Đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên phục vụ định hướng sản xuất nông lâm nghiệp ở thị xã hương thủy, tỉnh thừa thiên huế (tt)

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

HUỲNH THỊ DIỄM VỮNG

ĐÁNH GIÁ TỔNG HỢP ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN PHỤC
VỤ ĐỊNH HƯỚNG SẢN XUẤT NÔNG – LÂM NGHIỆP
Ở THỊ XÃ HƯƠNG THỦY, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ

Chuyên
ngành
: ĐỊA LÝ SDK
TỰ NHIÊN
Demo
Version
- Select.Pdf
Mã số

: 60 44 02 17

LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÝ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
PGS. TS. NGUYỄN THÁM

Thừa Thiên Huế, năm 2018
i


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu độc lập của

bản thân. Các số liệu và kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là
trung thực, được các đồng tác giả cho phép sử dụng và chưa từng
được cơng bố trong bất kỳ một cơng trình nào khác.
Tác giả

Huỳnh Thị Diễm Vững

Demo Version - Select.Pdf SDK

ii


Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Thầy giáo –
PGS.TS. Nguyễn Thám, đã hướng dẫn tận tình trong quá trình
thực hiện luận văn.
Xin chân thành cảm ơn q thầy cơ giáo phịng Đào tạo
Sau đại học, Khoa Địa lý Trường Đại học Sư phạm Huế đã quan
tâm, giúp đỡ nhiều mặt cho tác giả trong thời gian học tập và
nghiên cứu.
Xin cảm ơn Sở Tài nguyên và Môi trường, Cục Thống kê
tỉnh Thừa Thiên Huế, Chi cục Thống kê, phòng Kinh tế, UBND
Demo Version - Select.Pdf SDK
thị xã Hương
Thủy, đã cung cấp nhiều thông tin, tư liệu thực

tiễn về các đặc điểm tự nhiên, kinh tế xã – hội, các hoạt động
sản xuất nông – lâm nghiệp ở địa phương để tác giả có thêm
nhiều thơng tin hữu ích, bổ sung vào đề tài .
Cám ơn gia đình, đồng nghiệp và bạn bè, đã giúp đỡ, động
viên tác giả trong q trình hồn thành luận văn.

Xin trân trọng cám ơn!
Tác giả

Huỳnh Thị Diễm Vững

iii


MỤC LỤC
Trang
TRANG PHỤ BÌA .......................................................................................................... i
LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................... ii
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................... iii
MỤC LỤC ...................................................................................................................... 1
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .......................................................................... 5
DANH MỤC CÁC HÌNH ............................................................................................. 6
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ ........................................................................................... 7
DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................................ 8
DANH MỤC PHỤ LỤC ............................................................................................... 9
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................... 10
1. Tính cấp thiết của đề tài.....................................................................................10
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu .....................................................................11
3. Giới hạn phạm vi nghiên cứu ............................................................................11
4. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................................12

Version
- Select.Pdf
SDK
5. Ý nghĩaDemo
khoa học

và thực tiễn
...........................................................................
13
6. Cấu trúc luận văn ...............................................................................................13
NỘI DUNG ................................................................................................................... 14
Chương 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VIỆC ĐÁNH GIÁ TỔNG HỢP CÁC ĐIỀU
KIỆN TỰ NHIÊN PHỤC VỤ ĐỊNH HƯỚNG SẢN XUẤT NÔNG - LÂM
NGHIỆP .............................................................................................................. 14
1.1. Một số khái niệm được sử dụng trong đề tài ..................................................14
1.1.1. Điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên .............................................. 14
1.1.1.1. Điều kiện tự nhiên .............................................................................14
1.1.1.2. Tài nguyên thiên nhiên (TNTN) ........................................................14
1.1.2. Đánh giá điều kiện tự nhiên ..................................................................... 14
1.1.3. Cảnh quan và sinh thái cảnh quan ........................................................... 15
1.1.3.1. Cảnh quan .........................................................................................15
1.1.3.2. Sinh thái cảnh quan...........................................................................17

1


1.1.4. Mối liên hệ giữa điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên với cấu
trúc cảnh quan .................................................................................................... 17
1.1.5. Mối liên hệ giữa cảnh quan và hoạt động nông - lâm nghiệp ................. 18
1.1.6. Phát triển và phát triển bền vững ............................................................. 19
1.1.6.1. Phát triển ...........................................................................................19
1.1.6.2. Phát triển bền vững ...........................................................................19
1.2. Tổng quan có chọn lọc các cơng trình nghiên cứu, đánh giá điều kiện tự
nhiên có liên quan đến đề tài .................................................................................20
1.2.1. Trên thế giới ............................................................................................. 20
1.2.2. Ở Việt Nam .............................................................................................. 21

1.3. Quan điểm và phương pháp đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên phục vụ
định hướng sản xuất nông - lâm nghiệp ................................................................23
1.3.1. Quan điểm tiếp cận .................................................................................. 23
1.3.1.1. Quan điểm tổng hợp ..........................................................................23
1.3.1.2. Quan điểm lãnh thổ ...........................................................................23
1.3.1.3. Quan điểm hệ thống ..........................................................................23
1.3.1.4. Quan điểm sinh thái - kinh tế ............................................................24

Demo Version - Select.Pdf SDK

1.3.1.5. Quan điểm phát triển bền vững.........................................................24
1.3.2. Phương pháp đánh giá và phân hạng thích nghi ...................................... 24
1.4. Quy trình đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên phục vụ định hướng sản xuất
nông- lâm nghiệp thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế ...............................27
Chương 2. ĐÁNH GIÁ TỔNG HỢP ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN PHỤC VỤ SẢN
XUẤT NÔNG - LÂM NGHIỆP Ở THỊ XÃ HƯƠNG THỦY, TỈNH THỪA
THIÊN HUẾ ....................................................................................................... 30
2.1. Đặc điểm các nhân tố sinh thái và sự hình thành các đơn vị cảnh quan ở thị
xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế ..................................................................30
2.1.1. Các nhân tố sinh thái tự nhiên ................................................................. 30
2.1.1.1. Vị trí địa lý ........................................................................................30
2.1.1.2. Địa chất, địa hình..............................................................................30
2.1.1.3. Khí hậu ..............................................................................................32
2.1.1.4. Thủy văn ............................................................................................34

2


2.1.1.5. Thổ nhưỡng .......................................................................................34
2.1.1.6. Thảm thực vật ....................................................................................36

2.1.2. Các nhân tố sinh thái nhân văn ................................................................ 36
2.1.2.1. Khái quát tình hình kinh tế - xã hội ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa
Thiên Huế .......................................................................................................37
2.1.2.2. Dân cư và nguồn lao động ................................................................38
2.1.2.3. Cơ sở vật chất - kỹ thuật phục vụ sản xuất nơng nghiệp ..................41
2.1.3. Sự phân hố tự nhiên và sự hình thành các đơn vị cảnh quan ở lãnh thổ
nghiên cứu.......................................................................................................... 43
2.1.3.1. Những nhân tố ảnh hưởng đến sự phân hoá lãnh thổ ......................43
2.1.3.2. Các đơn vị cảnh quan ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế .44
2.1.4. Phân vùng sinh thái cảnh quan lãnh thổ nghiên cứu ............................... 49
2.2. Đánh giá tổng hợp ĐKTN phục vụ định hướng sản xuất nông - lâm nghiệp ở
thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế .............................................................52
2.2.1. Xây dựng hệ thống chỉ tiêu đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên theo
đơn vị cảnh quan ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế ......................... 52
2.1.1.1. Lựa chọn loại hình sử dụng nơng - lâm nghiệp phục vụ mục tiêu

Demo Version - Select.Pdf SDK

đánh giá ..........................................................................................................52
2.1.1.2. Lựa chọn đơn vị đánh giá .................................................................52
2.1.1.3. Nguyên tắc và phương pháp lựa chọn chỉ tiêu đánh giá ..................52
2.2.2. Đánh giá, phân hạng thích nghi các loại sinh thái cảnh quan phục vụ định
hướng sản xuất nông - lâm nghiệp ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế58
2.2.2.1. Xác định nhu cầu sinh thái của một số loại hình sử dụng nơng - lâm
nghiệp chủ yếu ở thị xã Hương Thủy .............................................................58
2.2.2.2. Kết quả đánh giá và phân hạng thích nghi .......................................61
Chương 3. ĐỀ XUẤT HƯỚNG PHÁT TRIỂN NÔNG - LÂM NGHIỆP BỀN
VỮNG Ở THỊ XÃ HƯƠNG THỦY, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ............... 64
3.1. Cơ sở khoa học của việc đề xuất ....................................................................64
3.1.1. Hiện trạng sử dụng đất ............................................................................. 64

3.1.2. Hiện trạng phát triển nông - lâm nghiệp ở thị xã Hương Thủy ............... 65
3.1.2.1. Nông nghiệp ......................................................................................65

3


3.1.2.2. Lâm nghiệp ........................................................................................65
3.1.3. Định hướng phát triển nông - lâm nghiệp ở thị xã Hương Thủy đến năm
2020 ................................................................................................................... 67
3.1.4. Phân tích hiệu quả kinh tế - xã hội và mơi trường của các loại hình sử
dụng nơng - lâm nghiệp chủ yếu........................................................................ 70
3.1.4.1. Hiệu quả kinh tế - xã hội ...................................................................70
3.1.4.2. Hiệu quả về môi trường ....................................................................73
3.1.4.3. Kết quả đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội và mơi trường của các
loại hình sử dụng nơng - lâm nghiệp chủ yếu ở thị xã Hương Thủy .............74
3.2. Đề xuất quy hoạch phát triển nông - lâm nghiệp bền vững ở thị xã Hương
Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế ...................................................................................76
3.2.1. Đề xuất quy hoạch sử dụng hợp lý lãnh thổ theo các loại hình STCQ ... 76
3.2.2. Đề xuất quy hoạch sử dụng hợp lý lãnh thổ theo các tiểu vùng sinh thái
cảnh quan ........................................................................................................... 77
3.2.2.1. Hiện trạng phát triển một số mơ hình kinh tế sinh thái nơng hộ ở các
tiểu vùng .........................................................................................................77
3.2.2.2. Đề xuất quy hoạch sử dụng hợp lý lãnh thổ theo các tiểu vùng sinh

Demo Version - Select.Pdf SDK

thái cảnh quan ................................................................................................79
3.3. Một số giải pháp chủ yếu góp phần phát triển sản xuất nơng - lâm nghiệp bền
vững ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế ................................................80
3.3.1. Giải pháp về khoa học công nghệ ............................................................ 80

3.3.2. Giải pháp về vốn ...................................................................................... 81
3.3.3. Giải pháp về chính sách ........................................................................... 82
3.3.4. Giải pháp về bảo vệ môi trường .............................................................. 83
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................................... 85
1. Những kết quả của luận văn ..............................................................................85
2. Tồn tại ................................................................................................................86
3. Kiến nghị ...........................................................................................................86
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................................... 88
PHỤ LỤC

4


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt

Chú thích

ĐKTN

Điều kiện tự nhiên

TNTN

Tài nguyên thiên nhiên

PTBV

Phát triển bền vững

HST

Hệ sinh thái

NLKH

Nông - lâm kết hợp

LNKH

Lâm - nông kết hợp

GIS

Hệ thống thông tin Địa lí (Geographic Information System)

KT- XH

Kinh tế - xã hội

UBND

Ủy ban nhân dân

FAO

Demo
Version - Select.Pdf SDK
Tổ chức Nông lương thế giới (Food and Agriculture Organization World)

STCQ

Sinh thái cảnh quan

CQ

Cảnh quan

CNNN

Công nghiệp ngắn ngày

CNDN

Công nghiệp dài ngày

5


DANH MỤC CÁC HÌNH
TT

Tên hình

Trang

2.1

Bản đồ hành chính ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế

32

2.2

Bản đồ độ cao địa hình ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế

33

2.3

Bản đồ độ dốc ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế

33

Chương 2

2.4
2.5
2.6
2.7

Bản đồ lượng mưa trung bình năm ở thị xã Hương Thủy, tỉnh
Thừa Thiên Huế
Bản đồ mạng lưới thủy văn ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa
Thiên Huế
Bản đồ thổ nhưỡng ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế
Bản đồ thành phần cơ giới ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa
Thiên Huế

35
35
36
37

2.8

Bản đồ độ dày tầng đất ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế

37

2.9

Bản đồ hiện trạng rừng ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế

38

2.10

Bản đồ các đơn vị cảnh quan ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa
Thiên Huế

Chương 3
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7

65

Demo Version - Select.Pdf SDK

Bản đồ phân hạng thích nghi cho lúa nước 2 vụ có tưới ở thị xã
Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế
Bản đồ phân hạng thích nghi cho cây trồng cạn ngắn ngày ở thị
xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế
Bản đồ phân hạng thích nghi cho cây cơng nghiệp dài ngày và
cây ăn quả ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế
Bản đồ phân hạng thích nghi cho nông - lâm kết hợp ở thị xã
Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế
Bản đồ phân hạng thích nghi cho loại hình trồng rừng ở thị xã
Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế
Bản đồ đề xuất định hướng sử dụng lãnh thổ theo loại hình
STCQ ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế
Bản đồ tiểu vùng STCQ ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế

6

78
78
78
78
78
81
81

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Trang
1.1. Mơ hình địa - hệ sinh thái ...................................................................................... 17
1.2. Mơ hình đánh giá tự nhiên đối với hoạt động kinh tế .......................................... 21
1.3. Các bước đánh giá tổng hợp ĐKTN phục vụ định hướng sản xuất nông - lâm
nghiệp thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế................................... .................... 29

Demo Version - Select.Pdf SDK

7


DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang
Bảng 1.1. So sánh các yếu tố tự nhiên và cấu trúc cảnh quan ..................................... 18
Bảng 1.2. Quan hệ giữa cảnh quan và hoạt động sản xuất nơng - lâm nghiệp............ 19
Bảng 2.1. Nhiệt độ khơng khí trung bình tháng và bình quân năm (0C) .................... 33
Bảng 2.2. Lượng mưa các tháng và bình quân năm (mm) ........................................... 33
Bảng 2.3. Thống kê các cơ sở chế biến nông - lâm - thủy sản ở thị xã Hương Thủy 43
Bảng 2.4. Hệ thống và chỉ tiêu phân loại cảnh quan ở thị xã Hương Thủy ................ 47
Bảng 2.5. Bảng chú giải ma trận bản đồ sinh thái cảnh quan ở thị xã Hương Thủy,
tỉnh Thừa Thiên Huế ..................................................................................................... 51
Bảng 2.6 .Phân cấp chỉ tiêu đánh giá tổng hợp ĐKTN phục vụ định hướng
phát triển nông - lâm nghiệp ở thị xã Hương Thủy ...................................................... 54
Bảng 2.7. Nhu cầu sinh thái của một số loại hình sử dụng nơng - lâm nghiệp
chủ yếu ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế ................................................... 59
Bảng 2.8. Kết quả đánh giá và phân hạng thích nghi theo loại hình sử dụng
ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế ................................................................. 62

Demo

- Select.Pdf
SDK
Bảng 3.1. Hiện
trạng Version
sử dụng đất
ở thị xã Hương
Thủy năm 2016............................. 64
Bảng 3.2. Diện tích, năng suất, sản lượng của một số cây trồng ở thị xã
Hương Thủy năm 2016 ................................................................................................. 65
Bảng 3.3. Lâm nghiệp ở thị xã Hương Thủy năm 2016 .............................................. 66
Bảng 3.4. Phân cấp các chỉ tiêu đánh giá về kinh tế ở thị xã Hương Thủy ................. 71
Bảng 3.5. Hiệu quả kinh tế của một số loại cây trồng ở thị xã Hương Thủy .............. 72
Bảng 3.6. Phân cấp một số chỉ tiêu đánh giá theo các loại hình sử dụng chủ yếu
ở thị xã Hương Thủy ..................................................................................................... 74
Bảng 3.7. Kết quả đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội và môi trường của các
loại hình sử dụng chủ yếu ở thị xã Hương Thủy .......................................................... 75
Bảng 3.8. Đề xuất định hướng sử dụng lãnh thổ theo loại hình STCQ ở thị xã Hương
Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế........................................................................................... 76

8


DANH MỤC PHỤ LỤC
Phụ lục 1:

Phiếu điều tra hiện trạng sử dụng đất

Phụ lục 2:

Giá vật tư nông nghiệp và một số mặt hàng nông sản tại thị trường các

xã, phường ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế (năm 2017)

Phụ lục 3.

Đặc điểm các loại sinh thái cảnh quan ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa
Thiên Huế

Phụ lục 4:

Kết quả đánh giá và phân hạng thích nghi cho lúa nước 2 vụ có tưới ở
thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế

Phụ lục 5:

Kết quả đánh giá và phân hạng thích nghi cho cây trồng cạn ngắn
ngày ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế

Phụ lục 6:

Kết quả đánh giá và phân hạng thích nghi cho cây công nghiệp dài
ngày và cây ăn quả ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế

Phụ lục 7:

Kết quả đánh giá và phân hạng thích nghi cho nơng - lâm kết hợp ở thị
xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế

Phụ lục 8:

Kết quả đánh giá và phân hạng thích nghi cho trồng rừng ở thị xã

Demo
Select.Pdf
SDK
HươngVersion
Thủy, tỉnh- Thừa
Thiên Huế
Phụ lục 9:

Một số hình ảnh về các loại hình sản xuất nông - lâm nghiệp ở thị xã
Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế

9


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Nghiên cứu, đánh giá điều kiện tự nhiên nhằm xác định tiềm năng tự nhiên
làm tiền đề phục vụ mục tiêu quy hoạch sử dụng hợp lý lãnh thổ, giúp cho các nhà
quản lý đưa ra những định hướng khai thác tài nguyên theo hướng bền vững là một
vấn đề đang được quan tâm hiện nay.
Thị xã Hương Thủy có tổng diện tích 45.465,98 ha, nằm ở khu vực gần trung
tâm của tỉnh Thừa Thiên Huế, có đường sắt Bắc - Nam, đường quốc lộ 1A, đường
tránh ở phía tây đi ngang qua địa bàn thị xã, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao
lưu kinh tế với các vùng trong tỉnh và các tỉnh trong cả nước. Đây là vùng có nhiều
tiềm năng cho phát triển nông - lâm nghiệp. Tuy nhiên, các điều kiện sinh thái tự
nhiên của lãnh thổ có sự phân hố đa dạng và phức tạp. Do đó, việc đánh giá tiềm
năng tự nhiên phục vụ quy hoạch nông - lâm nghiệp hợp lý, đảm bảo các yêu cầu về
phịng hộ, bảo tồn và sản xuất cho tồn khu vực phục vụ mục tiêu phát triển bền
vững (PTBV) là vấn đề mang tính cấp thiết.

Demo
- Select.Pdf
SDK của hậu quả chiến tranh trước
Do quá
trình Version
khai thác lâu
dài và ảnh hưởng
đây đã dẫn đến tiềm năng tự nhiên ở thị xã Hương Thủy suy giảm. Đây là biểu hiện
của sự mất cân bằng sinh thái. Vì vậy, việc tổ chức sản xuất nơng - lâm nghiệp cần
được định hướng có cơ sở khoa học nhằm bố trí các loại hình sử dụng theo mục tiêu
phát triển lâu bền.
Hơn 70% cư dân ở địa phương hoạt động trong lĩnh vực sản xuất nông - lâm
nghiệp. Tuy nhiên, hiệu quả kinh tế của hoạt động này chưa tương xứng với tiềm
năng sinh thái tự nhiên của lãnh thổ, việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế còn nhiều
vướng mắc, đời sống người dân nói chung cịn gặp nhiều khó khăn, địi hỏi cần có
hình thức tổ chức sản xuất lãnh thổ và các mơ hình nơng - lâm nghiệp phù hợp với
sự phân hoá của tự nhiên nhằm thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội (KT - XH),
nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, đồng thời góp phần vào việc bảo vệ
môi trường.

10


Xuất phát từ thực tiễn và mong muốn được góp phần vào sự phát triển kinh
tế- xã hội của địa phương theo hướng sử dụng hợp lý điều kiện tự nhiên (ĐKTN) và
tài nguyên thiên nhiên (TNTN), góp phần PTBV đã thúc đẩy tác giả chọn đề tài
nghiên cứu: “Đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên phục vụ định hướng sản xuất
nông - lâm nghiệp ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế”.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu

2.1. Mục tiêu nghiên cứu
Đánh giá các điều kiện tự nhiên nhằm xác lập cơ sở khoa học phục vụ quy
hoạch sản xuất nông - lâm nghiệp ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế theo
hướng phát triển bền vững.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Xác lập cơ sở khoa học và quy trình nghiên cứu, đánh giá các ĐKTN phục
vụ quy hoạch phát triển bền vững nông - lâm nghiệp.
- Xác định các tính chất đặc thù của lãnh thổ, nghiên cứu sự phân hóa tự
nhiên theo các đơn vị sinh thái cảnh quan, xây dựng bản đồ cảnh quan ở thị xã
Hương Thủy phục vụ mục tiêu đánh giá.
- Đánh giá tổng hợp các ĐKTN phục vụ mục tiêu quy hoạch phát triển nông

Demo Version - Select.Pdf SDK

- lâm nghiệp ở thị xã Hương Thủy theo hướng phát triển bền vững.
- Phân tích hiện trạng sử dụng đất, đánh giá hiệu quả kinh tế, xã hội và mơi
trường của một số loại hình sử dụng nơng - lâm nghiệp.
- Đề xuất sử dụng hợp lý lãnh thổ theo đơn vị cảnh quan (CQ) và theo tiểu
vùng sinh thái cảnh quan (STCQ); kiến nghị các giải pháp nhằm góp phần thúc đẩy
phát triển nơng - lâm nghiệp bền vững ở khu vực nghiên cứu.
3. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
3.1. Giới hạn phạm vi lãnh thổ: Thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế.
3.2. Giới hạn nội dung nghiên cứu
- Đánh giá các ĐKTN nhằm xác định tiềm năng tự nhiên lãnh thổ, trong đó
chú trọng các yếu tố mang tính đặc thù của khu vực nghiên cứu và có liên quan trực
tiếp đến sản xuất nơng - lâm nghiệp.
- Nội dung đánh giá phục vụ mục tiêu quy hoạch phát triển nông - lâm
nghiệp của đề tài được xét trên quan điểm địa lý ứng dụng.

11

- Trong đánh giá và đề xuất quy hoạch phát triển nông - lâm nghiệp khu vực,
đề tài chú trọng đến các ĐKTN và kỹ thuật canh tác chỉ được đề cập một cách khái quát.
- Đề tài chú trọng các loại hình sử dụng nơng - lâm nghiệp, do đó các loại
hình sử dụng khác khơng được đề cập đến.
- Trên cơ sở khảo sát các mơ hình nơng - lâm nghiệp có hiệu quả về kinh tế,
xã hội và môi trường, đề tài đề xuất một số mô hình đặc trưng cho từng vùng nhằm
góp phần sử dụng hợp lý lãnh thổ.
4. Phương pháp nghiên cứu
4.1. Phương pháp thu thập, phân tích, xử lí số liệu
Bao gồm các tư liệu và bản đồ về các ĐKTN như: địa chất - địa mạo, địa
hình, khí hậu, thủy văn, thổ nhưỡng, sinh vật. Các thông tin về dân cư, KT - XH các
xã, phường trong địa bàn nghiên cứu (dân số, lao động, tập quán canh tác, sản xuất
nông - lâm nghiệp...). Một số tài liệu thuộc các chương trình, dự án phát triển KT XH khu vực Bắc Trung Bộ và tỉnh Thừa Thiên Huế.
4.2. Phương pháp bản đồ và GIS
Phương pháp bản đồ được áp dụng trong việc xây dựng các bản đồ thành

Demo
Version
- Select.Pdf
SDK
phần tự nhiên
đơn tính,
bản đồ
cảnh quan, bản
đồ phân vùng cảnh quan, bản đồ
đánh giá tiềm năng sinh thái cảnh quan, bản đồ phân hạng thích nghi cho các loại
hình nơng - lâm nghiệp, bản đồ đề xuất quy hoạch nông - lâm nghiệp ở thị xã
Hương Thủy.

Đề tài sử dụng hệ thống thông tin Địa lý (GIS) để chồng xếp bản đồ, xây dựng
cơ sở dữ liệu, xử lý, phân tích các bản đồ. Phần mềm được sử dụng là Mapinfo.
4.3. Phương pháp ma trận
Được áp dụng trong việc xây dựng bản chú giải ma trận cho bản đồ cảnh quan
ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế tỉ lệ 1/50.000. Đồng thời, phương pháp
ma trận còn được sử dụng trong việc phân hạng thích nghi cho các đơn vị STCQ.
4.4. Phương pháp so sánh địa lí
Vận dụng trong đánh giá và phân hạng mức độ thích nghi của các loại sinh
thái cảnh quan phục vụ định hướng sản xuất một số loại hình nơng - lâm nghiệp chủ
yếu trên địa bàn nghiên cứu.

12


4.5. Phương pháp khảo sát thực địa
Đây là phương pháp truyền thống và không thể thiếu được trong nghiên cứu
địa lý học hiện đại, thực địa giúp kiểm tra và điều chỉnh những giá trị đã nghiên
cứu, thu thập được. Đề tài đã tiến hành khảo sát thực địa trên các tuyến dựa trên
phương pháp khảo sát cho các mục tiêu đề tài đặt ra:
Tuyến: + Thủy Bằng, Dương Hòa, Phú Sơn.
+ Thủy Dương, Thủy Phương, Thủy Châu, Phú Bài.
+ Thủy Vân, Thủy Thanh, Thủy Lương, Thủy Tân, Thủy Phù.
4.6. Phương pháp chuyên gia
Được vận dụng trong quá trình nghiên cứu nhằm lấy ý kiến của các nhà khoa
học trong việc lựa chọn chỉ tiêu và xác định mức độ thích nghi của các đơn vị cảnh
quan trong quy hoạch phát triển nông - lâm nghiệp. Đồng thời, đề tài còn tham khảo ý
kiến các nhà quản lý của các ban ngành có liên quan, cán bộ và nhân dân địa phương.
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
5.1. Ý nghĩa khoa học
Kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần vào việc hoàn thiện cơ sở lý luận đánh

giá tổng hợp ĐKTN và làm phong phú thêm hướng nghiên cứu của địa lý cảnh quan
ứng dụng phục vụ mục tiêu định hướng sử dụng hợp lý lãnh thổ theo hướng bền vững.

Demo Version - Select.Pdf SDK

5.2. Ý nghĩa thực tiễn

- Đề tài góp phần cung cấp các thơng tin cần thiết phục vụ cho việc định
hướng các loại hình sản xuất nông - lâm nghiệp phù hợp với tiềm năng STCQ ở thị
xã Hương Thủy.
- Kết quả nghiên cứu đề tài có thể làm tài liệu tham khảo cho các nhà quản lý
ở địa phương trong việc hoạch định các chính sách phát triển nơng - lâm nghiệp và
bảo vệ mơi trường.
6. Cấu trúc luận văn
Ngồi phần mở đầu và kết luận, nội dung chính bao gồm các chương:
Chương 1: Cơ sở lí luận của việc đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên phục
vụ định hướng sản xuất nông - lâm nghiệp
Chương 2: Đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên phục vụ sản xuất nông - lâm
nghiệp ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế
Chương 3: Đề xuất hướng phát triển nông - lâm nghiệp bền vững ở thị xã
Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế.

13