thẩm, chị Hương có thuộc diện hưởng thừa kế không phụ
thuộc vào nội dung của di chúc đối với tài sản của ông Lưu không? Vì sao?
- Căn cứ Điều 644 BLDS 2015 quy định về Người thừa kế không phụ thuộc vào
nội dung của di chúc.
“1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai ph ần ba su ất c ủa
một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong
trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di s ản hoặc ch ỉ cho
hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.
2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với ng ười t ừ ch ối nh ận di
sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quy ền h ưởng di
sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.”
- Xét thấy bà Xê, chị Hương không thuộc vào các trường hợp được quy định tại
Điều 644 BLDS 2015 với bà Xê (vợ không hợp pháp), chị Hương (con đã thành
niên và có khả năng lao động) nên không thuộc diện thừa kế tại Đi ều 644 quy
định.
- Riêng bà Thẩm thuộc Điểm a Khoản 1 Điều 644 BLDS 2015 là vợ hợp pháp nên
được thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc đối với tài sản của ông
Lưu.
5.3. Theo Toà dân sự Toà án nhân dân tối cao, vì sao bà Thẩm đ ược h ưởng
thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc đối với tài sản của ông
Lưu? Đoạn nào của Quyết định cho câu trả lời?
- Theo Toà dân sự Toà án nhân dân tối cao bà Thẩm được hưởng thừa kế không

phụ thuộc vào nội dung của di chúc đối với tài sản của ông Lưu vì “Tuy nhiên, do
bà Thẩm đang là vợ hợp pháp của ông Lưu đã già yếu, không còn kh ả năng lao
động, theo quy định tại Điều 669 BLDS thì bà Thẩm được th ừa k ế tài sản c ủa ông
Lưu mà không phụ thuộc vào nội dung của di chúc của ông Lưu.”


5.4. Nếu bà Thẩm khoẻ mạnh, có khả năng lao động thì có được hưởng
thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc đối với tài sản của ông
Lưu? Vì sao?
- Nếu bà Thẩm khoẻ mạnh, có khả năng lao động vẫn được hưởng thừa kế
không phụ thuộc vào nội dung của di chúc đối với tài sản của ông Lưu. Căn cứ
Điểm a Khoản 1 Điều 644 BLDS 2015 quy định về Người thừa kế không phụ
thuộc vào nội dung của di chúc với vai trò là vợ hợp pháp thu ộc hàng thừa kế
thứ nhất nhưng không được ông Lưu xác định là người thừa kế mặc dù đã xác
nhận căn nhà là do ông Lưu tạo lập và là tài sản riêng của ông Lưu.
5.5. Nếu di sản của ông Lưu có giá trị 600 triệu đồng thì bà Thẩm sẽ đ ược
hưởng khoản tiền là bao nhiêu? Vì sao?
- Căn cứ Khoản 1 Điều 644 BLDS 2015 quy định về Người thừa kế không phụ
thuộc vào nội dung của di chúc và Điểm a Khoản 1 Điều 651 BLDS 2015 Người
thừa kế theo pháp luật. Xét thấy người thừa kế theo pháp luật của ông Lưu là bà
Thẩm và chị Hương (vợ và con ruột) thì di sản chia mỗi phần là 300 tri ệu đồng.
Căn cứ Khoản 1 Điều 644 mức 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp lu ật
nếu được chia theo pháp luật là 200 triệu đồng.
Vậy bà Thẩm sẽ được thừa kế 200 triệu đồng từ di sản 600 tri ệu đồng của ông
Lưu.
5.6. Nếu bà Thẩm yêu cầu được chia di sản bằng hiện vật thì yêu c ầu c ủa
bà Thẩm có được chấp nhận không? Vì sao?
- Nếu bà Thẩm yêu cầu được chia di sản bằng hiện vật thì yêu cầu của bà không
được chấp nhận. Trường hợp phân chia di sản theo hiện vật thì người thừa kế
được nhận hiện vật kèm theo hoa lợi, lợi tức thu được từ hiện vật đó hoặc phải

chịu phần giá trị của hiện vật bị giảm sút tính đến thời điểm phân chia di sản.
Do vậy không ổn định với 2/3 suất của một người thừa kế cho nên đối với di
sản bằng hiện vật nên thuộc về người được quy định trong di chúc.
5.7. Trong bản án số 2493 (sau đây viết gọn là Bàn án), đoạn nào của bản
án cho thấy bà Khót, ông Tâm và ông Nhật là con cụ Khánh?
- Trong bản án số 2493 đoạn của bản án cho thấy bà Khót, ông Tâm và ông Nhật
là con cụ Khánh là “Mặc dù các đương sự không xuất trình được giấy khai sinh
một cách đầy đủ nhưng đều thống nhất xác nhận các con của cụ Khánh là bà
Khót, ông Tâm, ông Nhất”.
5.8. Ai được cụ Khánh di chúc cho hưởng toàn bộ tài sản có tranh chấp?


- Ông Nguyễn Tài Nhất (sinh năm 1930) được cụ Khánh di chúc cho hưởng toàn
bộ tài sản có tranh chấp.

5.9. Tại thời điểm cụ Khánh chết, bà Khót và ông Tâm có là con đã thành
niên của cụ Khánh không? Đoạn nào của bản án cho câu trả lời?
- Tại thời điểm cụ Khánh chết, bà Khót và ông Tâm là con đã thành niên c ủa c ụ
Khánh. Trích đoạn của bản án “tại thời điêm cụ Khánh chết ông Tâm đã 68 tuổi,
là thương binh hạng 2/4”; “tại thời điêm mở thừa kế, bà Khót đã 71 tu ổi”.