Nâng cao năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở giai đoạn 2016 2021 trên địa bàn thị xã kiến tường, tỉnh long an

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------------------------

LÊ THANH KIM

NÂNG CAO NĂNG LỰC LÃNH ĐẠO CỦA ĐỘI
NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP CƠ SỞ GIAI
ĐOẠN 2016-2021 TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ KIẾN
TƯỜNG, TỈNH LONG AN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh
Mã số ngành: 60340102

TP. HỒ CHÍ MINH, Năm 2018


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------------------------

LÊ THANH KIM

NÂNG CAO NĂNG LỰC LÃNH ĐẠO CỦA ĐỘI
NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP CƠ SỞ GIAI
ĐOẠN 2016-2021 TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ KIẾN
TƯỜNG, TỈNH LONG AN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh
Mã số ngành: 60340102
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. HOÀNG TRUNG KIÊN

TP. HỒ CHÍ MINH, Năm 2018


CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Cán bộ hướng dẫn khoa học: Tiến sĩ Hoàng Trung Kiên
(Ghi rõ họ tên, học hàm, học vị, chữ ký)

Luận văn thạc sĩ được bảo vệ tại trường Đại học Công nghệ thành phố
Hồ Chí Minh ngày 22 tháng 9 năm 2017.
Thành phần Hội đồng đánh giá luận văn thạc sĩ gồm:
S
T
1G
S.
2T
S.
3T
S.
4P
G
5T
S.

C
d

Ủ
v

Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã
được
sửa chữa (nếu có).
Chủ tịch Hội đồng đánh giá luận văn


TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

PHÒNG QUẢN LÝ KH-ĐTSĐH

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

TP. HCM, ngày……tháng……năm2017

NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ
Họ tên học viên: LÊ THANH KIM

Giới tính: Nữ Ngày,

tháng, năm sinh: 05/05/1992
ngành: Quản trị kinh doanh

Nơi sinh: Long An Chuyên
MSHV: 1541820064

I. Tên đề tài:
NÂNG CAO NĂNG LỰC LÃNH ĐẠO CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ
CHỐT CẤP CƠ SỞ GIAI ĐOẠN 2016-2021 TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ KIẾN
TƯỜNG, TỈNH LONG AN.
II. Nhiệm vụ và nội dung:
Nghiên cứu đánh giá thực trạng năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ chốt
cấp cơ sở tại thị xã Kiến Tường, tỉnh Long An nhiệm kỳ 2010-2015.
Đề ra giải pháp nhằm góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp
cơ sở ở thị xã Kiến Tường, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn 2016-2021.
III. Ngày giao nhiệm vụ: ngày ra Quyết định giao đề tài 24/9/2016.
IV: Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 31/8/2017.

V. Cán bộ hướng dẫn: Tiến sĩ Hoàng Trung Kiên.
Cán bộ hướng dẫn

Khoa quản lý chuyên ngành

(Họ tên và chữ ký)

(Họ tên và chữ ký)


i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết
quả nêu trong Luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ

công trình nào khác.
Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này
đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã được chỉ rõ nguồn
gốc.
Học viên thực hiện Luận văn

Lê Thanh Kim


ii

LỜI CÁM ƠN
Qua quá trình học tập, nghiên cứu và đến nay tôi đã hoàn thành đề tài “Nâng
cao năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở giai đoạn 2016-2021
trên địa bàn thị xã Kiến Tường, tỉnh Long An”.
Luận văn hoàn thành không chỉ do sự phấn đấu và nỗi lực của bản thân, đồng
thời còn có sự hướng dẫn, giúp đỡ tận tình của Tiến sĩ Hoàng Trung Kiên, cũng như
quý Thầy, Cô giáo trường Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh, đơn vị công
tác đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi tham gia chương trình học và thời gian nghiên
cứu.
Tôi cũng chân thành cảm ơn sự quan tâm, động viên của người thân, gia đình
và đặc biệt là các đồng nghiệp, bạn bè tại Thị ủy, UBND thị xã Kiến Tường đã tạo
điều kiện tốt nhất giúp tôi hoàn thành Luận văn này.
Cuối cùng, tôi xin cảm ơn các Giáo sư, Tiến sĩ, Nhà khoa học lời cảm ơn sâu
sắc nhất./.
Lê Thanh Kim


3

TÓM TẮT
Chủ tịch Hồ Chí Minh, người sáng lập, rèn luyện và lãnh đạo Đảng ta đã
nhấn mạnh: "Cán bộ là cái gốc của mọi công việc", "công việc thành công hay thất
bại đều do cán bộ tốt hay kém". Thấm nhuần tư tưởng của Người, trong suốt hơn 86
năm xây dựng và phát triển, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn coi cán bộ và công tác
cán bộ là những nhân tố quyết định sự thành, bại của cách mạng. Mỗi thắng lợi của
cách mạng Việt Nam đều đánh dấu những bước trưởng thành, tiến bộ của đội ngũ
cán bộ của Đảng ta. Vì thế, Đảng ta luôn chú trọng tới yêu cầu xây dựng đội ngũ
cán bộ đồng bộ, toàn diện, đặc biệt tập trung xây dựng và nâng cao năng lực lãnh
đạo của đội ngũ cán bộ chủ chốt, coi đây là vấn đề mấu chốt, quyết định toàn bộ sự
nghiệp cách mạng.
Xây dựng đội ngũ cán bộ ở cơ sở xã, phường, thị trấn là một trong ba vấn
đề cơ bản và bức xúc cần tập trung giải quyết, trong đó yêu cầu xây dựng đội ngũ
cán bộ cấp cơ sở có năng lực tổ chức vận động nhân dân thực hiện đường lối của
Đảng, pháp luật của Nhà nước, công tâm, thạo việc, tận tụy với nhân dân, biết phát
huy sức dân, trẻ hóa đội ngũ, chăm lo công tác đào tạo, bồi dưỡng, giải quyết hợp lý
và đồng bộ chính sách là hết sức quan trọng.
Để làm rõ vấn đề, tác giả đã chọn “Nâng cao năng lực lãnh đạo của đội ngũ
cán bộ chủ chốt cấp cơ sở giai đoạn 2016-2021 trên địa bàn thị xã Kiến Tường”.
Xoay quanh những vấn đề trên, Luận văn thể hiện cụ thể các nội dung sau:
- Nghiên cứu tìm hiểu những khái niệm cơ bản về cán bộ, cán bộ chủ chốt
cấp cơ sở và năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở.
- Phân tích thực trạng năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ
sở ở Thị xã Kiến Tường.
- Nêu ra những giải pháp khắc phục giúp xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt
cấp cơ sở có chất lượng về chính trị, tư tưởng và chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng
nhiệm vụ chính trị trong thời gian tới.


4

ABSTRACT
President Ho Chi Minh, the founder, trainer and leader of our Party,
emphasized: "The staff is the root of all work", "Success or failure of the work is
due to good or bad officials." Immersing the President's thoughts, throughout 86
years of its establishment and development, the Communist Party of Vietnam has
always considered staff and work on organization to be the decisive factors in the
success or failure of the revolution. Every victory of the Vietnamese revolution has
always marked the maturity and progress of our Party’s staff. Therefore, our Party
always focuses on requirement of the force of staff in a synchronuous and
comprehensive ways, especially focusing on building and enhancing the leadership
capacity of the key staff, and considers these to be key issues which decide the
whole revolutionary cause.
Building up the force of cadres at communes, wards and townships is one of
the three basic and urgent issues that need to be solved in order to build the force
the competent staff at the basic level who can mobilize the people to implement the
Party's policies, the State's laws with good heart, good work, and good devotion to
the people, know how to promote of the people's strength, rejuvenation of the staff,
care for the training and fostering the staff , and rational and synchronous resolution
of policy is the most important issues.
In order to clarify these issues, the author has chosen the topic: "Raising the
leadership capacity of the key cadres at the grassroot level during the period of
2016-2021 in the area of Kien Tuong town, Long An province".
Relating to the above-mentioned issues, the thesis specifically presents the
following contents:
- Studying basic concepts on key cadres, grassroot cadres and leadership
capacity of the force of grassroot cadres.
- Analyzing the current status of leadership capacity of the force of grassroot
cadres in Kien Tuong town.
- Suggesting corrective solutions to help building the force of grassroot

cadres to be qualified on politics, ideology and profession to meet the political tasks
in the coming time.


5

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i
LỜI CÁM ƠN ............................................................................................................ ii
TÓM TẮT ................................................................................................................. iii
ABSTRACT .............................................................................................................. iv
MỤC LỤC...................................................................................................................v
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .......................................................................... ix
DANH MỤC CÁC BẢNG..........................................................................................x
DANH MỤC CÁC HÌNH VÀ SƠ ĐỒ ..................................................................... xi
MỞ

ĐẦU

.....................................................................................................................1
1. Sự cần thiết của vấn đề nghiên cứu ....................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài...........................................................................2
3. Đối tượng nghiên cứu của đề tài ........................................................................2
4. Phạm vi nghiên cứu của đề tài............................................................................2
5. Phương pháp nghiên cứu của đề tài....................................................................3
6. Ý nghĩa của việc nghiên cứu ..............................................................................3
7. Tổng quan tình hình nghiên cứu.........................................................................3
8. Bố cục của đề tài.................................................................................................4
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁN BỘ, NĂNG LỰC LÃNH ĐẠO CỦA
ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP CƠ SỞ .........................................................5

1.1. Cơ sở lý luận về cán bộ.....................................................................................5
1.1.1. Khái niệm về cán bộ ..................................................................................5
1.1.2. Khái niệm về cán bộ chủ chốt ...................................................................6
1.1.3. Khái niệm về cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ...................................................7
1.2.Vai trò và tiêu chuẩn cơ bản của cán bộ chủ chốt cấp cơ sở .............................7
1.2.1. Vai trò của cán bộ chủ chốt cấp cơ sở .......................................................7
1.2.2. Những tiêu chuẩn cơ bản của cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ..........................8
1.3. Cơ sở lý luận về lãnh đạo ...............................................................................10
1.3.1. Quan niệm về lãnh đạo ............................................................................10
1.3.2. Các trường phái lý thuyết lãnh đạo – những quan điểm chính................11


6

1.3.3. Phân biệt lãnh đạo và quản trị .................................................................12
1.4. Cơ sở lý luận về năng lực lãnh đạo.................................................................14
1.4.1. Các quan điểm về “năng lực” ..................................................................14
1.4.2. Khái niệm về năng lực lãnh đạo ..............................................................15
1.4.3. Mô hình nghiên cứu của năng lực lãnh đạo.............................................16
1.4.4. Những yếu tố cấu thành năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ chốt
cấp cơ sở .............................................................................................................18
1.4.4.1 Năng lực tư duy lý luận ..........................................................................18
1.4.4.2 Năng lực tổ chức thực tiễn .....................................................................19
1.4.4.3 Năng lực sáng tạo và tính quyết đoán ....................................................20
1.4.4.4 Năng lực làm việc với con người ...........................................................21
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1..........................................................................................23
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT
CẤP CƠ SỞ TẠI THỊ XÃ KIẾN TƯỜNG, TỈNH LONG
AN...................................24
2.1. Khái quát đặc điểm về vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên ...............................24

2.1.1. Vị trí địa lý ...............................................................................................24
2.1.2. Dân số, dân cư và nguồn nhân lực...........................................................25
2.2. Thành quả về phát triển kinh tế - xã hội .........................................................27
2.2.1. Về Kinh tế ................................................................................................27
2.2.1.1 Nông – Lâm – Ngư nghiệp .....................................................................27
2.2.1.2 Công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, xây dựng........................................28
2.2.1.3 Cơ sở hạ tầng, giao thông .......................................................................28
2.2.1.4 Thương mại, Dịch vụ .............................................................................29
2.2.2. Về Văn hóa – Xã hội ...............................................................................29
2.2.2.1 Giáo dục và Đào tạo ...............................................................................29
2.2.2.2 Văn hóa...................................................................................................29
2.2.2.3 Y tế .........................................................................................................29
2.3. .. Thực trạng năng lực đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở trong hệ thống chính
trị tại thị xã Kiến Tường, tỉnh Long An.................................................................29
2.3.1. Những yêu cầu khách quan......................................................................29


vii

2.3.1.1 Xuất phát từ vai trò, đặc điểm của cấp cơ sở và hệ thống chính trị cấp cơ
sở ........................................................................................................................29
2.3.1.2 Xuất phát từ yêu cầu nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ nhằm đáp ứng sự
nghiệp cách mạng ...............................................................................................32
2.3.2. Thực trạng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ở thị xã Kiến Tường, tỉnh
Long An ..............................................................................................................37
2.3.2.1 Về cơ cấu đội ngũ cán bộ cấp cơ sở .......................................................37
2.3.2.2 Về chất lượng đội ngũ cán bộ cấp cơ sở ................................................40
2.3.3. Thực trạng năng lực của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ở thị xã Kiến
Tường, tỉnh Long An..........................................................................................43
2.3.3.1 Năng lực tư duy lý luận ..........................................................................43

2.3.3.2 Năng lực tổ chức thực tiễn .....................................................................47
2.3.3.3 Năng lực sáng tạo và tính quyết đoán ....................................................48
2.3.3.4 Năng lực làm việc với con người ...........................................................49
2.3.4. Những ưu điểm, hạn chế trong quá trình hoạt động của đội ngũ cán bộ
chủ chốt cấp cơ sở tại thị xã Kiến Tường, tỉnh Long An ...................................50
2.3.4.1 Ưu điểm ..................................................................................................50
2.3.4.2 Hạn chế, khuyết điểm .............................................................................52
2.3.4.3Nguyên nhân............................................................................................53
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2..........................................................................................56
CHƯƠNG 3: NHỮNG GIẢI PHÁP CƠ BẢN NHẰM NÂNG CAO NĂNG LỰC
LÃNH ĐẠO CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP CƠ SỞ TRONG GIAI
ĐOẠN 2016-2021 TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ KIẾN TƯỜNG, TỈNH LONG
AN.....57
3.1. Quan điểm về việc nâng cao năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ chốt
cấp cơ sở trong giai đoạn 2016-2021 trên địa bàn thị xã Kiến Tường, tỉnh Long
An ..........................................................................................................................57
3.1.1. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở phải đảm bảo
đáp ứng được các nhiệm vụ chính trị thiết thực ở cấp cơ sở..............................57
3.1.2. Phải coi việc nâng cao năng lực lãnh đạo đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ
sở là một nhiệm vụ của quá trình đổi mới hệ thống chính trị cấp cơ sở ............58


8

3.1.3. Nâng cao năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở phải
gắn liền với việc tăng cường trau dồi phẩm chất đạo đức cách mạng ...............60
3.2. Những giải pháp cơ bản nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ
chủ chốt cấp cơ sở trong giai đoạn 2016-2021 trên địa bàn thị xã Kiến Tường,
tỉnh Long An ..........................................................................................................66
3.2.1. Giải pháp nhằm nâng cao năng lực tư duy lý luận ..................................66

3.2.2. Giải pháp nâng cao năng lực làm việc với con người .............................76
3.2.3. Giải pháp nâng cao năng lực tổ chức thực tiễn .......................................79
3.2.4. Giải pháp nâng cao năng lực sáng tạo và tính quyết đoán ......................85
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3..........................................................................................89
KẾT LUẬN ...............................................................................................................90
TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................................


9

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
S T
T ừ
1B B
C ộ
2B B
C an
3C C
N ôn
4C C
H hỉ
5C C
N hủ
6C C
N hủ
7X X
H ã
8C C
B án
9C C

C ự
1Đ Đ
0T oà
1H H
1T ệ
1H H
2Đ ội
1U Ủ
3B y
1M M
4T ặt
1H H
5L ội
1K Ki
6T nh


10

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1. Các quan niệm về Lãnh đạo .....................................................................10
Bảng 1.2. Phân biệt giữa lãnh đạo và quản trị ..........................................................13
Bảng 2.1. Thống kê dân số của thị xã Kiến Tường theo khu vực.............................26
Bảng 2.2. Thống kê dân số trong độ tuổi lao động theo lĩnh vực .............................26
Bảng 2.3. Thống kê cán bộ chủ chốt cấp cơ sở theo nhóm tuổi ...............................39
Bảng 2.4. Độ tuổi bình quân của cán bộ chủ chốt cấp cơ sở theo các chức danh ....40


11

DANH MỤC CÁC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ
Hình 1.1. Các yếu tố cấu thành năng lực lãnh đạo.................................................... 17
Hình 2.1. Bản đồ địa giới hành chính thị xã Kiến Tường, tỉnh Long An .................24
Biểu đồ 2.1. Thống kê dân số của thị xã Kiến Tường theo khu vực.........................26
Biểu đồ 2.2. Thống kê dân số trong độ tuổi lao động theo lĩnh vực .........................27
Biểu đồ 2.3. Cơ cấu giới tính của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ......................38
Biểu đồ 2.4. Thống kê cán bộ chủ chốt cấp cơ sở theo nhóm tuổi ...........................39
Biểu đồ 2.5. Thống kê cán bộ chủ chốt cấp cơ sở theo trình độ chuyên môn ..........41
Biểu đồ 2.6. Thống kê cán bộ chủ chốt cấp cơ sở theo trình độ lý luận chính trị.....42


1

MỞ ĐẦU
1.

Sự cần thiết của vấn đề nghiên cứu
Cán bộ là khâu then chốt, trọng yếu của công tác xây dựng Đảng. Vị trí của

công tác cán bộ gắn liền với vai trò của đội ngũ cán bộ. Hệ thống chính trị và cán bộ
chủ chốt của hệ thống chính trị ở các xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) giữ
vai trò quyết định trong việc tổ chức và vận động nhân dân thực hiện đường lối,
chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tăng cường đại đoàn kết toàn dân,
phát huy quyền làm chủ của nhân dân, huy động mọi khả năng phát triển kinh tế xã hội, tổ chức cuộc sống của cộng đồng dân cư. Chính vì vậy, Nghị quyết Hội nghị
lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về đổi mới và nâng cao chất
lượng của hệ thống chính trị ở cơ sở xã, phường, thị trấn đã xác định: xây dựng đội
ngũ cán bộ ở cơ sở xã, phường, thị trấn là một trong ba vấn đề cơ bản và bức xúc
cần tập trung giải quyết, trong đó yêu cầu xây dựng đội ngũ cán bộ cơ sở có năng
lực tổ chức vận động nhân dân thực hiện đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà
nước, công tâm, thạo việc, tận tụy với dân, biết phát huy sức dân, không tham

nhũng, không ức hiếp dân, trẻ hóa đội ngũ, chăm lo công tác đào tạo, bồi dưỡng,
giải quyết hợp lý và đồng bộ chính sách đối với cán bộ cơ sở.
Trong những năm gần đây, đội ngũ cán bộ ở xã nói chung đã có bước phát
triển về chất lượng. Tuy nhiên, đội ngũ này vẫn bộc lộ những yếu kém, bất cập về
kiến thức, năng lực, trình độ trước những yêu cầu của tình hình, nhiệm vụ mới. Vì
vậy, một số cán bộ gặp khó khăn, lúng túng, thậm chí va vấp, vi phạm trong thực thi
nhiệm vụ. Bên cạnh đó, trước tác động tiêu cực của cơ chế thị trường, một bộ phận
cán bộ chủ chốt cấp xã có dấu hiệu suy thoái về phẩm chất đạo đức, quan liêu, hách
dịch, cửa quyền, vi phạm dân chủ, tham nhũng, lãng phí... bị kỷ luật. Điều đó đã
làm ảnh hưởng không nhỏ đến uy tín và hiệu quả lãnh đạo của Đảng và Nhà nước,
giảm sút lòng tin của nhân dân đối với Đảng; đồng thời đặt ra đòi hỏi bức thiết phải
đổi mới, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đặc biệt năng lực lãnh đạo của đội ngũ
cán bộ chủ chốt cấp xã.
Thị xã Kiến Tường là một Thị xã nằm về phía Tây bắc của Tỉnh Long An,
khu vực trung tâm v ng Đồng Tháp Mười của tỉnh. Là Thị xã có truyền thống cách


2

mạng, có nền kinh tế phát triển. Trong tình hình hiện nay đã đặt ra hàng loạt các
nhiệm vụ nặng nề, phức tạp về xây dựng và quản lý qui hoạch, quản lý đất đai, giải
phóng mặt bằng, xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, phát triển kinh tế,
văn hóa - xã hội, phòng chống các tệ nạn xã hội, đảm bảo an ninh chính trị - trật tự
an toàn xã hội, …
Để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ nêu trên, Thị xã Kiến Tường phải có
một đội ngũ cán bộ nói chung, đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã nói riêng vững mạnh,
có phẩm chất, năng lực, phương pháp, phong cách công tác tốt, nhạy bén, năng
động, đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao trong tình hình mới.
Vì vậy, tôi chọn đề tài: "Nâng cao năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp cơ sở giai đoạn 2016-2021 trên địa bàn Thị xã Kiến Tường, tỉnh Long An"

làm đề tài luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Quản trị kinh doanh.
2.

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
Trong khuôn khổ luận văn của mình, tác giả chọn chủ đề năng lực lãnh đạo

của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ở Thị xã Kiến Tường, tỉnh Long An để
nghiên cứu và đề ra một số mục tiêu cơ bản như sau:
- Hệ thống hóa các quan điểm về cán bộ, cán bộ chủ chốt; về lãnh đạo và
năng lực lãnh đạo để làm rõ bản chất của năng lực lãnh đạo, làm rõ sự khác nhau
căn bản giữa lãnh đạo và quản trị.
- Phân tích thực trạng năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ
sở ở Thị xã Kiến Tường, tỉnh Long An.
- Đề xuất giải pháp nâng cao năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ chốt
cấp cơ sở ở Thị xã Kiến Tường, tỉnh Long An.
3.

Đối tượng nghiên cứu của đề tài
Năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ở Thị xã Kiến

Tường, tỉnh Long An.
4.

Phạm vi nghiên cứu của đề tài
- Không gian: Thị xã Kiến Tường, tỉnh Long An.
- Thời gian: Số liệu tổng hợp trong giai đoạn năm 2014 đến năm 2015.
- Nguồn dữ liệu:


3

+ Nguồn thứ cấp: Các báo cáo có liên quan về lĩnh vực công tác tổ chức, cán
bộ cấp thị xã;.
+ Nguồn sơ cấp: Bảng khảo sát, thống kê số lượng, giới tính, trình độ, độ tuổi
của cán bộ chủ chốt trên địa bàn Thị xã Kiến Tường nhiệm kỳ 2010 – 2015.
5.

Phương pháp nghiên cứu của đề tài
Đề tài này được nghiên cứu dựa trên các phương pháp:
- Phương pháp nghiên cứu lý thuyết: chủ yếu sử dụng phương pháp tổng hợp,

so sánh, khái quát hóa trên cơ sở kế thừa các thành quả nghiên cứu khoa học về
năng lực lãnh đạo ở trong và ngoài nước.
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn được sử dụng trong luận văn là phân tích,
tổng hợp, so sánh, khái quát hóa dựa trên các dữ liệu thống kê, tổng kết thực tiễn và
dữ liệu điều tra của các tổ chức nghiên cứu khác. Các số liệu được thu thập từ các
báo cáo của UBND thị xã và các ban, ngành, đoàn thể có liên quan.
6.

Ý nghĩa của việc nghiên cứu
 Ý nghĩa khoa học
Luận văn hệ thống hóa các quan điểm tiếp cận về năng lực và năng lực

lãnh đạo, tạo cơ sở cho các nghiên cứu về lãnh đạo, đặc biệt là về năng lực lãnh đạo
cán bộ, công chức tại Việt Nam.
 Ý nghĩa thực tiễn
Nghiên cứu này giúp nhận thức được vai trò quan trọng của đội ngũ cán
bộ chủ chốt cấp cơ sở và sự cần thiết phải nâng cao năng lực lãnh đạo của đội ngũ
này để có thể phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
7.

Tổng quan tình hình nghiên cứu
 Các nghiên cứu trong nước
Trong nước hiện có rất nhiều đề tài nghiên cứu về những yêu cầu đối với

cán bộ cấp cơ sở. Tuy nhiên ở một phạm vi giới hạn, luận văn này tập trung nghiên
cứu tham khảo một số nội dung sau:
- Trần Văn Phòng (2003), Tạp chí Lý luận chính trị, “Tiêu chuẩn đạo đức
của người cán bộ lãnh đạo chính trị hiện nay”.
- Cao Khoa Bảng (2008), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, “Xây dựng


4

đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt của Hệ thống chính trị cấp tỉnh, thành phố”.
- Trần Minh Hoàng (2016), Tạp chí Công thương, “Phát triển năng lực
lãnh đạo của nhân sự quản lý khu vực hành chính công: tiếp cận từ khung năng
lực”.
8.

Bố cục của đề tài
Bố cục của đề tài “Nâng cao năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp

cơ sở giai đoạn 2016-2021 trên địa bàn thị xã Kiến Tường, tỉnh Long An” bao gồm
ba chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về cán bộ, năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp cơ sở.
Chương 2: Thực trạng năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở
trên địa bàn thị xã Kiến Tường, tỉnh Long An
Chương 3: Những giải pháp nâng cao năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ

chủ chốt cấp cơ sở giai đoạn 2016-2021 trên địa bàn thị xã Kiến Tường, tỉnh Long
An.


5

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁN BỘ, NĂNG LỰC LÃNH ĐẠO
CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP CƠ SỞ
1.1.

Cơ sở lý luận về cán bộ

1.1.1. Khái niệm về cán bộ
Theo cuốn Đại từ điển tiếng Việt do Nguyễn Như Ý chủ biên thì kh ng định
rằng Cán bộ là: Người làm việc trong cơ quan nhà nước - cán bộ nhà nước; người giữ
chức vụ, phân biệt với người bình thường, không giữ chức vụ trong các cơ quan, tổ
chức nhà nước. Còn Luật Cán bộ, Công chức đề cập: Cán bộ, công chức là công dân
Việt Nam, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách.
Từ những định nghĩa nêu trên, có thể hiểu "cán bộ" là khái niệm d ng để chỉ
những người ở trong cơ cấu của một tổ chức nhất định, có trọng trách hoàn thành
nhiệm vụ theo chức năng được tổ chức đó phân công.
Như vậy, có nhiều quan niệm về cán bộ, nhưng tựu chung lại, có hai cách hiểu
cơ bản:
Một là, cán bộ bao gồm những người trong biên chế nhà nước, làm việc trong
các cơ quan Đảng, Nhà nước, đoàn thể chính trị, xã hội, các doanh nghiệp nhà nước và
các lực lượng vũ trang từ Trung ương đến địa phương và cơ sở.
Hai là, cán bộ là những người giữ chức vụ trong một cơ quan hay một tổ chức
để phân biệt với người không có chức vụ.
Từ những khái niệm về cán bộ nêu trên cho thấy, người cán bộ có bốn đặc
trưng cơ bản:

- Cán bộ được sự ủy nhiệm của Đảng, Nhà nước và các tổ chức khác trong hệ
thống chính trị,... lấy danh nghĩa của các tổ chức đó để hoạt động.
- Cán bộ giữ chức vụ, trọng trách nào đó trong một tổ chức của hệ thống chính
trị.
- Cán bộ phải thông qua tuyển dụng hay phân công công tác sau khi hoàn thành
chương trình đào tạo tại các trường đại học, cao đ ng, trung học chuyên nghiệp, dạy
nghề; cán bộ được bổ nhiệm, đề bạt hoặc bầu cử.
- Cán bộ được hưởng lương và chính sách đãi ngộ căn cứ vào nội dung, chất
lượng hoạt động và thời gian công tác của họ.


Như vậy, hiểu theo nghĩa chung nhất, cán bộ là người lãnh đạo, quản lý hoặc
người làm chuyên môn, nhà khoa học hay công chức, viên chức làm việc, hưởng
lương từ ngân sách nhà nước hoặc từ các nguồn khác. Họ được hình thành từ tuyển
dụng, phân công công tác sau khi tốt nghiệp ra trường, từ bổ nhiệm, đề bạt hoặc bầu
cử.
Theo chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói về cán bộ Người viết rằng: Cán bộ là người
đem chính sách của Đảng, Chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ và thi hành,
đồng thời đem tình hình dân chúng báo cáo cho Đảng, Chính phủ hiểu rõ để đặt chính
sách cho đúng.
1.1.2. Khái niệm về cán bộ chủ chốt
Theo Từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học, xuất bản năm 2002: Chủ chốt
là tính từ chỉ "quan trọng nhất, có tác dụng làm nòng cốt”. Như vậy, nói chủ chốt là
nói đến quan hệ trong một tập hợp nhất định có nhiều phần tử, nhiều đối tượng và vị
trí, tính chất của những phần tử, đối tượng trong tập hợp ấy.
Từ những nội dung trình bày nêu trên, có thể hiểu "Cán bộ chủ chốt" là người
có chức vụ, nắm giữ các vị trí quan trọng, có tác dụng làm nòng cốt trong các tổ chức
thuộc hệ thống bộ máy của một cấp nhất định; người được giao đảm đương các nhiệm
vụ quan trọng để lãnh đạo, quản lý, điều hành bộ máy thực hiện chức năng, nhiệm vụ
được giao; chịu trách nhiệm trước cấp trên và cấp mình về lĩnh vực công tác được

giao.
Như vậy, cán bộ chủ chốt có những đặc trưng cơ bản như sau:
- Cán bộ chủ chốt là người có vị trí quan trọng, giữ vai trò quyết định trong việc
xác định phương hướng, mục tiêu, phương pháp công tác; đề ra các quyết định và tổ
chức thực hiện tốt các quyết định của cấp mình hoặc cấp trên giao. Kiểm tra, giám sát,
kịp thời chấn chỉnh, uốn nắn những biểu hiện lệch lạc; bổ sung, điều chỉnh kịp thời
những giải pháp mới khi cần thiết; đúc kết, rút kinh nghiệm, tổng kết thực tiễn để bổ
sung, hoàn chỉnh lý luận. Đồng thời, cán bộ chủ chốt còn là người giữ vai trò đoàn kết,
tập hợp, phát huy sức mạnh của quần chúng thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị và
xây dựng nội bộ tổ chức vững mạnh.
- Cán bộ chủ chốt là những người đại diện một tổ chức, một tập thể,… chủ yếu


do bổ nhiệm hoặc bầu cử, giữ một chức vụ trọng yếu trong cơ quan Đảng, chính quyền
(cấp trưởng, cấp phó); trưởng các ban, ngành, đoàn thể và là những người chịu trách
nhiệm trước cấp trên và cấp mình về mọi hoạt động của địa phương, đơn vị hoặc lĩnh
vực công tác được đảm nhận.
1.1.3. Khái niệm về cán bộ chủ chốt cấp cơ sở
Chính quyền cấp cơ sở (hay cấp xã) là cấp cuối c ng trong hệ thống hành
chính. Là bộ máy lãnh đạo quản lý gần dân nhất, sát dân nhất, hệ thống chính trị cấp
xã là nền tảng của hệ thống chính trị, là nơi trực tiếp thực hiện đường lối, chủ trương
của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước.
Từ khái niệm “cán bộ chủ chốt”, có thể hiểu cán bộ chủ chốt cấp xã là những
người đứng đầu, giữ vị trí quyết định trong các cơ quan Đảng, chính quyền, đoàn thể
trong hệ thống chính trị cơ sở.
Từ nhận thức đó, đặc biệt theo quan điểm được kh ng định trong Nghị quyết
Hội nghị Ban chấp hành Trung ương lần thứ 5 khóa IX “Về đổi mới và nâng cao chất
lượng hệ thống chính trị ở cơ sở xã, phường, thị trấn” cũng như Nghị định
112/2011/NĐ-CP ngày 05/12/2011 của Chính phủ “Về công chức xã, phường, thị
trấn” thì tác giả luận văn đề cập đến đội ngũ cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp

xã ở thị xã Kiến Tường bao gồm các chức danh: Bí thư, Phó Bí thư Đảng ủy xã; Chủ
tịch, Phó Chủ tịch HĐND xã; Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND xã; Chủ tịch Ủy ban Mặt
trận Tổ quốc xã; Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã; Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã;
Bí thư ĐTNCSHCM xã; Chủ tịch Hội Nông dân xã.
1.2. Vai trò và tiêu chuẩn cơ bản của cán bộ chủ chốt cấp cơ sở
1.2.1. Vai trò của cán bộ chủ chốt cấp cơ sở
V.I. Lênin kh ng định rằng: Trong lịch sử chưa hề có một giai cấp nào dành
được quyền thống trị nếu nó không tạo ra được trong hàng ngũ của mình, những lãnh
tụ chính trị, những đại biểu tiền phong có đủ khả năng tổ chức và lãnh đạo phong trào.
Thấm nhuần quan điểm chủ nghĩa Mác- Lênin, Bác Hồ cho rằng Cán bộ là cái gốc của
mọi công việc; công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém. Người
kh ng định: Huấn luyện cán bộ là công việc gốc của Đảng, không có đội ngũ cán bộ
tốt thì d có đường lối, chủ trương, chính sách đúng, sự nghiệp cách mạng khó mà


thành công.
Người nói: “Khi đã có chính sách đúng thì sự thành công hoặc thất bại của
chính sách đó là do nơi cách tổ chức công việc, nơi lựa chọn cán bộ và nơi kiểm tra.
Nếu ba điều ấy sơ sài thì chính sách đúng mấy cũng vô ích”. Người cho rằng, vai trò
của người cán bộ như “chiếc cầu nối” giữa Đảng, chính phủ, với nhân dân. Cán bộ là
người đem chính sách của Đảng, Nhà nước vào quần chúng để tuyên truyền, giáo dục
vận động quần chúng thực hiện có hiệu quả mọi chủ trương, đường lối, chính sách của
Đảng và nhà nước. Điều này lại càng đúng đối với đội ngũ cán bộ cơ sở.
1.2.2. Những tiêu chuẩn cơ bản của cán bộ chủ chốt cấp cơ sở
Sự nghiệp cách mạng nước ta do Đảng cộng sản Việt Nam, đội tiên phong của
giai cấp công nhân Việt Nam lãnh đạo, Đảng đại diện cho lợi ích của giai cấp công
nhân, nhân dân lao động và dân tộc Việt Nam. Vì vậy đội ngũ cán bộ chủ chốt nói
chung phải có những tiêu chuẩn cơ bản như sau:
- Thứ nhất, Người cán bộ chủ chốt phải có tri thức và văn hoá chính trị, có khả
năng lãnh đạo nhân dân đấu tranh giành độc lập dân tộc và xây dựng Tổ quốc xã hội

chủ nghĩa giàu mạnh. V.I. Lênin đã chỉ ra rằng: Đảng của giai cấp công nhân là trí tuệ,
lương tâm và thời đại. Hồ Chí Minh cũng kh ng định: “Đảng ta là đạo đức, là văn
minh”, vì vậy, người cán bộ của Đảng phải biết làm giàu trí tuệ của mình bằng kho
tàng tri thức nhân loại đã tạo ra.
- Thứ hai, Người cán bộ chủ chốt phải đặt lợi ích của giai cấp, của dân tộc của
nhân loại lên trên lợi ích cá nhân.
- Thứ ba, Người cán bộ chủ chốt phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, trên cơ
sở lập trường của giai cấp công nhân, tuyệt đối trung thành với lý tưởng cách mạng,
với chủ nghĩa Mác- Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Kiên định con đường độc lập dân
tộc và chủ nghĩa xã hội. Có năng lực dự báo và định hướng sự phát triển, tổng kết thực
tiễn, tham gia xây dựng đường lối, chính sách, pháp luật; thuyết phục và tổ chức nhân
dân thực hiện nhiệm vụ cách mạng. Có ý thức và khả năng đấu tranh bảo vệ quan
điểm, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước.
- Thứ tư, Người cán bộ chủ chốt phải có tinh thần yêu nước sâu sắc, tận tụy
phục vụ nhân dân, kiên định mục tiêu, lý tưởng của Đảng, cần kiệm liêm chính, chí


công vô tư, không tham nhũng và kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, có ý thức tổ
chức kỷ luật, trung thực không cơ hội gắn bó mật thiết với nhân dân và được nhân dân
tín nhiệm.
- Thứ năm, Người cán bộ chủ chốt phải có kinh nghiệm và nghệ thuật trong
hoạt động chính trị, linh hoạt nhạy bén, giải quyết kịp thời đúng đắn những tình huống
phức tạp xảy ra.
Như vậy, với vai trò vô c ng quan trọng và trách nhiệm nặng nề của người cán
bộ chủ chốt. Để luôn xứng đáng là người tiêu biểu, đại diện và lãnh đạo nhân dân,
được nhân dân tín nhiệm, tin cậy và uỷ thác. Người cán bộ chủ chốt phải luôn không
ngừng rèn luyện tu dưỡng mọi mặt, thống nhất giữa đức và tài, thực hiện được mục
tiêu to lớn là đưa sự nghiệp cách mạng đến thắng lợi cuối c ng.
Trên cơ sở những quan điểm chung, cán bộ chủ chốt cấp cơ sở thể hiện những
đặc trưng cơ bản sau:

- Là người được giao đảm đương các nhiệm vụ quan trọng để lãnh đạo, điều
hành, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, chịu trách nhiệm trước tập thể và cấp trên về nhiệm
vụ được phân công.
- Là người có trách nhiệm tiếp nhận các chủ trương chính sách và sự lãnh đạo
từ cấp trên.
- Là người giữ vị trí quan trọng trong việc cụ thể hoá đường lối, chính sách của
Đảng, chính quyền cấp trên vào điều kiện ở cơ sở, chủ trì việc hoạch định chiến lược
mục tiêu, phương hướng, đề ra chủ trương, chính sách động viên, tổ chức nhân dân
thực hiện những nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội ổn định đời sống nhân dân trên
địa bàn xã.
- Có thẩm quyền giải quyết các mối quan hệ chính trị, kinh tế, xã hội, an ninh
quốc phòng trong phạm vi toàn xã, có khả năng tổ chức công việc và là trung tâm đoàn
kết của tổ chức.
Như vậy, cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp xã là những người đứng đầu quan trọng
nhất trong hệ thống chính trị cấp xã, có ảnh hưởng quyết định đến việc chấp hành chủ
trương, đường lối, Nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước thông qua
việc lãnh đạo và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ kinh tế, chính trị, văn hoá xã hội trên


địa bàn cấp xã mà mình phụ trách.
1.3. Cơ sở lý luận về lãnh đạo
1.3.1. Quan niệm về lãnh đạo
Lãnh đạo từ lâu đã là chủ đề quan tâm của các nhà triết học, lịch sử học, nhưng
các nghiên cứu khoa học về lãnh đạo chỉ mới bắt đầu từ thế kỷ XX. Các học giả và các
nhà nghiên cứu trên thế giới đã đưa ra rất nhiều định nghĩa khác nhau cho thuật ngữ
lãnh đạo và những định nghĩa này cũng thay đổi theo thời gian. Khái niệm này có thể
được tiếp cận dưới góc độ tố chất, góc độ hành vi, cũng có thể được tiếp cận dưới góc
độ gây ảnh hưởng hay góc độ của sự tương tác qua lại. Chúng ta c ng xem xét và
nghiên cứu một số quan ddierm nổi bật của các nhà nghiên cứu sau:
Bảng 1.1. Các quan niệm về Lãnh đạo

S
T

CácT
qu ác
Q St
1 uá og
trì di
nL ll
Ta
ã nn
2 n en
h ba
đ u
ạ m,
oL D.
ãn
3h
đạ
o
L
à
4 vi
ệc
bi
L
5à
cá
cVi
6 ệc

lã
n

K
at
z
&
B
as
s
(1
98
C
a
m
ph
M
u
m
fo(Nguồn: Tổng hợp của tác giả)
Như vây, có nhiều khái niệm khác nhau về lãnh đạo, nhưng điều quan trọng là