Thị trường điện cạnh tranh và định hướng phát triển ngành điện đến 2030
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.88 MB, 147 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM
---------------------------
TRẦN MINH SANG
THỊ TRƯỜNG ĐIỆN CẠNH TRANH VÀ
ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NGÀNH ĐIỆN
ĐẾN 2030
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành : Kỹ thuật điện
Mã số ngành: 60520202
TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 08 năm
2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM
---------------------------
TRẦN MINH SANG
THỊ TRƯỜNG ĐIỆN CẠNH TRANH VÀ
ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NGÀNH ĐIỆN
ĐẾN 2030
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành : Kỹ thuật điện
Mã số ngành: 60520202
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGÔ CAO
CƯỜNG
TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 08 năm
2016
CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH
TẠI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.
HCM
Cán bộ hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Ngô Cao Cường
(Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị và chữ
ký)
Luận văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Trường Đại học Công nghệ TP. HCM
ngày tháng năm 2016
Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm:
(Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị của Hội đồng chấm bảo vệ Luận văn Thạc
sĩ)
T
T
1
C
h
2
3
4
5
Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã
được sửa chữa (nếu có).
Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV
TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT
PHÒNG QLKH – ĐTSĐH
NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
TP. HCM, ngày…… tháng….. năm 20..…
NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ
Họ tên học viên: Trần Minh Sang
Giới tính: Nam
Ngày, tháng, năm sinh: 30/1/1991
Nơi sinh: Tây Ninh
Chuyên ngành: Kỹ thuật điện
MSHV:
1441830037
I- Tên đề tài:
Thị trường điện cạnh tranh và định hướng phát triển ngành điện đến năm 2030
II- Nhiệm vụ và nội dung:
-
Tổng quan về đề tài nghiên cứu
-
Tìm hiểu thị trường điện trong và ngoài nước
-
Định hướng phát triển ngành điện Việt Nam đến năm 2030
-
Tìm hiểu thị trường điện canh tranh định hướng phát triển ở Việt Nam
-
Đấu thầu giá điện,Xây dựng mô hình mô phỏng đấu thầu giá điện của thị trường
điện cạnh tranh trong hệ thống 4 máy phát 1 tải
-
Kết luận
III- Ngày giao nhiệm vụ
: Tháng 12/2015
IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ : Tháng 09/2016
V- Cán bộ hướng dẫn
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN
(Họ tên và chữ ký)
: PGS.TS. Ngô Cao Cường
KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH
(Họ tên và chữ ký)
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết
quả nêu trong Luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ
công trình nào khác.
Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này
đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã được chỉ rõ nguồn
gốc.
Học viên thực hiện Luận văn
Trần Minh Sang
ii
LỜI CẢM ƠN
Sự thành công nào cũng gắn liền với ít nhiều sự hỗ trợ, giúp đỡ trực tiếp hay
gián tiếp của người khác. Trong thời gian học Cao học tại trường Đại học Công
nghệ TP Hồ Chí Minh Tôi đã nhận được nhiều sự quan tâm, giúp đỡ của quý Thầy
Cô, gia đình và bạn bè.
Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS.Ngô Cao Cường
đã hướng dẫn tôi hoàn thành luận văn này, Thầy đã có những định hướng quan tâm
giúp đỡ rất nhiều khi tôi gặp khó khăn trong quá trình thực hiện luận văn
Xin cùng bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới các thầy cô giáo, người đã đem lại
cho tôi những kiến thức bổ trợ, vô cùng có ích trong những năm học vừa qua.
Cũng xin gửi lời cám ơn chân thành tới Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo sau đại
học, Đại học công nghệ đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình học tập.
Cuối cùng tôi xin gửi lời cám ơn đến gia đình, bạn bè, những người đã luôn
bên tôi, động viên và khuyến khích tôi trong quá trình thực hiện luận văn của mình.
Trong thực hiện luận văn do kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế nên không thể
tránh khỏi những thiếu sót, tôi rất mong nhận được thông cảm, chỉ bảo từ quý Thầy,
Cô và góp ý của các bạn để tôi có thể hoàn thiện tốt hơn nữa.
Học viên
Trần Minh Sang
3
TÓM TẮT
Nội dung chính luận của luận văn “Thị trường điện cạnh tranh và định
hướng phát triển ngành điện đến năm 2030” được tóm tắt qua các nội dung như
sau:
-Tìm hiểu hệ thống điện ở Việt Nam từ những bước ngoặc lịch sử của ngành
điện chon đến tổng quan ngành điện ở hiện tại.
-Tìm hiểu thị trường điện ngoài nước qua các giai đoạn theo thời gian:
Quá trình tái cơ cấu và xây dựng ngành điện lực
Cấu trúc và cơ chế vận hành thị trường điện lực
Thực tế vận hành và bài học kinh nghiệm
- Các giải pháp được đề ra với mục đích định hướng phát triển ngành điện
trong tương lai.Tìm hiểu định hướng phát triển ngành điện thông qua các
quyết định của thủ tướng chính phủ đã ký,mỗi quyết định là mỗi giai đoạn
-Từ những nhu cầu thực tế để dẫn đến việc hình thành thị trường điện cạnh
tranh và tìm hiểu thị trường điện cạnh tranh này qua từng cấp độ hình thành
-Thành lập thị trường điện nhằm mục đích đảm bảo an ninh cung cấp điện,
giá điện hợp lý, hạn chế xáo trộn đến hoạt động sản xuất kinh doanh điện.
Đảm bảo phát triển ngành điện bền vững.Thúc đẩy cạnh tranh công bằng,
minh bạch, đơn giản, phù hợp với ngành điện Việt Nam.
-Xây dựng hệ thống mô phỏng đấu thầu giá điện và xây dựng phần mềm cho
hệ thống 4 máy phát 1 tải.ý nghĩa của phần mềm mô phỏng cho hệ thống này
là giúp tải 1 lấy được công suất từ các máy phát từ các nguồn khác nhau về
nhằm tối ưu công suất và giá điện
4
ABSTRACT
The main contents of the thesis "market-oriented competitive electricity and
power sector development until 2030" are summarized through the following
content:
-Learn Electrical system in Vietnam from the historic landmark to review the
current electricity industry.
-Learn Phone market abroad through the stages over time:
• The process of restructuring of the electricity and construction sectors
• The structure and operational mechanism of the electricity market
• Actual operating and lessons learned
- The solution proposed for the purpose of power development orientation in
the future. Learn driven power development through a decision of the Prime
Minister signed, a decision that each stage
- The actual needs to lead to the formation of a competitive electricity market
and understand the competitive electricity market through each level form
- Establishment of the electricity market aims to ensure the security of
electricity supply, electricity prices reasonable, limiting disruption to
business operations electricity production. Promote fair competition,
transparency, simplicity, consistent with Vietnam's power sector.
-Construction Bidding system simulation power and construction cost for the
system software includes 4 transmitters and 1 download. meaning of
simulation software for this system is to help get the power load 1 from the
transmitters from different sources. capacity optimization purposes and
electricity prices
5
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .....................................................Error! Bookmark not defined.
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii
TÓM TẮT .................................................................Error! Bookmark not defined.
ABSTRACT .............................................................................................................. iv
MỤC LỤC...................................................................................................................v
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ...........................................................................
iix
DANH
MỤC
CÁC
BẢNG..........................................................................................x DANH MỤC CÁC
HÌNH ......................................................................................... xi CHƯƠNG 1 GIỚI
THIỆU CHUNG ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU...................................1
1.1.Đặt vấn đề ..........................................................................................................1
1.2.Tính cấp thiết của đề tài.....................................................................................1
1.3.Mục tiêu của đề tài: ...........................................................................................2
1.4.Nội dung nghiên cứu: ........................................................................................2
1.5.Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ................................................2
1.5.1. Phương pháp luận: .....................................................................................2
1.5.2. Phương pháp nghiên cứu: ..........................................................................2
CHƯƠNG 2 TỔNG QUAN THỊ TRƯỜNG ĐIỆN TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC ...4
2.1. Hệ thống điện Việt Nam...................................................................................4
2.1.1. Bước ngoặc lịch sử trong ngành điện việt nam .........................................4
2.1.2.Tổng quan ngành điện Việt Nam ..............................................................15
2.1.2.1.Sản xuất điện ......................................................................................16
2.1.2.2.Thị trường điện ..................................................................................19
2.1.2.3.Lưới điện quốc gia .............................................................................20
2.1.2.4.Giá bán điện .......................................................................................21
2.2. Tổng quan về thị trường điện thế giới ............................................................27
2.2.1.Nước ÚC ...................................................................................................27
2.2.1.1.Quá trình tái cơ cấu ngành điện và xây dựng thị trường điện lực .....27
2.2.1.2.Cấu trúc và cơ chế vận hành thị trường điện lực ...............................28
2.2.1.3.Thực tế vận hành và bài học kinh nghiệm .........................................29
2.2.2. Nước HÀN QUỐC ..................................................................................30
6
2.2.2.1. Quá trình tái cơ cấu ngành điện và xây dựng thị trường điện lực ....30
2.2.2.2. Cấu trúc và cơ chế vận hành thị trường điện lực ..............................31
2.2.2.3. Thực tế vận hành và bài học kinh nghiệm ........................................32
2.2.3. Nước BRAZIL .........................................................................................33
2.2.3.1.Quá trình tái cơ cấu ngành điện và xây dựng thị trường điện lực .....33
2.2.3.2. Cấu trúc và cơ chế vận hành thị trường điện lực ..............................34
2.2.3.3.Thực tế vận hành và bài học kinh nghiệm .........................................35
2.2.4. Nước NEW ZEALAND ..........................................................................36
2.2.4.1.Quá trình tái cơ cấu ngành điện và xây dựng thị trường điện lực .....36
2.2.4.2.Cấu trúc và cơ chế vận hành thị trường điện lực ...............................37
2.2.4.3.Thực tế vận hành và bài học kinh nghiệm .........................................38
CHƯƠNG 3 TỔNG QUÁT HOÁ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NGÀNH ĐIỆN
VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2030 ...................................................................................39
3.1. Các giải pháp đề ra giúp định hướng phát triển ngành điện trong tương lai..39
3.1.1.Khai thác tiềm năng sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả ..............40
3.1.2.Theo đuổi kịch bản phát triển năng lượng phát thải ít carbon ..................40
3.1.3.Tăng cường phát triển nguồn điện từ năng lượng tái tạo .........................41
3.2.Giai đoạn phát triển ngành điện từ 2004-2010 tầm nhìn 2020........................42
3.3.Giai đoạn phát triển điện lực quốc gia từ 2010-2020 có tầm nhìn đến 2030 ..48
CHƯƠNG 4 :THỊ TRƯỜNG ĐIỆN CẠNH TRANH ĐỊNH HƯỚNG PHÁT
TRIỂN TẠI VIỆT NAM ...........................................................................................63
4.1.Khái niệm thị trường điện cạnh tranh..............................................................63
4.2.Các bước hình thành phát triển thị trường điện cạnh tranh .............................64
4.2.1. Nhu cầu thực tế ........................................................................................64
4.2.2. Hình thành phát triển thị trường điện qua các cấp độ..............................65
4.2.2.1. Cấp độ 1: Thị trường phát điện cạnh tra nh (VCGM) từ năm 20052014 ................................................................................................................66
4.2.2.2. Cấp độ 2:Thị trường bán buôn điện cạnh tranh(VWEM) từ năm
2015-2022 ......................................................................................................67
4.2.2.3.Cấp độ 3 : Thị trường bán lẻ điện cạnh tranh (VREM) từ sau năm
2022 ................................................................................................................69
vii
4.3.Thiết kế thị trường bán buôn điện cạnh tranh .................................................70
4.3.1.Mục tiêu của thị trường bán buôn điện cạnh tranh ...................................70
4.3.2. Nguyên tắc xây dựng thị trường mua bán điện cạnh tranh......................71
4.3.3. Các đơn vị thành viên thị trường .............................................................74
4.3.3.1. Bên bán điện......................................................................................75
4.3.3.2.Bên mua điện .....................................................................................75
4.3.3.2.1.Các Tổng công ty điện lực ..........................................................75
4.3.3.2.2.Các khách hàng sử dụng điện lớn đủ điều kiện...........................76
4.3.3.3.Các đơn vị cung cấp dịch vụ ..............................................................77
4.3.3.3.1.Dịch vụ phân phối điện ...............................................................77
4.3.3.3.2.Dịch vụ thu thập và quản lý số liệu đo đếm điện năng ...............78
4.3.3.4.Công ty Mua bán điện (EVN/EPTC) .................................................79
4.3.3.5.Các nguồn điện không tham gia Thị trường bán buôn điện cạnh tranh
........................................................................................................................80
4.3.4.Cơ chế hợp đồng .......................................................................................80
4.3.4.1.Vai trò của cơ chế hợp đồng ..............................................................80
4.3.4.2.Mục tiêu của cơ chế hợp đồng ...........................................................80
4.3.4.3.Phân loại cơ chế hợp đồng trong VWEM ..........................................81
4.3.5.Cơ chế thanh toán .....................................................................................82
4.3.5.1.Vai trò của Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện trong
thực hiện thanh toán thị trường điện giao ngay .............................................82
4.3.5.2.Tính toán các khoản thanh toán .........................................................87
4.3.5.2.1.Thanh toán điện năng trên thị trường giao ngay .........................87
4.3.5.2.2.Thanh toán hợp đồng CfD ...........................................................87
4.3.5.2.3.Tính toán thanh toán dịch vụ phụ trợ ..........................................88
CHƯƠNG 5 XÂY DỰNG MÔ HÌNH MÔ PHỎNG ĐẤU THẦU GIÁ TRONG
THỊ TRƯỜNG ĐIỆN CẠNH TRANH ....................................................................90
5.1.Định nghĩa về đấu thầu giá điện ......................................................................90
5.1.1 Tổng quan về đấu thầu..............................................................................90
5.1.2 Đấu thầu giá điện ......................................................................................91
5.2.Hệ thống có 4 máy phát,1 tải,xét đến giá điện ................................................91
8
5.2.1.Yêu cầu hệ thống: .....................................................................................92
5.2.2.Các bước tiến hành: ..................................................................................92
5.2.3. Sơ đồ giải thuật trường hợp 1: .................................................................92
5.2.4.Ứng dụng phần phềm vào hệ thống cho trường hợp 1 .............................94
5.3.Hệ thống có 4 máy phát,1 tải,xét đến giá điện và giá dây truyền tải ..............98
5.3.1.Yêu cầu hệ thống: .....................................................................................99
5.3.2.Các bước tiến hành: ..................................................................................99
5.3.3. Sơ đồ giải thuật thuật trường hợp 2: ......................................................101
5.3.4.Ứng dụng phần phềm vào hệ thống cho trường hợp 2 ...........................102
5.4. Hệ thống có 4 máy phát,1 tải,xét đến giá điện, giới hạn công suất đường dây
truyền tải(tối ưu về công suất và giá điện) ..........................................................104
5.4.1.Yêu cầu hệ thống: ...................................................................................104
5.4.2.Các bước tiến hành: ................................................................................104
5.4.3.Sơ đồ giải thuật trường hợp 3 ................................................................111
5.4.4.Ứng dụng phần phềm vào hệ thống cho trường hợp 3 ...........................111
CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN ......................................................................................114
6.1.Kết luận .........................................................................................................114
6.2.Hướng phát triển đề tài ..................................................................................114
TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................................116
9
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BOT
Nhà máy điện xây dựng theo hình thức BOT (xây dựng
vận hành và chuyển giao)
BST
Giá buôn bán điện nội bộ của EVN cho các Tổng công ty
Điện lực
CAN
Giá công suất (một phần của giá thị trường)
CBP
Chi phí biến đổi
CNTT
Công nghệ thông tin
CfD
Hợp đồng sai khác
EPTC
Công ty mua bán điện
ERAV
Cục điều tiết điện lực
EVN
Tập đoàn Điện lực Việt Nam
IPP
Đơn vị phát điện độc lập
PCs (TCTĐL)
Tổng công ty Điện lực (Tổng công ty phân phối /bán lẻ
điện)
SMHP
Nhà máy thủy điện (NMTĐ) chiến lược đa mục tiêu
SMO
Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện – Hiện
tại do Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia đảm
nhiệm (NLDC)
TTĐCTL
Thị trường Điện cạnh tranh
VCGM
Thị trường phát điện cạnh tranh Việt Nam (Vietnam
Competive Generation Market)
10
V
Thị
trườ
ng
bán
buô
n
điện
cạn
h
tran
h
Việt
Na
m
(Vie
tna
m
W
h
o
l
e
s
M
a
r
k
e
t
)
C
ô
n
g
t
y
M
u
a
a
l
b
e
á
n
E
l
đ
e
i
c
ệ
t
n
r
i
c
i
t
y
11
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Tiêu thụ điện theo ngành trong khoảng thời gian 2006-2010 ............................. 15
Bảng 2.2 Cơ cấu nguồn điện theo công suất và sản lượng cho giai đoạn 2010-2020 tầm
nhìn 2030 ............................................................................................................................. 18
Bảng 2.3 Số lượng đường dây và các trạm điện được bổ sung vào lưới điện quốc gia cho
giai đoạn 2010-2030 ............................................................................................................ 21
Bảng 2.4.Biểu giá bán điện áp dụng từ ngày 16/03/2015 ....................................................
22
Bảng 4.1.Chức năng thu thập và quản lý số liệu đo đếm .................................................... 78
12
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 2.1.Đường dây 110kV đầu tiên ở miền Bắc ................................................................. 6
Hình 2.2. Cơ cấu nguồn điện cho đến năm 2020 ................................................................. 19
Hình 4.1.Quy luật cung – cầu .............................................................................................. 64
Hình 4.2.Mô hình mua bán điện độc quyền Việt ................................................................. 65
Hình 4.3.Thị trường phát điện cạnh tranh ( VCGM) ............................................................
66
Hình 4.4.Thị trường bán buôn điện cạnh tranh(VWEM) .................................................... 68
Hình 4.5.Thị trường bán lẻ điện cạnh tranh (VREM).......................................................... 70
Hình 4.7.Các đơn vị thành viên tham gia Thị trường bán buôn điện cạnh tranh................. 74
Hình 4.8.Thanh toán thị trường giao ngay thông qua Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị
trường điện ...........................................................................................................................
83
Hình 4.9.Phương án thanh toán toàn bộ trên thị trường giao ngay...................................... 84
Hình 4.10.Phương án thanh toán phần sai khác sản lượng trên thị trường giao ngay ......... 85
Hình 5.2.Sơ đồ giải thuật trường hợp 1 ............................................................................... 93
Hình 5.4. Hệ thống có 4 máy phát,1 tải ............................................................................... 94
Hình 5.5. Hệ thống có 4 máy phát,1 tải ............................................................................... 94
Hình 5.6.Giao diện phần mềm (có 3 trường hợp) ................................................................ 95
Hình 5.7.Giao diện trường hợp 1 ......................................................................................... 95
Hình 5.8.Giao diện trường hợp 1(nhập các dữ liệu và chọn khung “áp dụng”) .................. 97
Hình 5.9.Kết quả trường hợp 1 khi chạy phần mềm............................................................ 97
Hình 5.10.Khung hiển thị kết quả ........................................................................................ 98
Hình 5.11.Sơ đồ biểu diễn đường dây sử dụng kết quả trường hợp 1 ................................. 98
Hình 5.12. Hệ thống có 4 máy phát,1 tải ............................................................................. 98
Hình 5.13. Áp dụng thông số vào hệ thống có 4 máy phát,1 tải........................................ 100
Hình 5.14.Thứ tự đường đi của hệ thống........................................................................... 101
Hình 5.15.Sơ đồ giải thuật trường hợp 2 ........................................................................... 101
Hình 5.16. Giao diện phần mềm ........................................................................................ 102
Hình 5.17. Giao diện ứng dụng của trường hợp 2 ............................................................. 103
Hình 5.18. Hiển thị kết quả của ứng dụng ......................................................................... 103
Hình 5.19. Hệ thống có 4 máy phát,1 tải ........................................................................... 104
Hình 5.20.Lựa chọn đường dây,máy phát ......................................................................... 105
Hình 5.21.Lựa chọn đường dây,máy phát ......................................................................... 105
Hình 5.22. Lựa chọn đường dây,máy phát ........................................................................ 106
xii
Hình 5.23. Lựa chọn đường dây,máy phát ........................................................................ 106
Hình 5.24.Ví dụ bài toán trong hệ thống ........................................................................... 107
Hình 5.25.Quy luật đẩy công suất về trường hợp 1 ........................................................... 108
Hình 5.26.Quy luật đẩy công suất về trường hợp 2 ........................................................... 108
Hình 5.27.Quy luật đẩy công suất về trường hợp 3 ........................................................... 109
Hình 5.28.Ví dụ bài toán trong hệ thống ........................................................................... 109
Hình 5.29.Kết quả đường dây sử dụng từ máy phát đến tải 1 ........................................... 110
Hình 5.30.Sơ đồ giải thuật trường hợp 3 ........................................................................... 111
Hình 5.31. Giao diện phần mềm ........................................................................................ 111
Hình 5.32. Giao diện ứng dụng của trường hợp 3(nhập các dữ liệu và chọn khung “áp
dụng”) ................................................................................................................................ 112
Hình 5.33. Hiển thị kết quả của ứng dụng ......................................................................... 113
1
CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU CHUNG ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
TÓM TẮT
-
Giới thiệu tổng quát về đề tài mà sẽ làm.
-
Đặt vấn đề,tính cấp thiết cho đề tài
-
Mục tiêu và nội dung sẽ nghiên cứu đề tài như thế nào?phương pháp luận
,phương pháp nghiên cứu ra sao?
-
Ta có thể nắm được ý chính về nội dụng,phương pháp cần nghiên cứu,để đi
sâu hơn
1.1.Đặt vấn đề
Hiện nay,nước ta đang áp dụng những bước thí điểm ở cấp độ thị trường phát
điện cạnh tranh,nhưng số lượng và công suất còn nhỏ.Ở thị trường điện Việt
Nam,toàn bộ hệ thống truyền tải và phân phối điện năng đều do EVN quản lý và
kinh doanh.Chỉ có phần nguồn phát cho phép các nhà đầu tư tham gia xây dựng các
nhà máy điện nhưng không đáng kể.Vì vậy thị trường điện vẫn còn sự độc
quyền,không có sự cạnh tranh.Cũng từ đây,đã có một số vấn đề được đặt ra :
-Sự cạnh tranh về giá công bằng,minh bạch,đơn giản
-Định hướng phát triển trong tương lai bền vững và lâu dài cho ngành điện
-Sư xáo trộn hoạt động sản xuất kinh doanh điện,an ninh cung cấp điện
1.2.Tính cấp thiết của đề tài
Hầu hết thị trường điện ở một số nước đang phát triển trên trên giới đều
chuyển dần qua hướng canh tranh thay thế phương pháp truyền thống .Với sự phát
triển mạnh mẽ về kinh tế của nước Việt Nam trong những năm gần đây,thì nhu cầu
về điện năng cũng tăng theo.Và cũng dần chuyển sang thị trường điện cạnh tranh
Thị trường điện ở nước ta đã và đang áp dụng,được chính phủ phê duyệt gồm
3 cấp độ :
1/ 2005 – 2014: Thị trường phát điện cạnh tranh,
2/ 2015 – 2022: Thị trường bán buôn điện cạnh tranh,
3/ Từ sau 2022: Thị trường bán lẻ điện cạnh tranh.
Hiện tại ta đang chuẩn bị triển khai vận hành thị trường bán buôn điện cạnh
tranh thí điểm từ năm 2016.
Do vẫn còn khá mới mẻ về thị trường điện cạnh tranh,nên ta cần phải có mục
2
tiệu định hướng về ngành điện trong tương lai,để có một hướng đi đúng,và chính
xác hơn
Với các lý do đã trình bày cho thấy tính cần thiết về lý luận lẫn thực tế của đề
tài
“Thị trường điện cạnh tranh và định hướng phát triển ngành điện đến năm
2030” thật sự rất hữu ít khi thị trường điện ở nước ta đang nằm trong giai đoạn thí
điểm 2015-2022:thị trường buôn bán điện cạnh tranh hiện tại nói riêng và định
hướng ngành điện trong tương lai cho đến năm 2030 nói chung
1.3.Mục tiêu của đề tài:
-Giới thiệu về thị trường điện cạnh tranh
-Định hướng phát triển ngành điện trong tương lai tại Việt Nam tính đến năm
2030.
-Đấu thầu giá điện,để mua được giá rẻ nhất,nhằm giúp tiết kiệm được tối đa
chi phí
1.4.Nội dung nghiên cứu:
-Giới thiệu chung đề tài nghiên cứu.
-Nghiên cứu về các cấp độ của thị trường điện cạnh tranh
-Đưa ra các định hướng và các văn bản đã có cho ngành điện trong tương lai.
-Nghiên cứu mô hình đấu thầu giá giữa các nút
-Kết luận và các đề xuất/ kiến nghị để triển khai thực hiện thị trường điện có
hiệu quả.
1.5.Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
1.5.1. Phương pháp luận:
-Tìm hiểu thực trạng thị trường điện tại các nước và rút ra bài học kinh
nghiệm.
-Nghiên cứu xây dựng mô hình đấu thầu giá tốt nhất dựa trên mô hình các nút
tại Việt Nam.
1.5.2. Phương pháp nghiên cứu:
-Phương pháp thu thập các thông tin liên quan,phân tích tài liệu về điều kiện,
tình hình thực hiện xây dựng thị trường điện tại Việt Nam.
-Đưa ra những mục tiêu,định hướng phát triển ngành điện cho đến năm 2030
3
-Nghiêng cứu các tài liệu và đề xuất ứng dụng mô hình mô phỏng điện,có yếu
tố ứng dụng công nghệ thông tin xây dựng mô hình mô phỏng
4
CHƯƠNG 2 TỔNG QUAN THỊ TRƯỜNG ĐIỆN TRONG VÀ
NGOÀI NƯỚC
TÓM TẮT
-
Nội dung chương 2 nêu lên tổng quan thị trường điện ngoài nước ở một số
nước tiêu biểu như:ÚC, HÀN QUỐC, BRAZIL, NEW ZEALAND….tìm hiểu quá
trình hình thành thị trường điện các nước được xây dựng và hoạt động trong quá
khứ cho đến hiện tại.
-
Giới thiệu các cột mốc lịch sử ngành điện,Hệ thống điện trong nước đang
hoạt động.Tìm hiểu và phân tích các thông tin như là:sản suất điện,thị trường
điện,lưới điện,giá điện.Để nắm rõ được cơ cấu,hệ thống điện nước ta hiện nay
2.1. Hệ thống điện Việt Nam
2.1.1. Bước ngoặc lịch sử trong ngành điện việt nam
1.Ngày 21/12/1954Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm ngành Điện, hơn hai tháng sau
ngày tiếp quản Thủ đô, Bác Hồ đã đến thăm Nhà máy điện Yên Phụ và Nhà máy
đèn Bờ Hồ. Tại buổi gặp mặt thân tình này, Bác nói: “Nhà máy này bây giờ là của
nhân dân, của Chính phủ, của các cô, các chú. Các cô, các chú là chủ thì phải giữ
gìn nhà máy, làm cho nó phát triển hơn nữa…” Từ đó, ngày 21/12 hằng năm được
coi là ngày Truyền thống của ngành Điện lực Việt Nam
2. Thành lập cơ quan quản lý nhà nước đầu tiên chuyên trách lĩnh vực điện
Ngày 21/7/1955, Bộ trưởng Bộ Công Thương ra Quyết định số 169BCT/ND/KB (Thứ trưởng Đặng Viết Châu ký) thành lập Cục Điện lực trực thuộc
Bộ Công Thương và bổ nhiệm ông Hồ Quý Diện làm Cục trưởng. Sự kiện này đặt
dấu mốc pháp lý về hoạt động chỉ đạo, quản lý của cơ quan quản lý nhà nước
chuyên trách về lĩnh vực điện lực. Ngày 21/2/1961, Bộ Thủy lợi và Điện lực ra
Quyết định số 86-TLĐL/QĐ về việc chuyển Cục Điện lực thành Tổng cục Điện lực.
Ngày 28/12/1962, Hội đồng Chính phủ ra Quyết định tách Tổng cục Điện lực Khỏi
Bộ Thủy lợi và Điện lực về trực thuộc Bộ Công nghiệp nặng. Sau đó lại đổi tên là
Cục Điện lực. Ngày 6/10/1969, Bộ Điện và Than ra Quyết định số 106/QĐ/TC
thành lập Công ty Điện lực (nay là Công ty Điện lực 1) trực thuộc Bộ Điện và Than
với nhiệm vụ sản xuất kinh doanh điện năng và hoạt động theo chế độ hạch toán
kinh tế. Năm 1981, Bộ Điện lực ra đời.
5
3. Nâng tổng công suất nguồn điện toàn quốc lên gấp 2 lần năm 1954
Khi tiếp quản Thủ đô vào tháng 10/1954, cơ sở vật chất chỉ vẻn vẹn 31,5 MW
công suất, sản lượng điện khoảng 53 triệu kWh/năm. Đến giai đoạn từ năm 1956 –
1958, qua một thời gian củng cố các cơ sở quản lý sau tiếp quản và nâng cấp, sửa
chữa lại các nhà máy, đường dây do Pháp để lại, cùng lúc 3 nhà máy nhiệt điện mới
đã được khởi công xây dựng, gồm Nhà máy Điện Vinh (8 MW), NMĐ Thanh Hóa
(6 MW) và NMĐ Lào Cai (8 MW), đưa tổng công suất nguồn tăng gấp 2 lần so với
năm 1954. Đây là bước khởi đầu quan trọng, làm tiền đề cho sự phát triển ngày
càng mạnh mẽ của hệ thống nguồn và lưới điện Việt Nam những năm tiếp theo.
4. Xây dựng đường dây trung áp 35 kV đầu tiên
Tháng 1/1958, tuyến đường dây 35 kV đầu tiên (Hà Nội – Phố Nối) được khởi
công xây dựng và trong quý III cùng năm đã khánh thành, đóng điện thành công.
Trước đó, sau khi tiếp quản Thủ đô, các tuyến đường dây 30,5 kV cũ chỉ được cải
tạo, nâng cấp lên 35 kV; các đường dây tải điện như: Hà Nội-Hà Đông, Hà Nội-Sơn
Tây, Hà Nội-Phố Nối, Thái Bình-Nam Định… được phục hồi để sử dụng.
5. Xây dựng Nhà máy Nhiệt điện Uông Bí công suất lớn nhất đầu tiên ở miền
6
Bắc
Ngày 19/5/1961, Nhà máy Nhiệt điện Uông Bí với công suất 48 MW được
khởi công xây dựng. Năm 1963 khánh thành và đi vào hoạt động. Đây là nhà máy
nhiệt điện có công suất lớn nhất miền Bắc trong thời kỳ đầu xây dựng chủ nghĩa xã
hội. Nhà máy do Liên Xô giúp đỡ xây dựng, cung cấp thiết bị và đào tạo cán bộ,
công nhân; là một trong những nguồn cấp điện chủ lực trong công cuộc xây dựng
CNXH ở miền Bắc. Sau đó, Nhà máy được nâng công suất lên 153 MW. Tháng
5/2002, dự án Nhà máy Nhiệt điện Uông Bí mở rộng công suất 300 MW (1 tổ máy)
được khởi công do EVN làm chủ đầu tư, với mức đầu tư trên 300 triệu USD. Đến
nay, nhà máy này đã phát điện thương mại.
Hiện, EVN đang tiếp tục đầu tư dự án Nhiệt điện Uông Bí mở rộng 2 với công
suất 300 MW.
6. Xây dựng tuyến đường dây 110 kV đầu tiên của miền Bắc
Quý III/1962, tuyến đường dây 110 kV đầu tiên của miền Bắc (Đông Anh-Việt
Trì, Uông Bí-Hải Phòng) được khởi công xây dựng và đến quý IV/1963 hoàn thành
đóng điện. Thời gian tiếp theo, nhiều nhà máy điện, tuyến đường dây và TBA 110
kV, 35 kV đã ra đời. 9 trong số 12 nhà máy điện đã được nối liền bằng đường dây
110 kV, tạo thành một hệ thống điện hoàn chỉnh của miền Bắc. Đây là giai đoạn
phát triển rực rỡ nhất của hệ thống điện trước khi Mỹ tiến hành cuộc chiến tranh
phá hoại miền Bắc
Hình 2.1.Đường dây 110kV đầu tiên ở miền Bắc
7. Xây dựng Thủy điện Thác Bà công suất lớn đầu tiên ở miền bắc
Ngày 19/8/1964, khởi công xây dựng Nhà máy Thủy điện Thác Bà (Yên Bái)
công suất 108 MW; khánh thành (đợt 1) và đưa vào vận hành ngày 5/10/1971. Đây
là công trình thủy điện có công suất lớn đầu tiên của Việt Nam được xây dựng với
sự giúp đỡ của Liên Xô. Sau chiến tranh phá hoại miền Bắc, Thủy điện Thác Bà
được khôi phục hoàn chỉnh và đầu năm 1973 cả 3 tổ máy đã được đưa vào tiếp tục
vận hành.
8. Thành lập Công ty Điện lực miền Trung
Ngày 7/10/1975, Công ty Điện lực miền Trung (nay là Công ty Điện lực 3)
được thành lập. Sau khi được giải phóng, các cơ sở điện lực khu vực miền Trung
