Ý nghĩa và giá trị của số phận con người của sô lô khôp

Ý nghĩa và giá trị của Số phận con người của Sô- lô – khốp
Mở bài:
Sô- lô – khốp (1905 – 1984) là nhà văn Nga Xô Viết, nhà tiểu thuyết có tài, được
liệt vào hang các nhà văn lớn nhất thế kỉ XX. Ông sinh tại thị trấn thuộc tỉnh Rô –
xtốp trên vùng thảo nguyên sông Đông. Sô- lô – khốp tham gia công tác cách mạng
từ rất sớm. Trong cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại, ông theo sát Hồng liên quân trên
nhiều chiến trường với tư cách là phóng viên báo Sự thật. Số phận con người là
một trong những tác phẩm đặc sắc nhất của Sô- lô – khốp.

Thân bài:
Sô-lô-khốp viết Số phận con người năm 1957, mười hai năm sau khi chiến tranh
thế giới lần 2 kết thúc. Tác phẩm ca ngợi bản lĩnh kiên cường và nhân hậu của con
người Xô Viết. Sô-lô-khốp là nhà văn dũng cảm khám phá sự thật. Câu chuyện
xoay quanh cuộc đời và số phận của Xô-cô-lốp, một thương binh đã giải ngũ.

Trên đường đi công tác, tác giả đã gặp Xô-cô-lốp và bé Va-ni-a ở một bến đò.
Nhân dịp này, Xô-cô-lốp đã kể cho tác giả nghe câu chuyện về cuộc đời mình: Khi
thế chiến thứ II bùng nổ, Xô-cô-lốp nhập ngũ, và bị thương hai lần, bị phát xít Đức
bắt làm tù binh, bị đày đọa dã man trong trại tập trung. Khi thoát được trở về, anh
hay tin vợ và hai con gái đã bị bom giặc sát hại. Niềm hy vọng cuối cùng của anh
là người con trai lớn đã nhập ngũ, đang cùng anh tiến đánh Berlin. Đúng vào ngày
chiến thắng, con trai tử trận ngay trên đất Đức.

Đoạn trích Chiến tranh kết thúc, anh không còn gia đình, người than, sống trơ trọi
một mình, làm lái xe cho một đội vận tải và ở nhờ nhà người bạn tốt bụng. Tình cờ,
anh gặp bé Va-ni-a (bố mẹ đều chết trong chiến tranh, sống bơ vơ không nơi nương
tựa). Anh đã nhận bé làm con nuôi. Chú bé ngây thơ tin rằng anh là bố đẻ của mình
nên vô cùng vui sướng. Hai tâm hồn cô đơn đã sưởi ấm cho nhau. Anh yêu thương
và chăm sóc bé Va-ni-a thật chu đáo. Xem nó như nguồn vui lớn. Tình cảm của bé

Va-ni-a làm trái tim anh sống lại. Tuy vậy anh vẫn luôn bị ám ảnh bởi nỗi đau buồn
mất đi người than, nhiều đêm thức giấc.

Một chuyện rủi ro xảy đến, anh lái xe đụng phải một con bò và bị tước bằng lái.
Mất việc, anh đưa bé Va-ni-a đến Kasarư kiếm sống. Dù cuộc sống còn nhiều nỗi
đau, nhưng Xô-cô-lốp vẫn có niềm tin hướng về tương lai.

Họ chia tay, tác giả nhìn theo hai bố con Xô-cô-lốp xa dần với một nỗi buồn thấm
thía. Chợt Va-ni-a quay lại nhìn, vẫy vẫy bàn tay bé xíu chào tác giả. Như có móng
sắc nhọn bóp lấy trái tim mình, tác giả quay mặt đi giấu những dòng nước mắt.

Chiến tranh và thân phận con người:
Người lính Xô-cô-lốp được miêu tả với nỗi đau lớn về thể xác và tinh thần. Trong
chiến tranh vệ quốc vĩ đại, anh đi lính, bị thương, đã chịu đọa đày trong trại tập
trung. Vợ và hai con gái chết vì bom phát xít. Con trai hi sinh đúng vào ngày chiến
thắng. Sau chiến tranh, sống trơ trọi một mình, không người than, không nhà cửa,
không biết đi đâu về đâu… Có thể thấy, Xô-cô-lốp đã gánh chịu nỗi mất mát tột
cùng do cuộc chiến gây ra. Chiến tranh đã tướt đoạt ở anh tất cả và trả về cho anh
cuộc sống cô đọc, ám ảnh

Bé Va-ni-a là một nạn nhân khác của cuộc chiến tàn khố ấy. Trong chiến tranh, cha
của Va-ni-a cũng đi lính và chết trận. Mẹ Va-ni-a cũng chết vì bom. Khi cuộc chiến
kết thúc, cũng như người lính Xô-cô-lốp, bé Va-ni-a sống côi cút, không quê
hương, không người thân, không nhà cửa, lang thang rách rưới lem luốc. Hằng
ngày, Va-ni-a nhặt nhạnh kiếm ăn nơi hàng quán. Ban đêm bạ đâu ngủ đó…

Cả hai, người lính Xô-cô-lốp và bé Va-ni-a đều là nạn nhân của chiến tranh. Chiến
tranh đã đẩy con người vào những cảnh đời nghiệt ngã, đau khổ. Đó là một cuộc
sống bơ vơ, một số phận bị cuộc đời bỏ quên.

Nghị lực vượt qua số phận:
Không chịu đầu hàng số phận, họ đã đấu tranh với nghịch cảnh để vượt qua và
sống tiếp. Xô-cô-lốp dù rất đau hor và buồn bã nhưng cũng nhanh chóng chấp nhận
cuộc sống sau chiến tranh. Ông tự nhận mình là bố đẻ bé Va-ni-a, chăm lo từng cái
ăn cái mặt giấc ngủ cho bé. Nghĩa là ông gắn kết cuộc đời mình và Va-ni-a cho đến
khi ngừng hơi thở. Ông sung sướng và hạnh phúc trong tình cảm cha con. Có thể,
lúc ban đầu, Xô-cô-lốp muốn dùng Va-ni-a để lấp vào khoảng trống vắng khi cậu
con trai ra đi. Nhưng về sau, tình cảm củ ông dành cho Va-ni-a là hết sức chân thật
và cảm động.

Còn Va-ni-a, một nạn nhân bé bỏng của hiến tranh lại rất hồn nhiên vô tư đón nhận
cuộc sống mới trong sự chăm sóc và tình thương yêu của người mà bé luôn nghĩ là
cha đẻ của mình. Lúc nào nó cũng bám lấy Xô-cô-lốp không chịu rời nửa bước.
Bên cạnh Xô-cô-lốp, nó thấy được che chở, yêu thương. Xô-cô-lốp chính là nguồn
sức mạnh sinh tồn của nó mà nó hết sức gìn giữ.

Qua cuộc đời và số phận của hai con người lạc lõng sau chiến tranh, tác phẩm đề
cao chủ nghĩa nhân đạo cao cả, nghị lực phi thường của người lính và nhân dân Xô
Viết thời hậu chiến. Đó là lòng nhân hậu, vị tha. Đó là sự gắn kết giữa những mảnh
đời bất hạnh. Đó là niềm hi vọng vào tương lai… luôn tồn tại ở mỗi con người dù
là trong nghịch cảnh thương tâm nhất.

Sô-lô-khốp đã miêu tả sâu sắc, tinh tế nội tâm và diễn biến tâm trạng nhân vật. Lối
kể chuyện giản dị, sinh động giàu sức hấp dẫn và lôi cuốn người đọc. Nhiều đoạn
trữ tình ngoại đề gây xúc động lớn cho người đọc. Số phận con người là mọt bài ca
cảm động về tình đời, tình người trong xã hội vốn chịu nhiều tổn thất sau cuộc
chiến.

Tác phẩm được kề theo ngôi thứ nhất, kết cấu theo trình tự thời gian. Số phận con
người mang âm hưởng anh hùng ca về lòng dũng cảm, về tinh thần chịu đựng và
sức mạnh tinh thần của con người Nga, tính cách Nga.

Kết bài:
Sô-lô-khốp đã không né tránh những sự thật dù khắc nghiệt trong khi phản ánh
những bức tranh thời đại rộng lớn, những cảnh đời, những chân dung số phận đau
thương. Trong sáng tác của ông, chất bi và chất hùng, chất sử thi và chất tâm lí
luôn được kết hợp nhuần nhuyễn.