Giáo án Sinh học 11 bài 32: Tập tính của động vật (TT)

Trường THPT Lý Bôn

Giáo án Sinh học 11 cơ bản

Bài 32: TẬP TÍNH ĐỘNG VẬT (Tiếp theo)
I/ MỤC TIÊU:
1-Kiến thức: Sau khi học xong bài này HS cần phải:
- Nêu được một số hình thức học tập ở động vật
- Liệt kê và lấy được một số ví dụ về một số dạng tập tính phổ biến ở động
vật.
- Nêu được ví dụ về hiểu biết tập tính vào đời sống và sản xuất.
2-Kỹ năng:
- Rèn luyện kỹ năng quan sát tranh hình phát hiện kiến thức.
- Kỹ năng làm việc độc lập và hoạt động nhóm
3-Thái độ:
- Nhìn nhận vấn đề tập tính trên cơ sở khoa học, áp dụng vào thực tiễn như
thế nào?
- Dựa vào tập tính có thể áp dụng vào chăn nuôi, đánh bắt thuỷ hải sản để thu
được lợi ích kinh tế cao mà vẫn đảm bảo sự ổn định quần thể sinh học.
II/ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
- Một số phim, ảnh hoặc tranh vẽ tập tính của một số động vật:
- Sơ đồ hình 32.1 SGK.
- Phim về thế giới động vật hoang dã
III/ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY:
- Nghiên cứu SGK
- Trực quan
- Vấn đáp
- Hoạt động nhóm.
IV/ KIẾN THỨC TRỌNG TÂM:
Một số hình thức học tập ở động vật
V/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC :

1-Ổn định tổ chức lớp:
2-Kiểm tra bài cũ:
- Khái niệm tập tính?
- Phân biệt các loại tập tính
- Cơ sở thần kinh của tập tính
3. Bài mới:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung


Trường THPT Lý Bôn

Giáo án Sinh học 11 cơ bản

Hoạt động 1:
Gv yêu cầu HS nghiên
cứu nội dung SGK và
tự tìm hiểu kiến thức.
- Sau đó mời HS đứng
lên phân tích và cho ví
dụ, các HS khác nhận
xét và bổ sung.
- Gv bổ sung giúp HS
hoàn thiện kiến thức.

HS nghiên cứu nội dung
SGK và tìm hiểu kiến
thức.
- Đại diện nhóm trình

bày nội dung câu hỏi
- Các nhóm khác bổ
sung,
- HS hoàn thiện kiến
thức

* Gv yêu cầu HS trả
lời lệnh trong SGK - Đáp án đúng:
trang 129.
1 B, 2 C, 3 B.

IV. Một số hình thức học
tập ở động vật:
1. Quen nhờn:
- Là hình thức học tập đơn
giản nhất
- ĐV phớt lờ, không trả lời
lại kích thích nhiều lần nếu
như kt đó không kèm theo sự
nguy hiểm nào.
Ví dụ: SGK
2. In vết:
- Đây là hình thức có ở
nhiều loài động vật và dễ
thấy nhất ở lớp chim.
- In vết co hiệu quả nhất ở ở
giai đoạn ĐV mới sinh ra
một vài giờ đồng hồ cho đến
hai ngày, sau giai đoạn đó
hiệu quả in vết thấp.

* Ví dụ: SGK
3. Điều kiện hoá đáp ứng:
(Điều kiện hoá kiểu
Paplôp)
- là hình thức học tập được
hìnht hành từ các mối liên
kết mới trong thần kinh
trung ương dưới tác động
của các kt đông thời.
Ví dụ: Thí nghiệm của
Paplôp trong SGK.
4. Điều kiện hoá hành
động: (ĐK hoá kiểu Skinnơ)
- Là kiểu liên kết một hành
vi của động với một phần
thưởng (hoặc phạt) , sau đó
ĐV chủ động lặp lại các
hành vi đó.
* Ví dụ: SGK
5. Học ngầm:


Trường THPT Lý Bôn

Giáo án Sinh học 11 cơ bản

- Là kiểu học không ý thức,
không biết rõ là mình đã học
được.
- Khi có nhu cầu thì kiến

thức đó lại tái hiện lại, giúp
động vật giải quyết được
những tình huống tương tự.
6. Học khôn.
- Là kiểu phối hợp các kinh
nghiệm cũ để tìm cách giải
quyết những tình huống mới.
- Chỉ có ở động vật có hệ
thần kinh rất phát triển như
người và cá động vật khác
thuộc bộ Linh trưởng.
* Ví dụ : SGK
VI. Một số tập tính phổ
Hoạt động 2:
HS hoạt động nhóm hoàn biến ở động vật và ứng
* Yêu cầu HS nghiên thành phiếu học tập
dụng:
cứu nội dung SGK và
điền nội dung vào
Nội dung phiếu học tập.
phiếu học tập sau:
ĐÁP ÁN PHIẾU HỌC TẬP
Loại tập tính
Ví dụ
Ứng dụng
Kiếm ăn
Hổ, báo săn mồi, vồ mồi; Nhện
Dạy thú làm xiếc, dệt tơ lụa
giăng lưới bẩy con trùng.
Lãnh thổ

Các loài thú rừng thường hay
Biện pháp bảo vệ và khai thác
chiếm lãnh thỗ riêng.
các loài thú quí hiếm
Sinh sản
Ve vãn ấp trứng và đẻ trứng
Chăn nuôi
Di cư
Các đàn chim, sếu di cư thành
Săn bắt, bảo vệ chim thú.
từng đàn theo mùa.
Xã hội thứ Các loài thứ sống thành bầy đàn
Khai thác, bảo vệ chim thú
bậc
và có thứ bậc
4. Củng cố: GV phát cho HS bảng câu hỏi nhỏ, HS ghi câu trả lời củng cố bài
học.
CÂU HỎI
TRẢ LỜI
Khái niệm và ví dụ hình thức Động vật phớt lờ, không trả lời kích thích nếu kt ko
42
quen nhờn?
kèm theo sự nguy hiểm nào
43 Đối tượng, khái niệm và ví dụ + đối tượng: lớp chim


Trường THPT Lý Bôn

Giáo án Sinh học 11 cơ bản

+ KN: động vật có tính bám và đi theo những vật
mà chúng thấy đầu tiên
Khái niệm và ví dụ hình thức Hình thành liên kết mới trong thần kinh trung ương
điều kiện hoá đáp ứng?
dưới tác động của kích thích kết hợp đồng thời
Kết hợp hành vi của động vật với mồt phần thưởng
Khái niệm và ví dụ hình thức
(hình phạt) sau đó đv chủ động lặp lại hành vi đó
điều kiện hoá hành động?
hình thức in vết?

44
45

46

47

48

49
50

51

52

Học ko ý thưc, ko biết rằng mình đã học, khi có nhu
Khái niệm và ví dụ hình thức cầu thì kiến thức đó tái hiện giúp động vật giải
học ngầm?

quyết được những tình huống tương tự
+ đối tượng: bộ linh trưởng
Đối tượng, khái niệm và ví dụ + KN: phối hợp các kinh nghiệm cũ để tìm cách
hình thức học khôn?
giải quyết những tình huống mới
+ ĐV chưa có hoặc có tổ chức thần kinh chưa phát
triển: bẩm sinh
Tính chất của tập tính kiếm ăn?
+ ĐV có HTK dạng ống: học tập từ bố mẹ, đồng
loại
Chống lại các cá thể khác cùng loài để bảo vệ
Vai trò, ví dụ về tập tính bảo vệ
nguồn thức ăn, nơi ở, sự sinh sản
lãnh thổ?
Tính chất và ví dụ tập tính sinh Bẩm sinh, bản năng
sản
+ Đối tượng: cá, chim, thú
+ Có 2 loại:
- di cư 2 chiều: đi và về
Đối tượng, phân loại, sự xác
- di cư 1 chiều: chuyển hẳn đến nơi ở mới
định phương hướng của ĐV ở
+ vị trí trăng, sao, mặt trời, địa hình, từ trường trái
tập tính di cư? Ví dụ
đất, hướng dòng chảy, tính chất hoá học dòng
nước...
Các tập tính xã hội của động - tập tính bầy đàn
vật, ví dụ
- tập tính vị tha
5. Dặn dò:

- Học sinh học bài và làm bài tập cuối bài.
V. RÚT KINH NGHIỆM: cần cho HS lấy ví dụ thực tiễn trong học tập